DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 202.
Honderd en tiende jaargang.
1908.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
MAANDAG
31 AUGUSTUS.
Kamer van Koophandel en
Fabrieken.
Na 10 jaren.
BÏNNENLA
Uit Hof- en Hoofdstad.
Telefoonnummer 3.
Nederland en Venezuela.
Risico-overdracht.
Chineesche boycot.
De Kamer-zetel Den Helder.
Staatscommissie middenstand.
Toeslag op D-treinen.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alk
maar brengen ter algemeene kennisdat ter secretarie
dezer gemeente van 1 September a.s. af gedurende
acht dagen vcor een ieder ter lezing zal zijn neder-
gelega de op 11 Augustus 1908 definitief opgemaakte
lijst van kiesgerechtigden voor leden van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken alhier.
Bezwaren tegen die lijst, hetzij die den klager,
hetzij die andere personen betreffen, kunnen binnen
acht dagen na heden bij den Gemeenteraad worden
ingebracht.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
29 Aug. 1908. L. VAN DER VEGT, lo. Secr.
ALKMAAR, 31 Augustus.
In het oude Romeinsche rijk werd, sedert Augustus,
de tienjarige regeering van een keizer gevierd met
decennalia, schitterende feesten, waarbij offers werden
gebracht, spelen werden gehouden en gaven geschon
ken.
Heden telt de regeering van koningin Willielmina
tien jaren. Immers den 31 Augustus 1898 aanvaard
de zij het bewind met een proclamatie. Dank zeide zij
daarbij voor de blijken van gehechtheid, haar geschon
ken door het volk, dat op haar de aanhankelijkheid aan
het Oranjehuis had overgebracht.
„Thans aldus heette het verder nu ik gereed
sta de schoone doch zware taak, waartoe ik geroepen
ben, te aanvaarden, gevoel ik mij als gedragen door
uw trouw.
„Mijn innig geliefde Moeder, aan wie ik onuitspre
kelijk veel verschuldigd ben, gaf mij het voorbeeld van
eene edele en verheven opvatting der plichten die nu
op mij rusten.
„Tk stel mij tot levensdoel dat voorbeeld na te vol
gen, te regeeren zooals van een Vorstin uit het Huis
van Oranje wordt verwacht. Aan de Grondwet ge
trouw, wensch ik den eerbied voor den Nederlantlschen
naam en de Nederlandsche vlag te bevestigen."
Tien jaren zijn sedert voorbijgegaan. Decennalia
kennen wij niet. Het Nederlandsche volk is bovendien
uiterst koel, het uit niet gauw zijn gevoelens. Dat is
een groot voordeel, omdat het hierdoor niet komt tot
byzantisme, tot persoonsbewierooking. Toch is er ook
in de andere richting overdrijving mogelijk en daarom
is het goed, dat een dag als die van heden, de verjaar
dag van H. M. de Koningin, in verschillende steden
van ons land meer en meer een algemeene feestdag
wordt.
De meeste Nederlanders hebben liefde voor het
Oranjehuis dat ten nauwste is verbonden met de ge
schiedenis van ons land en ons volk, dat als het ware,
een symbool geworden is voor ons, waarin wij ons
eigen volkskarakter terugvinden, waarin wij ook de
drager zien van de volkseenheid. En zij, die
zich niet laten leiden door gevoelsoverwegingen, doch
die van meening zijn, dat voor het Nederland van
thans de constitutioneele monarchie de meest ge-
wenschte regeeringsvorm is, zij zullen om practische
redenen hopen, dat de Koningin nog lang gespaard
moge blijven. Zij zullen haar verjaardag gaarne wil
len medevieren in blijdschap.
Tien jaren heeft koningin Willielmina geregeerd.
Toen zij haar taak aanvaardde wisten we, dat ze door
een lieve, en edele vrouw op verstandige wijze was op
gevoed, dat de gulden jaren van haar jeugd waren
voorbijgegaan in ernstige voorbereiding. Al spoedig
slaagde zij er in, door zich met tact en voorzichtigheid
onder het volk te bewegen, sympathie te verwerven,
waar deze nog niet bestond. En twee jaar na de aan
vaarding der regeering deed zij een daad, buiten haar
verantwoordelijke raadslieden om. Toen president
Kruger, diep getroffen door het ongeluk, naar Europa
wensch te te gaan, bood Koningin Wilhelmina hem „de
Gelderland" aan en de Nederlandsche oorlogsbodem
heeft „Oom Paul" over het groote water gevoerd. Dit
was een kloeke daad, maar ook een daad van een goed
hart, een daad, die het Nederlandsche volk op lioogen
prijs heeft gesteld. En sedert is de jonkvrouw vrouw
geworden en heeft zij kennis gemaakt met de ernst
van het leven. Een zware ziekte heeft haar bedreigd,
diepe teleurstellingen hebben haar getroffen, maar zij
heeft het mensehelijk leed als mensch gedragen en als
mensch heeft zij haar taak voortgezet met groote
werkkracht. Inderdaad er is veel van haar ge
vergd. Veel groote gebeurtenissen hebben de tien ja
ren niet gebracht, maar zij hebben ons politieke wor
stelingen gegeven van grooten omvang. In dien
strijd der partijen is de Koningin steeds boven de
partijen gebleven, zij heeft, zich steeds bij de moeielijk-
heden,- welke de constitutioneele regeeringsvorm haar
oplegde onder deze omstandigheden, op onpartijdige,
breede wijze laten voorlichten.
En wat onze buitenlandsche betrekkingen aangaat,
wij staan met alle mogendheden op goeden voet.
Slechts één uitzondering is er, maar we vertrouwen,
dat die bedachtzaamheid wordt betoond, welke de ernst
van het feit eischt. Men denlce zich nu eens eên
oogenblik, dat het hoofd van den Nederlandschen
staat, te voortvarend, te ondoordacht handelde, dat hij
zijn verantwoordelijkheid niet in vollen omvang ge
voelde en men wordt opnieuw tot dankbaarheid be
stemd dat we een Wilhelmina tot koningin hebben.
Hopen we daarom, in allen eenvoud, maar ook In
alle oprechtheid, dat we haar nog lang mogen behou
den, dat het komende jaar vooral haar geluk en voojr-
spoed moge brengen. Als koningin èn als vrouw!
Gastro heeft niet alleen de Nederlandsche consuls
ontheven van hun ambt, maar tegelijk geordonneerd,
dat Nederlandsche schepen Venezolaansche havens
niet mochten binnenkomen, wanneer ze ingeklaard
werden door vreemde consuls, uitgezonderd, wanneer
die consuls speciale toestemming hebben gekregen
van het Venezolaansche gouvernement.
Dit is dus het antwoord op de laatste voorvallen te
Curasao tegen Lopez, ex-consul te Willemstad; een
antwoord, dat -feitelijk allen handel met Curagao rn
den grond boort.
Dit wil zeggen: dat geen enkele Hollandsche boot
meer toegelaten zal worden, en dat de geheele handel,
waarvan hét Curagaos'sche volk bestaat, noodgedwon
gen stil ligt. v
De „New York Sun" weat te berichten van een tele
gram den 28sten Augustus j.l. te Washington op het
ministerie van Buitenlandsche Zaken van den consul
der Yer. Staten te Puerto Gabelle ontvangen, waarin
medegedeeld wordt dat de Venezolaansche autoriteit ral
in de haven dier stad gedurende 48 uur een Ameri-
kaansche stoomboot aanhielden bestemd voor Curagao
met de Amerikaansche mail aan boord. Het schip
was op zijn réis genoemde haven komen binnenvallen.
In sommige kringen wordt beweerd dat deze daad van
willekeur Venezuela in moeilijkheden kan brengen
met de Ver. Staten.
Volgens een Reuter-telegram uit Londen, wordt aan
de „Standard" uit Rome gemeld, dat de Nederland
sche regeering onderhandelingen opende met de Itali-
aansche regeering, ten einde te weten te komen, of zij
kan rekenen op diplomatieken of anderen steun van
Italië in het geschil met Venezuela.
De nota van de regeering met 's-Gravenhage herin
nert, dat verschillende geschillen, die tusschen Italië
en Venezuela gerezen zijn, nog op oplossing wachten.
Men meent, dat soortgelijke stappen eveneens zijn
ondernomen bij de regeeringen te Londen en te Ber
lijn.
Het „Journal du MaÜin," uit Brussel, ontving een
telegram uit Londen, meldende, dat het conflict tus
schen Nederland en Venezuela, dat schijnt te zullen
uitloopen op een maritieme actie van de zijde van Ne
derland, der regeering van de Republiek Argentinië
ongerustheid heeft ingeboezemd. Het gerucht loopt,
dat Argentinië voornemens is, haar goede diensten aan
te bieden aan beide partijen, om een verzoening tot
stand te brengen. De openbare meening zou met veel
sympathie het bericht van dit voornemen der regee
ring hebben ontvangen.
Hr. Ms. pantserdekschip „Friesland" zal niet mor
gen, maar Donderdag naar West-Indië vertrekken we
gens het niet tijdig genoeg gereed komen der installa
tie voor draadlooze telegrafie.
Middenstandsbond.
In opdracht van de te Dordrecht gehouden alge
meene vergadering van den Ned. Bond van veresni-
gingen van den haudeldrijvenden en indusfrieelen
middenstand, heeft het bestuur van dien bond tot den
minister van Financiën een adres gericht, w arin deze
rog maal s verzocht wordt het daarheen te willen lei
den, „dat de wet op d personeels belasting herzien
wordt in dien zin, dat ten opzichte van den midden
stand rechtvaardigheid wordt betracht, door in art. 11
par. 2 dtw wot te bepalen, d*t voor winkelhuizen,
hotels, koffi -huizen, restaurants en do gebouwen, waarin
koks hun bedrijf uitoefenen, de grondslag huurwaarde
slechts voor 1/3 belastbaar zal zijn."
Het bestuur van den Middenstandsbond heeft aan
de besturen van verschillende verpenigingen verzocht",
in verband met het voornamen om hot credietvraag-
stuk van dan middenstand op het iu 1909 te houden
congres asm de orde te stellen, teneinde de zaak goed
voor te bereideD, deze aangelegenheid in den aan
staanden winter in hunne ledenvergadering te behan
delen, en daaraan vooraf te doen gaan een onderzoek
van een commissie naar het crediet, dat door den
middenstand genomen en gegeven wordt
Ook heeft het b stuur van den Middenstandsbond
aan de besturen van verschillende vereenigingeu ver
zocht, do bezwaren mede te doelen, die zij hebben on
dervonden bij d© oprichting van coöperatieve vereeni-
gingen. W. R. Ct.
Uit goede bron verneemt „de Tel." dat het bestuur
der Rijksverzekeringsbank in Juli door de r.-getring
is uitgenoodigd, op verzoeken tot risico-overdracht,
ingediend door werkgevers, wier onderneming mot
toepassing van artikel 37, tweede lid, der ongevallen
wet 1901 in eene hoogere gevareuklasse is gerang
schikt, of ten aanzion van wier onderneming het be
stuur voornemens is machtiging tot rangschikking in
eene hoogere gevarenklasse te vragen, onverwijld ad
vies uit te brengen, omdat het in het voornemen der
regeering ligt, het tot stand komen der risico-over
dracht niet te doen verschuiven tot 1 Juli of 1 Januari
doch te bevorderen, dat het risico zoo spoedig mogelijk
wordt overgedragen.
D? correspondent van de „N. Ct." te Batavia seint
„De voornaamste Chineesche firma's te Semarang
boycotten de Handelsvereeniging Amsterdam wegens
aanzetting tot faillietverklaring."
Het blad teekent daarbij het volgende aan:
Het is niet voor de eerste maal, dat de Handels
vereeniging Amsterdam het met den Chineezen handel
te kwaad krijgt. Eenige jaren geleden werd zij, naar
wij meenen, om gelijksoortige redenen als thans te
Semarang, door de Soerabajasche ChineezeD geboycot.
Hoewel zij hemel en aarde heeft trachten te bewegen
om aan de solidair geoefende druk van haar tegen
standers te ontkomen en zelfs pogingen in het werk
werden gesteld om de regeering tot een tusschenkomst
te haren behoeve over te halen, werd zij ten langen
leste gedwongen een schikking aan te gaan.
Naar da „Tel." verneemt bracht de president van
de liberale kiesvereeniging te T». u Helder gisteren een
bezo-k aan mr. Z. van den Bergh, wethouder van
publieke werken te Amsterdam.
Natuurlijk wordt dat bezoek in verband gebracht
mot een eventueel aftreden van den heer Van den
Bergh als Kamerlid.
Omtrent de Zaterdag gehouden vergadering van de
staatscommissie voor den middenstand, verneemt men
dat de geheele concept-wet op de winkelsluiting werd
behandeld.
Besloten werd, op de eerstvolgende vergadering der
staatscommissie in pleno de concept-wet yi tweede
lezing te behandelen. A!s principe werd echter reeds
aangenomen een algemeene sluiting voor winkels van
's avonds 9 tot 's morgens 8 uur voor geheel Nederland
In de Zaterdagavond te Amsterdam gehouden alge
meene vergadering van de handelsreizigersvereeniging
Noord-Holland kwam aan de orde het antwoord van
de directie der H. S. M. op het schrijven der vereeni-
ging verzoekende den toeslag op de twee D-treinen
nO. 212 en 241 in de richting naar en van Apeldoorn
in te trekken.
De directie der H. S. M. had geantwoord, dat het
schrijven der vereeniging afdoende aantoonde, welke
groote voordaken de genoemde treinen het publiek
bieden zoodat de heffing van een toeslag voor die
treit en naar de meening der H. S. M. niet onbillijk
kon worden geacht.
Na discussie w -rd op voorstel van den heer Sellee,
vertegenwoordiger der Nederlandsche Handelsreizigers
vereeniging te Rotterdam, besloten, liet advies in te
winnen van de commissie van advies op de spoorweg
diensten, waarin ook twee handelsreizigers, de heeren
Vip, voorzitter van de Ned. Handelsreizigersvereeniging,
en S alomons, secretaris van den Ned. Bond van Han-
d Isreizig^rs, zitting hebben.
„Onze Hofstad aldus de Haagsche Kouter van de
„Prov. Gr. Ct." verloor dezer dagen den kinderdichter
P. Louwerse, een man vol eenvoud en bescheidenheid,
maar die duizenden en duizenden geroerd verheugd,
vermaakt en getroffen heeft door zijne frissche, ware
verhalen in ziju „Jonge Volkje." Van Louwerse kop
men gerust getuigen, dat hij een geboren verteller
was. Als hij de stof voor een kinderverhaal in 't
hoofd had, zette hij zich voor zijn typs-writer en^stak
van wal. Als een vlug dictée vlogen de volzinnen
er achtereenvolgens uit en schiep Fantaisie het eene
toonm 1 na het andere. Wa% het een uitgebreid ver
haal, eene geschiedenis met tal van vervolgen, dan
had Louwerse öf den geheelen loop er van iu 't hoofd,
öf hij liet het er op aankomen, dat hem, al uitwer
kende, alles uit ziiae lijke verbeelding op 't papier
vloeide. Zoo ging het ook met het 'laatste verhaal
„De dubbele Een", dat in de vijf laatste afleveringen
van „Voor 't Jonge Volkje" door hem onder den
schuilnaam van M. W. Gronden ar ii uitgegeven. Ia
de 12e aflevering (de jaargang loopt van September
S pt.) zou ook het slot van het boeiend kinderverhaal
verschijnen, doch Louwerse lig, door het noodlot
doodelijk getroffen, in hot zbk rihuis ter ueer en van
de kopie voor het slot bevond zich geeue letter onder
de papieren van den schrijver. Wat te doen? Een
vriend van Louwerse, insgelijks tot het schrijversgild
behoorende, bood zich aan, eene poging te wagen om
een slot aan de vertelling te maken. Men nam het
aanbod aan en zoo gebeurde het, dat „Ü6 dubbele
Een" ten slotte inderdaad, wat de voltooiing aangaat,
eene „dubbele Een" geworden is".
„Tot de uitgaanders in deze dagen behooren ook de
dieven, zegt de Haagsche medewerker der „Prov.
Overijs. en Zw. Ct." In verband met de g.-edkoope
verzekering tegen inbraak lijkt het wel of de bezitters
het met do dieven op eon accoord willen gooien en
hun eenige gemakkelijkheden bereiden onder het sti.le
beding, dat zij van hun kant zich van beschadiging
en vernieling zullen onthouden. De een iet voor zijn
venster een bordje met „niet te huis" als een aan
duiding aan de dieven om van de gelegenheid gebruik
te maken hem te komen bezoeken. De heer Hte
Rotterdam gaat op reis en laat de sleutels op alle
kasten zitten. Maar wat zegt ge van dien Haagscheu
heer, die bij zijn vertrek naar het buitenland, zijn huis
wel sloot, maar niet dan na te voren in de vestibule
twee stoelen gereed gezet te hebben bij een knaapje,
waarop een flesch wijn met glazen, een trommel koekjes
en een bankje van f 25, benevens een briefje aan
de „Heeren Dieven", waarin hun verzocht werd, zich
te goed te doen, de f 25 als geschenk aan te nemen,
en daarvodr een doorzoeken van het huis en het ver
breken van sloten, enz. na te laten, daar alle gelds
waarden in bewaring waren gegeven.
De heer K. behoort zeker tot de zachtmoedigen, die
als ze een klap om de ooren krijgen, den beleediger
lachend een sigaar of een snuifje bieden.
Het minste wat de gemeenschap of het individu kan
doen, is toch wel het levendig houden bij den over
treder en misdadiger van het begrip, dat hun vergrijp
afkeuring en straf verdient, maar door een handeling
als van den heer K wordt het tegenovergestelde
bereikt.
De Amsterdamsche brief der Prov. Gron. Ct. be
gint aldus
„Een allerwonderlijkst plannetje is door een drietal
artisten uitgebroed en dezer dagen gepubliceerd: ze
gaan een volksopera oprichten. Aldus geformuleerd,
Hikt het plan nog zoo dwaas niet; er is werkelijk wel
behoefte aan een instelling, die het beste van het ope
ra-repertoire binnen het bereik der groote massa
brengt, die op mitóikaal-dramatisch gebied dus het
zelfde doet als b. v. de Koninklijke Oratoriumvereeni-
ging op liet gebied van den koorzang, en het Concert1
gebouw met zijn volksconcerten op het stuk van or
kestmuziek. Een onafwijsbare voorwaarde hierbij is
natuurlijk, dat dit beste zoo voortreffelijk mogelijk
wordt gegeven, onder beproefde, leiding en met eerste-
rangskrachten. Als middel tot verhooging der bescha
ving tot ontwikkeling van smaak en kunstgevoel zou
zoo'n instelling dan wérkelijk goede vruchten kunnen
afwerpen.
Maar het hierboven genoemde plan draagt een an
der karakter.
De drie vaders er van zijn de heeren M. Spree, een
der directeuren van den schouwburg' Stoel en Spree,
Karei Ph. Mönch, orkest-dirigent van dien schouw
burg en zwager van den heer Spree, en Emil van den
Einde, een Vlaming, naar ik meen, voor enkele jaren
herwaarts gekomen, die het een en ander heeft gecom
poneerd, doch zich hoofdzakelijk aan het muziekoiider-
wijs wijdt. De bedoeling dier drie „directeuren" der
nieuwe onderneming is jonge, onervaren en onbekende
krachten een opera te doen instudeeren en deze dan
op te voeren in den schouwburg Stoel en Spree.
Waarom zij dat een „Volksopera" believen te noe
men, is mij absoluut een raadsel. Toch waarlijk niet
omdat die voorstellingen plaats zullen vinden in den
„volksschouwburg" Stoel en Spreej waar tusschen
twee haakjes de orkestruimte niet eens voldoende
is voor een behoorlijk opera-orkest. Men wil nu aan
„het volk" geven een- of meer uitvoeringen van mees
terwerken op muzikaal-dramatisch gebied door begin
nelingen waarvan men niet zeker is, dat zij tegen hun
taak zijn opgewassen en die daarbij de voorbereiding
gehad hebben van mannen, die op dit gebied volstrekt
niet tot deskundigen van den eersten rang zijn te re
kenen. De heer Spree is een kranig regisseur voor het
tooneel, maar men zal het mij wel toegeven, dat een
opera heel andere eischen aan de regie stelt dan een
drama en dat een regisseur, die dé partituur van een
op te voeren werk niet op zijn duimpje kent, onver
mijdelijk in zijn zaak tekort schiet.
De heer Mönch is tweede örkestdirecteur geweest
bij vroegere Nederlandsche Opera's, doch is dat vol
doende om de muzikale leiding op zich® te nemen van
een instelling, die met jonge en onervaren krachten
zal werken.
En mag ook van den „Dritten im Bunde" niet ge
vraagd worden, of zijn ervaring op opera-gebied wel
voldoende is? Maar ik zou weieens willen vragen, hoe
de heeren op de gedachte zijn gekomen, dat het hier
ter stede, zelfs hier te lande zoo krioelt van jonge
maar goede krachten, wien het enkel aan de gelegen
heid ontbreekt om, van hunne muzikale gaven te doen
blijken. Dat is eenvoudig fantasie; wat goed, zelfs
draaglijk is als opera-zanger of zangeres vond een en
gagement bij de onderneming van den heer Pauwels
c.s. of bij de nieuwe opera van mej. Cateau Esses.
Zelfs hoorde ik, dat het „tableau de la troupe" van
laatstgenoemde nog niet eens compleet is. En dan: bij
een opera behoort een orkest, behoort ook een koor:
waar halen de heeren die vandaan? En hoe zullen zij
deze onmisbare elementen voorbereiden? Nu vraag ik
niet eens, hoe zij aan voldoend kapitaal zullen komen
voor kunst heeft men in deze tijden te Amsterdam
niet veel over maar als ik alles overdenk, dan vrees
ik, dat de „Volksopera" het niet verder zal brengen
dan tot de qualiteit van „doodgeboren kindje."
GEMENQD NIEUWS.
Het conflict te Tilburg.
Da werklieden hebben Zaterdagavond met 75t-gen
36 stemmen besloten het conflict op te heffer. Zij
hadden de volgende voorwaarden aan de patroons ge
steld, waarvan alleen het 5e niet door dez-m geaccep
teerd kon worden, omdat er werk was uitbesteed
le. uitkeering van 75 pc. overgeld voor Zo dags-
arbeid,; 2e. uitbetaling van </8 van het loon, inge
val van stukwerk 3e. bijdrage van l/3 der ver
schuldigde prémie voor eene ziekteverzekering4e.
reis- en verblijfkosten voor rekening van den patroon,
on ier verhooging van loon van 25 ct. por dag
5e. alle bij het conflict betrokken werklieden wederom
in dienst te stellen.
