No. 159 Honderd en negende jaargang. 1907. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. LANDWEER. Prijs der gewens advertentiBn DINSDAG 9 JULI, BINNENLAND. Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Bijk f I,— Afzonderlijke nummers 3 Cents. Teletoonnawwer 3. Per regel f 0,10. By groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte, Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v|h, HEBMs. GOSTSR ZOON, oor dam O 9. De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR herinnert den verlofgangers der militie van de lichting 1899, die bestemd zijn op 1 Augustus 1907 naar de landweer over te gaan, aan hunne ver plichting om zich na 1 Augustus 1907, doch vóór of op 30 Augustus d. a. v. ter gemeente-secretarie aan te melden, onder overlegging van hun militair zakboekje. Alkmaar De Burgemeester voornoemd, Juli 1907. G. RIPPING. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar breseen ter algemeene kennis dat in het Gemeenteblad van Alkmaar zjjn opgenomen de besluiten van den Raad dier gemeente van 19 Jani 1907, waarbjj zijn vastgesteld lo. Eene wjjziging der verordening," regelende de in richting der gemeente-politic; 2o. Eene aanvalling van de verordeningen, opgenomen in het Gemeenteblad Nrs. 217, 218, 219, 22Ö, 221 en 222; 3o. Eene wjjziging der verordening ter nitvoering der verordening tot regeling van het openbaar lager onderwgs 4o. Eene wjjziging der verordening regelende den rang, ket getal en de bezoldiging van de ambtenaren aan de gemeente-gasfabriek 5o. Eene verordening op de samenstelling en inrichting der plaatselijke commissie van toezicht op het lager onderwgs welke verordeningen, heden afgekondigd, gedurende drie maanden voor oen ieder ter gemeente-secretarie ter lezing zjjn nedergelegd en aldaar tegen betaling van f 0.05 voor elk, met uitzondering van die genoemd snb. 5a., welke f 0.07 V, kost, in afdruk zgn verkrggbaar gesteld. Burgemeester en Wethouders voornoemd Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 5 Juli 1907. DONATH, Secretaris. Alkmaar, 9 Juli. Gisteren heeft een staatsman zijn een en zeventigsten verjaardag gevierd, dien men reeds eenigen tijd politiek dood achtte, maar die Zaterdag een blijk van politiek leven heeft gegeven. We be doelen den heer Jozef Chamberlain, die gisteren een en zeventig jaar werd en ondanks dezen leeftijd, ondanks zgn velen arbeid en ondanks zijn ernstige ziekte, dezen dag gezond en wel heeft herdacht. Zgn politiek leven, dat eigenlijk reeds in 1869 toen hg lid van den Birminghammer gemeenteraad werd, aanving, is lang en veelbewogen geweest. Als radi caal politicus is de heer Chamberlain begonnen. Scheiding tussehen kerk en staat en leerplicht vonden in hem een der eerste verdedigers. Na zijn benoeming tot lid van het Lagerhuis werd hij al heel gauw leider der radicale partij. Als minister van handel in het ministerie-Gladstone trad hij op als de uitvoerder van de meest-linksche denkbeelden, en zoo was hij een ijverig voorstander van de af schaffing der dwangmaatregelen tegen Ierlands. Thans is hij star-conservatief, heeft hij zgn poli- tieken invloed geheel verloren en staat hij bijna geheel alleen. In dit opzicht doet zgn politieke loopbaan denken aan die van den Nederlandschen staatsman, over wiens politiek lot de Provinciale Staten van Friesland heden zullen beschikken. Maar overigens zouden we de vergelijking tus sehen de heeren Chamberlain en van Houten niet gaarne willen doortrekken. De Engelsche staatsman toch is door en door een eerzuchtige Streber het pleit voor de Nederlanders, dat onze taal hiervoor geen woord bezit. Zijn eerzucht heeft hem ten val geleid, heeft hem bij herhaling tot daden gebracht, die een eerlijk en rechtschapen man in zijn leven niet gaarne zou hebben verricht. Het is natuurlijk onnoodig te herinneren aan den Zuid-Afrikaanschen oorlog met den aankleve van dien. Die oorlog zal aan den naam van den politicus Chamberlain ver bonden blijven en het noemen daarvan zal voldoende zijn om het karakter van dezen man te schetsen Donkere bladzijden in Engelands geschiedboek zjjn er in het laatst der vorige eeuw door Chamberlain gedicteerd Zijn macht steeg ten top toen hij nog lid was van de firma Balfour Chamberlain en Co., maar niet zoodra was hij uitgetreden, of in zijn isolement bleek zgn zwakte. Hij heelt geprobeerd met alle mogelijke middelen om zjjn verloren invloed te herwinnen. Het heeft hen niet gebaat. Zelfs een compromis met Balfour niet. De kiezers hebben zich duidelijk uitgesproken, dat zij van een Groot-Engeland, van de imperialis tische neigingen van Chamberlain, neigingen die geen grenzen en dus ook geen eerlijkheid kenden, niet gediend waren. De liberalen kwamen met groote meerderheid uit de stembus en de uitspraak is be lichaamd in bet ministerie-Campbell-Bannerman. Nu doorleeft dit ministerie tegenwoordig een moeielijken tijd. Het staat voor enkele ingewikkelde vraagstuk ken, die niet zoo maar een-twee-drie kunnen worden opgelost. Er is bijv. de Iersche kwestie en er is de Hoogerhuis-kwestie, waarmede andere vraag stukken van binnenlandschen-politieken aard in het nauwste verband staan. En terwijl het ministerie en daardoor tevens de liberale partij voor tal van groote moeieljjkheden staan, is de oude heer Cham berlain weer aan het werk getogen. Op een bijeen komst van Unionisten is van hem Zaterdag een brief voorgelezen, waaraan we het volgende ontleenen „Ik acht den tegenwoordigen tijd zeer kritiek. De regeering heeft de gelegenheid gehad te toonen wat zij wil en kan. Zij heeft thans getoond datgene te zijn wat ik altijd heb gezegd, dat zij zijn zou n.l. een „zelfbestuur-voor-Ierland en een Klein-Engeland regeering". Door geen van beide zal zij zich den blijvenden steun der kiezers verzekeren. Zij heeft zich een regeering getoond van groote beloften en rleine daden en ik hoop, dat de tijd niet verre meer is, dat de kiezers de gelegenheid zullen hebben het oordeel, dat zij bij de jongste verkiezingen uitspra ken, te herzien. Birmingham, Aston en Handsworth hebben niets te veranderen. Zij wezen den weg, zooals zij reeds zoo dikwijls hebben gedaan, en ik geloof, dat elke dag. die sedert voorbijgegaan is, het Engelsche volk meer in één lijn met hen gebracht heeft. "Wat we noodig hebben, is meer eenheid en geen scheiding. Wij zijn tegenstanders van de verbrok keling van het Yereenigd Koninkrijk en zijn voor standers van nauwere betrekkingen met de koloniën, op den grondslag van een voorkeurtarief. Ik ver heug me er in, dat we reeds veel vorderingen heb ben gemaakt en ik zie met vertrouwen de toekomst tegemoet". Men mag hieruit afleiden, dat de protectionisten in Engeland weer een hardnekkige campagne op touw zetten. Een der uitvloeisels daarvan is waar schijnlijk ook de motie-Lyttelton, waardoor men een votum van wantrouwen jegens de regeering wil uit lokken. Er zullen dus weer klinkende redevoe ringen worden gehouden, Chamberlain constateert vorderingen en ziet met vertrouwen de toekomst tegemoet Maar de meerderheid van het En gelsche volk heeft ongetwijfeld liever een „regeering van groote beloften en kleine daden" dan een regeering k la Chamberlain. Vergadering van onderwijzer» en onderwijze ressen In het arrondissement Alkmaar. In het lokaal „Diligentia" werd den 8 de jaarljjkaohe veigadering gehouden van onderwijzers en onderwijzeres sen in het arrondissement Alkmaar. De heer O. van Bnjjse», ds arrondisssmentsschoolopziener opende te ruim half elf de vergadering. Spr. heette de aanwezigen hartelijk welkom, er zgn spjjt over nitdiukkenda dat de wijziging in de datnm der vergadering oorzaak was dat enkele personen niet aanwezig konden zgn. In het bijzonder werden ook welkom geheeten de dis trictsschoolopziener, de heer F. van Rjjssens, het Dage- lgksoh Bestuur der gemeente Alkmaar, ds leden van de Com mi: aio van Toezicht op het L. O., de heeren Mr. Bttohner en Dr. D. M. Koog. Deze vergadering staat, zei spr., in het teekan van den zang; hg hoopte, dat dit een voorteaken zon zgn voor ds opgewektheid der vergadering. Daarna werd door dsn voorzitter herinnerd aan enkele gebeurtenissen in het arrondissement. Hg herinnerde daar- bjj aan de jubileums van twee nestors der vergadering, de heeren Prancken en Brouwer, die hun 50 jarige werkzaamheden hebben mogen herdenken. Spr. bracht bun hulde en seide hun dank voor hetgeen zjj voor het onderwgs hadden gedaan. De vergadering stond even op om met die hulde in te stemmen. Na enkele mededeeliagen voor do bibliotheek, werd door den voorzitter gewezen op het achteruitgaan van de resultaten van de leerplichtwet. Waar het aar tal aan maningen in 1905 366 bedroeg, steeg dit in 1906 tot 520. Het aantal processen-verbaal was in 1905 32 met 30 varoordeelingen, in 1906 63 met 52 veroordeelingen. Deze achteruitgang der resultaten, meende de voor zitter, was zeker ook toe te schrgven aan de gebreken der leerplichtwet, met name de langzame berechting, daarom hoopte hg op spoedige verbetering der wet. Ten slotte gewaagde spreker van d« verbetering, die voor de finaccisele positie der onderwijzers zal voortvloeien uit de wetswijziging door den Minister va» Binnenl. Zaken. Hg hoopte, dat deze wijziging, zoo mogelijk nog ge amendeerd, spoedig tot stand zou komen en vertrouwde, dat gemeente- en schoolbesturen de verhoogde bijdragen van het r jjk, warkeljjk den onderwijzers ten gosde zonden doen komen. (Applaus). Da notulen der vorige vergadering werden daarna gelezen en goedgekeurd. Da voorzitter heette thans nog in het bjjzonder welkom de heer M„ P. L. Hansen, onderwjjzer la klasse uit Neder- landsoh Oost-Indië, die bereid was gevonden van den Hiag te komen om op deze vergadering als spreker op te treden. Daarna werd den heer Lindeboom van Ondorp hst woord gegeven ter inleiding van het onderwerp: »Eenig« opmerkingen over het zingen op de Volksschool.* Spreker begon met er aan te herinneren, dat eenige jaren geleden in deze zelfde vergadering hetzelfde punt Wi-rd ingeleid. Toen werd een motie voorgesteld, waT,rbjj de wensohe- ljjkheid werd uitgesproken voor een afzonderlijk examen in den zang. Deze motie werd toen met een ve. plate rende meerderheid verworpen. Is nu zei spr. sinds dien da zang op de volksschool vooruitgegaan? In den laatsten tjjd wordt over het zangonderwijs geklaagd en wel door vak music1, dus door bevoegden. Spreker haalde verschillende uitspraken aan van enkele beroepsmusici, herinnerde aan de adressen en circu laires, door eenige vereenigingen, als de maatschappij tot bevordering van toonkunst, de maatschappij tot nut van 't algemeen, e. a. gericht aan de voornaamste gemeentebesturen van ons tand, alsook aan de bespre kingen, gehouden op vergaderingen van onderwijzers in Amsterdam, Den Haag, Groningen en in de paedagogische vereenigiag te Utrecht. Na de verschillende aanwijzingen, uitspraken en citaten, concludeerde spreker: Ons zangonderwijs eischt ver betering. De vraag is echter, wat deugt niet? En hoe moet dit verbeterd worden Het doel van het zangonderwijs moet zijnle de ontwikkeling van het gevoel en den smaak voor mooie liederen; 2a eenige kennis van de muziek door middel van het notenschrift. De oefening van de smaak stelt spr. op den voorgrond, en met nadruk wordt door hem gewezen op het groote nut van het zingen op het gehoor, ook voor de hoogere kl&sscn. De ontwikkeling van het gehoor wordt veelal ver waarloosd, en toch is dit met de stem het voornaamste orgaan voor den zang. Om den gehooriang goed te beoefenen is noodig een schat van mooie liederen. Kennis daarvan dient de opleiding den onder wijzer reeds te geven, dat is meer waard, dan de theoretische kennis, die thans op het examen gevraagd wordt. Voorts moet de onderwijzer kennen de behandeling der kinderstem. Enkele bundels meoie liederen werden door spreker genoemd. O. a. van Cath van Rennes en Rich. Hell, H. van Oort, Van Millingen en Cath. van Tussenbroek. Voorts gaf spreker enkele wenken ever het zang- enderwijs, dat naar hij meent met evenveel zorg dient onderwezen te worden dan de andere vakken. Spreker brak hier zgn inleiding even af, waarna een meisjeskoor onder zjjne leiding ter illustratie, een drietal liederen zong nl. »Zingen« van 8. van Millige», »De Morgen* van E. Ktlhn en »Mooi Hollaed* van George Beyer lé, waarnaar de vergadering met de grootste aan dacht luisterde en die allerkeurigst werden gezongen. Het aardige koor werd luide toeg-juicht. Na deze zeker aangename afwisseling vervolgde de heer Lindeboom zgn rede. In het tweede gedeelte besprak de inleider het onderwgs in de kennis van de muziek, waarbjj hg zich een voorstander betoonde van het gewone notenschrift dat zelfs voor de lagere klassen geschikt is. Voorts gaf hg eenige wenken over de uitspraak der vocalen, de mondstanden, en wess hg op het groots voordeel van het afzonderlijk zingen. Daarmede was spr. aan het eind zjjner inleiding, waarvoor hg het applaus der vergadering oogstte en waarvoor de vooriitter hem in waardeerende woorden zgn dank betuigde. Door ket kinderkoor werden nu nog gezongen »Gjj vriendelijke Zonne* en Lente* van Hendrika van Tussen broek on «Potjeslatijn* van Alb. Schaap. De twee eerste nummers met pianobegeleiding van den heer Kooger. Een daverend applaus klonk er na elk lied, en na het laatste was het zoo aanhoudend, dat de bisseering van enkele coupletten niet achterwege kon blijven. Het koor had dus wel succes. Op de inleiding van den heer Lindeboom volgde geen debat. De vergadering was het dus blijkbaar mat hem eens. Thans werd tot half twee pauze gehouden. Na de pauze werd de uitslag bekend gemaakt vaade gehouden verkiezing van twee leden van het bestuur. De aftredenden waren de heeren H. van den Berg en D. Tjalsma (naar elders vertrokken). De uitslag der verkiezing was, dat de heer Van den Berg met 81 stemmen was herkozen. Voor de tweede vacature hadden de heeren A. List en P. Greidanus, beiden van Alkmaar, de meeste stemmen op zich ver- eenigd. Daar dii aantal stemmen gelijk was (14) werd bij loting de heer Greidanus verkozen verklaard. De heer M. P. L. Hansen, onderwijzer le kb in Nederlandsch-Indië, thans met verlof, hield daarna een lezing over het schoolwezen in Indië. Het doel dezer lezing was om den toestand van het schoolwezen in de koloniën bjj de collega's ia het moederland meer bekend te maken. Uit een overzicht, dat spr. gaf van de verschillende soorten van scholen, bleek, dat de indeeling, hoofd zakelijk gebaseerd is op het aantal leerlingen. Een school le klasse telt meer dan 60, een school 2e kh minder dan 60 leerlingen. In deze laatste werken, als 't aantal leerlingen meer dan 25 bedraagt, twee leerkrachten. De schooltijd duurt van 7$ tot 1 uur met twee rust- poozen van een half uur. Wat de leerlingen aangaat, werd door spr. gewezen op de groote moeilijkheid bij het onderwijs aan de ialandsche kinderen en Chineezen, met Europeanen gelijkgesteld, daar zjj van de Ned. taal weinig kennen Door voorbereidend onderwijs wordt daar eenigermate en thans beter dan vroeger in voorzien. Is de taak van de onderwijzer in Indië moeilijk, wanneer men eenmaal aan jde leerlingen gewend is, zgn er geen dankbaarder leerlingen dan die inlanders. De verhouding tussehen onderwijzers en hoofden van scholen laat weinig te wasschen over. De positie van den onderwijzer is een onafhankelijke. De bevordering heeft plaats naar anciënniteit, dus niet bjj sollicitatie, met proeflessen en examens. Willekeur en nepotisme is dus daarbij uitgesloten. Geldzorgen heeft de onderwijzer in Indië bijna niet terwijl hg in het maatschappelijk leven meer geteld wordt; In alle kringen wordt hij opgenomen. De omgang met meer ontwikkelden verrjjkt zgn kennis, verruimt zgn gezichtskring. Lectuur is in Indië ook goedkoop waarom er veel gelezen wordt. Wie ecater niet kan missen den strjjd op politiek en godsdienstig gebied, is in Indië niet op zjjn plaats, dien strjjd kent men er niet, zooals hier. Voorts wees spr. er op, dat men niet naar Indië moet gaan zonder hoofd akte, niet met een gioot gezin en niet als oelibatair, Voor stadie voor de hoofdakte is er weinig gelegenheid, Nog word een overzicht gegeven van de salftrisregelisg Voor osderwjjzers zonder hoofdakte is het minimum f 125 per maand plus f 50 voor huishuur, het maximum f 275 's maands. Voor onderwijzers met hoofdaote bedrasgfc het minimum f 150 plus f 50 voor woninghuur, met 6 maal om de twee jaren een verhooging vae f 50 per maand. Voor de onderwijzers le klassewaartoe men na 15 ja ren dienst kan worden bevorderd, bedraagt het maxi mum f 570 maand». Die inkomsten ljjken hoog, maar de levensstandaard is er veel hooger dan hier. Toch kan men er wel wat van overhouden. Na enkele bgzonderheien omtrent de verloftgden es de pensionneering, na 30 dienstjaren kan het pensioen f 2475 bedragen, deed spreker enkela mededeelingen om trent het schooltoezichtwaarbjj de 4 inspecteurs de hoofdpersonen zgn het nut der schoolcommissies noemde hg problematisch. Ia verband met deze mededeelingen, waarbjj spr. ook nog gewaagde van den invloed van het Nederl. Indisch Onderwijzersgenootschap, kon spr. een verbljjf in de koloniën den jongen onderwjjzer gerust aanbevelen; Als eenige schadnwzjjde noemde spr. de moeiljjkheid voor de opvoeding van de eigen kinderen. Uitzending naar Europa blijft altjjd noodig. Ie de hoop, dat deze weinige mededeelingen er toe mochten hebben bjjgedragen om den band tussohen moe derland en koloniën te versterken besloot spreker. Na een woord van dank van den voorzitter werd ge legenheid gegeven den spreker nog enkele inlichtingen te vragen. De heer Kooy wenschte een enkele vraag te doen. Nog dezer dagen was hem als groot bezwaar tegen de bevor dering naar anciënniteit genoemdhet yers'appan van den jjver, men mist dan, zei men, dsn prikkel om boven anderen uit te munten. Gaarne zou hg nu eens van den heer Hansen hooren, of dat beswaar werkelgk bestaat. De heer Hansen antwoordde daarop, dat het auoiensi- teitsstelsel wel nadeelen heeft, maar meende niet, dat men daardoor minder jjverig werd. Bovendien, men kan in Indië wegens gemis aan jjver gedegradeerd worden, zoodat de prikkel om zgn best te doen blgft bestaan. Alleen bg de benoeming tot inspecteur geldt het an- cienniteitsstelsel niet. Daarmede was dit punt der agenda afgehandeld. Alsnu volgden nog een drietal nummers voor solozang van den heer van Arnhem, nl. Zonnelied van Gatb, v. Rennes en Afzjjn en Moet je varen van Joh. H. Verhuist. Een luid applaus, waardoor van den heer van Arnhem nog een nummer als toegift w erd gevraagd, bewees, dat hjj in de vergadering een dankbaar publiek vond voor wat door hem op zoo schoone wjjze was voorgedragen. Door den voorzitter werd èn den heer va» Arnhem èn den heer Temme, die de pianobegeleiding op zich had genomen, harteljjk dank gezegd. Men was thans genaderd tot het laatste punt der agenda de rondvraag en sluiting. De heer Francken van Bergen sprak enkele woorden van erkentelijkheid voor de waardeerende woorden door den voorzitter gesproken in verband met het door hem en den heer Brouwer van Nieuwe Niedorp gevierds jubileum. De heer Ditmars dankte namens da vergadering den voorzitter voor de leiding dezer bjjeenkomst, daarbjj herinnerende aan het feit dat de heer van Bujjsen dit jaar weder voor zes jaren als schoolopziener was her benoemd. Daarmede wenschte hij den voorzitter van harte geluk (Applaus). Door den voorzitter werd daarop da verzekering ge geven, dat het ham aangenaam was, weer herbenoemd te zgn, dea wensch uitsprekende, dat do goude verstand houding tusschea schooltoezicht en onderwijzers steeds mag big ven bestaan. Voorts herinnerde hjj er nog aan, dat nog 8en der.ie nestor der vergadering een jubileum had gevierd^ n.l. de heer de Groot, die zgn 40-jarige werkzaamheid in Alk maar mocht herdenken en gaf hem. zoowel al» d» heeren Prarokea en Brouwer, de verzekering, dat, zoolaeg zg nog als tot heden toe woskza&m waren, het hue aan da genegenheid van het toezioht niet zou ontbreken. Daarna sloot de voorzitter op de gebrnikelgke wijze de vergade ring, die door 132 personen bezocht werd. Afschaffing nachtarbeid bakkersbedrijf. Naar de Bakkers-Bondscourant meldt, zjjn de volgende heeren bereid gevonden zitting te nemen in het eere- comité van het congres voor afschaffing van den nachtarbeid in het bakkersbedrijf. Beschermheer Zjjne Excellentie mr. J. D. Veegeus, Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel. Zjjne Excellentie prof. J. Kraus, Minister van Water staat, eere-voorzitter. Mr. H; W. Methorst, mgr. dr. H. W. Nolens, mr. M. W. F, Treub, dr. N. P. van Spanje geneesheer-dir. O. L. Vr. gasthuis te Amsterdam, dr. H. J. Dame, J. Pvttersen, A. J. Engels, bur. Kath. Soc. Actie, dr. J. Nouwens, mr. P. J. M. AMbarse, IL. Tak, J, b. Meuwsen, H. Brouwer voorz. R.L; Werkliedenbond in 't aartsbisdom. Gemengd Nieuws. Schooltuinen. In de Prov. Gron. Courant lezen we: •Dozer dagen werd mjj eeu blaadje gezonden genaamd •Voor de jeugd*, waarin een prentjs v oikwam, dat een fegkj9 gaf in een Bsïlgnschcn schooltuin, waar do school jeugd aan hst tuinieren was. Dit prentje trok rnjja bij zondere aandacht omdat het herinneringen ia mg wektj uit den tgd toen ik in het Gooi woonde ea als kind genoot van het heerljjke bezit van een eigea tuintje.^Met welk een belangstelling werd toen de grond omgespit en het zaad uitgestrooid! lederen deg werd er gekeken of er al wat opkwam en hoe groot was de vreugde als het zoovr was Dan moesten Tader en moeder en wie er maar meer belang- ALKMAARSCHE COURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1907 | | pagina 1