No. 477. Honderd en negende jaargang. DASBLAD VOOR ALKMAAR. EN OMSTREKEN. Z Herhalingsonderwij s Het ideaal van oude Ltóe. 1907. Deze Courant wordt eiken «vondbehalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk f l,~ Afzonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewene idvertentiin Per regel f 0,10. Rfj groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrakkerb v|h. HMRMs. OOSTER Ss ZOON Voordam O 9. DINSDAG 30 JULI. BINNENLAND. Telefoonnummer 3. De DIRECTEUR van het Rijkstele graaf kantoor alhier maakt bekend, dat tegen betaling van 50 cent per exemplaar (de uit te geven supplementen inbegrepen) ten kantore ver krijgbaar zijn exemplaren van den Rijksgids voor den Telefoondienst, uitgaaf Juni 1907. De Directeur, E. WIND. voor Jongens en Meisjes. BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gamees.te Alkmaar brengen ter kennis van onders of verzorgers van kinderen, die dezen tot eene der herhalingsscholen voor jongens of voor meisjes in deze gemeente wensohen toegelaten te zien, dat de gelegenheid tot aangifte daar toe zal bestaan, ook voor hen die reeds in het vorig jaar aan het onderwgs hebben deelgenomen, vmm 9 tot cm ■eet /Augustus ».s., des avonds van 6—8 ure ten stadhuize. Herhalingsonderwjja zal omvatten de Nederlandsche tooi) het rekeuen j c. bet boekhouden, het hsndelnrekenen, het In richten ran eenvoudige administratie d. indien daaraan behoefte bljjkt te bestaan de begin selen der Fraasehe, Daltsche en Bngelsche taalj e. de aattlge haadvrerkea voor meisjes. Het schoolgeld bedraagt per kwartaalvoor éóa kind f 1.50voor twee kinderen nit een gezin, ge.ljjkt jjdig de schooi bezoekende, per kind f 1.—voor elk kind meer, er kind f 0.50. Voor aalmveraaogenden is slechts de helft en voor OBveraeogeadea geen schoolgeld verschuldigd. Belanghebbenden worden nitgenoodigd bjj de aangifte het vaccinebewjjs der leerlingen over te leggen. Burgemeester en Wethouders vootnoimd, Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 24 Juli 1907. DONATH, Ssoretaris. Alkmaar, 30 Juli. Het is nu bijna vier jaren geleden, dat de porte feuille van onderwijs uit Nasi's lange vingers glipte. Dat was in 1903. Een jaar later besloot de Kamer hem wegens het misbruik maken van zijn ambt en het verduisteren van gelden, gerechtelijk te vervolgen. Maar Nasi deed wat de meeste andere oplichters ook doen: hij ging er van door. Terwijl bij in het buitenland vertoefde, koos Trapani hem, ondanks de regeering, steeds weer opnieuw tot zijn afgevaar digde. Men moet weten, dat Nasi daar geboren werd, daar hoogleeraar en later burgemeester is ge worden, waarna hem in 1886 een mandaat ter be schikking werd gesteld. De bewoners van Trapani keurden hem, na bet gebeurde, nog steeds waardig hen te vertegenwoordigen. En waarom zouden ze dat eigenlijk niet doen? De Italiaansche Kamer bezit wel meerdere leden van verdachte reputatie. In de N. Roti. Ct. geeft de predikant van Rottevalle, ds. J. A. Visschor, weer eens een sohetsje »van de arme Friesohe heide*. Hg schetst het ideaal van een braaf, maar arm, oud vrouwtje. Het ideaal van oude Lutske waseen kalf I Och, wat had ze daar nu toch een »opzet« mede 1 Als ze dat nu toch eens krggen kon. Een kaliDaar ging ze mee naar brd, en daar stond ze mee op I 's Avonds, als ze op haar legerstede lag, daa dach', ze zatuurljjk oak wel aan allerlei goeie dingen, aan haar Hemelvader, Dien ze nooit vergat, en zooveel andere goeie dingen, maar haar ideaal stond haar altjjd weer opnieuw voor de oogen 1 En dan was het precies, alsof ze al hoorde achter in het kleine schuurtje. A1b ze dan 's morgens op stond en het kleine hutje doordrentelde om den boel wat schoon te maken en om koffie te zetten, en ze kwam dan in dat kleiae schuurtje, dan was het, alsof ze reeds dien zwartea natten snuit van haar kalfje en die groote, donkere oogen daar ergens in de kleine ruimte zag, waar het te bszien zou staan of die voor een koe hoog genoeg zou zjjn 1 Trouwens, dat was ook van later zorg 1 De oude Marten had al eens geprutteld en gezed •Maar Lutske, nou ben je zoo oud al geworden, wil je nou nog een kolf »aanzstten«? jMensoh je kan het toch niet bijbrengen, we kennen het werk nou al bjjna niet af 1* »Ja Marten* had ze dan telkens geantwoord. >Hoe het is, dat weet ik niet, maar ik heb nu maar eenmaal zoo'n aardigheid aan een kalf!* En eindeljjk had Marten dan maar toegegeven 1 Er zou een kalf komen. Geld hadden ze er niet voor, doch alles liep nu toch zoo prachtigHun zoon Mient, die ook wel eens bij de politie diende, en die daarom de menschen gosd kende, wist or een bg ren boer, een lief, klein, zwartbont kalfje, krek goed voor de oude Lutske 1 En nu moest de oude Martin juist van dien boer nog aardig wat geld hebben voor turf die hg hem vroeger geleverd had. En nu had die boer voorgesteld, om dat zóó af te doenKon het nn ooit mooier treffen f Af en toe blijkt dat wel eens. Men verwjjt elkaar daar soms allerhande leelijke dingen met een open hartigheid, of liever loslippigheid, welke met het be grip „parlementarisme" op niet al te besten voet staat. Een handig fabrikant heeft daarvan partij getrokken, door fonografen met „Kamerrollen" in den handel te brengen. Dientengevolge kan men in winkels en café's van de parlementaire onwelvoege- lijkheden genieten. Misschien werd de geest van de Italiaansche Kamer ook gekenschetst door een speel goedfabrikant, die in zijn vrijen tijd ook Kamerlid is en thans een nog-al-veel-interrumpeerend collega in den vorm van een hansworst in den handel heeft gebracht. Grover kritiek op de verhoudingen in Monte Citorio is welhaast niet denkbaar. Men zal misschien zeggen, dat zulke afgevaardigden niet waard zijn tractement te ontvangen. Dat is zoo en ze krggen het daa ook niet. Maar de beteren even min. Naar aanleiding hiervan is er een aardige anec dote in de wereld gekomen. Er was een afgevaar digde, die geen geld bezat en geen logies kon be talen. Daar de leden van het parlement vrij reizen hebben, nam hjj eiken avond een nachttrein, stapte onderweg over en was 's ochtends weer in de Kamer- trein. De bewoners van Trapani om weer op onze schapen terug te komen vonden hun afgevaar digde voortreffelijk. Hij hielp, en vooral toen hij minister was, velen van hen flink vooruit, verschafte hun baantjes en voordeeltjes. En wanneer een Fransch afgevaardigde, die minister is geworden, zijn kiezers op deze wijze in zijn geluk doet deelen getuige de aanklacht, waarbij minister Chaumió is betrok ken mag een Siciliaan dat dan niet doen? Men is in Italië in verzet gekomen en gebleven. Er is een lofdicht op Nasi verschenen en op muziek gezet, er zijn telegrammen van hulde gezonden. Maar daarbij is het niet gebleven. Een geheele beweging ten bate van „het gemeenschappelijk ideaal" is er ontstaan. Het eerste gevolg van die beweging is geweest, dat de Senaat optredend als hoog ge rechtshof, Nasi huisarrest in stede van voorloopige hechtenis heeft gegeven men begint dus met den pels te wasschen, zonder dien nat te maken. En Nasi houdt vol dat hij zich van geen schuld bewust is. Zeker, hjj geeft toe dat hjj een duur minister is geweest, maar hjj gaf alleen veel geld uit ten bate van het lieve vaderland. Zjjne verklaringen werpen alweer een zonderling lioht op de politieke toestanden in Italië. Hij moest, volgens zijn be weren, populair blijven, en daarom reisde hij steeds met een heelen tros van ambtenaren, tolken, dagblad schrijvers en vrienden op 's rjjks kosten natuur lijk, daarom moest er materiaal verzameld worden voor zjjn redevoeringen, moesten er ontelbare foto's van hem, zjjn ondergeschikten en zjjn familieleden worden gemaakt, en schitterende maaltjjden worden aangericht alles voor rekening van het rjjk. In hoeverre kachels, fietsen, koBtbare schilderjjen, behangsels en dergeljjke voorwerpen, die Nasi uit Maandagsmorgens zon Mient dan naar dien boer heen en 's avonds het aanbrengen, want hg moest het nog al ver halen. Lutske was dien dag zenuwachtig. Erg over stuur, maar dat was geen wonder 1 Ze had Mient nage keken toen hg (s morgens wegging, en toen ze nu op een oogenblik gedacht bad»Als ik Mient nou weer zie, dan is het kalfje er«, toen voelde ze zoo'n vreemd gelukkig gevoel in het harte en wou ze net als een kind, dat het alvast maar avond was. Wat dnnrde die dag lang! 't Leken er wel twee aan mekaar I Het werk vlotte maar niet. De kopjes liet ze haast op den grond vallen bjj het afwaasehen. En bg het koffiedrinken zei de oude Matten>Mensoh, kgk dan toch, ge schenkt er de koffie allemaal naast!* Zoo ging het den geheelen dag maar en de oude Marten moest op dien dag achterstaan bg bet kalf, en anders zorgde ze toch zoo best voor hem 1 <s Middags zon ze buiten de borden afwassoben bjj de watertobbe. En toen ze de dear uitging, zag ze daar niet den bak met aardappelschillen staan, omdat ze zoo overstuur was. Ze struikelde en ooh, wat viel ze toch erg. Juist met den arm op den rand van den bak. O, wat deed dat een pjjn 1 De arm leek wel gebroken, en •t was hsusoh ren zware kneuzing, die nooit meer zou terecht komen, zooals de dokter later zeide! Ooh, wat had ze een pjjn Ze kermde het uit. Zs kon niets meer does, en of ze wilde of niet, ze moest naar bodWat een vreessljjke pjjn Ooh wat liep dat nu toch geheel anders. Daar had ze nu zoo gehoopt met den ouden Marten aan het hek te kunnen staan, als het kalf zon komen met Mient mee, en nu lag ze daar met zoo'n duldelooze pjjn to bed 1 Het was tooh wel oen bezoeking. Maar ze droeg het gelaten. >En«, zei ze zoo leuk, »in al mjjn pjjn dacht ik tochNog meer eventjes, dan komt het kalfje!* Mient kwam laat terug. De avond was reeds gevallen en 't was al donker in het butje; Oude Lutske lag daar heelemaal weggescholen, pjjnlgk en stjjf van den val, in de kleine, duistere bsdstede. De oude klok tikte er langzaam en eentonig, en 't was alsof hg den tjjl, expres, droppel voor droppel liet wegvlieten .J. Oude Marten zat ook in het hutje bjj den vunrpot stillekens zjjn laatste pjjpjo te rooken Daar hoorden ze beide wat, Het hekje kraakte en 't Je schatkist betaalde, maar in zjjn huis „bewaarde", tot vermeerdering van zjjn populariteit en ten bate van het lieve vaderland konden bjjdragen, moet hjj maar uitmaken met zjjn eigen geweten en den Senaat. Ten aanzien van dit laatste punt, de Senaat, zjjn wij overigens niet erg gerust. De woe ligheid van de Sicilianen kan wel eens tengevolge hebben, dat redenen van staatsbelang de overwinning behalen op recht en rechtvaardigheid hetgeen natuurljjk te betreuren zou zjjn. Kseerlldnastsehsp en predikambt. Door de predikanten dr. G. J. Vos Azn., H. A. J. Lütge en J. P. Eringa, predikanten in de Ned. Herv. Gemeente te Amsterdam, is, naar wjj vernemen, aan de Synode der Ned. Herv. Kerk namens de classis Amsterdam, een voorstel ingediend om op haar het vorige jaar genomen besluit, waarbjj het ambt van predikant en het lidmaatschap der Tweede Kamer niet te vereenigen waren, terug te komen. Belaag van den tuinbouw. •Nelis* uit de Purmer spreekt in zjjn brief aan het Hdbld., ditmaal over het groote belang van den tuin bouw in Nederland. Volgens de verslagen en mededeelingen, uitgegeven door het Ministerie van Landbouw, zjjn in Nederland in gebruik voor tuinbouw, in zjjn geheelen omvang genomen, 73.000 H.A.dat is dus een oppervlakte on geveer geljjk aan de halve provincie Utrecht. Niet overal evenwel, is het bedrjjf van evenveel belanger zjjn streken, waar de gebruikte grond slechts één of twee H.A. groot is, en desniettemin een bestaan oplevert, niet alleen voor den ondernemer, maar ook voor één of meer arbeiders. Daarentegen zjjn er andere streken, waar eenige H.A. een bestaan voor slechts één persoon geven. De tuinbouwgronden onderscheidt men in tuinen en boomgaarden voor eigen gebruik, warmoezerjjen voor den handel, gronden voor de teelt van tuinbouw- zaden, oofttuinen voor den handel, boomkweekerjjen, bloemkweekerjjen, bloembollenkweekerjjen. Het verslag geeft op als in gebruik voor tuinen en boomgaarden voor eigen gebruik 30.000 H.A. Men moet dit begrip •voor eigen gebruik* niet al te letterlijk opvatten; in menige streek is bjjvoorbeeld bjj de boerderjj een boomgaard, zoogenaamd om het gezin van vruchten te voorzien, maar in niet te ongunstige jaren wordt voor eenige malen meer aan vruchten verkocht dan de boer zelf noodig heeft. In andere streken wordt voor een niet onaanzienljjk bedrag aan groenten verkocht uit den tuin, welke voor eigen gebruik heet te zjjn. De warmoezerjjgronden, waar opzetteijjk voor den handel vroege aardappelen, allerlei groenten en aardbeien geteeld worden, vindt men door het geheele land en dan voornameljjk in de nabjjheid der steden. Toch zjjn het vooral de provinciën Noord- en Zuid-Holland welke hier de kroon spannen, niet alleen naar de oppervlakte gerekend, doch vooral ook naar de wjjze, waarop het warmoeziersbedrjjf wordt uitgeoefend. Van de 16,000 H.A, toch, voor deren tak van hst tuinbouwbedrijf gebezigd, liggen in de beide Hollanden 12,000 H.A. en bjjaa overal is de tuinbouw zoo intensief mogelijk, Wie zich door aanschouwing op de hoogte wil stellen van den tuinbouw in deze gewesten, make om dezen tjjd van 't jaar een reisje naar »de streek* tusschen Hoorn en Enkhuizen, naar »de Laagedjjk* ten Noorden was alsof er een »ho!« zei! Het gedruisoh van voet stappen werd hoorbaar op het zandpaadje. En eindsljjk, ja hoor daar ging de klink van de deur en Mient stond in het duister te roepen »Hoe is het? Bon jullie nog op? Ik heb de reis af gelegd, hoor I •Jongen ja,< klonk het uit de bedstede. »We zjjn nog wakker hoor Ben je alleen, of ben je met het kalf?* En Lutske vergat haar pjjn een oogenblik Neen 1 Mient had het kalf bjj zich, hoor •Nou*, riep hg ongeduldig. »Maak nou eens licht, en kom eens hier, dan kennen jullie 'C ereis zien't Is een mooie, zwartbonte; jongen, zoo'n mooi diertje!* •Ja«, zeide oude Marten, »maar moeder kan niet uit bed komen, want die heeft zich zoo sear gevallen en die heeft zoo'n erge pjjn. Dan zal ik licht maken, en dan moet jjj het morgen maar zien, Lntsks, als 't wat beter met je is Dat was me nu tooh ook een voorstel Dan moet je weken lang gedacht hebban over zoo'n kalf, er den heelen dag er zenuwachtig voor gewenst zjjn en er zoo voor gevallen zjjn, dat je je niet verroeren kan, en dan niet zien, Dat kon toch immers niet! •Neen hoor,* riep oude Lutske, »ik zal probeeren om er af te komen 1 Want zien wil ik het, vanavond I* Maar or af komen, daar was geen denken aanZe schreeuwde het nit van de pjjn, toen zjj zich maar even oprichtte. Dat kon onmogelijk, maar ie was niet ver lege*. Zie». zou ze hetl •Mient,* riep ze. »Ik kan er niet af. Br?ng het kalf dan maar hier binnen, want ik wil het zien En het domme «ideaal* werd naar binnen geduwd De pooten schuin strak, zoo onwillig en onmeegaacd mogeljjk kwam het naar binnen strompelen over den drempel en bef keek met de zwarte, glazige, dom-goedige oogen verschrikt in het roodgele vlammetje van het lampje van oude Marten. Achteraan kwam de groote gestalte ven Mient, die opduwde, en die trouwens lastig g leid a w 1 mser gewend was. Daar stond het nu voor de bedstede, maar dene was hoog, veel heoger dan het kalfje en hoe ken het nu raarder treffen, moeder lag juist achterin met het gezioht naar den muur. „Mient," ris- r utske nu want zien sou ze het van Alkmaar, of naar het Westland, den Zuidwesthoek van Zuid-Hollands vasteland. Oo kleinere schaal in da Baamster, bg Baverwjjk, Sloten, Ter Aar zal hg aan ng> varen tuindersstand werkzaam vinden. West-Friesland is het land der vroege aardappelen, allerlei koolsoorten, tuinwortalen, meirapen en uien. Niet alleen wordt aan groot deel van ons land van hieruit voorzien, maar honderden spoorwagens van de daar ge teelde artikelen worden uitgevoerd naar Duitsohlaad, Tal van afslagmarkten worden in dit gebied gehouden, maar de twee voornaamste zjjn wel de markt aan het station Boveakarspel—Grootebroek en die aan het station Noord-Soharwoude. Alleen aan het station Bovenkartpel werd in 1906 voor 1,800,000 gulden verkocht, en de omzet aan den Langedgk zal slechts weinig minder zjjn. Het Westland is in ons land de tuinbouwstreek bg uit nemendheid, wanneer men let op de wjjze, waarop het bedrjjf wordt uitgeoefend. Nergens is ds tuinbouw zoo intensief als daarkropsla, tuinwortelen, bloemkool, het Westland kan ze leveren, wanneer men er elders nog niet aan denkt. Behalve de meer fijne groenten levert ht t Westland groote hoeveelheden komkommers, meloenen en tomaten. Ds tuinbouwers daar maken voor hun ba- bedtjjf een groot gebruik van glas en koopen enorme hoeveelheden stalmest. In Aalsmeer legt men zich bjj voorkeur toe op het vervroegen van aardbeien onder glas, terwjjl onder den rook van Amsterdam, te Sloten, ook zeer veel sla, wortelen es bloemkool order glas geteeld worden. De vervroeging van groenten in bakken beschikt in ons land over 1,800,000 M1 glas, waarvan 1,600,000 M1 in de beide Hollanden. Waar zooveel groonten geteeld worden, is natuurljjk zeer veel zaad noodig. Dit winnen van zaad is een zaak van veel gewioht, daar tegen verbastering moet gewaakt wordes en men voor het doel speciale variëteiten als de beste heeft leeren kennan. Het telen van groentenzaden werd langzamerhand in sommige streken een afzonderljjk bedrjjf, waardoor de tuinman mat alle eigenaardigheden van de teelt op de hoogte kwam. De zaden, op zulk een wjjze gewonnen, munten uit boven de zaden, welke men vroeger in den handel braoht en het gevolg is, dat het afzetgebied steeds balangrjjkor wordt. Groote hoeveelheden zaaizaad worden naar andere Europeesche landenja zelfs naar Amerika en Zuid-Afrika verzonden. Naast de teelt van groentenzaden is van veel belang het winnen van bloemzaad. Op onderscheidene plaatsen in Noord- Holland ziet men vrjj groote velden, beplant met Oost- indisohe ksrs, viooltjes, reseda, phlox, asters, enz., welke uitsluitend geteeld worden voor zaadwinning. In het ge heel zjjn in ons land voor zaadwinning in gebruik 900 H.A., waarvan alleen 700 H.A. in Noord-Holland. Ea hoeveel handen dit winnen van zaad eischt, hebben zjj wel gezien, die een spoorreis naar Enkhuizen maakten. In de nabijheid van die veste liggen langs de spoorbaan uitgestrekte velden met allerlei zaaibloemen en tal van vrouwen en meisjes zjjn 's somers bezig de velden van onkruid te zuiveren of het rjjpa zaad te verzamelen, 's Winters wordt het verzamelde zaad zorgvuldig gesor teerd, waarbjj wedar veel hinden werk vinden. Geen wonder, dat tuinbouwstreken meestal flink bevolkt zjjn een betrekkelijk kleine oppervlakte toch geeft aan zoet velen een bestaan en hoe intensiever het werk wordt, hoe meer handen noodig en voor des te meer 's winters ook werk zal zjjn. Er moeten dan ook meer afzetmarkten voor onze tuinbouwproducten gezocht worden en daarbjj gezorgd voor uitmuntende verkeerswegen. Wjj zien het aan het Noorden van onze provincie; sedert de opening van de spoorwegen in dit gebied is de tuinbouw van licht het kalf eens op, dan sal ik me omdraaien met mijn hoofd en dan kan ik het tóch zien Mient nam het nu in zijn sterke armen en tilde het op, terwijl moeder probeerde zich om te draaien Arme stumper, ook dat ging niet eensl Ze was zoe erg geknensd, en ze kon het hoofd zelfs niet omwenden! Zen ze nn tooh heusch vandaag het kalf niet mogen bekijken, en tot morgen moeten wachten? Neen, dacht ze. Zien zou ze het! Mient had het kalf wee; neergezet, maar de oude Lutske zei nu„Neem het nog eens op Mient, en kom er dan mee in bed staan, en dan moet je heelemaal achterin komen, dan kan de ouwe Marten met het lampje zoover reiken als hij kan, dat het licht krek op het kalf valt. Want ik wil het zien, zsg ik Mient klauterde nu met kalf en al binnen in de kleine bedstede op zijn kousen natuurljjk en zoo, terwijl Marten zjjn eude lichaam zee ver mogelijk uitstrekte, viel het lieht goed op die frissohe, natte, nu glimmend zwarte snoet en de domme oogen keken glazig rond in die beslist vreemde omgeving. Maar Lulskes oogen waren vol van geluk en dank baarheid gericht ep dat lieve diertje, waar ze zeo naar verlangd had en waarop ze nu niet tet morgen behoefde te wachten, vóór ze het mocht zien. Heusch, de pijn was er minder deo; geworden! En nadat ze zekerheid verkregen had, dat Mient het kalf lekker warm zou zetten, en het wat gras zou geven, ken ze tenminste rustig liggen, al was de pijn nog niet overSlapen, daar kwam niet veel van, doch dat gaf niets. Want ze had veel te veel mooie en goeie dingen om aan te denken, maar tusschen al die goeie dingen in zag ze haar kalfje staan, dat ze zoo verlangd had, en dat ze nu thuis had! En nu ze weer wat beter is al wordt de arm nooit volkomen beter nu kunt ge daar in zoo'n stil en klein hutje met wat bonte bloemperkjes er voor een gelukkig en dankbaar oud vrouwtje ontmoeten, met wie het een lu>t is te praten over de goedheid van God, die haar zooveel gaf en die haar hielp om haar ideaal te bereiken Want dat gelooft ze vast 1 ALKMAARSGHE COURANT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1907 | | pagina 1