No. 212.
Honderd en negende jaargang.
1907.
DAGBLAD VOOB ALKMAAB II
MAAND A Cr
9 SEPTBM11R,
MOND- en KLAUWZEER.
MARKTKEURINO
B i K N WWiTaWB.
Uit Hof- en Hoofdstad.
Prijs gfwr gswt*6 -*t«Rtlfiti
tla
Deze Courant wordt eiken ivsndbehalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor At.-rtma ar f franco door het geheele Rijk f 1,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Per regel f ö,fö. Bij gi *>b n a rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan m j en Handelsdrukkerij
v|h. HEBMs. COSTER ZOON, Yoc
BURGEMEESTER on WETHOUDERS van Alkmaar,
Overwegende dat in dose sieh bat eerste ge'
val va» mond- sss klauwzeer heeft voorgedaan j
Waarschuwen de ingezetenen
om geen melk ongekookt te
gebruiken.
Burgemeester en Wothoudars voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitten
Sept. 1907. DONATH, Ssoretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran Alkmaar,
Overwegend*, dat het, ter voorkoming va», de ver
spreiding van hst mond- en klauwzeer, weasehalijk is
maatregelen te aeraan voor eoae doeltreffende keurleg
van het ter wekeljjksohe vseaarktea aan te voeren vee
Brengen ter keenis van belanghebbenden, d»t van
hedea af hef rndvee des Zaterdags sleehês
tel het warkttemla ia! m»gera worden aan
geveerd ileir da Heattllstraat van de zijde
van da Flateratraat af, lallende alle aadere
taegaasem vaar dlaa aanvoer itfa varboden,
ander feepsllng vaarta, dat het rnadvee nlt-
sInltead wordt toegelaten tasschen 7 ea 1©
aar des voor middags.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
5 Sept. 1907, DONATH, Scoretsris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vaa Alkmaar
brevgen ter algtraeona kennis, dat ia het Gemeenteblad
van Alkmaar No. 235 is opgenomen ket besluit van den
raad dier gemeente van 28 Augustus 1.1., waarbjj is vast
gesteld ecav
Wijziging der verordening,
regelende den rang, het ge
tal en de bezoldiging van de
ambtenaren bij den dienst
der gemeente-werken.
Welke verordening, heden afgekondigd, gedurende drie
maasden voor een ieder ter lezing is nedergelegd ter
gemeente-secretarie en aldaar tegen betaling van f 0.C5
in afdruk is verkrijgbaar gestald»
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
4 Sspt. 1907. DONATHSecretaris.
Alkmaar, 9 September.
Het was een oogenblik van ontroering
gisteren, toen een der grootste Russische staatslieden
te Bergen lgg neergeknield aan den voet van een
der eenvoudigste Russische monumenten. En véél-
zeggend waren het enkele gebaar en de enkele
woorden van Bergens burgemeester, toen het gebed
geëindigd was: „voilé, les duaes", „ziedaar de dui
nen", de duinen waarin de Russen sluimeren,
die hier, ver van hun vaderland, streden en sneefden.
Maar voor de rest was het bezoek zóó weinig in
drukwekkend, dat de mooie aandoening even gauw
te loor ging als zij was opgekomen, en zelfs plaats
moest maken voor vroolijkheid, toen de kransen
die- er waren neergelegd, de versche, zoowel als de
verwelkte, holderdebolder op een kar werden geladen,
terwijl het laatste rijtuig nauwelijks uit het zicht was
Het aanschouwen van een zoo invloedrijk diplo
maat als Nelidoff ontegenzeggelijk is, tegenover het
gedenkteeken voor de gevallenen van 1799 deed
onwillekeurig denken aan het Rusland van thans
en het Rusland van toen. Men weet, dat de slag
bij Bergen geleverd is tusschen de verbonden Russen
en Engelschen eener en de Fraiischen anderzijds.
Het is voor de Russen niet best atgeloopen op het
slagveld: zij verloren 3000 dooden. Voor onze tijden
is dat heel weinig: wanneer er tegenwoordig een
slag geleverd wordt en de verliezen loopen niet in
de tienduizenden, dan iB het nauwelijks de moeite
waard om er van te spreken. Ook Rusland heelt
zulke slagen geleverd, gewonnen, maar meest ver
loren: in den Krimoorlog bleven 128.700 Russen,
in den Russisch-Turkschen oorlog 172.000 man,
terwjjl de slag bij Liao Yang aan een kleine 40.000
en bij de Shaho aan 46.000 Russen het leven kostte.
Maar in 1799 was 3000 man een heel verlies en
Rusland kreeg na afloop van dien slag gauw genoeg
van Engel».nd en zocht toenadering tot Frankrijk.
Het kan verkeeren: tegenwoordig heeft het Tsaren
rijk eigenlijk genoeg van Frankrijk en zoekt
het toenadering tot Engeland. Het bezoek van
den Russischen minister van buitenlandsche zaken
Iwolski aan den Engelschen koning Eduard te
Mariëabad getuigt hiervan. Het is wel aardig
in dit verband even op te merken, dat het juist
Nelidoff is geweest, die tijdens zijn gezantschap te
Konstantinopel er in geslaagd is den «uitan van
Turkije te onttrekken aan den sterken invloed van
Engeland hij zou dat nu zeker niet meer tot
stand kunnen brengen.
Het laatst van de achttiende eeuw was overigens
voor Rusland een allesbehalve gelukkige tijd.
Tsaar Paul die toen regeerde heeft de ver
wachtingen, welke het Russische volk van hem
koesterde, in alle opzichten beschaamd. Aanvan
kelijk toch toonde hij zich iemand met een eerlijk
karakter, een vastberaden wil en een groote neiging
tot het rechtvaardige. Maar zijn goede hoedanig
heden hebben hem langzamerhand verlaten. Hij
kr=eg de eigenschappen, die van zoo menigen Tsaar
een tyran hebben gemaakt. Waarschijnlijk waren
de moord op zijn vader en de angst voor de Fran-
sche revolutie de voornaamste redenen van deze
noodlottige verandering. Een schrille tegenstelling
vormt dan ook het begin met de rest van zjjn
re^eering. In den aanvang toch was hij eea recht
schapen en een rechtvaardig vorstweldra echter
werd hij een despoot. De „politieke misdadigers"
werden toen met dezelfde willekeur vervolgd, als
in latere jaren nog zoo dikwijls zou geschieden,
de censuur werd verschrikkelijk verscherpt, vreem
delingen en vreemde boeken mochten niet in het
land komen en vele buitenlanders werden verbanneD.
Zijn korte regeering heett een droevig einde ge
nomen, er brak een paleisrevolutie uit, nog geen
twee jaar na den slag bij Bergen, en de Tsaar heeft
zija despotisme moeten betalen met zijn leven.
Moeilijker is het in enkele regels een juist beeld
te geven van het Ruzland van thans. Trouwens
dat is ook niet noodig, een paar vergelijkingen zijn
voldoende.
Als groote mogendheid maakt Rusland den indruk
van een grijsaard, die in hooge mate lijdt aan
verval van krachten, en die ternauwernood kan
meetellen onder levenslustige en levenskrachtige
menschen. Als keizerrijk is Rusland een heksen
ketel, waarin het kookt en raast en ziedt,»zoodat
men wel kan zeggen dat eerlang het deksel er at
zal springen, zonder evenwel te kunnen aangeven
wat er dan te voorschijn zal komen. En Tsaar
Nicolaas is de man op de wip, aan welker eene
einde het absolutisme, aan het andere de constitutie
zich .bevindt. Nu eens plaatst hij zich zóó, dat het
eerste boven, dan weer, dat het beneden is.
Met deze korte karakteristiek meenen we te
kunnen volstaan.
Moge de toekomst den Tsaar, die door Nelidoff
te Parijs wordt vertegenwoordigd, sparen voor het
lot, dat o. a. ten deel viel aan den voorganger,
die heerschte, toen de Russen onversaagd maar
tevergeefs streden in Bergen's bosschen
Dat de hooge vergadering, welke Nelidoff te
's Gravonhage presideert, er toe zal mogen leiden,
dat Rusland in de toekomst nooit meer een gedenk
teeken voor in den oorlog gesneuvelden zou be
hoeven op te richten het is een zoo vrome
wensch, dat wij haar niet durven neerschrijven.
Hofberichten.
Uit Dobbin wordt bericht dat Konisgin Wilhslmina
sn Prins Hendrik in hst laatste van Augustus het kasteel
aldaar hebben verlaten met het voornemen om er tegen
het begin van October aog voor eea verbljjf van eea
maand terug te koeren.
Penslonaeeriag van geaneente-ambtenaren.
Op Maandag, 23 September, zal te 's-Gravenhage eea
propaganda-vergadering zonder debat gehouden worden
voor eea spoedige behandeling van de motie Drueker-
Treab. Als sprekers zullsn o. m. optreden de Tweede
Kamerleden mr. J, Limburg, jhr. mr. Oh. J. M. Rags
do B-*renbrouok, P. vaa Viiei jr. en K. Ter Laan.
De door de kseren Dracker en Tr&ub in.de Tweede
Kamer voorgestelde motie luidt aldus
„Do Kamer, van oordeel, dat onder 3e burgerljjke
ambtenaren, aas wie ten laste vaa dea Staat, en a*a
weduwes en weezen ten laste van het Pensioenfonds,
opgericht krachtens de wet van 9 Mei 1890 (Staatsblad
n° 79), pensioen wordt verleend, behooren te worden op-
genomes de ambtenaren in dienst van gemeenten, gaat
over tot ds orde van den dag.*
Katholieke sociale week.
Zaterdagmorgen kwaaa aan de beurtArbeidsduur
voor volwassenen, door pater mr, dr. Ch. Raaymakers. S. J.
Deze punten werden behandeld
1. De maatstaf ter bepaling van dea maximum-ar
beidsduur.
2. Vermoedaljjke gevolgen van verkorting van den
arbeidsduur.
3. Taak van staatsgezag ten opzichte van dea ar
beidsduur.
4. De bezwaren tegen staatsbemoeiing met den ar
beidsduur.
Ter bepaling van het maximum, dat de arbeidsduur
voor volwassenen niet mag overschrijden, moet niet
slechts rekening gehouden worden met de physieke
arbeidskracht van den arbeider, maar ook met zjjae
waardigheid als mensch, met de eischen van zjjn familie
leven en met de geest el jj ka zoowel als da stoffaljjke
baiaagan van de gehaela maatschappij.
Beperking van dsn arbeidsduur voor volwassenen tot
het maximum, bedoeld in stelling I, z*l meerdere ont
wikkeling en zedeljjke verheffing van den arbeidsstand
ten gevolge hebben, zonder de opbrengst van de voort
brenging te verminderen.
Regeling van den arbeidsduur zou het best geschieden
door publiekrechtelijke beroepsstanden. Zoolang deze
ontbreken is wettelijke beperking van den arbeidsduur,
ook voor volwassenen, wenscheljjk.
Een algemeen varbod, om langer te werken dan acht
uur ,per dag, zou eene onrechtmatige belemmering van
de vrijheid zjjn.
Zaterdagmiddag kwam in behandeling Sociaal-demo
cratie en godsdienst, door Alb» van der Kallen.
De punten, waarlangs spreker zij a voordracht leidde,
waren
1. Historisch materialisme.
2. Het socialisme als levensbeschouwing.
3. Liberalisme, socialisme e® stoffelijke rijkdom»
4. Socialisme.
Het historisch materialisme, als grondslag van hat
socialisme, is een zuiver materialistisch stelsel, waarop
de dii.'ektische methode van Hegel is toegepast.
Gelijk elk ander stelsel van materialisme sluit het
eea werkelijk bestaan van een onstoffelijke» God ui?
a fortiori den dienst van God, door het redelijk schepsel,
en het voortbestaan dar menscheljjke ziel in eeuwigheid.
Het socialisme kan niet worden behandeld als een
los, op zichzelf staand economisch stelsel, dat als zoo
danig door menschen vaa verschillende levensbeschouwi tg
zou kunnen aanvaard worden.
Hat is zelfs 'n levensbeschouwing, waaraan desnoods
verschillende economische stelsels kunnsn worden ge
koppeld deze economische stelsels echter kunnen slechts
middel zijn ea niet doel, want het dosl ervan wordt
aangewezen door de socialistischs levensbeschouwing.
Evenals de liberale economisten b^parkan do social -t n
's menschen lavsasdoel tot de aarde, sn schsidoa zjj het
streven tsaar stoffaljjken rijkdom af vaa een hoogere, door
God gewilde orde.
Zelfs zóó, dat het verwarren van stoffelijks» rjjkdom
(door dea klassenstrijd) als eerste bh hoogste doel dea
menschen wordt voorgehouden, waarbjj a! het andere
moet achterstaan.
Daar nu de Ohristeljjke levensbeschouwing verder '.t
dan deze aarde, en het streven naar stoffelijks goodarea
nooit hoogste levaasdoel kan zga der Christenen, maar
enkel middel om het doel na dit leven te bereikendaar
de Christen zioh aan eea, tot de aarde beperkt levens
doel niet geven kan (niet aan. een klassenstrijd, uooals
het socialisme dat vordert) wjjl hjj zioh enkel geoft aan
zga hoogste doel en daaraan alles ondergeschikt maakt,
staan socialisme ea Christendom lijnrecht tegenover
alkander.
Ds heer M. Source behandelde sooiaal-demeeraii
anarchisme en vakbeweging.
Bljjkens da geschiedenis is de sociaal-dcmocratis aan
vankeljjk veeleer een tegen-, dan een voorstandster der
moderne vakorganisatie geweest. Vandaar nog sic ds
wrjjving tusrehsn da otkodoxe Marxisten en de sociaal
democratische verecnigingsmannen.
Thans is in die verhouding kentering gekomen, en is
•neutrale* vakorganisatie en sociaal-democratie één ge
worden. Beiden stellen zich op het standpunt van den
klassenstrijd.
Hoewel de anarchistische vakbeweging priscïpiel op
hetzelfde standpunt staat, is zjj van de sociaal-democratie
wel te onderscheiden. Da verkeerde opvatting van de
v»jjheid der anarchisten is de hoofdoorzaak, dat ban
vakorganisaties, innerljjk /.wak, allesn in gewelddad;g
optreden kracht kunnen zoeken.
De anarchistische «directe actie* is de dood voor elke
deugdelijke ontwikkeling eener gezonde vakbeweging.
Gistermiddag had de sluitisgszitüng plaats.
Coöperatie vaar kleine unJerarnsprs.
Voor de Vereeniging voor de StaathuishoudEuïsaa
en da statistiek zijn praa adviezen uitgebracht do r de
hoeren dr. D. Bos, dr. J. Nouwaxs, K. Ray na ea mr.
H. J. Tasman, over de vraag„Welke beteekesia moet
worden toegekend aan de coöperatie van kleine onder
nemers op het gebied van landbouw, nijverheid ea
handel? Heeft deze coöperatie vaa staatswege be
vordering noodig Zee ja, waarin zou die kuaaen
bestaan
Dr. D. Bos besluit zijn praiadvka aldus
„Resumcarende acht ik de beteekeaia van de coöpe
ratie der kleine ondernemers in landbouw, nijverheid
en handel èn voor .onze nationale welvaart èn voor
e»za maatschappelijke constitutie van de grootst» be-
taekanis en meen dat do Staat, zeewei door het leggen
van oen goeden rechtsgrondslag en het bevelen van
een deugdelijk toezicht, als door het prepagaerau van
den ooöperatiegoest davr voorlichting ea geldelijke»
steun bij de oprichting deze oeöperatia moet bevorderen
en tevens veer een gezonde opvoedende nijverheids ea
landbouw politiek vooral van deze coöperaties moet
gebruik maken".
Uit het proadvies van dr. J. Nouwens halen wij het
volgende aan
„Wanneer mom de middenstands-coöperatie goed be
schouwt, zonder vooroordeel, da® moet men wel tot
het besluit komen, dat zij 'in beginsel volkome» ge
rechtvaardigd ®n door de omstandigheden maar dan
ooit noodzakelijk is geworden".
Ea vorder:
Hoezeer ik ook steun van staatswege weaacbolijk en
ia zekere mate noodzakelijk acht, blijf ik toch «vsr-
tuigd, dat de vereenigingen voor den middenstand tot
grondslag moeten hebben hot beginsel va® oigonhulp
Indien ea* vereeniging niet op eigen krachtan bouvraa
kan, maar geheel afhankelijk wordt va* dea stems dar
Regeering, zal zij op den duur geen staad houden".
Do heer K. Reyne, die uitsluitend over landbouw
coöperatie handalt, zegt in den aanvang dat als ant
woord zou kunne® volstaan worde» met deze korte
vermelding
„De landbouw-coöperatie, voor enkele jaren nog een
nietig struikje, is gegroeid tot een forschea boom,
vastgeworteld in den Nederlandsohes bodem, goede
vruchten dragend voor tienduizenden
„Meent men als „bevordering der landbouwcoöpe
ratie" te moeten verstaan een gr ooien, alles boheer-
sohenden, van de overheid uitgaande® maatregel, dan
kan het antwoord ontkennend luiden, want ie lamdbeuw-
coöperatie heeft zelve voldoende levenskracht om zich
ook verder staande ie houden en te ontwikkelen".
Mr. H. J. Term ee-eludc-vt omtrent de beteekeiis
der coö'! is het k! '-bedrijf van landbouw, nij
verheid on ha' lel. het vslgeada
„Wij bevonden dat in den landbouw deze coöperatie
zich levendig ontwikkeld heeft en ook steun verdient
niat al i tut svkIusoI oogpunt maar ook van het
standpunt der maatschappij, dat dit otk bij de nijver
heid, zij het op beperkte schaal, het geval was, doeh bij
den kleinhandel bevordering van coöperatie niet om
haar zelve als begeérenswaard goed, doeh alleen als
indirect der maatsc' appij ten gaode komend strijdmiddel,
a. i. geraden was".
Over w oordeelt bij aldus
„Da Staat heeft te zorgen voor eene geede wetgeving
en do belanghebbenden hebban allereerst, alvorens van
steun van staatswege ook maar eenigermate sprake kan
zjjn, to teooen, dar zij de voordooien der coöperatie
besaffa*.
„C'öperati® is in d: eerste plaats eigen hulp berus
tend op genesn chapsgeveel en gemeenschapsgeest.
„Dwang tot ooöpereeren is principieel uit den beeze".
Eis verder a
„Wil men bij ons het kleinondernemerzcrediet van
staatswege steunen, dan moet men o. i. alleen steun
verkenen door middel van uit de ooöperatieve vereeni-
gingen zelf g-ivorw- ceutraalkaszen".
Er loopen v'olgfss dea. Haagschre kronieksohrgvar van
dé N Gron, Ct. zonderlinge politieke geruchten. Ik heb
daar vroeger al op gezinspeeld, doch sprak er niet al te
duide'ij o T meü het zaohtksns sedert
eenige maanden, al gefluisterd geheim verklapter is een
storm in aantooht. Haf schgot in de bedoeling van de
anti-libérale fractiën te liggen om zoo spoedig mogeljjk
een nieuws miaisterieele crisis uit te lekken. Ten volle
ben ik tsstunrljjk de geheima» ingewjjd, maar
men keelt ma dat de bedoeling zou wezen dit
jaar wel or* a te houden en bjj die gelegenheid
positie te nmes tegenover het Kabinet met opzicht tot
ds voorrecomea grondwetsherziening. De rechterzjjde
rekent dnaibjj op dö hulp van eenige oud-liberalen, die
't oauoodig scbjiat bjj name aan te wijzen» Gelukt de
toeleg dan zou 't Ministerie gedwongen zgn haar taak
op te geven of tot Kamer-ontbinding over te gaan. Ik
waag mjj niet aan e3n gissing omtrent den weg, die
easu quo ral worden ingeslagen, maar zooveel sohgnt wel
zeker dat er boozc plannen worden gesmeed en dat wjj
vsrm' ch ga parlementaire campagne
tegemoet "gaan, die stellig op de vruchtbaarheid van de
nipaws wetgev nde p riode niet van heiltamem invloed
zal zga, Jammer-genoeg, waar zooveel practiaohe arbeid
op aldoenii wsoht.*
v
»D H e de Mtddelb. Ct. heeft
voor do aardigheid «aa de Konirklgke onderscheidingen
e:hs een sUtistiekje gemaakt en bsvonden, dat er dit
maal voor Nederland eu Inü.ë, to zamen genomen, vier
aller voortreft vlg two Nederlanders waren, die voor iea
ooinm -adei tu s iu xwamon.
Verder spreekt de ljjst van 65 zeer voortreffolgkfi,
die dea Leeuw kregen, dcozelfde» Loeuw, waar Piet
Noltia-.? ai ts va* hsbiea moet; dan van 47 ook voor-
maar oo<» graadje minder, die het offioierskruis
van do Offtije Nassaü-orde wsatdig zjjn bevonden, en
109 gelukkige d e hst maar eimpsltjes tot Ridder van
d e oids hebb ht. Totaal 225 personen, die boven
haf gros dftstekes.
Hi t; aio< g' n worden 3 nieuwe broe
ders ia de orde van den Ned. L^enw dht MMft ten
mir.eta f 200 per jaar en 3 bevorderingen* tot
officier in de Oranje Nassau orde. Summa summarum
dus: gslaeuwd en ha-O asje Nassaud 231 personen.
Nu kom ik op injju lijaije tegen de gouden, zilveren
en bronzen msdailies van da orde van Oranje Nassau.
Dat geeft ongeveer hetzelfde einiogfer: 10, 90 e« 112
mat 2 ebetordennge*ia da zilveren medaille. Hoe moet
inea dat nu eigtelyk zsggen: is men «bevorderd* met
T*" oabuitenge wonen dieast
van H. M. bmoemd, banaten» éói staatsraad, en zgn er
11 gapenslosneetds officiwei officieren b.d. zooals wjj*
dat nétjes ia Den H zeggen ook alweer b.d. in een
koogerea rang overgeplaatst. DA ia wel een van de
merkwaardigste onderscheidingen, wat hoe mep, door
kalm zgn ponsioan ts verteren, toch »ve:difcB8telgk« kun
zga, zelfs in die mate, dat jo zoo maar van kolonel tot
generaal wotd •ba7o.d;»rd,«daur moet men wol den
geest van d-i D xaesse de Górolsioin geheel in zioh op-
genouica ksbboa, om dat te kanma begrjjpen. Daar kan
Hoe eetde* dea» voor ose-land malle dernière cié »tion
op dit gebied wore t Rl>scbaff, d«s te bnter. Het kon
alleen ind^rtjjd door ör. Kuyper overtroefd worden, die
ging warkin mot privaat-docenten, die den »persoonlgkea
titel van professor* kreg*m. Dat is wel het fjjnste snuilje
geweest, dut da lgst va» 3L Augustus ooit heeft nasge-
boden.
Alles nu te -.amea gekomen: püsoaen van de eerste
en üo t#eéde categorie: leeuwen, officieren, ridders en
mrdaillec k-ijgen wg dus het respec
tabel cjjfer Van 225 +- 214 489 man 14 extra
•bevordering mq* OU b O* geelt m het gehvel
453 persosen,. db 0-^ 31 Augustus zeker genoegeljjk
hebben do<
No, r d-n gelukkigen met.
Waarom ook? I vorkrggen van een ridderorde
nog aiot Qomp i» geworden, zeg ik maar: »hóo
moer zioltj »gd«, n govoel ik altgd iets
voor iemand, dm h ais zoo ga««.» w»l hebben,
maar at. etosda mo, kvjjgen Un. Alleen begrgp ik dat
er zij li^n, wiens oarr èrs met
soo'a j c k wo< den. Gelukkig
Q
«3. till IlilH—1