STADSNIEUWS.
BUITENLAND,
Nationale Militie.
Uit St. Pancras.
Uit Purmerend.
Uit De Rijp.
Uit Heer-Hugowaard.
Een naaktlooper.
Geslaagd.
De Inktwerper.
De Zeister moordzaak.
Overlijden van „bloedverwanten."
Een vlugge dichter.
Moord(?) te Swalmen.
Het Haagsche zedenschandaal.
KORT NIEUWS.
Installatie kantonrechter.
Een belangrijke beslissing.
Noorderbank.
Benoemd.
Provinciale Huisvlijt-Tentoonsteiiing.
Uit Heer Hugotvuard.
Uit Schagen.
Laatste Berichten
De heer P a t ij n trok nu zijn motie in.
De heer T r e u b (V.D. Assen) nam deze motie over.
Dj motie-Treub (aansluiting van Sas van Gent en
aanhoudi-o- voor het wetsontwerp) werd met 51 tegen
28 'temmen worpen. De rechterzijde en 10 leden
van links stemden t gen de motie.
De Minister bestrijdt het amendement.
De heer De Geer stelde een sub-amendement
voor, om „gelijktijdige aanleg" te vervangen door „tij
dige aanleg".
Het sub-amendement-De Geer werd met 41 tegen
29 stemmen aangenomen.
Het amendement-LGy (om'uit te spreken, dat tijdig
met den aanleg der hoofdlijn de zijlijn naar Sas van
Gent moet worden aangelegd en geëxploiteerd) werd
met 41 tegen 38 stemmen aangenomen. Vóór
stemden de linkerzijde en enkele van rechts.
Het wetsontwerp werd aangenomen zonder stemming.
Nadat"'daarna eenige wetsontwerpen, onder meer
dat betreffende den bouw van een nieuw muntgebouw
te Utrecht, waren aangenomen, kwamen aan de orde
de justitieel© wetsontwerpen tot onverwijlde bestrij
ding van den achterstand bij de rechterlijke colleges,
door versterking van personeel en invoering van een
instituut van een alleensprekenden rechter.
De heer van ST y r u m '(lib.5* Haarlem) opperde
eenige bedenkingen.
De heer Limburg (v.-d. Den"Haag I) oordeelde
dat doorSfouten, welke het systeem van de ontworpen
regeling aankleven, de voorgestelde proefneming met
den alleensprekenden rechter zal mislukken. Ten
eerste zal het van de Rechtbank zelf afhangen, of
daarbij een"'enkelvoudige kamer zal ontstaan, en ten
tweede zal van een drieledige Kamer beslist worden,
welke zaken door de enkelvoudige kamer zullen
worden behandeld. Vooral dit laatste is een fout en
daarom bepleitte spreker alsnog herstelling van de
bepaling, dat de zaak aan den alleensprekenden
rechter wordt overgelaten,wanneer beide partijen
dit eenparig verzoeken.
De heer de'ISavornin'Lohman (chr.-h.) be
streed in het algemeen het instituut van den alleen-
sprekenden rechter, als verminderende den waarborg
voor goed recht. Toch zal spreker met het ontwerp
medegaan, omdat aan de Rechtbank en niet aan par
tijen wordt overgelaten of een zaak door den alleen
sprekenden rechter zal worden berecht.
De" heer L o e f f (r.-k., Waalwijk) oordeelde, dat men
hier te doen heeft met een proefneming zonder eenige
principieele beteekenis.
Bij de verdediging van de ontwerpen verzekerde de
minist er, later principieel te zullen terugkomen
op de quaestie van het facultatief stellen van conclu
sies van het Openbaar Ministerie.
GEMENGD NIEUWS.
Tot lid van het bestuur van de banne St. Pancras
is met algemeene stemmen herbenoemd de heer Jb.
Wagenaar.
„Het Stedelijk Muziekcorps", directeur de heer J.
P. Groot, heeft succes met het te houden groot Mu
ziekconcours op 15, 16 en 17 Augustus a.s. Circa 40
harmonie- en fanfarecorpsen hebben zich laten in
schrijven. De inschrijving is nog opengesteld tot 1 Juli
a.s., terwijl de loting der deelnemende corpsen zal ge
houden worden op^Zondag 5 Juli, nam. 3 juur'in het
„Heerenlogement".
Er zijn flinke geld- en andere prijzen beschikbaar.
De directie der N.-H. tram heeft 2 gr. ote verguld
zilveren medailles aangeboden, terwijUnog meerdere
schenkingen worden ingewacht. Ook de kermesse d'été
belooft veel.
Waar zooveel te genieten zal zijn, zal het publiek
op die dagen zeker in grooten getale naar Purmer. nd
komen.
Na een korte ongesteldheid overleed Woensdagnacht
de heer J. H. Theijs pastoor te De Rijp. De overlede
ne bereikte den leeftijd van 51 jaren.
Woensdagavond vergaderde de Harddraverij vereeni
ging „De Hengstman."
In het bestuur werden herkozen de h.h. Jb. Swaag
te Alkmaar, D. Hartenberg alhier en P. Blom te
Oudorp.
Met de financiën der vereeniging staat het niet te
best, zoodat voor de op 12 Juli te houden draverij de
prijzen werden bepaald op 35 10 en 5. Besloten
werd voorts op 14 Juli een wedstrijd te houden voor
paren per rijtuig en wel in „HoecLhangen," dat het vo
rige jaar tamelijk veel belangstelling heeft gewekt.
Vreeselijk ongeluk.
Men meldt uit Maaseyck aan de 's H.b. Ct.
Een ontzettend automobiel-ongeluk heeft tusschen
hier en Hasselt plaats gehad. Een drie-tal studenten
van de Leuvensche universiteit waren in een auto aan
het toeren, toen op een kromming van den weg de auto
niet te besturen was. Zij draaide eenige malen rond
en slingerde de studenten op den grond. De heeren
Pirmez, zoon van het Kamerlid, en de Villers werden
op slag gedood, de chauffeur werd zwaar gewond en
stervende weggedragen. De derde student bleef onge
deerd.
Woensdag heeft men een halfnaakten man gezien,
loopende in een tuin aan den Utrechtschen Weg te
Hilversum. Des middags zag men denzelfden persoon
bijna geheel naakt in den tuin van een onbewoonde
villa aan den Koninginneweg en later ontmoette een
meisje hem geheel naakt in de Böomberglaan. Door de
politie werd jacht op hem gemaakt, doch zonder resul
taat. Agenten per fiets surveilleeren thans.
Voor het practisch apothekers-examen zijn te
L trecht geslaagd de heerenK. Scheringa te Beem-
ster en W. P. de Vries te Akersloot.
De krijgsraad te Haarlem heeft tot deskundigen
voor het onderzoek van de geestvermogens van den
inktwerper benoemd de heeren dr. J. Coenen, zenuw
arts te Haarlem, en dr. C. Kam, geneesheer te Mee-
renberg.
Van Vaalen, v. Ee, Kors en Overhorst, de vier ver
oordeelden in de Zeister moordzaak, die hooger beroep
hebben aangeteekend tegen hun vonnis, zijn gistermor
gen onder sterk geleide van Utrecht naar Amsterdam
overgebracht.
Men schrijft ons als historisch:
't Was een lastig geval. Hij mocht van school niet
vrij. Dat verbood de leerplichtwet. Maar ook de prijs-
uitdeeling. De prijs zou hem ontgaan bij ongeoorloofd
verzuim. En toch, 't geval was hoogst ernstig. De koe
was gestorven en hij kon thuis niet gemist worden.
Wat gedaan? De plooibaarheid verwijdde ook hier de
mazen van het net. Hij bleef thuis. Sinds dien prijkt
de absentielijst met een geoorloofd verzuim meer onder
de rubriek. overlijden van bloedverwanten.
(N. R. Ct.)
Gisteren hebben we meegedeeld dat de motoromni-
bussendienst te Amsterdam (lijn 14) welke was inge
steld om de Jordaan met het middeu der stad gemak
kelijk te verbinden opgeheven was, tengevolge van de
vele klachten over dien dienst.
Enkele uren reeds, nadat bekend was dat de motor
bussen niet meer zouden rijden, ontving het H b 1 d.
van een bewoner van den Blauwburgwal de volgende
ontboezeming op het staken van den motoromnibus-
dienst
„Juicht nu o gansclie wijk, juicht wakk're Singelingen,
Blauwburgwal stemt mee in, nu deze nare dingen
Verdwijnen uit de buurt met hun geloei, geknal,
Gedreun, hun stank, hun stof en lasten zonder tal.
En brengen wij te zaain, als gcede burgers past,
Een dank aan B. en W. voor 't einden van dien last."
Door verdrinking is om het leven gekomen P. H.
H. Straus, wiens lijk voor eenige dagen in de rivier
de Swalm bij Roermond werd gevonden. Na gerech
telijke schouwing, de vorige week, is het lijk ter aarde
besteld. In deze zaak wordt door onze en de Duitsche
justite en politie een nauwkeurig en ijverig onderzoek
ingesteld. Er moeten ernstige vermoedens zijn gerezen
tegen zekeren J. L., voerman te Brtiggen (Pr.), bij
wien Str. in kort was. Deze persoon is door de
Duitsche politie gearresteerd.
Gisteren werd voor de Haagsche rechtbank behan
deld de zaak van C. S. O. M. Fuhrkop, bijgenaamd
„Duitsche Greet", waarvan in ons vorig nummer een
en ander is medegedeeld, die terecht moest staan ter
zake van koppelarij. Bekl. was niet verschenen, zoodat
tegen haar verstek moest worden verleend. Als ge
tuigen waren gedagvaard de 17-jarige C. van R. en
de heer v. E. De zaak werd met gesloten deuren
behandeld, zoodat omtrent het getuigenverhoor Diets
kan worden medegedeeld.
Naar men verneemt, zou tegen beklaagde twee
maanden gevangenisstraf zijn geëischt.
Bij den heer Manuel op den Zwanenburgwal te Am
sterdam is de mungasmeter leeggestolen en voor 250
aan sieraden medegenomen.
Aan de J. v. Lennepkade te Amsterdam trok een
vrouw een brandend petroleumstel om. Zij kreeg zwa
re brandwonden.
Iemand te Hilversum heeft aldaar een brief ge
post waarin een bankbiljet van 60. De brief is niet
aan het adres bezorgd.
Te Maastricht is gisterenavond de vrouw v. d. L.
tengevolge van een misstap in den kelder gevallen en
doodgebleven.
Bij het afladen van een voer hooi viel de 70-jari-
ge H. J. O. te Goor van den wagen. C. is aan de ge
volgen overleden.
Te Ilerveld viel gistermiddag een jongetje van
3 jaar bij het spelen in een pot met kokend water. Hij
is aan de gevolgen overleden.
Hedenmorgen had de installatie plaats van den
nieuw benoemden kantonrechter, den heer mr. Bastert,
door den oudsten plaatsvervangenden kantonrechter,
den heer Mr. A. M. de Lange. Mr. De Lange herin
nerde; in zijn rede aan het vele verdienstelijke werk
van den vertrokken kantonrechter, den heer mr. Büch-
ner, die meer dan 25 jaar dit ambt heeft vervuld, en
die èn als kantonrechter èn in verschillende andere be
trekkingen hier ter stede zeer veel heeft mogen pres
toeren. Mr. De Lange uitte de hoop dat het mr.
Bastert gegeven moge zijn, zijn belangrijk ambt nog
vele jaren te Alkmaar tot heil van de justiciabelen en
tot zijn eigen voldoening uit te oefenen.
Hierna sprak de heer mr. Steenlack namens het
openbaar ministerie tot den heer Bastert. Ook mr.
Steenlack herdacht in zijn rede mr. Büchner.
De heer Bastert beantwoordde de beide vorige spre
kers en schetste in korte trekken hoe hij zijn taak als
kantonrechter zou opvatten.
De plechtigheid was hiermee afgeloopen.
Men meldt ons
Eene voor aannemers van werken belangrijke beslis
sing werd dezer dagen door do Rechtbank te Alkmaar
genomen. Het betrof de vraag of een rechtsgeldig ka
rakter is toe te: kennen aan de welbekende dusgenaam
de „stelling" bij aanneming van werken, te weten de
overeenkomst waarbij een aannemer, aan wien door
den aanbesteder de uitvoering van een werk wordt ge
gund, zich verplicht om zijne op het aanbesteede werk
ingeschreven hebbende mede-aannemers schadeloos te
zullen stellen voor ter zake hunner inschrijving door
hen gemaakte kosten van aankoop van bestek en tee-
keningen, gedane bemoeiingen, enz.
Namens ruim een 20-tal aannemers werd door een
hunner, daartoe bijzonder gemachtigd, een proces op
touw gezet tegen een gedaagde, medeaannemer, die
zicii tot dergelijke schadeloosstelling had verbonden,
doch den eisch bestreed eensdeels op grond dat een
lasthebber voor zijn lastgevers niet zou mogen proce-
deeren, anderdeels op grond dat dergelijke verbintenis
volgens de wet ongeoorloofd zoude zijn. De Rechtbank
verklaarde beide verweermiddelen ongegrond en wees
aan de eischers, voor wie optrad mr. A. Dorbeck, hun
eisch toe.
Voor den gedaagde trad op mr. A. Prins.
In de op 24 Juni 1908 gehouden, zeer geanimeerde
gewone Jaarlij ksche Algemeene Vergadering van Aan
deelhouders der Naamlooze Venuootschap „Noorder-
Bank" te Alkmaar, werd de Balans en winst- en ver
liesrekening over 1907 goedgekeurd, besloten f 1350
op de reserve te boeken en het dividend vastgesteld
op f 7 per aandeel, terwijl de heer W. P. A. Kaag
te Hoorn, die als commissaris periodiek moest aftreden,
als zoodanig werd herkozen.
Bij besluit van Gedeputeerde Staten van Noordhol
land van 17 dezer, zijn benoemd bij den raad van
beroep (Ongevallen-verzekering) te Haarlem
tot lid-werkgever, de heer P. A. de Lange, fabrikant
van verduurzaamde levensmiddelen, fabriek „Kenne-
merland" te Alkmaar;
tot plaatsvervangend lid-werkgever, de heer J. J.
Krijns, sigarenfabrikant te Alkmaar, respectievelijk in
de plaats van den heer A. G. Bosman en den heer J.
deWit Dz., beiden te Alkmaar, die eervol ontslag
hebben bekomen.
Predikbeurten.
28 Juni 1908.
Groote Kerk, 10 uur, Ds. Vinke.
Kapel, 10 uur, Ds. van Leeuwen. 6 uur, Ds. Verwaal.
Evang.-Luth. Kerk, 10 uur, Ds. Ternooy Apèl.
Onderwerp: Van klein geloof tot vertrouwen.
Doopsgezinde Kerk, 10 uur, geen dienst.
Rem.-Geref. Kerk, 10l/2 uur, Ds. de Regt.
Gereform. Kerk, 10 uur, Ds. Wechgelaer. 6 uur,
Ds.SsWechgelaer.
Chr. Ger. Gem. Gebouw „Rehoboth", Koningsweg,
voormiddag 10 uur en 's avonds 6 uur godsdienst
oefening.
Gebouw Waakt en Bidt, Laat, Zondagmiddag van
31/25 uur, Vergadering van de Christel. Jongelings-
vereeniging „Zacheus", voor jongelingen boven 16 jaar.
Zondagmiddag 51/27 uur Vergadering van de
Christel. Knapenvereeniging „Timothexis", voor knapen
van 1216 jaar.
Hersteld Apostolische Gemeente, Schoolstraat, no. 6.
Voorm. 10 uur en avond 5 uur en Donderdagavond
8 uur godsdienstoefening.
Herv. gemeente te Bergen, 9t/2 xiur, Ds. Natzijl.
Herv. gemeente te Oudorp, nam. U/2 uur, Ds. Röder,
van Westgraftdijk.
Herv. gemeente te Stompetoren, voorm. 9J/2 uur,
Ds. Werner.
LAATSTE POST.
Men meldt ons
De opening van de Provinciale IIuisvlijt-Tentoon-
stelling te Zaandam is bepaald op Zatei-dag 18 Juli
des namiddags 2 uur.
Bij de openings-plechtigheid zullen worden uitge-
noodigd, Z.Ex. mr. G. van Tienhoven, beschermheer
van de Tentoonstelling, de leden van het Eere-comité,
de Gemeenteraad van Zaandam, de Besturen van ver-
eenigingen die finantiëelen steun verleenden, bestuur-
doren van Huisvlijt en de Pers. De Tentoonstelling
zal de grootste en meest omvangrijke zijn, welke tot
dusverre op dit gebied in ons land werd gehouden.
Door Dijkgraaf en Heemraden van den polder is
aanbesteed de levering van houtwaren en spijkers.
Aannemer van Rijnsch eikenhout is G. Gras en Zn.
te Zaandam voor 307.50; van Riga grenenhout J.
Eecen Gz. te Oudkarspel voor 348.50; van Vuren
hout G. A. Konijn te Alkmaar voor 139 en de spij
kers R. J. Houwing te Edam voor 77.80.
Door Dijkgraaf en Heemraden van Westfriesland
genaamd Geestmer-Ambacht is aanbesteed de onder
houdswerken van het ambacht in zeven perceelen,
waarvan aannemers zijn:
Perceel I P. Kaandorp te Alkmaar voor 345.
Perceel II II. T. Gottmer te Alkmaar voor 185.
Perceel III J. Oldenburg te Bergen voor 1380.
Perceel IV C. Dekker te Eenigenburg voor 1125.
Perceel V G. Blom te Schoorl voor 675.
Perceel VI R. de Beurs te Aardswoud voor 25 en
Perceel VII J. Ilille te Ursem voor 270.
De dijkswerken van de Ambachtsdijk te Veenhuizen
zijn aanbesteed in 2 perceelen: het le perceel is aange
nomen door W. Kriller te Oude-Niedorp voor 510.
het 2e perceel is opgehouden op 75.
Op de a.s .algemeene vergadering van onderwijzers
011 onderwijzeressen in het arrondissement Helder, den
3den Juli alhier te houden, zal de heer T. v. Rijsens,
schoolopziener in het district Alkmaar, spreken over
het onderwijs in de geschiedenis op de lagere school,
terwijl de heer A. N. Stelwagen, oud-leeraar van het
gymnasium to 's-Gravenhage, eene voordracht zal hou
den over Constantijn Huygens. Mejuffrouw Annie
Zijp van Wieringerwaard, thans te Haarlem, zal ter
afwisseling eenige liederen zingen en onder leiding
van den heer P. Stadt te Wieringerwaard eveneens
diens kinderzangkoor uit de hoogste klasse der school
aldaar. De vergadering belooft dus zeer belangrijk en
zeer aangenaam te zullen, worden.
Het was gisteren te Parijs een sensationeele Se
na a t s z i 11 i n g. De eerste gewichtige stemming
over den aankoop van den Westerspoor werd verwacht.
De tribunes waren voller dan ooit. Sedert de rede van
Bouvier toch is de loop van het debat zeer onzeker. Om
half vijf komt Clemenceau op de tribune; het eerste
gedeelte zijner rede is ondanks eenige grappen en ste
ken tegen Rouvier, pijnlijk zwak. Tegen het einde
heeft Clemenceau enkele goede oogenblikken. Men
steunt mij en prijst mij, zegt hij, omdat ik voor veld
wachter tegen de socialisten speel. Het is het onge
luk van mijn lot, dat die taak mij in 's lands belang
ten deel gevallen is, maar men verwachtte niet dat ik
bij het vervullen van die rol, het democratisch radicale
program waarop ook den aankoop van den Westerspoor
door den staat voorkomt, in den steek wil laten. De
motie-Prevet, waarover men stemmen moet, wil wel
urgent verklaring van de aankoopkwestie, maar wil
slechts partieelen aankoop volgens de plannen van
1905 en wil tevens uitstel der behandeling tot October.
De regeering wil dit niet en stelt de vertrouwenskwes
tie. Gedurende de stemming heerschte groote zenuw
achtigheid; het blijkt weldra dat het aantal witte
kaartjes, dat is voor de motie en dus tegen de regee
ring de overhand hebben op de blauwe.
Na nauwkeurige opneming der stemmen bleek de
motie met 128 tegen 125 stemmen verworpen te zijn.
De linkerzijde juichte dit toe. Artikel 1 werd daarop
■met 151 tegen 116 stemmen aangenomen.
Heden behandeling van het belangrijke tweede arti
kel. De ministers zagen er maar half vroolijk uit bij
het heengaan. Buiten voor den Senaat stond veel volk,
dat levendig politiseert en vroolijk goedkeurend op
merkte, dat Clemenceau toch maar boven water heeft
weten te blijven.
Clemenceau zoo wordt verder uit Parijs gemeld,
heeft den ministerraad bijeengeroepen; hedenochtend
zal de vergadering op het Elysée plaats hebben. De mi
nisters zullen de verschillende gebeurlijkheden onder
de oogen zien, welke zich in den Senaat zullen kunnen
voordoen bij de beraadslagingen over de artikelen van
het wetsontwerp tot naasting van den Westerspoorweg,
waarover nog gestemd moet worden. Zij zullen ook de
mogelijkheid overwegen om eenige senatoren ten deele
voldoening te schenken, met name ten aanzien van de
redactie van art. 2, in dien geest, dat alle prerogatie
ven van het parlement ten volle gewaarborgd zouden
zijn. M aar indien de regeering, geleid door de ge
dachte aan een overeenstemming, in deze wijziging
toestemt om tot een vergelijk te komen, zij is vastbe
sloten geen verdere concessies te doen en de portefeuil
lekwestie te stellen.
De minister van onderwijs heeft een wetsontwerp in
gediend tot bevordering van de onzijdigheid der school.
Daarbij wordt bepaald, dat zullen worden vervolgd per
sonen, die de kinderen verhinderen op school te ko
men, alsmede elke vereeniging, welke zich ten doel
stelt 't gebruik van zekere boeken aan de onderwijzers
te verbieden.
In Teheran worden de inhechtenisnemingen
van afgevaardigden en burgers, de ruwe terecht
stellingen en de plundering der stad voortgezet. Er
heerscht een schrikbewind. Een groot aantal bekende
personen blijft de wijk nemen in de gezantschapsge
bouwen. Vier afgevaardigden zijn in het Italiaansche
gezantschapsgebouw gevlucht.
In den loop eener mededeeling over de ongeregeld
heden te Teheran, zeide Sir Edward Grey, in het En-
g-elsehe LagerhuisDe Engelsche en. Russische regee
ringen hebben hun vertegenwoordigers opgedragen Zil
es Sultan te waarschuwen voor kuiperijen tegen den
troon en eveneens om den Sjah kennis te geven, dat
een vijandelijke daad tegen de constitutioneele partij
niet op steun van hun zijde zou kunnen rekenen.
MAATSCHAPPIJ VAN NIJVERHEID.
DORDRECHT, 26 Juni. Heden werd alhier ge
opend de 131ste algemeene vergadering van de maat
schappij van Nijverheid. De voorzitter, de heer A.
van Rossuin zei in zijn openingsrede o. a. dat hij wilde
spreken over den algemeenen toestand der industrie in
Nederland, naar aanleiding van het verslag omtrent
Handel, Nijverheid en Scheepvaart van Nederland ge
durende 1907, uitgegeven door de Afdeeling Handel
van het Departement van Landbouw, Nijverheid en
Handel.
Aan het verslag kunnen wij alzoo de beteekenis ge
ven eener enquête door de Regeering ter eigen, voor
lichting ingesteld en de Nederlandsche industrie zal
haar zeker voor dezen veel belovenden stap dankbaar
zijn-
Deze belangstelling der regeering is niet overbodig.
De industrie staat in ons land niet in hoog aanzien en
wel eensdeels tengevolge van de veel verspreidde mee
ning, dat zij zoo weinig beteekent, zooveel misbruiken
herbergt en zooveel hinder en overlast veroorzaakt.
Ook wordt beweerd dat het Nederlandsche volk zich op
landbouw, veeteelt, handel en Scheepvaart moet toeleg
gen, maar niet moet trachten met indnstrieele onder
nemingen zijn brood te verdienen, aangezien ons land
daarvoor ten eenen male ongeschikt is, wegens gemis
aan steenkolen en aan de meest noodige grondstoffen.
Hieruit wordt dan ook gereedelijk verklaard dat de
meeste industrieele bedrijven in een minder gunstigen
toestand verkeeren. Tot zekere hoogte is deze bewe
ring juist, want er moet toegegeven worden, dat in ons
land de omstandigheden voor het ijzer- en staalbedrijf
en voor een deel der chemSche groot-industrie volko
men ongeschikt zijn. Doch het zou verkeerd zijn te
generaliseeren en uit het gemis van de zeer groote be
drijven, welke men aldus in de mijndistrikten aantreft
de gevolgtrekking te maken, dat er voor de tallooze an
dere takken van nijverheid in ons land geen plaats
kan zijn.
Integendeel, de algemeene omstandigheden voor de
productie van een groote verscheidenheid van artikelen
zijn in Nederland gunstig.
De nabijheid van de zee, onze talrijke groote water
wegen en goedkoope spoorwegvrachten, stellen ons in
staat niet weinig kosten grondstoffen aan te voeren en
de produkten zijner industrie te verzenden, terwijl de
werkloozen in Nederland lager, soms veel lager zijn,
dan in andere landen van westelijk Europa.
Men zou meenen dat deze gunstige faktoren er toe
moeten leiden, dat onze industrieele ondernemingen
zich in een bloeienden toestand verheugen. Dit is ook
voor een klein deel het geval en wel met onze betrek
kelijk geringe groot-industrie, voor zoover zij export
nijverheid is.
Doch naast deze exporteerende groot-industrie be
staan een aantal bedrijven van meer of minder om
vang, te zamen evenwel van groote beteekenis, welke,
door den aard hunner producten, uitsluitend Neder
land tot afzetgebied hebben, daar de invoer dezer pro
dukten in andere landen door hooge invoerrechten on
mogelijk gemaakt wordt, en voor invoer in Engeland
andere faktoren in 't spel zijn welke evenwel tot het
zelfde resultaat leiden.
Het zijn deze bedrijven, welke ondanks de gunstige
omstandigheden van productie, waaronder zij werken,
mcerendeels in een ongunstigen toestand verkeeren.
Zij zien zich in hun afzetgebied nog enger beperkt dan
tot de Nederlandsche markt, daar zij deze met tal van
b'uitenlandsehe concurrenten moeten deelen die hunne
producten vrij of tegen een onbeteekenend invoerrecht
van 5 in Nederland invoeren. De Maatschappij
van Nederland heeft sinds eenige jaren pogingen aan
gewend om de aandacht der Regeering en der Provin
ciale en Gemeentelijke Besturen op de positie waarin
deze bedrijven zich bevinden te vestigen en te bewonde
ren, dat aan de producten der Nederlandsche nijver
heid de voorkeur worde gegeven. Deze pogingen heb
ben evenwel meer sympathie ontmoet, dan belangrijke
resultaten opgeleverd.
Als de vraag wordt gesteld of hier de Staat moet in
grijpen om verbetering in dezen toestand te brengen,
dan meent men dat een bevestigend antwoord moet
worden gegeven. Want het gaat hier in de eerste
plaats om het beschermen van den nationalen arbeid,
een zaak van uitermate groote beteekenis, omdat men
langs dien weg tot verbetering der levensomstandighe
den en tot meerdere ontwikkeling der lagere volksklas
se zal moeten komen.
Er kan geen andere maatregel genomen worden dan
liet verhoogen van de invoerrechten voor een aantal
industrieele artikelen, ten einde de concurrentie der
buitenlandschë industrie in Nederland te bemoeilijken.
Wel zal het menig Nederlander, evenals spr., een
zwaren strijd kosten om een inbreuk te maken op bet
vrij streng doorgevoerde stelsel vrijen handel, maar hij
moge daarbij bedenken dat het in ons kleine land on
houdbaar is dit consequent te bandhaven, zoolang alle
vasteland-Staten hunne grenzen voor onze produkten
sluiten.
Aan de toepassing der tariefswijzigingen zal eene
nauwgezette studie van de toestanden en de omstan
digheden der industrie moeten voorafgaan, ten einde
te voorkomen dat het doel worde voorbijgestreefd. Spr.
verwacht dat de jaarlijksche enquête door de Regee-
1 mg ingesteld daarvoor eerlang de noodige gegevens
zal verschaffen.
DE GISTING IN INDIË.
DEN HAAG, 26 Juni. Officieel wordt gemeld, dat
eavaleriepatrouillea naar Sumatra's Westkust gaan.
Alle bestuurszetels in de Padangsche bovenlanden
worden door militairen beschermd. Het verzet uit
zich in plaatselijk gewelddadig optreden en belasting-
terugvordering, Het gezin van den vermoorden con
troleur Bastiaans -bleef ongedeerd. De controleurs-
wonir.g te Boea is verbrand en de kas geplunderd.
Een aanval op Psdembrjan is afgeslagen, waarbij de
aanvallers 57 dooden bekwamen.
DE SCHEEPSRAMP.
CORUNA, 26 Juni, Volgens de jongste berichten
omtrent het vergaan van het s.s. „Larache" blijkt
het, dat dit schip 52 man equipage aan boord had
en 59 passagiers. Het aantal vermisten is 38.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
gelast, krachtens bekomen aanschrijving, den onder-
staanden hier wonenden verlofganger, om zich, ter
bijwoning der herhalingsoefeningen, 's namiddags
vóór 4 ure, bij zijn korps te vervoegen
Korps P.intserfortart'llsrie, lichting 1905
13 Juli 1908. KLAAS TIJSTERMAN.
Alkmaar, De Burgemeester voornoemd
26 Juni 1908. G. RIPPING.
BURGERLIJKESTAND.
ONDERTROUWD
25 Juni. Cornelis Matthijs Hoogendoorn te Haarlem
en Neeltje Klei jmeer alhier. Pieter Cornelis
Kossen te Bergen en Geertruida Francisca
Maria Witte-alhier. -Klaas Sterjn te Koe
dijk en Catharina Burkunk alhier.
GEBOREN
25 Juni. Maria, d. van Anthonie Brantenaar en Maria
Mooij.
