DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 150.
Honderd en tiende jaargang
1908.
MAANDAG
29 JUNI.
Burgerschool en Meisjesschool.
BINNENLAND?
Uit Hof- en Hoofdstad.
Toelating
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone adverientiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Gisting In West-Sumatra.
Monument mgr. dr. Schaepman.
Vijfde Middenstandscongres.
Maatschappij van Nijverheid.
Traglschelomstandlgheden.
Een onhebbelijke kermisreiziger.
De markt "te St. Pancras.
Drankbestrijding.
ALKMAARSCHE COURANT.
BURGEMEESTEE en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter kennis van belanghebbenden, dat
zij die na afloop der zomervacantie hunne kinderen
de Burgerschool of de Meisjesschool wenschente
doen bezoeken, daarvan aangifte moeten doen vóór
15 Juli e.k. bij de hoofden dezer scholen, onder over
legging van het geboorte- en inentingsbewijs van het
betrokken kind.
De kinderen moeten den leeftijd van zes jaren hebben
bereikt. Kinderen, die binnen de eerstvolgende zes
maanden na het tijdstip der toelating, dien leeftijd
zullen hebben bereikt, kunnen, onder goedkeuring van
Burgemeester en Wethouders, op de genoemde scholen
worden toegelaten.
De gelegenheid tot aangifte voor de Meisjesschool
bestaat aan het schoolgebouw, aan de Oudegracht, op
Maandag en Donderdag, van drie tot vier uur, en voor
de Burgerschool, aan het schoolgebouw in de Brillesteeg,
op Maandag, Dinsdag en Donderdag van half één tot
half twee en Woensdag van 14 uur.
lu het bijzonder wordt de aandacht van belanghebben
den gevestigd op de omstandigheid dat bij raadsbesluit
wn 4 Juli 1906 is besloten het schoolgeld voor de Bur
gerschool en de laagste zeven klassen der Meisjesschool
gelijk te stellen, n.l. per kwartaal, ,oor één kind f6.
voor twee kinderen uit één gezin, gelijktijdig een of beide
scholen bezoekende, per kwartaal en per kind f 5.25
voor drie of meer kinderen uit een gezin idem per kwar
taal en per kind f 4.50
Burgemeester en Wethouders noodigen belangheb
benden uit, hunne aanvragen niet tot het laatste oogen-
blik uit te stellen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
22 Juni 1908. DONATH, Secretaais.
Blijkens een bij de Regeering uit Nederlandsch-In-
dië ontvangen telegram werd op 26 dezer een aanval
op het bivak te Boea (Padangsche Bovenlanden) afge
slagen, waarbij de aanvallers 17 dooden bekwamen, ter
wijl onzerzijds geen verliezen werden geleden.
Naar Het Centrum meldt, zal de onthulling
van het monument van dr. Schaepman plaats hebben
op Donderdag 30 Juli
den enz. nader te onderzoeken en zoo mogelijk de op
richting van een of meer Coöperatieve Centrale Ban
ken voor dezulken voor te bereiden de oprichting van
een bedrijfsmuseum te bespoedigen; nader te onder
zoeken of en op welke wijze eene vereeniging tot het
in- en verkoopen van werktuigen en gereedschappen
kan worden tot stand gebrachtzich met een verzoek
schrift tot de Regeering te wenden om op een spoedige
wijziging der wet op de Coöperatieve Vereenigingen
aan te dringen.
Be vergadering werd hierop met de gebruikelijke
plichtplegingen gesloten.
In de Dinsdag j.l. onder voorzitterschap van den
lieer J. S. Meuwsen gehouden vergadering van het
bestuur van den Nederlandschen Bond van Vereeni
gingen van den Handeldrijvend en en Industrieelen
Middenstand, zijn wederom 2 Middenstai.dsvereeni-
gingen tot het lidmaatschap van den bond toegelaten.
Aan de orde was daarna de vaststelling van de
agenda van de vijfde algemeene vergadering en van
het vijfde Middenstandscongres, dit jaar op 29 en
30 Juli te Dordrecht te houden.
Met algemeene stemmen werd de agenda vastgesteld.
Wij noteeren daaruit, dat op Dinsdag 28 Juli des
avonds 71/2 uur, plechtige ontvangst van bondsbestuur
en afgevaardigden op het stadhuis plaats heeft, door
het gemeentebestuur van Dordrechtte 8 uur ont
vangst der afgevaardigden door de regelings-eom-
missie in de zaal van „Kunstmin" aan den St. Joris-
wegvan 9 tot 10 uur onderzoek van de geloofsbrie
ven der afgevaardigden.
Woensdag 29 Juli, 's morgens 8 uur, voortzetting
onderzoek geloofsbrieven. Te 9l/4 uur stadstijd
Opening van de 5e algemeene vergadering.
Donderdag 30 Juli, des morgens te 9 uur heeft de
opening van het Congres door den bondsvoorzitter
plaats, waarna aan de orde isBeraadslaging over
„de Vakopleiding vaii den Middenstandsbond en be
handeling van de daarover uitgebrachte prae-adviezen
van de heerends. D. Bos, J. N. Hendrix, Frans
Keulemans, dr. H. Lambrechts en de nota's en rap
porten van de vereenigingen over dit onderwerp.
Des middags 2 uur precies voortzetting van de
beraadslagingen over de Vakopleiding van den Mid
denstand.
Voortzetting van de behandeling van onderwerpen,
nog niet geheel afgedaan in de vergadering van
Woensdagmiddag.
Zaterdag werd de algemeene vergadering te
Dordrecht voortgezet. Aangenomen werd een voor
stel van het departement Amsterdam, waarbij het
hoofdbestuur wordt uitgenoodigd te onderzoeken in
hoeverre de kleinnijverheid in zake inkomende rechten
op werktuigen ten achter staat bij de fabrieksnijver
heid.
Een voorstel van het departement Amsterdam„Het
hoofdbestuur wordt uitgenoodigd, zich namens de
Maatschappij tot de regeering te richten met het ver
zoek telken jare' op de staatsbegrooting een bedrag te
brengen ter bevordering van het maken van studierei
zen door kleinnijveren," werd verworpen.
Een voorstel van Amsterdam om telken jare op de
begrooting' een post uit te trekken voor het bezoeken
van buitenlandsche instellingen van technischen of so
cialen aard, werd door dat departement ingetrokken.
Terwijl een voorstel van het departement Amsterdam
tot aanvulling van art. 9 der Wet der Maatschappij
„onder voorbehoud dat het stemrecht eerst kan worden
uitgeoefend één maand na de toetreding," aangehou
den werd tot het volgende jaar. Voorts werd na veel
discussie aangenomen een voorstel van het departe
ment Maastricht, om bij de Regeering en de beide Ka
mers der Staten-Generaal aan te dringen op bevorde
ring eener krachtige exploitatie der in den Nederland
schen bodem aanwezige steenkolen.
Als hoofdbestuursleden werden gekozen de heeren
mr. J. C.L. Vlaanderen, R. P. J. Tutein Nolthénius
en K. C. Honig Mz.
Tot voorzitter werd uit de directeuren benoemd de
heer mr. Joh. Enschedé te Haarlem.
Als plaats, waar de 132ste jaarlijksche algemeene
vergadering zal worden gehouden, werd aangewezen
Leiden.
Hierna volgde een mededeeling van het hoofdbe-
stuur, naar aanleiding van den uitslag der stemming
over zijn voorstel, om een adres te zenden aan H. M.
de Koningin in zake het Middelbaar Technisch Onder
wijs.
^Na discussie is besloten dat aan de Regeering een
adres zal worden gericht, aandringend op spoedige re
geling van het middelbaar technisch onderwijs en wij
zend op de nadeelen van centralisatie, en de voordoe-
len van verspreide scholen, terwijl daarin verder zal
worden betoogd, dat de vraag van voorafgaande prak
tijk moet worden beoordeeld, voor elk vak afzonderlijk.
Het laatste voorstel van het hoofdbestuur was om
krachtens art. 62 der Wet, een of meer conïmissiën te
benoemen, ten einde van praeadvies te dienen ten op
zichte van die punten, welke door het Nationaal Con
gres voor de Ambachtsnijverheid, gehouden te Amster
dam in September 1907, bij motie aan het hoofdbestuur
zijn opgedragen.
Zoo werden het bestuur van den Ned. Bond van
Vereen, van den Handeldrijvende» en Industrieelen
Middenstand en het hoofdbestuur der Maatschappij
van Nijverheid uitgenoodigd: de aangelegenheid van
het credietwezen van de ambachtsnijveren, neringdoen-
Aan den brief van den Haagschen torenwachter der
Middelburgsche Courant ontleenen we het volgende
Een dezer dagen zal een geruchtmakende zaak voor
de rechtbank behandeld worden, een aanklacht, loopen-
de over koppelarij. Zooals reeds in de bladen heeft ge
staan zullen daarbij als getuigen worden gehoord drie
bekende figuren uit le monde oü l'on s'amuse en een
hoofdinspecteur der politie, die met de beklaagde, een
dame van licht kaliber, zekere relaties onderhield. De
politie-dienaar is reeds geschorst en zal vermoedelijk
reeds ontslagen worden.
Over deze zaak wordt, zooals te begrijpen, verschil
lend, geoordeeld en gesproken. Onder de getuigen be
vinden zich personen, die de kunst verstaan zich per
soonlijk zeer gehaat te maken, zoodat onder de
„vriendjes" groot vermaak heerscht over het schandaal
dat hun nu overkomen is. Vooral ook omdat twee
hunner vrij hooge ambtelijke betrekkingen bekleeden.
Wat mij echter een veel bedenkelijker element in de
ze zaak toeschijnt is het feit dat een hoofdinspecteur
van de politie als „bekende" van de beklaagde moet
optreden. Nu mag hij als de zondebok met ontslag de
woestijn ingezonden worden, maar daarmede is m. i.
niet genoeg gedaan. Er dient n.l. een ernstig onder
zoek ingesteld te worden naar de levenswijze van meer
dere politieambtenaren. Het gaat niet aan om één,
die toevallig in de fuik geloopen is, met groot misbaar
de deur uit te jagen en anderen, die evenmin zonder
zonden zijn, in het corps te laten.
Trouwens het is een feit, en door anderen en mij
dikwijls genoeg gereleveerd, dat de Haagsche politie
niet uitmunt door tact en g'oeden geest. En hoe kan
dat ook anders, daar ae minderen zien hoe de meerde
ren zich gedragen? Tegenover het publiek wordt er
maar bij het minste of geringste relletje dadelijk ge
roepen „sabel" en er op in geranseld. En dat dikwijls
notabene op lieden die meer van die poliueheeren af
weten dan voor het fatsoen dier politiemannen diens
tig is, terwijl ook de politieagenten, diè er op moeten
slaan, van die zaken niet onkundig zijn. Op die ma
nier kan er natuurlijk geen sprake zijn van prestige,
dat.de politie bij de hoogeren moet bezitten. Herhaal
delijk is de heer Hoofdcommissaris op die misstanden
gewezen, maar veel effect schijnen die klachten uit
tiet publiek niet op hem gemaakt te hebben.
Mij is persoonlijk bekend op welk een cavaliere ma
nier hij meent met zeer gegronde en bewezen klachten
te moeten omspringen. Dat dit echter op een gegeven
oogenblik spaak loopt is duidelijk en ik vrees dan ook
dat er in den raad rare noten over hem gekraakt zul-
I len worden als daar'a. s. week over die zaak geinter-
pelleerd zal worden. Wanneer de heer hoofdcommis
saris zijn ambtelijk leven niet op een onaangename wij
ze wil afgesneden zien, zal hij radicaal van houding
moeten veranderen. De ondergeschikten weten nu dat
zij zich alles kunnen veroorloven, omdat hij om de een
of andere reden gewoonlijk liever niet ingrijpt. Ik zou
naar een paar zeer frappante voorbeelden van kunnen
geven. Dat moet positief veranderen, anders zie ik
nog leelijke dingen gebeuren, vooral nu een der onder
geschikten „vliegt," die over de Haagsche politiebe
standen een boekje zou kunnen opendoen.
Hetzelfde onderwerp houdt „Ego" in de Prov. Geld
en Nijm. Ot. bezig.
Wanneer waar is, dat 't publieke leven zoo hier en
daar een aschbak heeft staan, die van tijd tot tijd,
vol geworden, onverwachts eens omtuimelt, dan zou
ik zoo meenen, dat wij in deze dagen van dat twij
felachtige voorrecht profiteeren. 't Rijswijksche wis
selschandaal is nauwelijks in alle piquante bijzonder
heden uitgerafeld en uitgeplozen of d'r is weer wat
anders, dat door de bijzondere verhouding met een
tak van publieken dienst aan beteekenis niets te wen-
schen overlaat. Al had niemand kunnen denken, dat
de toestand dermate ergerniswekkend was, dat onder
de auspiciën van een politie-chef dergelijke practijken
mogelijk waren, dat 't met dezen man op een goeien
dag spaak zou loopen, begreep iedereen. Herhaaldelijk
door hoogere chefs ter verantwoording geroepen aan
gaande e. n v< rhouding, die in de geheele stad bekend,
niet van dien aard was om onafhankelijkheid en pres
tige ongeschonden te bewaren, werd hem ten slotte
het secretariaat van den hoofdcommissaris ontnomen.
Wat echter aan zijn machthebbende bescherming over
het bewuste vrouwspersoon weinig afdeed. Wie anders
dan hij wist te bewerken, dat een politie-post van
hoogerhand voor 't beruchte huis gelast, na een of
twee dagen weer werd ingetrokken? 't Is nu maar
te hopen, dat dit zaakje van zedenbederf niet beëindigd
wordt met een onbeduidend vonnis over 't beruchte
vrouwspersoon. Hetgeen nu openlijk bekend is gewor
den, eischt verdere maatregelen en ook meer licht.
In de eerste plaats geen disciplinaire straffen, geen
terugstelling in lagere functie, maar geheel ontslag
uit den politie-dienst, geheel los-maken van het politie
corps, dat, zoo noodig, met zulk een rechtmatige straf
zijn voordeel kan doen. 't Is een groot algemeen
belang, dat zulk een tak van openbaren dienst, waar
publiek belang en publieke veiligheid geheel en al bij
betrokken is, gezuiverd worde van de schurftige
schapen, die de deur voor corruptie open zetten. Maar
ook om andere redenen hoop ik ernstig, dat hier
serieus worde ingegrepen. Het wordt in deze dagen
niet meer gefluisterd, maar luide uitgesproken, dat de
heele zaak „zoo'n vaart" wel niet zou nemen, aange
zien er te veel „groote knapen" bij betrokken zijn. En
dat deze meening meer dan een gerucht of vermoeden
is, bewijzen wel de moeilijkheden waarop de pogingen
van mevrouw de wed. de Fremery aanvankelijk
afstuitten. Maar bewijst ook het feit, dat een lid van
den raad, dat zich aanvankelijk had bereid verklaard
om te doen wat voor hem als vertegenwoordiger der
burgerij, een dure plicht was, zich ten slotte terugtrok.
Ook al vanwege mogelijke conflicten.
Een ander raadslid zal nu 't zaakje overnemen 't
Is nu te hopen, dat de vragen zoo zuiver geformuleerd
zullen worden, dat de burgemeester er op zal moeten
antwoorden en zijn noodzakelijke medewerking niet
zal onthouden, om 't gewenschte licht te ontsteken,
en zoo noodig den bezem flink te ha iteeren.
Dezelfde bezem, die stad zuivert van de kwartjes-
vinders-practijken en die 'k ook wel gebruikt wilde
zien tegen do bosehuymfen. Dit laatste tot meerdere
veiligheid van hen, die op de mooiste gedeelten van
den dag 't Haagsche Bosch doorwandelen. Juist daar
waar 't boschbezoek op de afgelegen lanen niet zoo
druk is, zwerven zij voort, zelden alleen en waar 't
noodig moent wezen, verzekerd ook van mannelijken
steun. Bedelen of vragen doen deze verdorven figuren,
die doorloopond onder den invloed van spiritusmis
bruik verkoeren, in den regel niet.
Maar hun uitdagende houding wanneer zjj kans zien
een wandelaar op de stille wegen als 't ware in te
sluiten, wijst er toch op, dat zij een kans op roof of
mishandeling niet ongebruikt zullen laten, waar de
gelegenheid zich biedt.
langen der Maatschappij in het algemeen, waarmee
bovendien meer algemeene belangen samengaan, de
wenschelijkheid wordt uitgesproken, dat het Rijks
Ki ankzinnigeugesticht te^Medemblik niet moge worden
opgeheven.
In het adres wordt er op gewezen, dat de aanwe
zigheid van het Rijkskrankzinnigenge;ticht teMedem-
blik aan het bestuur dor Locaal-Spoorweg-Mij. den
moed heeft gegeven, om tot den bouw van den
spoorweg Medemblik—Hoorn over te gaan (1 Nov.
1887), waardoor de landbouwende streek tusschen
Medemblik en Hoorn uit haar isolement werd verlost
en land- en tuinbouw en ooftteelt zich aanmerkelijk
1 hebben uitgebreid.
Op het behoud'van het Rijkskrankzinnigengesticht
te Medemblik werd reeds ^vr eger per adres aan de
Kamers aangedrongen door den Gemeenteraad, alsmede
door de Vereeniging „Plaatselijk Belang."
In 't gezin van den jongen Van der K., te Leiden,
was™de vader ernstig ongesteld en omdat ae ki deren
voor hem hinderlijk waren, besloten de grootouders,
aan den Nieuwen Rijn, de oude Van der K.'s, dezen
m hunne woning op te nemen. Dit geschiedde Zaterdag,
maar des avonds kwam men tot de treurige ontdekking
dat een vier-jarig knaapje werd vermist. Alles werd
nagezocht, maar de kleine niet teruggevonden. Einde
lijk moest de politie met het geval injfkennis gesteld
worden, doch hoewel deze den geheelen nacht heeft
gezocht, was het kind gisterenmorgen" te negen uur
nog niet terug.
Men vermoedt, dat het knaapje is verdronken.
Het treurig geval wordt" nogtf tragischer, als men
bedenkt, dat de vader nu op sterven ligt.
Te Noord-Scharwoude reed dezer dagen een kermis
reiziger met zijn rijtuig op onhebbelijke wijze door de
straat. De burgemeester, die dit zag, waarschuwde
hem, waarop de man zoodanig in woede onts'ak, dat
hij een revolver uit zijn zak*haalde en daarmede den
burgemeester bedreigde.
Gelukkig kwam er spoedig hulp opdagen en werd
de burgemeester aan het hem dreigende gevaar ont
trokken.
In eene vergadering van het Hoofdbestuur van de
Tuinbouw- en Handelsvereeniging „Langedijk en Om
streken werd besloten wegens het ophouden van den
aanvoer, de afslagmarkt te 'St. Pancras [tijdelijk te
schorsen.
Er werd bepaald dat de^betaalmeester en afslager
voor eventueele heropening der afslag, zich steeds
disponibel moeten stellen.
Over het nog nader vaststellen van het onderhand-
sche reglement en het lossingsvraagstuk, zullen de
Hoofdbestuursleden met hunne afdeelingen vergaderen.
w w
De Amsterdamsche briefschrijver der Prov. Gron.
Ct. schrijft.het volgende:
Op journalistiek gebied is er ook wat bijzonders in
wordingde groote bladen gaan zich combineeren. Het
geschiedt erg geheimzinnig, doch voor zoover ik te we
ten ben gekomen, willen Handelsblad, Telegraaf en
Nieuws van den Dag, met medewerking van enkele
andere bladen, zich combineeren tot oprichting van
een soort van centraal persbureau, dat aan de bladen
het gewone stadsnieuws zal bezorgen en in geval van
congressen, feesten enz. de taak van het bemiddelend
optreden, hetwelk totnogtoe „de Amsterdamsche Pers';
op zich nam, op zich zal nemen. Aanleiding er toe
hebben gegeven onaangenaamheden, die bij gelegen
heid van het congres zich hebben voorgedaan tusschen
het Handelsblad en het niet al te handig optredend
persbureau van „de Amsterdamsche Pers," het gevolg
er van zal zijn, zegt men, dat de directies der dagbla
den aan hunne redacties in overweging zullen geven
het lidmaatschap van „de Amsterdamsche Pers" (af-
deeling van den Ned. Journalistenkring) op te zeggen
als practisch overbodig.
En van die vriendschappelijke samenwerking van de
concurrenten verwacht men nog iets nieuws! de af
schaffing- der „middagedities" van Handelsblad en Te-
lcgraaf, uitgaven, die van weinig waarde zijn voor het
publiek, dat niet ter Beurse tijgt, en die aan de be
trokken dagbladen een handvol gold kosten. Maar dat
het ooit tot een alliantie of bondgenootschappelijk
\erdiag tusschen Handelsblad en Telegraaf zou kun-
nen komen, had ik voor vijf jaar ook niet durven voor
spellen. En ik ben benieuwd hoe lang het duren zal!
Men meldt ons
Zondag vergaderde do West-Friesche Club voor
drankbestrijding ten huize van den heer Kist te Zuid-
Scharwoude. Aanwezig waren de afdeelingen St.
Pancras, Oterleek, Dirkshorn en Langedijk van den
A. N. G. O. B., (N. Niedorp was afwezig) en-de afd.
Alkmaar der Ned. Ver. tot afsch. v. Alcoh. dranken.
Aan de orde was de regeling der meeting te Bergen.
De voorzitter deelde mede dat door den Burgemeester
toestemming was gegeven tot het houden van een
optocht met muziek en vaandels. Tevens is het ter
rein genaamd „Onder de Hooge Boomen" bij het café
„Duinvermaak" welwillend voor de meeting afgestaan.
Tot deelname aan de meeting zijn verschillende
vereenigingen uitgenoodigd en wie geen^uitnoodiging
heeft gehad wordt alsnog genoodigd.
Van de sprekers die uitgenoodigd zouden worden,
hebben de volgenden de spreekbeurt aangenomen:
de heer J. v. d. Berg, van Deventer met het onder
werp „Ons volk is in gevaar", de heer Schellekens
van Egmond a. d. Hoef 'met, „Het alcohollisme als
verwoester der arbeidskracht", de heer Velthuizen van
Haarlem met „De vennootschap van onverstand" en
de heer Ds. Wijk van Den Helder over "Schuldige
onnadenkendheid
Op de Meeting zal gezongen worden door de Geheel-
onthouders-Zangvereeniging van Langedijk en door
„Onthouding vereenigd" van Alkmaar. BovendienlSzal
de z&ngvreeniging van Beverwijk uitgenoodigd worden.
De optocht wordt om 1 uur opgesteld bij bef station
van de tram. Na dit te hebben geregeld, werd een
schrijven behandeld uit Sehoorldarn, waarin werd ge
vraagd om aldaar propaganda te komen maken. Be
sloten werd, dat daar dezen wiuter de eerste vergade
ring zal worden gehou ion.
Hierna werd nog behandeld een vei zoek van de
afd. Alkmaar, om steun voor het uitgeven van een
kermisnummer, dat gratis in circa 5000 exemplaren
zal worden verspreid. Hierin werd door de club hulp
toegezegd.
Niets meer aan de orde zijnde, sloot do voorzitter
de vergadering.
GEMENGD NIEUWS.
Uit AïedembHk.
Door de Locaal-Spoorweg-Mij. „Hollands Noorder-
Kwartier" is een adres verzonden aan de beide Kamers
der Staten-Generaal, waarin, met het oog op de be-
Het fluitlustige raadslid.
Omtrent het fluitend raadslid van Roosendaal, N.
Br., waarover wij reeds in 't kort iets mededeelden,
meldt liet „D. van N.-Br." nog- het volgende;
V rijdagmorgen had de voortzetting- plaats van de
Donderdag geschorste raadsvergadering te Roosendaal,
welke een zoo rumoerig verloop had.
Zooals te verwachten was, woonde eene groote me
nigte, belust op een relletje, de raadsvergadering bij.
Nauwelijks had de voorzitter de vergadering ge-
