DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en tiende jaargang.
1908
DINSDAG
18 FEBRUARI.
BINNENLAND.
No. 41.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Onbestelbare Brieven en Briefkaarten.
De Kamervacature voor Tietjerksteradeel.
Kamervacature Rheden.
Kamerverkiezingen.
Verzekering tegen werkloosheid.
Een nieuwe Havenarbeidersbond.
Vrouwenkiesrecht.
Dr. Kuyper niet naar de Tweede Kamer.
Grondgebruik en veestapel.
RECHTZAKEN. Hf
De zaak Walters-Richter.
GEMENGD NIEUWS.
Bordeauxsche pap.
AARSC
POSTKANTOOR TE ALKMAAR.
LIJST van de aan dit kantoor en de daaronder be-
hoorende hulpkantoren ter post bezorgde brieven en
briefkaarten, welke wegens onbekendheid van de ge
adresseerden niet zijn kunnen worden uitgereikt.
le Helft der maand Februari 1908.
Brieven.
Chr. Kriegel-, Amsterdam.
Mej. H. Acksendorf,
Kramer Co.,
Dir. Administratiegebouw, Alkmaar.
J. Groen, Hoorn.
J. Buisman, Rotterdam.
J. van Zonneveld, Voorschoten.
Brief kVa r t e'n.
Jac. Groot, Haringkarspel
Buitenl and.
Geene.
Aan de afzenders wordt aanbevolen hun naam en adres
op de stukken te vermelden, opdat deze bij onbestelbaarheid
aan hen kunnen teruggegeven worden.
ALKMAAR, 18 Februari.
Wij hebben de vorige week melding gemaakt van de
-.eroordeeling van Von Veltheim ,de man, die indertijd
president Kruger „omver werpen'' wilde, en die latei-
een zekeren Solly Joel telkens dreigbrieven zond en
deswege Woensdag té* Londen werd veroordeeld tot
twintig jaar gevangenisstraf.
Er werden thans pogingen aangewend om die straf
verminderd te krijgen, maar alvorens hierop nader in
te gaan, willen we nog even stilstaan bij den wonder-
baarlijk-avontuurlijken levensloop van dezen beklaagde,
nog wat meer bijzonderheden geven, dan tot dusverre
werden vermeld.
Hij heet eigenlijk Karei Kurt en werd in Brunswijk ge
boren. Toen hij 13 jaar was overleed zijn vader. Hij
bezocht eerst de school in Blankenberg, werd vervol
gens in een weeshuis te Brunswrjk geplaatst en toen
hij ook hier niet wilde oppassen, werd hij op een Duit-
sche stoomboot gebracht. Hij schijnt al heel gauw
weggeloopen te zijn en zich verhuurd te hebben bij den
kapitein van een Duitsch zeilschip. In 1879 hij was
inmiddels twee en twintig jaar geworden bevond hij
zich onder den naam Woerder op een Engelsch zeil
schip. Het volgende jaar was hij ter vervulling van
zijn dienstplicht in Duitschland, maar deserteerde het
zelfde jaar, van zijn kapitein van Veltheim stelend
diens naam en diens horloge. Van 18831886 was hij
op verschillende Engelsche schepen matroos, doch in
laatstgenoemd jaar nam hij den naam Oliver Jackson
aan, gaf zich uit voor scheepskapitein, en ging naar
Australië. In Perth huwde hij, maar spoedig verliet
hij zijn vrouw weer en begaf zich naar Kaapstad. Toen
bij vernam dat zijn vrouw op weg naar Londen betrek
kingen had aangeknoopt met een heer, trachtte hij
intusschen ook naar Londen vertrokken dezen geld
af te persen. In 1888 reisde Kurt naar Amerika en
kreeg te New-Orleans een betrekking bij de Colombo-
maatschappij, die hem later als agent naar Santa Mar
ts zond. -Hij bezocht van daaruit Europa en ging, of
schoon hij deserteur was, ook naar Duitschland. Of
schoon getrouwd, liet hij een huwelijksadvertentie
plaatsen, waarop een dame schreef, met wie hij naar
Santa Marta trok, waar hij consulair agent der Veree-
nigde Staten werd. In 1895 keerde hij met 3000 dollars,
welke hij een brouwerij had ontfutseld, naar Engeland
terug, in gezelschap van een vrouw^ met wie hij in het
hotel Metropool te Londen logeerde. «Het volgende jaar
maakte hij een uitstapje naar den Hatz, leerde daar
een juffrouw Schiffer kennen, vroeg om haar hand,
doch de vader begeerde hem niet tot schoonzoon. Hij
verdween met het meisje, dat 10.000 mark meenam, en
trouwde met haar in Londen, den naam v. Veltheim op
gevende. Maar zij vernam weldra, dat hij reeds ge
huwd was en het huwelijk werd door het gerecht ongel
dig verklaard.
Intusschen had Veltheim alweer een andere juffrouw
leeren kennen, mej. Maurogardato, met wie hij in Fe
bruari 1897 in het huwelijk trad. Doch ook zij ontdekte
spoedig, dat haar echtgenoot reeds gehuwd was en
trachtte een echtscheiding te krijgen. Met 3000 gulden
verdween hij. Even later wist hij een baantje te krijgen
bij de bereden politie te Kaapstad, zijn vroeger leven
werd evenwel bekend en hij moest dientengevolge den
dienst verlaten. Toen begon de afpersing van de ge
broeders Joel, waarbij Veltheim Woolf Joel naar hij
zeide om zich zelf te verdedigen tegen een overval
doodschoot. Hij werd te Johannesburg vrijgesproken
on de vreugde over dit vonnis was groot want de Bai-
nato's en de Joels waren verschrikkelijk gehaat. Velt
heim werd later wegens afpersing gearresteerd en uit
de Transvaal verbannen.
In October 1900 was hij te Triest, waar hij zich uit
gaf voor de eenige, die wist waar Krugers befaamde mil-
Üoenen zouden zijn geborgen. Hij wist een half milli-
*W1 kronen bij elkaar te krijgen, naar het heette om
de sc-hat op te delven. Hij trok vervolgens naar Na
pels, leerde daar een gehuwde dame kennen, die met
hem naar Genève vertrok, waar hij haar al heel spoedig
in den steek liet. Met een andere dame uit Napels
reisde hij vervolgens naar de Sioux-watervalleu in
Amerika. Maar ook hier duurde zijn verblijf slechts
kort. Hij ging naar Parijs, leerde daar een jonge da
me kennen, er werd een schijnhuwelijk voltrokken in de
kerk, waarbij een vriend van Vcltheim de rol van
priester vervulde.
In 1905 is Veltheim in Neustadt, waar hij een "rijke
weduwe het hof maakt en zich uitgeeft voor een eige
naar van mijnen in Amerika. Hij wist haar een half
millioen mark afhandig te maken en ging vervolgens
naar Bazel waar hij het geld met volle handen weg
smeet. Vervolgens trok hij naar Antwerpen en met
een meisje vandaar naar Parijs, waar hij in hechtenis
genomen werd. Toen de rijke weduwe dit hoorde,
pleegde zij zelfmoord.
Zóó is in het kort de geschiedenis van dezen
vijftigjarigen avonturier, die het einde van zijn leven
zal moeten doorbrengen in de gevangenis. In Londen
wil men een verzoekschrift bij den minister van bin-
nenlandsche- zaken indienen, om de straf voor von
Veltheim verminderd te krijgen. Er moet druk op het
verzoekschrift geteekend worden, want men vindt twin
tig jaar een veel te hooge straf voor het schrijven van
dreigbrieven aan de Joels, die zelf ook geen besten
zijn.
Blijkbaar heeft de Engelsche rechter aangenomen,
dat Veltheim indertijd Woolf Joel heeft vermoord,
maar dat mocht hij niet aannemen, aangezien de rech
ter in Zuid-Afrika destijds besliste of althans de mo
gelijkheid toegaf, dat hij uit zelfverdediging had ge
handeld. Dan keurt men 't ten zeerste af, dat tusschen
de uitspraak van de jury en het vonnis de politie haar
verhaal van Veltheim's schuldig leven mocht voorlezen.
Daardoor was de verdediging overrompeld.
Al mocht deze poging tot vermindering van straf
iets uitwerken, von Veltheim zal zij niet baten. Immers
wegens zijn laatste oplichterijen in Neustadt heeft
Duitschland zijn uitlevering gevraagd, zoodra hij zijn
straf heeft uitgezeten. En het zal den man wel totaal
onverschillig zijn of hij zich in een Engelsche of in een
Duitsche gevangenis bevindt.
Naar de N. Ct. verneemt is er geen sprake van,
dat de minister van landbouw, N. en H., de heer
Talma, bereid zou bevonden worden een candidatuur
voor de Tweede Kamer te aanvaarden. -
Als mogelijke candidaten voor den Kamerzetel van
Rheden worden thans ook genoemd de heeren H. C.
A. de Block, kapitein der grenadiers te 's-Gravenhage
en J. L. Pauwen te Pannerden.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft, blij
kens aankondiging in de Stct. no. 41, omdat de heeren
mr. Th. Heemskerk, mr. M. J. C. M. Kolkman en A. S.
Talma ingevolge art. 96 der Grondwet van rechtswege
het lidmaatschap van de Tweede- Kamer der Staten-
Generaal hebben verloren, en derhalve eene verkiezing
voor een lid van die Kamer moet plaats hebben in de
kiesdistricten Sliedrecht, Rheden jui Tietjerksteradeel,
bepaald, dat die verkiezing zal plaats hebben op Dins
dag 3 Maart e.k., de stemming, zoo noodig, op Donder
dag 12 Maart e.k. en de herstemming, zoo noodig,
Dinsdag, 24 Maart e.k.
f>P
Nu meer en meer de behoefte aan verzekering tegen
werkloosheid zich doet gevoelen, heeft ook de Gemeen
teraad van Bussum deze zaak ter hand genomen.
Voor eenigen tijd benoemde hij uit zijn midden eene
commissie, die een onderzoek zou doen naar wat in de
ze door de gemeente kon gedaan worden.
Deze commissie, bestaande uit de heeren Groenen,
Küler en Oldigs, heeft in overleg met de besturen van
de werklieden- en patroonsvereenigingen besloten den
Raad voor te stellen over te gaan tot stichting van een
1 onds of bevordering van verzekering tegen de gelde
lijke gevolgen van onvrijwillige werkloosheid in de ge
meente.
Dit fonds, dat zijn middelen wil putten uit subsidies
uit de gemeentekas, makingen en schenkingen, beoogt
een bijslag te geven bij de uitkeeringen, die de aange
sloten vereenigingen van werklieden in geval van
werkloosheid aan hare leden doet. Die bijslag zal niet
meer dan 100 per hoofd en por dag niet meer dan
50 ct. mogen bedragen.
Om tot dit fonds toegelaten te kunnen worden, moet
eene vereeniging o. m. zijn eene werklieden-vereeniging
ot eene vereeniging van werklieden-vakgenooten
daarover is men het nog niet geheel eens een werk-
loozenkas bezitten, waaraan alle leden deelnemen en
waarin elk lid wekelijks minstens 10 ct. stort.
Ile-t fonds zal beheerd worden door een bestuur van
3 ledën, te benoemen door den Gemeenteraad en waar
van 2 lid van den Raad moeten zijn, terwijl het derde
bestuurslid gekozen wordt uit de besturen der toegela
ten vereenigingen.
In den Haagschen gemeenteraad is gisteren een
voorstel van B. en W. in zake de werkloosheid ver
zekering, in beginsel aangenomen.
Het Noorsche stelsel is daarmee door den Haagschen
raad aanvaard. Aanvaard met 27 tegen 9 stemmen,
dus met flinke meerderheid. Onder de tegenstemmers
waren 3 liberalen, 3 katholieken, 2 sociaal-democraten
en 1 vrijzinnig-democraat. Alle amendementen, die
tegen de voorstellen van B. en W. ingingen, waren
te voren verworpen het amendement Ter Laan (alleen
steun van vak- en beroeps-vereenigingen, zonder in
voering van het Noorsche stelsel beoogend,) hracht het
nog het verst10 raadsleden gaven daaraan hun stem
Maar bijna driemaal zooveel (27) stemden tegen.
Zondag is definitief opgericht de Algemeene Neder-
landsche Bond van Arbeiders in het Havenbedrijf.
Als lid kunnen toetredenboot- en scheepswerkers,
expeditie- en veemarbeiders, wegers en meters, contro
leurs, ophouders en vrijheden, dekpersoneel van rivier
en binnenvaartuigen, schuitenvoerders en soortgelijke
categorieën van arbeiders.
De vorm der organisatie is aldus vastgesteld, dat in
elke plaats slechts één afdeeling kan bestaan, die in
tusschen in onderafdeelingen verdeeld kan worden.
Het voorloopig dagelijksch bestuur bestaat uit Mo
lendijk, Kalter en Verhulst. Plet definitieve bestuur
wordt eerst over een paar maanden gekozen, omdat nog
op de definitieve toetreding van eenige vereenigingen
gewacht wordt.
In den loop der week verschijnt het eerste nummer
van het veertiendaagscli orgaan „De Havenwerker."
(„Het Volk.")
JgOmtrent het dit jaar van 15 tot 20 Juni te Am
sterdam te houden internationale congres voor vrou
wenkiesrecht deelt men ons nader het volgende mede
In de openbare vergadering van Dinsdag 18 Juni
zal de vraag„Wat heeft vrouwenkiesrecht uitge
werkt in de landen waar het reeds bestaat worden
beantwoord door afgevaardigden uit Finland, Noor
wegen, Australië en de 4 Stalen van Noord-Amerika,
waar de vrouw het kiesrecht reeds bezit. Voor den
Woensdagavond is aan de orde gesteld de vraag:
„Waarom behooren jn landen, waar een representa
tieve jregeeringsvorm bestaat, de vrouwen te worden
ontvoogd Op den Donderdagavond zal worden ge
handeld over de vraag": „Waarom behoeven^de huis
vrouw, de huismoeder en zij, die in den huisarbeid
werkzaam zijn, het kiesrecht?" en op den Vrijdag
avond: „Waarom is het kiesrecht noodzakelijk voor
de arbeidster, de philanthropiste, de armverzorgster,
de opvoedster, de onderwijzeres Donderdagmiddag
zal het vrouwenkitsrechtvraagstuk van christelijk
standpuntHvorden toegelicht.
Jhr. mr. W. Six. f
In den ouderdom van 78 jaar is gisteren in Den
Haag, zooals wij in een deel der vorige oplage reeds
mededeelden, overleden jhr. mr. Willem Six, oud
minister van Binnenlandsche Zaken in het kabinet
van Lijnden-Modderman.
De heer Six, te Utrecht geboren, promoveerde aldaar
in 1851 tot doctor in de beide rechten. Aanvankelijk
commies bij het departement van Binnenlandsche
Zaken, later referendaris bij het departement van
Koloniën, was hij van 1868 tot 1876 secretaris der
gemeente 's-Gravenhage, van 1876 tot 1879 commis
saris des Konings in Zeeland en van 1879 tot 1882
minister van Binnenlandsche Zaken. Jhr. mr. Six
was oud raadslid en wethouder van 's Gravenhage,
lid van de Eerste Kamer van 1888 tot 1893 en sedert
1893 Rijkscommissaris bij de Staatsspoorwegen en bij
de H. IJ. S. M. De overledene was tevens mede
directeur der Eerste Ned. Verzekeringmij. op het leven,
tegen invaliditeit en ongelukken.
De Standaard, die allereerst een besliste tegenspraak
geeft van allerlei geruchten omtrent dr. Kuypers
weigering om eenige portefeuille in hot nieuwe kabinet
te aanvaarden, bevestigt daarna dat dr. Kuyper geen
candidatuur bij de komende aanvullingsverkiezingen
zal aanvaarden. „De Standaard" schrijft
„Voor deze loopende legislatieve periode hield dr.
Kuyper zich opzettelijk buiten de actieve politiek, en
zal dan ook, naar hij reeds meldde, noch te Sliedrecht,
noch in Tietjerksteradeel een candidatuur, mocht die
hem worden aangeboden, aanvaarden.
Maar is het dan billijk, iemand die zich zóó verre
van de actieve politiek houdt, toch keer op keer in
het heetst van die politiek te mengen?
Gelijk we in ons artikel„Het derde Kabinet van
Rechts", het uitdrukten, mr. Heemskerk en hij alleen
was de man van het oogenblik, en het is volkomen
correct, dat hem de opdracht verleend is, en dat hij
die aanvaard heeften we mogen er ons in verblijden,
dat hij zich van die opdracht, in de formatie van een
sterk kabinet, zoo gelukkig wist te kwijten."
Mr. Van Zinnicq Bergmann.
Uit het opschrift in het nummer van gisteren boven
het bericht onder de telegrammen van mr. Zinnicq
Bergmann, Eerste Kamerlid voor Noord-Brabant, zou
men kunnen afleiden dat deze reeds overleden was.
Dit is niet het geval. Zijn toestand is echter, zooals
uit het bericht trouwens bleek, zeer zorgwekkend.
Volgens de groote bladen was de toestand gisteravond
iets beter.
Uit 's-Gravenhage meldt men, dat het bjj de regee
ring een punt van overweging uitmaakt, gelden aan
e vragen ten behoeve van een in 1909 te houden
telling van het grondgebruik en den veestapel en dat,
naar aanleiding daarvandoor den nu afgetreden
Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, een
schrijven is ge.zonden aan de Ged. Staten der onder
scheidene provhiciënom door hun tusschenkomst
hierover het gevoelen te vernemen van eenige burge
meesters in hun provincie, die, naar hun meening,
het meest tot oordeelen bevoegd zijn. Een viertal
punten is'hiertoe aangegeven. Later zou dan over de
zaak een vergadering worden gehouden van den direc
teur-generaal van den Landbouw met de bedoelde
burgemeesters.
Voor den Iloogen Raad is behandeld de zaak Wal
ters-Richter.
De rechtbank te Alkmaar en het gerechtshof te Am
sterdam hadden te beslissen over de eenzelvigheid van
een achterhaalde, krachtens art. 269 strafvordering.
II. J. W. C. Richter, schrijnwerker, geboren te Hallo
aan de Saaie, op 2 December 1878, was door de recht
bank te Alkmaar veroordeeld tot 2 jaar en 6 maanden
gevangenisstraf wegens diefstal met braak en in de ge
vangenis te Utrecht opgesloten.
Doch op 29 November 1904 was hij uit die gevange
nis uitgebroken. Op 12 Juli 1907 werd nu te Castri-
cum iemand aangehouden, die door den veldwachter en
den officier van justitie herkend werd als Richter. De
bedoelde persoon, die ook aanvankelijk bekende, Rich
ter te zijn, gaf echter later op te zijn Rudolf Comellv
Walters, monteur. De officier van justitie bij de
rechtbank te Alkmaar verzocht daarom te beslissen, dat
deze persoon is Richter.
Op grond van verschillende getuigenverklaringen
nam de rechtbank zoodanige beslissing.
Dit vonnis werd echter vernietigd, omdat de recht
bank geen beslissing had genomen op het verzoek van
den achterhaalde, om hem alsnog te meten. Opnieuw
recht doende, besliste het Ilof, dat de eenzelvigheid van
den achterhaalde met den persoon, die op 13 September
1904 werd veroordeeld, wegens diefstal, en op 29 No
vember daaraanvolgende uit de gevangenis te Utrecht
uitbrak, vaststond. De officier van justitie werd ech
ter nie-t-ontvankelijk verklaard in zijn vordering, om te
beslissen, dat deze persoon inderdaad Richter is ge
naamd.
Van deze uitspraak was „Walters" in cassatie geko
men. Middelen waren niet voorgesteld, maar adv.-
gen. jhr. mr. Van der Does de Willebois wees er op,
dat het Hof.'t vonnis vernietigd had, omdat de recht
bank verzuimd had, te beslissen op het verzoek van
Walters, om nog eens te worden gebertillonneerd, doch
dat het Hof zelf verzuimd had, op dit verzoek eene be
slissing te nemen.
Hij concludeerde dus ambtshalve tot vernietiging
van het vonnis en verwijzing de» zaak naar een aan
grenzend gerechtshof.
De heer Ritzema Bos schrijft aan het Hbld.
In den vorigen zomer zijn in enkele streken van ons
land de bladeren of de vruchten of bladeren en vruch
ten beide van sommige appel-, en pereboomen na be
spuiting van deze met Bordeauxsche pap beschadigd of
afgevallen, waardoor hier en daar schade is teweegge
bracht. Ten einde vingerwijzigingen te hebben, bij een
onderzoek, dat ik mij voorstel naar de oorzaak van dit
verschijnsel in te stellen, zond ik in December j.l. tot de
Rijks Landbouw- en Rijks Tuinbouwleeraren, tot ver
schillende andere deskundigen op 't gebied der ooft-
teelt, eene serie vragen betreffende het voorkomen van
de bedoelde beschadiging na de aanwending van Bor
deauxsche pap, betreffende de omstandigheden, waai'-
onder deze werd waargenomen, betreffende de variëtei
ten, welke er door werden getroffen, enz. enz. Ook in
verschillende vakbladen en in andere couranten werden
deze vragen opgenomen.
Van verschillende kanten ontving ik mededeelingen
in antwoord op de door mij gedane vragen: mededee
lingen, die wel is waar de oorzaak der voorgekomen be
schadiging' nog niet tot klaarheid brengen, maar toch
bij een later in te stellen onderzoek van veel nut kun
nen zijn.
Maar van meer dan eene zijde ook vernam ik, dat
onderscheiden personen, die sedert kortereri of lange-
ren tijd gewoon zijn hunne ooftboomen ieder jaar gere
geld te bespuiten, of die zich juist hadden voorgeno
men, daarmee te beginnen, nu bang zijn geworden voor
beschadiging, en aarzelen, in 't voorjaar de Bordeaux
sche pap weer aan te wenden.
Ik zou het betreuren, wanneer de ruchtbaarheid, die
door mij geheel onwillekeurig, door 't stellen van de bo
venbedoelde vragen, werd gegeven aan de schade, voor
gekomen na de aanwending van Bordeauxsche pap, ten
gevolge zou hebben, dat het aantal personen, die dit
heilzame middel aanwenden, verminderde.
Mijne bedoeling was in 't geheel niet, het gebruik
van Bordeauxsche pap te ontradenmij, die ook nog
in den vorigen zomer zoo tallooze voorbeelden heb
gezien van het enorm groote nut van deze pap bij de
bestrijding van schurft en andere ziekten van de ooft
boomen en het ooft.
De door mij ingestelde enquête heeft mij geleerd, dat
eenigszins belangrijke beschadiging sommige boomer,
leden, toch door de meerdere opbrengst van hunne an
dere vruchtboomen nog veel meer en veel beter fruit
oogstten, dan zij, door Bordeauxsche pap slechts in en
kele jaren voorkomt, en dan nog maar zeer plaatselijk,
en bij sommige boomen, terwijl ook die fruittelers, wien
het ongeluk trof, niettegenstaande het verlies, dat zij
bij die geen Bordeauxsche pap hadden aangewend.
Met name de eerste en belangrijkste bespuiting, n.l.
