Honderd en negende jaargang.
1907.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Plan van uitbreiding der Gemeente.
MMM militair oierrlt.
No. 227,
DONDERDAG
Prijs der gewsne advertentifiR
26 SEPTEMBER,
Hinderwet.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken ivendbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Ryk f l%—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefocmnamuer
Per regel f 0,10. By groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij
HERMs. COSTER ZOONVoordam O 9.
Wie zich met 1 October op
ons blad abonneert, ontvangt
de tot dien datnm verschijnende nnmmers
GRATIS.
DE UITGEVERS.
Hat HOOFD vak het BESTUUR der gemeente A lkmaar
G let op artikel 28 alinea 6 der Woningwet,
Bresgt ter algemeeae kennis, <kt het door den Raad
dezer gemeente in sjjne vergadering van 8 September
1.1. vastgestelde plan van uitbreiding, voor zooveel
betreft de grondengelegen tusschen de aden-
laan het Varnebroek, den KenneaKcrslngel
de Hoevervaart en den Westerweg, door de
Gedeputeerde Staten dezer provincie is goedgekemd bjj
besluit van 18 September d.a.v. No. 126, en dat gemeld
plan van uitbreiding, iret uitvoerige kaarten en grond-
teekeningeu, op ce gemeente-secretarie voor een ieder
ter inzage is nedergelegd.
Het Hoofd van Met Gemeentebestuur voornoemd,
G. RIPPING.
Alkmaar, 23 September 190r.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt ter kennis van belanghebbenden dat Met voor
bereidend militair onderricht in deze gemeente zal aan
vangen op TMIJDAH 4 OCTOBER a. s. des
namiddags half twee uur in bet gymnastieklokaal.
Het onderricht zal plaats hebben op JHaaadag vasi
6—8 uur en op Vrijdag vaa IJ—3} nar namid
dags in het gymnastieklokaal der gemeente aan de
Paarden narkt en ie een der lokalen van den »Nieuwen
Doelei* aan de Doelenstraat
Alkmaar,
25 Sapt. 1907.
Burgemeester van Alkmaar,
G. RIPPING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alkmaar
bresgen ter algemeene kennis, dat zjj bjj hun besluit van
24 Ssptember 1.1., onder voorwaarden, vergunning hebben
verkend aan:
lo. da firma PRINS en OLIJ aldaar, tot het oprichten van
een sigares-drogei g in een op te richten sigarenfabriek
in het perceel Luttik-Oudorp, wjjk O no. 86,
2o. A. F. THOMSEN, aldaar, tot het verplaatsen van
den bestaandea gasmotor ec kookketels ten behoeve
zgnar honingzoetfabriek, naar den te maksn bgbouw
achter hst petceel Luttik-Oudorp, wgk O nos, 4445.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
25 S-p*. 1907.DONATHSecretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vau Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat in het Gemeenteblad
van Alkmaar zijn opgenomen de besluiten van den
Raad dier gemeente van 31 Juli en 28 Augustus 1907,
waarbij zijn vastgesteld
le. Eene verordening tet aanwjjziging van het
gemeente-slaohthuis, veer het oprichten, hebben of
gebruiken van slachterijen en andere dergelijke in
richtingen. (Gemeenteblad Nr, 238);
2e. Eene verordening, regelende het beheer van
het gemeente-slaohthuis en den rang, het getal, de
bezoldiging en de wij se van baieeming van het
daaraan verbonden personeel. (Gemeenteblad Nr. 239
3e. Eene instructie voer den directeur van het
gemeente-slachthuis te Alkmaar. (Gemeenteblad
Nr. 240;
4e. Eene verordening, rogelende den werkkring
van de commissie vas bijstand voor het gemeente
slachthuis te Alkmaar. (Gemeenteblad Nr. 240);
5o. Eene verordening op het gebruik van het
gemeen te-Blaohthuis te Alkmaar. (Gemeenteblad
Nr. 242)
welke verordeningen, heden afgekondigd, voor een ieder
ter gemeente-secretarie ter lezing zijn nedergelegd en
aldau tegen betaling der kosten in afdruk zijn ver-
krggbaar gesteld.
..D' k?st" bodrages voor Gemeenteblad Nr. 238
w r f 012*' Nr- 240 f °12|, Nr. 241 f0 05
en Nr, 242 f O.IO.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
q1 q ^ma"> G. RIPPING, Veeriitter.
21 September 1907. DONATH, Secretaris,
ATBkm?FoE?STER 68 WETHOUDERS der gemeente
ALKMAAR brengen ter algemeene kennis, dat in hei
gemeenteblad van Alkmaar No. 233 is opgenomen
de Algemeene politieverordening dezer gemeente,
liWQ j 'gesteld bg raadsbesluit van 3 April
wire de daarin sedert aangebrachte wijzigingen,
nan ia^a^eTeeB*e a<^ gedurende drie maanden voor
J "er gemeente-secretarie ter lezing is neder-
verkrggebaaar gaesrte!dgen betaHng f °'50 ia afdruk is
au, Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar G. RIPPING, Voorzitter.
September 1907, DONATH, Secretaris,
Ifedeljjk Museum
Het atedeljjk Museum is Zondag 29 September a.s.,
's namiddags van 1—3 uur, te bezichtigen tegen betaling
van 10 ets. per persoon.
Alkmaar, 26 September.
„Onze toekomst ligt op het water" aldus luidt
een der machtspreuken van den Duitschen Keizer.
Wanneer men leest wat er in den laatsten tijd
wordt geschreven over de Fransche oorloos- en
handelsvloot, dan zou men zeggen, dat in Frankrijk
veeleer de achteruitgang op het water ligt.
Toen da „Jena" in de lucht vloog werd er door
den Senaat een commissie van onderzoek benoemd,
die een rapport uitbracht, dat niet malsch was.
Ronduit toch werd verklaard, dat de Jena-ramp
geen noodlottig uitzonderingsgeval was, maar een
uitvloeisel van een verkeerd stelsel, van de anarchie,
welke er aan „marine" heerschte en welke leidde
tot misbruiken en misstanden. De verschillende
af deelingen van het departement lagen met elkaar
overhoop en de minister was niet krachtig genoeg
om aan dezen ongewenschten toestand een einde te
maken.
Toen dit opzienbarende rapport uitgebracht was,
verscheen er een niet minder opzienbarend artikel
in de Standard. Och, zeide het overigens Pransch-
gezinde Engelsche blad, wat er in dat rapport staat,
wisten wij hier in Londen al lang, maar wij zwegen
uit beleefdheid voor onzen bondgenoot en om de
reputatie van de Pransche marine onder de groote
mogendheden niet te schaden. Maar nu jullie in
Frankrijk je vuile wasch buitenshuis gaat doen,
behoeven wij ons ook niet te geneeren. En toen
ging het van-dik-hout-zaagt-men-planken
Het rapport bevatte wel de waarheid, doch slechts
de halve waarheid. De minister had niet alleen
schuld aan de anarchie, maar vooral de politiek en
de politici waren aansprakelijk voor de misstanden.
De politieke corruptie was oorzaak, dat Frankrijk
slagschepen krijgt die reeds verouderd zijn als ze van
stapel loopen, dat er foutieve plannen worden in
geleverd, dat er ondeugdelijk materiaal of gevaarlijk
kruit wordt aangeschaft. Aan deze jobbery waren
ook te wijten de ongewenschte toestanden in de
arsenalen en scheepswerven en het gebrek aan dis
cipline onder de daaraan verbonden arbeiders. De
partijpolitiek had bovendien ten gevolge, dat er aan
het marine-departement veel te veel onbekwame en
veel te oude mannen zitten, dat menschen, die be
schermers hebben, bevorderd worden, ten koste van
werkelijk knappe officieren. Dan waren er nog
de vele baantjes-gevende afdeelingen, commissies
en comité's, die elkaar in den weg loopen en
elkaar tegenwerken en onder bevel staan van een
burger-minister, die om den haverklap wordt ver
vangen en met absolute macht bekleed wordt
wijl men verwacht, dat hij haar in de eerste plaats
in het belang zijner partij en dan voor het heil van
de natie zal aanwenden.
Men heeft minister Pelletan altijd verantwoorde
lijk gesteld voor de misstanden aan marine, maar
dat is niet juist, meende de Standard. Deze mi
nister had niet de ziektekiemen in het kranke
lichaam gebracht, want die waren er reeds, maar
hun ontwikkeling slechts bevorderd. De tegenwoor
dige minister Thomson wilde wel graag de anarchie
opheffen, maar hij was met handen en voeten ge
bonden aan de partij-politiek. Tenslotte legde het
Engelsche blad een deel van de sohuld aan de
Fransche marine-misère op de schouders van het
Fransche volk, dat zich om de vloot weinig bekom
mert en alleen belangstelt in parlementaire marine
debatten als er een minister dreigt te worden ge
wipt. Zelfs de admiralen in de Kamer zijn in de
eerste plaats politici en eerst dan marine-menschen.
De France militaireeen bekend tijdschrift, gaf
het betoog van de Standard weer onder de opmer
king, dat het haar speet dit te moeten doen!
En alsof dit alles nog niet genoeg is, komt een
deskundige in de Revue Hebdomadaire betoogen,
dat ook de Fransche handelsvloot en de scheepvaart
snel achter uitgaan, hetgeen tengevolge heeft, dat
Frankrijk jaarlijks 350 k 400 millioen francs aan
vreemde mogendheden moet betalen, welke de repu
bliek zelf zou kunnen verd enen. De Figaro komt
bjj het zoeken naar de oorzaken van dezen achter
uitgang der handelsvloot en der scheepvaart eigen
lijk tot precies dezelfde slotsom als de Standard
ten aanzien van de oorlogsvloot. Ook hier weer krijgt
de politiek de schuld, ook hier wordt gewezen op
den tragen gang van den parlementaire machine,
zoodat de meest dringende verbeteringen in de be
langrijkste haven werden uitgesteld, ook hier ont
moetten we hot betoog, dat de afgevaardigden geen
vrije mannen zjjn, maar ter wille van hun mandaat
zich eigenlijk laten regeeren door hun kiezers, die
hun speciale wenschjes en hun speciale belangetjes
hebben.
Floree.
Big kei s een nit Nederlandaoh Indiö bjj hst departe
ment van koloniën ontvangen telegram is de colonne van
kapitein Christoffel op Flores voortgernkt van Nasga-
pandan naar Rokka en Wolowio, waar ernstige tegenstand
ook te paard ondervonden werd. De vjjand liet 114 dooden
in onre handen, üszerzjjds werden licht gewond vier
inlandsche militairen bssedsn den rang van officier.
De Knnnreikleclng to Schiedam.
Behalve de gisteren reeds vermelde personen is nog,
naar men ons uit Schiedam meldt, gesteld als candidaat
da heer A. W. F. Idenburg (a.r.) van Vlaardingen
Prov. fittaten-verklezlngen.
Da Liberale Unie te Haarlem stelde gisteravond tot
candidaat voor de Staten mr. P. Loseoaat Vermeer, pre»
sidsnt van de rechtbank aldaar.
fitoaigconniissle Middenstand.
In het American-Hotel te Amsterdam vergaderde gis
teren ter behandeling van een schrjjven van Z.Ex, den
minister van landbouw handel en ngverheidtot he'
opmaken van een voordracht van leden voor de etqnëie-
eommissie, de Staatscommissie voor den Middenstand.
De gelden tot het houden van deze erqoête zjjï door
den Miniater op de begrooting gebracht.
't Voornemen bestaat het land in drie deelen te ver
deden, in elk waarvan een commissie vai drie leden zal
zitting hebben,
Hiermede was de agenda afgehandeld en bezichtigde
de leden der Staatscommissie de Tentoonstelling ia het
Paleis, waarbij de heer Tatein Nolthenius de noodige
inlichtingen gafi
Bmkkerscongres.
Gistermorgen te 11 uur werd het Nationaal Oongres
voor afschaffing van den nachtarbeid in het bakkersbe-
drjjf te Utrecht geopond door den heer J. E. de Graaf,
voorzitter, die de aauwezigen welkom heette, de hoop
uitsprak dat de arbeid van deze dagen de beste vrachten
mocht afwerpen en dank bracht aan de verschillende
sprekers en aan anderen voor den verleenden steun.
Als eerste spreker trad hierna op de heer H. Dieman,
die tot onderwerp had: nafsohafficg van den nachtarbeid,
vakorganisatie en maatschappij*.
Spr. wees er op dat de propaganda tot afschaffing van
den nachtarbeid niet tevergeefs is gevoerd en dat uit de
geschiedenis der vakbeweging onder de bakkers bljjkt,
dat hst grootste gedeelte der patroons voor afschaffing
van den caohtarbeid is. De gezellen zjjn er allen voor.
Spr. acht het, waar het part. initiatief te kort schiet,
den plicht van den staat om ten behoeve van ongeveer
20000 burgers haadelend op te treden. De bezwaren
tegen de afschaffing worden door spr. weerlegd en ten
slotte door hem betoogd, dat zoowel patroon als gezel
door afsohaffiag zullen worden gebaat.
Tweede spreker was mr. Aalbsrse, lid der Tweede
Kamer, die te drie uur hadenmiddag eeie rede hield
over: »de Staat en de nachtarbeid van bakkers*.
Nadat spreker de taak van den staat in 'c algemeen
en die ten opzichte der arbeiders in 't bjjzonder had be
sproken, behandelde hg in den breede de taak van don
staat ten opzichte van den nachtarbeid, speciaal van
bakkers.
Spr. achtte het den plicht van den staat, om, vaar
het particuliere initiatief te kort schiet, inzake den nacht
arbeid der bakkers, welke toch, zooals zoo dikwjjls reeds
is aangetoond, in 't geheel niet ncodig is, handelend op
te treden en voorts uoodzakeljjk, dat de staat ook den
nachtarbeid der patroons verbiedt, want anders wordt
het percentage der patroons enorm verhoogd en bakt men
er 's nachts lustig op los.
Vroeger werd er, vooral in dorpen, nooit 's nachts
gebakken, doch sinds de oprichting van broodfabrieken,
enz., werden de kleine patroons er toe gedwongen. D«zo
mogen toch niet onder de tyrannic, door enkelen uitge
oefend, ljjden en kunnen dus van den staat eischen hen
te beschermen.
Gisteravond te half zeven sprak ds. R. J. W. Rudolph
oversafschsffiing van den nachtarbeid en het huiegezin.
Over dit onderwerp werd in de namiddagvergadering,
die om half zeven uur begon, gesproken door den heer
ds, R. J. W. Rudolph, uit Leiden.
Spreker opperde het bezwaar, dat de behandeling van
dit onderwerp wel een p-Schor pour les ooevertis mag
heeten. Wie acht de afschaffing van den bakkersnacht-
arbeid niet wenscheljjk voor het gezinsleven van patroons
en gezellen Spreker wilde dan ook aiet alleen de wen-
3oheljjkheid, de volstrekte noodzakelijkheid van de af
schaffing van den bakkersnaohtarbsid, met het cog op
het huisgezin, betoogov. Daartoe werden door hem eon
drietal eenvoudige stellingen nader ontwikkeld:
1. dat het bedrjjfslsvea zich zooveel mogaijjk naar hot
gezinsleven moet richten
2. dat het huiselijk leven der bakkers door dsn onnoo-
digea bakkerssachtarbeid wordt osdermjjnd;
3. dat staatintervectie noodzakoljjk is om het gezins
leven van bakkesspatroons en-gezellen tegen dezen bist dor
vaa het bakkersbodrjjfsieven te vrjjwarea.
Tot nadere verklaring der eerste stelling ontwikkelde
do referent een drietal gedachtes
1. Hst huiaeljjk loven is de schoonste gave, die de
maasck op aarde bezit.
2. Het huseljjk leven is een onaftvgsbare levensbehoefte
voor den incnsch.
3. Aan het behoud van het huisgezin hangt het behoud
van staat en maatschappij en van heel onzer Wester scire
beschaving.
Te: staving van zjjn tweede stelling schetste bjj den
omvang, de oorzaken en de gevolgen van den nachtarbeid.
Als hoofdoorzaak van de ontreddering van het bik*ers-
bsdrjjf noemt spr. de gril van het publiek, dat 's morgeis
versoh brood eisoht. Als nevenoorzaken i le. de vrjje
concurrentie, waardoor het particulier initiatief mach e-
loos is, en 2e de concurrentie der hoofdfabrieken. Tegen
de broodfabrieken wil spr. niet ageeren. Toch meent
hg, dat in het bakkersbedrjjf het kleinbedr jjf de toekomst
heeft, omdat alle bakkers 'niet voor de wereldmarkt,
maar voor de onmiddelljjke consumenten produceer®»,
wat stee s het bedrjjf zal beperken. Spr. verbijjdt zich
hierin, omdat de kleine burgerjj de kern is van de gaasche
maatschappij. Maar daarom verdient deze kern dan ook
des te meer bescherming.
Met donkere kleuren schildert spreker daarna de
droeve gevelgen van don bakkersnaohtarbeid, zoowel
veer het huiieljjk leven als veer het bedrijfsleven der
bakkers.
Tenslotte gaf spreker de toelichting zijner derde
stelling, dat staatsinterventie hier noodig is.
Spraker acht absoluut verbod van allen bakkers
naohtarbeid veor patroons en gesellen volstrekt nood
zakelijk. Art 266a van hot ontwerp Arbeidswet Kuyper
behoort in een eventueel nieuw ontwerp niet te staan.
Maar grijpt zoodanig verbod niet te ver in het bedrijf
Er zijn er, die beweren, zoeals de mannen der
Manehester-riohting. Er zijn er echter ook, die het
ontkennen, zeoals de staats-seeialisten, die eer neigen
tot een oplossing van de mactschappjj in den staat.
Spreker neemt een middenstandpunt in. H|j wil de
vrijheid van het bedrijf gehandhaafd zien. Maar dan
de ware vrijheid. Eu deze ware vrjjheid heersehtniet
in het (bakkersbedrjjf. De bakkers zijn nachtsloten.
En daar het particulier initiatief machteloos is cm van
deze slavernjj to verlossen, moet de wet ook hier, gelijk
op ander gebied, de vrijheid brengen.
Spreker besloot met don oproep tot de bakkers, om
in naam der ware vrijheid een wet te vragen tot ver-
bed van den bakkersnaohtarbeid. De wet zal vrijheid
brengen veor gezinsleven en bedrijfsleven beide.
Een zevental sprekers namen aan 't debat deel. De
meeste bepaalden zich er toe zich warme voorstanders te
ioonen vaa aisohsffiag vaa den nachtarbeid. Zjj wekten
op tot krachtige organisatie en tot eendrachtig samengaan
Hierna werd de eerste congresdag gesloten.
Gemengd Nieuws.
Ben kind wan een doofstom echtpaar.
Hat tjjdschrift Op dt Hoegte bevat o.m. een zeer waar-
deerend getuigenis omtrent den tooneelspeler Louis de
Vries, door L. van de Chppelle.
»De Vries zoo staat daar is nu 34 jaar en sinds
zeven jaar aan 't tooneel. Hg begint pas zjjn loopbaan.
En als men daarop let, verbaast men zich over wat hg
al getoond heeft te küsnen doen. Hjj is iemand gewor
den, met wiea beslist rekening gehouden moet worden
en met wiea dat dan ook al terdege geschiedt. En als
men zich wel sens afvraagt, wie der jongeren ooit aan
gewezen kan worden om eenmaal Bonwmeester'z plaats
in to nemen, dan is er niemand, die aiet in de eerste
plaats aan Louis de Vries denkt. Deze verwachting ge
wekt te hebben in zoo korten tjjd en onder voor hem
zelf zoo bezwarende omstandigheden, waarlijk, het sehjjat
mg ees zeldzaam resultaat. Bovendien oen, dat m.i. vol
komen en eerljjk verdiend is.
Aan den novellist Lamberts Hurrelbrinok heeft De
Vries een mededeeling gedaan omtrent zjjn jeugd, door
dezen tot een vertelling verwerkt, verhaal van een doof
stom echtpaar, aan wie kort geleden een kind geboren
is. Hevige angst bezielt de ouders, dat hun kind even
ongelukkig zal zjjn als zjj, óók doofstom wezen zal. Als
het schreit, zien zjj het de lipjes krampachtig bewegen,
maar of dit gepaard gaat met het geven van geluid?
Zjj weten het niet. Of het kind kan hooren Hos zullen
zjj, niet vertrouwend op de mededeeliogsn van omstanders,
en zelf niet in staat eenig geluid voort te brengen, kunnen
onderzoeken, of hun kind wel geluid kan onderscheiden
en dus niet doofstom is?
Niet pogend op eenige wjjze de aandacht te trekken,
neemt de vader een bordje en era lepel, nadert omzichtig
het wiegje, waarin de kleine ligt met saamgekaepea
vuistjes ea stil voor zich uitkjjkssd. Da®, op zjj van
het wiegjo, even een paar tikjes met den lepel op het
bordje. Zelf hoort de vader de klank niet. Maar het
kindihet kind beweegt plotseling, keert het hoofdje
om naar de zjjde van waar het geluid komt, verbaasd
en verschrikt. Hst heeft gehoord, weten vader en
moeder nn onwrikbaar-zeker. Zjj, doofstommen, hebben
soa kind, dat niet misdeeld is geljjk zjjn ouders, dat is
ais andere normale kinderen, een kind dat hóórt. Zslvsa
waren zjj is staat dit te brpalea 6.11a vergissiag is
buitengesloten. Hua kind hóórt!... Ea is has
hait wel innige dank voor zóó groot, zeldzaam woadsr
gelukLiuis de Vries is dat kind geweest.
Küen achtofvolglng.
Gistermiddag werd aan het einde van een gang op
de eerste verdieping van het pand ne. 131 aan de
Wijnhaven te Rotterdam, waar is gevestigd het agent
schap van ds Amsterdamsche Liquidatiekas, achter een
denr gevonden een jongmesseh, die «ogenschijnlijk sliep.
Tevergeefs trachtte men hem te wekken, eerst toen
men wat water in zijn mond liet leopen, gaf dit
jengemenseh, dat zich blijkbaar slapende hield, tee-
kenen van loven. Men beduidde hem dat hij het kanteer
had te verlaten. Dit wilde hij niet ob teen men van
de politie sprak, dreigde hij met zijn mes. Ziende, dat
zijn houding hem niet helpen zeu, zette bij het #p
een leopen, waarbjj een tweede persoen, waarschijnlijk
sijn handlanger, die ep straat post gevat had, te voor
schijn kwam. De politie kwam juiat aan. Beiden
zetten het nu ep een loopen, en teen begon een drijf
jacht langs Wjjnhaven, Postheornsteeg, Soetensteeg,
Korte Heegstraat naar de Zandstraat. Verschillende
zijstraten ging het hier deer.
De heele Zandstraat geraakte in opschudding en
ALKMAARSCHE COURANT
