DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
No. 165.
Honderd
en tiende jaargang.
1908.
ZATERDAG
18 J U L I.
DE CLOU.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS^
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
DuavS
Telefoonnummer 3.
Algemeene Synode der Ned. Herv. Kerk.
De Jubileumfeesten van den Algemeenen
Nederlandschen Wielrijders Bond.
Uit Rustenburg.
Uit Schagen.
Kermis afgeschaft.
Een tramquaestie.
Een zeekat gevangen.
De inbraken in „La Bourse."
Inspectie.
Een ongewenschte passagier.
Ned. Bond Phllatelisten-Vereenigingen.
Muziekuitvoering.
9. Finale.
Cadettenschool.
Wij hebben dezer dagen nog eens weer do aandacht
gevestigd op het groote belang van het vreemdelingen
verkeer voor de welvaart van ons volk en speciaal van
onzen middenstand. Wij hebben er op gewezen, hoe de
beteekeuis der vreemdelingen-industrie steeds onder
schat wordt tegenover andere bronnen van volkswel
vaart. Wij meenen te hebben aangetoond, dat en waar
om in ons land het vreemdelingenbezoek nog belang
rijk kan worden vergroot. Doch zoo ging onze rede
neering voor die vergrooting was noodig een groot-
sche reclame op breeden schaal en een clou.
Over die clou zouden wij een volgend maal schrijven.
Welnu laat ons eens zien of er wat te vindon is.
Een clou moet zijniets bizonders aantrekkelijks, dat
voor zichzelf spreekt, dat de mode volgt of beter
nog -dat de mode vooruit is, iets waarvoor men groo
te reclame kan maken en dat „men" gezien moet heb
ben, iets ongewoons, dat nergens anders is, iets waar
over het buitenland schrijft en dat zoo mogelijk natio
naal moet zijn, iets dat tegelijk een serieuzen en een
vennakelijken kant heeft en dat zóó'n groote trekpleis
ter is, dat het duizenden naar ons land moet trekken,
die daar dan mogen blijven hangen, en dat het denge
nen, welke er eenmaal zijn, aangename afwisseling
moge verschaffen.
Het moet dus zijn als de clou's der tentoonstellingen
maar gewichtiger, interessanter en van meer blijvende
waarde. Het beste voorbeeld van zoo'n clou was de
Eiffeltoren in don tijd, toen het ijzer als constructie-
materiaal hoe langer hoe meer op den voorgrond kwam.
Deze hooge toren sprak tot de verbeelding, dat was
nieuw, groot, sierlijk, uitkijkpunt en decoratief voor
werp, een wonder van techniek, een record. Men moest
hem gezien, hem beklommen hebben, tot in het onein
dige werd hij afgebeeld, nagemaakt en als versierings
motief gebruikt. Hoeveel millioenen franken inkomen
dit ijzgren gevaarte voor Parijs heeft opgebracht isniet
uit t& rekenen Doch dat de gunstige invloed van de
zen toren op het vreemdelingen verkeer aanzienlijk
moet zijn geweest, spreekt vanzelf.
Iets dergelijks zouden wij hebben kunnen bereiken
met het Haagsche vredespaleis, indien de zeer mo
derne en algemeen de aandacht trekkende gedachte
ware belichaamd op een zeer bizondere wijze. Nu dit
niet het geval schijnt te zullen zijn, nu bovendien een
poging om door een tentoonstelling de algemeepe aah-
dacht van de wereld op dit wereldinstituut te vestigqn
is opgegeven, hebben wij hiervan niet veel te hopen.
Er moet dus naar een andere clou gezocht worden.
Wie weet er een? Wie weet iets zoo moois en nieuvfs
uit te denken, dat het verwende internationale publiek
flat als iets zeer bizonders zal willen zien en daarin
een aanleiding zal vinden om een bezoek aan ons lanjd
te brengen?
Wij zouden wel haast een ideeënwedstrijd willen uit
schrijven en aan haar of hem, die het beste idee had,
willen beloven; dat wij haar of hem te zijner tijd, wan
neer het idee voor goede verwezenlijking vatbaar was
gebleken, den meest verdienstelijken burger van Neder
land zouden willen noemen. Want het is onze overtui
ging, dat een goed idee, goed uitgevoerd, heel wat wel
vaart in ons goede vaderland zou kunnen brengen. En
het is dan ook alleen in de hoop, dat onze voorbeelden
voor zulke clou's anderen zouden aanzetten om dezie
vragen eens te overwegen, dat wij hier nog een paar
van die voorbeelden laten volgen.
De eene cjou is gesproten uit de overweging, dat
watersport in de mode is en dat men dus al veel zoh
doen, indien men de waterbewondering samenbrach
ten met de kunstbewondering voor onze klassiek-mooie
waferlandschappen. Men zou kunnen inrichten eefi
waterhotel, bestaande uit een reeks houseboats met een
centrale boot, alles voorzien van de noodige zeil-, mo
tor- en roeibooten.
Deze booten zouden samen bij elkaar moeten anke-
ren van onze mooie waterstreken. Of wel men zon
er een sleep van kunnen maken, de booten geleidelijk
Nederland doorslepen en het hotel dus tevens makeli
tot drijvende reisgelegenheid. Het idee zou zijn, dat
iedere houseboat geheel als hotel-apartement aan faj-
milies in de vacantie zou worden verhuurd, dié dat
per roeiboot de centrale hotelboot zouden kunnen be
reiken, waar de groote eetzaal, leeszaal, conversatie
zaal enz. zouden zijn. Als een uitmuntende gelegen
heid om Holland op zijn origineelst en schilderachtigst
te leeren kennen zou dit plan, dat natuurlijk op aller
lei wijzen gewijzigd zou kunnen worden, vooral voor
Engelschen en Amerikanen veel aantrekkelijks bevat
ten.
Een andore clou als voorbeeld is ons ingegeven door
vertooningen als die te Oberammergau of te AJtorf, in
verbahcl met de Fransclie natuurtlieaters, de Engelsche
pageants en de Delftsche studentenfeesten.
In al die vertooningen treft ons de neiging van het
groote publiek om werkelijke verbeeldingen van het
verleden te zien. Men heeft niet genoeg aan de ver
beeldingen vóór de coulissen. Men wil „werkelijkheid".
Welnu men geve werkelijkheid. Men make het Rol
meinsche forum, een Italiaansche stad uit de middel
eeuwen, een Egyptische uit de vroegste tijden, het
Pompeji van Bulwer of het Rome van Sienkiewicz of
een Hollandsche uit den gouden tijd volstrekt nauwkeu-
rig na. Men bevolke die steden met menschen, welke
tot taak hebben de kleeding, zeden en gewoonten enz.
van het bedoelde tijdstip, nauwkeurig na te bootsen en
vol te houden.
En men doe het grondig, zoo dat de copie is als het
origineel, zoo dat niets de illusie stoort en dat de be
zoekers slechts de keus zullen hebben van óf zichzelf
te verkleeden en met eigen oog, mond en oor kennis
te maken met de zeden en gebruiken uit den voorge
stelden tijd óf van uit oen volstrekt gemaskeerde ob
servatiepost het leven uit de verte te aanschouwen.
Ook dit zou iets bijzonder aantrekkelijks zijn, dat
voor zichzelf spreekt, de mode vooruit is, ongewoon
ware, zoowel vermakelijk als leerrijk zou zijn en ner
gens anders ter wereld gevonden zou worden.
Wij herhalen echter: Dit zijn geen afgewerkte plan
nen, doch slechts voorbeelden voor clou's die er to
zouden kunnen leiden, dat het vreemdelingenbezoek in
Nederland belangrijk vermeerderde en dat dientenge
volge een groote bron van welvaart voor ons land veel
ruimer geopend werd.
Bij den aanvang der derde zitting werd gisteren de
quaestor-generaal, de heer mr. S. J. Hogerzeil, welkom
geheeten.
Naar aanleiding van de eergisteren gevoerde bespre
kingen diende de heer J. Knottenbelt een voorstel in
om aan art. 5, al. 4 van het reglement op hethooger
onderwijs toe te voegen de woorden „De leden die
in den loop van hun diensttijd het provinciaal ressort
mettorwoon verlaten, en zij die hun ambtnederleggen
of emeritaat bekomen hebben, worden door hunne
secundi vervangen."
Vervolgens worden de aangelegenheden van het
Fonds voor Noodl. Kerken en Personen behandeld. De
giften voor dit fonds vermeerderden in het afgeloopen
jaar met f 980.25, dank zij een bedrag van f 1000,
door tusschenkomst van dr. G. J. van der Flier ont
vangen. Het totaal der giften, waaronder f 2000 van
H. M. de Koningin, bedroeg f 3387.25.
Voor kleine toelagen aan gemeenten en predikants
betrekkingen zal dit jaar f 10,560 beschikbaar zijn,
terwijl het bedrag voor groote toelagen op f 15,962
werd geraamd.
Nadi-.t een motie van orde, ingediend door dr. Knap
pert, met betrekking tot de wijze waarop de besprekingen
over de verschillende aanvragen om subsidie zullen
worden gevoerd, is aangenomen, worden voorloopig
aan acht gemeenten groote toelagen uit het bovenge
noemde fonds toegewezen, overeenkomstig de voor
drachten der alg. syn. commissie. De namen dier
gemeenten en de subsidiën die zij zullen ontvangen
kunnen eerst later worden medegedeeld.
Helaas moeten ook dit, jaar weder verschillende
gemeenten werden teleurgesteld. Zij vroegen om hulp,
gedrongen door harde noodzakelijkheid. Wordt echter
het Fonds voor Noodl. Kerken en Personen behoorlijk
gesteund, dan zal de Alg. Synode te eerder aan
hernieuwde verzoeken kunnen voldoen.
Ten slotte werden grostallen opgemaakt vooor de
vacaturen in de alg. Synodale commissie.
GEMENGD NIEUWS.
De avondfeesten.
Om 8 uur gisteravond werden de feestende wielrij
ders begroet- door den burgemeester jkr. J. W. G. Bo-
rfcel van Ilogelanden, te midden van de wethouders en
raadsleden.
De voorzitter van den A. N. W. B., de heer Edo
Bergsma, beantwoordde in welsprekende bewoordingen
den groet vaii het hoofd der gemeente.
Met een dronk champagne werden de goede wen-
schen van beide zijden bezegeld.
Lang werd niet getoefd, want dien avond moest e^
meer gebeuren. Een optocht werd geformeerd en ter
wijl op de Groote Markt door een ander muziekkorps
een concert werd gegeven, toog men naar de „Vereeni-
ging,' waar in een paar sociëteitszalen die leden van
den A. N. \Y. B. bijeenkwamen, die hadden bijgedra
gen aan het huldeblijk, die daardoor hadden bewezen
met de eomitéleden van meening te zijn, dat de her
denking van het groote werk in de laatste 25 jaren op
het gebied van het toerisme door deze machtige veree-
niging in Nederland verricht, een blijvend karakter
moet hebben.
In geestdriftige bewoordingen beschreef de heer Lu-
gard, voorzitter van het comité voor het huldeblijk het
werk van den Bond en bracht daarbij en daarvoor hul
de aan de mannen, die dat werk begonnen en voort
zetten. Uit naam van een groot aantal Bondsleden
overhandigde hij den heer Bergsma onder daverend
applaus een cheque van ruim 5000, met de bedoe
ling die som te besteden voor het prachtwerk „Mooi
Nederland."
Inmiddels waren de besturen van Haarlemscbe ver-
eenigingen met de muziek door de hoofdstraten naar
het Brongebouw gemarcheerd, waar dien avond con
cert werd gegeven.
De bondsleden begaven zich naar de groote zaal,
waar met begeleiding van het orkest van Haarlemsch
Muziekkorps, directeur de heer C. P. W. Kriens, en
een koor van dames en heeren werd ten tooneele ge
bracht de allegorische voorstelling: Hulde van het toe
risme aan den A. N. W. B., woorden van jhr. J. L. van
Nahuys, muziek van O. L. Wernicke,
De voorstelling slaagde naar wensch.
De Bondstochten van heden.
Om 8Va uur werd vanmorgen afgereden voor den
grooten bondstocht 34 K.M. naar Lisse, onder
leiding van de heeren C. L. F. Sarlet en J. Massink,
Haarlemsche consuls van den A. N. W. B.
't Was een gezellige rit met zulk een groot aantal
deelnemers door de mooiste gedeelten van Haarlems
omstreken.
In Lisse werd een oogenblik gepauzeerd; over de
Zilk en Vogelenzang ging het naar Haarlem terug
met den Hertenkamp als eindpunt.
Om 9V2 uur was de tweede tocht 26 K. M. on
der leiding van de heeren H. J. van Koolbergen, afdee-
lings-consul, en P. A. Leupen, secretaris van de com
missie voor ile tochten, afgereden, ten doel hebbend,
dat gedeelte der streek te doen kennen tusschen Ben-
nebroek, Vogelenzang, Overveen, Duin en Daal en Kle
verpark.
Een derde tocht 17 K.M. werd geleid door de
heeren D. Fockema, hoofdconsul, en F. G. Verhoef,
den derden consul te Haarlem. De deelnemers aan de
zen tocht zouden een bezoek brengen aan „Duin en
Kruidberg," het landgoed van den oud-minister J. T.
Orenier en de ruïne van Brederode.
Van alle tochten was liet eindpunt de lommerrijke
Hertenkamp, waar gezamenlijk aan lange tafels voor
allen liet noenmaal gereed stond, zoodat daarbij geen
bediening werd vereiselit. Ook hier natuurlijk muziek.
Nu volgde „de clou van het feest," n. 1. de optocht.
De bedoeling was met dezen optocht te doen zien het
toerisme van de vroegste, tijden tot op heden. Hij was
daartoe verdeeld in vier afdeelingen.
Afd. eenHet verleden, begint met een Egyptischen
wagen, omstreeks I860 v. Christus, en eindigt met den
eersten spoortrein van Amsterdam naar Haarlem, en
bestond uit een 16-tal verschillende groepen alswa
gens, karren, draagbaren, ruiters, tentjachten, rosba
ren, rijwielen, enz.
Af deeling tweeHet heden, samengesteld uit 14
groepen te aanschouwen gevende, zoowel sleden, wa
gens, auto's, booten, rijwielen als vliegmachines.
Afdeeling drieNederland, verdeeld in 11 provin
ciën.
De 4de afdeeling- van den optocht wordt gevormd
door vereenigingen en corporatiën, die aan den Bond
hun hulde willen bewijzen door lietzij met versierde rij -
v/iêlen, hetzij met praalwagens deel te nemen aan den
stoet.
Buitengewoon veelzorg- was besteed aan dezen op
tocht, die duizenden uit de omstreken en elders had
gelokt.
De straten in haar vlaggentooi, met tal van win
kels, wier eigenaren deelnamen aan den door het
bondsbestuur uitgeschreven etalagewedstrijd, waren
gevuld met een talrijke menigte, waartusschen zich de
ontelbare wielrijders bewogen.
De stoet trok het terrein rond en bracht hulde aan
het bondsbestuur.
Na den optocht houdt het bondsbestuur receptie in
het Brongebouw.
In de bestuursvergadering van de afdeeling Urseni
der Holl. Maatschappij van Landbouw zijn plannen
ontworpen voor het houden van eene tentoonstelling
van zuivelproducten, jong vee en zoo mogelijk van frui
ten. In de volgende algemeene vergadering zal dit
outwerp den leden worden voorgelegd.
In de plaats van den heer P. Winkel, die naar Ilaay-
|'m vertrekt, benoemde de afdeeling Schagen e. o. van
oen Bond v. Nederl. Onderwijzers tot 2de secretaris-
lx-ninngmeester den heer W. Tiessen te Schagen.
De heeren onderwijzers der O. L. S. alhier, die inza
ke de door Gedeputeerde Staten g-oedgekeurde salaris-
regeling in liooger beroep zijn gegaan bij H. M. de Ko
ningin, hebben het behartigen hunner belangen afge
dragen aan liet Hoofdbestuur van den Bond van Ne-
derlandsclie onderwijzers.
Iu navolging van de gemeente Beverwijk en
Heemskerk, 's thans ook in de aangrenzende gemeente
Wijk aan Zee en Duin door den gemeenteraad de
kermis afgeschaft.
De gemeente Oude Pekela Iaat de fabrikanten aldaar
voor het hebben van tramrails naar hun fabrieken
jaarljjks een vrij belangrijk bedrag, varieerend van
f 175 tot f 300, in de gemeentekas storten.
Met de eigenaren der fabriek „Aastroom" ontstond
daarover quaestie, die er toe leidde, dat B. en W.
een klein deel der rails naar die fabriek lieten opbreken.
Het trampersoneel beweert daarvan niets te hebben
geweten. Toen het een locomotief met twee goederen
wagens van genoemde fabriek rugwaarts naar de
hoofdlijn wilde rijden, had dientengevolge een ont
sporing plaats, die geen ernstige gevolgen had. Intus-
schen kostte het heel wat moeite, om vooral de
locomotief weer op de rails te krijgen.
Iu de Eendracht, tusschen liet eiland Tholen en
Noord-Brabant, werd dezer dagen een zeekat gevangen,
een dier, dat hier hoogst zelden wordt waargenomen;
het eigenaardige dier, een soort van iuktvisch, werd
aan den leeraar in Nat. Historie aan de Rijks Iloogere
Burgerschool te Bergen op Zoom ten geschenke
gegeven, waar het in de verzameling der genoemde
school voortaan als sepia officinales onder de leermid
delen is opgenomen. Vroeger werd van het sap, dat
dit dier in het lichaam heeft, en dat het uitspuit,
wanneer het vbrvolgd wordt, de kleurstof sepia ge
mankt, (ie tegenwoordig meest kunstmatig vervaardigd
wordt.
levende slang gevonden van ongeveer 4 meter lengte.
Reeds in Marseille en Havre hadden de werklieden
het dier gezien. In Havre wilden ze zelfs niet
naar beneden.
In een van de havens van Java cf Makassar is het
beest waarschijnlijk aan boord gekomen.
Er komen nader nog berichten omtrent de arre
staties, die in verband met de inbraken in de Grand
Bazar „La Bourse" hebben plaats gehad.
Behalve Jongejau, die bij de vlucht over de daken
gesnapt werd, zijn gearresteerd Bakker, de vroegeie
portier van „La Bourse", die wegens oneerlijkheid
ontslagen is, diens vrouw en zijne dochter. Zooals men
weet, woonde Jongejan in bij Bakker als commensaal.
Eerst sinds eenigen tijd hield Bakker verblijf in
het perceel St. Nicolaasstraat 12, achter de Grand
Bazar „La Bourse." Hij was natuurlijk nauwkeurig
op de hoogte van gewoonten en gebruiken in de Bazar.
Daardoor werden de inbrak n steeds van Woensdag
op Donderdag gepleegd, den dag vóórdat het baargeld
naar de bank werd gebracht. De verschillende inbraken
zijn geleid van perceel St. Nicolaasstraat 12 uit.
Thans is ook verklaard, hoe 't kwam, dat de dieven
nooit gesnapt werden en onmiddellijk onzichtbaar
werden. Zij waren eenvoudig weer naar hun uitgangs-
l unt teruggekeerd.
De zuster van Bakker, die verkeerde met Jongejan,
is eveneons gearresteerd, verdacht als medeplichtige.
De woning van Bakker in de St. Nicolaasstraat is
thans leeg en verlaten.
Gisteren had Bakker nog gemeend den dans te
zullen ontspringen, Hij ging namelijk uit eigen bewe
ging naar het politiebureau om de belangrijke mede-
deeling te brengen, dat hij onder het bed van zijn
commensaal een zak loopers gevonden had.
Men heeft toen van de gelegenheid maar gebruik
gemaakt, hem ook in verzekerde bewaring te houden.
Vermoedt wordt, dat de familie BakkerJongejau in
relatie staat met andere beruchte families hier ter stede.
Een uitgebreid onderzoek wordt ingesteld. Jongejan
is een oude bekende der politie. Op hem had men
reeds lang geloerd.
De Bazar de la Bourse heeft intusschen leering ge
trokken uit de verschillende inbraken. Thans wordt
het gebouw 's nachts door een nachtportier bewaakt,
zijn de sloten der deuren verdubbeld en heeft men
aan de brandkast een nieuw verzekeringsslot doen
aanbrengen.
Da Noordhollandsche kust van den Helder tot
Patten zal op 23 dezer per automobiel in oogenscliouw
worden genomen door een commissie vanwege de
Engelsche regeering.
Aan boord van de „Goslar", bij het lossen van de
lading, iH te Amsterdam tusschen ebbenhout een
De oprichting van een Nederlandschen Bond van
Vereenigingen van Postzegelverzamelaars is een feit
geworden. Het doel van den bond is het behartigen
van de belangen der aangesloten vereenigingen, van
hare leden en van de postzegelkunde in 't algemeen
zij tracht dit te bereiken door het houden van con
gressen, het houden en steunen van postzegeltentoon
stellingen, het publiceeren van berichten en artikelen
over postzegelkunde.
KORT NIEUWS.
Van de blazerschuit G. O. 7 is do schippersknecht
P. H. gisteren voor den Waterweg over boord ge
slagen en verdronken. Een weduwe met 3 kinderen
blijven achter.
Bij Zwartewaal is de landbouwer Gorzeman aan
gereden door de tram. Zijn wagen werd verpletterd,
hij werd gewond. Toestand zorgelijk.
Te Nijkerk werd het zoontje van den stations
chef H. in de keel geopereerd. Hij bewoog zich en
de strot werd hem afgesneden. De dood volgde terstond.
De 60-jarige C. Welvaarts uit Liempde is te
Mierlo uit een 'kersenboom gevallen en aan de gevolgen
overleden.
Muziekuitvoering door het Stedelijk Muziekkorps
op Zondag 19 Juli 1908, des avonds ten 7 uur in den
stadshout onder directie van den heer J. M. Otto.
Programma.
1. „Unter der Friedensflagge" Preis-
zelröter Militair Marsch v. T. Nowowiesky.
2. „Victor Emanuel," Ouverture
Militaire H. Kling.
3. „Die Schlittschuhhiufer," Gone -rt
WalzerU. Waldteufel.
4. Fantaisie concertante sur eRs airs
russesBlumentritt.
5. Jubel OuvertureUiir. Bach.
6. „Le reveil du lion", caprice
héroïqueA. v. Kontski.
7. „Die Nachtigall," Fantaisie Polka E l. Mollenhauer.
gearr. v. Harmonie door J. M. Otto.
8. „Auf der Wanderschaft," Pot
pourri A. Reckiing.
Hedenavond om 8 uur zal op het terrein van de
Cadettenschool een uitvoering worden gegeven door
liet stedelijk muziekcorps, welke, gevolgd zal worden
door een soirée dansante in een der zalen van het
gebouw.
De overgangsexamens aan de Cadettenschool zijn
heden geëindigd. De cadetten vertrekken morgen met
verlof.