No. 169.
Honderd en negende jaargang.
1907.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dit nier bestaat eit 2 ilaflt
Prijs der gewsm advertenfiSn
ZATERDAG
20 JULI
Hinderwet.
Tegen de open deur.
ENGELSCHE BRIEVEN.
Sprokkelingen.
n.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avsndbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,811franco door het geheele Rifk f I,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Telefoonn«Ki*er
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte,
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs» COSTER ZOON, Voordans O 9.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente
secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende
verzoek met bjjlttgen van K. BESSE, aldaar, om
vergunning tot bet oprichten van een vlceschrooher(l
en een vetsmeltcrU in een gebonwiji achter het
peioeel Snaarmanslaan, Wjjk E. Na. 78.
Bezwaren tegen deze oprichting kannen worden ingediend
ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op Vrjjdag
2 Augustus e.k., 's voormiddags te elf nnr en schriftelijk
vóór of op dien tjjd. Gedurende drie dagen vóór ge-
melden dag kan de vertoéker en hij, die bezwaren heeft
ingebracht, op de secretarie dezer gemeente van de
terzake ingekomen schriftaren kennis nemen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
19 Jnli 1907. DONATH, Secretaris.
In Duitscbland is in den laatsten tijd hier en daar
een beweging op te merken, die zeer zeker ook in het
buitenland wel de aandacht zal trekken en veelal bijval
zal vinden een beweging tegen de onbeperkte open
baarheid van de strafrechtsbedeeling.
Dat er niets verdachts-politieks achter deze beweging
steekt, blijkt wel daaruit, dat vogels van zeer diverse
politieke pluimage zich daarover hebben laten hooren.
Geen wonder, dat deze critici het niet met elkaar eens
zijn en dat zij, hoe eenstemmig ook bjj het ontleden van
het kwaad, zeer veelstemmig worden bij het opgeven
van de middelen om het te verhelpen.
Als dat kwaad wordt dan het volgende aangewezen.
I. Bij openbare behandeling van strafzaken worden
vaak vroegere straffen van beklaagden opgerakeld, die
niet zelden veel pijnlijker voor den beklaagde zijn dan
de in behandeling zijnde strafzaak zelve.
II. Getuigen, deskundigen enz. worden niet'voldoende
beschermd tegen onbescheiden vragen Van verdedigers
of openbaar ministerie over particuliere omstandigheden,
over hun vroeger leven enz.
III. De openbaarheid leidt tot een ongezonde belang
stelling van het publiek in sensatieprocessen, die grooter
wordt naarmate de dagbladpers zich uitbreidt.
IV. Het gewone publiek van de terechtzittingen
bestaat voor een deel uit allerlei slechte elementen,
welke in de rechtszaal vele handigheidjes en methodes
tot het plegen van misdaden en tot het ontkomen aan
de verdiende straf leeren.
Deze feiten behoeven nauweljjks toelichting. En al
hebben de eigenaardige toestanden in ons land tenge
volge, dat deze gebreken, althans de eerste drie, niet
zóó sterk aan het licht treden als veelal in het buiten
land, zjj bestaan toch ook bjj ons, terwjjl iedereen, die
weieens terechtzittingen bjj woont, de sub IV bedoelde
«studenten in het strafrecht* kent, geljjk men deze
hoeren in Duitschland wel eens noemt.
Overigens zjjn van II en III voorbeelden uit het
buitenland te geven. Zoo is het b.v. bjj het gerucht
makende proces van den Afrikaanschen dr. Peters
voorgekomen, dat een der advocaten, met het doel een
voor dr. Peters goed gezinde vrouwelijke getuige ver
dacht te maken, verzocht heeft haar te vragen cf zij
niet liefdesbetrekkingen met dr. Peters gehad had.
Het ligt voor de hand dat zulk een vraag, eenmaal in
het openbaar gedaan, zelfs wanneer de president der
rechtbank haar zou weigeren op zijn beurt te stellen,
Van onzen Londenschen medewerker.)
Londen, 17 Juli 1907.
DE DAGERAAD DER VACANTIE.
De „season" loopt op zijn einde en als alles
ging zooals wij het gewoon waren, dan zou over
een maand het Lagerhuis zijne zittingen opheffen.
Zaterdag zag men het eerste teeken van het „season"
einde, door heel Londen, want hoewel zoowat de
heele week de Cricket-match tusschen de kostschool
jongens van Eton en die van Harrow werd gespeeld,
was het eerst Zaterdag mooi weer en kwamen toen
eerst de mooie meisjes met de mooie toiletjes voor
den dag. De vorige dagen waren ze wel thuis
moeten blijven, zoo guur en koud was het, en die
er nog heen gingen, zag men in de eigenaardige
vereeniging van neteldoek en bont! Deze wedstrijd
is de laatste belangrijke in het rijk van de sport
gedurende den Season.
In het rijk van de wetenschap is nu ook over
het algemeen het einde der examens aangebroken
en over een dag of veertien weten de jongelui of
ze hun diploma zullen krijgen of niet. Yan alle
kanten hoort men over reisplannen spreken, aie
eerst in wanhoop om het slechte weer al half
waren opgegeven. Het heen en weer trekken van
het koninklijk gezin loopt nu ook op zijn einde
en spoedig zal de koning wel in Mariënbad en de
koningin in Kopenhagen zijn.
Zooals alle jaren hoort men allerlei verhalen uit
de groote wereld over dingen die daar plaats vinden.
Het amusantste verhaal is van 't jaar wel dat, toen
de koning de receptie bezocht door den hertog van
West-minster in diens stadspaleis, Grosvener House,
gegeven, de koning daar aankwam en de hertog er
niet was. De verklaring van dit verzuim van de
onnoemelijk veel kwaad kan doen en iemand met een
goeden naam voor haar geheele leven ongelukkig ka*
maken. Het geval is overigens buitengewoon typisch.
Hei ligt vooi de hand, dat de advocaten zoowel als
het openbaar ministerie allicht trachten het gewicht
van zekere getuigenissen te verminderen door den
persoon van den getuige als minwaardig voor te stellen.
En nu is het natuurlijk wel heel erg als dit opzettelijk
en tegen beter weten in gebeurt, doch hoe licht kan
het ook als vanzelf en zonder zoodanig opzet geschieden.
Nu is het waar: het aeeeste succes zal men met
deze methode hebben in de landen van de jury. waar
de juryleden zich lichter door een plotseling aldus in
het licht gestelde apreciatie van een gegeven getuige
laten leiden dan elders de beroepsrechters. Doch dat de
methode ook tegenover beroepsrechters toegepast kan
worden en wordt ligt voor de hand.
Indien het nog noodig ware van het boven sub 3
geteekende kwaad een voorbeeld aan te halen, dan
zouden wjj kunnen verwijzen naar het Waddington-
proces in Brussel, dat meer op een groote theater-
voorstel'ing het woord is van een bekend socialistisch
advocaat dan op een rechtsgeding geleek. Nu is het
waar: ook hier wordt de zaak erger in landen, waar
een jury is. Daar toch hebben de advocaten meer aan
leiding om allerlei bizonderheden op te rakelen en met
allerlei pikante intimiteiten op het onbedorven gemoed
der juryleden te werken. Doch dat het ook in ons land
vrjj wat ongezonde sensatie zou wekken als eens in de
Haagsche rechtszaal ten aanzien van de Haagsche dip
lomatieke wereld iets dergelijks gebeurde als in Brussel
is geschied. Wie zal het 1 lochenen Wie zal durven
tegenspr* ken, dat de couranten uitvoerige verslagen
zoude* moeten hebben en dat die verslagen door
het publiek zouden worden gespeld.
In elk geval kan men constateeren, dat in Duitschland
deze vier bezwaren vrg algemeen gevoeld worden en
dat zij ook voor ons land niet te licht moeten worden
geteld.
Hoe nu daarin te voorzien
De fouten sub I en II zijn ook door de Duitsche
regeeringscommissie voor de herziening van het straf
proces met zooveel woorden aangegeven. Deze commissie
stelt voor, dat de vroegere straffen (als sub I) alleen
zullen genoemd worden, indien een der in hyt proces
betrokken personen dit wenscht of de voorzitter het
noodig oordeelt: ook zal de voorzitter kunnen weigeren
bepaalde vragen aan getuigen enz. (als sub II) ta stellen.
Zjjn deze maatregelen voldoende?
Veel gelooft men dit in Duitschland niet. Men wijst
er op dat de indirecte gevolgen van I en II zoo ernstig
zijn, dat radicaler maatregelen noodig zijn. Wil men
langzamerhand de gedeeltelijk uit deze vrees voor open
baarheid voortkomende schuwheid van het publiek
tegenover den strafrechter die ook in ons land ter
dege bestaat wegnemen, wil men verhinderen dat
getuigen desnoods eon meineed doen, alleen maar em
te ontkomen aan het feit, dat langvergeten, onaanganame
inoiden'en uit hun vroeger leven woer worden opge
rakeld, dan moet men verder gaan en het gevaar, dat
zulke vragen gesteld worden, voorkomen zoo zegt
men in Pruisen, ja men gaat verder. Rechter voa
Pfister te Darmstadt trekt de aandacht door een ge
schrift, waarin hij verklaart, dat de openbaarheid van
de strafrechtelijke behandeling volstrekt niet zoo taboe
behoorde te zijn als zij is. Men kon die openbaarheid
anders regelen, het liet zioh heel best denken, dat men
de openbaarheid ophief, zonder dat daardoor de recht
spraak slechter werd en de contróle van het volk ep
de reohtspraak verdween. Men zou de jury kunnen
aanvaarden als geheel passieve dwarskijkers, uit het
publiek gekozen, men zeu de openbaarheid der vennissen
beter kunnen waarborgen, dan door ze zoeals nu ep te
zijde van den jeugdigen gastheer heet, dat zijn
kamerdienaar de korte kuitbroek zijns hertogelijken
meesters nergens kon vinden en deze dus zijn toilet
niet kon voltooien. Op diezelfde receptie is de
zuster des konings, prinses Helene van Sleeswijk
Holstein, ook wel genaamd prinses Christiaan, van
eene estrade gevallen, gelukkig zonder dat de vrij
gezette dame zich bezeerde. Zoo kunnen intusschen
den menschen de dingen tegenloopen.
Dat schijnt de jonge hertog van Richmond ook
te vinden, want die is een proces tegen den minister
van financiën begonnen over de successierechten
welke deze van hem vordert. Die zaak zelve is nu
niet heel belangwekkend, doch wel is dat het geval
met de wijze waarop die hertogen een deel van
hun vermogen kregen. Een der voorvaders van onzen
hertog stond namelijk nog al in do gunst bjj
koningin Elizabeth, die hem het recht gaf een zekere
tol te heffen van alle steenkool, die Londen werd
binnengevoerd. In die dagen van Queen Bess bedroeg
die tol een honderd of wat ponden sterling 'sjaars
en dus was het niet zoo erg. Doch in den loop der
eeuwen is het kolenverbruik in Londen zoo kras
toegenomen, dat op het laatst de hertogen Van
Richmond alleen daaruit een inkomen van 21/, ton
gouds hadden. De stad had hen namelijk tegen een
jaarlijksche uitkeering van het bedrag het tolrecht
afgekocht. Toen nu evenwel de Londensche Graaf-
schapsraad 20 jaar geleden het geldelijk beheer
van Groot-Londen in handen kreeg, kwam men lot
de slotsom, dat het wenschelijk was ook dat jaar
geld maar af te koopen, en na eenige onderhande
lingen werd men het eens over de afkoopsom, die
de kleinigheid van 71/4 millioen gulden bedroeg,
een kapitaal dat voor de lamilie door afzonderlijke
„trustees" of curatoren wordt beheerd.
Dit herinnert mjj aan een veel dwazer aikoop.
leze* zoo, dat slechts weinigen de voorlezing kunnen
volgen, en door enkele daarvan nu en dan in rechts
geleerde bladen te publioeeren zegt onze goede
rechter. Men zou wilde men minder radicaal zijn
(en er zouden er zeker in ons land niet velen gevonden
werden, die zoo maar zonder moor de openbaarheid met
haar vele goede gevelgen ter zijde zouden willen stellen)
tea slotte het aantal gevallen kunnen uitbreiden,
waarin de deuren gesleten meesten werden en aan de
bij een strafproces betrokkenen en ruime bevoegdheid
kunnen geven, om sluiting van de deuren te vragen.
Hoe het zij waar een wil is kan men eek een
weg vinden. In Duitschland begint de wil er meer en
meer te komen. De vraag is nu of eek in Nederland
bovenbedoelde misstanden bestaan en of er aanleiding
is om te everwegen of daartegen iets gedaan kan wer
den en zoo ja wat, zender direct de al te radicale
middelen Tan den Darmstadter rechter toe te passen.
Heikersen.
Het heeft dikwjjls verwondering gewekt dat men
algemeen spreekt van Meikersen, terwjjl men in de maFnd
Mei zelve weinig of in het geheel geen kersen te eten
krjjgt, maar veelal Jnni en Jnli de voornaamste kersen-
maasden zjjn. Men heeft ter oplossing van dit verschijnsel
de veronderstelling geopperd als zon de naam Meikersen
in geenerlei verband staan met de maand Mei, maar
verbasterd zqn van maai- of maykersen, omdat de kers
tegen den tijd van het grasmaaien in Juni of Jnli hare
volkomen rjjpheid bereikt. Edoch zoo vragen wjj
wat heeft toch de rjjping der kersen gemeen met het
grasmaaien Een meer steekhoudende nitlegging schijnt
te vinden te zjjt, wanneer men de kennis der chronologie
en het getuigenis der historie inroept om den eigenljjken
zin van Meikersen te rechtvaardigen. Wanneer men bedenkt
dat eerst na 1700 de Gregoriaansohe tijdrekening in de
Vereen gde Nederlanden werd ingevoerd, door van den
18» Februari op den len Maart over te springen, dan
bevindt men dat de 30ste Mei van vroeger geljjk staat
aan den lOen Juni van thane en was het dus in dien
tjjd niets vreemds dat kersen in Mei tot rjjpheid kwa
men na de vervanging van de Juliaansche door de
Gregoriaansche tijdrekening bleef de onde naam van
Meikersen ook in de Junimaanden gehandhaafd. Ter
staving van deze opvatting volge hieronder een aanhaling
uit het »Kleyne Ohrouykja* van Jan Adriaansz. Leegh-
water, welke laidt
»Op den 10 May 1649 ben ik tot Amsterdam bjj een
on 3a Vrou op de Appel-markt gekomen enz.
•Eede op den zeiven dag kwamen daar by zestien
manden met karssen nit Brabant van Mechelcn, yder
hondert pont heeft gegolden 16 galdenmede waren
daar sommige manden met krieken enz.*
Bi-wjjs genoeg dat er b e g i n Mei 1649 kersen en krieken
ter Amsterdamsohe markt waren.
IIL
Dagverdeellwg.
Men kent de moderne dagverdeeling, door de
socialisten voorgesteld
»Aoht uur werken, acht uur rusten,
Acht uur aan genot gewjjd*
en daarom verdient misschien het volgende oude rjjmpje
wel eeaige aandacht
De hertogen van St. Albans zijn namelijk erfelijke
Groot Valkeniers, een betrekking waarvoor ze na
tuurlijk volstrekt niets te doen hebben, al sedert
wie weet hoe lang. Toch kregen ze daarvoor een
tractement van zoowat fl 11.000 'sjaars. Dat is
hen nu ook zoowat 20 jaar geleden afgekocht voor
3 ton gouds. Ook dat kapitaal wordt voor hen
beheerd, daar het evenmin als een pensioen mag
vervreemd worden en in de tamilie moet blijven.
Er zijn tallooze zaken van dien aard. Ü6 hertog
van Marlborough en die van "Wellington hebben
bij voorbeeld indertijd landgoederen ten geschenke
gekregen van Souverein of Staat en ook die land
goederen kunnen ze niet verkoopen. Vaak is dat
heel lastig, want het onderhoud kost dikwijls schatten
en geen van beide hertogen zijn rijk, hoewel de
eerstgenoemde een rijke Amerikaansche heeft ge
trouwd.
Zoo is het ook de gewoonte, wanneer iemand in
den adelstand wordt verheven, hem een zeker kapi
taal te laten vastzetten, (to endof the title) heet dit.
Dat kapitaal mag niet aangesproken worden. Ik
heb wel eens gehoord, dat Lord Northcliffe, de
eigenaar van de Daily Mail, toen hij van Alfred
Harmsworth tot baron werd verheven, ruim 31/»
millioen gulden op die wijze heeft moeten vastzetten.
Als het waar is, verbaast het ons niet, want de
Daily Mail kan dit best dragen. In elk geval ver
klaart dit grootendeels hoe het komt, dat de Engel-
sche handel zoo rijk en dus zoo machtig blijft. De
Pransche Revolutie heeft er in dat land zeer korte
metten mee gemaakt, doch hier zullen die toestanden
nog wel eenige eeuwen blijven bestaan en dit be
zit in de doode hand zijnen invloed op de Britsche
samenleving en ook den Britschen staat doen gelden.
Na al die ouderwetsche dingen, mag ik wel op
wat zeer nieuwerwetsch komen, namelijk op het
Dient God vier uren alle daeghen
Acht uren wilt weroken om n gewin,
Drie nren neemt voedselen uwer behaghe
Slaept seuve ure, of mooght Gbjj min.
Twee ure spanoerende verscherpt den sin.
Die dus drylende den tjjt can verkiesen
En sal Int Eynde noch Int begin,
Noch God noch siel noch tjjd verliezen.
Merkwaardig h bet, dat een dergelgk rjjmpj*, maar
nit veel later tjjd, den gul en levenregel met deze ver
anderingen geeft
Dien God, want dit betaamt, twee uren alle dagen
En nnt uw Bpjjs en drank drie nren naer behagen
Vermaek twee nren lang de stjjfgespannen zin
Slaept zeven uren langwant daer steekt voedsel in.
En pas op uwe winst tien uren volgemeten
Zoo hebje dag en nacht verstandigljjk gespleten.
En zeg dat ik 't n zeg, wie zoo den tjjd verkiest.
Dat zulk een nimmermeer noch tjjd tooh siel verliest.
Is het niet merkwaardighet oudste rjjmpje geeft aan
dient God vier unr per dag, het latere beBChonwt twee
uren al voldoende.
Wandelen.
Kon. West-lnd. Hallilleast.
Maandag 22 Juli a.s. zal het 25 jaren geleden zjjn
dat de Kon. W«»t led. Maildienst is opgericht. Van de
drie directeuren der K W. I. M., de heeren G. A. baron
Tindal, C. W. R. Seholten Jr. en 0. M. van Rgn, waren
de beide eerstee van da opriohling af directeur en hebben
de eerste jaren de vele es groote moeiljjkheden waarmede
de jonge stoomvaartlijn te kampen had, hel pen overwinnen.
Thans heeft de West-Indische mail als vaste stoomvaart
verbinding tnssohtn Nederland en Suriname en tusschen
West-Indië en New-York een krachtige poBitie verworven.
Doch de K. W. I. M. bljjft niet op haar lauweren
rusten en is na 25 jaren jonger dan ooit.
De nieuwe Ijjn met van koelkamers voorziene fruit- en
passigiersbooten, die thans g-bouwd worden, en een
snelverbindiag tusschen New-York en onze West tot
stand zullen brengen, zjjn daarvan een treffend bewjjs.
Rechtzaken.
Mishandeling met doodelyken afloop.
Voor de rechtbank te Rotterdam Btond gisteren terecht
H. J. v. S., 51 jaarkoopman aldaar beklaagd
van bovengenoemd miedrjjf. Uit de behandeling dezer
zaak bleek het volgende: Beklaagde had zjjn bjj hem
in wonenden 20 jarigen zoon Jan 0., die niet wilde op
passen, veel nachten bniten de onderljjke woning door
bracht en zjjn onders bestal, de dear gewezen. Hierover
hadden man en vronw wel eens ongenoegen. Na in den
morgen na van 15 April naar de groenten markt geweest
te zjjn, had beklaagde zjjn woning verlaten, daar hg hst
maar niet verkroppen kon, dat zjjn vronw Jan weer in
hnis had gehaald. Hg had toen een glas bier en een
borrel gedronken en was 's avonds thuis gekomen. Jan
lag toen te bed. Beklaagde wilde toen weer uitgaan wat
hem door een anderen zoon was belet. Dit was nog al
wat hardhandig gegaan, zoodat beklaagde een bloedende
wonde opliep. In de keuken zich afwasschende hoorde
hg Jan het bed uitspringen. Deze had toen gezegd »wat
is dat nu weer I* waarop beklaagde had geantwoord
valles wat hier gebeurt is jou schuld.* Van woorden
was het toen tot daden gekomen en met een mes had
hjj Jan va» zich afgeweerd. Deze was naar het zieken
huis gebracht, waar bjj op 26 April d.a.v. is overleden.
ovaal biljart, dat hier in gebruik wordt gebracht.
Zooals men weet, is de kunst van biljarten ontaard
in een kunstje, den „anker stoot", die daarin beBtaat,
dat men de ballen zoo dicht bij elkaar houdt, dat
aldoor dezelfde carambole kan maken. Een biljart
kampioen had het gebracht tot bijna 500.000 caram
boles, zonder af te komen, en hij speelde daarover
zoowat 5 weken. Het verveelde op het laatst ieder
een, en ten slotte hem zelf ook. Om aan zulk
idioot spelen nu een einde te maken, heeft men een
ovaal biljart gemaakt, dat nu de onderlingste stooten
veroorzaakt. Een groot biljartspeler klaagde mij
zijn nood over het nieuwe ding. Hij kon haast geen
enkel effect goed berekenen en al de biljartkennis,
die men in 100 jaren had opgezameld, is, naar hij
zeide, nu verloren. Men kan nu geheel van voren
af aan beginnen en mag het eigenlijk geen biljarten
noemen, het is een ander spel en moet dus ook
maar een anderen naam dragen. De vriend van de
500.000 caramboles had het ten minste op het nieuwe
biljart niet verder gebracht dan tot een serie van
30, terwijl hij en zijn tegenpartij samen in anderhalf
uur niet meer dan 400 punten had kunnen maken.
Wel een geweldig verschil dus en niet zoo'n ijzing
wekkend, vervelende vertooning.
Ten slotte raad ik mijn landgenooten, die dezer
dagen Londen mochten bezoeken aan, bij Tootb, 175,
New Bond Street, het nieuwe schilderij van Alma
Tadema te gaan zien. Het is, naar kenners verze
keren, het beste dat hij ooit gemaakt heeft en wie
zijne kunstopvatting bewondert, kan daar zeker van
genieten. Het stelt eene uitvoering voor in het
Colosseum, onder Septimus Severus en is zoo schit
terend van kleur, zoo keurig van uitvoering, als
ik zelden heb gezien.
ALKMAARSCHE COURANT