No. 207.
Honderd en negende jaargang.
1907.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Deze Courant wordt eiken avend f behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 9,80franco door het geheele liijk f
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewene idvertentiSn
Per regel f 0,10. By groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
v|h. HEEMs, ÖOSTER Sb ZOON, Voordam O 9.
DINSDAG
3 SEPTEMBER
inderwet»
BINNENLAND.
Telefoonnummer 3.
BURGEMEESTER eu WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeens kennis., dat heden op de gemeente
secretarie ter visie is gelegd kot aan kan ingediende
verzoek met bjjlagen -*an A, P. THOMSENaldaar
om vergunning tot het verplaatsen van den
bestaanden gasmotor en kookketels ten behoeve zjjner
honingzoetfabriek, naar den te maken bjjbouw achter
het perceel Luttik Oadorp wjjk C Nop. 44-45.
Bezwaren tegen dete verplaatsing kansen worden
ingediend ten r&adhaize dezer gemeente, mondeling op
Maandag 16 September e.k., 's voormiddags te elf naren
schrifteljjk vóór of op di6n tijd. Gedurende drie dagen
vóór gemelden dag kan de verzoeker en hjj, die bezwaren
heeft ingebracht, op de secretarie dezer gemeente van de
ter zake ingekomen schrifturen kennis nemev.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
2 Sept. 1907. DONATHSecretaris.
Hofberichten.
Da Koningin en de Prins die, met het oog op de ope
ning der Kamerzitting, tegen den 16en naar de residentie
komen, zjjn voornemens Dinsdagnamiddag 17 September
de Internationale Landbouw-Tantoonstelling in de Malie
baan te 's-Graveahage te bezoaken.
De Kovingin-Moeder, die niet de opening der Skaten-
Generaal zal bjjwone», is van plan Donderdag 19 Sep
tember aan ovengenoemde tentoonstelling een bezoek te
brengen. H. M. stelt zich voor, in de volgende week te
Amsterdam te bezichtigen de 4-jaarlijkschs tentoonstelling
van schilderijen en de expositie van ambachtswerktuigen
aldaar.
Da Koningin-Moeder kwam gisterochtend met den
extra-trein, waarmede het Koninkljjk echtpaar naar Am
sterdam ging, te 12.56 aan het station Btarn terug van
het bezoek op Het Loo. Op het perron nam de Koningin
Moeder hartelgk afscheid van de Koningin ei den Prins
Het einde der Vredesconferentie.
Zondag is 21 September aangenomen als datum van
de eindzitting en 1 October als dag van oaderteekening
van het protocol. Deze datums zjja echter nog onzeker.
De itnten-Oeneranl.
De Stel. tc. 205 bevat een Ko». Besl. van 23 Angus
tus, waarbjj wordt bepaald t
Art. 1. De tegenwoordige zitting van de Staten-
Generaal zal worden gesloten op Zaterdag 14 September
1907, des namiddags te drie uren.
Art. 2. Onze minister van binnenlandsche zaken wordt
gemachtigd zich op het in art, 1 vermelde tjjdstip te
begeven naar de vergadering der Staten-Gsneraalten
einde in eene vereenigde vergadering der beide Kamers,
de zitting in Onzen naam te sluiten.
Kiesdistrict iehledaan.
De minister van binnenlandeche zaken heeft bepaald,
dat de verkiezing noodig tengevolge van het ontslag
van den heer jmr. O. J. H. graaf van Limburg Stirum
als lid van da Tweede Kamer der Staten-Generaal in het
kiesdistrict Schiedamzal plaats hebben op Woensdag
25 September e.k.;
de stemming, zoo noodig, op Woensdag 9 October e.k.
en de herstemming, zoo noodig, cp Dinsdag 22 Ooi. e.k.
Flores en Celebes.
Regeeringstelegrammen uit Nederlandsoh-lzdië melden
lo. Bjj de aotie op Flores zjjn drie inlandsche mili
tairen beneden den rang van officier gesneuveld. Aan do
zgde van den vjjand sneuvelden 21 man. Het hoofd van
Tombi heeft zioh met zjjne volgelingen onderworpen.
2o. Bjj de overvalling van een bende in het gouver
nement Celebes en onderhoorigbeden zjjn een Europeesche
en een inlandsche militair gssneuveld en zijn licht gewond
een Europeesche en twee inlandsche militairenallen
beneden den rang van officier, Van den vjjand zjjn twee
bendehoofden gesneuveld en twintig hunner volgelingen
werden gearresteerd.
Reeda in een gtdeelte onzer vorige oplaag vtrine1.d.
Verhonglng faarwedden.
Vanwege de atdeeling Noord-Holland van den »Ne-
derlandschen Bond van Geawente-Ambtenaren« wordt
aan Gedeputeerde Staten een adres gericht om verhoo-»
ging der jaarwedden van de gemeente-ontvangers en
aan de Gemeenteraden een tot verhooging,der salarissen
van de ambtenaren op de secretarieën en het personeel
werkzaam op de kantoren der gemeente-ontvangers.
Tlootnteeting tegen het kallnet.
minder gunstige uitkomsten der Zuiderzeevisechrejj
in de laatste jaren wordt door de meeste visschers in
hoofdzaak toegeschreven aan het vissohen mat het kuilnet,
waarmee veel jonge Tisch wordt gevangen, die voor de
consumptie ongeschikt is, en onder den naam van nest
verkocht wordt voor eendenvoer, mest enz. Het zgn bjjna
uitsluitend de Voleudammer vissohers, die met den kuil
vissohen. De Vereeniging tot bevordering van de bslasges
der Zuiderzee-visscherjj heeft des strjjd tegen den kuil
aangebonden. In de jongste vergadering van het hoofd
bestuur dezer vereeniging is voorgesteld op een Zaterdag
midden September bjj Ebkhuizen een vlootrevue te houden
van tegenstanders van het kuilnet, om daardoor de over-
™tigea van het belang en den ernst van den
strjjd tegen het vissohen met den kuil.
®e Katholieke Sociale week.
Zondagavond is te Breda onder groote deelname in
het gebouw van den R -K. Volksbond de tweede sociale
week geopend, De heer jhr, mr. O. van Nispei tot
Sevenaer, voorzitter van de Vereeniging tot bevordering
van de Katholieke sociale actie in Nederland, sprak de
openingsrede uit.
Piof. Mag, J. V. de Groot, O. P., behandeldeHet
Katholicisme als levensbeschouwing en wereldbeschouwing.
Hat Katholicisme beschouwt het leven op aarde en de
verhouding van den measch tot do hem omringende
werold in onafscheidelijk verband met God, met Christus
den Godmenseh, met een goddeijjko wot en mot een
boogere bestemming.
Deze beschouwing is op zichzelf van de hoogste waard?;
Want zjj berat een r'c ting en regeling voor individu,
gezin en gemeenschap onder de souverelniteit Gods, naar
een wet van rechtvaardigheid en liefde. Dr Katholieke
lerens- en wereldbeschouwing miskent niet, wat elders
waar, goed en edel isveeleer bezit zjj het verheven
vermogen om dit alles to beschermen, te bewaren en te
volmaker. In wezen onveranderd en onverouderd, ont
wikkeld zjj zich door alle eeuwen in altjjd nieuwe toe-
passizgen barer bvgicsolen de bistrjjding harer vjjanden
en het rusteloos streven der volkeren zjjn haar een ge
stadige aanleiding tot rijker ontwikkeling harer innerljjkc
levenskracht. Het Katholicisme staat als levens- en
wereldbeschouwing in nauw verband met de belangrjjkste
vraagstukken der moderne maatschappjj en is daarom
voor allen van groote actualiteit.
Gistermorgen om tien uur werd in do groote zaal van
den H. Josephs-kring de tweede les gegeven door mgr.
dn W. H. Nolens, pr., over do sociale kwestie. Spreker
behandelde de beteakenis van het vraagstuk in ruimeren
en in engeren zin, de onderdeelea en het onderling ver
band van deze, ontwikkelde de oorsaken, de economische
en de niet-economisohe. Bjjdragen en pogingen tot op
lossing moeten, aldus spreker, niet bestaan in het voort
zotten van het individualisme, noch in het toepassen van
het socialisme, doch in het solidarisme, uitgaande van de
Christeljjke beginselen.
Om twee uur ving mr. E, H. Regent aan, met de
behandeling van het middenstands-vraagstuk in verbant
met de sociale kwestie. Dit vraagstuk, dat den industri
ëlen en handeldrjjvenden middenstand, waartoe de zelfs
standige ondernemers in klein- en middenjjedr jjf behooren
betreft, is, zegt spr., een der gewichtigste sociale vraag
stukken en een goede oplossing daarvan is noodzakeljjk
om te komen tot socialen vrede.
Spreker noemde den middenstand een nuttig bestand
deel van onze maatschappjj an aohtte het noodzakeljjk,
dat naar de verzekering van eec bloeiend bestaan aan
dezen stand zou worden gestreefd. Hiertoe is in de eerste
plaats noodig, dat de middenstand zjja individualistisch
standpunt verlate en zich krachtig organiseere. Ten bate
van dezen stand, die door eigen ontwikkeling naar hand
having en versterking moet streven, moeten nuttige in
stellingen als kredietvereenigingen en handels- en vak
onderwijs in het leven geroepen worden. Samenwerking
van middenstanders is, ten einde het hoofd te bieden
aan de ooncurrentie van de groot-industrie, de groote
magazjjeen, de ondernemingen met vele filialen en de
coöperatie van particulieren, gewensoht en soms nood
zakeljjk; die samenwerking kan ook zjja van coöpera
tieven aard. Hst ligt op den weg der overheid den
middenstand te steunen. Het is alleen door een krachtige
organisatie mogeljjk, een goede middenstandspolitiek te
bevorderen; deze organisatie moet confessioneel zjjn, ter-
jl samenwerking met andersdenkenden, ter bereiking
van stoffeljjke bslaogen, zeer gewensoht is.
Om 8 uur behandelde prof. dr. G. J. L'esker, een
hoogleeraar te Freiburg het arbeiders-vraagstuk. Eerst
besprak dr. L'esker het karakter van dit vraagstuk.
De moderne arbeidersbeweging moet in de groep der
verschijnselen, welke het sociale vraagstuk der heden-
daagsohe maatschappg vormen, als een logische ons-
wikkelingsfactor beschouwd en gewaardeerd. De natuur
lijke verhouding, welke er bestaat tusschen meer alge-
meene volksontwikkeling en greotera levensbehoeften,
mag bjj eene redeljjke bsoordesling van de sociale eischen
dar arbeiders niet buiten beschouwing bijjven. Esn
omzichtige arbeidersbeweging gaat uit van de gedachte,
dat het bestaande productiesysteem in zjjne algemeene
ljjnen zich moeiljjk als een resultaat van menscheljjke
willekeur of dwaling kas hebben ontwikkeld.
De oplossing van het vraagstuk werd daarna door
spreker behandeld. Hjj gelooft niet, dat de pogingen
tot oplossing zullen leiden tot economische geljjkheid der
individuen en op economische gronden is dit ook niet
gswenscht.
De organisatie der arbeiders in beroepsgroepen moet
van het standpunt der christeljjke sociologie als een terug-
kearen tot de christeljjke solidariteit opgevoerd worden.
Spreker wees op het bjj de ontwikkeling eener moderne
wetgeving op 't gebied der beroepsstanden dreigende
gevaar, dat de christeljjke arbeiders van niet-christeljjke
of anti-christelgke machtsfactoren economisch en algemeen
maatsehsppeijjk volkomen nfhankeljjk worden gemaakt.
Tegenover de meeningdat de christelgke arbeidersbe
weging met de behartiging van de stoffeljjke belangen
der arbeiders hare taak beeft vervuld, plaats spreker de
stelling, dat in het samenstel der ohristeljjke sociale
werkzaamheid ook de arbeidersbeweging een middel tot
hoogor doel dient te zjjn.
Gemengd Nieuws.
Een nieuwe duns.
Wjj hebben indsrtjjd melding gemaakt van een prijs
vraag uitgeschreven door den Nederlandschen bond van
daasonderwijiera voor een nationalen dans.
Bjj de ingekomen dansen was geen enkele, zuiver oor
spronkelijke dans, zoodat de uitgeloofde prjjs niet werd
toegekend. Voor den best saamgestelden dans werd even
wel een prjjs toegekend aan den heer Van Leeuwen te
Leiden (1ste) en den heer Gootzer.s te Den Haag (2de).
De jury bsBtond uit de hoeren J. Lsefeon Sr. en Hartog
Polak te Amsteidam, W. Gaillard te Den Haag en
het toegevoegde lid Van Bemmel te Utrecht.
Winterrogge.
Onz9 deskundige medewerker meldt ons
De rogge vraagt een lossen niet te zwaren bodem,
die voldoende droog ligt. Haar wortelstelsel gaat
dieper dan bjj tarwe het en de geringe behoefte
aan water maakt juist, dat de zand en zandachtige
leemgronden in de eerste plaats voor roggebouw in
aanmerking komen. Daar deze plant van goed los
gemaakten grond houdt, ploege men dus behoorlijk
diep. Op vele zandgronden laat dit wel eens wat
te wenschen over. Daar zou een ondergrondsploeg
goede diensten kunnen bewjjzen do onvruchtbare
ondergrond wordt daarmee losgemaakt maar niet
naar boven gebracht. Voor men zijn zaad uitstrooit,
moet de akker eerst goed bezakt zjjn, zoodat men
gemiddeld niet eerder dan 14 dagen na 't ploegen
mag zaaien. Men zaaie niet te laat, daar de uit
storting in hoofdzaak voor den winter moet plaats
hebben, te vroeg mag ook niet, daar dan de rogge
te veel blad zal ontwikkelen, wat natuurlijk aan
leiding geeft tot rotting. De hoeveelheid zaaizaad
hangt af van de vruchtbaarheid van den grond.
In 't algemeen mag men wel zeggen, dat meestal
te dik gezaaid wordt. Heeft men goeden grond
dan kan men volstaan met 1|2 H.L. per H.A.
op schrale zandgronden mag men meer uitstrooien,
maar boven de 3| H.L. behoeft men toch niet te
gaan. Na 't zaaien wordt gezegd om het zaad
onder te brengen. Toch moet de boer zjjn grond
niet te veel verkruimelende oppervlakte moet
meer kluiterig bijjven, daar anders de akkers te
spoedig dicht slippen. Wanneer we nagaan de
gemiddelde hoeveelheid stikstof-phosphorzuur kali
en kalk die een oogst aan den grond onttrekt, zoo
krjjgen we het volgendeIn 100 K.Gt. graan en
stroo komt in K.G. uitgedrukt voor
Stikstof. Phosphorzuur. Kali. Kalk.
Graan 1,76 0,85 0,58 0,05
Stroo 0,40 0,25 0,86 0,31
Rekenen we nu de opbrengst op 3000 K.G. graan
en 5000 K.G. stroo, zoo onttrekt dus iedere oogst
72,8 K.G. s-tikstof, 38 K.G. phosphorzuur, 60,4 K.G.
kali en 17 K.G. kalk aan den bouwvoor.
Bezit de grond geen oude kracht, dan vraagt de
rogge een vrij sterke bemesting. Door de langdu
rige eenzjjdige bemesting met stalmest zijn ver
scheiden roggeakkers arm aan phosphorzuur. Een
800 K.G. slakkenmeel mag dan ook wel gegeven
worden, tevens een 600 K.G. kainiet en 75100
K.G. chili per H.A. Sommigen zjjn nog angstvallig
voor het uitstrooien van een weinig chili in den
herfst. Toch is het aan te bevelen. Het rogge-
plantje moet de koude wintermaanden het hoofd
kunnen biedeD. Die strjjd om het bestaan zal door
een krachtige plant beter aangebonden kunnen wor
den, dan door een zwakkeling. Bjj gebrek aan op
neembare stikstof staat de groei stil. Salpeterzuur
vorming in den bodem zal tengevolge van to lage
temperatuur niet plaats hebben. Is nu het reserve
voedsel in den korrel verbruikt, zoo zal door de
kleine chili gift, waardoor men stikstof in opneem
baren vorm heeft gegevei, de plant geen stikstof
honger lijden, maar krachtig kunnen doorgroeien.
W.
naar de maohineloods, onderstboven. Daardoor kreeg de
locaaltrein uit Leeuwarden, dia kwart vóór tienen van
Sneek naar Stavoren moest vertrekken, anderkalf uur
oponthoud,
De sneltrein naar Leeuwarden kwam ruim een uur te
laat op de plaats zjjner bsstemmisg en miste daardoor
de aansluiting met Groningen. Gelukkig was het getal
passagiers in dien trein gering, daarentegen moesten in
de richting Stavoren vele feestgangers, die den Konin
ginnedag in Sieek hadden doorgebraoht.
Den Incident.
De correspondent van het Hdbl. sohrjjft
Bij hst uitrukken van do troepen naar ket terrein van
de parade te Ede, had Zaterdag een incident plaats, dat
reeds aanleiding totgvelerlei besprekingen heeft gegeven.
Juist toen de voorsta manschappen de rails waren over
gestoken, doorsneed de atoomtram naar Wageningen de
gelederen. Zonder een desbetreffend commando te kunnen
afwachten, moesten verschillende militairen een goed
heenkomen zoeken, waardoor natuurljjk nogal verwarring
ontstond. Persoonlijke ongelukken hadden echter niet
plaats. Op verzoek van den commandeerenden majoor
Stoof maakte de aanwezigs veldwachter proces-verbaal
van het voorgevallene op.
Aan wien dit prooesverbaal beteekend zal worden, den
machinist of den conducteur van den tram, of wel met
den chef van het station Ede konden wjj nog niet te
weten komen.
Dea oude nauur,
Bjj het graven van een vjjver op de terreinen van Da
Duno bjj Oosterbeek, keeft men fundamenten gevonden
van meer dan een meter dikke muren. De overlevering,
dat hier vroeger een kasteel of klooster heeft gestaan,
schgnt dus juist te zjjn.
Het landgoed De Duno is dezer dagen vergroot door
aankoop van de bekende Westerbouwing. De heer Schef-
fer, eigenaar van de Duno, moet niet voornemens zjjn
aan de Westerbouwing een andere bestemming te geven.
Sluiting zou dan ook een ramp voor Oosterbeek zjjn,
te mier daar ook de Oorsprong dreigt te worden gesloten.
Twist.
Bjj een (wist tusschen twee metaalbewerkers te Veen-
dam Zaterdagavond, sohoot de een op den ander met een
revolver. Da kogel trof den linkerarm. De dader is ge
arresteerd.
Ia braad geraakt.
Te Kempen kad Zondagmorgen een ongeval plaats.
Terwjjl ds. E, de godsdienstoefening leidde en zjjn familie
leden ook ter kerke waren, is zjjn 8-jarig dochtertje met
een brandend lampje in aanraking gekomen. Na blus-
sohing der kleederen bleek, dat het kind over het ge-
heele lichaam brandwonden had bekomenhet is aan de
gevolgen overleden.
Het gehelnt vaa de steaeaelag.
Mee sohrjjft aan de Limb. K.
Vóór eenige dagen werd door de Rjjksveldwaoht een
onderzoek ingesteld naar aanleiding eener klacht, bjj den
officier van justitie te Maastricht ingediend in verband
met de stemming voor twee leden van den raad eener
Zuid-Limburgscho gemeente.
De burgemeester dier gemeente zou n.l., als voorzitter
van het stembureau, met potlood eene naamljjst hebben
bjjgehouden van de kiezers, die van hun stemrecht kwamen
gebruik maken, en wel in dezelfde volgorde als zjj op
kwamen, terwjjl in diezelfde orde een volgnummer
achter den naam van eiken kiezer op die ljjst voorkwam.
Voorts zou, tjjdens het gebruiken van het middagmaal
door de leden van het stembureau, een der plaatsvervan
gende leden, een raadslid, bevonden hebben, dat ook de
stembriefjes aan de achterzjjde van een klein ojjfer in
potlood waren voorzien en in de volgorde dier nummers
gerangschikt lagen.
Zoodra de burgemeester op het stembureau terugkwam,
werd hg door bedoeld raadslid lang niet viiendeljjk op
deze vreemde bijzonderheden attent gemaakt en verlangde
de interpellant vernietiging van de door den bugemeester
bijgehouden naamljjst, hetgeen deze echter weigerde;
Het geval ie daarop ruchtbaar geworden, hetgeen ten
gevolge had, dat door kiezers eene aanklacht bjj de
justitie wegens schending van het geheim der s'emming
werd ingediend.
Naar verzekerd wordt, heeft het door de Rjjksveldwacht
ingestelde voorloopig onderzoek, waarbjj verschillende
personen werden gehoord, in hoofdzaak de gegrondheid
van die klacht bevestigd, ea ontkent ook de burgemeester
niet eene ljjst ta hebben bjjgehouden, echter verzekerend
dat da stembiljetten uitsluitend voor zjjn gemak waren
genummerd.
Trelnvertrnglng.
Ten gevolge van een verkeerden wisselstand geraakten
Zaterdagavond ruim half tien op 't emplacement van 't
Hollands che Spoor te Sneek twee wagens met leiding
water, die pas achter een goederentrein waren aange
komen en door de locomotief zouden worden opgeschoven
Opgehaald.
Zondagmiddag werd aan de nieuwe exportslsohterg te
Hoek van Holland het lgk opgevisebt van den jongeling
uit Da Lier, die de vorige week Maandag de noordpier
was opgegaan en sedert dien tjjd niet meer gezien werd.
Zjjn lgk werd naar 's-Graveniande overgebracht.
De onderwijmers te hulp geroepen.
Onder dezen veelzeggende aanhef »Een noodkreet
komt in De Vacature de volgende advertentie voor:
>Onderwjjzers en onderwijzeressen in Nederland, helpt
mjjn zoon opsporen, door aan uwe schoolkinderen te
vragen, of niet ergens een vreemdeling werkt, die inzon
derheid het bakkersvak verstaat. Hg is zes weken geleden
de ouderljjke woning ontvlucht en is 17 jaar oud. Met
de minste aanwijzing bewjjst u een dienst aan zjjn vader,
G. D. Kool te Rjjsoord.«
CoKstructlc-werkplMtsea te Delft.
Man schrijft aan de N. R. Ct.
Nadat indertijd aan 5 werklieden der constructie-
werkplaatsen alhier tegen 15 Augustus jl. entslag was
aangezegd, volgde kort daarop een gelgke aankondiging
aan een groep werklieden, tegen 15 September a. s.
Dat werd de betrokkenen wat maohtig. Het bestuur
van de vereeniging de Rijkswerkman, voor sen groet
deel bestaande nit dezelfde mannen, als zitting hebben
in de arbcidsvertegenweordiging aan de werkplaatsen,
wist, dat er voldoende werk was, als men van hooger-
hand slechts tet de uitvoering wilde overgaanwist
oek, dat de bekende bezuiniging-commissie in haar
rapport een zeer gunstig oordeel uitspreekt over de
constrnetiewerkplaatsen en over het personeelwist
bovendien, dat de firma Krupp te Essen, welke het
6 om. snelvuurgeschut levert, had verklaard, dat de
daarvoor door de ceastruetiewerkplaatsen gemaakte
onderstellen en ammunitiewagens aan afwerking niets
te wenschen lieten en aan de hoogst te stellen eischen
voldeden; wist eindelijk, dat de constructiewerkplaatsen
niet duurder, zoo niet geedkooper werkten dan andere
indnstrieele endernemingen.
Men werd, op verzeek, toegelaten tet een audiëntie
bij den minister van oorlog, wien men deze feiten
mededeelde. De minister liet de werklieden volkomen
vrij uitspraken en gaf hun den raid, hun bezwaren en
verzoeken, zeoals deze hem waren voorgedragen, ep
schrift te stollen en hem te deen teekemen.
Dezen raad hebben de werklieden opgevolgd en jl.
Vrijdag ontving de directie van de artillerie-inrichtingen
alhier een aasschrgving, waarin het den werklieden
aangezegde ontslag werd herroepen.
Voorloopig is dus het kwaad bezweren, want in de
maanden Ootober-Maart mag geen ontslag gegeven
werden.
Van de 5 werklieden, met 15 Augustus ontslagen
ALKMAARSCHE COURANT
