No. 200.
Honderd en negende jaargang.
1907.
DAGBLAD VOOR AT.ïïlffA AR. EN OMSTREKEN.
Prijs der gewene advertentiSn
MAANDAG
26 AUGUSTUS,
Nationale BSilitie.
BINNENLAND.
Uit Hof- en Hoofdstad.
Deze Courant wordt eiken avendbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor At.ttmaati f 0,80franco door het geheele Rijk f
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Croote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|Y. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HERMs. OOSTER ZOONVoordam O 9.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR'ge-
last, krach tees beknmen aanschrijving, den onderstaanden
hier wonenden verlofganger om zich ter bijwoning der
herhalings-oefeiiiogeB, 's namiddags vóór 4 ure, bg
zgn korps te vervoegen
10e Regiment Infanterie, liohting 1904, garnizoen
°9°Ssptember 1907, MAARTEN SCHOUW.
Alkmaar, De Burgemeester voornoemd,
24 Aug. 1907. G. RIPPING.
Zjj, die den cursus ter opleiding voor de nlzte
van hoofdonderwijzer te ALKMAAR wecschen te
volgen, kunnen zich aanmelden vóór of op Sept.
e.k., bg den directeur, den heer J. MEDEMBLIK, te
U r b e mbg wien tevens nadere inlichtingen te be
komen sjjn.
Aanvang van den nieuwen cursus 9 Mept a.s.
Burgemeester en Wethouders van Alkmaar,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
24 Aug. 1907. DONATHSecretaris.
De BURGEMEESTER van ALKMAAR brengt ter
kennis van belanghebbendenle. dat door den Minister
van Landbouw, Njjverheid en Handel, bg beschikking
van 17 Aug. 11., het navolgende is bepaald.
a. Met ingang van 20 Augustus 11. is verboden he
vervoeren van herkauwende dieren en varkens uit het
overige gedeelte des Rjjks naar een kring, omvattende
1. Noordbrabant, met uitzondering van de gemeenten
Willemstad, Fjjnaart en Heiningen en Made en
Drimmelen
Iï. Het gedeelte van Gelderland ten Oosten van de
spoorlgn Utrecht's Hertogenbosch
III. De eilanden Goedereede, Overflakkee en Tien-
gemeten
IV. Zeeland;
V. Friesland;
VI. Overjjssel;
VII. Groningen;
VIII. Drenthe;
IX. Limburg
b. Het sub a bedoelde verbod heeft geen betrekking
op den doorvoer van herkauwende dieren en varkens
per spoor, zonder overlading, in afzonderlijke gesloten
en verzegelde wagens, terwijl voor den invoer van
slachtvee en in bijzondere gevallen mede van ander vee
afwijking van voornoemd verbod kan worden toegestaan
door den Commissaris der Koningin in de provincie,
binnen welke de plaats van bestemming is gelegen,
onder de door den districtsveearts aan telgeven voor
waarden
2e dat de Minister van Waterstaat bg beschikking
van 14 Augs. 1.1. heeft bepaald, dat van 15 Augs. 11. af
op alle spoorwegstations in Nederland rundvee slechts
ten vervoer mag worden aangeboden, onder voorwaarde,
dat het niet bestemd is naar spoorwegstations in het
buitenland of naar de navolgende Nederlandsche stations
Kruiningen-lJerseke, Vlissingen, Terneuzen, Sas van
Gent, Axel, Hulst, Vlake, Bergen op Zoom, Roosendaal,
Woensdrecht, Breda, Baarle-Nassau, Baarle-Nassau
(grens), Valkenswaard, Budel, Venlo en alle ten zuiden
van laatstgenoemd station gelegen stations in de
provincie Limburg, tenzg voldaan is en wordt aan de
navolgende voorschriften.
Het vee mag eerst ten vervoer worden aangenomen,
nadat voor elk stuk aan den betrokken beambte of
bediende van den spoorwegdienst zgn ter hand gesteld
twee, door een geëxamineerden veearts ingevulde en
onderteekende, gelijkluidende certificaten, van een door
voornoemden Minister vastgesteld model, welke blgkens
het daarop vermelde tgdstip van afgifte, niet langer
dan 12 uur vóór het tgdstip der aanbiedingjten,vervoer
zijn afgegeven.
AlkmaarDe Burgemeester;voornoemd
24 Augustus 1907. 3 G. RIPPING.
De Koningin en de Prins In Mecklenburg.
De Koningin en prins Hendrik hebben met het
groot-hertogelijk paar es de andere vorstelijke personen
deelgenomen aan den feestdienst in de slotkapel ter
herdenking van de inwijding van het paleis, 50 jaar
geleden, toen het pas gebouwd was.
Bij het gala-déjeuner dat na den dienst volgde leidde
de Groothertog de Koningin aan tafel en prins Hendrik
de Groothertogin.
Men meldt aan de N, R. Ct. uit Sohwerin
Do Keizer werd bg aankomst door den Groothertog
en de overige mannelijke vorstelijke persenen ontvan
gen. Prins Hendrik, die de uniform der gardejagers
droeg, word zeer hartelijk door den Keizer begroet.
Koningin Wilhelmina en do overige vrouwelijke
perionen begroetten den Keizer op het paleis.
Zatordagavoxd had er een galamaaltijd plaats; de
Keizer geleidde de Groothertogin mooder, de Groot
hertog Koningin Wilhelmina aan tafel. De Keizer zat
tegenover de Koningin en voerde een levendig gesprok
mot haar.
Onderwijs ers.
X. X. schrijft in het Hbl
Als ik weer op de wereld kom, zal ik trachten
onderwijzer te worden, namelijk onder conditie dat ik
in Nederland terecht kern en de omztandigheden, aan
die betrekking verbonden, neg dezelfde zgn, als thans.
Ik zon dan onderwijzer willes werden. Niet omdat ik
hot zoo aangenaam vindt ondeugende jongens te drillen
(er zgn ook goeden onder) maar om de gemakken die
er aan verbonden zgn.
Ga eens even na. Eiken dag vijf uren met die
f uiten omspringen; dat zgn eehte taaie werkuren;
an nog pl. min. een uur voor schoolwerk nazien;
verder is het afgedaan voor den dag (uitzonderingen
zijn er natuurlijk) de overige 18 uren vaeantie. Woens
dag en Zaterdagmiddag evenals alle Zon- en feestdagen
vaeantie, Kerstmis, Pasehen, Pinksteren en in Juli
maar eventjes zes of zeven weken achter elkander.
Wat lekker leventje.
Verder een vrij goed traktement, zonder eenige risioo
voor de betaling, pensioen ook voor do weduwe.
In welken tak van dienst bestaat zulk een vacantie-
leven Niet één te vinden.
Daar het mij alleen te doen is om het vacantie-
leves aan te toonen, dankt mij, zal ik geen tegen
spraak ontvangen.
Geachte Redacteur dank voor de plaatsing.
Tuberculose en schoolboden.
Ia een vergadering van de Nedrrl. Vereeniging voor
Volks- en Sehoolbaden, hield dr. W. J. van Gorkum een
voordracht over de «bestrijding der tuberculose in ver
band met volks- en schoolbladen*. De spreker trad in
breedvoerige beschouwingen over de bestrjjding'.der tuber
culose in verschillende landen en deed by herhaling uit
komen, hoe door reinheid het gevaar voor besmetting
belangrjjk is te keeren. In dit verband wees hjj er op,
dat het vooralsnog een weinig hoopvolle taak echjjnt, het
bad, of zelfs het geregelde en herhaalde gebruik van
water en zeep in het bereik van de bewoners der onge
zonde krotten te brengen. Het is teleurstellend, dat, zelfs
bjj het bouwen van quasi-model arbeiderswoning i* ge
legenheden voor het nemen van een bad voor de bewoners
van oomplexen van zulke huizen niet worden geschapen.
Het volk zelf vraagt in zgn woningen hiernaar nog niet.
Om het deze behoefte te leeren gevoelen, is men ge
noodzaakt langs een omweg te werken. Het volks- en het
sohoolbad zgn hiertoe twee van de middelen. Het is even
wel, wat de volksbaden betreft, niet voldoende ze te
stichten en voor exploitatie open te stellen. Msn moet bg
de stichting van meet aan bedacht zgn op middelen om
de menschen, die men er wenscht, er te brengen.
Met nadruk ried spr. aan, het streven naar het ver-
krjjgen van groote centrale iiriehtingen in de grootere
steden te laten varen, en eendrachtig op het in het leven
roepen van talrjjke, verspreide, eenvoudige gelegenheden
aan te dringen, op plaatsen, waar de arbeidersbevolking
woont of dageljjks komt, en zooveel mogelijk in aan
sluiting aan industrieels ondernemingen, die lo. op het
werkvolk en op hun gezinnen een moreelen aandrang in
dit opzicht kunnen uitoefenen, en 2o. een goedkoops
exploitatie mogelgk maken.
Alle inrichtingen met stoomvermogsnfabrieken, bier
brouwergen, bakkergen, wasinrichtingen enz., komen
hiervoor voornameljjk in aanmerking.
In aansluiting aan inrichtingen van dezen aard zouden
de gemeenten eenvoudige douche-badhuisjes, elk bijvoor
beeld met een tiental stortbaden, kunnen bouwen en in
exploitatie nemen, of aan partiouliere vereenigingen in
exploitatie gevenbadhuisjes met een eigen in- en uit
gang, en die met de industrieels ondernemingen, waar
aan zg worden verbonden, in geen ander contact staan
dan dat zg van deze de beschikking erlangen over haar
afgewerkten stoom en eventueel over haar water wan
neer dit water uit eigen putten is te verkijjgen. Spreker
berekende, dat de kosten voor 10.000 douches f 204
zouden bedragen, d. i. 2 cent per bad, en betoogde, dat
voor de gemeenten de kosten van aanleg eu onderhoud
geringer zgn dan bg het bouwen van een of meer groote
oentrale inrichtingen.
Da door spr. geschetste badhuisjes zullen, om echte
volksbadhuizen te mogen heeten, bij voorkeur op Vrjj-
dag- en Zaterdagavond, of op Zaterdagavond en Zondag
morgen geopend moeten zgn. Voor een debiet van 10.000
baden per jaar, zou bet geopend zgn der inrichtingen
noodig zgn gedurende 5 uren op elk van de genoemde
avonden of morgens.
Wat heeft hiermede nu de tuberoulose-bestrgding te
maken
Spreker antwoordde ditdat op plaatsen waar ver
eenigingen tot bestrgding der tuberculose gevestigd zgn,
de door deze vereenigingen geëxploiteerde consulatie-
bureaux het op eenvoudige wjjze in de hand hebben, voor
de bg hen ingeschreven gezinnen in het nemen van
een geregeld wekelgksch bad voor alle gezinsleden boven
zekeren leeftjjd te bevorderen, te eischen.
Wanneer het consultatiebureau over een goede organi
satie beschikt, waartoe spr. een goedlgcfnstrueerd comité
van dames-huisbezoekBters rekent te behooren, die elk
gezin minstens eens per week bezoeken en voor de
nauwkeurige naleving van alle gegeven hygiënische voor
schriften wakan, zjju de gegevens aanwezig om een
gunstigea invloed van het wekelgksch bad, niet alleen
op den toestand van het lichaam, maar gaandeweg ook
op dien van de kleeren, daarna dien van de woning
zelve, en indirect ten slotte ook op dien van den geest
te mogen verwachten. Dergelijk optreden zou tot vér
gaande heilzame consequenties voeren. Daarbjj moet aan
elk Volkabadhuis tot eisoh worden gesteld, dat het door
zyn inrichting de bestrgding van de tubercuhse bevor
dert. De tjjd, in de badcel doorgebracht, moet aan de
propaganda der reinheid en gezondheid, de gezondheid
door reinheid, worden dienstbaar gemaakt.
De middelen aan de Vereenigingen tot bestrgding der
tnberculose en haar consultatiebureaux voor de bevor
dering van volksbaden ten dienste staande, kunnen ook
voor de aanbeveling van sehoolbaden, waar die
zgn, worden aangewend. Maar de grootste invloed in
deze zal, aldns betoogde Bpr., van de onderwijzers
en de onderwijzeressen moeten uitgaan. Zg
zullen hierbjj in den schoolarts een bondgenoot
vinden.
Aan de hand van talrgke statistische gegevens ba
toogde spr. hoe sterk de tuberculose heerscht onder de-
schoolkinderen. En in dit verband wnes hg er op, dat waar
sehoolbaden bestaaz, deze reeds door het feit van het
uitkleednn der kinderen op geregelde tjjden onder het
oog van den onderwgzer, een dienst aan de tuberculose
bestrijding zullen bewijzen, daar het ontbloote lichaam
in vele gevallen een verdenking op tuberculose zal wakker
roepen, die uit het zien van het aangekleede kind niet
was ontstaan.
Zoodoende zal men ook, waar schoolartsen ontbreken,
de ljjdertjes op het spoor komen en tjjdig pogingen tot
genezing in het werk kunnen stellen.
Het bad zelf zal op de gezondheid van de school
kinderen zeker ook een gunstigen invloed uitoefenen.
Het grootste nut van de sehoolbaden zag spr. evenwel
in hun directe werking, hun opvoedende kracht.
Wanneer van de school, door middel van eenvoudige,
practisohe hygiënische lessen der onderwijzers, iets in
het huisgezin doordringt, zal men, uit het oogpunt van
tnberculoae-bestigding, van de sehoolbaden veel nut
mogen verwachten.
Er volgde krachtig applaus op deze voordracht, waar
voor de voorzitter den spreker dank bracht, onder mede-
deeling, dat de rede in de handelingen der vereeniging
zal worden opgenomen en aldus verspreid.
Spoorweg congres.
Men meldt aan de N. R. Ct.:
Ter voorbereiding van het spoorwegcongres, waarop
besproken zullen worden de wenschen en bezwaren ten
aanzien van de dienstvoorwaarden voor het spoorweg
personeel, naar welker inwilliging of uit den-weg
ruiming allereerst door dit personeel wordt gestreefd,
heeft het hoofdbestuur van da Nederlandsche Veree
niging van spoor- en tramwegpersoneel, op wiens
initiatief het congres bijeengeroepen wordt, een verga
dering van besturen der deelnemende vereenigingen
uitgeschreven op Zondag 29 September te Utrecht.
De groepsvertegenwoordigingen der vier groote spoor
wegmaatschappijen zyn mede tot deze bijeenkomst uit-
genoodigd.
Secretaris-benoeming te Bloemendanl.
De burgemeester van Bloemendaal heeft den raad
bericht, dat de Donderdag gedane benoeming van een
secretaris, zou zgn geschied in strjjd met de wet.
Er was een voordracht van B. en W. De raad be
noemde buiten deze voordracht om, den heer Bergman
en dit zou zgn het met de wet strgdige.
Omtrent de vernietiging van de 2e secretaris-benoeming
kan de Tel. het volgende mededeelen
Toen Donderdagavond de stemmen staakten tusschen
de heeren Bergman en Van Flier, haalde mr. Tideman
de gemeentewet te voorschijn, waaruit hg artikel 51
voorlas, dat luidde«Ingeval omtrent het benoemen of
vervangen van personen de stemmen staken, beslist
het lot.c
En toen lootte hg zelf en trok uit de kom den heer
Bergman.
En in de wet van 1 Febr. 1904 staatsblad no. 25,
zegt dat artikel 51 gewijzigd aldus: Ingeval omtrent
benoemen van personen stemmen staken, beslist terstond
het lot.c
Het nieuwe artikel stond niet in mr. Tidemans boekje*
Ken belangrijke kwestie.
In de Zaterdagmiddag te Groningen gehouden raads
vergadering kwam in behandeling eene voordracht van
B. en W., waarin het volgende wordt voorgesteld
1. dat door de gemeente zal worden aangelegd eene
eigen bronwaterleiding ten behoeve van den publieken
dienst en van de ingezetenen, zulks met gebruikmaking
van de prise d'eau op de gronden, te Haren, waarvan
de gemeente zich reeds den eigendom heeft verzekerd, en
naa de plannen, in hoofdljjnen aangegeven door den
destgds geraadpleegde» deskundige;
2. B- en W. uit te noodigen den Raad de noodige
bestekken en voorwaarden met teekeningen en begroo-
t in gen van kosten aan te bieden, vergezeld van zoodanige
voorstellen als door gemeld ooilege noodig worden ge
acht om tot den sub 1 bedoelden aanleg te geraken
3. B. en W. uit te noodigen over de wgze van exploi
tatie der sub 1 bedoelde bronwaterlèiding den Raad van
advies te dienen, ook met het oog op het denkbeeld om
de taak der gemeente inzake de watervoorziening, zoowel
voor den publieken dienst als ten behoeve van de inge
zetenen, geheel in overeenstemming met de publiek
rechterlijke bevoegdheden te vervullen.
Na eenige discussie en nadat eenige moties waren ver
worpen, werd de voordracht met één stem, die van mr.
Cohen, verworpen.
Ken quaestle.
De oorrespondent van het Hdbl. te Delft sohrjjft
In den boezem van ons gemeentebestuur, dit wil zeggen
in het college van burgemeester en wethouders, heeft
zich kort geleden een meeningeversehil voorgedaan dat,
zooal niet nimmer, dan toch zeer zeldzaam is voorge
komen.
Op zeker tgdstip was de burgemeester met verlof en
van de drie wethouders slechts één aanwezig, zoodat twee
raadsleden, daartoe door den gemeenteraad gekozen,
tjjdeljjk de wethoudersfunctie bekleedden
Toen nu in de eerste vergadering van B. en W. een
der tydeljjke wethoudersdie het oudste in jaren was
de leiding der vergadering op zich wilde nemen, werd
hem dit door den vasten wethouder betwist, die meende,
waar art. 77 der Gemeentewet spreekt van de vervanging
van den burgemeester door een wethouder, hier slechts
sprake kan zgn van een wethouder, die als zoodanig is
benoemd en niet van een raadslid dat slechts tgdelgk
die betrekking waarneemt.
De tjjdeljjke wethouder van een ander gevoelen, won
advies in bjj een lid van Gedeputeerde Staten, welk lid
den tjjdeljjken wethouder gelgk gaf:
De vaste wethouder echter stoorde zich hier niet aan,
dooh bleef tot de terugkomst van zgn oudere ambtge
noot optreden als voorzitter van het college vanB. en W.
Onder de leden van den gemeenteraad is de meening
verdeeld.
Doopdwang.
In de Hervorming sehrjjfi prof. d. H. U. Meyboom, te
Groningen, over doopdwang o.a. het volgende
»De slag is gevallen. Met groote meerderheid van stem
men is door de synode der Nederlandsch Hervormde
Kerk de verplichte doop aanvaard. Ik ben niet genoeg
op de hoogte van de kaart van het land, om de kansen
te kunnen berekenen op keering van het gevaar door de
provinciale besturen, maar na de houding der klassicale
vergaderingen ten aanzien van het punt in quaestie, is
mjjn verwachting dienaangaande niet groot. De kerk
in haar geheel heeft met groote beslistheid een stap ge
daan in achtwaartsche richting. Wat, mogen wg vragen,
staat ons na te wachten en te doen
»To wachten, dat enkele kleinmoedigen, die door om
standigheden ongedoopt bleven en opzien tegen de for
maliteit bg de aanneming, aan de laatste zich onttrek
ken. Misschien ook dat revolutionair gezinde predikanten
door ongedoopten tot het lidmaatschap toe te laten, zich-
zelven aan terechtwijzing, de aannemalingen aan verlies
van hun stemrecht en de gemeente bg beroepen aan
procedures blootstellen. In elk geval dat de bjjgeloovige
waardeoring van den doop hier en daar weer wat dieper
wortel schiet*.
>Een feit is het ook dat kerkeljjke symboren, zoodra
zg ophouden gedragen te worden door bggeloof of mystiek,
aan levensvatbaarheid verliezen. Het lot onzer kerkelgke
huwelijksinzegening is een onmiskenbaar teeken van wat
alle verdere sacramenten wacht, zoodra zjj uit de nevelen
in het volle zonlicht komen. Verheldering van begrip
pen te hunnen aanzien komt feiteljjk neer op beBtrjjding.
In zoover heeft misschien de kerk op haar standpunt
geen ongeljjk, dat zjj door reglementen het ebbend water
tracht te keeren. Toen van Hamel zgn >Niet gedoopt*
schreef, gaf hg den doop als kerkelijke beeldspraak prjjs
op hetzelfde oogenblik, dat hg haar ten volle deed ver
staan. Slechts vrees ik, dat de reglementen zullen bljjken
machteloos te zgn of in elk geval het getjj verloopen
zal naar hooger wet.*
De Haagsohe kouter van de Pr. O. Ct. sohrgft:
In dit gs-tgdperk is het Kurhaus inderdaad eene ware
uitkomst voor allen, die te Soheveningen bibberen en
blauwbekken. Men doet aan het «Zeebadwat men kan
om de noodlijdende badgasten bezig te houden en te ver
maken. Zelfs heeft men voor gisteren een bal op zee
aangekondigd, eene danspartjj op de Fier, waar de Haag-
scbe jonge dochter, als eene uit den Oceaan rijzende
naïade in de armen van Duitsohland, Engeland of Oos-
tenrjjk rondtripp.lt en zweeft. Als de meisjes er niet
bevriezen, kan het allerprettigst zgn.
In de stad zelve hebben de dansmeesters vergaderd en
over nieuwe dansen het voor en tegen overwogen. Zelfs
hebben zg de praktijk bg de theorie gevoegd en waar
het mondeling betoog niet voldoende overtuigde, den
kuitflikker te baat genomen, om hun beweren te staven.
Dooh de meerderheid der Hagenaars heeft in deze
dagen uitsluitend oor voor de automobielquaestie. Even
als men Plein- en wat,rvrees heeft, zoo is er nu auto
vrees ontstaan, na het betreurenswaardig ongeluk aan
bet Kanaal. Ieder burger komt met esn nieuwen raad
aan; de een is al angstiger voor een auto dan de ander.
De auto zelve die wel schuld gevoelt, rjjdt nu als een
arme zondaar schuchter en kalm door 's Heeren straten.
De een wil dit de ander dat; auto-vrees verblindt de
lieden en doet hen overdreven eischen stellen: Ach, de
auto-vrees brengt ons tot booze uitingen.
De Haagsohe torenwachter van de Middelb. Crt. heeft
't over het zionistencongres en zegt daarvan o.a.:
De Zionisten, die hier zes dagen vergaderd hebben in
het Gebonw voor Kunsten en Wetenschappen, zgn weder
naar hnis.
Er waren onder deze Congresbezoekers aller merkwaar
digste types: oud-testamentisohe figuren, zóó, zou je
zeggen van een schilder jj van Rembrandt waggel jopen.
Polen, Russen, Joden uit Armenië, Joden uit Palestina,
van heinde en ver waren zg naar Den Haag gekomen
om het Congres bjj te wonen.
Ik kan mjj levendig begrjjpen, dat het Zionisme onder
deze mannen warme aanhangers telt. Ware ik een
Russische Jood, ik zou zeker een fervent Zionist zgn.
Mg dunkt„een vaderland'' als Rusland moet voor een
Jood een vaderland zgn om cadeau te doen en een der
sprekers op hat Congres deed dan ook de meest aangrij
pende verhalen over de ellende en jammer, in het land
van Vadertje Coaar door de Joden geleden. Eigenaardig
en beschamend voor vele Christenlanden is wel de goede
verstandhouding zooals die bleek te bestaan tusschen de
Zionisten en Sultan Abdul-Hamid. In Turkjje schjjnen
de Joden lang niet aan die vervolgingen blootgesteld te
zgn welke hun deel in Rusland en Roemenië is. Het
anti semitisme is er zelfs onbekend, naar een der sprekers
opmerkte. In verdraagzaamheid staan de Turken heel
wat hooger dan vele andere volkeren van Oost-Europa.
Dit punt is echter ten congresse niet de hoofdzaak
geweest. De politiek moest ter zjjde gesteld worden.
De vergaderingen waren anders levendig genoeg, en
aan welsprekendheid geen gebrek. Nu moet gezegd
worden de heeren en dames, die op de sprekerstribune
versohenen, waren geboren redenaars.
Spreken en goed spreken, dat zit nu eenmaal in het
ras, evenals het enthousiasme, dat telkens tot uiting kwam.
Wg, mannen van het Noorden, kunnen ons moeielgk
voorstellen, dat wg om den haverklap boven op een stoel
NIAARSC
URANT.
