STADSNIEUW S~ BUITENLAND. Uit De Rijp. Uit Noordscharwoude. Het Conflict te Krommenie. Slaapziekte. Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht. Een kwaadaardige olifant. Werk/erschaffing. Looddieven. Brand. Unitas. Treurig. Ontduiking. Moordaanslag. De Kiesrechtbeweging' 'Jsongelukken. Ongeluk. f*" Mond- en klauwzeer in Friesland. Branden. Prijs behaald. Aanbesteding. Collecte Ned. Israëlitisch armbestuur. Op 't ijs gevallen. Gemengde Mededeelingen. Dinsdag 14 Jan. is alhier een hardrijderij gehouden om levensmiddelen en brandstoffen. 't Aantal deelnemers bedroeg 87 personen. De le prijs werd behaald „oor K. van Petten, de 2e prijs door K. Oly en de 3e door S. Rijkes. Aan al de niet- winners werden eveneens prijzen verstrekt, bestaande uit spek en briquetten, wat menig arme in deze dagen goed te stade kwam. Ned. Herv. Kerk. Beroepen: Te Hoorn op Terschel ling, H. J. Witkop Ezn., te Noordscharwoude. De lithografen der vennootschap-Verwer, die door den bond geroyeerd zijn, hebben een verdediging van hun houding in 't licht gegeven. Zij deelen daarin mede, dat zij weer aan 't werk zijn gegaan om de volgende redenen le- Dat de soc.-dém. partij het roer in handen had en de N. L. F. Bond op sleeptouw meeging, maar wij nooit de marionetten van de S. D. A. P. zullen worden 2e. Bij kalm nadenken stond bij ons vast, dat Voordewind toch op z'n zachtst genomen, zeer over moedig gehandeld heeft en met z'n betrekking ge speeld heeft. Hem was aangeraden toen de hand persdrukkers staakten, zich niet op den voorgrond te plaatsen, dit vond hij zelf toen ook verkieslijk, maar deed het toch en kwam daardoor in kwestie met de directie. Zijn optreden op kantoor mag dan oprecht gemeend zijn geweest, maar zou door geen enkelen werkgever geduld worden. Zijn betrekking had voor hem misschien niet veel waarde, bewijze zijn geheele optreden 3e Wij kregen de zekerheid dat bij langer staken onze betrekking verloren was, daar behalve sollici- citanten voor vast, ook de privaat-lithografen genegen waren de werkzaamheden te verrichten. Langer staken leek ons nu idioot en baldadig tegeno ver de belangen van ons huisgezin. De vrouw van J. van Doorn te Hazerswoude is op 69-jarigen leeftijd overleden na 9 dagen slapende te hebben doorgebracht. Het Maandblad van de Vereeniging voor Vrouwen kiesrecht schrijft o.a. De vierde samenkomst van den Wereldbond voor vrouwenkiesrecht, die op uitnoodiging van de Neder- landsche Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, van 15 tot 20 Juni a.s. te Amsterdam in het Concertgebouw zal worden gehouden, zal Maandagmiddag 15 Juni, op feestelijke wijze worden geopend, waarbij men hoop heeft op eene cantate, getoonzet en te dirigeeren door een onzer eerste Hollandsche toonkunstenaressen. De beste spreeksters uit de verschillende aangesloten landen zich zullen laten hooren en het beginsel van staatkundige gelijkstelling van man en vrouw van verschillend standpunt zal worden toegelicht. De Woensdagmiddag zal worden ingenomen door eene samenkomst met jongelieden, studenten, leerlingen der hoogste klassen van gymnasia en hoogere burger scholen, waarvan men zich veel voorstelt als krachtig propagandamiddel bij de jongere generatie. De andere middagen blijven vrij voor verpoozing, voor afternoon- tea's, voor sight-seeing, voor kleine uitstapjes in den naasten omtrek van Amsterdam. Des Zaterdagsavonds zal in de groote zaal van het Concertgebouw een afscheidsdiner worden gegeven en voor den daarop volgenden dag wordt een boottocht beraamd, waar schijnlijk de Zaan op naar Alkmaar, waardoor men ook in Holland's noorderkwartier de congresleden zal kunnen begroeten. Een der oppassers in den circus van den heer Schumann, in het circus-gebouw van den heer Carré aan den Binnen-Amstel thans ondergebracht, heeft het gistermorgen hard te verantwoorden gehad. De man was bezig het hok van een der olifanten schoon te maken, toen de kolossus hem plotseling met een stevigen zet tegen den muur drukte. Op zijn schreeuwen werd hij gelukkig spoedig door kameraden ontzet, maar hij was toch zoodanig gedrukt, dat hij op den grond viel toen de olifant hem „los" liet. Zeer ernstig aan hoofd en borst verwond en ge kneusd werd het slachtoffer naar het Israëlietische Ziekenhuis aan de Keizersgracht overgebracht, waar de doktoren zijn toestand zorgelijk noemden. De ver wonde heet Johannes Preijer en is 27 jaar oud. De olifant, die ook door Preijer .altijd goed werd behandeld, moet in een aanval van kwaadheid zijn „streek" hebben uitgehaald. De Prov. Geld. Nijm. Ct. bevat een artikel over de wijze, waarop te Nijmegen in de gevolgen der werkloosheid door werkverschaffing wordt voorzien. Het oude gebouw der Mariënburg-kazerne zag er, zegt het blad, sinds de troepen het voor de fraaie nieuwe kazernes aan den Groesbeekschen weg hebben verlaten, eenzaam en treurig uit, in afwachting van de slooping, waaraan het niet ontkomt. Voor de ven sters geliefkoosde mikpunten voor de steenen van de straatbengels waren planken geslagen; poorten en deuren werden vernageld en op de binnenplaats, waar eertijds de vroolijke signalen weerklonken en bedrijvige militairen af en aan liepen, heerschte dood- sche stilte, Niets deed voorzien, dat de oude kazerne nog eenmaal uit haar eeuwigen slaap zou worden ge wekt en ziet het is er plotseling heel anders ge worden Ons comité voor werkverschaffing heeft er, n?.e^ _W0l willende toestemming der bevoegde autoriteit, zijn intrek genomen, gevolgd door een 84-tal oude en jongere huisvaders, die dagen op straat hebben rond gezworven of thuis achter een uitgebrande kachel zaten te piekeren, hoe ze voor hun gezin toch iets by elkaar konden scharrelen. Op de binnenplaats zjjn boomstammen en oude telephoonpalen neergelegd en men ziet er nijvere mannen druk in de weer deze tot blokken te zagen. In ruime lokalen zijn anderen druk aan het werk. Daar kloven metselaars, opperlieden en schilders deze houtblokken tot nette brandhoutjes, die op een andere plaats tot bosjes vergaard en in een magazijn opge stapeld worden. Ginds komen anderen met hand wagens aan, die voor de, aflevering in de stad zorgen, want er is gelukkig veel vraag naar deze zeer bruik bare houtjes. Een ander lokaal, ^at vroeger diende als vergader zaal van H.H. officieren, is in een flinke timmermans werkplaats veranderd. Aan twee groote geïmprosi- seerde schaafbanken werken vlijtige timmerlieden. Een firma hier ter stede gaf eene flinke bestelling van ledikanten, die ze anders van de fabriek laat komen en waarmee men voorloopig bezigheden heeft; anderen werken aan groote practische vuilnisbakken, die men ook vroeger met veel succes van de hand zetten kon. Zijn de timmerlieden zoo ver, dat er voor raad is, dan wordt de schilderswerkplaats ingericht en komt er voor deze ook wat te verdienen. Het werkloon bij achturigen werkdag is ge steld op 14 en 12 centser wordt dus per persoon iets meer of iets minder dan een gulden per dag verdient geen schatten zeker maar tegenover niets toch een mooie duit Welnu, de rekensom is gemakkelijk gemaakt: 84 man pl.m. f 1 daags, gedurende 6 dagen per week, vordert ruim f 500 per week. Om het dus, tot het ergste voorbij is en het werk kan hervat worden, eenigen tijd uit te houden is veel geld noodig. Wie heden, zooals wij, den menschen tevreden en in opgewekte stemming bijeen aan den arbeid zag, zal begrijpen, dat er in de oude kazerne een ware weldaad wordt verricht. En wie dat gevoelt, zal, als hij het niet reeds deed, nog wel eens ten behoeve van de werklooze ambachtslieden, hunne vrouwen en kin deren, in de beurs willen tasten." Bij de politie te Amsterdam is eene hoeveelheid daklood gedeponeerd, afkomstig van een perceel in de Rozenstraat, welk lood daarvan ontvreemd was door twee als schoorsteenveger gekleede personen, die, toen zij zich door een der bewoners ontdekt zagen, met achterlating van het lood de vlucht namen. Te Winterswijk is een blok van vier nieuwe woningen van den heer Nijenliuis afgebrand. Geen brandspuiten konden te hulp komen. Alles was ver zekerd. Het aantal leden van Unitas, den Christelijken ka- toenbewerkersbond, is in 1907 gedaald van 5000 op ruim 3400. Deze daling is gedeeltelijk een gevolg van het verzet der geestelijkheid tegen den Bond, gedeel telijk van het bedanken der afdeeling LosserGla- nerbrug, die zich bij den Duitschen Bond aansloot. Sport onder het volk. Te Heerenveen is een derde damesgymnastiekver- eeniging opgericht, waartoe verscheidene dienstmeisjes als lid zijn toegetreden. Terwijl de moeder even afwezig was, is het twee jarig zoontje van den arbeider In de Hoven, te Zut- fen. in een tobbe gevallen, waarin nog geen decimeter water stond, en verdronken. Volgens eene mededeeling aan de N. R. Ct., zouden er te Rotterdam verlof houders zijn die, om de drankwet te ontduiken, aan de binnenzijde van hun jas een zak hebben, gemaakt van varkensblaas, met een 'rand van zeemleer. Door een afvoerpijpje worden dan de glazen uit dien zak gevuld. Hij, die deze mededeeling deed, voegde er bij, dat deze nieuwe vinding den verkoopers van flesschen met een melkkleur, bij sommige verlof houders wel be kend, wel eens een niet onbelangrijke concurrentie zou kunnen aandoen. Gistermiddag heeft er een moordaanslag plaats ge had op mr. Vroesom de Haan te Amsterdam. Er had juist eene conferentie plaats tusschen dezen en den heer A. Beekman, in wiens faillissement (waarin mr. V. d. H. curator was), gistermorgen de homologatie van het akkoord door het Gerechtshof aldaar was geweigerd, om middelen te beramen op welke wijze de liquidatie van den boedel zou ge schieden. Na eenige oogenblikken trad een zwager van gefailleerde, zekere I. l ichter de kamer binnen, opgevende dat hem vergunning was gegeven het kan toor binnen te gaan. Mr. V. d. H. gaf dezen persoon die zich reeds meermalen ongevraagd had meenen te moeten mengen in de zaken van zijn zwager, te ken» nen, dat zijne tegenwoordigheid niet werd vereischt, en verzocht hem dus het kantoor te verlaten. Daarop loste R. plotseling 4 revolverschoten, waar van één is doorgedrongen in de lendenen, terwijl een andere is afgestuit op het colbert van den getroffene, en de twee overige kogels op het kantoor zijn terug gevonden. Daar geen enkele reden is na te speuren, waarom de dader een bij zonderen wrok tegen den curator van zijn zwager zou hebben, tast men omtrent de motieven die tot dit feit geleid kunnen hebben, in het duister. De toestand van den getroffene is bevredigend. De dader is gevat. Zaterdagavond vergaderde liet Uitvoerend Comité van het Nederlandsch Comité voor Algemeen Kies recht. Naar aanleiding van de vraag: Zullen er in 1908 provinciale meetings worden gehouden?" had een breedvoerige discussie plaats over de in 1908 te voeren actie, in aanmerking genomen de tegenwoordige om standigheden ten opzichte van het algemeen kiesrecht. Besloten werd aan de algemeene vergadering het vol gende plan van actie voor te stellen Zo er spoedig mogelijk na de algemeene vergadering noodigt het Uitvoerend Comité de provinciale comités uit de plaatsen in de verschillende provinciën op te ge ven, waar door deze comitó's een openbare propaganda- vergadering gewenscht en mogelijk wordt geacht. Daarna maakt het Litvoerend Comité uit, op welke subsidie uit de algemeene kas men in die verschillende plaatsen kan rekenen. De provinciale comités stellen zich dan in verbin ding met de organisaties in die plaatsen tn deze beleg gen dan de bedoelde openbare vergadering om den stand van het kiesrechtvraagstuk en het algemeen kies recht voor mannen en vrouwen te doen bespreken. order wordt het Uitvoerend Comité opgedragen een geschriftje van vier pagina's te doen drukken ten geta le van ongeveer 200.000, dat gratis beschikbaar wordt gesteld voor de aangesloten organisaties ter versprei ding. De bedoeling met dit plan is, op een zoo groot moge lijk aantal plaatsen geen demonstraties, maar propa- ganda-vergaderingen to houden, teneinde de belang stelling voor het- algemeen kiesrecht nog meer op te wekken en daarna op den Zondag vóór de opening van de ^Staten-Generaal een nationale betooging te houden te s Gravenhage, die de ten vorigen jare gehoudene zoo mogelijk nog verre overtreft. olgens dit plan zullen er in 1908 dan geen provin ciale meetings worden gehouden. (Het Volk.) Texel, 14 Jan. Zoover het oog reikt, was heden vóór de kust tijdens het ebgetij in zee alles vol ijs. Groote velden belemmerden het stoombootverkeer. De „Ada van Holland" heeft met gering tijdverschil den postdienst kunnen volbrengen. De stoomboot „Minister Havelaar kon den dienst niet geregeld blijven vervullen. In de provincie Groningen wordt door de zee sluizen niet meer gestroomd. Overal is het ijs mooi en vertrouwbaar. Het ijs in hef Noordzee-kanaal ligt los. Door de spuisluis worden groote hoeveelheden drijfijs naar zee gevoerd. Het ijs laat zich rondom Urk, met een paar kleine waterplassen uitgezonderd, zoover het oog strekt, zien in een afwisselend oppervlak, dat hier glad als een spiegel, verder weer ruw en grijs, elders zich weer als een heuvelland vertoont en bij Urk eene mooie gelegenheid biedt voor het schaatsenrijden. Sedert eergisteren wordt uit de ouderlijke woning aan de Rechter Rottekade te Rotterdam vermist B. v. B.. een knaapje van 31/2 jaar. Men vermoedt, dat het kind op de Rotte door het ijs gezakt en ver dronken is. Een (i-jarig zoontje van I. A. te Leek is in een bijt gevallen en verdronken. Twee hoeren, wonende in de Javastraat te Amsterdam, die de roekeloosheid begingen om van Amsterdam over zee naar Marken te rijden, vielen een kwartier bezuiden Marken door het ijs. De jongste, de 18-jarige Jacob Pierik, verdronk. Beide jonge man nen waren gistermiddag uit Amsterdam vertrokken met het doel de kermis op de Gouwzee bij te wonen. Zonder zich behoorlijk te vergewissen van den toestand van het ijs, waren zij, misleid door de bevestiging van eenige visschers, dat het volkomen betrouwbaar was, het zeejjs overgegaan om zich naar de kermis te be geven. Maar plotseling bezweek het ijs en beiden stortten inhet ijskoude water. De oudste slaagde er met bijna bovenmenschelfike pogingen in zich uit de bijt op te werken, waarbij hij zich aan polsen en knieën verwondde, doch toen er hulp kwam opdagen, was het voor den jongste reeds te laat. Het ongeval is te droeviger, daar twee zoons uit hetzelfde gezin eerst kort geleden plotseling door den dood aan hun verwanten ontrukt zijn. Gisternamiddag om 8 uur was de omstreeks 25-jarig'e stoker Gerrit Timmer, wonende te Dordrecht met een aantal andere personen aan het schaatsenrijden op den Biesboseh, waar hij in een wak terecht kwam. Op zijn hulpgeroep snelden een aantal personen toe, die er met behulp van stokken en aan elkaar gebonden kleeding- stukken na een kwartier in slaagden, den drenkeling te redd'en. Dinsdagavond half elf waagden een viertal personen het, van Zwijndrecht over het ijs naar Dordt te loopen. Een hunner ging voorop om een geschikt punt langs de Buitenwalevest te zoeken, ten einde daar op den kant te komen, maar op een oogenblikt zakte hij door het ijs. Gelukkig bleef hij met de armen daarop hangen en hief hij een luid hulpgeroep aan. Zijne kameraden schreeuw den luidkeels mee. Een politie-agent snelde te hulp en wierp den dren keling zijne dreg toe, waarvan deze het touw om zijn arm bond, terwijl de agent het andere eind aan een meerpaal vastbond en daarna hulp ging halen. De werkman E. de J. werd door het drijfwerk in de cartonfabriék „Albion" te Oude-Pekela geraakt en met gescheurden schedel opgenomen. Zijn toestand is hoogst ernstig. Onder het vee van den veehouder H. de Waard op Indijk onder Bozum, gem. Baarderadeel, is mond- en klauwzeer geconstateerd. Gisteravond, verbrandde te Bussum een houten loods, dienende als werkplaats bij een in aanbouw zijnde villa van den heer Wiggers de Vries. Hoewel de brandweer spoedig ter plaatse was, viel aan blusschen niet te denken. Oorzaak onbekend. Gisteravond ontstond te Tilburg brand fin de lakenfabriek van de firma G. Bogaerts Zoon. De spinnerij, ververij en machinekamer brandden uit. De weverij bleef behouden. Alles is verzekerd. Onze stadgenoote Mej. M. Duinker behaalde gisteren te Bussum in het schoonrijden den lsten prijs als Dame alleen en den lsten prijs gepaard. Bij de gisteren gehouden aanbesteding voor het bou wen van een boerenplaats in den Schermer, onder be heer van den architect, den heer Kalverboer, waren 19 biljetten ingekomen van de volgende inschrijvers Ruis, Koedijk 29999. Verweel, Stompetorpn 23778. Frankemhout, Stompetoren 23690. Dekker, Egmond binnen 23269. Pooland, Oudorp 23149. Nap, Bergen 22350. Zuid-Scharwoude te Noord scharwoude 22000. Woud, Woude 21661. Tuinman, Bergen 21660. Fraaiman, Alkmaar 21645. Hille, Ursem 21610. Zeeman, Schermer 21500. Dorre- geest, Alkmaar 21500. Groot, Woude 21000. Zuur bier, Alkmaar 20585. Kri lier, Schermer 20000. Spruit en Wils, Alkmaar 19430. Burgering en Bruin, Alkmaar 18725. Holleman en Beek, Alkmaar 1782:3. Gebr. Groot, Akersloot 17628. De gunning is aangehouden. De architect meende de raming nog niet bekend te moeten maken. De voorzitter van het Israëlietisch Armbestuur, de heer A. Prins Azn. alhier, deelt onder dankbetuiging aan allen, die daartoe hebben bijgedragen mede, dat de op Dinsdag jl. gehoudene collecte heeft opgebracht de som van 222,01. Gisterenmiddag is op het Kanaal nabij de Doelen straat gevallen de heer A. Nieuwland, winkelier te armenhuizen, oud 65 jaar. Hij werd door den agent u.fjar't Gemeenteziekenhuis gebracht, waar bleek dat hij zijn dijbeen had gebroken. Een Duitsch eskader van kruisers zal in Februari een oefeningstocht van drie weken maken in den Noord-Atlantischen Oceaan en daarbij een haven in het Noorden van Spanje aandoen. In de Fran- s c li e Kamer wilde de heer Jaurès heden interpel- leeren over Frankrijks verdere plannen in Marokko, of schoon de minister van buitenlandsche zaken Pichon, die zijn reis in Spanje heeft moeten verkorten, ver klaarde eenige dagen noodig te hebben, om zich in de ze zaak in te werken. De Rijkskanselie r wordt in het laatste num mer van de „11 life" ongemakkelijk onder handen geno-- men door Friedrich Naumann. Nu weten wij zegt de vrijzinnige schrijver wat wij aan hem hebben, nu is prins Bülow voor ons geen geheim meer en wij zul len het van nu af aan niet meer gelooven, als hij zich hult in den mantel van het groote kunnen. Zijn woor den verdienen bewaard te worden, omdat zij de laatste belangrijke woorden van zijn hand zijn. Zeker, hij zal nog veel schrijven, maar zijn laatste woord over Prui sen en daardoor over Duitschland is gesproken. Wij hebben geen Duitsch staatsman meer, die ons volk vooruitbrengt. De verklaring, afgelegd in het Pruisische Huis van afgevaardigden is Bülow's testament voor de Prui sische monarchieZoo gering schat hij het Prui sische volk. Deze man is het niet, door wien de Pruisische staatsburgerrechten worden toegekend. Enz. In het Hongaarsche Huis van afge vaardigden heeft de minister-president Weekerlê den afgevaardigde Tarcashary beantwoordend gepro testeerd tegen de insinuatie als zou de herziening van het reglement van orde moeten dienen om de beëindi ging der militaire kwesties te vergemakkelijken. Nie mand heeft er aan gedacht de vrijheid van het woord te bemoeilijken en een sluitingstermijn te doen aanne men. De herziening is noodig, indien de Kamer niet wil, dat het nationale prestige gecompromitteerd wordt, Noor de herziening wendde de regeering zich tot den president der afgevaardigdenvergadering, die al het mogelijke gedaan heeft om de herziening in gereed heid te brengen, nadat bij alle partijen de meening over het ontwerp was ingewonnen. De wijzigingen betreffende de verkiezingen zijn reeds in bespreking geweest. Onder de vigueur van het nieuwe reglement heeft de Kamer een krachtige meer derheid. Den socialist Nezoefi Auchassy beantwoordend, zei- de hij te hopen, het ontwerp tot herziening van het ver kiezingsreglement de Kamer in April te kunnen aan bieden. De Tsaar van Rusland heeft een vleiend schrij ven gericht tot den minister-president Stolypin. Nicolaas II gewaagt daarin van „toenemend vertrouwen in de regeering hij de bevolking, waarvan de verkiezing voor de derde Doema een zoo sprekende getuigenis aflegde, evenals de blijde verschijnselen dat het land tot rust komt." Hoe rustig het in het land is, moge blijken uit de volgende berichten: In Lembej'g is een boer gearresteerd, die onder het voorwendsel dat hom door Russische anarchisten de op dracht was verleend den Russischen consul te dooden van vrienden van den consul poogde geld los te krij gen, dan zou hij niet aan zijn opdracht voldoen. De vrienden van den thans in Petersburg vertoevenden consul gingen echter niet op het plan in. Bij Tasjkent is een aanval op een trein gedaan door roovers, die zich wilden meester maken van een kistje met 10.000 roebel dat in den trein zich bevond. Door een valsch sein bracht men den trein tot stilstand, kop pelde de locomotief af en liet deze op den trein in rij, den. Toen werd een bom geworpen; het doel werd ech ter niet bereikt. De militairen die de geldzending escorteerden sloegen den aanval der roovers af. - I11 Sokolow, een station van den Russischen Weichselspoorweg is een postomnibus door gewapende lieden omsingeld, die een bom onder den wagen wier pen en schoten op den postiljon en de militaire escorte. Er ontstond een vreeselijk gevecht, waarin drie perso nen sneuvelden en tien ernstig gewond werden. In Japan heeft men op het oogenblik een minis ter-crisis. Er schijnt over de begrooting geschil van meening gerezen, die de ministers van Verkeer en Fi nanciën, Yamagala en Sakatani, noopte tot het vragen van ontslag, dat ook werd verleend. De premier, Sai- onji, zag een gelijkluidend verzoek niet ingewilligd. Mahoeda zal behalve de portefeuille van Justitie nu ook die van financiën voeren. Kei Hara krijgt naast Binnenlandsche Zaken ook Verkeerswezen. De voor stelling, dat aldus de crisis definitief zou zijn opgelost, ziet er niet waarschijnlijk uit. Over Cuba heeft president Roosevelt in een bood schap aan den Senaat verklaard „Wij hebben aan de Cubanen beloofd hun het be stuur over Cuba toe te vertrouwen. Wij zullen ons woord houden. Binnen een jaar zullen de Cubanen over Cuba regeeren met hun eigen president en hun eigen congres." Een ontzettend ongeluk. Te Boyertown in den staat Pensylvanië is een groote ramp voorgekomen in den Roades-schouwburg, waar een kindervoorstelling werd gegeven, ten bate van de Lutheraansche St. Jans Zondagsschool. Als eer ste nummer van 't program, natuurlijk een kinemato- graafvertooning. Onder gejubel zagen de kinderen de eerste beelden op 't scherm geprojecteerd, toen, opeens, een ontploffing zich deed hooren en een vlam van het toestel de hoogte inschoot. Een ontzaglijke paniek volgde. Mannen, vrouwen en kinderen stortten zich, als verdwaasd, naar de uitgangen. Er waren er slechts twee; en in de openingen was het gedrang zóó fel, dat de menschen elkaar vertrapten. De kinderen geraakten daarbij het eerst onder den voet. De meeste lijken wa ren dan ook van kinderen onder de vijftien jaar. Bij den dollen ren naar de deuren werden de petroleumlam pen omgestooten, die op verschillende plaatsen in de zaal waren aangebracht. Er ontstond dus in de zaal op verscheiden plaatsen brand. Bovendien had de op een hooping van menschen op enkele punten der zaal ten gevolge, dat daar de vloeren braken en vele onge- lukkigen in de gewelven daaronder vielen. Nog geen vijf minuten na de ontploffing was de tooneelzaal één vlammenzee. De voorstelling was bijgewoond door ca. 700 personen, van wie meer dan een derde dood of ge wond zijn. Dinsdagmiddag waren er reeds 167 lijken gevonden, terwijl toen bekend was, dat 75 personen gekwetst wa ren. De bijzonderheden zijn ijselijk. Zoo wordt verhaald van een vrouw met drie kleine kinderen, die een vier jarig knaapje in haar angst door het venster wierp het werd tegen den grond verpletterd. De menigte riep haar toe, de andere kinderen niet naar beneden te werpen, zij bleet' met hen gehurkt voor het venster zit ten en allen stikten in den rook. Vele moeders tracht ten haar kinderen zoo lang mogelijk te beschermen, men vond'haar verkoolde lijken half over die der klei nen liggeh. Een man had een uitgang ontdekt, hij hielp vele vrouwen, maar liep zulke brandwonden op, dat zijn handen onmiddellijk moesten worden afgezet. De aanblik van den schouwburg nabij de deuren was gruwelijk. De lichamen van dooden en gekwetsten la gen daar metershoog dooreen. Tal van personen heb ben getracht zich te redden door van balcons of uit bovenramen te springen; enkelen moesten die wan hoopsdaad met het leven boetenanderen braken ar- inen of beenen. De rouw in het stadje is algemeen. Bijna «alle gezinnen van Boyertown dat een driedui zend zielen telt hebben een of meer leden onder de slachtoffers. Dergelijke schouwburgbranden eischen steeds veel slachtoffers. Bij den brand van den Weenschön Ringsehouwburg op 8 December 1881 verloren 794 menschen het leven. Den Óen September 1887 verbrandde de Exeter-Schouw- burg (200 dooden.) Den JOen December 1903 verloren bij den brand in den Irokeezen-schouwburg te Chicago 400 menschen het leven. Het is niet aan twijfel onderhevig, dat de slechte constructie van het gebouw mede schuld heeft aan deze vreeselijke ramp. Het gebouw, waarvan de gevel 125 voet hoog was, is tot een ruïne geworden. Een ramp. Omtrent een ernstig ongeluk te Seraing, deelt het Handelsblad van Antwerpen nader mede: Dinsdag, omstreeks 3 uur nam., waren eenige metse laars aan het werk in een tunnel, die twee gebouwen der hooghovens van Espérnnce-Longdoz, te Seraing, verbindt, toen eensklaps het geheele metselwerk op die engelukkigen terecht kwam, ze alle vijf onder de pui- nen begravend.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1908 | | pagina 2