DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en tiende jaargang.
1908.
V R IJ D A G
28 AUGUSTUS.
BINNENLAND.
No. 200.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Hand en hart.
Telefoonnummer 3.
Nederl. Rundveestamboek.
Volksbond.
GEMENGD NIEUWS.
Een opposante dame.
Het conflict te Tilburg.
ALKMAARSCHE CODRANT.
$iöria.vi
i.
De vacanties aan de verschillende onderwijsinstellin
gen zullen spoedig weer voorhij zijn. En de leeraren
en de leerlingen zullen weor op de oude scholen aan
den gang gaan, de laatsten wellicht met een aangename
herinnering aan het frissche, blijde verschiet, dat het
bekwame Kamerlid dr. D. Bos voor het Middelbaar
Onderwijs op de vergadering der leeraren te Schiedam
geopend heeft. Naast de (thans eenzijdige) kennis ver
meerdering aldus dr. Bos zijn zedelijke, aesthetische
en physische vorming ook doel van het onderwijs. En
met warmte demonstreerde deze volksvertegenwoordiger
de waarde van het lichaamsspel en van handenarbeid
van onderwijs in zang en schoonheidsleer voor een
ontwikkeling, die een idealer vorm moet hebben en
niet te veel als nu moet letten op onmiddellijk
te vergaren nuttige kennis. Tegenover het hoofd vergete
men hand en hart niet.
Een hervorming in deze richting moet er komen
Doch wanneer? Hoe oud zullen uw lievelingen zijn
mevrouw, wanneer de wetgever tot dezelfde ruime
ideeën zal zjjn gekomen als dr. Bos en hij uw kinderen
zal willen opvoeden tot sterke, gezonde, verstandige,
haudige, bekwame en goede menschen in plaats van
tot eenzijdige, stumperige, ziekelijke weetmachinetjes.
gelijk onze jongelui thans alle zouden wordeD, indien
er tegen de wutgeversidealen al van zelf niet krachtig
gereageerd werd
Het zal zeker nog lang duren. En daarom is het
voor de kinderen van tegenwoordig van groot belang,
dat buiten de school reeds nu sterk en stelselmatig
gereageerd wordt tegen de eenzijdigheid van het meer
dan lagere onderwijs. In den schooltijd is daarvoor
buiten school voor verstandige ouders zeker veel gelegen*
heid. Doch nog grooter is de gelegenheid buiten den
schooltijd, in de vacantie. En van die gelegenheid
wordt helaas te weinig gebruik gemaakt.
Nu versta men ons wel. Wij willen onze jongelui
waarlijk niet door een achterdeurtje in de vacantie de
ach/inl Tilj Kot »»n h»udwarkschool binnenvoeren,
die wij pas door de voordeur verlaten hebben Doch
wij willen de vacanties, met name de groote zomer-
vacantie, dienstbaar maken aan een goed gekozen ont
spanning van de hier bedoelde schooljeugd.
Wat gebeurt er n u veelal De jongen wij willen
ons nu tot de mannelijke schooljeugd beperken
gaat met Pa en Ma veertien dagen, drie weken naar
buiten en hangt den anderen tijd lui om, voetbalt of
tennist. Sommigen gaan wellicht nog een paar weken
bij toevallig daarvoor geschikte familie logeeren
en de tijd is om.
Wij wilden de vacantie meer stelselmatig besteden
om den jongelui de praktijk te leeren, om hun duide
lijk te maken hoe noodjg het is zelf de hand uit den
mouw te steken en zich eventueel wat te behelpen om
hun zelfstandigheid te leeren maar ook eerbied voor
het handwerk en lust tot samenwerking. En ten slotte
wilden wij hen nog doen streven naar zorg voor ande
ren, wilden wij dat zij zich voor anderen nuttig maak
ten.
liet in Engeland zooveel beoefende „camping out"
is ons hier tot voorbeeld. De jongelui vertrekken met
tenjmateriaal naar een of andere mooie streek waar
zij in eigenlijken zin hun tenten opslaan en hun eigen
potje koken en dan overigens zich op allerlei wijze
door wandelen, zwemmen, spelen enz. ontspannen. Niet
zelden wordt dit camping out in practijk gebracht door
jongelui die boottochtjes doen en telkens 's nachts hun
eigen tent opslaan.
Hoezeer dit idee op zichzelf aardig is om de jon
gens wat flinkheid aan en wat luxe-behoefte af te lee
ren, om ze te leeren op eigen beenen te staan en niet
altijd bij Pa1 en Ma te blijven (of „bij moeders pap
pot" gelijk het cruër en teekenaehtiger heet, schijnt
het. ons toch, dat het idee nog veel meer profijt zou
kunnen brengen, indien het nog meer aan de ontwik
keling van hand en gemoed zou kunnen worden dienst
baar gemaakt. Wij zouden de jongelui met hun cam
ping out een doel willen geven en wel op de volgende
wijze.
De jongens gaan met hun dertigen of veertigen in
eenige tenten naar de heide of naar het bosch of naar
gezonde, min vruchtbare streken aan zee of elders. Op
de plaats waar zij komen vinden zij oude bouwmateri
alen (eventueel bij een spoorlijn) en een stuk grond,
waar zij naar hartelust kunnen graven en werken. En
nu vereenigen zij zich om in kalm tempo met kleine
werkdagen van een uur of drie het een en ander te
construeeren. Zij kunnen zich voornemen lichte zo
merhuisjes voor zichzelf of voor hun familie of voor
minder gefortuneerden, die eenigen tijd frissche lucht
moeten hebben, of voor gezondheidskolonies van
schoolkinderen of iets dergelijks te maken.
Gesteld zij besluiten om te trachten een licht ge
bouw of een paar gebouwtjes voor vacantiekolonies te
maken. Zij verdeelen het werk in drie ploegen zoo,
dat iedere ploeg drie uur moet werken en de rest van
den 'dag vrij is om te doen wat hij wil. In die drie
uur moeten zij dus de materialen vervoeren en ge
schikt maken voor gebruik en vervolgens het gebouw
tje bouwen. Daarbij doen zich groote moeielijkheden
voor. Door schade en schande moeten zij wijs worden.
Zij moeten leéren begrijpen dat zelfs het eenvoudigste
werk geleerd wil worden. Zoodra dat begrip er is,
vragen zij voorlichting aan een deskundigen, bekwa
men, tactvollen werkman, die met hen mee gaat, om
te raden meer dan om te leiden. En nu begint het
vervoer. Een oude lorrie met een oud Décauville-spoor-
tje bewijst in deze richting goede diensten. Zij ma
ken ruw het bed voor het spoortje, brengen de materi
alen ter plaatse en beginnen hun bouwen. De be-
kwaamsten zullen tot opzichters gekozen worden en
steeds zal de deskundige tactvol raad geven.
Wat een voldoening als het gebouw ten slotte klaar
is, zoo goed en zoo kwaad als het kan. Architecto
nisch mooi zal het niet zijn. Doch als de bekwame
werkman een oog in het zeil houdt zal het in elk geval
stevig en droog zijn.
(Slot morgen.)
Gistermiddag- werd in hotel „Van den Burg" te
Apeldoorn de 35e algem. vergadering van de vereeni-
ging „Nederlandsch Rundveestamboek" gehouden,
onder voorzitterschap van den heer mr. W. J. baron
van Dedem. Deze riep allen het welkom toe, speciaal
den afgevaardigde der regeering, den heer Lönis, en
den eere-voorzitter, den heer Breebaart.
Hij zegde dank voor den regeeringsteun, welke niet
te vergeefs verleend werd. Ook den twee afgevaardig
den van het Friesehe stamboek werd het welkom toe
geroepen, waarbij spr. er op wees, hoe de samenwerking
tusschen de stamboeken een zeer goede is, hetwelk den
veestapel ten goede zal komen.
Hierna werd de vergadering geopend en werden de
notulen der vorige algem. vergadering (buitengewone)
gelezen en vastgesteld.
Vervolgens werd behandeld de rekening en verant
woording over 1907. Deze werd goedgekeurd en de
administrateur werd gedechargeerd.
Eergisteren is te Utrecht vergaderd door het voor-
loopig bestuur der Kon. Ned. Landbouw-Vereeniging
Daar werden de statuten vastgesteld en besloten ze te
zenden aan de 20 vereenigingen, die zich reeds aanslo
ten. Ook aan de Ver. Ned. Rundvee-Stamboek.
Besloten werd geen algemeene vergadering bijeen
te roepen, om deze statuten te behandelen, maar die
behandeling aan het hoofdbestuur over te laten.
Door den heer Van den Bosch werd het jaarverslag
uitgebracht. Daaraan ontleenen we: De heer Van
Repelaer nam ontslag als voorzitter en werd vervan
gen door den heer baron Van Dedem. De heer baron
Collot d'Escury werd benoemd tot lid van verdienste.
De lieer TTHïi Jtepelaer ontsliep weldra, l'rins Hendrik
werd benoemd tot eere-lid. Aangesteld werd een
hoofd-inspecteur. In 1907 werd met 4 inspecteurs ge
werkt, in 1908 werd het korps met nog' twee leden aan
gevuld. Zij namen allen hun taak tot tevredenheid
ter hand. De aanwinst van nieuwe leden was aanzien
lijk, 't aantal bedraagt 3725. De geheele administra
tie is overgebracht naar het hoofdbureau. De stam
boekhouding werd gereserveerd en van 95 der leden
werd vernomen, wat het hoofdbureau meende, dat
noodzakelijk was voor de rundveestamboekhouding.
1168 koeien en 435 stieren, Holl. Veeslag, 35 koeien en
29 stieren Maas-, Rijn- en IJselveeslag, 435 koeien en
47 stieren Groningsch Veeslag waren in leven en in
geschreven, totaal 1918 dieren.
Door het hoofdbestuur werd o. m. een brochure ver
spreid, getiteld: „Wat ieder lid van de Ver. Nederl.
Rundvee-Stamboek moet weten" en verder nog enkele
brochure. De vereeniging zag het groote nut der fok-
vereenigingen duidelijk in en nam maatregelen, om de
ze fokvereenigingen zooveel mogelijk ten nutte te zijn
Het jaarverslag werd goedgekeurd.
De heer Teunissen wees er op, dat de door de afd.
Groningen gezonden commissaris, de heer Rooda, te
vens zit in het nieuw opgerichte Groningsche Stam
boek. Spr. meent, dat de heer Rooda daardoor twee
heeren dient en dat hij eieren voor zijn geld moet kie
zen, d. w. z. of alleen het Ned. Rundvee-Stamboek, of
alleen het Groningsche te dienen en niet beide gelij
kertijd.
De heer Rooda antwoordt, dat hij, als houder van
zwart-bont vee, ook belangen heeft bij het Ned. Htmd-
vee-Stamboek.
De regeeringsafgevaardigde, de heer Löhnis, sprak
een hartelijk en warm woord voor het N. R. S.
De voorzitter dankte daarvoor, waarin hij, naast den
reeds verleenden financiëelen regeeringssteun, ook een
moreelen steun zag.
Daarna sloot hij de vergadering.
T ypografenbond.
Het referendum over de besluiten der jaarvergade
ring van den Typografenbond heeft plaats gehad. Aan
de stemming werd deelgenomen door 53 afdeelingen
met 2018 leden. Alle door de bondsvergadering geno
men besluiten zijn bekrachtigd, o.a. het voorstel tot
deelname aan de betooging voor algemeen kiesrecht,
met 1053 stemmen voor, 758 tegen, 207 blanco, de in-
oering van een landelijk loontarief met 1932 voor, 23
tegen, 6-3 blanco, het ijveren voor Staatspensioneering
met 1812 voor, 131 tegen, 75 blanco en aansluiting bij
het Nederl. Vakverbond, overeenkomstig het ter bonds
vergadering besloten, afgestemd met 442 voor, 1464
tegen en 112 blanco.
De 35e algemeene vergadering van den Volksbond
is heden te Zaandam in café Prins Hendrik gehouden.
Zij werd geleid door den voorzitter, prof. dr. O. A. Pe
kelharing, van Utrecht, en bijgewoond door 10 be
stuursleden, 107 afgevaardigden van 66 afdeelingen.
De voorzitter heette te ongeveer 10 uur allen harte
lijk welkom. Hij achtte het een voorrecht dit te mo
gen doen in Zaandam, waar zooveel voor het werken
van den olksbond wordt gedaan. Spreker releveerde
vervolgens het door den Volksbond in vereeniging met
andere vereenigingen behaald succes, blijkbaar uit de
afneming van liet drankgebruik en handelde over de
middelen, om de jeugd te gewennen aan arbeid en het
bestudeeren der natuur, waardoor ook zij in haar vol-
end leven uit de kroeg gehouden zal worden.
Mededeeling geschiedde daarna van het ingekomen
rapport der commissie, belast met het onderzoek van
maatregelen tot verbetering van de waterverstrekking
aan de stations (booten, trams enz. inbegrepen).
Soms zoo wordt daarin betoogd is de water
verstrekking zeer gebrekkig, en de middelen, om daar
in verbetering te brengen, zijn ook niet altijd even ge
makkelijk te vinden. Waar geen goed drinkwater te
krijgen is, zou door het verkrijgbaar stellen van melk
(koud of warm) uit automaten, verbetering kunnen
gebracht worden, doch ook dit heeft zijn bezwaren. Het
rapport eindigt aldus:
Op grond van een en ander geeft de commissie in
overweging: lo. de enkele betrokken afdeelingen uit
te noodigen ter plaatse aan te dringen op verbeterin
gen, opdat op alle stations en in of bij alle wachtver
trekken goed drinkwater, zoo mogelijk door middel van
de waterleiding, gratis verkrijgbaar zij; 2o. de ver
strekking tegen geringen prijs van papieren drinkbe
kers ernstig aan te bevelen aan de verschillende maat
schappijen en ondernemingen, voor alle plaatsen, waar
goed drinkwater te verkrijgen is; 3o. bij gebreke van
voorziening in de behoefte aan bekers door die maat
schappijen en ondernemingen zelve, verkrijgbaarstel
ling, althans op eenige groote stations, van zoodanige
bekers door middel van automaten vanwege den Volks
bond; 4o. met de spoorwegmaatschappijen'of de pach
ters der buffetten in overleg te treden, in hoeverre
deze de exploitatie van melk-autoinaten zouden willen
op zich nemen.
Van het rapport aangaande de waterverstrekking
warden de eerste drie conclusies aangenomen; terwijl
de laatste werd aangehouden.
De secretaris bracht nu zijn jaarverslag uit. De heer
Van Haeften is over het jaar 1907 tevreden.
Het aantal afdeelingen klom van 97 tot 106 en dat
der leden van 19280 tot 19604, terwijl hulde werd ge
bracht aan de medewerking der dagbladpers.
Het drankmisbruik vermindert. Het verbruik van
gedestilleerd per hoofd der bevolking in 1877 nog
9.98 liter, in 1907 7,32 liter ad 50 pet. is in 30 jaren
met 1/i deel verminderd.
De penningmeester kreeg vervolgens het woord. Zijn
rekening eindigt met een saldo van 1563.251/,,.
In behandeling kwam het volgende voorstel van het
hoofdbestuur: liet algemeen huishoudelijk reglement
worde aangevuld met eeu artikel 24 bis luidende: „Het
stemrecht van een plaatselijke afdeeling wordt in
dier voege uitgeoefend, dat door eiken afgevaardigde
niet meer dan één stem wordt uitgebracht,
liet werd aangenomen met 8220 stemmen.
Nu volg'de de verkiezing van bestuursleden. De hee
ren mr. F. W. J. G. Snijder van Wissenkerke te Was
senaar en dr. S. D. van Veen te Utrecht werden her
kozen, terwijl gekozen werd de heer G. Oosterbaan te
Zwolle, in plaats van den heer mr. J. Bool, die zich
niet herkiesbaar stelde.
Daarna kwamen de voorstellen van hoofdbestuur en
afdeelingen aan de orde. Ze luidden:
Aan het hoofdbestuur wordt verder opgedragen de
vraag' te onderzoeken naar de wenschelijkheid en mo
gelijkheid van de inrichting van een verplaatsbaar
museum, betrekking hebbende op het alkoholvraagstuk
in zijn ruims ten omvang en uitgenoodigd, ingeval
die wenschelijkheid en mogelijkheid blijken te bestaan,
stappen te doen tot de samenstelling van zoodanig
museum. Een vrediet van 500.werd voor dit doel
beschikbaar gesteld.
1 it de algemeene kas werd een bedrag van 100.
beschikbaar gesteld tot het deelnemen in het Waar
borgfonds van de „Tentoonstelling van Huisindus
trie."
Behandeld werd daarna het voorstel van Deventer:
Het Hoofdbestuur doe stappen bij de Regeering, dat
de kleinere Rijkspensioenen op korteren termijn dan
thans geschiedt worden uitbetaald.
Utrecht stelde als amendement voor, dat de uitbeta
ling zal geschieden in de plaats der inwoning. Aldus
geamendeerd werd het voorstel aangenomen.
Te half één werden de afgevaardigden ontvangen
door liet gemeentebestuur. Inplaats van eerewijn werd
koffie gepresenteerd.
Do afd. Doetinchem stelt voor:
Het hoofdbestuur wordt uitgenoodigd bij de regee-
ring aan te dringen, dat de Staat ophoude om, in
strijd met het beginsel der drankbestrijding, den ne
ringdoenden in sterke dranken steun te verleenen,
door hen in staat te stellen zich uit 's Rijks kas ren
teloos bedrijfskapitaal te verschaffen tot onbeperkt
bedrag.
Dit voorstel werd aangenomen.
Dp afd. Dordrecht vroeg: Ligt 'fniet op den weg
van den Volksbond de kinematograaf te gebruiken
tot bestrijding van drankmisbruik? Voorloopig werd
het voorstel teruggenomen.
Een voorstel van de afd. Haarlem luiddeDe alg.
vergadering noodigt het hoofdbestuur uit, de afdeelin
gen op te wekken tot een onderzoek naar de wensche
lijkheid en mogelijkheid van de instelling van Schip-
persbeurzen en die afdeelingen, welke op goede gron
den tot de oprichting daarvan besluiten, zoo krachtig
mogelijk te steunen.
Het denkbeeld wordt ter uitvoering door de afdee
lingen aanbevolen.
De afd. Leiden stelde voor:
Het hoofdbestuur trede in overleg met het departe
ment van Oorlog teneinde te bewerken, dat de mili
ciens, die voor herhalingsoefeningen onder de wapens
komen, zich op een vroeger uur dan thans bij hun
korps moeten melden.
Het voorstel werd goedgekeurd.
De volgende Reglementswijziging werd voorgesteld
door Oosterbeek:
De alg. vergadering besluite art. 7 van het alg.
huish. reglement te wijzigen en te doen luiden als
volgt„Hèt in art. 6 der statuten bedoelde minimum
bedrag der jaarlijksche bijdrage wordt bepaald op 50
cents.
„Dit minimum geldt niet voor de leden, die op het
oogenblik van het in werking treden van dit reglement
minder dan 50 cents bijdroegen, evenmin voor hen,
voor wie liet minimum bedrag te bezwarend zou zijn
en die tegen een mindere contributie, zelfs kosteloos,
als leden kunnen worden aangenomen."
Na breede discussie werd het voorstel aangehouden.
Voorstel van de afd. Rotterdam:
Het hoofdbestuur doe stappen bij de regeering ten
einde het daarheen te leiden, dat nimmer meer bizon-
dere vergunning of machtiging worde verleend, bij ge
legenheid van landbouw-tentoonstellingen en dergelij
ke, boven het vastgestelde maximum;
dat haar ambtenaren krachtdadiger zullen optreden
tegen den elandestienen verkoop van sterken drank;
dat, waar in de bestekken van werken voor het Rijk,
bepalingen worden opgenomen, waarbij het schenken
van alcoholische dranken op het werk of tijdens de
werkzaamheden ten strengste verboden wordt, de re
geering de opneming dier bepalingen zonder eenige
restrictie ook zal aanbevelen in de bestekken van pro
vincie en gemeente.
Ook dit voorstel werd na lange discussie in handen
van het hoofdbestuur gesteld tot nader onderzoek.
Van de afd. Utrecht:
Het hoofdbestuur benoeme een commissie, teneinde
een onderzoek in te stellen naar het drankmisbruik bij
werkvolk, dat in den vreemde tijdelijk hetzij in kost
huizen, hetzij in keeten, barakken, enz. wordt onderge
bracht.
Het voorstel werd aangenomen.
Onderzoek drankmisbruik steenbakkerijen. De afd.
Velp wil dat het hoofdbestuur een enquête instelle om
trent het drankgebruik en misbruik op de steenovens
in ons land.
Ook dit voorstel werd goegekeurd.
Voorstel van de afd. Velp:
De algemeene vergadering spreke de wenschelijkheid
uit, dat de Drankwet in dien zin gewijzigd worde, dat
het aantal verloven voor den verkoop van alcoholhou
dende dranken, andere dan sterke dranken, geregle
menteerd worde evenals dat der vergunningen.
Over dit voorstel werd geen besluit genomen. Een
derde voorstel van de afd. Velp wil, dat het hoofdbe
stuur zijn invloed aanwende bij de verschillende ge
meentebesturen in ons land tot het aanstellen van
Drankweteommissiën, vooral met het oog op den clan-
destienen verkoop.
Deze zaak werd naar de afdeelingen gerenvoyeerd
ter afdoening.
Subsidie herstel van drankzuchtigen. Voorstel van
het hoofdbestuur:
De algemeene vergadering besluit, voor het jaar
1909 een subsidie van twee honderd vijftig gulden te
verleenen aan de Vereeniging tot bevordering van het
herstel der drankzuchtigen. Dit voorstel werd goed
gekeurd.
De begrooting voor 1909 werd vervolgeus vastge
steld, terwijl als plaats voor de volgende vergadering
Dordrecht werd aanbevolen. Het bestuur zal echter
hieromtrent beslissen.
Daarna volgde het prettige deel. Eerst een boottocht
naar Wormerveer, aangeboden door de afdeelingen
Zaandam en Koog-Zaandijk, opgeluisterd door mu
ziek, aangeboden door de afd. Wormerveer. Dan een
gemeenschappelijke maaltijd. En ten slotte bood de
vereeniging Vreemdelingenverkeer te Zaandam een
concert aan in het Volkspark.
Het „Hdbl." heeft door een bericht in „Het Volk"
gewaarschuwd, eens een kijkje genomen voor perceel
401 in de Rustenburgeratraat te Amsterdam, waarvan
de bewoonster op eigenaardige wijze haar hart lucht
over de „wreedheden" van den fiscus.
Voor het linker raam hangt een aanslag in de
hondenbelastinggevolgd door een „aanmaning" tot
betaling. De gedaagde is echter niet tot betaling ge
neigd en verklaart haar tegenzin met de volgende
mededeeling op een derde plakkaat„Ik heb een mis
handeld diertje een paar maanden in huis gehad,
omdat ik het niet op bevel van de belastingambte
naren op straat wilde laten sterven."
Daarnaast weer 'n groot papier met een protest
tegen uitgaven voor het Koninklijk Staldepartement,
voor marine en voor de vredesconferentie, wat erg
inconsequent is, en tegen een „half millioen", zegge
f 500.000 voor een schilderijtje kamer 10 Rijksmuseum,
Melkmeisje van Vermeer."
Het linkerraam van het benedenhuis wordt bijna
geheel door een gedrukt manifest in beslag genomen
als waarschuwing bedoeld tol de „arbeiderszonen" om
niet Baar Indië te gaan. En daaronder leest men
„De vrouwen hebbm in Nederland
Geen Kiesrecht
Geen Stemrecht
Wel belastingplichten.
De kruik gaat te water
Zcolang tot liij breekt."
Zou dit de clou misschien zijn van deze historie
die natuurlijk de noodige stof voor gezellige buur
praatjes levert en het huis de bijzondere attentie van
een deel van buurt IJ IJ bezoigt?
De juffrouw moest al die bulletjes maar van haar
ramen verwijderen, dan kon er meer licht en vroolijke
zonneschijn in haar woning doordringen. Daaraan
schijnt de behoefte het grootst
Gisternacht zijn te Tilburg negen stakende metaal
bewerkers, die baldadigheden pleegden bij de smederij
van W., geverbaliseerd wegens samenscholingen.