No. 169. Honderd en negende jaargang. 1907. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Dit nier bestaat eit 2 ilaflt Prijs der gewsm advertenfiSn ZATERDAG 20 JULI Hinderwet. Tegen de open deur. ENGELSCHE BRIEVEN. Sprokkelingen. n. BINNENLAND. Deze Courant wordt eiken avsndbehalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,811franco door het geheele Rifk f I,— Afzonderlijke nummers 3 Cents Telefoonn«Ki*er Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte, Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v|h. HERMs» COSTER ZOON, Voordans O 9. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende verzoek met bjjlttgen van K. BESSE, aldaar, om vergunning tot bet oprichten van een vlceschrooher(l en een vetsmeltcrU in een gebonwiji achter het peioeel Snaarmanslaan, Wjjk E. Na. 78. Bezwaren tegen deze oprichting kannen worden ingediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op Vrjjdag 2 Augustus e.k., 's voormiddags te elf nnr en schriftelijk vóór of op dien tjjd. Gedurende drie dagen vóór ge- melden dag kan de vertoéker en hij, die bezwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezer gemeente van de terzake ingekomen schriftaren kennis nemen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 19 Jnli 1907. DONATH, Secretaris. In Duitscbland is in den laatsten tijd hier en daar een beweging op te merken, die zeer zeker ook in het buitenland wel de aandacht zal trekken en veelal bijval zal vinden een beweging tegen de onbeperkte open baarheid van de strafrechtsbedeeling. Dat er niets verdachts-politieks achter deze beweging steekt, blijkt wel daaruit, dat vogels van zeer diverse politieke pluimage zich daarover hebben laten hooren. Geen wonder, dat deze critici het niet met elkaar eens zijn en dat zij, hoe eenstemmig ook bjj het ontleden van het kwaad, zeer veelstemmig worden bij het opgeven van de middelen om het te verhelpen. Als dat kwaad wordt dan het volgende aangewezen. I. Bij openbare behandeling van strafzaken worden vaak vroegere straffen van beklaagden opgerakeld, die niet zelden veel pijnlijker voor den beklaagde zijn dan de in behandeling zijnde strafzaak zelve. II. Getuigen, deskundigen enz. worden niet'voldoende beschermd tegen onbescheiden vragen Van verdedigers of openbaar ministerie over particuliere omstandigheden, over hun vroeger leven enz. III. De openbaarheid leidt tot een ongezonde belang stelling van het publiek in sensatieprocessen, die grooter wordt naarmate de dagbladpers zich uitbreidt. IV. Het gewone publiek van de terechtzittingen bestaat voor een deel uit allerlei slechte elementen, welke in de rechtszaal vele handigheidjes en methodes tot het plegen van misdaden en tot het ontkomen aan de verdiende straf leeren. Deze feiten behoeven nauweljjks toelichting. En al hebben de eigenaardige toestanden in ons land tenge volge, dat deze gebreken, althans de eerste drie, niet zóó sterk aan het licht treden als veelal in het buiten land, zjj bestaan toch ook bjj ons, terwjjl iedereen, die weieens terechtzittingen bjj woont, de sub IV bedoelde «studenten in het strafrecht* kent, geljjk men deze hoeren in Duitschland wel eens noemt. Overigens zjjn van II en III voorbeelden uit het buitenland te geven. Zoo is het b.v. bjj het gerucht makende proces van den Afrikaanschen dr. Peters voorgekomen, dat een der advocaten, met het doel een voor dr. Peters goed gezinde vrouwelijke getuige ver dacht te maken, verzocht heeft haar te vragen cf zij niet liefdesbetrekkingen met dr. Peters gehad had. Het ligt voor de hand dat zulk een vraag, eenmaal in het openbaar gedaan, zelfs wanneer de president der rechtbank haar zou weigeren op zijn beurt te stellen, Van onzen Londenschen medewerker.) Londen, 17 Juli 1907. DE DAGERAAD DER VACANTIE. De „season" loopt op zijn einde en als alles ging zooals wij het gewoon waren, dan zou over een maand het Lagerhuis zijne zittingen opheffen. Zaterdag zag men het eerste teeken van het „season" einde, door heel Londen, want hoewel zoowat de heele week de Cricket-match tusschen de kostschool jongens van Eton en die van Harrow werd gespeeld, was het eerst Zaterdag mooi weer en kwamen toen eerst de mooie meisjes met de mooie toiletjes voor den dag. De vorige dagen waren ze wel thuis moeten blijven, zoo guur en koud was het, en die er nog heen gingen, zag men in de eigenaardige vereeniging van neteldoek en bont! Deze wedstrijd is de laatste belangrijke in het rijk van de sport gedurende den Season. In het rijk van de wetenschap is nu ook over het algemeen het einde der examens aangebroken en over een dag of veertien weten de jongelui of ze hun diploma zullen krijgen of niet. Yan alle kanten hoort men over reisplannen spreken, aie eerst in wanhoop om het slechte weer al half waren opgegeven. Het heen en weer trekken van het koninklijk gezin loopt nu ook op zijn einde en spoedig zal de koning wel in Mariënbad en de koningin in Kopenhagen zijn. Zooals alle jaren hoort men allerlei verhalen uit de groote wereld over dingen die daar plaats vinden. Het amusantste verhaal is van 't jaar wel dat, toen de koning de receptie bezocht door den hertog van West-minster in diens stadspaleis, Grosvener House, gegeven, de koning daar aankwam en de hertog er niet was. De verklaring van dit verzuim van de onnoemelijk veel kwaad kan doen en iemand met een goeden naam voor haar geheele leven ongelukkig ka* maken. Het geval is overigens buitengewoon typisch. Hei ligt vooi de hand, dat de advocaten zoowel als het openbaar ministerie allicht trachten het gewicht van zekere getuigenissen te verminderen door den persoon van den getuige als minwaardig voor te stellen. En nu is het natuurlijk wel heel erg als dit opzettelijk en tegen beter weten in gebeurt, doch hoe licht kan het ook als vanzelf en zonder zoodanig opzet geschieden. Nu is het waar: het aeeeste succes zal men met deze methode hebben in de landen van de jury. waar de juryleden zich lichter door een plotseling aldus in het licht gestelde apreciatie van een gegeven getuige laten leiden dan elders de beroepsrechters. Doch dat de methode ook tegenover beroepsrechters toegepast kan worden en wordt ligt voor de hand. Indien het nog noodig ware van het boven sub 3 geteekende kwaad een voorbeeld aan te halen, dan zouden wjj kunnen verwijzen naar het Waddington- proces in Brussel, dat meer op een groote theater- voorstel'ing het woord is van een bekend socialistisch advocaat dan op een rechtsgeding geleek. Nu is het waar: ook hier wordt de zaak erger in landen, waar een jury is. Daar toch hebben de advocaten meer aan leiding om allerlei bizonderheden op te rakelen en met allerlei pikante intimiteiten op het onbedorven gemoed der juryleden te werken. Doch dat het ook in ons land vrjj wat ongezonde sensatie zou wekken als eens in de Haagsche rechtszaal ten aanzien van de Haagsche dip lomatieke wereld iets dergelijks gebeurde als in Brussel is geschied. Wie zal het 1 lochenen Wie zal durven tegenspr* ken, dat de couranten uitvoerige verslagen zoude* moeten hebben en dat die verslagen door het publiek zouden worden gespeld. In elk geval kan men constateeren, dat in Duitschland deze vier bezwaren vrg algemeen gevoeld worden en dat zij ook voor ons land niet te licht moeten worden geteld. Hoe nu daarin te voorzien De fouten sub I en II zijn ook door de Duitsche regeeringscommissie voor de herziening van het straf proces met zooveel woorden aangegeven. Deze commissie stelt voor, dat de vroegere straffen (als sub I) alleen zullen genoemd worden, indien een der in hyt proces betrokken personen dit wenscht of de voorzitter het noodig oordeelt: ook zal de voorzitter kunnen weigeren bepaalde vragen aan getuigen enz. (als sub II) ta stellen. Zjjn deze maatregelen voldoende? Veel gelooft men dit in Duitschland niet. Men wijst er op dat de indirecte gevolgen van I en II zoo ernstig zijn, dat radicaler maatregelen noodig zijn. Wil men langzamerhand de gedeeltelijk uit deze vrees voor open baarheid voortkomende schuwheid van het publiek tegenover den strafrechter die ook in ons land ter dege bestaat wegnemen, wil men verhinderen dat getuigen desnoods eon meineed doen, alleen maar em te ontkomen aan het feit, dat langvergeten, onaanganame inoiden'en uit hun vroeger leven woer worden opge rakeld, dan moet men verder gaan en het gevaar, dat zulke vragen gesteld worden, voorkomen zoo zegt men in Pruisen, ja men gaat verder. Rechter voa Pfister te Darmstadt trekt de aandacht door een ge schrift, waarin hij verklaart, dat de openbaarheid van de strafrechtelijke behandeling volstrekt niet zoo taboe behoorde te zijn als zij is. Men kon die openbaarheid anders regelen, het liet zioh heel best denken, dat men de openbaarheid ophief, zonder dat daardoor de recht spraak slechter werd en de contróle van het volk ep de reohtspraak verdween. Men zou de jury kunnen aanvaarden als geheel passieve dwarskijkers, uit het publiek gekozen, men zeu de openbaarheid der vennissen beter kunnen waarborgen, dan door ze zoeals nu ep te zijde van den jeugdigen gastheer heet, dat zijn kamerdienaar de korte kuitbroek zijns hertogelijken meesters nergens kon vinden en deze dus zijn toilet niet kon voltooien. Op diezelfde receptie is de zuster des konings, prinses Helene van Sleeswijk Holstein, ook wel genaamd prinses Christiaan, van eene estrade gevallen, gelukkig zonder dat de vrij gezette dame zich bezeerde. Zoo kunnen intusschen den menschen de dingen tegenloopen. Dat schijnt de jonge hertog van Richmond ook te vinden, want die is een proces tegen den minister van financiën begonnen over de successierechten welke deze van hem vordert. Die zaak zelve is nu niet heel belangwekkend, doch wel is dat het geval met de wijze waarop die hertogen een deel van hun vermogen kregen. Een der voorvaders van onzen hertog stond namelijk nog al in do gunst bjj koningin Elizabeth, die hem het recht gaf een zekere tol te heffen van alle steenkool, die Londen werd binnengevoerd. In die dagen van Queen Bess bedroeg die tol een honderd of wat ponden sterling 'sjaars en dus was het niet zoo erg. Doch in den loop der eeuwen is het kolenverbruik in Londen zoo kras toegenomen, dat op het laatst de hertogen Van Richmond alleen daaruit een inkomen van 21/, ton gouds hadden. De stad had hen namelijk tegen een jaarlijksche uitkeering van het bedrag het tolrecht afgekocht. Toen nu evenwel de Londensche Graaf- schapsraad 20 jaar geleden het geldelijk beheer van Groot-Londen in handen kreeg, kwam men lot de slotsom, dat het wenschelijk was ook dat jaar geld maar af te koopen, en na eenige onderhande lingen werd men het eens over de afkoopsom, die de kleinigheid van 71/4 millioen gulden bedroeg, een kapitaal dat voor de lamilie door afzonderlijke „trustees" of curatoren wordt beheerd. Dit herinnert mjj aan een veel dwazer aikoop. leze* zoo, dat slechts weinigen de voorlezing kunnen volgen, en door enkele daarvan nu en dan in rechts geleerde bladen te publioeeren zegt onze goede rechter. Men zou wilde men minder radicaal zijn (en er zouden er zeker in ons land niet velen gevonden werden, die zoo maar zonder moor de openbaarheid met haar vele goede gevelgen ter zijde zouden willen stellen) tea slotte het aantal gevallen kunnen uitbreiden, waarin de deuren gesleten meesten werden en aan de bij een strafproces betrokkenen en ruime bevoegdheid kunnen geven, om sluiting van de deuren te vragen. Hoe het zij waar een wil is kan men eek een weg vinden. In Duitschland begint de wil er meer en meer te komen. De vraag is nu of eek in Nederland bovenbedoelde misstanden bestaan en of er aanleiding is om te everwegen of daartegen iets gedaan kan wer den en zoo ja wat, zender direct de al te radicale middelen Tan den Darmstadter rechter toe te passen. Heikersen. Het heeft dikwjjls verwondering gewekt dat men algemeen spreekt van Meikersen, terwjjl men in de maFnd Mei zelve weinig of in het geheel geen kersen te eten krjjgt, maar veelal Jnni en Jnli de voornaamste kersen- maasden zjjn. Men heeft ter oplossing van dit verschijnsel de veronderstelling geopperd als zon de naam Meikersen in geenerlei verband staan met de maand Mei, maar verbasterd zqn van maai- of maykersen, omdat de kers tegen den tijd van het grasmaaien in Juni of Jnli hare volkomen rjjpheid bereikt. Edoch zoo vragen wjj wat heeft toch de rjjping der kersen gemeen met het grasmaaien Een meer steekhoudende nitlegging schijnt te vinden te zjjt, wanneer men de kennis der chronologie en het getuigenis der historie inroept om den eigenljjken zin van Meikersen te rechtvaardigen. Wanneer men bedenkt dat eerst na 1700 de Gregoriaansohe tijdrekening in de Vereen gde Nederlanden werd ingevoerd, door van den 18» Februari op den len Maart over te springen, dan bevindt men dat de 30ste Mei van vroeger geljjk staat aan den lOen Juni van thane en was het dus in dien tjjd niets vreemds dat kersen in Mei tot rjjpheid kwa men na de vervanging van de Juliaansche door de Gregoriaansche tijdrekening bleef de onde naam van Meikersen ook in de Junimaanden gehandhaafd. Ter staving van deze opvatting volge hieronder een aanhaling uit het »Kleyne Ohrouykja* van Jan Adriaansz. Leegh- water, welke laidt »Op den 10 May 1649 ben ik tot Amsterdam bjj een on 3a Vrou op de Appel-markt gekomen enz. •Eede op den zeiven dag kwamen daar by zestien manden met karssen nit Brabant van Mechelcn, yder hondert pont heeft gegolden 16 galdenmede waren daar sommige manden met krieken enz.* Bi-wjjs genoeg dat er b e g i n Mei 1649 kersen en krieken ter Amsterdamsohe markt waren. IIL Dagverdeellwg. Men kent de moderne dagverdeeling, door de socialisten voorgesteld »Aoht uur werken, acht uur rusten, Acht uur aan genot gewjjd* en daarom verdient misschien het volgende oude rjjmpje wel eeaige aandacht De hertogen van St. Albans zijn namelijk erfelijke Groot Valkeniers, een betrekking waarvoor ze na tuurlijk volstrekt niets te doen hebben, al sedert wie weet hoe lang. Toch kregen ze daarvoor een tractement van zoowat fl 11.000 'sjaars. Dat is hen nu ook zoowat 20 jaar geleden afgekocht voor 3 ton gouds. Ook dat kapitaal wordt voor hen beheerd, daar het evenmin als een pensioen mag vervreemd worden en in de tamilie moet blijven. Er zijn tallooze zaken van dien aard. Ü6 hertog van Marlborough en die van "Wellington hebben bij voorbeeld indertijd landgoederen ten geschenke gekregen van Souverein of Staat en ook die land goederen kunnen ze niet verkoopen. Vaak is dat heel lastig, want het onderhoud kost dikwijls schatten en geen van beide hertogen zijn rijk, hoewel de eerstgenoemde een rijke Amerikaansche heeft ge trouwd. Zoo is het ook de gewoonte, wanneer iemand in den adelstand wordt verheven, hem een zeker kapi taal te laten vastzetten, (to endof the title) heet dit. Dat kapitaal mag niet aangesproken worden. Ik heb wel eens gehoord, dat Lord Northcliffe, de eigenaar van de Daily Mail, toen hij van Alfred Harmsworth tot baron werd verheven, ruim 31/» millioen gulden op die wijze heeft moeten vastzetten. Als het waar is, verbaast het ons niet, want de Daily Mail kan dit best dragen. In elk geval ver klaart dit grootendeels hoe het komt, dat de Engel- sche handel zoo rijk en dus zoo machtig blijft. De Pransche Revolutie heeft er in dat land zeer korte metten mee gemaakt, doch hier zullen die toestanden nog wel eenige eeuwen blijven bestaan en dit be zit in de doode hand zijnen invloed op de Britsche samenleving en ook den Britschen staat doen gelden. Na al die ouderwetsche dingen, mag ik wel op wat zeer nieuwerwetsch komen, namelijk op het Dient God vier uren alle daeghen Acht uren wilt weroken om n gewin, Drie nren neemt voedselen uwer behaghe Slaept seuve ure, of mooght Gbjj min. Twee ure spanoerende verscherpt den sin. Die dus drylende den tjjt can verkiesen En sal Int Eynde noch Int begin, Noch God noch siel noch tjjd verliezen. Merkwaardig h bet, dat een dergelgk rjjmpj*, maar nit veel later tjjd, den gul en levenregel met deze ver anderingen geeft Dien God, want dit betaamt, twee uren alle dagen En nnt uw Bpjjs en drank drie nren naer behagen Vermaek twee nren lang de stjjfgespannen zin Slaept zeven uren langwant daer steekt voedsel in. En pas op uwe winst tien uren volgemeten Zoo hebje dag en nacht verstandigljjk gespleten. En zeg dat ik 't n zeg, wie zoo den tjjd verkiest. Dat zulk een nimmermeer noch tjjd tooh siel verliest. Is het niet merkwaardighet oudste rjjmpje geeft aan dient God vier unr per dag, het latere beBChonwt twee uren al voldoende. Wandelen. Kon. West-lnd. Hallilleast. Maandag 22 Juli a.s. zal het 25 jaren geleden zjjn dat de Kon. W«»t led. Maildienst is opgericht. Van de drie directeuren der K W. I. M., de heeren G. A. baron Tindal, C. W. R. Seholten Jr. en 0. M. van Rgn, waren de beide eerstee van da opriohling af directeur en hebben de eerste jaren de vele es groote moeiljjkheden waarmede de jonge stoomvaartlijn te kampen had, hel pen overwinnen. Thans heeft de West-Indische mail als vaste stoomvaart verbinding tnssohtn Nederland en Suriname en tusschen West-Indië en New-York een krachtige poBitie verworven. Doch de K. W. I. M. bljjft niet op haar lauweren rusten en is na 25 jaren jonger dan ooit. De nieuwe Ijjn met van koelkamers voorziene fruit- en passigiersbooten, die thans g-bouwd worden, en een snelverbindiag tusschen New-York en onze West tot stand zullen brengen, zjjn daarvan een treffend bewjjs. Rechtzaken. Mishandeling met doodelyken afloop. Voor de rechtbank te Rotterdam Btond gisteren terecht H. J. v. S., 51 jaarkoopman aldaar beklaagd van bovengenoemd miedrjjf. Uit de behandeling dezer zaak bleek het volgende: Beklaagde had zjjn bjj hem in wonenden 20 jarigen zoon Jan 0., die niet wilde op passen, veel nachten bniten de onderljjke woning door bracht en zjjn onders bestal, de dear gewezen. Hierover hadden man en vronw wel eens ongenoegen. Na in den morgen na van 15 April naar de groenten markt geweest te zjjn, had beklaagde zjjn woning verlaten, daar hg hst maar niet verkroppen kon, dat zjjn vronw Jan weer in hnis had gehaald. Hg had toen een glas bier en een borrel gedronken en was 's avonds thuis gekomen. Jan lag toen te bed. Beklaagde wilde toen weer uitgaan wat hem door een anderen zoon was belet. Dit was nog al wat hardhandig gegaan, zoodat beklaagde een bloedende wonde opliep. In de keuken zich afwasschende hoorde hg Jan het bed uitspringen. Deze had toen gezegd »wat is dat nu weer I* waarop beklaagde had geantwoord valles wat hier gebeurt is jou schuld.* Van woorden was het toen tot daden gekomen en met een mes had hjj Jan va» zich afgeweerd. Deze was naar het zieken huis gebracht, waar bjj op 26 April d.a.v. is overleden. ovaal biljart, dat hier in gebruik wordt gebracht. Zooals men weet, is de kunst van biljarten ontaard in een kunstje, den „anker stoot", die daarin beBtaat, dat men de ballen zoo dicht bij elkaar houdt, dat aldoor dezelfde carambole kan maken. Een biljart kampioen had het gebracht tot bijna 500.000 caram boles, zonder af te komen, en hij speelde daarover zoowat 5 weken. Het verveelde op het laatst ieder een, en ten slotte hem zelf ook. Om aan zulk idioot spelen nu een einde te maken, heeft men een ovaal biljart gemaakt, dat nu de onderlingste stooten veroorzaakt. Een groot biljartspeler klaagde mij zijn nood over het nieuwe ding. Hij kon haast geen enkel effect goed berekenen en al de biljartkennis, die men in 100 jaren had opgezameld, is, naar hij zeide, nu verloren. Men kan nu geheel van voren af aan beginnen en mag het eigenlijk geen biljarten noemen, het is een ander spel en moet dus ook maar een anderen naam dragen. De vriend van de 500.000 caramboles had het ten minste op het nieuwe biljart niet verder gebracht dan tot een serie van 30, terwijl hij en zijn tegenpartij samen in anderhalf uur niet meer dan 400 punten had kunnen maken. Wel een geweldig verschil dus en niet zoo'n ijzing wekkend, vervelende vertooning. Ten slotte raad ik mijn landgenooten, die dezer dagen Londen mochten bezoeken aan, bij Tootb, 175, New Bond Street, het nieuwe schilderij van Alma Tadema te gaan zien. Het is, naar kenners verze keren, het beste dat hij ooit gemaakt heeft en wie zijne kunstopvatting bewondert, kan daar zeker van genieten. Het stelt eene uitvoering voor in het Colosseum, onder Septimus Severus en is zoo schit terend van kleur, zoo keurig van uitvoering, als ik zelden heb gezien. ALKMAARSCHE COURANT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1907 | | pagina 1