STADSNIEUWS.
Uit Schagen.
Een schaking.
Uit Nes.
Uit Oterleek.
Drankbestrijding.
De dooi.
40-Jarig bestaan Nederlandsch
Gymnastiek-Verbond
IJsongelukken.
Nieuws uit Hoorn.
Tijdrekening en tijdregeling.
Benoem 1.
Burger IJsclub.
Eervol ontslag.
Afdeeling Alkmaar „Mercurlus."
Kegelconcours in café „Suisse".
Een heropend café.
Tooneelvereenlglng „Voorwaarts."
Voetbal.
Bioscoopvoorstellingen voor de lezers
der Alkmaarsche Courant.
INGEZONDEN STUKKEN.
Openbare leeszaal en boekerij of openbare
vakleeszaal en boekerij
van do bewoners geen belasting betalen. Ook stemmen
ze niet bij verkiezingen.
In steden als Amsterdam zijn bijna geen soldaten.
De Hollanders schijnen voor de schoonheden van do
muziek niets te voelen; te Amsterdam hoort men niets
dan tien zeurderigen klank van draaiorgels en de tonen
van den triangel.
Na allerlei omdwalingen in ons land, komt eindelijk
de Parisienne in de Kalverstraat te Amsterdam en ziet
daar Jodinnetjes voor Javaansehe vrouwen aan: ,,7.e
schijnen verdrietig te zijn wegens het gemis van den
hemel van Java, waar ze zonder twijfel geboren zijn en
waar haar voorouders geleefd hebben."
Den 25en werd in het lokaal Bood te Kerkebuurt
door den districtsvoorzitter, den heer J. Merz alhier,
eene vergadering belegd ten einde te trachten ook daar
een ijsclub te stichten. Een veertigtal personen woonde
de vergadering bij, die allen toetraden tót de 106de
afdeeling van den Ijsbond Hollands Noorderkwartier,
geheeten IJsclub Kerkebuurt, Tuitjenhorn, Kalverdijk.
Uit deze drie plaatsen werden tot voorloopig bestuur
gekozen de heeren P. Hof en A. Blad (Kerkebuurt),
J. Veldman en P. Borst (Tuitjenhorn), S. Burger en
A. de Groot (Kalverdijk) te Amsterdam.
De familie te Roermond van een 22-jarig meisje,
genaamd K., verkeert sedert acht dagen omtrent het
verblijf van dit kind in gestadige onrust. Na met
eenige dagen verlof daar vertoefd te hebben, vertrok
ze Zaterdag der vorige week weer naar Antwerpen,
teneinde aldaar hare betrekking als dienstmeid weer
te hervatten. Sedert zijn acht dagen verloopen. Tot
heden weet men nog niet, waar het meisje gebleven
is. De familie te Antwerpen, bij wie ze in dienst
was, heeft haar, sedert ze met verlof naar huis ge
gaan is, niet weergezien.
Een ingesteld onderzoek heeft geleid tot het vinden
van een haar toebehoorend handkoffertje aan den
oever der Schelde in meergenoemde stad. In dit
koffertje was haar portret geborgen.
Vermoed wordt, dat hier schaking in 't spel is.
Zaterdagnacht is afgebrand de boerderij van J. Pronk
alhier. De inboedel werd gered. Persoonlijke onheilen
hadden niet plaats.
Loop der bevolking in 1907.
De bevolking bestond op 31 December 1906 uit
325 mannen en 358 vrouwentotaal 683. Geboren
werden 10 jongens en 12 meisjes, totaal 22. Er ves
tigden zich 28 mannen en 55 vrouwen, zoodat de
geheele vermeerdering 105 personen bedroeg. Zij ver
minderde met 5 mannen en 5 vrouwen door overlijden
en met 29 mannen en 59 vrouwen wegens vertrek,
zoodat de bevolking op 31 Dec. 1907 bedroeg 329
mannen en 361 vrouwen, totaal 690. Gesloten werden
8 huwelijken, waarvan 6 tusschen jongmans en jonge-
dochters on 2 tusschen weduwnaars en jongedochters.
Geen echtscheidingen werden ingeschreven.
Men meldt ons
Zondag vergaderde in 't lokaal van den heer Kist
te Zuidscharwoude de „West-Friesche Club voor drank
bestrijding." Aanwezig waren de afdeelingen Lange-
dijk, St. Pancras en N. Niedorp van den A. N. G. O. B.
en de afd. Alkmaar der Ned. Ver. t. afsch v. alcoh.
dranken. Afwezig waren Dirkshorn en Oterleek.
Het Bestuur bracht verslag uit van de vergadering
te Koedijk van 15 Dec., die tot resultaat heeft gehad
dat aldaar een Geh. Onth. vereeniging zal worden
opgericht.
Hierna werd besloten om half Februari een ver
gadering uit te schrijven te Schagen met den heer
Melchers en te H.H. Waard met den heer Schermer-
horn als sprekers. Ook daar zal getracht worden een
vereeniging op te richten.
Na nog eenige huishoudelijke zaken te hebben be
handeld ging de vergadering uiteen.
Binnen enkele uran heeft de dooi een einde ge
maakt aan het schoone natuurtafereel, dat hoornen en
planten aanboden. Maar het poëtische natuurver
schijnsel heeft een prozaïschen nasleep, die zich nog
weken zal doen gevoelen.
Telegraaf- en telefoonverkeer zijn op verschillende
plaatsen gestoord sommige steden zijn geheel geïso
leerd. En het zal geruimen tijd duren voor de toestand
weer normaal mag heeten.
Zooals men weet zijn de feestdagen ter viering van
het 40-jarig bestaan van 't N. G. V. vastgesteld op
6, 7, 8 en 9 Juni 1908, waarvan 7 en 8 Juni de
Pinksterdagen zijn.
De hoofddag is vastgesteld op 8 Juni, waarbij men
op het bezoek van H. M. de Koningin en Z. K. Prins
Hendrik hoopt.
In grove trekken is de regeling als volgt
Zaterdag 6 Juniontvangst door het gemeente
bestuur ten stadhuize. Daarna fakkeloptocht en ont
vangst door het eere-comité. Concert. Réunie.
Zondag 7 Juniwedstrijden. Groote feestmaaltijd,
's Avonds waterfeesten enz.
Maandag 8 Juniontvangst door het bondsbestuur
op het feestterrein. Groote openbare uitvoering. Eere
avond. Uitreiking der prijzen.
Dinsdag 9 Junioptreden van aspiranten, meisjes
en jongens. Kinderuitvoering. Militaire wedstrijden.
Uitstapjes.
Tijdens het feest zal eene tentoonstelling op turn-
gebied, spelen en aanverwante zaken plaats hebben.
De navolgende sub-commissiën zijn gevormd logies-
commissie, inlichtingsbureau, pers- en propaganda-
commissie, commissie tot vóór-verkoop van kaarten,
ontvangst-commissie, administratieve commissie, ten-
toonstellings-commissie, commissie voor uitstapjes,
commissie voor den eere-avond.
Als hoofdbureau en werklokaal is de Amsterdam-
sche Turners-sociëteit (Turngebouw Marnixstraat) aan
gewezen.
Zaterdag waagden zich twee jongens van 15 jaar op
het jjs in het Middeldiep te Sliedrecht met het gevolg
dat beiden door het ijs zakten. Nadat ze er uit waren
gehaald, bleken, in weerwil van spoedige geneeskun
dige behandelingde levensgeesten van een hunner
K. v. E. geweken.
Te Urk is de drukte van het ijsvermaak op en
buiten de haven plotseling verstoord door de tijding
van een droevig ongeluk.
Een zestal jongelieden waren op een kwartier afstands
van het eiland in een wak gereden, zonder dat dit
wegens den dikken mist van den wal kon worden
opgemerkt. Aan vijf hunner gelukte het zich op het
ijs te werken, doch de zesde, Jacob Meun, die den
volgenden dag 20 jaar zou geworden zijn, is voor hun
oogen verdronken in weerwil van de vele pogingen
tot zjjn redding aangewend.
Zoodra het ongeval op het eiland bekend was ge
worden, werd een ijsschuit uitgerust.
Teen men den jongeling na veel moeite had opgehaald,
had hij reeds opgehouden te leven.
Op Urk herinnert niemand zich dat daar ooit hij
het ijsvermaak iemand is omgekomen. (N.c.d.D.)
Te Noordeloos is Zaterdag het 8jarig zoontje van
K. in een bijt geraakt en daaruit levenloos opgehaald.
Personalia.
De heer C. J. Postel is benoemd tot lid der com
missie voor het op 3 Maart en volgende dagen te
Arnhem te houden examen voor de betrekking van
commies der directe-belastingen, invoerrechten en
aceijnsen.
De heer J. Neuteboom hoopt 1 Februari den dag
te herdenken, waarop hij voor 25 jaar werd aange
steld tot concierge van het loge-gebouw.
De heer G. Jz. Wouder is aangewezen als gedele
geerde van het bestuur der afdeeling Hoorn van het
Witte Kruis in het tentoonstellingscomité.
Dinsdag 11 Februari hoopt ds. Cramer van Baum-
garten den dag te herdenken, dat hij vóór 25 jaar de
evangelie-bediening aanvaardde in de Ned. ITerv.
kerk te Westerbork (Drente).
Debutade.
Het teekengenootschap „Debutade" hield gister een
voor onze gemeente zeer interessante tentoonstelling.
Schilderijen, foto's, teekeningen, in 't kort alles wat
op Hoorn van thans en vroeger betrekking had en in
teekening is gebracht, was vertegenwoordigd. Een
helder beeld werd daardoor verkregen van den toe
stand der stad in vroeger dagen en thans. Een mooie
collectie was ingezonden door 't Westl'riesch museum.
Misschien is één der resultaten van deze tentoonstel
ling een drukker bezoek aan ons museum. Meer be
langstelling in de geschiedenis onzer stad is door de
tentoonstelling van „Debutade" zeker gewekt. Moge
dit voor het genootschap een voldoening zijn.
Simultaan-Séances.
In 't café, Jan Pietersz. Coen gaf de heer J. de Haas
van Amsterdam Zaterdagavond een simultaan-dam-
séance, waaraan 13 personen deelnamen.
Van deze 13 partijen won de heer De Haas er 11
en twee bleven onbeslist, n.l. die met de heeren C.
Nobel van Schagen en B. Kort van Enkhuizen. De
séance duurde li/.> uur. Na afloop gaf de heer De Haas
nog eenige schitterende combinaties en slagzetten van
Hollandsche en Fransche spelers. Er is een club op
gericht met aanvankelijk 9 leden.
Denzelfden avond gaf de heer Van Daalen uit
Haarlem een séance in „De Witte Engel." Hier
werden 10 partijen gespeeld, waarvan er 2 werden
verloren.
Jammer, dat deze séances op denzelfden avond vielen.
In een vergadering, op Zaterdag 25 Januari j.I., in
een der lokalen van „de Unie" gehouden, hield de
heer van Buijsen, schoolopziener in het arr. „Alkmaar",
op uitnoodiging van de afd. Alkmaar van li t N.O.G.,
een belangwekkende en leerzame voordracht over
„Tijdrekening en tijdregeling".
De vergadering werd, behalve door den Distr.-
schoolopziener, den heer F. van Rijsens, en een twee
tal personen huiten het onderwijs staande, bijgewoond,
door een 30-tal onderwijzeressen en onderwijzers van
de Alkm. scholen.
Te spreker, die met onverdeelde belangstelling door
alle aanwezigen gevolgd werd, behandelde achtereen
volgens de navolgende onderdeelen standvastige tijd
maat of tij ds eenheid, sterredag, zonnedag, middelbare
dag, middelbare zon of middelb. tijd sterrebanen,
ecliptica en het korten en lengen der dagenmet
enkele berekeningen en met behulp van eenige fraaie
teekeningen werd een en ander toegelicht en aan
schouwelijk gemaakt. In het tweede gedeelte zijner
voordracht behandelde spr. de Juliaansclie en de Gre-
goriaansche tijdrekening, tijdsverelfening, middelb. tijd
in verband met het midden van den dag, de Green
wich- en de Middel-Europ. tijd de invoering van het
zone- of gordelstelsel in Amerika, na de conferentie
te Washington in 1884 en de invoering van den
Greenwichtijd op onze spoorwegen in 1892het actu
eel belang van zijn onderwerp, naar aanleiding der
ingediende wetsontwerpen onzer Regeering, in 1896
en 1906, ter invoering van den Middel-Europ. tijd i
terwijl hij besloot met een beschouwing van de econo
mische voordeelen, alsook van de werkelijke en denk
beeldige nadeelen, die de invoering van den Middel-
Europ. of wel van den Greenwichtijd voor ons land
ten gevolge zou hebben.
Aan het einde der vergadering sprak de voorz. van
de afd. „Alkmaar" van het N. O. G., de heer P.
Greidanus enkele woorden van hulde en dank en
riep den heer van Buijsen, onder algemeen applaus
der aanwezigen, een ernstig gemeend „tot weerziens
toe.
Met ingang van 1 Februari a.s. is benoemd tot
brievenbesteller de heer H. van Drunen alhier.
De Burger IJsclub heeft Zaterdag in „Diligentia"
haar 17-jarig bestaan gevierd op eene wijze waarop
menige vereeniging of club ter dezer stede jaloersch
zou kunnen zijn, zoo vroolijk en ongedwongen ging
het er toe.
Na een korte opening werden de in dicht gestelde
notulen door den secretaris, den heer J. Jonker, voor
gelezen, waarna de officieele opening door den voor
zitter der feestcommissie, den heer Vergaai, op een zeer
aardige wijze volgde. Het feestlied werd gezongen
de voordrachten, ernst en luim, volgden elkaar af en
oogstten veel bijval.
De Burger IJsclub heeft dus een mooi feest ge
vierd. Eerst in den morgen om vijf en zes uur keerde
men huiswaarts.
Men verzoekt ons als nog mede te doelen dat aan
den agent van politie, den lieer J. K. P. Kraan, na
28 jaar dienst in onze gemeente door B. en W. op
zijn eigen verzoek eervol ontslag uit den dienst is
verleend, onder genot van pensioen.
Den 24en dezer werd in de „Unie" de gewone jaar
vergadering van de Afdeeling „Mercurius" van den
Bond van Handels- en Kantoorbedienden gehouden,
die door 23 leden werd bijgewoond. Na opening der
vergadering door den Voorzitter en goedkeuring van
de door den secretaris gelezen notulen der laatste bij
eenkomst, werd mededeeling gedaan van eenige inge
komen missives van het Hoofdbestuur, betrekking
hebbende op de samenstelling van de Statuten der
Afdeeling en eenige huishoudelijk aangelegenheden.
De Secretaris bracht zijn verslag uit over het afge
lopen jaar, terwijl de Penningmeester rekening en
verantwoording Van zijn gehouden beheer deed en
tevens zijne begrooting voor 1908 ter goedkeuring aan
der vergadering voordroeg. Onder dankbetuiging voor
het goede" door hen in het belang der Afdeeling tot
stand gebracht, werd een en ander voor kennisgeving
aangenomen. Daarna'werdsn de concept-statuten der
Afdeeling behandeld en vastgesteld en werd algemeen
goedgekeurd in Februari een feestavond te houden op
de wijze, nader te bepalen door de tevens benoemde
feestcommissie. Vervolgens werden tot bestuursleden
voor 1908 herkozen en gekozen de heeren P. C. Rike,
voorzitter, G. W. Kortenschijl, secretaris. J. Ph. Haas
broek Jr., penningmeester, A. W. van der Hoek, J.
Nachbar, J. Bakker en mej. N. Göddeke en tot leden
der controle-commissie op het beheer van den pen
ningmeester de heeren J. J. de Beurs, J. Bos en mej. G.
Nierop. Nadat de Voorzitter had medegedeelddat
zich weder 2 nieuwe leden voor het lidmaatschap
hadden aangemeld, werd door den heer G. A. Brou
wer eene lezing en bespreking gehouden over: „De
inrichting der Nederlandsche Bank", die alleszins vol
deed, hoogst leerzaam mag worden genoemd en waar
voor de spreker, onder applaus, aller dank mocht ver
werven. De Voorzitter richtte een woord van lof tot
den afgetreden Secretaris, (die wegens verandering
van werkkring als lid bedankte) en steeds met lust
en ijver zijne niet gemakkelijke functie had waarge
nomen, waarmede allen volkomen sympathiseerden. Na
eenige hoogst leerzame en echt vriendschappelijke
oogenblikken te hebben doorgebracht, sloot de Voor
zitter deze vrijgoed bezochte en opgewekte vergadering.
De stand van den vrije baanwedstrijd met zes wor
pen is tot en met Zondag 26 Januari
No. 1 met 5451 punten, no. 2 met 5352 p.,
no. 3 met 5150 p., no. 4 met 50—49 p., no. 5 met
5045 p., no. 6 met 4947 p., no. 7 met 4946 p.,
no. 8 met 4945 p., no. 9 met 4848 p., no. 10 met
48—47 p., consolatieprijs 23 p.
De banen zijn van heden af nog geopendMaandag
van 's morgens 10 tot 's avonds 12 uur, Dinsdag even
zoo en Woensdag van 's morgens 10 tot de sluiting
's avonds 9 uurwaarna direct de uitslag zal worden
bekend gemaakt en de prijsuitdeeling plaats heeft.
De heer T. Witteveen, dresseerder van harddravers
en renpaarden, heeft zich thans gevestigd in het café
Restaurant „Bellevue" aan den Stationsweg. Dit café
Restaurant heeft eene voordeelige verandering onder
gaan. Ook is daarin geplaatst een 1ste klas biljart
van de fabriek „Het Noorden", terwijl als verdere
attractie voor sportliefhebbers daar is te bezichtigen
een zilveren zweep, in een mahoniehouten van binnen
met satijn gevoerde doos. Deze zweep is vervaardigd
in de zilverfabriek van Van Kempen Zonen te
Voorschoten en zij is een lsten prijs der harddraverij
van de gemeente Leeuwarden, door II. M. de Koningin
in 1901 geschonken. Achter het café is een flinke
gelegenheid voor uitspanning aangebracht.
Wanneer men zoo nu en dan leest van stukken, die in
groote plaatsen zelfs tweehonderd en meermalen wer
den opgevoerd, wil men wel eens aan overdrijving gaan
denken. Van de „Kilometervreter," gisterenavond in
Diligentia gegeven, is dat best te gelooven. Terecht
staat er boven kluchtspel, want wat er in de drie ach
tereenvolgende bedrijven wordt vertoond, zijn eenvou
dig kluchten, vaak allerdolste. De Kilometervreter is
een automobilist, die op zijn tochtjes wel van een avon
tuurtje houdt, hetgeen zijn echtgenoote aanleiding
geeft tot jaloerschheid. Plannen om hem hiervan te
genezen, worden gesmeed door zijne vrouw Marie, met
hare zuster Truus en tante Minona, bijgenaamd de
Rijksadvocaat, die zich geheel als schoonmoeder aan
stelt. Een groot verlangen naar kinderen, brengt haar
bij schoonzoons en vrienden in de vermakelijkste toe
standen. Een comedie door haar echtgenoot Otto Ku-
gelberg, met de schoonzoons op touw gezet om mama
er ook eens tusschen. te nemen, geeft aanleiding tot
scènes zoo dol, dat de toeschouwers het vaak uitproest
ten van pret. Een tweetal tooneelspelers, een met
spraakgebrek, een chauffeur met zijn beminde, het
dienstmeisje en een dichter, de tweede schoonzoon, heb
ben hun aandeel in 't geheel dat gisterenavond zeer
veel succes had. Als daarbij nog verzekerd wordt, dat
de tooneelen en grimmeering keurig verzorgd waren,
zal men begrijpen dat het daverend applaus oprecht ge
meend en eerlijk verdiend was. Na afloop werd mede
gedeeld, dat 't succes van dezen avond bij de leden het
plan had doen rijzen om Zondag aanstaande 't stuk te
herhalen in eene volksuitvoering tegen tien cents de
persoon of vijftien cents met besproken plaats.
Alkm. V. V. I—A1 c m. V i c t r i x II (2—3).
Beide elftallen waren volledig, toen eenigen tijd na
tweeën onder niet zeer gunstige weersomstandigheden
werd begonnen. Een hevige wind stond in de breedte
over het veld de spelkwaliteit was daardoor van beide
zijden niet fraai te noemen. A. V. V. trapte af. Het
spel ging vrijwel gelijk op met kritieke oogenblikken
voor beide doelen. Toch duurde het vrij lang eer Alc-
maria's linksbinnen uit een mooien voorzet de eerste
goal van den wedstrijd maakte (0—1). Onmiddellijk
daarna echter maakte A. V. V. gelijk (11). Met
dezen stand ging de rust in.
De eerste oogenblikken na de rust nam A. V. V.
eenigszins de overhand met een goed schot van rechts
namen de jongeren de leiding (2-1). Daarna kwam
er evenwel een kentering. Meer en meer werd A. V
V. op haar eigen helft teruggedrongen. Met een ver
schot maakte Alcmaria middenvoor gelijk (2—2) Twee
maal was intusschen het Alcmaria-doel aan het ge
vaar ternauwernood ontkomen. Alcmaria II bleef
sterkerongeveer 10 minuten voor tijd scoorde zij de
winnende goal.
Meer werd er niet gedoelpunt, zoodat het einde
kwam met een 3—2 overwinning voor Alcmaria
Victrix II.
De voor gisteren afgelaste wedstrijd van Alcmaria
Victrix I contra het sterke elftal der Adelborsten F. C.
zal thans hoogstwaarschijnlijk a.s. Zondag plaats
hebben.
Tewe's bioscoop heeft hier gisteravond en eergister
avond in de Harmonie een voorstelling gegeven. Wij
woonden een deel der voorstelling bij en kunnen con-
stateeren, dat er een eivolle zaal en een verbazend
enthousiast publiek was. Wat gegeven werd was bui
tengewoon boeiend, spannend en leerrijk. En de wijze
waarop het gegeven werd was zeer interessant. Wan
neer er op het doek schotels vielen, dan vielen er in
derdaad schotels achter het gordijn, wanneer er op het
doek geschoten werd, dan werd er op het tooneel ge
schoten, zoodat men niet alleen het schot zag, maar
ook hoorde enz. Bovendien was er een pakkende toe
lichting en mooie piano-begeleiding, zoodat het publiek
met de vertoonde gebeurtenissen meeleefde. Bij een
schets uit het leven bijv. waarin de deugd werd be
loond, een arme man ten slotte een rijk meisje Huwde,
steeg er een daverend hoera op, toen het paartje van
het stadhuis kwam. Zoo zouden we meerdere voor
beelden kunnen opnoemen, waaruit bleek dat de voor
stelling in hooge mate het talrijke bezoek bevredigde.
Waar we verleden jaar met een bioscoop-voorstel
ling speciaal voor de lezers der Alk
maarsche Courant tegen verminderd tarief
telkens een volle zaal met veel succes hadden
gehad, hebben wij ons tot den heer Tewe gewend en het
is ons aangenaam te kunnen mededeelen, dat wij beslag
hebben kunnen leggen voor onze lezers op de beide
voorstellingen, welke dezo bioscoop hier na hedenavond
nog geeft.
Voor de volgende prijzen kunnen onze lezers deze voor
stellingen bijwonen: eerste rang 35 ets., tweede 25 en
derde 15 ets. Besproken plaatsen 5 ets. extra. Voor
niet-lezers zijn de prijzen 75, 50 en 25 ets., plaatsbe
spreking 10 ets.
Daar het ons verleden jaar is gebleken dat velen lie
ver oen bon voor 4 kaarten dan voor 3 hadden, heb
ben wij zooals uit de bon op de volgende bladzijde blijkt
gehoor gegeven aan dezen wenscli.
De heer Tewe heeft zich verplicht de voorstellingen
te doen aanvangen om 8 uur en te doen eindigen om
elf. Hij is gehouden een geheel nieuw programma to
geven, dat zeer afwisselend is, en uit de volgende num
mers bestaat:
Automobielrennen Parijs-Lyon, De Arabische too-
venaar, Fransche kleederdrachten, Een slechte moeder
(schets uit het leven), Een strandgezicht (Boulogne
sur nier), De marmergroeven van Italië, wat een onge
luk als men een schoonzoon heeft, Arie de wildstroo-
per, De Wonderbare sigarenkist, Een lekker hapje of
de gestroopte eendvogel, Chineesche bloemen, Liefheb
bende grootouders (schets uit het leven), Leer om
loer, De tegenspoed van een keukenmeisje, De betoo-
verde rozen, Panorama van Spanje, De bestolen djef,
De verborgen schatten van een Indisehen vorst, voor
het eerst in een comedie of vijf vrijbiljetten.
Waar zulk een prachtprogramma tegen zoo'n lagen
toegangsprijs voor onze lezers wordt vertoond, daar
twijfelen wij niet, of onze moeite en kosten zullen ook
ditmaal weder worden beloond met beide avonden een
volle zaal en dankbaar gestemd publiek.
ALKMAAR, 24 Januari 1908.
Mijnheer de Redacteur.
Beleefd verzoek ik U een kleine plaatsruimte in Uw
geacht blad, teneinde in het publiek een zaak te bespre
ken welke gisterenavond het doel eener door U bijeen
geroepen samenkomst was in het café Central alhier.
Moeht ik het genoegen hebben een uitnoodiging tot die
vergadering' te ontvangen, zoo ware ik daar toch niet
tegenwoordig geweest, indien ik had kunnen vermoe
den, dat Uw vergadering met zorg gekozen was uit be
sliste voorstanders van het oprichten eener openbare
leeszaal in dien vorm, welken U daaraan wilt geven. Ik
had gehoopt kennis te maken met de ideeën van voor-
en tegenstanders. Tot II als voorzitter der zich ge
constitueerd hebbende vereeniging tot oprichting
eener openbare leeszaal te Alkmaar, neem ik hierbij de
vrijheid mij te wenden in het openbaar, teneinde de be
langstelling voor dit onderwerp uit te breiden; niet
uitsluitend de belangstelling van de besliste voorstan
ders, doch van een grooter deel onzer ingezetenen. Daar
waar ge U zult wenden tot de gemeente en het rijk om
financiëelen steun, komt het mij voor, dat meer perso
nen gehoord dienen te worden, dan den kleinen kring,
welke gisterenavond in het café Central tegenwoordig
was.
Is het onnoodig, voordat gij verder gaat op den in
geslagen weg, Uw plan nog eens in het openbaar te be
spreken? Zou niet met een kleine verandering in de
wijze van uitvoering van Uw plan een volmaakter sa
menwerking mogelijk zijn van alle ingezetenen,
daar waar zooveel nut kan getrokken worden uit het
verschaffen van kostelooze lectuur?
Wat nu is Uw doel?
„Verhooging van het zedelijk peil der bevolking door
„vermijding van éénzijdige politieke lectuur en ver
schaffing van technische lectuur."
Gij stelt voor politieke bladen van allerlei richting
in Uw leeszaal neer te leggen, om daarmede, als ook
door ontspanningslectuur lezers te lokken, ongemerkt
komt dan wel de belangstelling voor de technische lec
tuur. Zijt gij bevreesd, dat het bezoek aan Uw in
richting zeer gering zou zijn, indien deze lokmiddelen
niet gebruikt zouden worden?
Gesteld, dat de praktijk U gelijk geeft en dat het lé
zen der vakboeken en tijdschriften elk jaar iets toe
neemt, hebt ge dan toch met eigenlijk maar een succes
d'estime behaald, en dat alleen van een deel van Alk-
maar's ingezetenen, want is het een oprechte houding,
die uwe vereeniging aanneemt? Is deze houding in
overeenstemming met Uw leuze„neutrale openbare
leeszaal; van allen, voor allen?" Zijn Uw lokmiddelen
het goede doel waardig?
Indien gij voorop stelt, dat het wenschelijk en nut
tig is, dat onze medeburgers verschillende politieke
richtingen zullen leeren kennen uit de lectuur op Uw
leestafel aanwezig, is dat dan nief een liberale
opvatting Een neutrale opvatting is dit geens
zins. Verbijsterend was het gisterenavond ontwikkelde
personen te hooren verklaren, dat Uw leeszaal zou zijn
„voor allen, door allen".
Daar waar de kerkelijke partijen in ons land met
steeds veldwinnend succes zich kanten tegen de open
bare school, die eveneons strijdt onder het „neutrale"
vaandel, daar zou het mij vreemd voorkomen, wanneer
deze partijen met ijver zouden steunen Uw inrichting
waar in hunne oogen zeer onzedelijke lectuur voor
iedereen te verkrijgen is d. w. z. lectuur, welke in-
druischt tegen hunne zeden en opvattingen. Gaarne
geef ik U toe, dat ge van die zijde allicht geen offici
eele tegenwerking zult ondervinden, doch dat is geheel
iets anders dan medewerking, of ook maar sympathie.
Als dit zoo is, wordt het dus geen „instelling van al
len voor allen," doch eenvoudig een liberale lees
zaal. Dat deze onder onze stadgenooten steun zal vin
den is niet twijfelachtig, doch het neemt niet weg, dat
de leuze waaronder zij strijdt onjuist is.
Over het nut van couranten lezen van verschillende
richting zullen wij niet twisten, doch het zal er mede
gaan als met mij zeiven, bij het lezen van de brochuren,
die onder den titel „Pro en Contra" geregeld verschij
nen en waarin regelmatig belangrijke kwesties van den
dag worden behandeld van uit twee tegenovergestelde
stantpmiten. Mannen met talrijke predikaten, ver
grijsd in de studie van het onderwerp en kwestie, pluk
ken elkander daarbij de grijze haren vaak uit en kunnen
niet komen tot overeenstemming, en wilt ge dan, dat
een leek, na de lezing van de twee partijen gehoord te
hebben, zich een juist oordeel zal vormen? Mij persoon
lijk is dat nooit gelukt nadat ik weer een aflevering van
Fro en Contra had uitgelezen. Gelooft gij dat dit bij
de groote massa anders zal zijn? Indien dat zoo ware,
4
