DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No 117.
Honderd en tiende jaargang
1908:
DINSDAG
19 MEI.
Drankwet.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ALKMAAR, 19 Mei.
De Duitsche Keizer heeft verleden Vrijdag
zijn „trouwe stad Wiesbaden" een standbeeld
gegeven van den groolen Zwijger, Willem I,
prins van Oranje, graaf van Nassau. Hij heeft
daarbij natuurlijk een redevoering gehouden. Wij
hadden tot heden geen gelegenheid daarvan ge
wag te maken en daarom komen wij er thans
nog even op terug.
„Wat hij. zeide de Keizer, de door hetNeder-
landsche volk gekozen kapitein-generaal en stad
houder voor de bevrijding der Nederlanden uit
de gewelddadige heerschappij van een Alva, voor
de grondlegging der Nederlandsche onafhankelijk
heid heeft gedaan, is met gulden letteren in de
geschiedenis van dat volk opgeteekend. Zijn huis
en zijn land heeft de held een naam geschonken,
die naast de meest gevierde namen in de wereld
geschiedenis in eere prijkt. Op de vleugelen van
het lied heeft de naam Nassau door de geheele
wereld geklonken; zijn Nassausch geboorteland,
zijn Duitsch vaderland tot schitterenden roem
weerklinkt tot op den dag van heden de„oude
melodie: „Wilhelmus van Nassauen, ben ick van
pietschen bloedt".
„Saevis tranquillus in undis", kalm te midden
der woeste golven, was de kernspreuk tot het
zinnebeeld, dat de groote Oranjevorst zich had
gekozen, de ijsvogel, die zich en zijn nest door
de dreigende baren laat dragen.
„Hem wiens levensschip eens in verre streken
door woeste golven werd medegevoerd, zal hier
aan de verzachtende bronnen van zijn vaderland
tot eeuwigdurende herinnering dit standbeeld
gewijd zijn, dat zijn Nassausche landgenooten
steeds in trouwe hoede zullen bewaren".
Het „Berliner Tageblatt" heeft naar aanleiding
van deze standbeeld-onthulling gisteravond een
vlijmscherp artikeltje geschreven.
„Nadat de Keizer op Korfoe in het slot Achil-
leion heeft rondgewandeld in Schönbrunn den
grijzen jubilaris gehuldigd, in Donaueschingen
gejaagd en op den Ilohkönigsburg den sleutel in
ontvangst genomen hadis hij in Wiesbaden
aangekomen."
In dit enkele zinnetje schetst het blad het
eigenaardige karakter van den Reise-Kaiser.
Vervolgens zegt het, dat het standbeeld als ka
rakterbeeld mislukt is en dat het goed isdat
er geen afgietsel is gezondèn naar de Hollanders,
zooals de Engelschen een afgegoten -„Wilhelm
de Bevrijder" hebben gekregen.
I; „Daar Wilhelm I in de geschiedenis „de Zwij
ger" of ook de „groote Zwijger" heet, is de
meening algemeen verspreiddat hij weinig
spraakzaam geweest is. Deze meening berust ge
heel en al op een dwaling, want "Wilhelm was
een welbespraakt heer, die mondelijk zoowel als
.schriftelijk de meeste veelpraters uit het veld
sloeg. Maar wat hij sprak was rijpelijk overlegd,
voorzichtig overwogen, en de gedachten, waaraan
hij vorm en uitdrukking gaf, waren zelden in
één oogenblik geboren.
Niemand heeft hem beter geschetst als Schil
ler, die van hem zegt, dat hij „met de bewijzen
van zijn gunst en vereering noch karig, noch
verkwistend was, en die voorts van hem schreef:
„Zoo langzaam zijn geest schiep, zoo volmaakt
waren de vruchten zoo laat zijn besluit tot
stand kwam, zoo vast en streng werd het üit-
gevoerd". Door een dergelijk, nuchter, kalm
evenwicht, waaraan verblindende verrassingen
vreemd waren, verwierf deze Oranje het ver
trouwen zijner landslieden en door zijn democra-
tischen zin, door zijn twisten met de heersch-
zuchtige patriciërs, won hij de lagen der armere
bevolking.
De Oranjes worden sedert eenigen tijd op
grond van nauwgezette stamboom studiën geteld
bij de voorvaderen der koningen van Pruisen.
Deze Oranjes waren niet zooals Freitschke ons
wil doen gelooven met een onkarakteristiek,
theatraal woord een „Machabeeërsgeslacht van
het Calvinisme", zij waren het tegendeel van
fanatici, zij waren staatsmanskoppen en even
zeer gekenmerkt door de nuchtere helderheid
van hun geest, als door hun ideeënwereld, die
vrij van vooroordeelen was.
Naast Wilhelm 1 wij hebben opzettelijk
het Wilhelm niet vertaaldde groote Zwijger,
staat Wilhelm de Bevrijder, die de Engelsche
grondwet redde uit de moordenaarshand; van
Jacobus. Zooals een familie het aangenaam vindt,
als er door een huwelijk nieuwe, geachte leden
tot den familiebond toetreden, zoo begroeten ook
wij met welgevallen deze nieuwe ontdekte ver
wanten. En slechts een ding doet ons leeddat
de in Duitschland nog heerschende meeningen
even weinig lijken op de denkbeelden, welke in
de Oranjes zijn belichaamd, als de standheelden
in Wiesbaden en op het slotterras op hun ge
zichten
Heeft het Duitsche blad niet krachtig gezegd,
wat het meende te moeten zeggen aan het adres
van den Duitschen Keizer?
Alg. Bond van R. K. Kiesvereenigingen.
Salaris-regeling post- en telegraafambtenaren.
De commissie door den Minister van Waterstaat
bijeen geroepen om te dienen, van advies en
voorstellen te doen, in vew,a
tot lotsverbetering van commiezen en directeuren
bij posterijen en telegrafie, is, naar wij uit ver
trouwbare bron vernomen, tot volmaakte over
eenstemming gekomen.
Het dooi' de betrokkenen zeer gewaardeerde
denkbeeld van den minister, om het advies van
verschillende groepen van ambtenaren in te
winnen, schijnt dus bij de ten uitvoerlegging in
eerste instantie reeds schitterend geslaagd.
Tegen werkloosheid.
Sommige werkloozenfondsen der vakvereenigin-
gen te Arnhem hebben het den vorigen winter,
trots den bijslag der gemeente, niet geheel kunnen
stellen zonder financieele hulp van belangstellen
den in het vraagstuk dei' werkloozenverzekering,
wat een gevolg was van de omstandigheden, dat
de fondsen nog jong zijnde deelneming dus niet
algemeendat er geen noemenswaardig overschot
uit vorige jaren bestond en dat de werkloosheid
vrij lang geduurd heeft.
In verband met de 1 April in werking getreden
loonsverhooging in de bouwvakken, zijn nu.de
contributiën, althans bij eenige fondsen ons
bekend, verhoogd en hoopt men op deze wijze
krachtiger den strijd tegen de gevolgen van wer
keloosheid te kunnen voeren. Zoo hebben de
opperlieden hun contributie verhoogd en ook de
metselaars hebben haar van 10 op 15 cent pet-
week gebracht. Ondanks deze verhooging is het
ledental van het metselaarsfonds dit jaar reeds
met 20 gestegen.
De IJmuider quaestie.
Onder voorzitterschap van den heer Bakker
werden naar het Hdbl. meldt, een tweetal con
ferenties gehouden door het bestuur der afd.
IJ muiden van de Ned. Ver. ter bev. der Zee-
visscherij met het bestuur der handelarenver-
eeniging. Uitgaande van de veronderstelling, dat
de Tweede Kamer niet begrijpt het groote belang,
dat in een nalaten van de verhoogde belasting-
gelegen is, werd Vrijdag j.l. besloten, zich door
middel van een uitvoerig adres te wenden tot
de Tweede Kamer individueel.
Minder juist is dus het bericht in een van de
bladen, dat overeenstemming zou zijn verkregen
omtrent de te nemen maatregelen, die, naar
men verneemt, tot een oplossing van deze quaestie
zouden leiden.
Vaak is beweerd, dat de handel door 't op
voeren der prijzen de 1 °/0 belastingverhooging
wel weder, althans voor een groot deel op de
afnemers zou weten af te wentelen. In de practijk
is dat echter niet zoo eenvoudig als het in
theorie wel lijkt. Men wees er ons op, dat de
prijzen, volgens usanceworden afgerond tot
stuivers en nu kan men niet voor een visch die
tot dusver f f.15 opbracht, f 1.16 in rekening-
brengen aan den afnemer, terwijl er bij de
vinnige concurentie geen denken aan is, den
prijs op f 1.20 vast te stellen. Met een voorbeeld
toonde men ons voorts aan, dat in Duitschland,
door de scherpe concurrentie met de van over
heidswege beschermende Duitsche visscherij, vaak
geleverd moet worden tegen inkoopsprijs, waarbij
dan nog een hoeveelheid ijs wordt cadeau ge
geven; de handelaar vond dan nog tot dusver
zijn winst en vergoeding voor risico juist in de
dezer dagen zoo veelbesproken korting.
Naar het Hdbl. vorder verneemt is het vis
scherij bedrijf Planteijdt (23 stoomtrawlers) voor
f 700.000 overgenomen door een Fransche com
binatie, waarin financieel is betrokken de Ijs
fabriek IJmuiden, voor welke de voortzetting
van dit bedrijf vrijwel een levensquaestie vormde.
Men zal blijven varen uit IJmuiden.
Bond voor Vrouwenkiesrecht.
Men meldt ons:
Zondag werd in hotel „Wittebrug" te Sche-
veningen de eerste algemeene vergadering van
den Nederlandschen Bond voor Vrouwenkiesrecht
gehouden.
In eene korte rede sprak de presidente, mej.
mr. van Dorp, allereerst hare voldoening uit
over den flinken groei van den Bondin één
jaar werden 14 afdeelingen met 800 leden op
gericht.
Zij herdacht de aanleiding tot het stichten van
den Bond.
Eene groep leden meenende zich over erger
lijke onderdrukking door' het Bestuur der Ver-
eeniging voor Vrouwenkiesrecht te beklagen te
hebben, trad uit deze Vereeniging uit en werd
daarop van verschillende zijden aangezocht een
nieuw centrum op te richten voor de talrijke
voorstanders van Vrouwenkiesrecht, aan wie de
leiding der Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
te zeer bekrompen feministisch voorkwam.
Spreekster legde er nog eens den nadruk op
dat deze uittrede niet in verband stond met
eene daaraan enkele weken voorafgegane be
stuursverkiezing, zooals ten onrechte door het
bestuur der Vereeniging wordt beweerd?
Het bestuur van den Bond heeft het steeds
beneden zich geacht in te gaan op de insinuatie
door de Vereeniging vooral verspreid als zou aan
de heele zaak alleen de eer- en heerschzucht
van enkele vrouwen ten grondslag liggen. Waar
zij deze insinuatie hier voor de eerste en de
laatste maal ter sprake brengt, doet zij dat om
eene dergelijke insinuatie als „beneden peil" te
brandmerken. Zij hoopt dat nooit meer gezegd
zal kunnen wordendat vrouwen op deze wijze
het peil van den politieken strijd verlagen.
De Bond zijnerzijds treedt de Vereeniging
steeds met de meeste welwillendheid tegemoet,
al wordt hij daarvoor niet altijd beloond. Te
Hilversum b.v. stond de Bond zijn propaganda-
tooneelstuk aan de Vereeniging af, welke met
behulp daarvan een flinke afdeeling oprichtte.
Tot belooning werd de Bond bij de oprichting-
zijner afdeeling van wege de Vereeniging eens
flink uitgescholden. Geen noodde Bond
groeit tegen de verdrukking in en meent niet
van de eens aangenomen houding te moeten af
wijken, om de Vereeniging steeds gelegenheid
te geven ons op onze eigen vergaderingen te
komen bestrijden, waarvan druk gebruik ge
maakt wordt, hoewel de Vereeniging deze genero
siteit nooit reciproceert. Maar de Bond wenscht
immers, dat het volle licht zal schijnen.
Dat de oprichting van den Bond gerechtvaar
digd was, daarvoor staan de namen borg der
genen, die zich bij den bond aansloten. Vele
onzer bekendste mannen en vrouwen waren
daarbij. Iedere beweging die krachtiger wordt,
moet zich vertakken. De scheiding heeft dan ook
zeer ten bate der zaak gestrekter is nooit zoo
hard gewerkt als dezen winter. De presidente
had de voldoening onlangs uit den mond van
Mrs. Chapman Catt, de presidente van den Inter
nationalen Bond, te hooren, dat h. i. scheiding
binnen korter of langer tijd in ieder land te
voorzien en niet te betreuren was.
Aan de hand eener monografie van Dr. Ger-
trud Baum, eene der begaafdste jongere Duitsche
vrouwen, ging spreekster thans eenigszins dieper
in op de twee groote stroomingen in het femi
nisme van alle landen.
Spreekster herdacht de overwinningen door
het vrouwenkiesrecht behaald in het afgeloopen
jaar in Noorwegen DenemarkenEngeland
Spanje, ons eigen land. Het voorstel tot Grond
wetsherziening door de vorige regeering gedaan,
wordt nooit weer ongedaan gemaakt.
De tegenstand is vooral te vinden 1°. bij de
vrouwen zelf. Onlangs zei een begaafde kunste
nares tot spreekster dat ze „streng" tegen
vrouwenkiesrecht was alsof 't zoo iets als
sterke drank was; 2°. bij degenen, die door 't
beginselkiesrechtvertegenwoordiging in 't
algemeen gedisillusioneerd zijn. Dat treft nu
het Vrouwenkiesrecht omdat het nog Ingevoerd
moet worden.
Spreekster betreurde, dat door de onvoldoende
organisatie de Bond geen steun aan het te houden
congres heeft kunnen verleenen. Mrs. Chapman
Catt betreurt dit ook ten zeerste; en dat de zoo
noodige federatie met de Vereeniging, voorgesteld
door Mr. Fokker, afstuitte op geheel persoonlijke
motieven van de hoofdbestuursleden der veree
niging.
Dit het jaarverslag van den Secretarisstippen
wij het volgende aan. Een zestal propaganda-
vergaderingen werden opgeluisterd door de op
voering van de dramatische schets „Ontwaakt"
van Mare. Emants, door het tooneelgezelschap
„Fritomga". Aan den auteur en de dilettanten
werd een woord van dank gewijd.
Met de leeravonden en de cursussen had de
Bond succes. Mej. mr. van Bosse gaf eenige
cursussen over onze staatsinrichting mr. Offers
over de [grondwet. In enkele afdeelingen sprak
mej. mr. van Dorp over de kinderwetten, de
heer Elent over de politieke partijen in ons land,
mr. Israels over de huwelijkswetten en mr. van
Drooge over Trusts.
Daarna bracht de Penningmeester het finan
cieel verslag uit. Veel is er echter niet te ver
slaan. Zeker, er zijn inkomsten geweest in dit
eerste levensjaar van den Bond, zooals „zulks
te doen gebruikelijk is"maar er waren nog
meer uitgaven, zoodat er bovendien een „tekort"
was. Ook dat is „schon dagewesen". De pen
ningmeester heeft echter een onbegrensd ver
trouwen in de toekomst en vindt daarin aan
leiding zoo luchthartig met de finantiën om te
springen. De inkomsten gaan steeds vooruit
toch vindt hij het niet overbodig op te merken,
dat de contributie niet vastgesteld is op vijftig
cents per jaar, maar daarmede slechts een mini
mum bedoeld is en de Bond zich volstrekt niet
beleedigd acht, indien men daarboven gaat.
Na veel discussie werd vastgesteld, dat de
afdeelingen 25 pet. van de contributie der leden
aan het H. B. zullen afdragen. Evenzoo wordt
besloten het aantal leden van het H. B. tot 9
uit te breiden.
De afdeelingen Alkmaar en Naarden—Bussum
werden aangewezen drie leden te verkiezen voor
de financieele commissie voor het boekjaar 1908.
De volgende jaarvergadering zal te Utrecht
gehouden worden.
Meubelmakers- en Bekangersbonden.
ALKMAARSCHE COURANT.
BURGEMEESTEE en WETHOUDERS van Alkmaar
brengen ter algemeene kennis, dat bij hun college
is ingekomen een verzoekschrift van I. H. MANHEIM
aldaar, om verlof tot den verkoop van alcoholvrijen
drank in het perceel Laat D 42.
Binnen twee weken na deze bekendmaking kunnen
hiertegen bezwaren worden ingediend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
18 Mei 1908. DONATH, Secretaris.
In de gister te Utrecht gehouden vergadering van
bovengenoemjjen bond waren aan de orde de ver
schillende kiesrechtvoorstellen. Volgens het verslag
dat de Residentiebode van deze vergadering geeft is de
behandeling der kiesrechtkwestie evenwel na lang
durige discussie uitgesteld tot September.
Onder leiding van den heer H. C. van Gila werd
Zondag te Utrecht een buitengew jon congres gehouden
van de Meubelmakers- en Behangers-, Stoffeerders- en
Beddenmakersbonden, ten einde de reeds geruimen
tijd in voorbereiding zijnde samensmelting te bekrach
tigen.
Aanwezig waren 9 afdeelingen van den Behangers-
bond en 11 afdeelingen van den Meubelmakersbond.
Besloten werd, dat voortaan de naam van den Bond
zal zijn „Algemeene Nederlandsche Bond van meubel
makers, behangers en aanverwante vakgenooten."
Het hoofdbestuur zal voortaan te Rotterdam geves
tigd zijn.
Inzake het toelaten van patroons tot hetïlidmaat-
schap werd art. 7 der statuten als volgt vastgesteld
Patroons, een der in deze statuten bedoelde vakken
uitoefenende, kunnen niet als lid van den Bond toe
treden.
Slechts dan, wanneer een gezel, lid zijnde van den
Bond, door omstandigheden gedwongen wordt eigen
werker of klein-patroon te worden, kan hij lid van den
Bond blijven, mits hij zich houdt aan de bepalingen
in deze statuten vervat.
Eventueels quaesties ontspruitende uit inhumane
handelingen van de hier bedoelde bondsle len-patroons
woraen in eerste instantie door het hojfdbestuur be-
sl cht, terwijl eene definitieve beslissing op het eerst
volgende congres wordt genomen."
Besloten werd, dat het vakblad voortaan tweemaal
per maand zal verschijnen. Eveneens werd besloten
dat de verantwoordelijke redacteur lid van het Bonds-
bestuur zal zijn, dat het Bondsbestuur zoonoodig
oordeel i over den inhoud van het blad en dat het
zich van medewerking kan voorzien.
Besloten werd voorloopig nog geen tweeden gesala-
riëerden bestuurder aan te stellen, doch het hoofdbe
stuur in deze zoonoodig vrijheid van handelen te geven.
De contributie werd vastgesteld naar het gemiddelde
uurloon van meubelmakers en behangers gezamenlijk.
De premie voor uitkeering bij overlijden werd van
10 op 5 cent gebracht.
Als overgangsmaatregel werd bepaald dat de afdeelin
gen van den Behangersbond 13 maal 3/4 der weekcon-
fributie zullen storten in de bondskas om daardoor hun
le: en direct uitkeering bij ziekte te verzekeren.
De afdeelingen zijn echter vrij al dan niet van
dezen maatregel gebruik te maken.
