DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 139
Honderd en tiende jaargang.
1908
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
DINSDAG
16 JUNI.
Hinderwet.
INNEN L A N D.
Telefoonnummer 3.
Eerste Kamer.
Het plan is in de.Eerste Kamer a.s. Donderdag
iet ontwerp beteftende de invoering van het
arbeidscontiact aan de orde te stellen..
Het Kamerlidmaatschap van Mr. De Vries.
Het „Hdbl." meldt:
„De Standaard" had efv verleden week op ge
wezen, dat het wenschelijk zou zijn, als mr. De
Vries tot 1909 Kamerlid* kon blijven, wijl hij
iet district Sneek er een bijna noodelooze stem
ming door zou besparen.
En het antirev. „Friesch Dagblad" gat Vrijdag
iet volgende te lezen „Wij vreesden dat mr.
De Vries zijn woord zou gegeven hebben om
voor 1909 af te treden. Dat blijkt nu niet
iet geval te zijn".
Daar men hieruit zou kunnen afleiden, als
zou bij mr. De Vries het voornemen bestaan,
Kamerlid te blijven tot de periodieke aftreding
van het volgend jaar, hebben wij inlichtingen
genomen en kunnen thans meedeelen, dat de
aeer De Vries er niet aan denkt, tot het volgend
jaar zijn lidmaatschap der Tweede Kamer te
handhaven. Zoodra zijn rapporteurs-werkzaam
heden afloopen, zal hij ontslag nemen.
Bestrijding der tuberculose in Provinciaal
belang.
In de najaarszitting van 1907 beslisten de
Staten van Noord-Holland in beginsel, dat de
bestrijding der tuberculose een Provinciaal be
lang was.
Maar de „Tel." verneemt, ligt het in het voor
nemen van Gedeputeerde Staten reeds in de
a.s. zomervergadering voorstellen te doen, om
reeds in 1909 over te gaan tot subsidieerin
der Noord-Hollandsche afdeeling, die zich de
bestrijding tot taak heeft gesteld.
ïgen.
De aangeboden rekening van „Meerenberg''
ver 1907 sluit met een nadeelig slot van 23,692,92
en een uitgaaf van f 534,830,08^.
De eerste suppl. begrooting voor Meerenberg,
dienst 1908, heeft een eindcijfer van 58,750.
Voor buitengewone werken is daarop 48,750
uitgetrokken.
De rekening van het gesticht „Zwanenburg-
Provinciale Staten van Noord-Holland.
In de a.s. zomerzitting der Staten zullen wor
den behandeld voorstellen van Ged. Staten, tot
het verleen en van subsidiën als volgt
aan de vakscholen van den N. R.-Kath. Volks
bond te Amsterdam ƒ800 per jaar voor driejaar
aan de teekenschool van den Ned. R. K. Volks
bond te Haarlem f 200 per jaar voor drie jaar
aan de Ambachtsteekenschool te Huizen 150
voor het loopende jaar;
aan de Teekenschool te Amstelveen 200 voor
drie jaren
aan de Teekenschool der St. Aloysius-Vereeni
ging te Ouder-Amstel 50 voor 1909
aan de Dagteeken- en Kunstambachtschoo
voor meisjes te Amsterdam ƒ2000 over driejaren
aan de Industrieschool voor de Vrouwelijke
Jeugd te Amsterdam 2879 voor drie jaren;
aan het Conservatorium der afdeeling Amster
dam der Mij. tot Bevord. der Toonkunst ƒ1000
voor drie jaren
aan de vakschool voor behangers te Amster
dam ƒ500 voor 1909;
aan de Zeevaartschool in liet Zeemanshuis te
Amsterdam 800 voor drie jaren
aan het Ned. Schoolmuseum te Amsterdam
500 voor drie jaren
aan het „Kaascontrole-station in Noord-Hol
land" ƒ1000 voor drie jaren;
Ged. Staten stellen voorts voor de subsidie,
gedurende 4 jaren verleend aan het „Kaascon
trole-station in Zuid-Holland", thans te beein
met
een uitgaat
van
70,958,12, en
wal" sluit
een tekort van 26,203,55V2-
De begrooting der provincie voor 1909 heelt
in eindcijfer een bedrag van 2,415,015,09, waar
bij onvoorziene uitgaven zijn geraamd op
ƒ25,585,49.
Voorgesteld wordt te heffen 10 opcenten op de
gebouwde, 10 op de ongebouwde eigendommen
en 9 opcenten op het perceel.
Aangeboden worden verschillende ontwerp-
glementen voor waterschapen en enkele bij
zondere polderreglementen.
Ged. Staten stellen voor aan A. Struylaard,
voormalig kantormier van het Heemraadschap
van den Amstel en Nieuwer-Amstel, een pen
sioen te verleenen van ƒ312 en aan de wed. van
dan tijdelijken opzichter K. C. Drost een toelage
van 300 per jaar.
Hooger onderwijs buiten de universiteiten.
De Nutscommissie voor onderwijs (voorzitter
dr D. Bos, secretaris J. Bruinwold Riedel) heett
een circulaire gezonden aan de departementen
der Maatschappij tot nut van 't algemeen en
andere plaatselijke vereenigingen of comité's
welke liet hooger onderwijs buiten de universi
teiten wenschen te bevorderen.
In deze ciculaire wordt medegedeeld, dat de
Nutscommissie, overeenkomstig de door de sub
commissie voor hooger volksonderwijs ingediende
voorstellen, zich in verbinding gesteld heett met
personen, die in staat en bereid zijn leergangen
te leiden over bijzondere studievakken, waaruit
de methode, welke bij het wetenschappelijk
onderzoek wordt gevolgd om tot waarheid te
tomen het best kan worden gekend en begrepen
en leiding te geven
ontwikkelde, ofschoon niet speciaal voorbereide
toehoorders, van enkele wijsgeerig of weten
schappelijke vraagstukken, die van waarde zijn
voor de practijk van het maatschappelijk leven.
Beoogd wordt, niet oppervlakkige kennis aan te
brengen, maar inzicht en jnethode van weten
schappelijk onderzoek en liefde voor belangelooze
studie te bevorderen.
De Nutscommissie merkt op, dat het de taak
is van de Nutsdepartementen en van de ten
behoeve van de bedoelde cursussen of seriën van
n elkaar sluitende voordrachten in 't leven te
roepen bijzondere comité's, de belangstellende
personen tot elkaar te brengen, te groepeeren
en hun aan te bieden keuze van onderwerpen
en deskundige leiders
Omtrent de wijze, waarop de cursussen naar
het oordeel der commissie moeten worden voor
bereid en ingericht, geeft zij eenige korte aan
wijzingen.
Alle uitgenoodigde hoogleeraren en leeraren
hebben, ook voorzoover zij zich niet konden be
reid verklaren, in 19089 als leiders van de
cursussen op te treden, hunne sympathie met
het bedoelde streven te kennen gegeven. Niet
minder dan 29 pprsonen hebben aan de roepstem
der commissie gehoor gegeven. Een lijst van
onderwerpen en leiders is door de commissie aan'
hare circulaire toegevoegd
i.'ct Internationaal Congres voor Vrouwen
kiesrecht.
De a> id van gisteren was gewijd aan on-
ulinge kennismaking. Daartoe had het Comi
té van Ontvangst een receptie gearrangeerd in
Maison Couturier. Daar was het zeer geani
meerd, zeer vol en.... zeer warm. De hónderden
dames-congrèssisten verkeerden vroolijk onder
elkander, gretig deze bijeenkomst aangrijpend
om kennis te maken of oude kennissen te be
groeten.
Nadat de
volksliederen
had
begroet
muziek reeds met verschillende
de congressisten uit den vreemde
sprak mevr. Gompertz—Jitta de
congressisten in het Engelsch, Fransch, Duitsch
en Nederlandsch een hartelijk welkom toe, dat
met warm applaus werd ontvangen.
In een nevenzaal voerden eenige dames en
heeren „De Raad der Goden" op, welke voor
die zeer in den smaak viel, later werd
herhaald voor de velen die geen plaatsje hadden
kunnen krijgen.
Langen tijd bleef men in de gezellige zalen
van Couturier bijeen.
GEMENGD NIEUWS.
Inbreker gevat.
In een perceel aan den Stationsweg, te 's-Gra-
venhage, waarin het magazijn en het kantoor
van een bloemist gevestigd zijn, was den laatsten
tijd herhaaldelijk ingebroken zonder dat het
gelukt was den dader of de daders te bestraffen.
De politie meende in de afgeloopen week re
den te hebben, om te vermoeden, dat het on-
gewenschte bezoek zich in een der volgende
nachten herhalen zou en had dan ook haar voor
zorgen
Een
waardoor het gelukt is, Zater
dagavond de hand op den vermoedelijken dader
dezer inbraken te leggen.
Nadat het magazijn dien avond omstreeks 10
uur was gesloten, bleven er de rechercheurs
Koningkramer en Kuilenburg, achter, die, na
ruim een uur wachten, leven hoorden en een
man zagen binnenkomen die zich toegang had
verschaft, zooals hij later verklaarde, door in
een poort, die langs de achterzijde van de hui
zen aan den Stationsweg loopt, over een muur
te klimmen en vervolgens door een gebroken
ruit van de keukendeur naar binnen te krui
pen. Toen hij zich voelde aangegrepen, zakte
de inbreker veilamd van schrik ineen.
Hij gaf aan de rechercheurs op, dat hij zich
in bet magazijn wilde te slapen leggen, daar
hij er als vroegere bediende van den bloemist,
goed den weg wist.
De aangehoudene, zekere Duram, is ter be
schikking van de justitie gesteld en naar het
huis van bewaring overgebracht.
Protestmeeting tegen het Congres voor
V rouwenkiesrecht.
Uit Oterleek.
In de vergadering van den Raad dezer ge
meente waren tegenwoordig alle leden. Voor
zitter was de burgemeester.
Na opening en lezing der notulen werd lezing
gedaan van de ingekomen stukken en van het
verslag van den toestand der gemeente over
1907. Alle voor kennisgeving aangenomen.
Een voordracht werd opgemaakt voor zetters
voor de Personeele en Grondbelasting.
Het door B. en W. ingediende reglement van
orde voor de B. en W. vergaderingen werd
goedgekeurd.
Vastgesteld werd het reglement van orde voor
de vergaderingen van den Raad.
Daarop werden vastgesteldInstructie voor
den Secretaris, voor den gemeente-ontvanger,
voor den gemeente-bode, den opzichter der be
graafplaatsen, de hooistekers.
Verordeningen werden vastgesteld op het heiten
van begralenisrechten de afkondiging van plaat
selijke verordeningen, de regeling van benoeming
en ontslag der gemeente-ambtenarenen bedienden.
Besloten werd ontheffing te vragen van de
verplichting tot het geven van onderwijs in vak
J. der wet op het Lager Onderwijs.
Op een ingekomen verzoek aan den Raadom
evenals vorige jaren de schoolfeesten weder te
doen plaats hebben, werd daartoe 100,-— be
schikbaar gesteld.
Tot leden van het Stembureau werden be
noemd de heeren Vader en Couwenhoven, even
als tot het nazien der rekening en bescheiden,
dienst 1907.
Uit Hensbroek.
Uit Wijdenes.
IAVI
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alk
maar brengen ter algemeene kennis, dat heden op
de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan hen
ingediende verzoek met bijlagen van
G. GROOT, aldaar, om vergunning tot het oprichten
van een benzine-motor van 4 P.K. tot het in bewe
ging brengen van een eest voor het branden van kof-
fieboomen, in het perceel Spanjaardstraat, Wijk C, No. 4.
Bezwaren tegen deze oprichting kunnen worden in
gediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op
Zaterdag 27 Juni e.k., 's voormiddags te elf uur en
schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie dagen
vóór gemelden dag kan de verzoeker en hij, die be
zwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezer ge
meente van de ter zake ingekomen schrifturen kennis
nemen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, JAN DE WiT Dz., Voorz., lo. Burg.
13 Juni 1908. DONATH, Secretaris.
ALKMAAR, 16 Juni.
„De koninklijke lijder is heengegaan.
Gisteren was het 20 jaar geleden, dat dit feit door het
Pruisische staatsministerie bekend gemaakt werd.
F reder ik III was niet meer. Slechts drie maanden
had hij geregeerd. ITet laatst van zijn leven was lijden
geweest: kanker aan het strottenhoofd was zijn vreese-
lijke kwaal. Hij werd opgevolgd door Friedrich Wil
helm Victor Albert. Wat zou de regeering van dezen
jongen man brengen? Men vreesde, want Wilhelm TT
stond bekend als een eerzuchtig man, die een te groote
zelfstandigheid bezat, en die te veel wilde doen en te
impulsief handelde. In zijn eerste troonrede verklaar
de hij: „In vertrouwen op God, en op de weerbaarheid
van het volk hoop ik, dat het Ons gegund zal zijn, in
vreedzamen arbeid te bewaren en te bevestigen, wat
onder leiding van mijne twee voorgangers op den
troon met de wapens verkregen is." Men geloofde
hem. niet. Men was bang, dat hij oorlogsroem zou
wenschen. Toen lnj in 3 maanden tijds St. Petersburg
Stockholm, Kopenhagen, Stuttgart, Constanz, Miin-
chen, Weenen, Rome en Napels bezocht, zag men dit
met angst aan. Toen hij niet met Bismarck bleek te
kunnen samenwerken, steeg die angst. En altijd op
nieuw kwamen er denkbeelden in het Keizerlijk brein
op, die gevaarlijk werden geacht voor den vrede
Twintig jaar had keizer Wilhelm II gisteren gere
geerd. Hij heeft woord gehouden. Zijn zwaard is ge
slepen en zijn kruit is droog maar hij heeft deze
oorlogswapenen slechts gereed gehouden, meer niet.
Ilij is ten allentijde gereed om ze te gebruiken en
dat acht hij een noodzakelijkheid voor het behoud van
den vrede. Eenige dagen geleden moet hij zelfs hij de
inspectie van de troepen te Döberitz tot de manschap
pen gezegd hebben:
„Gedraagt u alsof men ons land wilde omsingelen
en met ons wilde afrekenen. Dat moeten wij kunnen
verdragen. De Germaan heeft nooit zoo dapper ge
vochten als .wanneer hij zich naar alle kanten moest
verdedigen. Laat ze maar opkomen! Wij zullen ons
weten te weren
Onder voorbehoud wordt dit door de Duitsche bladen
medegedeeld. Het klinkt inderdaad wel wat al te
luid, maar de Keizer houdt er wel van, de dingen kras
ser te zeggen, dan hij ze meent.
Wat de binnenlandsche toestand van Duitschland
betreft heeft de twintigjarige regeering zich geken
merkt door de sociale wetgeving en door de invoering
van een burgerlijk wetboek voor alle staten.
Bijzonder sympathiek is de Duitsche Keizer als echt
genoot en vader. Het is een lust om te zien naar een
afbeelding van die keizerlijke familiegroep: de Keizer
en zijn brave gemalin te midden van hun kinderen,
behuwdkinderen en kleinkinderen. Een lust, omdat
men weet dat,wat er ook moge gebeuren aan de voeten
van den troon, die troon zelf rein gehouden wordt. Als
mensch kan de Keizer ten voorbeeld gesteld worden
Het leven zelf heeft hem gelouterd. Innerlijk heeft
bij hem dezelfde verandering plaats gehad als uiter
lijk: het martiale is bij hem grootendeels verdwenen
Hij heeft het zelf zoo schoon gezegd in zijn rede te
Miinchen. Hij vertelde, dat de menschen hem dikwijls
bewust verdriet gedaan hebben. Dan kwamen er toorn
en gedachte aan wraak hij hem op. Maar dan zei hij
tot zichzelf
„Zij zijn allen menschen als gij, en ofschoon zij je
kwaad doen, zijn ze drager van een ziel, afkomstig van
boven, uit de lichtende Hoogten, waarin wij eens allen
weer terugkeeren willen, en door hun ziel hebben ze
iets van hnn Schepper in zich."
Die woorden stemden hem tot mildheid, in handelen
en in oordeelen. Ieder heeft in het dagelijksch leven
wel eens onaangenaamheden. Men wordt soms door
zijn beste vrienden verongelijkt. Lichter ontstaat er
scheiding dan toenadering. Maar wie zichzelf weet te
beheerschen, zijn toom weet te onderdrukken, zijn on
tevredenheid weet te temperen hem zal het gemak
kelijker vallen een mild oordeel te vellen over daden
van anderen en hem zal ook veel misverstand worden
opgehelderd en daardoor veel verdriet ontgaan. Wan
neer zulk een zich gegriefd gevoelt, wanneer er daar
door tusschen een ander en hem verwijdering dreigt te
ontstaan, dan zal Hij de brug' weten te leggen, waar
over men weer tot elkaar komt
Ook in een ander opzicht mag Keizer Wilhelm II
ls mensch tot voorbeeld worden genomen. ITij is een
geregeld en een rusteloos werker, 's Winters zoowel
ajs 's zomers staat hij om vijf uur op. Om zes uur zit
hij in zijn eenvoudige werkkamer om de ingekomen
stukken te lezen, om 7 uur beginnen de beraadslagin
gen met adjudanten en ministers en de verdere dag
taak wordt meestal slechts door een korte wandeling,
ijtoer of rit te paard en de eenvoudige maaltijden on-
dei broken, terwijl hij zich na den eten geen rust gunt
vóór het dagelijksch werk afgedaan is. Keizer Wil
helm neemt onder de Europeescl ïarchen een eer
volle plaats in. Maar niet onder de monarchen alléén.
Ook als mensch heeft hij aanspraak op waardeering en
achting en bij zijn vele daden, groot en klein, die wij
in hem veroordeelen of bespottelijk vinden, dienen we
niet te vergeten, dat hij een man is, die in het leven
ervaring heeft opgedaan, die algemeene menschenken-
nis heeft verworven, die het goede wil betrachten, als
mensch en als Keizer.
plaats is
neutraal is.
voor alle vrouwen, omdat de bond strikt
In Bellevue" te Amsterdam werd gisteravond een
slecht bezochte openbare vergadering gehouden, belegd
door de Soc.-Dem. Vrouwenpropagandaclub, ten deel
hebbend het uitspreken van een protest tegen het
thans daar ter stede gehouden Internationaal Congrc-s
voor Vrouwenkiesrecht. De voorzitter, de heer Van
der Waerden en ook de beide sprekers, mej. Vos
en de heer Wijnkoop, namen dit standpunt in
wees erop, dat het feminisme verwarring dreigt te
brengen in de denkbeelden der arbeidersvrouwen. Het
doet alsof de arbeidsters ook gebaat zullen zijn bij de
verleening van het dames-kiesrecht en dit is onwaar,
't Is onmogelijk, dat de belangen van dames en
arbeidsters samengaan.
Mede wees spreker er op dat de beweging voor
vrouwenkiesrecht zich in het geheel niet uitspreekt
over het algemeen kiesrecht der mannen. Dat teekent
het karakter der beweging.
Voor ons, aldus de heer Van der Waerden, is het
zaak het feminisme in het oog te houden, nu ook de
Bond van Vrij-liberalen zijn sympathie voor het vrou
wenkiesrecht heeft uitgesproken. Door de versterking
der Eerste Kamer en de invoering van het dames
kiesrecht vormt het kapitalisme zich wapenen om ons
te bestrijden. Dat de arbeidersvrouwen hieraan denken
Mevr. Wynandts Francken-Dyserinck debateerde. Zij
wees erop, dat de Bond voor Vrouwenkiesrecht niet
voorstaat het dogmatisch feminisme, en dat daarin
De Haagsche gemeenteraad heeft gisteren benoemd
tot onderwijzer tweede klasse de heer M. E. Nawijn,
te Hensbroek (N.-H.).
Zaterdag werden van hier de eerste slaboonen
zonden.
