No. 255. Honderd en negende jaargang. 1907. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. bTh ninlaïdT Prijs der gewsne adverteetiSR DINSDAG 29 OCTOBER. De duinen onder Schoorl. Deze Courant wordt elk@n ivondbehalve op Zon- en Feestdagens uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor AtiUkmaar f 0,80franco door het geheeïe Kijk f l,-~ Afzonderlijke nummers 3 Cents. TelefoonmumBte* 3. Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.|V. Boek- en Handelsdrukkerij v|h. HEKMs. OOSTER ës ZOON, Yoordam O 9. Alkmaar, 29 October De bange dagen, welke men in Oostenrijk-Hon- garije heeft doorleefd zijn geëindigd: Frans Jozef is zoo goed als hersteld van een ziekte, welke nood lottig dreigde te worden voor dezen ouden monarch. Er worden geen berichten over den toestand meer uitgegeven en de Keizer wandelt weer in de galerij van het slot. Toen het in den avond van 9 October bekend werd, dat Frans Jozef ernstig ongesteld was, toen men hoorde, dat bij zelfs geen gewichtige staatszaken behandelde, wilde men deze berichten aanvankelijk niet gelooven. Men had nog nooit gehoord, dat de Keizer ziek was, en men was zoo langzamerhand gaan denken dat hij niet ziek zou kunnen worden. Bismarck zeide indertijd reeds van Frans Jozef, dat die altijd thuis en altijd te spreken was. Drie verschillende geslachten hebben hem aan het werk gezien, en van het oogenblik waarop de 18-jarige jongeling de kroon der Habsburgers ontving, tot op den 9den October was hij nimmer door een ernstige ziekte verhinderd de staatszaken te behandelen. Van 's ochtends vijf uur is hij steeds in de weer hoe, dat hebben wij eenige dagen geleden op deze plaats medegedeeld. Zijn volk weet dat te waardeeren. In drommen trokken ze op naar het keizerlijk slot, om dichter te zijn bij den zieke, om hem hun aanhankelijkheid te toonen. Ia de laatste dagen kwamen zij terug, maar er werd niet gefluisterd, er was geen angst, maar blijde opgewondenheid. Misschien zal er wel een enkele glimlachen, als hij bovenstaand zinnetje leeot. Hij zal denken, dat daarin overdrijving schuilt. Hij zal zich misschien niet kunnen voorstellen, dat men zoo verheugd kon zijn over het herstel van zoo'n ouden monarch. Maar hij, die zoo denkt, kent niet de geschiedenis, beseft niet de beteekenis van dezen keizer in dat rijk. Treffend heeft Frans Jozef die beteekenis eens gezegd, en wel bij gelegenheid van zjjn zilveren bruiloft, in 1879, lang geleden dus. „Tijdens mijn meer dan dertig-jarigen regeerings- periode zeide hij toen heb ik naast vele droevige uren ook veel vreugde met mijn volkeren mogen deelen. Ik ben er trotsch op en tegelijkertijd er verheugd over, dat ik de volkeren, welke wonen in dit groote rijk, mag beschouwen als mijn groote familie". Sedert deze woorden zijn uitgesproken, zjjn er bijna dertig jaren verloopen. Maar nog altijd zijn ze van kracht, ja, meer nog dan vroeger. De familie is grooter geworden, en de onderlinge on- eenigheid is gestegen. Er is een tactvol hoofd noodig, om uiteenspatting te voorkomen. Die man is Frans Jozef. In hem leeft de traditie, hij is de verpersoonlijking van de geschiedenis van het dubbele rijk. In zijn hand komen alle draden samen en daardoor blijven de verschillende deelen bijeen. Zoolang hij leeft, zal het Donaurijk bestaan. Maar bij zijn dood, zal ook hot leven van dit rijk wel spoedig zijn geëindigd, zal er niemand zjjn van gezag en invloed, die de eenheid zal weten te hand haven. Da dninen onder Schoorl beslaan eene oppervlakte van 1851.— H.A.zr hebben den vorm van een rsebthoe- kigen driehoek, waarvan de basis (zuidzjjde) een breedte heeft van 4670 M. en ds andere reo'.thoekzgde naar zes is gekeerd; zjj behooren tot de hoogste en breedste in ons land. Het hoogst zjjn de dninen aan de landzjjde (gemiddeld 80—50 M. boven A. F.)deze worden aan de westzjjde steeds hoogcr door het zand, dat de wind aanvoert, ter- wjjl zjj aan de ooeizjjde zeer steil afloopen. Naar het strand toe zjjn zjj in het algemeen lager, doch hebben toeh nog gemiddeld eene hoogte van 1030 M. boven A.P. Nergens is het zand zóó aim, en sóó moeiljjk te be dwingen als hier. Tech bawjjzea de verspreid liggende denietbosehjes, aangelegd door Staring, uie hier van 1865—1867 voor het Rjjk proeven nam, dat kier nog iets anders kan groeien dan helm en schapengras, en even zeer de hooge, steile Oosthellingen, die, beschot voor de westenwinden, sedert onheugljjke jaren met eikenhakhout zjjn begroeid. Jammer genoeg werd de proef van Staring niet voort gezet, en, doordat de jonge bossohen niet voldoende ver pleegd werden, gingen vela borekjes te gronde en zjjn de resultaten van de overigen niet alle even gunstig. Sinds het jaar 1893 worden van Staatswege opnieuw prosven genomen. Het daarbjj gebruikte plantsoen wordt hoofdzakelijk in eigen kweekerjjsn nabjj of in het duin gekweekt. Zooveel mogeljjk wordt zorg gedragen voor niet te lange, maar kr&ohtige 2 A 3 jarige dennen met stevige, langs wortels, daar het zeer noodig is in het dikwjjls droge dnin diep ts planten dit geschiedt met eene plantschop en een z g. aanzetter naar Deensch model. Terrain's, welke kort voor ds beplanting nog in stnivenden toestand verkeeren, ondergaan in 't algemeen geene grondbewerking, daar deze gewoonljjk voldoende los en voehthoudend tjje. Zjj moeten echter, voordat men gaat bebosaohen, worden vastgelegd, zoodat het plantsoen geen last van verstuiving kan hebben. Deze vastlegging, waarbjj uitstekende koppan Persoonlijke genegenheid, zeer zeker, maar daar nevens ook de wensch naar het behoud van de staateeenheid ligt er in de woorden van het Oosten- rjjksehe volkslied „God behoede onzen Keizer". Met Koninklijk Kchtpaar. Da correspondent van de Tel. te Apeldoorn meldt d.d. 26 October: H. M. de Koningin met gevolg is hedenavond 7.25 uur per Koninklijken trein uit Duitschland op Het Loo teruggekeerd. Op het perronnetje voor het paleis was o.a. ter ontvangst aanwezig de burgemeester van Apeldoorn, met wien H. M., na uitgestapt te zjjn, zich even onderhield. Direct daarop werd in een gereedstaand rjjtuig naar het Paleis gereden: Door den regen was er weinig belangstelling. Z. K. H. Prins Hendrik kwam hedenavond over Arnhem terug. Van Arnhem af reed Z. K. H. per auto naar Het Loo. H. M. de Koningin met gevolg woonde Zondagmorgen de Godsdienstoefening bjj in de Ned. Herv. kerk, in de Loolaan, onder gehoor van ds. G. Hattink, die tot tekst gekozen 'aad Hebr. 3 14. Gazongen werden Ps. 27 7, Gez. 52 10 en Gez. 52 12. Het Koninklijk Echtpaar maakte Zondagmiddag in een open rijtuig met twee paarden die door Z. K. H. dea Prins za'f gemend werden, esn rjjtoer d or de Hoog-Soerensche bosschen en keerde oïer Wiesselweer terug. maente alhier) en de heer Lovink, directeur-generaal van den landbouw, die wijlen mr. Okma herdacht als lid van de landbouwcommissie. Een zwage van den overledene bedankte voor het bewezen eerbetoon. Celebes. Ana de N. R. Ct. wordt uit Batavia geseind De colonnes dia in Banggai en Toeonghoe hebben geageerd zjjn te Makassar teruggekeerd. Alles is daar rustig. De bevolking bevindt zich in de kampongs. Ook uit Mori zjjn de berichten bevredigend. De hoofdaan- legger van den Bizahaanval in Dare Dare is door de leden van da Habat van Siderareng uitgeleverd. N ge noeg alle deelnemers aan de overvalling zjjn thans gevallen. Eerste Hamier. In de vergadering van gisteravond was ingekomen het overlijdensbericht van mr. A. M. Sassen, in leven lid der Eerste Kamer. Da Voorzitter bracht hulde aan de nagedachtenis van mr. Sassen die door een langdurig en droevig lijden reads geruimen tjjd verhinderd was de vargade- ringen der Eerste Kamer bjj te wonen en toch wanneer zijne tegenwoordigheid vereischt werd aanwezig was. Sedert 1892 lid der Kamer, werden zjjm heldere en doorwrochte adviezen, vooral op juridisch gebied, op hoogen prfls gesteld en zjjn welwiilenden omgang ge waardeerd. Mededeeling werd gedaan van de ingekomen stukken en de laatstelijk door de Tweede Kamer aan genomen wetsontwerpen welke naar de atdoelingen werden verzonden. Woensdag 11 j uur openbare vergadering ter behan deling van verschillende wetsontwerpen o. a. van de wijziging van art. 28 der Drankwet. Begrefrals-Mr. H. Okma. Onder veel belangstelling had gistermiddag te Sneek om 3 uur de begrafenis plaats van het stoffelijk over schot van het Tweede Kamerlid mr. H. Okma. Aan de geopende groeve voerden het woord de beeren Pol lema, lid van Gedeputeerde Staten van Friesland, die den overledene herdacht als geestverwant, ds. Talms, die het lid der aatirav. Kamerclub de laaiste eer kwam bewijzen, ds. Koopman (predikant der Ger. Ge De kanskwestie. De Ned. Vereen. van kaashandelaren, gevestigd te Gouds, heeft aas den minister van landbouw een adres gezonden over de kaaskwestie. Adressaate wjjst er op, dat de sohade, aan des goeden naam oszer Nederlandfchs volvette kaas berokkend, ver oorzaakt wordt door de in Nederland (groitendaels in Friesland) uit geheel of gedeeltelijk ontroomdo melk be reide kaas, bjjna uitsluitend gemaakt in fabrieken, welker hoofdbedrijf de boterinduetrie is. Aan deze kaassoorten zjjn dezelfde vormen gegeven als aan de Goudsohe en Edammer kaas. Adressanta zou het niet meer dan billijk aehten, aan de makers van deze namaakprodnoten de verplichting op te leggen, hun product duidtljjk onder- kenbaar te maken van de volvette kaassoorten. Airessante herinnert aan het adres, door het hoofd bestuur der Heil. Mij. v. Landbouw 12 Juli 1905 aan de regeering gezande*, botrsffande een wettelijke rege ling va* de kaaskwestie. Ofschoon hot oei oarsto stap in de goede richting sou geweost zijn, als aan dit verzoek was gevolg gegeven, meent adressant* toch, dat de kwestie daarmede voor hst grootste deel onop gelost zou aijn gebleven, daar allee* de z.f.n. magere kaas, uit sterk ontroomde melk gemaakt, sou zjj* getroffen geworden. Het verkrijgen va* een duidelijk onderscheid tusschen de halfvette en vette kaassoorten meende het geneemdo hoofdbestuur aan eene vrij willige centróle te kunnen overlaten, en het besloot daarom tot oprichting va* eon of meer kaascontrólestations, waarbij de aangeslotenen sioh zouden moeten verbinden tot het eerljjke en juiste gebruik van een merk, waarbij minstens 40 pot., en van een, waarbij minstens 25 pot. vet in de droge stof wordt gegarandeerd. Deze kaas contestations (te Heors en te 's Gravenhage) kunnen echter, naar de meening van adressante, niet afdoende beantwoorden aan het doel: bescherming van de Ned. kaasindustrie en handel. Allaea wetteljjke maatregelen kunnen, naar het oor deel van adressante, de nolvatte-kaasiadustrio ea den eerljjken handel afdoende helpen, lea aanzien van deze wetteljjke regeling vraagt adressant* den minister het daarheen te willen leiden, dat bij de wet wordt bepaald lo. dat het verboden ip, in Nederland kaas ts maken, te verhandelen, in voorraad to hebbsn, ta vervoeren of in te voeren, waarin aadere bestaaddeelen voorkomen daa die van melk afkomstig (behoudens stremsel, kleursel, znnrseS, zont, salpeter of krniderjjsa) 2o. dat het verboden is, in Nederland kaai te maken, te verhandel*», in voor aad te hsbbsn, te vervoeren of ia te voeren, ia de bekende modsllea van Goudsohe of Edammer kaas, wanneer de kaas minder daa ess, nader Koa. Besl. vast te stellen, minimum percentage vet in de droge stof bevat, (magere kaas); 3o. dat alle kats (bshalvs die aub 2o geaoemd), indien niet nit volle melk bereid, van een duideljjk OBUitwisch- baar mark zal moeten worden voorzien. Vooreerst is het tweede merk (voor kaas met minstens 25 pot. vet) nooit ingevoerd. Het was ook wel te voor zien, dat makers van deze halfvette kaassoorten zelden of nooit vrijwillig een msrk zoude* aannamen, dat te kennen gaf, dat voor een bslazgrjjk daal het vet aan da kaas ontnomen was. Eb bet eerste merk (voor kaaB van minstens 40 pot. vet) to ent allee» aas, dat niet al te veel room aas de melk ia onttrokken, maar makers van deels afgeroomde kaas kansen zich daardoor op éés ljjn worden gearrondeerd, geschiedt batzjj door heide, hetzjj door helm of stroo aan te wenden. Zjjn de dninen echter in meerdere of minders mate begroeid, dan past men we! eene grondbewerking toe; daar de bovenlagen van den grond tengevolge van de dichte, dikwjjls wijdvertakte do or worteling van diverse grassoorten, die veel voohi aan des. bovengrond onttrek ken, gewoonlijk niet voldoende vochtig zjja, om met succes dennen te kunnen poten. Vroeger maakte men steeds plantgaten van 30 tot 50 cM. diepte. Op grond der opgedane ervaring wordt de laatste jaren meer aan grond bewerking gedaanmen spit voortjeswalks 30 A 50 oM. diep zjjn, of geeft op sterk begroeide1 plaatsen en op arme, dorre gronden eaae volle en pl.ns 50 oM. dieps grondbewerking; na deze laatste moet de grond natuur lijk weer worden vastgelegd. In de duinpannen is da grond <rrjj vast et' vochtig hier worden atrooken gespit op pl.m. 50 oM, diepte en de grond zoo noodig op rabatten gelegd, om geen last te hebbsn van overtollig water. Het is vooral in. de duinen van veel belang, dat hst jonge boEoh zich spoedig sluit, de boompjes zjjn dan door onderlinge beschutting beter bestand tegen den wind, terwjjl de grond door ds bedekking van naalden en lak ken minder aan temperailnnrnitersten blootgesteld is bovendien worden dan de schadeljjke grassen grootendieeis verstikt en zal de grond dus meer vocht houden. Behalve na&ldhontsoorten is op betere, meer vecht houdende gronden waar voldoende beschutting is, ook loofhout aangeplant en waar de grond voorsf éés A twso steken diep gespit is, zjjn voorloopig goede resnltatee bareikt. ooral els en eik voldosn goed. De door Staring aaiagalegdo bosohjes worden, waar vol doende licht op den bodem valt, onderplaat met Nord mansspsr, zilverspar, haagbeuk, tamme kastanje, velüesoh doorn, ljjsterbes en prusussoorten, en waar veel licht valt met eik en els. Het plantsoen zoowel van hat naaldhout als van het loofhout is 2 a 3-jarig als het i» het duin wordt uitge plant; het wordt eeamnal vsispesad. Bij geen ontginnings werk heeft men met meer moeie Ijjkhedeu te kampen «tan bjj de duia babossching. Behalve plaatsen mat makers van volvette kaas, die meest een veel hoogar vetgehalte heeft. I* Noord-Hollend, waar de Edammer kaas bjj sa zonder uitzondering nit licht ontroomde melk wordt gemaakt, sou dit merk, verplicht gesteld, er tos kunnen bgdragen om de industrie van volvette kaas, welke soort dan van merken vrjj zou moeten big ven, aan te moedigen. In Zuid-Holland, waar algemeen nog da volvette kaasindustrie wordt uit geoefend, heeft het contrólesfation het garantiecjjfer, eerst op 40 pot. gesteld, later tot 42, nog later tot 4:5 verhoogd, waarbjj nog steeds de mogelijkheid open bljjft, dat volvette en niet volvette kaas onder eenzelfde merk worden verkookt. Het indertijd door de Holl. M|j. v. Landbouw genomen besluit tot vrjjwillige eontróla kan niet tot het doel voerende volvette kaasindustrie ta beschermen. Ook heefe adressante overwegende praotisoha bezwaren tegen het aan deze regeling onafscheidelijk verbonden stempelen der volvette kaas. BioeesaMnhond ven R.K. Drnnhbestryders- vereenlglsgen. Te Haarlem werd Zondag de 3de algemeens vergade ring gebonden van den Diooesanenbond van R.K. Drank- bsstrgdereveraenigingen in het Bisdom van Haarlem. De vergadering wsb druk bezocht. Da voorzitter van het Krnisverbond te Haarlem, de heer 0. G. Lohmejjar, sprak het welkom uit, waarna de voorzitterde keer P. A. Nicolaas (Amsterdam), da 3de algemeens verga dering opende. Aan het jaarverslag, uitgebracht door den secretaris, ontleenen we het volgende: In den aanvang werd geweien op 't opgewekte leven, dat in onze dagen heersohl in Katholieke drankbe- strgderskamp. De Bond telt 27 Krnisverbondeo, 14 Mariavereenigingen, te zamen tellende 1067 geheelonthouders, 2230 afschaffers en 122 matigen. Hiervan hebben de Krnisverbonden 417 g.o., 1247 a. en 112 m.de Mariavereenigingen 547 g.o. en 983 e. Met 33 pot. is 't ledental toegenomen, dook ds bloei van den Bond heeft met deze toename geen gelijken tr ad gehouden. Helaas! En toch deed de Bond veel naar bniten. Maar met betrekkeljjk weinige resultaten. Voor de propaganda werd 't Bisdom in 3 distnoten verdeeld. Ds Bond bood aan de vakorganisaties sprekers aan voor de drankbestrijding. Er werd een aanvang ge maakt met de oprichting van een draakwesr-bibliothaek. Het orgaan >De Drankwesr* telt 2850 abonnementen. De ingezonden verslagen der afdeelingeu spreken van een opgewekt vereenigingsleven. Dat leven nit zich in velerlei vormen. Spr. noemt enkele voorbeelden. Met esn krachtige opwekking werd 't verslag geëin digd. (Applaus). Hierna was d-> 2de penniagmesster aai 't woord. (De lsta penningmeester was wegens een sterfgeval in zjjn gezin plotseling verhinderd.) De ontvangsten bedroegen f 315.24|, de uitgaven f 237 26, 't batig saldo bedroeg f 77.98). Algamssn ward geklaagd over de hooge uitgaven. Aan da orda was de verkiezing van 5 bestuursleden. Herkozen werd de heer W. J. va* Daan, gekozaa mevrouw M. Kenterv. Baar (Alkmaar) A. W. H. Ludwig (de* Haag), Fr. Wisse (Rotterdam) en J, G. Suring (Vlaardingen). Tjjdens de stemmingen sprak de voorzitter nog een krachtige opwekking voor den steun van het Dr. Ariënfonds. Een collecte werd gehouden, die f 20.65) opbracht. Bjj het behandelen der voorstallen kwam allereerst het voorstel Amsterdam ter sprake: n.l. »te pogen een zelfstandige Mariaboad op te richto*.« In de 4 andere den strjjd, dien bjjna elke bosohbezitter heeft te strjjden tegen het konjjn en dierljjke en plantaardige parasieten zooals Retinia's, de dannensoheerder, de kleine dennen- sanittor, de honigzwam, het schot en de draaizwam treden de grjjze dninkevsr, die aan de jonge loten en naalden vreet, es. de Julikever (Polypbylla fullo) die de wortels der dennen afvreet, Bohadeljjk op en veel erjraring sn voortdurende oplettendheid is noodig om deze vjjanden te rechtertjjd te kannen bestrjjdez. Ook het brandgevaar is niet ta onderschatten, vooral waar, zooals te Schoorl, de grond dikwgls te arm is om loofhoutsingels aan te leggen, 2) de grootste voorzichtigheid moet dan ook steads in acht geaomaa worden, en het rooken is strikt verboden. Behalve dit alles werken klimaatinvloedea zeer tegsa De wind is wel de ergste vgsnd; nachtvorsten doen hier meer kwaad dan elders; slagregens spoelen de wortels der planten hier Lcht bloot; allen vjjanden, die niet te ontkomen zjja en waardoor de groei in het duin uiterst langzaam is zjjn hier naluutlgk niet da beschutte, dikwgls vruchtbare damplannen, w ar de groei vaak even snel iB als op d* heide). Niettegezstaande dit alles sgn toch de resultaten van het bebosschisgswerk van dien aard, dat met vertrouwen op ds ingeslagen weg kan worden voortgegaan. Op dozen zoo armee, dorren grond zjjn zjj bevredigend, en bjj de hevigste stormen is fcteeda gebleken, dat de baboschte gronden absoluut vastliggen, terwjjl aan de met helm beplante enorme schade werd toegebracht. De beplantingen, die langen tjjd op zeer bescheiden schaal, meer bjj wjjze van proefneming, geschiedden, In dea zomer van 1896 hadden ds jonge beplan tingen ia Sohoorl V&el te Ijjden door eene sprinkhanen plaag. Er zjjn in Schoorl versohilleads proeven genomen met kunstmester werden dvarmos geen resultaten van eenige beteekenis noch bjj loof-, noch bjj naaldhout ver kregenproef relden, waarbjj men afval eeser meelfabriek heeft gebruikt, voornamelgk bestaande uit klei, z-meles» en onkruidzadec, zfn sedert 1905 aangelegd, dus nog te kort om over de resultaten een voldoend oordeel te vellen worden den laatste* tjjd op beide plaatsen krachtiger aangevat. In Schoorl z<jn thans 263 H.A. tot bosch ontgonnen. Ds kosten van babossching zjjn betrekkeljjk hoog f 150Af 250.— per H.A.), maar men mag niet vergeten dat, in tegenstelling met de helm beplanting, die jaarljjks dikwjjls zeer groote offers vraagt, de onderhoudskosten zeer gering zjjn, en mattertjjd zal men zelfs eenige opbrengst kunnen verwachten. Op den dunr zal da vastlegging der duinen door middel van bebossching ongetwjjfold voordeeliger bljjken das de kostbare helmbeplanting, en veel doelmatiger. Of ook uit een ander oogpunt babossching verkiesljjk is 7 Wie een wandeling in de SchoorIsche duinen maakt, kan zich overtuigen, welk een bekoorljjk hoekje ons land daar tjjker is geworden l En wanneer eens die bosschen groot zjjn geworden, zal men ondervinden, dat deze natuurljjke beschutting een weldadigen invloed op ons guur kustkiimaat uitoefent. ie bebosschingen ondervinden van de zjjde van het publiek veel belangstelling. Maar die belangstelling openbaart zich ook wel eens in een verkeerde richting, vooral in den tijd, waarin het blad der Amerikaansche eiken en aadere houtsoorten zulke mooie roode, bruine en gele tinten aanneemt. Dan toch worden velen naar de duinen onder Schoorl gelokt om bebladerde takken, soms ook om dennen takken te plukken. Slechts enkelen gaan hier met verstand te werk;het meerendeel trekt en snjjdt de takken, vaak zelfs de toppen, ruw wag en richt daardoor véél schade aan. Uit den aard der zaak kan dit vernielen op het uitge strekte terrein door den boschwachter niet voldoende worden tegengegaan. Waar in de laatste jaren van Staatswege voor het publiek zooveel wordt gedaan o.a. door het maken en verbeteren van paden en wegen en deze terreinen in tegenstelling met zoovele andere goederen hier te lande, steeds voor iederen wandelaar open staan, daar moest 't publiek toch eens beseffen hoeveel schade er kan worden berokkend, me- hoe reel mosieljjkheden men toch reeds bjj eene dumbebossching te kampen heafti Moge dit artikel daartoe bjjdragen ALKNIAARSCHE COURANT

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1907 | | pagina 1