DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
La.nd.weer*
No. 83.
Honderd en tiende jaargang.
1908
DINSDAG
7 A P R I L.
Groote Yoorjaars veemarkt
te ALKMAAR,
op Dinsdag 21 April 1908.
GROOTE PAARDEJVMARKT
te Alkmaar,
op Woensdag 22 April 1908.
Nationale Militie.
Landweeroefeningen.
LANDWEER.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Herhalingsoefeningen
Ontheffing of vergoeding.
Oproeping in werkelijken dienst.
De crisis in de diamantindustrie.
GEMENGD NIEUWS
Van drinkwater verstoken.
Notarissen geverbaliseerd.
Het conflict te Krommenie.
Concurrentie.
Tegenwoordigheid van geest.
Een benarde positie.
Spelen met lucifers.
Oude steenen.
GODR
De Burgemeester der gemeente Alkmaar brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat ter gemeente-secre
tarie ter inzage is nedergelegd een staat, aanwijzende
welke verlofgangers bij de militie te land in 1908 tot
opkomst onder de wapenen voor herhalingsoefeninge i
zijn gehouden, met vermelding van de data van op
komst onder de wapenen en van vertrek met groot-ver
lof.
Alkmaar 4 April 1908.
De burgemeester voornoemd
G. RIPPING.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat door den
Minister van Oorlog is bepaald betgeen volgt:
„Gedurende de aanstaande oefeningen, kan aan de
landweermannen, die gehuwd zijn of als hoofd van een
gezin zijn aan te merken, door den Landweerdistricts-
eommandant worden vergund om thuis te slapen, mits
hun gezin in of nabij de plaats van oefening gevestigd
is en de vergunning niet aanleiding geeft tot het af
leggen van zoodanige afstanden, dat daardoor invloe :1
wordt uitgeoefend op den goeden gang der oefeningen
ten gevolge van, buiten deze, opgedane ver
moeienis.
De landweermannen, aan wie zoodanige vergunning
wordt verleend, zullen hebben zorg te dragen, dat z;j
ten minste een half uur vóór den aanvang der morgen
oefening in de kazerne terug zijn, terwijl zij des avonds
eerst naar huis kunnen gaan, nadat alle oefeningen en
diensten voor hen zijn afgeloopen."
„Aan de vorenbedoelde landweerplichtigen kan te
vens door den Landweerdistricts-coanmandant worden
vergund, om in eigen voeding te voorzien; zij ontvan
gen dan alleen een ration brood, terwijl aan hun
0.25 per dag, als vergoeding van levensmiddelen
wcrdt uitgekeerd.
De landweermannen, die deze laatste vergunning
erlangen, mogen zich echter niet tusschen de morgen
en middagoefening naar huis begeven; eenmaal in de
kazerne, blijven zij daar, tot zij zich des avonds, na af
kop der diensten, naar huis begeven; op dezen regel
mag alleen eene uitzondering worden gemaakt, indien
eene avondoefening plaats heeft, waarvan de betrok
kenen dan tijdig verwittigd moeten worden.
De bovenbedoelde vergunningen worden verleend
voor den geheelen duur der opkomst en niet voor enke
le willekeurig te kiezen dagen.
Indien van de vergunningen misbruik wordt ge
maakt, moeten deze, onverminderd de eventueel op -e
leggen straf, voor den overtreder onmiddellijk worden
ingetrokken."
Belanghebbenden, die de bovenbedoelde vergunning
of vergunningen wenschen te erlangen, behooren zich
daartoe ten spoedigste tot den landweerdistricts-com-
mandant (Kennemerpark No. 23 te Alkmaar) te wen
den.
Alkmaar, 6 April 1908.
De burgemeester voornoemd
G. RIPPING
BURGEMEESTER en WEI 110 UDEKS der gemeen
te Alkmaar, brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat bij Koninklijk besluit van 9 Mei 1906 (Staatsblad
No. 111) eene regeling is vastgesteld betreffende het
toekennen van de vergoeding, bedoeld in artikel 15bis
der Landweerwet, in verband waarmede door den
Minister van Oorlog bij besluit van 12 Mei d.a.v. ter
bevordering van een spoedige afdoening en daardoor
van'de belangen der verzoekers, het volgende is bepaald
lo. Verzoeken om vergoeding, alsook verzoeken om
ontheffing van den werkelijken dienst, als kost
winner de laatste gericht tot H. M. de Koningin
worden ingediend aan zijne Excellentie den Mi
nister van Oorlog, door tusschenkomst van Burge
meester en Wethouders dezer gemeentevoor zoover
zij, die de verzoeken doen, wonen in de gemeente
Alkmaar, of, ingeval zij buitenslands verblijf hou
den, in het register van inschrijving van het per
soneel van de landweer dezer gemeente voorkomen.
40. dat de bovenbedoelde verzoeken in het bezit van
Burgemeester en Wethouders moeten zijn gesteld
binnen tien dagen na de dagteekening van 'de openbare
kennisgeving tot oproeping in werkelijken dienst, dus
vóór of op 16 April a.s.
De verzoeken, waarvoor formulieren kosteloos ter ge
meente-secretarieverkrijgbaar zijn gesteld, moeten aldaar
worden onderteekend door hem, haar of hun, die ver
meent of vermeenen daarvoor in aanmerking te komen,
alsmede door den dienstplichtige. Het zakboekje moet
dan worden medegebracht.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
6 April 1908. DONATH, Secretaris.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR,
gelast, krachtens bekomen aanschrijving, de onder
staande verlofgangers van de Landweer, om zich op
na te noemen dagen en plaatsen aan te melden, ten
einde voor den tijd van zes dagen in werkelijken dienst
te worden gesteld tot het houden van oefeningen.
Zij moeten voorzien zijn van de voorwerpen van
kleeding ©n uitrusting' door ben met groot verlof me
degenomen, alsmede van de voorwerpen van kleeding,
uitrusting en ledergoed, die aan ben na hun vertrek
met groot verlof of na den ingang van bun groot ver
lof bij toezending mochten zijn uitgereikt.
De verlofgangers der landweer, die door ziekte ver
hinderd zijn in werkelijken dienst op te komen moeten
twee dagen vóór den dag voor hunne opkomst bepaald
een gezegelde en gewaarmerkte geneeskundige verkla
ring ter gemeente-secretarie inleveren.
Zijn er onder de opgeroepen verlofgangers ter uit
oefening van bun beroep van zeevarende buitenslands,
dan wordt betrekkelijk hen een uittreksel uit de mon
sterrol tegemoet gezien. Dat stuk zal de verklaring'
dienen in te houden, dat bet schip, waarmede de reis
is ondernomen niet is teruggekomen.
Landweer-Inf anterie.
27 April 1908, voorm. 7.10 uur (Amst. tijd), aan
het spoorwegstation te Alkmaar:
lichting 1903
PIETER VAN STIPRIAAN, JACOB BRAN
DER;
lichting 1904-:
LEO PETRUS BERNARDITS BIJLOOS, GER-
RIT SEVERIJN, ANTONIUS HENDRICUS
DIRKSEN, ANTHONIUS RUIJTER, CHRIST1-
AAN PAITLUS KOPPERS, WILLEM VERHAGEN,
SIMON ADMIRAAL, DIRK VAN EGMOND,
KLAAS DE GROOT, JAN HENDRIK JANSEVAN
NOORD WIJK;
lichting 1906:
GERARDUS BENEDICTHS MARIA WORM,
TEUNIS WOLZAK, AART JOHANNES TJEEB-
TES, WILLEM GEERDING, COENRAAD BREEK,
GERRIT VLAARKAMP, JAN VAN KOOT, SI
MON BOT, DIRK HUBERT, BERNARD HERMAN
WITTENBERNS, GERARDUS HENDRICUS
SWART, JACOB LEVERING;
lichting 1907
WILLEM FREDERIK WILHELM JANSEN,
DIRK GOSEWIJN VAN BEEK, JOHAN HENDE-
RTCH WILHELM LUTJEHARMS, LEENDERT
JOHANNES BAKKER, HÜBERTUS WORTEL,
OORNELIS DENNEMAN, EMELIUS GERAR
DUS WAGENAAR, JOHANNES KOOGE, AL-
BERT JAN HAZES, JACOBUS RUIS, JOSEPHUS
HENDRICUS REVERS, CORNELIS HENDRIK
HEIJMANS, KLAAS VAN DER LAAN, JAN DE
JONG, JACOB BATEMA.
De bovengenoemde verlofgangers zullen worden ge
legerd en geoefend te Helder.
Landweer-genietroepen.
18 Mei 1908, vóór 12 uur 's midd., in de gen fe
lt a z e r n e te Utrecht:
lichting 1904:
DIRK POST.
De opgeroepenen hebben recht op daggeld en op
vrij transport naar de plaats hunner bestemming,
«lat ter gemeente-secretarie der woonplaats kan wor
den aangevraagd.
De Burgemeester van Alkmaar,
G. RIPPING.
Alkmaar 6 April 1908.
ALKMAAR 7 April.
Het was Zondag een belangrijke dag voor Portugal,
immers de verkiezingen voor de Cortes, de volksverte
genwoordiging, hebben eergisteren plaats gehad. In den
laats ten tijd hoorde men weinig uit het ongelukkige
rijk. Alleen deden er allerlei geruchten over den ko
ning de ronde: dat hij zijn gewonden arm zou moeten
verliezen hetgeen gelukkig onwaar is gebleken
en dat hij weldra zal huwen met een van de kleindoch
ters van Koning Eduard, hetgeen zeker ook nog niet
vaststaat. Over den politieken toestand hoorde men
niets, slechts één belangrijk tglegram heeft ons in den
laatsten tijd bereikt, n. 1. dat over een schildwacht, die
geen soldaat was en het gemunt zou hebben op het le
ven van den Koning. Nu en dan las men in een bui-
tenlandsch blad eens een brief, waarin de toestand
verre van gunstig werd geschetst en waarin zelfs werd
gesproken over de wenschelijkheid van een nieuwe dic
tatuur, een Franco-régime zonder Franco. Er werd
gevaar geducht van de zijde der republikeinen en so
cialisten bij de verkiezingen. Het scheen zelfs niet ze
ker of die verkiezingen wel zouden doorgaan: het
heette dat de regeering maar weer het oude parlement
zou bijeenroepen, om de kroning van den Koning bij
te wonen. Doch de verkiezingen hebben plaats gehad
en wel op denzelfden dag, als waarop de vroegere mi
nister-president, Franco, wiens beleid zooveel onheil
heeft gesticht, ze had uitgeschreven.
Naar wat we er tot op dit oogenblik van hebben ge
hoord, zijn die verkiezingen vrij kalm verloopen.
Slechts hier en daar kwamen onlusten voor. Zoo toe
kende te Alcantara een kiezer in het verkiezingsbureau
verzet aan tegen de stemming van een anderen kiezer,
welke hem onregelmatig toescheen. Er ontstond daar
door twist, waarbij een doode en verscheidene gewon
den vielen. De menigte deed wat ze in een dergelijk
geval altijd en overal doet: zij wierp de bereden politie
met steenen. Zou het geen overweging verdienen een
bekend spreekwoord aldus te wijzigen: als men de po
litie wil gooien, vindt men licht een steen?
Ook in Santo Domingo hadden ongeregeldheden
plaats, maar die werden eveneens onmiddellijk onder
drukt. In het geheel zijn er 110 personen gearresteerd,
hetgeen niet veel is voor een land als Portugal.
De kiezers hadden wel keuze: de verschillende par
tijen hadden het volgende aantal candiduten gesteld:
de regeneradores 60, de progressisten 59, de republikei
nen 86, de nationalisten 26, de Eranquisten 8, af ge
scheiden progressisten 8, de onafhankelijken 19.
De Franquisten zijn aanhangers van Franco.
Voor 146 zetels, waren er this 266 candidaten, waar
van de republikeinen het leeuwenaandeel hadden ge
steld. Dè uitslag is hieraan niet evenredig: voer zoo
ver do uitslag bekend is behooren van de 146 gekozen
afgevaardigden 99 tot de monarchale concentratiepar
tij. Men weet wat dit laatste is: toen Koning Manuel
de regeering aanvaardde op het oogenblik waarop er
burgeroorlog dreigde uit te breken, schaarden al dc
koningsgezinde partijen, die tot dusverre onderling
verdeeld waren, zich om den troon. Die monarchale
concentratie heeft de dictatuur afgeschaft en de
grondwettige vrijheden hersteld. Zij heeft thans de
meerderheid reeds behaald. Hieruit kan worden afge
leid. dat volgens deze verkiezingen, de kaart van Por
tugal koningsgezind moet worden gekleurd, dat de re-
publikeinsche elementen niet zoo'n bijzonder groote
kracht kunnen ontwikkelen. „Volgens deze verkiezin
gen' want wie zal zeggen, dat de uitslag over een
paar maanden niet anders zou zijn, dat dan het volks
oordeel anders zou uitvallen? In Portugal lijkt ook al
les mogelijk en vooral thans, nu er naast een jonge Ko
ning een zwakke minister-president is, die eigenlijk
maar niets liever wil, dan ontslagen te worden van zijn
niet zeer benijdenswaardig baantje.
In het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam had gis
termiddag in de groote zaal een meeting plaats van
den A. N. D. B. De zaal was nagenoeg geheel ge
vuld. Tegelijkertijd was men ook in de Schouwburg
zaal bijeengekomen.
De vergadering in de groote zaal werd geleid door
Henri Meijer, die aanving met de mededeeling, dat
niettegenstaande verontrustende geruchten alle fa
brieken stop staan en niemand zich heeft aangemeld
om te werken. Ook in Antwerpen staat alles stop.
Daarna verkreeg de bondsvoorzitter, de heer Henri
Polak het woord, die een overzicht gaf van den toe
stand zooals die was en zooals die thans is. Deze be
weging is mede een middel om aan de bandeloosheid
in de loonen voorgoed een einde te maken. Het con
tract met de A. JV. was niet gebouwd op een gelijke
loonbasis, maar gold als een officiëele erkenning van
de personeele loonen. Daaruit zijn een serie conflic
ten geborenmen liet de verdiensten vallen ver bene
den het minimum. Reeds in November van het vorig
jaar werd beraadslaagd over het stopzetten van het
eigenwérkmaken. In die dagen achtte men het nog
niet noodig dien maatregel tot uitvoering te brengen.
In de slechte tijden bloeit het eigenwerkmaken welig.
W aarom dan doet zij dat juist nu? Het eigenwerkma
ken in slappen tijd is een noodmaatregel die in gun
stige omstandigheden niet noodig is omdat men dan
als werkman genoeg kan verdienen. Het onder de
markt verkoopen heeft alleen in ongunstige omstan
digheden succes. Het minimum-tarief dateert van
1894, werd dus gemaakt onder geheel andere omstan
digheden, die thans niet meer gelden kunnen.
Spr. ging verder de geschiedenis van deze crisis na.
Het stop zetten der industrie zal het eigenwerkmaken
den kop indrukken en tevens wil men een behoorlijke
loonregeling van de A. J. V. om aan den ongeregelden
toestand een einde te maken.
De loonen gingen wèg, er werd een geheel nieuwe
prijs aan de markt gebracht op een zeer verlaagd peil.
Ingrijpen was hier gebiedend noodzakelijk. De beken
de motie van de A. J. V. heeft spr. buitengewoon ver
baasd. Wat nu is de bedoeling van het stopzetten en
wat verwacht men er van? De bedoeling is in de eer
ste plaats aan den rotten toestand met één slag een
einde te maken. Nu zal men kunnen zien wie werken
mag en wie niet. Men zal thans bepalen wie na 2 Mei
aan het werk kan gaan. De rest zal men de „indus-
trieele deur wijzen. Het aantal bona-fide werkgevers
is gering. Zij zullen zich dat kleine offer moeten ge
troosten.
In geheel Frankrijk zijn 1060 diamantbewerkers. In
St. Claude staat alles stil. Ook in Zwitserland is het
aantal zeer gering. Spr. herinnert verder aan den on
dervonden tegenstand.
Het feit dat «le A. N. D. B. 9000 menschen op straat
kan zetten is het beste bewijs dat men hier te maken
heelt met een organisatie die ongeëvenaard is, wier
solidariteit onbevochten is.
En tevens doet zoo iets heel het bericht in de Mor-
genpost als zou er wankeling zijn in den boezem der
organisatie, volkomen te niet. Uit betrouwbare bron
kan spr. mededeelen, dat in Amerika het ergste gele
den is en dat men over een niet al te langen tijd een
geleidelijke hervatting' van den arbeid kan tegemoet
zien. Dan is de vraag tegen welke loonen en onder
welke voorwaarden. Dan komen we tot het tweede
deel van het lijdelijk verzet, dat van den kant der A.
J. V. kan verwacht worden. Nu de juweliers zich de
vrijheid hebben voorbehouden te laten werken voor elk
loon dat zij willen, nu ligt het voor de hand, dat de A.
N. D. B. slechts wil laten werken op voorwaarden die
zij noodzakelijk acht. Verwijten van dien aard kun
nen dus den Bond niet treffen.
Eindigend verklaart spr. nog eens met de meeste
stelligheid, dat ieder, die niet bekend is als bona-fide
werkgever, na 2 Mei, evenmin aan het werk zal kun
nen gaan als thans. Dit geldt evengoed de kloovers.
legen overtreders zal op de meest strenge manier wor
den opgetreden omdat dit besluit in het belang is van
de levenspositie der leden.
De voorzitter waarschuwde ten ernstigste tegen
manifesteeren en sloot de vergadering.
In de Schouwburgzaal voerde de heer Jan van Zut-
plien het woord. Zijn betoog kwam in hoofdzaak op
hetzelfde neer. En ook hij qualificeerde de daad van
den A. N. D. B. als een daad van kracht, waardoor het
gevaar dat de industrie bedreigde zal bezworen wor
den.
Op last van B. en W. van Helievoetsluis is Woens
dag j l- de drinkwaterleiding afgesloten van de 24
woningen der Coöp. Bouwvereeniging „Woningwet"
te Nieuw-Helvoet. Hierdoor zien 125 personen zich
op eens verstoken van drinkwater daar bij deze
woningen geen regenbakken zijn aangebracht. Het
water der naastbijzijnde slooten kan niet worden ge
bruikt voor werk- of spoelwater, zonder groot gevaar
voor besmetting op te leveren. De reden van deze
afsluiting moet gelegen zijn in een geschil tusschen
het gemeentebestuur en de Bouwvereeniging over de
vordering tot betaling van weggevloeid water door een
lek aan de buitenleiding, een vordering, waaraan de
Bouwvereeniging tot op heden nog niet heeft voldaan.
(„N. R. CL")
Ambtshalve is tegen twee notarissen in het arron
dissement Tiel proces-verbaal opgemaakt, omdat zij in
den loop van 1906 op erfhuizen zilver hebben verkocht
zonder daarvan bij de wet gevorderde aangifte te doen.
Gemeld wordt thans uit Krommenie, dat de rerzoe-
ningsraad der Kamer van arbeid voor de drukkersbe-
drijven te Amsterdam, ingeroepen ter zake van het
geschil tus chen de vennootschap Verwer en een deel
harer voormalige arbeiders, zich heeft uitgesproken
in dien zin, dat de slaking aan die fabriek als
afgeloopen kan worden beschouwd.
Tot dit jaar werden de patiënten der gemeente
Haarlem, van het Zander-Instituut, voor zoover dit
noodig bleek, onderzocht met Röntgenstralen en het
instituut ontving daarvoor f 300 per jaar.
Nu heeft het gasthuis aldaar een eigen inrichting
voor dat onderzoek en daarom hield het subsidie op.
Maar nu gaan de regenten van het gasthuis con-
curreeren, niet alleen met de Zanderstichtingdoch
ook met eenige doktoren die inrichtingen hebben voor
onderzoek met Röntgenstralen, door het gasthuis-appa
raat ook beschikbaar te stellen voor betalende patiënten
die niet in het gasthuis worden verpleegd. Zoowel
de Zanderinrichting als de doktoren komen daartegen
bij den raad op.
Zondagmorgen tusschen 9 en 10 vatte in de R. K.
kerk te Rotterdam tijdens de godsdienstoefening een
altaarkleed vlam. Het werd snel door een der aan
wezigen verwijderd. De geestelijke bleef rustig op
den preekstoel en zoo werd een incident voorkomen.
Zaterdagavond had de bejaarde A. Trouwer, woon
achtig in de Haarlemmermeer, terwijl hij een eind-
weegs van zijn woning verwijderd was, het ongeluk,
in een greppel te stappen, waar hij zijn been brak.
Nadat de man den heelen nacht bijna met vreese-
lijke pjjnen daarin had gelegen, werd hij 's ochtends
door zijn huisgenooten, die erg ongerust door zijn
wegblijven waren, gevonden. Zoo spoedig mogelijk
werd hij toen naar huis gedragen en geneeskundige
hulp ingeroepen.
Een grappig gezicht.
Te Middelburg wilde een kleine jongen in een der
papiermanden kijken op het Bolwerk. Het kicd boog
zich te ver voorover en duikelde met het hoofd naar
beneden in de mand, terwijl de beentjes er boven uit
spartelden. Hij kon alleen er niet uitkomen doch een
voorbijganger redde hem uit zijn benauwde positie.
Te Onstwedde speelde een 4-jarig zoontje van den
arbeider J. Mulder met lucifers. Een hooimijt geraakte
er door in brand en ook de schuur. De schade was
niet groot.
Te Zenderen, gem. Borne, vond men bij het afr
breken van het R.-K. kerkgebouw een drietal steenen,
versierd met wapens van het huis va i Weleveld
(hierin geplaatst ter eere van Christoffel Schele, ge
storven 1562, den eersten protestant in Twente) en
van de huizen Middachten en Twikkeloo.
