DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 179.
Honderd en tiende jaargang.
1908.
DINSDAG
4 AUGUSTUS.
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Een ministerieel antwoord.
Alg. Synode der;Ned. Herv.'Kerk.
Apothekers-assïstentenbond.
De Algemeene Apothekers-assistentenbond heelt
een referendum gehouden over de vraag of aan
sluiting van den Bond bij het Nederl. Verbond
van Vakvereenigingen gewenscht is. Het refe
rendum verwierp de aansluiting met 106 stem
men tegen en 55 voor.
GEMENGD NIEUWS.
Een ongewone jacht.
Om een valsch dubbeltje.
Kloosterman aan het werk.
Auto-ongeluk.
Valsche spelers.
P. Louwerse gewond.
Fruit.
Uit Graft.
Het fooienstelsel.
Uit „de Egmonden."
Maandagavond had hot aangekondigde co. cort
plaats op het terras van „Hotel Zeezicht" van
jj den lieer van Schaik te Egmond aan Zee. Liet
j, het zich aanvankelijk aanzien, dat het bezoek
jj slecht zon zijn wegens liet wel wat ongunstige
weer, zoo werd gelukkig dat minder prettige
vooruitzicht beschaamd. Lr was veel volk, dat
met alle aandacht de talrijke nummers van het
Harmoniegezelschap „Lamoraal van Lgmond"
volgde. De uitvoering was heel goed. Zelden
hoorden we „Lamoraal" zoo correct zijn pro
gramma alwerken. De leider, de lieer Soomer
van Alkmaar, verdient beslist een woord van
lof voor de hoogte, waarop hij dit dilettanten-
ALKMAARSC
COURANT.
KENNISGEVING.
Het HOOFD van het Plaatselijk Bestuur te ALK-
MAAK brengt, op grond van artikel 1 der Wet van
22 Mei 1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der inge
zetenen, dat bij hem ingekomen en aan den ontvanger
der Rijks directe belastingen binnen deze gemeente
ter invordering is overgegeven
een kohier der Bedrijfsbelasting No. 3, voor het
dienstjaar 1908/9.
executoir verklaard door den Directeur der directe
belastingen in Noordholland te Amsterdam, den 1
Augustus 1908dat ieder verplicht is zijn aanslag,
op den bij de Wet bepaalden voet, te voldoen en dat
heden ingaat de termijn van zes weken binnen welken
daartegen bezwaarschriften kunnen worden ingediend.
Het Hoofd van het plaatselijk bestuur voorn.,
G. RIPPING.
Alkmaar, den 3 Augustus 1908.
ALKMAAR, 4 Augustus.
In Pruisen is men ontevreden en men blijft onte
vreden, hetgeen voor de hand ligt omdat er geen enke
le poging wordt gedaan om dit onaangename gevoel
weg- te nemen. Die ontevredenheid uit zich steeds
sterker, ook in de pers. Er zijn enkele liberale bladen,
die geen gelegenheid laten voorbijgaan, om „te getui
gen," om te 'doen zien hoe achterlijk in tal van opzich
ten het moderne Pruisen is. De hoofdredacteur van
het Tageblatt, de heer Theo Wolff heeft eenbijzondere
handigheid in dat „getuigen." Hij grijpt gaarne elke
gebeurtenis aan, om zijn gevoelens te openbaren en hij
doet dat in prettigen vorm. Zoo bevatte zijn blad gis
teren weer een artikel „de grootvizier," dat wij hier in
zijn geheel vertaald laten volgen.
„Het is nauwelijks te loochenen dat Europa van de
gebeurtenissen in Turkije even weinig begrijpt, als het
herkauwend dier in de weide doet van een trein, die
voorbijvliegt. Niemand weet precies te zeggen, of de
ze jonge Turksche vrijheid de wittebroodsweken kan
overleven, en de meeningen over de gevolgen van den
omkeer loopen sterk uiteen. Misschien is de bijeenroe
ping van het Turksche parlement een daad van de
grootste draagkracht, en misschien is zij niets dan
een kluchtige episode. Misschien zal, indien de her
vormingspartijen sterk genoeg zijn, de vrede op den
Balkan verzekerd blijven, en misschien zal, in het uur
der ontnuchtering, een oorlog met Bulgarije als aflei
ding moeten dienen. Zijn Engeland en Rusland, wier
Macedonisch hervormingsplan op niets schijnt uit te
loopen, niet de verliezers bij dit spel van verrassingen,
en zal de Egyptische nationale partij nu niet moediger
haar hoofd opsteken? Is Duitschland's invloed aan
den Gouden Hoorn niet voor altijd naar de maan, en
zullen wij het met het parlement even goed kunnen
vinden, als vroeger met den Sultan? De vrijheidslie
vende Jongturken zagen in het reactionaire Duitsch-
land de rots en den steun van hun despotiek regeer-
stelsel. Maar de Turksche koopman houdt zeer weinig
van den Engelschman, en het landvolk en het leger
haten alles wat zich Russisch noemtj
In Parijs, waar alle bannelingen en alle vrijheids
lievende dweepers, alle Don Quichotten en alle duiste
re persoonlijkheden altijd weer opnieuw samenstroomen,
heb ik vele .Tong-turken en ook vele Jong-turksche lei
ders leeren kennen. Er waren er onder hen eenige
zeer vage personen, maar ook waren er prachtkerels
bij, met melancholie en enthousiasme. Terwijl men bij
ons het woord,, nationaal" voortdurend uitschreeuwt,
droegen deze Turken hun nationalen trots zwijgend in
het hart, en terwijl de Duitschers zich in het buiten
land maar al te snel laten naturaliseeren, verloochen
den deze achtbare mannen nooit hun vaderland. Zij
zaten in de café's, schreven hun krantjes, dweepten
met Jaurès en verafschuwden de tyrannen. Zij bloos
den van schaamte, als zij aan hun gemis aan vrijheid
dachten, en zij waren sympathiek, evenals al degenen,
die wegens hun achterlijkheid nog kunnen blozen.
Brave Jongturken! voor het oogenblik hebben zij
het gewonnen, en w ij zijn de eenigen, die nog re
den tot blozen hebben. Pruisen, het militairste, poli
tiek achterlijkste land van Europa, is nu ook door
Turkije in de schaduw gesteld, en in alle koffiehuizen
van Stamboel kan men met een spottenden glimlach
op ons neerzien. De tot nieuw leven gewekte grond-
yvet van 1870 bevat alles, wat wij totnutoe vergeefs
verlangden en nastreefden van het gelijke recht-
streeksche kiesrecht af tot de wettelijke vaststelling
van de kiesdistricten toe. De stemming is geheim, elke
honderdduizend kiezers benoemen een afgevaardigde,
de zitting kan niet onderbroken worden, en ambtena
ren zijn niet verkiesbaar. Niet als wij, wadend door
het moeras, maar met een mooie opwelling van vrij
heid hebben de aanhangers van Mohammed hun hof
kliek weggejaagd. Door het oude Byzantium waait
een onbyzantijnsche geestelijke bries, en zelfs de eu-
neuchen sidderen en vreezen voor het voortbestaan van
hun heerlijkheid.
Terwijl in het Oosten aldus de tradities hun vast
heid verliezen, en Said Pasja, de nieuwe grootvizier
de poorten opent voor den vooruitgang, wandelt o n-
z e grootvizier prins Bulow stil en tevreden aan het
strand van Norderney. Hij draagt op het hoofd zijn
sportpet, mot welke wij hem zoo dikwijls gefotogra
feerd zagen, en behaTtglijk zweven zijn gedachten over
'de golven. Hoeveel zwakheid, hoeveel toegevendheid
kan men tegenwoordig merken en hoe zeldzaam is de
man, die onbesmet zijn principes weet te handhaven
De Tsaar heeft zich de Doema op den hals gehaald,
in China heeft men met overleveringen van duizend
jaren her gebroken, Perzië heeft het parlementarisme
gekregen, enzelfs de sultan heeft zich goedaardig on
derworpen. Is er dan op deze aarde geen rocher do
bronze meer, tegen welken de vloed der nieuwe denk
beelden moede en machteloos wordt teruggeworpen?
Prins Bülow ziet zijn blozend gelaat, dat in het water
spiegelt en lachend zegt hij„De eenige sterke man
ben ik!"
Zeker ook hij had kleine- aanvallen van zwakte,
en een oogenblik heeft hij de rol van Said Pasja mo
gen spelen en een hervormend grootvizier mogen zijn.
Een strenge blik van zijn klassogenooten was evenwel
voldoende, om hem van zulke wegen af te houden, en
hij heeft zich tot heden niets verkeerds te verwijten.
Deze gedachte troost hem bij vele zorgen, vervult hem
met optimisme en vroolijkheid en laat hem den dage
raad van het Oosten met kalme zekerheid aanschou
wen. Niemand kan te voren zeggen, welken vorm de
zaken in Turkije tenslotte zullen aannemen, niemand
kan de winners en de verliezers met zekerheid aange
ven, maar onze heiligste goederen zullen ons onge
schonden behouden blijven. Prins Bülow denkt aan
het Pruisische kiesrecht, aan de toegeeflijkheid van
den Sultan, aan zoovele dwaze begeerten en malle
dwalingen. En vroolijk zegt hij„Waarom bezorgd
zijn? Byzantium heeft van oudsher niet alleen aan de
oevers van den Bosporus gelegen!"
Indertijd verzond het bestuur van de Yereeniging
van Amsterdamsche Winkeliers tot bevordering van
het vrije winkeliersbedrijf een adres aan den minister
van landbouw, waarin bezwaar werd gemaakt tegen
de samenstelling van de staatscommissie voor den
middenstand, welke zich o. m. bezig houdt met. het
vraagstuk der wettelijk geregelde winkelsluiting.
Adressant wees er o. a. op, dat slechts enkele leden der
staatscommissie kooplieden zijn, en deze dan nog tot
de voorstanders van sluitingsdwang zouden behooren.
Meer tegenstanders zag adressant gaarne in de staats
commissie benoemd.
Naar het Hbld. verneemt, ontving het bestuur voor
noemd dezer dagen het volgend antwoord van minister
Tahna
„In antwoord op uw adres heb ik de eer u op te mer
ken, dat door u ten onrechte wordt gemeend dat
slechts enkele leden der Staatscommissie kooplieden
zijn, waar dit het geval is met meer dan de helft der
leden en dat uwe meening als zouden die leden alle
voorstanders eener wettelijke winkelsluiting zijn, twij
felachtig is.
Voorts moet ik u opmerken, dat bij de benoeming
van leden der staatscommissie geen rekening is ge
houden met de meening dier leden over de vele vra
gen, die door de staatscommissie zullen moeten wor
den onder de oogen gezien, maar zooals uit den aard
der zaak volgt, meer is gelet op hunne geschiktheid om
aan den arbeid der staatscommissie deel te nemen.
Ten slotte breng ik onder uwe aandacht dat eerlang
een uitgebreid onderzoek naar den toestand van den
middenstand zal worden ingesteld. Ook voor niet-le-
den der staatscommissie zal daarbij ruimschoots ge
legenheid bestaan van hun bekende feiten mededeeling
to doen, en alle opvattingen betreffende regeling van
het sluitingsuur kunnen dan tot uiting komen."
Na opening van de vergadering van gisteren wordt
mededeeling gedaan van een heilwenschend telegram
op den vorigen dag namens de Synode aan H. M. de
Koningin-moeder gezonden, waarop van H. M. een
vriendelijke dankbetuiging ontvangen was.
Een aantal mededeelingen werden in ontvangst ge
nomen, o. a. een brief uit de Nederlandsche gemeente
te Kleef over klachten in die gemeente, waarover de
adviezen der betrokken besturen zullen worden inge
wonnen.
In de laatste jaren zijn enkele nieuwe gemeenten
der Ned. Horv. Kerk gesticht. Vooral aan den Oost
kant van ons land in Overijsel, Nijverdal, de Krim,
(Jlanerbrug; Overdinkel staat te volgen. Nu weder
klopt een nieuwe zuster aan de deur uit Drente. Daar
willen ingezetenen van de zeer uitgestrekte gemeente
Emmeo, wonende te Nieuw-Weerdinge, zich vereeni
gen met gemeenteleden van Vlagtwedde en Klooster
ter Apel in Groningen, die eveneens op geruimen af
stand van hun bedehuis wonen, ter vorming van een
zelfstandige gemeente. Omdat deze verzoekers tot
twee provincies behooren, moet de Synode in deze be
slissen. Dit kon niet aanstonds geschieden, wijl bij het
verzoek de vereischte adviezen der kerkelijke besturen
en der Colleges van Beheer ontbraken. De conclusie
van het rapport, door den heer Picard uitgebracht,
was daarom deze adviezen alsnog te vragen, en wijl
deze niet meer kunnen inkomen, terwijl de Synode bij
een is, de zaak te verwijzen naar de Synodale Commis
sie. Aldus wordt besloten.
Een voorstel van Dordrecht, zonder toelichting, om
aan de taak der Classicale Vergaderingen toe te voe
gen „de behartiging der zending, te regelen bij huis
houdelijk reglement," werd als zelfstandig voorstel
niet in behandeling genomen. De inhoud zal bij de
behandeling van het voorstel der vorige Synode om
trent de verhouding van Kerk en Zending van zelf ter
sprake komen.
Ten slotte rapporteert de heer Schrieke over een
uitspraak van het Provinciaal Kerkbestuur van Zuid-
1 lolland, waartegen het Classicaal Bestuur van Lei
den een protest inzond. De bespreking daarover zal
nader worden voortgezet.
Ook dit maal werd de algemeene zitting gesloten
wegens Synodus Contracta.
Eenigen tijd geleden vertrokken vier heeren, onder
wie de heer G. J. van Heek Jr. uit Enschede en J.
J. ter Horst uit Rijssen, uit Noorwegen per stoomschip
naar de Noordelijke IJszee ter jacht. De jagers
maakten te zamen buit 4 ijsberen, 15 zeerobben,
waaronder bijzonder groote exemplaren, zoogenaamde
bsardrobben, en eenig ander wild.
Hun vaartuig voer van Spitsbergen oostelijk door
een bijna volkomen met ijs bedekte zee, waar het zich
slechts met moeite een weg kon banen, bereikte daar
op een gedeelte van de IJszee waar het ijs blijkbaar
door een storm op zijde was gedreven. Hier werden
robben geschoten.
Verder oostelijk van deze plaats, tusschen Spitsber
gen en Nova-Zembla had men bijzonder jachtgeluk.
Op een ijsschots zagen de jagers te middernacht twee
groote ijsberen. Beiden werden op 120 pas afstands
geveld, één door den heer Van Heek. Den volgenden
dag werd een derde beer omsingeld en buit gemaakt.
De vierde werd zwemmende in zee gezien en genaderd
in een roeiboot, van waar de heer Ter Horst het dier
vermeesterde. Tengevolge van opkomend onstuimig
weer waren de jagers genoodzaakt zich spoedig uit de
ijsstreke®'terug te trekken.
Een 68-jarige dame, die zich Zaterdagmiddag te
Amsterdam per tram naar het station Muiderpoort
begaf m den conducteur een dubbeltje had gegeven,
dat valsch bleek te zijn, werd, toen zij wilde uitstap
pen, door een politieagent beleefd uitgenoodigd hem
te volgen.
Onder groote belangstelling bereikte mt n het bureau.
Na het verhoor werd de dame weder in vrijheid ge
steld. Doch zij arriveerde uren te laat bij haar familie,
die in groote ongerustheid verkeerde omtrent haar lot.
De colporteur Kloosterman was de laatste dagen te
Enschede aan het venten met naar de titels te
oordeelen voor geloovigen kwetsende drukwerken.
Gaf dat reeds eenige keeren aanleiding tot relletjes,
vooral was dit Zaterdagavond het geval. Er werden
vrijheidsliederen gezongen, welke echter al spoedig
door vaderlandsche overstemd werden. Burgemeester
Bergsma liet door agenten de straat afzetten en ver
zocht Kloosterman met hem mede te gaan, aan welke
uitnoodiging deze voldeed.
De duizenden waren intusschen niet gemakkelijk
tegen te houden. Men drong zoodanig op, dat de
politie van stok en sabel moest gebruik maken. De
klappen', die werden uitgedeeld, troffen doel, al kwamen
ze dan ook niet steeds aan de juisve adressen, zooals
dit in 't gedrang meer gebeurt.
Kloosterman ging langs een andere straat naar 't
Station en verliet te ruim 10 uur de gemeente.
Zondagmiddag is een Amsterdamsche auto op den
Amersfoortschen Straatweg te Apeldoorn door een
defect aan het remwerk tegen den dijk gereden. Een
der drie inzittenden werd er uitgeslingerd, doch kreeg
als een wonder geen ernstig letsel. Van de auto was
het onderstel vernield.
Ongelukken.
De Ziv. Ct. meldt
Een droevig ongeluk is weder te vermelden. Gister
namiddag circa 121/2 uur waren op de Nieuwe Vecht
te Zwolle eenige kinderen aan het varen in een roei
boot, w.o. zich het 11-jarig dochtertje van den heer
V. te Haarlem bevond, dat met hare moeder gelogeerd
was bij mevr. de wed. Loos nabij de Wipstrikkerallee.
Toen het 'n waterbloem wilde plukken en zich
daartoe te ver uit de boot boog, is het uit de boot
gevallen en verdronken. Na herhaaldelijk duiken en
dreggen heeft de heer D. Reinders het duikende van
den bodem .boven gebracht. Zuster Dekker is nog
geruimen tijd bezig geweest te trachten de levens
geesten op te wekken, en ook dr. Van IJzendijk,
inmiddels verschenen, verleende hulp, maar moest
h( laas den dood constateeren.
en vaste werklieden van groentenhandelaren, te Broek
op Langedijk een bijeenkomst gehouden, alwaar ruim
40 personen tegenwoordig waren.
Dat het fooienstelsel was afgeschaft, vond geen be
strijding, maar er werd nu verwacht een hooger loon
en wel een loon van f 2.50.
Thans wordt door de handelaren algemeen f 2.
en f 0,15 in vertering betaald.
Een nieuwe bijeenkomst zal spoedig worden belegd,
waarop alles nader zal worden besproken en een be
stuur zal worden benoemd.
Een 20-jarig student uit Transvaal, tijdelijk vertoe
vende te Rotterdam, is Maandagnamiddag in een café
aan den Schiedamschen dijk in handen gevallen van
valsche kaartspelers, die hem een bedrag van 1100
mark afhandig hebben gemaakt." De kaartspelers
waren spoedig gevlogen.
Naar men met leedwezen vernemen, ia Zondagmiddag
de bekende kinderschrijver de heer P. Louwerse door
een ernstig ongeval getroffen. Aan de Waldeck Pyr-
montkade nabij de Witte de Wittstraat werd hij door
de electrische tram gegrepen, medegesleurd en zwaar
verwond, vooral aan het hoofd, opgenomen. Men
droeg den gekwetste in de tram en reed hem naar
het Ziekenhuis, waar hij ter verpleging werd opge
nomen.
Gisteravond was de toestand van den heer Louwerse
betrekkelijk gunstig. Het ongeval moet hoogstwaar
schijnlijk worden geweten aan de doofheid van den
heer Louwerse. Wij spreken den wensch uit dat hij
spoedig geheel moge herstellen en weldra aan zijn
arbeid en zijn gezin moge worden "teruggegeven.
Staking in het Oldambt.
De veldarbeiders in 't Oldambt staken wederom.
Zaterdagavond is, naar de Prov. Gr. Ct. meldt, daartoe
besloten met 60 tegen 18 stemmen in een vergadering
van een honderdtal veldarbeiders. Men eischt eene
loonsverhooging van 25 cent per dag voor koreninhalen
en aardappelscheppen en 50 cent voor kunstmeststrooien.
Eenigen tijd werd gediscussieerd over de vraag of
staken niet in strijd is met Gods woord. De vergade
ring werd met gebed geopend en gesloten.
Ongeveer 200 arbeiders nemen aan de staking deel.
Inbraak.
Bij den heer N. Kroese, Vrolikstraat 93 te Amster
dam, heeft men gisternacht tusschen halftwee en half-
drie ingebroken. Met een valschen sleutel hebben de
dieven de deur van de voorkamer geopend, braken
daarna de linnenkast open doch vonden niets van
hun gading. Hierdoor niet ontmoedigd, begaven zij
zich naar het achtervertrek, hetwelk zij eveneens met
valsche sleutels openden en daar ontvreemden zij e»n
geldkistje, inhoudende familiepapieren, benevens een
doosje, bevattende eenige partijtjes diamant, zooge
naamde gesneden achterkantjes, waarvan een partijtje
inhield 71 steentjes 2 karaats en het andere 61 steen
tjes 2 karaats. De bewoner had deze partijtjes van
een juwelier in bewerking. Geen der huisgenooten
heeft eenig verdacht geluid gehoord de politie doet
onderzoek.
De fruithandel in de Betuwe gaat tot heden naar
wensch. De kersenoogst is goed gelukt, en heeft be
vredigende opbrengsten opgeleverd. De bessenhandel
ging vlug en er werden goede prijzen besteed. Voor
roode bessen besomde men 68 ct., voor zwarte bes
sen 810 cent per 1/2 K.G. Noten werden opgekocht
voor f 5 per HL. (65 K.G.) en werden als gewoonlijk
ingezouten naar Engeland verzonden.
Pruimen zijn er niet veel, maar worden voor hooge
prijzen verkocht. Engelsche krozen gelden 8—9 cent
blauwe pruimen naar gelang van soort en qualiteit
1015 cent per l/2 K.G.
Ook werden er al appelen op het hout verkocht
tegen f 7 den H.L. Appelen zijn er voldoende, doch
peren leveren slechts 1/5 gewas.
Uit Oudorp.
Aan de jaarlijksche harddraverij, die op Maandag
3 Augustus trjdens de kermis gehouden werd, is door
7 paarden deelgenomen. Na spannende ritten werd de
le prijs gewonnen door den heer P. Blom, berijder
M. Morsch, de 2e prijs door den heer M. de Koning,
berijaer Spil en de 3e prijs door den heer J. H«lder,
berijder Jb. Helder.
De heer J. M. Kosters, predikant bij de Doopsgez.
Gemeente te Noordeind van Graft, heeft een beroep
ontvangen naar de Doopsgez. Gem. te Knijpe (Fr.)
Nu het fooienstelsel hij de lading van groenten aan
den Langedijk en omstreken is afgeschaft, hebben losse