DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 199.
Honderd en tiende jaargang.
1908.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
DONDERDAG
27 AUGUSTUS.
Groote Paardenmarkt
op Maandag 7 September 1908
BINNENLAND.
Telefoonnummer 3.
te ALKMAAR,
De gezondheid van H. M. de Koningin.
Nederland en Venezuela.
Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk.
Eigenaardige plechtigheid.
In eer hersteld.
De uitsluiting te Tilburg.
Groote juweelendiefstal te Breda.
Een ontslagkwestie.
Tegen hooger Beurslasten.
Uit Bergen.
Uit Oterleek.
Uit Schermerhorn.
Gestrand.
Goed besteed.
LRiAVii
ALKMAAR, 27 Augustus.
De vorige week heeft de Belgische Kamer met een
vrij aanzienlijke meerderheid 83 tegen 54 stemmen
het wetsontwerp aangenomen, waarbij de onafhan
kelijke Kongostaat een Belgische kolonie wordt. Het
heeft lang geduurd voordat men zoover is gekomen
en koning Leopold, die den naam van een handig za
kenman te zijn heeft hoog gehouden, werd herhaalde
lijk tot persoonlijk ingrijpen gedwongen: nu eens
moest hij lastige afgevaardigden tevreden stellen, dan
weer voorkomen, dat zijn ministers wegliepen en hij
heeft over het geheel genomen heel wat van zijn wen-
schen moeten laten vallen. Zoo wilde hij een zoo
groot mogelijken invloed op den gang van zaken in
den Kongo behouden zonder het parlement hierin te
kennen, maar de volksvertegenwoordiging heeft daar
voor een stokje gestoken.
Of België in de toekomst pleizier van de overwin
ning van den Kongo want deze is een voldongen
feit, al moet de Senaat nog beslissen zal hebben is
een open vraag. De nieuwe kolonie is zoo groot en zoo
ver af en België is een neutrale staat en het heeft
geen vloot, om zijn overzeesche bezittingen te bescher
men tegen mogelijke annexatieplannen. De Kongo
zelf profiteert allicht van den nieuwen stand van za
ken. Er heerschen daar vele misbruiken, waaraan
thans naar te hopen is een einde komt. Liet is haast
ongelooflijk wat de Belgische bladen over die misbrui
ken vertellen. Vooral de „Patriote" doet opzienbaren
de onthullingen over het persbureau voor den Kongo.
erschillende staten houden er een persbureau op na,
dat tot taak heeft de berichten, welke op de koloniën
betrekking hebben, te verzamelen en nategaan en in
dien mogelijk en noodig tegen te spreken. Daar
tegen is op zich zelf natuurlijk niets in te brengen
als het doel met eerlijke middelen wordt nagestreefd,
kan zoo'n bureau veel goeds tot stand brengen en veel
kwaads voorkomen. En vooral voor den Kongo was
er in deze richting veel te doen, daar de Engelsclm
pers af en toe stelselmatig lastercampagnes tegen dit
veelbegeerde gebied op touw zette.' Maar volgens de
latriote, waren de middelen, waarvan het persbureau
voor den Kongo zich bediende niet eerlijk. Met groote
kapitalen werd de Belgische en de buitenlandsche,
speciaal de Duitsche, pers omgekocht en het bureau
had het vrije beheer over vele millioenen, waarvan er
sommigen op geheimzinnige wijze verdwenen. In
de Kamer is hierover gesproken en de Duitsche majoor
hiebknecht werd heftig aangevallen evenals de Bel
gische consuls, die aan het oneerlijke werk hadden
deelgenomen. De minister was heel zwakjes in zijn
antwoord. Hij ontkende dat er gemeene praktijken
hadden plaats gehad; wel was er propaganda gemaakt
in antwoord op andere propaganda. En als er Belgi
sche consuls aan hadden deelgenomen, dan hebben ze
dat slechts gedaan als particulieren en niet als ambte
naren. Met dezen schralen troost werden de afgevaar
digden naar huis gezonden. Duitsche bladen hebben
sedert verklaard, dat majoor Liebknecht bekend stond
als een degelijk man, op wien geen smetje kleefde.
Meer heeft men van dit geval niet gehoord.
De Patriote heeft intusschen hare onthullingen niet
gestaakt. Zij heeft nu weer medegedeeld hoe de open
bare meening in de Vereenigde Staten werd bewerkt
-- wij moeten het verhaal natuurlijk geheel voor haar
rekening laten. Als agent werd aangesteld een zekere
heer Kowalski, lid van den gemeenteraad van San
Francisco. Hij schreef over denr Kongo rechtstreeks
met den koning en zijn brieven begon hij altijd met
„mijn waarde Majesteit" en hij eindigde steeds met
zijn diepe hoogachting en oprechte vriendschap uit te
spreken. Eens schreef hijdat er in heel Amerika
geen persoon te vinden was die den Koning meer ge
negen was dan hij en hij zou gaarne de banier van Z.
M. hechten aan den hoogsten boom. De koningsliefde
woidt duur betaald de Amerikaan ontving behalve
allerlei kleine geschenken als 's Konings portret in di
amanten gezet uit de koninklijke kas ongeveer vijftig
duizend dollars. Hij moest hiervoor, zorgen, dat de
Anierikaansche regeering zich met den Kongostaat
niet inliet en dat de vertegenwoordiging der Vereenig
de Staten geen besluiten nam welke strijdig waren
met de belangen van den Kongo. De bekende senator
Morgan had nu in dfen Senaat een motie ingediend,
waarbij de behandeling van de inboorlingen door den
Kongostaat scherp werd afgekeurd. Kowalski kocht
Morgan s secretaris om, maar de millionnair kwam er
achter, ontsloeg zijn secretaris en het Anierikaansche
Congres hekelde het optreden van den Kongo, hetgeen
ten gevolge had, dat Kowalski de koninklijke gunst
verloor. Ofschoon de man zijn taak nog niet had vol
bracht, was het toch maar het beste, dat hij ging
hij zou gevaarlijk kunnen worden. Hij kreeg daarom
een nieuwe opdracht: hij zou aan den Niger waarne
men hoe de Engelschen de inlanders op de Katoen
plantages behandelen. De streek is bijzonder ongezond
men mocht hopen, dat er weldra een gevaarlijk man
minder op de wereld was. Aanvankelijk nam Kowalski
het voorstel aan, maar ten slotte trok hij zich terug.
Aldus vertelt de Patriote, die haar inlichtingen zegt
te hebben ontvangen van een voormalig ambtenaar
aan het persbureau.
Da ongunstige geruchten, die er liepen over den
gezondheidstoestand van H. M. de KoningiD, vinden
geen bevestiging. De oorsprong van die geruchten ligt
vermoedelijk in het feit, dat H. M. in den laatsten
tijd niet als gewoonlijk zich in het openbaar vertoont.
Inderdaad volgt H. M. sedert het begin van deze
maand een rustkuur.
De heer de Reus confereerde gisterochtend met den
Minister van Buitenlandsche Zaken. De heer de Reus
deelde aan een persvertegenwoordiger mede, dat het
bestuur van „Hou en Trouw" erkend heeft door de pu
blicatie van den bewusten brief verder te zijn gegaan
dan was geoorloofd. Dat men hem speciaal inlichtin
gen had gevraagd is verklaarbaar door de omstandig
heid, dat hij een der oprichters der vereeniging was.
De heer de Reus was feitelijk buiten de gelegenheid
gesteld zich tegenover de Yenezuleensche autoriteiten
te verklaren. Hij bevestigt, dat het niet-salueeren van
de „Gelderland" overeenkomstig het gebruik was. Er
zijn intusschen antecedenten, waardoor het zenden van
ee npaspoort aan den gezant eener bloeiende mogend
heid niet noodzakelijkerwijs als schending der bepa
lingen van 't volkenrecht is op te vatten, doch vóór
dien tijd bestond reeds zekere spanning ook blijkens de
bekende decreten. Een verzinsel is het, dat met steun
van Amerika dezerzijds revolutie enz. werden uitgelokt
tot zuivering van den toestand. De heer de Reus kon
zich niet uitlaten over de mogelijkheid om alsnog het
geschil vreedzaam te beslechten.
Een bericht uit Washington aan de „Daily Tele
graph zegt, dat het geschil tusschen Nederland en
Venezuela groote belangstelling wekt, maar bij de
Anierikaansche staatslieden geenerlei ongerustheid
doet ontstaan; dit is het besluit waartoe men komt,
na de zaak besproken te hebben met de officiëele per
sonen te W ashington en met anderen wier namen
waarborgen zijn voor hun gezaghebbende positie.
Hier acht men het zeker, dat in Nederland gewa
pend optreden wordt overwogen; maar het departe
ment van buitenlandsche zaken heeft te Washington
doen verzekeren, dat het geen bezitneming van grond
gebied overweegt, ten minste geen voortdurend bezit,
zoodat het onmogelijk is in botsing te komen met de
Monroe-leer.
De laatste zittingsdag was gisteren.
Na de notulen gingen eerst een stroom van inge
komen stukken, van meer of minder belaag, die soms
wel, soms geen opmerkingen uitloktenonder den
hamer des voorzitters door. O. m. was daarbij eene
uitnoodiging uit Amerika, om den vierden Zondag
in November tot een algemeenen Temperance Day te
bestemmen werd voor kennisgeving aangenomen, wijl
dit buiten de bevoegdheid der Synode ligt.
In het belang van de godsdienstige belangen der
schepelingen bij de marine in dienst, wordt, op voor
stel van den secretaris, besloten, eene circulaire aan
de predikanten te richten, om hunne aandacht nog
eens te richten op de gelegenheid van Regeeringswege
bij eene vroeger gepubliceerde aanschrijving daartoe
opengesteld.
Alsnu wordt overeenkomstig art. 65 v. h. Alg.
Reglement het beheer der kerkelijke fondsen, uitge
zonderd dat van de Alg. Kas en dat voor noodl. kerken
en personen, .aan de Alg. Synod, commissie opgedragen.
Omdat de heer C. F. Gronemeyer, pred. te Am
sterdam, ophoudt lid der Synode te zijn, moet hij ver
vangen worden in de commissie van voorbereiding
voor de oprichting van een opvoedingsgesticht vanwege
de N. H. Kerk, in verband met de Kinderwetten.
Benoemd werd de heer Schrieke, pred. te Enschedé.
Hierna wordt de 93e vergadering der Alg. Synode
der Ned. Herv. Kerk gesloten, met de gebruikelijke
plichtplegingen, woorden van dank en hulde aan den
president, den secretaris en praeadviseurs, woorden
van afscheid der uittredende leden, gebruikelijk, maar
toch oprecht gemeend. Dd voorzitter sloot den zit
tingsdag met gebed.
GEMENGD NIEUWS.
Het ongeluk van de „Zwijndrecht."
I)e Rotterdamsche berichtgever van het Hbld. meldt
Kapitein Hoekstra en de bemanning van het op zee
verongelukte Nederlandsche stoomschip „Zwijndtecht"
zijn gistermorgen met de „Batavier" te Rotterdam
aangekomen.
Ik had zooeven een onderhoud met den gezagvoerder,
die merkbaar onder den indruk verkeerde van het
verlies van zijn schip. Het is ook wel hard als men,
zooals hij, vele jaren in ondergeschikte rangen voor
een zelfde reederij gevaren en ten slotte een commando
verkregen hebbende, na slechts een tweetal rondreisjes
zijn vaartuig ziet verloren gaan en dat in een tijd, die
de resultaten van het reeaerrj-bedrijf van dien aard
doet zijn, dat men zich nog wel eens tweemaal be
denkt alsvorens tot vervanging van een stoomboot
over te gaan. Daar komt bij dat de „Zwijndrecht" een
handig tankstoomschip was, een speciaal vaartuig dus,
en daarvan heeft men er niet zooveel aan de markt,
terwijl de nieuwbouw betrekkelijk veel tijd neemt.
Heel veel na hetgeen reeds bekend is, kon de ge
zagvoerder mij uit den aard der zaak niet meedeelen.
Het ongeluk dat zijn schip trof is er een, dat op
zich zelf niets schokkends heeft, en nu eenmaal met
gevaren van de zee innig is verbonden. Daar komt
dan nog bij dat de omstandigheden waaronder een en
ander plaats had, geen uitvoerige beschrijving wettigen.
Het ongeluk komt toch hierop neer, dat men een
lek ontdekt dat gaandeweg toeneemt, zoodat het water
niet meer te bedwingen is en de equipage, op lijfsbe
houd bedacht, moet trachten een goed heenkomen te
zoeken, hetgeen in dat geval gebeuren kon, omdat er
een zeilschip in de nabijheid w»s.
Wel bijzonder is, dat het lek in betrekkelijk korten
tijd zoo toenam. Den 3 Augustus toch, vertelde de
gezagvoerder, werd opgemerkt dat het scüip, en nog
wel op de meest noodlottigejplaats, namelijk de machine
kamer, eenig water maakte, zonder dat men evenwel
ontdekken kon waar. Verontrustend was dit aanvan
kelijk niet en ook niet later want zelfs nog 5 Au
gustus toen de stoompomp aan het werk was, achtte
men geen reden aanwezig om een zeilschip, dat ge
passeerd werd, te verzoeken de equipage op te nomen.
Men meende het schip nog wel in veilige haven te
kunnen brengen.
Den volgenden dag evenwel nam het lek eensklaps
ontzaglijk toe, zoodat ten slotte de vuren gebluscnt
en het schip dus hulpeloos was. Toen kon met anders
dan besloten worden de „Zwijndrecht" te verlaten en
over te gaan op de ItaiiaanscUe bark „Öiiverstream"
die in de nabij tieid waa. Dat gescüiedde met eigen
booten met beüuip van een boot der bark, aan boord
waarvan men vriendschappelijk werd opgenomen en
zoo goed mogelijk verpleegd, wat bij een onverwachte
aanwinst van 27 koppen weer natuurlijk met eenige
mofcilijküeden gepaard ging, te meer, waar men er 16
dagen moest vertoeven, alvorens Falmoutü te bereiken,
waarheen de bark was bestemd.
J uist toen men aan boord van de bark was, ver
telde kapitein Hoekstra ten slotte, zag men de met
melasse geladen „Zwijndrecht" overzij gaan en zinken.
Gistermorgen halfnegeu waren eemge bezoekers der
badinrichtingen aan het Zwarte water te Zwolle getuige
van een eigenaardige plechtigheid.
Drie mannen en twee vrouwen vervoegden zich aan
do kosteiooze badinrichting. Da vrouwen gingen in
een kamertje en kwamen een voor een ui een blauwen
mantel gehuld te voorschijn, waarop zij zich succes
sievelijk te water begaven. Een der mannen plaatste
zich op een trapje en doopte ze na onderdompeling
met het uitspreken der woorden: „Op last van den
Verlosser duop ik u, enz."
Nadat het geval bij de autoriteiten bekend was
geworden, rs den badmeester aauzeggrng gedaan te
zorgen, dat zulks met meer in of nabij de gemeente
lijke badinrichtingen plaats vinde. (Zw. Ct.)
Luchtvaart.
Men schrijft aan de „N. R, Ct." uit Brielle
De geruchten in de pers ais zou er in Dan Briel
een bestuurbare luchtbailon gemaakt worden, zijn
onjuist. De waarheid is, dat de heer J. W. D. Robijus
alhier reeds sedert vele jaren een plan uitwerkte voor
ten' vliegmachine en daarover al in 't jaar 1901 met
den toenmaligen minister van oorlog, den heer Ber-
gansius, in correspondentie is getreden. Na velerlei
wijzigingen en verbeteringen is de heer Robijns ge
komen tot een machine, die eon lengte zal hebben
van 6i/2 meter, door 2 schroeven wordt voortbewogen,
één voor opwaartsche en ebn voor voorwaartsehe be
weging. De machine zal worden gedreven door een
motor van 5 paardekracht. Het geheel wordt vervaar
digd van aluminium en zal, met den motor, een ge
wicht vair' 100 kilogram hebben. Een model in 't klein
werd door den heer Robijns vervaardigd, waarvan nij
ons een foto liet zien. Over bijzonderheden, welke het
eigenlijke geheim betreffen, zwijgt de uitvinder. Aan
de voltooiing van de vliegmachine (die direct van den
grond omhoog zal gaan) wordt hard gearbeid, waarbij
hem, met machtiging van den munster van oorlog,
door den commandant van 't korps torpemsien, op de
Werf te Brielle alle mogelijke nulp wordt verleend.
De proef zai zeker niet voor net einde van de maand
fcieptemner plaats hebben.
Droevig.
Maandagavond had te Brandwijk een allerdroevigst
ongeval plaats.
Twee hinderen van den heer P. Conjongh te Rot
terdam waren bij hun grootouders en tante gelogeerd.
Al spelende schijnen zij in den diepen Draaistroom
geraaht en verdronken te zijn. Men vond beider
hlumpjes drijvende.
Door dr. Planten werden nog pogingen aangewend
om de levensgeesten op te wekken, doch 't was vruch
teloos.
De deelneming is zeer groot.
Vuurwerk.
Een 12-jarig meisje dat zich een dezer dagen te
Amsterdam vermaakte met het afsteken van klein
vuurwerk en daarbij vrij ernstige brandwonden be
kwam, ia gisteren in het VVilheiminagasthuis, alwaar
zij ter verpleging was opgenomen, overleden.
De postbode A. Faasse te St. Philipsland, die, be
schuldigd van het achterhouden van gelden, sedert
20 Maart 1.1. in zijn betrekking werd geschorst, maar
door de rechtbank volkomen vrijgesproken werd, is
bij min. besluit, naar wordt gemeld, met ingang van
20 Augustus 1.1. weer in functie hersteld, terwijl zijn
salaris, te rekenen van 1 October 1907 af, met f 150
is verhoogd.
Gistermorgen vergaderden de uitgesloten werklieden
in de metaalindustrie te Tilburg, ter bespreking van
een besluit der patroons. Dezen hebben besloten de
werklieden tot Zaterdag a.s. in de gelegenheid te stel
len, het contract te teekenende patroons zullen dan
van de nog benoodigde werkkrachten gebruik maken.
Dit voorstel der patroons werd bij geheime stemming
met 104 tegen 5 stemmen verworpen. Van het aan
bod der heeren Gebr. Deprez, M. Bogaers en A. Horvers
tot het houden van een conferentie met een deputatie
uit de werklieden, zal door dezen gebruik worden ge
maakt.
Naar wij vernemen, zijn gisternamiddag èn het par
ket van Breda èn dat van Antwerpen vertrokken naar
Esschen, in verband met een grooten juweelendiefstal,
die te Breda zou gepleegd zijn. Men vermoedt, dat het
gestolene te Esschen wordt verborgen gehouden. Huis
zoekingen zijn verricht. Het resultaat is ons nog niet
bekend. (,,'s H. Ct.")
B. en W. der gemeente Arnhem hebben het ontslag
van de 22 los-vaste stratenmakers, dat anders Donder
dag zou ingaan, opgeschort tot na de 1 September to
houden raadsvergadering.
De heer Corgardijn zal dan zijn ingetrokken amen
dement om het stratenmaken geheel in eigen beheer
te nemen, weer indienen.
Naar D& Tijd verneemt, is er onder de bezoekers
van de Korenbeurs te Amsterdam een beweging gaande
om, bij verhooging van de Beursbelasting, de vaste
bezoeken te staken en deze te doen plaats hebben in
een huurgebouw in den omtrek.
De kermis behoort, gelukkig hooren wij eenige huis
moeders zeggen, alweer tot het verleden. Dinsdag
werden, volgens gewoonte, eenige volksspelen gehou
den n. 1. bij N. Weijers, café „Hilbrand."
Zakloopen: le pr. H. Hoebe, 2e pr. Jn. Scholten, 3e
pr. J11. Stuij, 4e pr. 0. Beeldman.
Tonkruien: le pr. Jb. Hoogland, 2e pr. P. Jonker,
3e pr. C. van der Zei, 4e pr. C. Beeldman.
Bolhappenle pr. N. Min, 2e pr. P. Koopman, 3e
pr. C. Kleverlaan, 4e pr. G. Tuijnman.
Kegelrijden: le pr. P. Blokker, 2e pr. P. Hopman,
3e pr. Jb. Kokkes, 4e pr. C. Beeldman.
Een gecostumeerde optocht kon wegens het ongun
stige weer niet doorgaan.
Bij H. Schouten, café „Sportrust."
Zakloopen: le pr. A. de Moei, 2e pr. H. Hoebe, 3e
pr. N. Verduin.
Hardloopen met hindernissen: le pr. Jb. Appel, 2e
pr. B. Min, 3e pr. Nic. Schaper.
Mastklimmen: prijzen werden behaald door Jb. Hol-
lenberg, Johan v. d. Steen, C. Bijwaard, J. Hopman,
Nic. Schaper en Hannes Henneman.
Balloopenle pr. H. Hoebe, 2e pr. P. Verduin, 3e
pr. Jo v. d. Steen.
In café „Duinvermaak" gaf de Tooneelvereeniging
„Kunst na Arbeid" op geëerd verzoek, een uitstekend
geslaagde uitvoering. Voor een goed bezette zaal werd
opgevoerd „Louise" of de dochter van den rijken
pachter."
Over het algemeen had de kermis een ordelijk ver
loop.
Bij den heer O. Kok is een postduif aan komen vlie
gen en door hem in bewaring genomen. In het rin
getje gemerkt A. D. werd een briefje gevonden. Van
dezen inhoudMaandag 11 uur aangekomen O. Ver
duin Akersloot, Sluisbuurt, los 8 uur Dinsdag.
Dinsdag ontving ons dorp een bezoek van Z. Ex. den
Commissaris der Koningin met een drietal andere
heeren. Na ten raadhuize de gewone a"udiëntie te heb
ben verleend werden de Ned. Herv. Kerk en de Openb.
School bezichtigd, waarna het hooge gezelschap een
kijkje nam in den Rijksproeftuin.
De te Scheveningen gestrande logger SCH 160 kon
niet meer afgebracht worden, daar het schip te veel
water maakte. Gisternacht heeft men het schip door
middel van een kaapstand hooger op strand getrokken.
De touwen en de vleet zijn geborgen, terwijl men he
den het zout en de tonnen hoopt te lossen. Zoo moge
lijk, zal men het schip waterdicht maken om het daar
na vlot te sleepen. Er waait een krachtige Z.W. wind,
die de werkzaamheden zeer bemoeilijkt.
De mensehenvriend„Een. arme drommel vroeg me
vanochtend om wat te eten, omdat liij stierf van den
honger. Ik heb hem naar u gezonden om een goed
maal, en heb er bij gezegd, dat ik het betalen zou.
Hoeveel is 't?"
De kastelein: „Vijf-en-veertig cents."