DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. 1907 Dit nummer bestaat uit 2 bladen. No. 307 Honderd en negende jaargang. 1907. DINSDAG 31 DECEMBER. Posterijen. 1907 voor Alkmaar. 1907 voor Nederland. Postkantoor 1.10 a. Op NIEUWJAARSDAG is het geopend van 9.30 m. 11.30 in. en van 2.10 a. ALKMAARSCHE COURANT Pakketten worden evenwel niet aangenomen, noch postwissel- en qnitantiezaken behandeld. Gedurende den geheelen openstellingstijd worden Rijksverzekeringsbankzaken afgedaan, doch Rijkspost spaarbankzaken enkel van 9.30 m. 11.30 m. ALKMAAR, 31 December. De laatste dag van het jaar. En welk een dag Nog heeft de winter zich niet gehuld in zijn witte wade van blanke sneeuw maar hij heeft fijne kunst bloemen geteekend op de ruitenragfijn kantwerk geweven om takken en takjes gracht, kanaal en sloot met spiegelglad wit-zwart asfalt geplaveid. En de zon is gekomen en wat zij te weinig geeft aan warmte heeft ze ons vergoed door kleur en schittering te brengen in het nooit-volprezen winterlandschap op zoo'n frisschen Decemberdag, welke rozen toovert op de wangen en gloed in het hart van allen, wien het wèl gaat in het leven. Zulk een dag is een voorbereiding tot den Oud- jaarsavond, tot den Sylvesteravond, zooals hij wordt genoemd naar een heilige der Roomsche Kerk, die op dezen avond van het jaar 335 overleed en die in zijn tijd een werk van groote beteekenis tot stand brachtde bekeering van Konstantijn den Grooten tot het Christendom. Van oudsher is in Nederland de wisseling van het jaar herdacht. Kenden de oude Germanen niet het Joelfeest, met zijn gastmalen en drinkgelagenron dedansen en geestverdrijvingen. Het Christendom is gekomen, maar nog altijd zit er in ons nog iets van die oude heidenen, nog altijd vieren we „het oude in het nieuwe", nog altijd zijn we op dezen avond fees telijk maar daarnevens ook plechtig-gestemd. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan wij vieren de vierdagen van onze voorouders, doch we vieren ze in overeenstemming met de meerdere ontwikkeling en meerdere beschaving, welke ons deel zijn geworden. Helaas oudejaarsavond en nieuwjaarsdag, ze worden nog veel te veel ontheiligd door te luidruch tige vroolijkheid overslaande tot bandeloosheid en elk rechterlijk college heeft in den beginne van ieder nieuwjaar vonnissen te vellen over onverlaten, die op deze dagen tengevolge van overmatig drankgebruik misdreven. Maar voor de overgroote meerderheid van ons volk beteekent de overgang van „het oude in het nieuwe'' goddank nog een wijle van stilstaan op den levensweg, om een terugblik te werpen op wat achter ons ligt, om moed en kracht te scheppen voor de toekomst. En voor velen en zij zijn de gelukkigsten is het een avond om in te keeren tot zich zeiven, om allèen of met dierbaren te bladeren in het laatste hoofdstuk van het levensboek, nu eens vluchtig de bladzijden omslaand, dan weer langzaam, peinzend, met een glimlach op het gelaat, of met een traan in het oog „Nu zingt Helène Swarth Nu zie ik al mijn lieve erinneringen, Als een bezielde beeldengalerij". Sint Sylvester Het oude jaar gaat sterven en wij allen staan aan zijn stervenssponde om straks, als de klokken haar twaalf slagen hebben, doen hooren, haar salutschoten als het ware hebben doen weerklinken, om dan te roepen Het oude jaar is dood, leve leve het nieuwe jaar Maar de laatste uren van het oude jaar kunnen, neen moeten belangrijk zijn en zij zullen dat wanneer men denkt aan het dichterwoord „Nog kijkt ons voor zijn henengaan Het oude jaar eens ernstig aan, En vraagt aan ons met zacht verwijt man, vrouw, kind, of wie gij zijt. „hebt gij „Iets goeds gedaan met mij „Hebt gij en September), terwijl onze gemeente niet is ontkomen aan de gevolgen van de financiëele crisis en ook niet aan die van de werkloosheid. Maar daartegenover staat, dat onze kaasmarkt bloeit als nimmer te voren en dat er ook in vele andere opzichten reden tot tevre denheid bestaat. Wanneer men hier maar durf en on dernemingsgeest toont, wanneer men niet stil blijft staan want stilstand is achteruitgang -maar op den ingeslagen weg naar gezonden vooruitgang en ont wikkeling streeft, dan zal het Alkmaar blijven goed- gaan. Bovenal houde men zich steeds de gulden spreuk van Cicero voor oogen: „In Concordia est salus civi- bus in eendracht ligt het heil der burgers. En in de eendracht der burgers ligt mede het heil der stad. Alvorens eenige belangrijke besluiten van onzen ge meenteraad te vermelden, willen we eerst even nagaan de VERKIEZINGEN. De kiezers voor leden van de Provinciale Staten waren het eerst aan de beurt om ter stembus te gaan, maar hun beurt werd overgesla gen: den 12deli Februari werd bij enkele candidaatstel- ling tot lid van dit college gekozen de heer A. J. van Benthem (R .K.) Voor de vacature, waarin indenRaad mede tengevolge van het overlijden van Mr. Kraak man moest worden voorzien, bleek wèl een stemming noodiger waren twee Candida ten, van wien de heer H. P. Meienbrink op 2 April 393 stemmen verkreeg, terwijl 342 stemmen waren uitgebracht op den heer K J. Koster. 13 Juni waren de Provinciale-Staten-kiezers weer aan.de beurt en thans moesten ze ter stembusse ver schijnen, wijl naast de aftredende leden tot candidaat was gesteld de heer jhr. mr. P. van Foreest. De heer A. J. van Benthem (R. K.) kreeg 2995, de heer N. Glinderman (anti-rev.) 3124 en de heer van Foreest (lib.) 2335 stemmen, zoodat het pleit in éénmaal was beslist. 25 Juni werden bij enkele candidaatstelling tot leden van onzen gemeenteraad herkozen de heeren M. Uiten- bosch en C. van Buijsen. De andere aftredende heeren, kwamen, met uitzondering van de heeren C. Bosman en mr. K. Cohen Stuart, die voor een herkiezing niet in aanmerking wenschten te komen, niet zoo gemakke lijk weer in den groenen zetel ten stadhuize. Mr. van der Feen de Lille en D. A. Luiting heroverden hem echter toch reeds bij de eerste stemming, waarvan de uitslag was: H. L. Dingemans (256), mr. B. van der Feen de Lille (474), mr. J. Verdam (108), O. G. Zaadnoordijk (234) in het eerste en in het tweede district J. F. M. Endel (196), I). Govers (153), K. J. Koster (89), D. A. Lui ting (281), G. N. Melchers (243.) Met spanning werd den 23sten Juli de herstemming waarvoor hard is gewerkt, afgewacht. Zij bracht den heer Zaadnoordijk met 304 en den heer Melchers met 286 stemmen in den Raad, terwijl de heeren Dingemans 2S8 en Endel 236 stemmen verkregen. RAADSBESLUITEN. Er zijn dit jaar door den Raad vele besluiten genomen, waaronder enkele belang rijke. Het verslag der Handelingen welk verslag het komende jaar aanzienlijker zal worden verbeterd wordt steeds dikker. Onze Raadszaal dreigt een zilver mijn te worden, maar gelukkig schittert er ook het goud van het zwijgen. 9 Januari werden de peusioenverordeningen vastge steld. 10 Februari besloot de Raad, dat de regentessen niet zouden worden opgenomen als leden van het bestuur van het Burger weeshuis. 21 1' ebruari werd het plan van bebouwing van het terrein tusschen Westerweg en Kennemersingel goedge keurd. Het werd echter eerst najaar voordat met het m exploitatie-nemen mocht worden begonnen. Op het fraaie stuk Nieuw-Alkmaar zal o. a. een R. K. kerk verrijzen. 1 April werd tot do gewichtige reorganisatie van e uigeravondschool waarmede die der ambachts school verband hield besloten. Mei werd de „herziening* der jaarwedden van eeni ge ambtenaren afgehandeld, welke herziening heeft geleid tot een agitatie buiten en tot een incident in den Raad. 22 Mei is het plan van uitbreiding dezer gemeente verwezen naar een deskundige commissie, wier advies nog niet bekend is. 28 Augustus werden aangenomen de verordening op het rijden met motorrijtuigen en rijwielen en de veror deningen betrekkelijk het gemeenteslachthuis. 26 November. aststelling der gemeentebegrootiug. 5 December. De nieuwe indeeling in stem- en kies districten aangenomenè Ziehier de belangrijkste besluiten, die er in het afgo- loopen jaar zijn genomen. Namen we alle zaken, welke werden uitgesteld ook op, de lijst zou aanzienlijk lan ger zijn. 12 October trof ons een dubbele slag: dr. Zegerus 1 heodorus Diehl werd op acht-en-vijftig-jarigen en Olaas Janssen Rzn. op twee-en-vijftig-jarigen leeftijd uit ons midden weggerukt. Dat zij brave burgers zijn geweest, die, zij het dan ook op verschillende wijze, de een nis directeur der Rijks-Hoogere Burgerschool, do ander als secretaris van Landbouwcrediet, zich vele vrienden en vereerders hebben verworven, bewees de diepe rouw iu de stad en de treffende belangstelling welke bij hun uitvaart werd betoond. 4 November overleed Alkmaars oudste ingezetene, Margaretha van Dijk, wed. G. de Munk op den leeftijd van 99 jaar en 2 maanden. Den 16den Augustus had zij nog opgewekt haar verjaardag gevierd en met kans op vervulling was toen de wensch uitgesproken, dat zij den ouderdom van een eeuw zou bereiken. JUBILEA en blijde dagen bleven natuurlijk niet 'tui- °°k in het leven van een stad wisselen lach en traan elkaar af. 27 Maart werd herdacht het feit, dat de heer W. Ver boet, 40 jaar, leeraar aan de R. H. B. S. was geweest. Het jubileum was tevens een afscheid. 22 April herdacht de heer K. E. Scheld dat hij vijftig jaar bij het onderwijs werkzaam was. I Mei legde de heer J. Hoek na een ambtsvervulling van 54 jaar ter secretarie zijn ambt neer. De bur gemeester had de aangename taak hem op dien daf mede te deelen, dat hij was benoemd tot ridder in de or de van Oranje Nassau. II Mei vierde de coöperatieve Alkmaarsche Bouwver eeniging „Kennemerland" met luister in „Diligentia" haar 121/2-jaar bestaan. 29 Mei bestond het „Huis van Achten 250 jaar, welk feit feestelijk in de instelling werd herdacht. 1 Juni vierde de heer W. H. Vervloet zijn 25-jarig jubilé. Hij ondervond op dien dag dat hij als stations chef zeer gezien was en dat men hem met leedwezen naar Amersfoort zag vertrekken. 8 Juni was ter eere van het 50-jarig bestaan feest in het Rijksopvoedingsgesticht. 21 Augustus werd het 50-jarig jubileum gevierd van Th. J. Schrader, directeur van het Sint Laurentius Zangkoor. Z. II. de Paus verleende hem het kruis Pro Ecclesia et Pontifice. 31 Augustus werden bij gelegenheid van den ver jaardag van de Koningin de heeren P. van den Heuvel, oud-hoofdinspecteur van politie te Amsterdam, thans alhier, en K. E. Scheld oud-leeraar aan de R. H. B. school benoemd tot ridder in de orde van Oranje Naa- u. 8 September werd op het feestelijk versierde terrein met. wedstrijden, die zeer veel publiek trokken, het 10- jarig bestaan van de voetbalclub „Alcmaria Victrix" gevierd. 9 September werden de leden van de gymnastiekclub Turnlust, die met groot succes aan de wedstrijden te Maastricht hadden deelgenomen, feestelijk ingehaald. 16 September was de heer J. H. Muhren 40 jaar kooi- dirigent van het St. Laurentiuszangkoor, welke gelegen heid gaarne werd aangegrepen om dezen verdienstelij ken man te huldigen. 24 en 25 September hadden de landbouwfeesten plaats. In het bijzonder dient genoemd de prachtige optocht, waaraan tal van gemeenten deelnamen met fraai versierde wagens en muziekkorpsen. 8_ October werd Alkmaars ontzet met nieuwen luister gevierd, dank zij de ontzetvereeniging, waarin een nieuw leven is ontwaakt. Een grootsch programma werd afgewerkt, dank zij de medewerking van vereeni- gingen. Aan het A ictorie-beeld werd een krans ge hecht. 1 enslotte vermelden we nog een rubriek Die vraag moet ieder in zichzelf en voor zichzelf beantwoorden. Maar wij, die ons bijna eiken dag tot den lezer wenden, die van dag tot dag ons bezig houden met wat er gebeurt, wij mogen den lezer antwoord geven op de vraag: Wat heeft 1907 ge- btacht, voor onze stad, voor ons land, voor de wereld Dat antwoord is onvolledig. Meer dan een vogel vluchtbeeld kunnen wij van 1907 niet geven. Doch we hopen, dat de lezer daarin belang- en zich daar mede tevreden stelt. Rustig is voor Alkmaar het scheidende jaar heen gegaan. Voor groote rampen en gevaren bleef onze goede stad gespaard. Het dreigende gevaar eener be smettelijke ziekte, roodvonk (Juni) werd spoedig afge wend. Schade, direct en indirect werd echter geleden door het heerschen van mond- en klauwzeer (Augustus OV LRLLDFN. De dood heeft zich ook dit jaar in onze stad onverbiddellijk getoond. Hij heeft uit ons midden verschillendó verdienstelijke mannen weggerukt die belangrijke betrekkingen bekleedden of 'bekleed hadden, die we nog gaarne als werkend of als ambte loos burger hadden behouden. Met weemoed herdenken wij hen, in onze herinneringen blijven ze voortleven wat beteekent een jaar in de herinnering aan mannen, die elk in zijn kring en elk op zijn wijze, wèl hebben go- daan Januari was de overlijdensdag van mr. Jacobus 1 t'trus Kraakman, lid van den Raad en van de Staten van Noord-Holland, oud-secretaris van de Kamer van Koophandel, ridder in de orde van den Ned. Leeuw en van t Kruis Pro Ecclesia et Pontifice. Hij bereikte den leeftijd van 76 jaar en heeft de openbare zaak op voortreffelijke wijze gediend. 31 Maart overleed op 85-jarigen leeftijd Hartger de V nes, die na een welbesteed en zegenrijk leven als lee raar M. O. 15 jaren rust had genoten. 5 Mei eveneens op den leeftijd van 85 jaar Arent Joan Petrus Oort. Op geestelijk en maatschappelijk gebied heeft hij zoowel tijdens zijn predikantschap als daarna veel tot stand gebracht. De Regeering had zij- ne vele verdiensten erkend door hem eerst tot ridder, later officier in de Orde van Oranje Nassau te benoe- men. Een zeer verdienstelijke daad van piëteit werd verricht toen mej. Oort werd benoemd tot lid der com missie van toezicht op het rijksopvoedingsgesticht, waarvan haar vader het voorzitterschap had bekleed. VARIA. 22 Januari. Brand in het perceel no. 23 Boterstraat, bewoond door den heer P. van der Horst, firma J. Hel ling en Zoon. 14 Maart. Pitspraak in het geruchtmakend geding ter zake van de redding der „Evertsen." De rechtbank wees aan Van Eijk 8u00 en aan Zur Miihlen 32000 toe. Gevraagd was 20.000 en 120.000, door den staat aangeboden 4000 en 25000. 30 April. Uitspraak inzake den moord te Andijk op Oudejaarsavond gepleegd op Johannes Berkhout. Ente Zwan, de moordenaar, tot 12 jaar gevangenisstraf ver oordeeld, welke hij te Leeuwarden ondergaat. Een be richt omtrent zijn dood bleek cenigen tijd geleden valsch te zijn. Vrouwtje Dekker, echtgenoote van den vermoorde werd tot S maanden gevangenisstraf ver oordeeld. 18 Mei. Opening van het Kerdijkhuis te Egmond aan Zee. 4 Juni crisis iu „Alcmaria" vereen, tot bcvord. v. rcemdclingenverkeer. Het geheele bestuur treedt al, komt echter later op dit besluit terug. 18 Juni. Op non activiteit gesteld wegens tijdelij ke ongesteldheid de Luit. Kol. van den staf der infan terie J. H. P. de Lille Hoogerwaard. Benoemd tot di recteur der Cadettenschool de Luit. Kol. J. II. de Wildt van het 2e reg. infanterie. 1 Juli. Benoemd tot stationschef de heer W. Piepers van Naarden-Bussem. 1.) Juli. Benoemd tot voorzitter der commissie van toezicht op het Rijksopvoedingsgesticht mr. S. J. T. M N. Dorbeck lid dier commissie. 31 Juli. Schietwedstrijden in verband met de ophef fing der schutterij. 1.) Augustus geraakte K. Moeijes, arbeider-wissel- wachter, bij het rangeeren bekneld tusschen twee goe derenwagens met het noodlottig gevolg, dat hij onmid dellijk dood was. Dit was het eenige ongeluk in deze stad, dat een slachtoffer eischte; het ontnam aan eeki vrouw en twee kleine kinderen een oppassend huisvader. 22 October. De rechtbank beslist dat de beruchte m- en uitbreker Walther dezelfde is als Richter. 4 December. Brand iu de fabriek van verduurzaam de levensmiddelen „Kennemerland." 12 December. Benoemd tot directeur der R. II. B. school dr. A. Antusch, directeur der Gem. H. B. school te Sneek. 1907 is voor Nederland in vele opzichten oen ramp zalig jaar geweest. De groote „Berlin"-ramp zullen we niet gauw vergeten, en het is onnoodig lang stil te staan bij dit verschrikkelijke ongeluk aan den Hoek van Holland op 21 Februari, waarbij 126 personen het leven verloren. Veertien personen werden van het wrak gehaald en daarbij zijn wonderen van moed en volharding verricht door onze zeelieden, in wie de oud-Hollandsche Traditie nog voorleeft. Ruime beloo ningen vielen den redders, de Ree's en de Sperlings ten deel, zoowel door de Koningin als door het volk, zoowel in Nederland als in Engeland. Bijzondere ver melding verdient daf Prins Hendrik wegens zijn op treden bij deze ramp van koning Eduard de Bathorde ontving. Bij het spoorwegongeluk op 18 Juni bij Almelo wer den de machinist en de stoker gedood. De brand in de Marnixstraat te Amsterdam op 27 September eischte zeven slachtoffers. Bij de ramp op den mistigen avond van 6 November, toen een rijtuig nabij Groningen in het Hoendiep reed, kwamen de oud-vice-president van den Raad van State, minister van staat jhr. van Pan buys, diens echtgenoote, diens zoon, burgemeester van Leek, de echtgenoote van dezen en de koetsier om liet leven. Zoo zouden we meerdere, dergelijke nood lottige ongelukken kunnen opsommen. We zouden daaraan kunnen toevoegen een lijst van misdaden, waarvan de "moord te Zeist op den kassierslooper Drost een der verschrikkelijkste is.Ook door andere rampen is ons land ernstig getroffen, o.a. rampen van finan- ciëelen aard. Bankinstellingen en kassiershuizen, die zoo soliede heetten als de Nederlandsche Bank zijn fout gegaan. Eu in hun val hebben ze duizenden medegesleurd. Op de balans van velen in den lande zullen talrijke en zware verliesposten voorkomen. Voor zéér velen is 1907 een jaar van geheelen, voor nog meerderen van gedeeltelijken ondergang geweest. En het groote vertrouwen is danig geschokt en de groote Hollandsche degelijkheid heeft een knak gekregen. In politiek opzicht was 1907 ook al rampspoedig voor ons land. Den 9den Februari begon het polifieke gesukkel. Op dien dag verwierp de Eerste Kamer met 27 tegen 17 stemmen, de begrooting van oorlog. Het ministerie nam den 12den d.a.v. zijn ontslag. Vier dagen later kwam uit 's-Gravenhage, dit zij ter oops opgemerkt, het bericht van een aanslag op den demissionnairen Minister van Justitie Simon Polak, die later ontoe rekenbaar verklaard werd, loste eenige schoten op Minister van Raalte, gelukkig zonder hem te treffen. De crisis was gemakkelijker uitgelokt dan opgelost. Er werd van de zijde der regeeringspartijen zoowel als van die der oppositie weinig neiging getoond om het roer van het Nederlandsche schip van staat in handen te nemen. Ook hier bleken de beste stuurlui aan den wal te staan. Tenslotte is het ministerie op zijn ontslagaanvraag teruggekomen, terwijl generaal Staal later als lid van de Eerste Kamer door de Staten van Noord-Holland gekozen door generaal- majoor van Rappard als minister van Oorlog werd opgevolgd (4 April). De verkiezingen voor de Provinciale Staten in Juni vielen niet ten gunste van het Kabinet uit en het gevolg hiervan is geweest dat 9 Juli de rechtsche meerderheid in de Eerste Kamer versterkt werd. De Staten van Friesland hebben den politieken veteraan Sam. van Houten niet weer naar de Eerste Kamer afgevaardigd, zij hebben een politiek vonnis geveld over de houding die dit lid jegens minister Staal heeft aangenomen. Een tragisch einde is hierdoor bereid aan een in vele opzichten roemrijke maar wisselval lige loopbaan. De Tweede Kamer had intusschen weinig veran dering ondergaan. Alleen Ede had door bedanken van Mr. M. A. Brants (anti-rev.) een vacature en het district koos 31 Jan.denantirevolutionnairvanCitters. In Augustus verloor het Kabinet een lid, de Mi nister van Marine Cohen Stuart trad af en werd opgevolgd door den vice-admiraal Wentholt, com mandant van de stelling den Helder (5 Augustus). Het scheen alsof het Kabinet thans 1908 wel zou herleven. Maar 21 December werden „alle negen" omgekégeld. Met 52 tegen 38 stemmen is de be grooting van oorlog verworpen, de Kamer ging hals over kop op recès, het Kabinet hield 23 December een buitengewonen Ministerraad en het heeft andermaal bij de Koningin zijn ontslag ingediend. En aan het eindg des jaars zijn we nog dieper in het politieke moeras gezakt dan we in den beginne zaten. Rest ons nog te vermelden dat Franeker voor zijn plotseling overleden bekwamen afgevaardigde in October diens partijgenoot Helsdingen koos en Schie dam in dezelfde maand in de vacature voorzag door den Chr.-historischen Jhr. de Geer te kiezen, dat 19 November de afgevaardigde voor Eokhuizen mr. Goeman Borgesius zijn dertig-jarig Kamerlidmaat schap vierde en dat even te voren dr. A. Kuijper wiens naam in de crisis van thans merkwaardigerwijs niet gehoord wordt zijn 70sten verjaardag herdacht en daarbij terdege en terecht door zijn partijgenooten is gehuldigd. Den 15den Juni kwam te 's Gravenhage de vredes conferentie bijeen. Zij koos tot haren voorzitter Nelidoff, Russisch gezant te Parijs. De heeren der confeientie bezochten verschillende deelen vau ons land. (25 Juli watertochtje op den Nieuwen Waterweg.) Den 18den Juli werd door den heer Nelidoff de eerste steen gelegd voor het Vredespaleis, geschonken door den Amerikaanschen vredesmillionnair Andrew Carnegie. an 1' 21 Juni vierde de Amsterdamsche Uni versiteit haar lustrum. Dit feest verdient daarom ver melding, wijl geen der overige universiteiten verte genwoordigd was. Haddep wij het vorige jaar de Rembrandtfeesten, dit jaar is onze groote zeeheld de Ruijter herdacht, in het bijzonder te Vlissingen, waar Z. K. II. Prins Hendiik dei" Nederlanden en te Amsterdam, waar H. M. de Koningin de herdenking bijwoonde (23 Maart). Het gewone koninklijk bezoek aan de hoofdstad had plaats op 22 April. Van 4—6 Juli vierden de Koniagin en Haar Gemaal het eeuwfeest van Assen mede, van 12 14 September -werd een officiéél bezoek gebracht aan Zeeland, in welk gewest in korten tijd Middelburg, Zierikzee, Goes, Vlissingen, Breskens, Oostburg, Ter- neuzen en Hulst werden bezocht. 19 November werd op het Loo de sympathieke Duitsche Keizerin ontvan gen en 13 December te Amsterdam de Duitsche Keizer, i ie stellig door dit bezoek in ons land sympathie heeft verworven. Van NEDERLANDSCH-INDIE valt weinig te ver melden. Er wordt nog altijd gevochten en ons kolo-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1907 | | pagina 1