DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 14.
Honderd en tiende jaargang.
1908
V R IJ D A G
17 JANUARI.
Drankwet.
Moeder-vakonderwijs.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote* contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Eerste Kamer.
Dr. Kuyper op reis.
De moordaanslag.
Een oudje.
Bevroren mosselen.
Diefstal.
Werkeloozen comité.
De sigaren-industrie.
Een smokkelgeschiedenis.
Weggeloopen.
Nog een slachtoffer van het ijs.
Doodslag.
De Ruyter-portzegels.
Melkvervalsching.
Een dwalende.
Een bruidsstoet in de slede.
ALKMAARSCHE CODRANT.
flAVli
BURGEMEESTER en WETHOUDERS 'van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat bij hun college is
ingekomen een verzoekschrift van
II. ULTEE, weduwe van P. Dekker, aldaar, om
vergunning tot den verkoop van sterken drank in het
klein voor het perceel Scharloo, E 89.
Binnen twee weken na deze bekendmaking kan een
ieder tegen het verleenen der vergunning schriftelijk
bezwaren indienen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 16 Januari 1908.
Onze tijd staat onder meer in het teeken van het
speciale -onderwijs. Gelijk vroeger het lager algemeen
onderwijs troef was, begint nu speciaal onderwijs troef
te worden. En gelijk men vroeger de verwachtingen
van dat algemeene lageronderwijs wat hoog heeft ge
spannen, verwacht men nu soms weer te veel van
het speciale onderwijs. Natuurlijk is die beweging
voor het speciale onderwijs uitstekend en neemt men
zoo noodig met de goede vruchten gaarne de over
drijving op den koop toe mee. Doch dit neemt niet
weg, dat men de overdrijving als dat mogelijk is,
moet bestrijden, omdat ook bij het goede het „teveel"
een kwaad is.
Intusschen eerst moet men voor zichzelf telkens
uitmaken of de nieuwe eischen op dit gebied inder
daad te veel zijn. Zoo dringt men in den laatsten
tijd herhaaldelijk aan op moederscholen. Is die be
weging van moederscholen onredelijk, is zij het resul
taat van een overdreven bewondering voor het
speciale of wil men het vak-onderwijs? Of zijn
moederscholen instellingen, die op den duur niet ge
mist kunnen worden
Vïlon zullen uit zichzelf geneigd zijn de eerste
vraag bevestigend, de tweede ontkennend te beant
woorden. „Het is al zooveel eeuwen goedgegaan
„zonder die scholen, waarom nu ineens weer die
„nieuwigheid aan te halen Zoo zullen velen zeggen.
En vele anderen, die de voosheid van zoo'n rede
neering gevoelen en zoo'n enormiteit niet zullen durven
zeggen, zullen toch, misschien onbewust, eenigszins
onder den indruk komen van die redeneering van het
verstoktste conservatisme. En dat zal te eerder ge
schieden, omdat de voorstanders van een zaak als
deze in hun ijver veelal plegen te overdrijven.
„Iemand, die bijen, konijen of kippen gaat houden,
„tracht zich de kennis, noodig voor het houden van
„bijen, konijen of kippen, uit de boeken te verschaf
fen. Doch iemand, die gaat trouwen en vermoedelijk
„kinderen zal hebben op te voeden, doet dat niet."
Aldus de aanprijzers van de nieuwe beweging, naar
beroemde voorbeelden van Multatuli e.a.
De vergelijking gaat echter al te mank. De kennis
van het leven, de voeding, de woning en de gewoonten
van bijen, konijnen of kippen is geen gemeengoed,
die kan men alleen krijgen door daarover expressie-
velijk iets te hooren of te lezen. Anders echter staat
de zaak met b.v. honden of katten. De uiterlijke
voorwaarden voor het welzijn van honden 6n katten
kent vrijwel iedereen. De noodzakelijkheid om zich
een meer speciale kennis van de opvoeding van die
huisdieren eigen te maken, is dus bij lange nPt zoo
dringend.
En hetzelfde is zeer zeker waar van kinderopvoe
ding. Toch valt er op dit gebied natuurlijk veel te
leeren, omdat er aan die opvoeding veel te verbeteren
valt. Het is dus wenschelijkdat men de gele
genheid geeft kinderopvoeding te leeren. Doch daarbij
ga men nu niet weer te ver. Men probeere niet een
zoo moeielijk vak als zuivere paedagogie te populari-
seeren. Want daarvoor is het te onbestemd, rust het
op te weinig concrete basis.
Trouwens men de psychische paedagogie ter
zijde laten en toch met ons eens zijn, dat er in de
richting van speciaal onderwijs in opvoedkunde nog
veel, nog alles te doen is.
En hiermee zijn wij weer aan ons punt van uit
gang de moederscholen. De voorstanders daarvan
zeggenDe groote meerderheid der vrouwen leeren
algebra, meet- en aardrijkskunde, aesthetica, kooken
en huishouden. Doch datgene, wat haar waarschijnlijk
bet meeste zal te pas komen, „het verzorgen van kin
deren", dat kunnen zij nergens leeren of zij moeten
verpleegster in een kinderziekenhuis worden.
Tegen deze redeneering nu is niet veel in te bren
gen. Het is waar instinct en in tuïtie kunnen hier
veel gemis aan kennis vergoeden- Bovendien zijn e;
de adviezen van andere, meer ervaren moeders. En
eindelijk worden niet zelden boekjes over deze kin
deropvoeding gekocht en bestudeerd. Doch dit alles
verandert niet aan het feit, dat men voor een van de
gewichtigste denkbare functies het goed vervullen
van de opvoedingsplichten der moeder geen op
leiding kan krijgen.
En dat dit niet goed is, zal men toch nauwelijks
kunnen tegenspreken. Wij zouden dan ook de vraag
of de opleiding voor het moederschap moet georganiseerd
worden, bevestigend willen beantwoorden.
Hoe dan zulk een opleiding ingericht zouden moeten
worden
Wij moeten het antwoord op deze vraag aan meer
deskundigen overlaten. Wel kunnen wij wijzen op een
poging, welke hier ter stede op ini iatief van het
departement van de Maatschappij van 't Nut van 't
Algemeen is gedaan en welke aanvankelijk en
gelukkigreeds met succes is bekroond. En ook
kunnen wij een antwoord vinden in een brief van de
directrice van een Mtinchener kinderziekenhuis, aan
een meisje van haar kennis over dit onderwerp. Het
meisje had gevraagd „Maar wat zou ik er aan heb
ben eenigen tjjd in uw inrichting door te brengen
En daarop antwoordt de directrice
„Evenals de meeste andere meisjes denkt u er over
eens te trouwen. U wilt en zult, naar te hopen is,
eens als jonge moeder aan het bedje van een kind
staan. Zult gij dan weten, wat het wezentje, dat daar
ligt, noodig heeft en hoe het behandeld moet worden
En indien gij het weet zult gij dat dan in praktijk
kunnen brengen? Moet gij niet om dit te kunnen
doen, al eerder eens zoo'n hulpeloos schepseltje als
een zuigeling is in handen gehad hebben, geleerd heb
ben het aan te pakken en het te verplegen Want
zonder geleerd te hebben, kunt gij ook dit niet doen.
En wanneer men het uitstekend doen wil en het zoo
goed mogelijk verplegen wil, is dat leeren lang niet
zoo gemakkelijk. Tijd en geduld, terechtwijzing en
ondervinding is daarvoor noodig. Gij hebt zeker wel
eens van kindertjes gedroomd. Maar hebt gij ook
wel eens over kinderen gedacht En toch van
droomen moet gij tot denken komen, wil het in de
harde werkelijkheid goed gaan.
„Haar lievelingsmeubtltjes en het fijne glaswerk
maakt de jonge vrouw zelf schoon. Daaraan mag
niemand komen. Haar kind daarvoor zorgt
de baker, of de verpleegster, of het kindermeisje.
Maar dat kind beteekent toch meer als die meubeltjes
of dat glaswerk'? En toch heeft zij niet geleerd deze
breekbare waar goed aan te pakken. Ja, zij kan niet
eens beoordeelen of de verpleegster, of het kinder
meisje het goed doet
,„En die heel kleine kinderen vragen meer, dan
uitsluitend materieele verzorging. Indien gij hun in
de oogen kijkt, ziet hoe zij de handjes draaien, zich
bewegen, zich trachten verstaanbaar te maken, dan
zult gij begrijpen, dat de ziel al heel, heel spoedig
voor indrukken uit de omgeving vatbaar is.
Zoo behoort ook het kleinste kind al in de handen
te zijn vnn een door ervaring begrijpende moeder, in
elk geval van een goed geschoolde verpleegster, die
kinderen heeft leeren begrijpen. Kinderen verplegen,
kinderen begrijpen, met kinderen leven, haar plicht
in het huiögezin op dit punt vervullen ziedaar,
wat het jonge meisje zou moeten leeren. En boven
dien de keuken voor zieken en zwakken, de moderne
zuigelingenkeuken, een inzicht in de samenstelling
en de functiën van zoo'n lichaampje, ziekenverzor
ging en eerste hulp bij ongevallen ziedaar een
aantal vakken, waarin de toekomstige moeder zich
zou hebben te bekwamen
Wij vertalen niet verder. De zaak spreekt nu
voor zichzelf.
De Eerste Kamer zal vermoedelijk 27 Januari bij
eenkomen ter behandeling van de Staatsbegrooting,
waaromtrent deze week de afdeelingsverslagen ver
wacht worden.
Katholieke Kamerclub.
De vergadering van de leden der Tweede Kamer van
de Katholieke Kamerclub heeft van D/2 tot 4 uur ge
duurd. Van de leden ontbraken alleen de heeren van
Wijnbergen en van Vlijmen.
Dr. A. Kuyper is Woensdag uit Den Haag vertrok
ken naar België.
GEMENGD NIEUWS.
Uit de diamant-industrie.
De werklooze diamantbewerkers zijn 4391 in getal
tegen 4356 de vorige week.
In het Weekblad van den A. N. D, B. noemt de heer
H. Polak, bondsvoorzitter, het besluit van den Bonds
raad, om ten hoogste f 200.000 beschikbaar te stellen
voor de werklooze diamantbewerkers, „een betreurens
waardig besluit".
„De Bondsraad heeft zich", zegt de schrijver, „een
voudig laten leiden door de gedachte, dat er door velen
honger geleden werd en dat die honger zooveel moge
lijk moest gelenigd worden met geld uit de bondskas.
Dat en niets anders.
En daarin juist ligt wat mijns inziens zijn fout is.
„De middelen, waarover de bondskas beschikt, zijn
bestemd, behalve voor huishoudelijke uitgaven en voor
de reglementair vastgestelde uitkeeringen, voor het
eigenlijke doel van den Bond het handhaven en even
tueel verbeteren van de arbeidsvoorwaarden der dia
mantbewerkers.
Voor geen ander doel dan dit is het geld bijeen
gebracht.
Degene, die zich plaatst op het standpunt, dat er
geld gegeven moet werden, omdat er honger is, m9et
blijven geven zoolang er honger is en zoolang er
geld is.
Over den duur der huidige crisis mogen wij ons
geen optimistische voorstellingen maken. Zooals de
dingen er uit zien, is het alles behalve onmogelijk,
dat het grootste deel des jaars ermede gemoeid zal
zijn.
Eenmaal het beginsel verlaten en op sentimenteele
gronden steun verleend, is er geen recht en geen
reden met steunen op te houden, als de ellende voort
duurt, nadat het toegestane bedrag zal zijn verbruikt.
Op deze wijze ondergaat de weerkracht der organi
satie een allerernstige verzwakking. Ik wil niet zeg
gen, dat, als de crisis-periode ten einJe loopt, er on
vermijdelijk strijd zal komen. Volstrekt niet.
Niemand weet echter voor welke complicaties wij
zullen komen te staan. Men geloove mijzij zijn niet
uitgesloten. En als wij voor ernstige moeilijkheden
zullen komen te staan met onvoldoende weermiddelen,
wat dan
Naar men uit Amsterdam meldt, kon het opgewonden
jonge mensch dat eergisteren de moordaanslag op den
heer Vroesom de Haan te Amsterdam pleegde geen
andere reden voor zijn daad opgeven, dan „boosheid,
die hij niet baas kon". Het is niet onmogelijk, dat een
onderzoek naar zijn geestvermogens wordt bevolen.
De volgende week Vrijdag, 24 Januari, is de thans
100-jarige Catharina Taillie Delistraat 36, te Katendrecht,
jarig en zal dan dus den leeftijd van 101 jaar bereiken
De oude vrouw verkeert in behoeftige omstandigheden.
Bij onderhoek is gebleken, dat op de banken in de
Ooster-Schelde door de vorst heel wat mosselen zijn
bevroren. De omvang der schade is nog niet nauw
keurig te bepalen.
Te Haarlem stonden gisteren terecht J. N. v. d.
Weyden en A. P. Vaal, die op 18 Oct. j.l. samen en in
vereeniging diefstal met braak pleegden in de woning
van mevrouw de weduwe van der Eist en daar behalve
geld, ook ontvreemdden tal van gouden en zilveren
voorwerpen.
De beklaagden werden den 19en October op heeter-
daad betrapt, toen zij, na op 18 October de benedenver
dieping te hebben leeggeplunderd, dien nacht terug
kwamen om nu de bovendieping leeg te rooven. Beiden
zijn recidivist. Zij bekenden en zeiden uit armoede
den <liefstal te hebben gepleegd.
De eisch is tegen van derWeyden 4 jaar em tegen
Vaal 3 jaar, min de preventieve hechtenis.
Bij den penningmeester van de commissie uit de
burgerij ten behoeve van de werkloozen te Amsterdam
is in de week van 8-15 Januari een bedrag groot
13.500 aan giften ingekomen uitmakend met de reeds
vroeger opgegeven bedragen en ingekomen toezeggin
gen een totaal van ruim 136.000.
Tot heden werd uitgegeven een bedrag van plm.
46.000, zoodat de commissie nog de beschikking heeft
over pl. m. 90.000, hetgeen hen in staat zal stellen
nog 4 a 5 maal eene uitkeering te doen, al naarmate
het aantal werkloozen, dat daarvoor in de termen valt,
stijgt of niet.
Er heerscht in de omgeving van Eindhoven groote
slapte op een aatal sigarenfabrieken.
Reeds hier en daar is in meer of mindere mate werk
volk afgedankt, terwijl op één groote fabriek de siga
renmakers z .g. op taxe gesteld zijn. Deze mogen nu
slechts een beperkt aantal sigaren wekelijks gereed ma
ken.
De groote werkloosheid welke alom heerscht, schijnt
op deze slapte in de sigaren-industrie zoo al geen over
wegenden, dan toch een beduidenden invloed te oefe
nen. Vooral de kleine fabrikanten ondervinden het
ernstigste den druk der tijden.
De G r o n d w. vertelt de volgende smokkelgeschie
denis"
Personen: twee ambtenaren, een arbeider, twee smok
kelaars met karren. Plaats der behandeling: Do
Paardedreef, in de onmiddellijke nabijheid der Belgi
sche grens onder Nispen. Ambtenaren in hun lager
in een dennenbosch, op loer naar aan de overzijde der
grens opdagende karren. Smokkelaars eveneens uit
ziende om veilig de grens te kunnen overtrekken. Ar
beider niets kwaads vermoedend, komt aangestapt,
wordt door de ambtenaren aangehouden, verdacht met
de smokkelaars in verbinding te staan. Woordentwist
gevolgd door handtastelijkheden. Arbeider wordt in
het bosch in bewaring gehouden. Smokkelaars zien nu
de kans schoon en gaan met hun karren de grens over.
Ambtenaren staan verslagen, laten arbeider in vrijheid
en rennen do karren achterna. De achterste wordt
aangehouden, teruggebracht, doch was ledig. De voor
ste was intusschen met den buit hier, varkens, in vei
ligheid. Tableau-
In een stuk land aan den Bergweg te Rotterdam zijn
door een agent-majoor aangetroffen W. en A. P., twee
broertjes van 9 en 7 jaar, die de ouderlijke woning op
den Goudscherijweg waren ontloopen. De kleuters
hebben in den afgeloopen nacht in een hooiberg onder
Berkel geslapen.
Te Lisse is Vrijdag de 17-jarige B. op het ijs, zoo
hevig aangereden en met zulk een kracht tegen het ijs
gesmakt, dat hij in zorgwekkenden toestand is opgeno
men en naar huis gebracht. Gistermiddag is de onge
lukkige jongeman aan de gevolgen van den val overle
den.
Omtrent den, in den nacht van Woensdag op Don
derdag te Amersfoort gepleegden doodslag, na den bun-
zingjacht, waarover wij gisteren in een telegram iets
meldden, meldt men nog het volgende aan de Tel.
De verslagene, Gerrit van Drie is 59 jaar oud en
stond in veel opzichten niet erg gunstig aangeschreven.
Ilij heeft eenigen tijd in Duitschland gewerkt, maar
kwam weer naar Amersfoort, waar hij zijn oude be
roep, in hoofdzaak strooper, weer opnam. Daar hij veel
misbruik maakte van sterken drank, waren huiselijke
twisten met zijn vrouw en zijn zoons aan de orde van
den dag. Zoo heeft hij het Woensdagmorgen nog zoo
hevig met zijn vrouw aan den stok gehad, dat zij ge
noodzaakt was, voor hem te vluchten, daar hij haar van
kant wilde maken.
Woensdagavond is Van Drie er weer op uitgegaan,
met zijn twee zoons en nog een derden persoon, G. v.
1 Dat hierbij weer duchtig de jeneverflesch is aange
sproken, bleek al dadelijk des nachts bij het verhoor
van genoemden V., die nog zoo buiten westen was,
dat hij absoluut geen enkele inlichting kon geven. Na
thuiskomst van hun avondtocht, schijnt er twist te zijn
ontstaan, waarbij van Drie vreeselijk is toegetakeld.
Zijn zoons kwamen aangifte doen, dat zij hun vader
dood in huis gevonden hadden en bij de eerste schou
wing van dr. H. W. Schreuder, bleek, dat hij een aan
tal slagwonden aan zijn hoofd had. Waarmee deze zijn
toegebracht, is nog niet opgehelderd.
Ondertusschen heeft de politie verschillende perso
nen verhoord en is er een, zijnde de vermoedelijke dader,
in arrest gehouden.
an het parket uit Utrecht was gisteren nog nie
mand overgekomen, maar wel is er last gegeven, het
lijk naar Utrecht over te doen brengen voor de gerech
telijke sectie.
In de Ned. Philatelist wordt uitdrukkelijk betoogd,
dat de Regeering een nieuwen voorraad van De
Ruyterzegels deed vervaardigen, toen bleek dat de
toeloop zoo groot was. Het blad komt tut zijn meening
door het volgende
Alle zegels met breuken, zooals b.v. l/2, H/2, 21 /2,
Ul/2, 71/2 en I21/2, vertoonen in het breukcijfer een
afwijking, die niet te miskennen is, en waaraan men
onmiddellijk een nieuwen druk herkent. „Dit schijnen
èn de Regeering èn de drukkers niet te weten, zoodat
feitelijk de eerste druk de zeldzame wordt, en zal er
in. deze zej?el» ongetwüfold veel gespeculeerd worden.
Bij de andere waarden kan ik nog niets ontdekken,
doch geloof mij, ook hierin zal verschil bestaan, hetzij
in de inkt of iets anders."
De schrijver geeft het Rijk eenige wenken om er
meer geld uit te halen.
„Zou het niet goed zijn indien men (nu men toch
toch bezig is een nieuwen druk te doen verschijnen)
b.v. eenige vellen onderste boven liet drukken, eenige
cijfers of letters verkeerd laat plaatsen, eenige cijfers
of letters laat ontbreken, eenige foutdrukken, enfin er
zijn een legio manieren om prachtige zaken te doen
Want de Regeering zal wel weten, dat deze curiosi
teiten massa's geld opbrengen, en nu zij toch eenmaal
bezig is zich te meten met de kleine Zuid-Ameri-
kaansche Staten, hindert het volstrekt niets, dat men
er wat meer geld uitmaakt. Bovendien kan zij tegen
een premie ook wel foutdrukken op bestelling aan
nemen, of wel in het openbaar doen verkoopen, zoo
dat dan handelaars en verzamelaars als om strijd de
hoogste prijzen zullen betalen voor deze rariteiten".
De Rechtbank te Leeuwarden heeft de 41-jarige
Grietje K., vrouw van M. de J., te Driesum, die de
melk, welke zij aan de zuivelfabriek te Akkerwoude
hadden geleverd met 18 pCt. water had vervalscht
(zij zelve noemde ditalleen maar wat „spoelwater")
voor die vervalsching veroordeeld tot 14 dagen ge
vangenisstraf, met last tot openbaarmaking van het
vonnis.
Het bestuur der fabriek heeft d. J. beboet met f 50.
Voor een dergelijk misdrijf is de 36-jarige veehouder
Taeke P., te Wouterswoude, door diezelfde Rechtbank
veroordeeld tot eene maand gevangenisstrafmet
openbaarmaking van het vonnis. Ook hij heeft rouw
geld aan de fabriek moeten betalen.
In de Entrepotstraat te Rotterdam is dwalende aan-
getrofftm een man van 74-jarigen leeftijd, vermoedelijk
G. Bergsma genaamd. Hij liep daar op zijn kousen
en zonder jas, doch is overigens burgerlijk gekleed.
Zijn rechterhand is verminkt. Waar hij woont is niet
bekend, terwijl van den man, die schijnbaar kindsch
is, niets is te vernemen,
Woensdag kon men in den Baarsjespolder getuige
zijn van een eigenaardigen bruiloftsstoet. Wanneer
een paartje in den polder zich in het huwelijk gaat
begeven, wordt het bruidspaar eerst per bootje tot"
aan de Baarsjes gebracht om daarna per rijtuig den
weg te vervolgen. Thans echter, nu het polderwater
met een dikke ijskorst bedekt is, zat de bruidegom
naast zijne gesluierde aanstaande echtgenoote in eene
versierde slede, hetgeen natuurlijk aanleiding gaf tot
veel bekijks.
Treurig.
Op een half uur afstand van Voorthuizen, gemeente
Barneveld, wonen sedert 16 maanden een bezembinder
en zijn zoon in een slechts met zakken omhangen
hutje van 2 M. lengte, 1 M. breedte en ruim 1 M.
hoogte. Natuurlijk wordt deze keet slechts om te
slapen gebruikt, terwijl een laagje heide, waarover een
paar zakken gelegd zijn, als bed moet dienst doen.
Verder hebben de stakkerds slechts zakken om zich
te dekken.
Onbegrijpelijk is het, dat deze menschen niet van
koude en armoede zyn omgekomen.
