4
4
4
4
4
f
P
T
D
D
1
Wit,
e 4
P g f 3
1 X d
P X c 4
X d 1
X b 7
«X»7
D X f 7
e X
1 X d
p X d
D X d
0 0
d X e
P X
L X
T X
D
D
T
T X
Jeugdige onderwijzer en vlugge leerlinge.
Koninginnedag te Schagen.
Processies.
Inbraak.
Wedstrijd om het kampioenschap van Nederland.
Ruwe klanten.
Uit Bergen.
Een officier gecasseerd,
Frans! Rosier.
De Voorzitter van V. V. V. bedankte den vorigen
spreker, zijn spijt te kennen gevende, dat twee dammers
van Alkmaar niet waren opgekomen, maar gaf de
verzekering, dat, waai A. de H. al haar krachten
mocht inspannen, V. V. V ook al haar
Hiermede nam de kamp
de heereu
best zal doen.
een aanvang. Er schaakten
J. v. Trotsenburg
v. Nieuwkuyk
M.
G.
G. Nobel
J. Houtkooper
F. G. H. Bottcher
A. Krijt
Gedamd werd door
S. de Heer
Kreijger
C. Bos
C. v. Gulik
0 Jhr. Dr. D. v. Foreest
2 C. H. Veen
1 D. de Wit
2 C. de Heer
2 H. Zijp
2 J. Edel Kz.
3
de heeren
1 A. de Heer
0 J. Noome Mz.
0 Jb. Noome Mz.
0 P. Zeeman
2
0
1
0
0
0
1
2
2
2
De partij gespeeld door de heeren jhr. dr. D. van
Foreest en M. J. v. Trotsenburg laten wij hier volgen,
v. Trotsenburg.
d 4
P X d 4
c 3
1 e 3
1 e 2
P b d 2
c d 4
D c 2
T a d 1
P c 3
D d 2
0 0
p d 5
L f 3
D e 3
D X f 3
e 3
X C 7
P g 4
P e 3
D c 7
T d 8 4
Opgegeven.
Al is de overwinning niet aan zijne zijde, zeker
mogen w\j, wanneer wij den strijd aanschouwden en
het spel met aandacht naspelen, een compliment niet
onthouden aan den heer v. Trotsenburg, die zich zoo
lang en zoo mooi tegen den grooten van Foreest
staande hield.
Daar de heeren S. de Heer en A. de Heer niet
noteerden (beleefd zouden wij in overweging willen
geven dit in 't vervolg verplichtend ta stellen) kunnen
wij tot onzen spjjt geen overzicht geven va i het door
hen gespeelde spel, dat ongetwijfeld van L.t dam
men wel het meest interessante zal geweest zijn
De vraag is nu maar, wie Zondag 20 September
des namiddags te 1 uur in 't lokaal van V. V. V.
café van N. Schermerhorn op de Kaasmarkt alhier,
de door haar behaalde overwinning weet te handhaven.
v. Foreest.
Zwart,
e 5
P b c 6
D f 6
I c 5
p g e 7
d 5
D b 4
L f 5
P c
h 6
D d
P e
L c
D f
T b
bloemen. De volgende bekroningen hadden plaats
Afd. I, le prijzen aan: E. Rensink, Gr. Rousink,
Corn. Clement, H. Beeldman en Ml. Prins; 2e pr.
aan Fa. Rensink, Jb. Beeldman, Fenna Rensink, Gr.
Rensink en J. Prins3s pr. aanGreta Rensins,
Fa. Rensink, T. Liefnebber, Jb. Beeldman; eervolle
vermeldingen T. Liefhebber, Ge. Vrasdouk—v. Duin,
Jan Prins, Ernst Rensiuk, vr. van den Berg, vr. v.
G Groet. Fr. Groet, vr. van den Berg en Joh. Olden
burg. Afd. II, le pr. II. Kuijs met Capsium, 2e pr.
C. Boschman met Begonia, 3e pr. Arie Modder met
Ageratumeerv. vermeld, groep van 7 planten, H.
Kuijs, Jb. Prins met Begonia. Afd. Ill en IV, le
pr. Ernst Rensink, eere-pr. mej, Thekla Maschmeijer,
2e pr. Jan Bakhuis, Jacoba Koning en A. Modder,
3e nr. T. Kokkes, Lena Koning en F. Liefhebber
eerv.-vermeld.Corrie 'Ivangh en C. F. Bl&nkendaal.
Door A. Koftnan, bloemist alhier, was een keurige
en uitgebreide collectie planten en bloemen ter op
luistering ingezonden. Het was werkelijk de^ moeite
waard met de (verschillende soorten, waaronder zeer
fraaie, kennis te maken.
Wij konden gistermiddag niet alleen van bloemen
maar" ook van muziek; genieten. Van gemeentewege
had door Bergen's fanfare de 4e uitvoering plaats
Er werd zeer, goed gespeeld,ahet5weer werkte nogal
mede, en het aantal bezoekers was vrij groot. Naar
wij vernemen zal van gemeentewege nog ééne uitvoe
ring plaats hebben.
zich heeft schuldig gemaakt; wel liepen er reeds
eenig'. n tijd geleden geruchten omtrent ontdekt» on
regelmatigheden bij den dienst der militaire admini
stratie, maar welke die onregelmatigheden juist waren
hebben wij niet vermeld gevonden
De cassatie is een bijkomende straf, die vervallen
verklaring van den militairen stand beteekent. Zij
wordt opgelegd o. a. in alle gevallen, waarin het ge
pleegde feit wordt geacht den officier onwaardig te
maken Isnger te dienen.
Zooals men weet moeten alle vonnissen, door krijgs
raden geveld, eerst ter approbatie naar het Hoog Mi
litair Gerechtshof worden gezonden. Het thans geseinde
vonnis moet dus als een; voorloopig vonnis worden
beschouwd.
Het „Niéuwe Schoolblad" schrijft:
Een meisje van 121/2 jaar, wonende in Den Haag,
verwierf dezer dagen hat diploma voor da stenografie
(systeem Stolze-Wery). Haar leermeester was haar
14-jarige broeder, die op zijn 12e jaar gediplomeerd
werd en zijn opleiding had ontvangen van zijn vader,
niet-onderwijzer.
Vervalschlng.
Op laat van den rechter-commissaris is een net ge
kleed persoon, die te IJmuiden post wissel vervalschlng
had gepleegd, naar de gevangenis overgebracht.
6
5
f
o
d
6
8
b
d
2
4
4
8
a 2
K h
T b
Wé! was het feest hier tot 6 September uitgesteld,
maar de wind daarmee nog niet heelemaal vertrok
ken. 's Morgens scheen de zon, maar blies ook weer
de wind met zooveel 6nergie over het open vild, dat
niet alle vliegers bij den vliegerwedstrijd zich in de
lucht staande wisten te houden. Ze raakten weer van
hot touw net als Dinsdag, gelukkig niet zoo vele, of
weigerden pertinent goed recht te staan. Toch liep
alles nu beter af en konden de nieuwe prijzen aau de
wezenlijk rechthebbenden worden uitgereikt, 's Mid
dags tegen 2 uur werden in den tuin van den heer
Broersma de prijzen van de Floralia-tsntooi stelling
aan de gelukkige winners ter hand gesteld, allemaal
mooie planten in pot. De Harmociekapel luies bij
eiken eersten prijs oen fanfare, de voorzitter De. Her
man sprak toepasselijke woorden van geluk-vruschen
en dank, de winners ontvingen met van vreugd# stra
lende gezichten hun groen en bloemen uit de ru.nden
der Fioralia-eommissie. Om half drie was het concert
door niet zoo heel velen bijgewoond in Brcorsma's
tuin üfgeloopen en maakten de muzikanten zich op
om weer vroolijk te blazen bij de ringrijderij die te
ruim 3 uur aanving. Hier deed de wind geen kwaad,
want de beschuttende boomen op de Gedempte G raeht
weigerden hem toegang tot het feestterrein. De lachende
zon alleen kreeg het recht de karretjes, de tuigen, de
mooi aangekleeds paartjes te doen schitteren en blik
keren in haar heldere stralen. Als altijd trok de ring-
rtjderij vet-1 publiek. Van de 17 ingeschreven mede
dingers was er maar één door omstandigheden ge
noodzaakt weg te blijven alle anderen van Dinsdag
waren weer op het appèl. De muziek speelde meest
vaderlandsche liederen, die soms door de jongere
kijkers ca kijksters lustig worden meegezongen. Het
was wezenlijk een mooie, gezellige ringrijöenj. De
prijzen kunstvoorwerpen aangeboden doe? den heer J
Vader werden behaald door de paren mej. J. Bij
post en den heer J. Blauwbcer (lste prijs), m< j. M.
de Ves-r en den heer Jb. de Veer (2e prijs), mej. D
de Boer en den heer Jc. Broersma (3e prijs), m j. B,
Sehrieken en den heer G. Blaauwboer (4e prijs)
's Avonds slaagde het volksconcert op het kerkpi iteau
gegeven door Harmonie en Euphonia, gevolgi door
een zestal lichtgroepen van Lycurgua,uitsteken?. Zeer
velen woonden dit concert bij en gaven door daverend
handgeklap uiting aan hun dankbaarheid en tevredene
voldaanheid.
In het N.-H. Koffiehuis, zeer mooi versiert; door
den eigenaar, den heer J. Vader, had de prij itrei-
king plaats door den voorzitter der feeatcoja-; issie,
den haer H. H. Baron Collot d'Eseury. Het do r hem
verzochte Wilhelmus werd met warmte voor onze
Koningin aangeheven. Het op de uitreiking vu' rende
bal hield heel yelen nog lang bijeen. Ook in andere
lokaliteiten werd gezellig gedanst. De Nieuwstr. ..t waa
's avonds met vele lampions aardig verlicht en ver
sierd. Gerust kan gezegd worden, dat Schagen het
Kóuingiunofee3t in 1908 weer met veel succes n op
zeer aangename wijze gevierd heeft.
Men schrijft aan het N. v. d. D.
Sinds de laatste twee jaren neemt het bezoek van
Katholieken aan de op het grondgebied der gemeente
Heiloo gelegen „Runxput" meer en meer toe, nu aan
het water dier wel geneeskracht schijnt toegekend te
zijn en deze kerkelijk-historische plaats aan de geeste
lijkheid aanleiding geeft tot het organiseeren van be
devaarten daarheen.
Op het afgezette terrein worden kerkelijke plechtig
heden gevierd, waartegen natuurlijk geen bezwaar be
staat, omdat deze plek, overeenkomstig rechterlijke
uitspraken van vroeger jaren, kan beschouwd worden
als een „besloten plaats," waarvan art. 170 der Grond
wet spreekt.
In verband daarmede is echter thans aan de v erec-
niging van Burgemeesters en Secretarissen in Noord-
Holland" eene vraag gesteld, door den heer S. G. L.
F. baron van Fridagh, burgemeester en secretaris der
gemeente Limmen.
De vraag is deze:
Wanneer verliest een optocht van menschen zijn on-
:ijdig karakter en moet deze als een processie worden
beschouwd
De heer van Fridagh doet in eene circulaire aan de
leden der genoemde vereeniging eenige mededeelingen,
welke in hoofdzaak het volgende behelzen:
Behalve in sommige gemeenten in Noord-Brabant
l Limburg, bestaat alleen in de gemeenten Huisen in
Gelderland en Laren in het Gooi de vrijheid om, over
eenkomstig de 2e alinea van artikel 170 der Grondwet,
dergelijke processies te houden. In Kennemerland
echter is dit niet toegestaan en is het houden van pro
cessies verboden.
Verleden jaar ontving de burgemeester van Limmen
an een kapelaan uit den omtrek eene aanvrage om
.toestemming voor eene processie, gaande door deze
gemeente, op kerkelijk plechtige wijze, met vaandel en
kruis, zang en priestergewaden." De burgemeester
antwoordde dat zoowel art. 170 der Grondwet, als art.
der wet op de Kerkgenootschappen zulk een optocht
verboden, maar dat een „optocht met ontplooide vaan
dels" gaarne werd toegestaan.
Toen laatstbedoelde optocht, begeleid door de poli
tie, gehouden werd, zag de burgemeester, dat daaraan
ook werd deelgenomen door gekleede koorknapen en
door meisjes in het wit; voorts werden verschillende
kerkelijke symbolen als: een verguld hart, eene
doornenkroon, elk op een kussen gedragen medege
voerd, alsook groote kaarsen en houten kruisen; deze
la at sten echter niet rechtstandig gehouden. Het ge
heel verschilde alzoo weinig van een werkelijke proces-
e.
Later had de burgemeester ook nog vernomen, dat
er Protestanten waren, die aanstoot hadden genomen
om sommige vaandels, omdat daarop eene Christus-fi
guur was afgebeeld.
Wijl het te verwachten is, dat deze optochten allengs
meer zullen toenemen, ook omdat er plannen be
staan tot het stichten van eene kapel bij den „Runx
put" kan het voor de burgemeesters in Kennemer
land van belang zijn, het oordeel der vergadering over
deze feiten te vernemen, teneinde voor het vervolg in
dezen volgens één gemeenschappelijk beginsel te kun
nen handelen.
De heer van Fridagh beseft ten volle, dat het voor
de burgemeesters in deze streek eene zeer teedere zaak
blijft om in te grijpen, indien dit noodig blijkt te zijn.
Hij is echter evenzeer van meening, dat aan niet-Ka-
tholieken evenmin aanstoot op geloofsgebied mag wor
den gegeven. Hoofddoel moet zijn den godsdienstvre
de in ons vaderland, zoo duidelijk in de Grondwet om
schreven, ongerept en onverzwakt te handhaven.
Te Zutphen is ingebroken in hot kantoor van de
firma Ketjrn en Van Roebel, houthandelaars. Er werd
uit een lessenaar ongeveer f 100 vilt reemd.
Naar aanleiding van de voortdurend stijgende be
langstelling in het Damspel, en het feit, dat naast de
bekende sterks spelers, thans jongere dammers op den
voorgrond treden, aan wie het door ijverige studie ge
lukt is, een eerste plaats iu de damwereld in te nemen,
heeft de Nationale Dambond besloten, tot het uit
schrijven van een kampioenswedstrijd, vooral daar er
sedert geruimen tijd zulk een wedstrijd niet werd
gehouden. De leiding daarvan is opgedragen aan de
heeren C. G. Vervloet, J. de Haas en Ph. L. Battefeld.
Ten einde voor een ieder de deelneming mogelijk
te maken, zullen er „voorwedstrijden" plaats vinden,
d. w. z. dat [deelnemers uit dezelfde plaats en omgeving
hunns partijen vooraf zullen spelen, om daarna allen
aan den eind wedstrijd, welke te 's-Gravenhage zal
worden gehouden, deel te nemen. Alléén erkend
sterke spelers worden toegelaten. Er worden vier
medailles uitgeloofd, ter waarde vau f 100, benevens
fraaie diploma's, terwijl aan den eersten prijs den titel
verbonden is van Kimpioen voor Nederland. Aan de
2 spelers, die het hoogst aantal punten behaald hebben
zal den „Meestertitel" worden uitgereikt. De punten
van de beide meesters J. de Haas en C. G. Vervloet,
zullen bij deze berekening niet in aanmerking komen.
Nadere inlichtingen benevens de wedstrijdbepalingen,
zijn te bekomen bij den bondssecretaris, den heer H.
J. van den Broek, Hondiusstraat 26, te Rotterdam,
waar men eveneens tot 1 October a.s. voor den wed
strijd k»n inschrijven.
Overreden.
Aan de derde kade te Gouda is Zaterdag door een
trein de petroleumventer M. overreden. Het hoofd was
vau de romp gescheiden, zoodat deSdood onmiddellijk
is ingetreden. De man was gehuwd. De politie orstn
het lijk per brancard naar 't gasthuis.
Een lastige bepaling.
Naar het N. v. d. D. verneemt, heeft de raad van
administratie der H. IJ. S. M. het personeel bp aan
schrijving kennis gegeven, dat voortaan slechts dieg
nen tot leerling-klerk kunnen woixlen b^oemddicin
het bezit zijn van het einddiploma H. B. S. of Gym
nasium. Deze bepaling heeft vooral bij het lagere per
soneel ontevredenheid verwekt, aangezien vele ouders
hierdoor in hun verwachting teleurgesteld zijn, hun
kinderen zonder deze schoolopleiding tot ambtenaar te
zien opleiden.
Donderdagvoormiddag vervoegde zicli te Schaesberg,
zoo meldt de „N. Limb. Koerier,' aan verschillende
huizen een vrouwspersoon, behoorende tot liet geze
schap van een aldaar staand circus. Zij willen geld
wisselen en natuurlijkzelf uitzoeken. Op
schillende plaatsen werd zij afgewezen, maar bp vrouw
C. had zij succes. Deze legde 270 mark voor de vrouw
neer, waarin gretig gezocht werd. Toen de vreem
linge echter de deur uit was, miste vrouw C. een
mark stuk. Zij liep de vrouw na en kreeg merkelijk
haar 20 mark terug. Maar thuis opnieuw tellende
merkte vrouw O. dat de dievegge nog 5 stukken van 5
„rk ontvreemd had. Toen riep zij de hulp m van
den veldwachter Lendfers. Deze. trof de vreemdelinge
bil het station en wilde haar naar den burgemeester
brengen. Tntusschen trok het geheele circuspersoneel
de baas, een acrobaat en nog twee dochters achter den
veldwachter aan. Op den weg naar het raadhuis wei
gerde de vreemdelinge eensklaps verder te gaan. Dat
was het teeken tot den aanval. De acrobaat greep
den veldwachter onverhoeds aan en een formeel ge
vecht ontstond, terwijl de veldwachter door de drie
vrouwen in den rug besprongen werd Het viertal
trachtte in een gezamenlijken aanval den veldwachter
ii stek te ontrukken en een hevige worsteling on -
otond, toen gelukkig eenige voorbijgangers den veld
wachter te hulp kwamen en hem van de vrouwen ver-
lostte. Na een hevige worsteling, waarbij geduchte
klappen vielen, bleef Lendfers den acrobaat toch de
baas. Hij sprong op en greep zijn revolver, maar de
circusman liet niet af, tot Lendfers de man tegen den
grond sloeg, waar hij bleef liggen.
Maar de baas en de drie vrouwen zetten den strijd
voort en wierpen met steenen. Intusschen waren ook
de burgemeester en eenige burgers ter plaatse geko
men, maar de drie furiën gaven geen krimp, tot Lend
fers eindelijk een van het drietal neersloeg. Deze juf
fer bleef liggen en nu begonnen de overigen te jamme
ren, dat hooren en zien verging. Het einde was, dat
drie hunner, waaronder ook de schijndooden, waren
opgesprongen en in arrest werden gebracht. Ongeveer
etn uur had het spektakel geduurd en de straat
zwart van menschen.
De burgemeester had ondertusschen de marechaus-
es uit Nieuwenhagen laten waarschuwen, die spoe
dig ter plaatse waren en een onderzoek instelden naar
den gepleegden diefstal. Zij moesten wegens gebrek
aan bewijs bedoelde vrouw in vrijheid stellen.
Eveneens werden de overige personen, die tot kalm
te waren gekomen, in vrijheid gesteld en tegen hen
werd proces-verbaal opgemaakt wegens mishandeling
en verzet.
die op de genoemde eigenaardige wijze het huis heeft
verlaten. De tijdelijke bewoner had daar ook op een
vreemde, manier aan zijne natuurlijke behoeften vol
daan, hetgeen op eene storing in de verstandelijke ver
mogens wijst.
Op het oogenblik wordt er in huis nog niets vermist.
IJr. Frylinck heeft echter eene uitgebreide garderobe,
zoodat 'het best mogelijk is. dat Frans zich daaruit een
stel kleeren heeft uitgezocht.
Dat de Zaterdagnacht ontsnapte loge nie
mand anders is dan Frans Rosier, ligt vrijwel voor de
hand. Men vermoedt, dat hij onmiddellijk na zijne
ontsnapping zich naar de gastvrije woning van den di
recteur heeft gegeven, wel wetend, dat deze met verlo.
was en hij zijn huis onbewoond had achtergelaten.
Toen echter de directeur Vrijdagmorgen thuis kwam,
achtte Frans het geraden, zich niet aan zijn gastheer
te vertoonen, waarom hij de wijk nam naar de onbe
woonde meidenkamer.
Ook is het niet onmogelijk, dat hij van de toiletka
mer van dr. Frylinck gebruik heeft gemaakt, om zn
uiterlijk te veranderen. Een en ander maakt de taak
der recherche niet gemakkelijker.
Aanstonds na de ontdekking van het touw en de lad
der, klom men in den nabijgelegen toren en werd de
omtrek met verrekijkers verkend, echter tevergeefs.
Het is wel een ironie van het noodlot, dat juist dit.
huis hem zulk een veilige schuilplaats heeft geboden
Op den avond van de ontsnapping heeft men wel alle
greppels en schuren onderzocht, doch niet het onbe
woonde huis van den directeur.
Zou zoo vraagt men zich te Medemblik af na
dit nieuwe bewijs van schranderheid en helder door
zicht, Frans aanstonds weer ontoerekenbaar verklaard
kunstmatig gevoed worden?"
Het Hbld. verneemt nog:
In den nacht van Zaterdag op Zondag hoorde de
heer Frylinck geritsel op den zolder. 'tWas tusschen
half 1 en 1 uur. De heer Frylinck heeft gezien, dat
het Frans Rosier was, die zich haastig door den tuin
verwijderde. Door den donkeren nacht is niet met ze
kerheid te zeggen, of hij van bovenkleeding was voor
zien.
Zaterdagnamiddag kwam bij de politie te Beverwijk
van uit IJmuiden het telephonisch bericht, dat Frans
Rosier zich zou ophouden tusschen TJmuiden en Wijk
Zee. De politie van Beverwijk was direct actief
en bijgestaan door vrijwilligers, werd in verschillende
richtingen bosschen, duin en strand afgezocht.
Te Wijk aan Zee had burgemeester Delcourt het
voorbeeld van zijn collega te Beverwijk gevolgd, en
eigenaardig was het te zien, hoe zich van alle kanten
vrijwilligers aanboden.
Tot laat in den avond werd het onderzoek voortge-
tot bleek dat wel een man aan het strand te
Gisteren had in een lokaal van de openbare 1 igere
school eene vanwege de afd. Bergen van di-n Yolks-
hond tegen drankmisbruik georganiseerde hl «men-
tentoonstelling plaats. De tentoonstelling trok vele
bezoekers en was verdeeld in, afd. I planter (deze
bestonden uit 4 soorten, chrysanthemum, coleu' helio
troop en roosje, waarvan de stekjes in den v -rzomer
reeds werden verstrekt). Afd. II. Vrije mendingen
van zelf gekweekte planten. Afd. III, Bouquetton
van sierbloemen. Afd. IV, Bouquetten van veld-
De correspondent van de N. R. Ct. te Batavia seint
„De krijgsraad te Mag&lang heeft vonnis gewezen ia
de zaak van den 1 -luitenant-kwartiermeester E. W.
Günther en dezen veroordeeld tot twee jaren gevan
genis en cassatie wege -s ontrouw in een militaire ad
ministratie, valschheid in een authenthiek geschrift
en dienstweigering."
Het blad teekent daarbij aan
Het is voor de eerste maal sedert vele jaren, dat
e^n officier der militaire administratie van het Neder-
landsch-Indisché leger ter zake van ontrouw in zijn
administratie met den. strafrechter kennis maakt. Wij
weten niet aan welke feiten de luitenant Gtlother
Nog steeds acht men het te Medemblik zeer waar
schijnlijk, dat Frans Rosier nog daar zich ophoudt,
vooral nu het blijkt, dat hij vermoedelijk slechts enkele
kleedingstukken, geen bovenkleeding, heeft gestolen.
Alle verkeerswegen van en naar Medemblik worden
streng bewaakt. Gisteren was de politie druk bezig
met het doorzoeken van eenige onbewoonde huizen,
stil-liggende ansjovis-vaartuigen, hooibergen enz.
Een verslaggever van de „Cour." die Medemblik nog
maals bezocht, schrijft dat bij zijn aankomst het daar
Zondag zeer woelig was.
Vooral bij het huis van den directeur-geneesheer
van het rijkskrankzinnigengesticht was het een ware
volksoploop.
Het volgende was gebeurd:
In den vroegen morgen, 't was even over vieren en
het eerste ochtendgloren zou zich niet lang meer laten
wachten, ontdekte een voorbijgaande boer, dat uit het
kapraam van de villa van den directeur-geneesheer
van het rijkskrankzinnigengesticht, dr. Frijlinck, een
touw hing, waaraan een ladder was bevestigd. Onmid
dellijk bracht hij dit voorval in vêrband met de ont
snapping van Frans Rosier. Hij klopte de bejaarde
huishoudster van dr. Frylinck op, die den directeur
waarschuwde. Zooals men zich zal herinneren, was tij
dens de ontsnapping van Frans Rosier, de directeur
met verlof. Hij arriveerde eerst Vrijdagmorgen weer
in zijne woning. Deze directeurswoning is geheel af
gescheiden van het gesticht, gelegen op het zooge
naamde eiland, en heeft alleen langs den openbaren
weg communicatie met het gesticht. Het is een vrij
staande villa, vlak bij de haven, die gemakkelijk te be
reiken is.
Er werd terstond een nauwkeurig onderzoek inge
steld; met de revolver in de hand ging men het huis
van onder tot boven door, terwijl ook voor den o-mtrek
een bijzondere drijfjacht werd georganiseerd. Tenslot
te ontdekte men, dat de meidenkamer, die niet ge
bruikt werd, wijl dr. Frylinck alleen met zijne huis
houdster woont, tot verblijf had gediend aan dengene,
zet, I
IJmuiden was gearresteerd, maar niet de gezochte.
Zaterdagmiddag heeft een boer in de Bilt (Utr.),
vóór hij wist, dat Frans Rosier weer ontvlucht was,
een kerel in het bosch gezien met bebloed gezicht. De
boer zeide bij zich zeiven: „Als ik met wist, dat Ko-
sier in Medemblik zat, dan zou ik zeggen: hij is het.
De kerel vluchtte, toen de boer naar hem keek, on
middellijk het kreupelhout in. Toen de boer vernam,
dat Rosier werkelijk ontvlucht was, waarschuwde hij
de politie. De politie heeft daarna het bosch af
gezet en gistermorgen van halfzes tot halfnegen aige-
zocht. Niets gevonden.
Is hij het geweest en dit is mogelijk, Rosier heelt
hier n.l. een zuster wonen in de buurt dan is hij
misschien bij de Bilt uit een goederentrein gespron
gen, waarmede hij kan aangekomen zijn. Men blijlt
speuren.
t*
Op het terugvinden van den ontvluchte is een pre
mie van 350 uitgeloofd.
Een medewerker van het „Haarl. Dbl.' is naar Me
demblik geweest en vertelt over de cel en het gedrag
van Rosier in het gesticht.
Rosier's cel is een vertrek van ongeveer 6 vierk. M.
oppervlakte met vier geheel kale, rose-geschilderde
wanden. In een daarvan bevindt zich een groot raam
met vensterruiten, die een dikte hebben van ldM„ en
waardoor men den geheelen dag toekijkt, wat hij daar
binnen uitvoert. In de cel is niets dan een matras, op
den grond gespreid, met dekens en kussens er op. Ver
der is er nietsgeen enkel meubel, geen stuk huis
raadDus geen stoel om op te zitten, geen tafel,
licht, niets. Des avonds valt er wat kunstlicht
door de bovenruiten van het venster. De inrichting is
natuurlijk zoo sober gehouden om zelfmoord te voor-
Daarom krijgt hij geen gereedschappen of andere
voorwerpen, om zich mee bezig te houden, behalve boe-
ken uit de ruim voorziene bibliotheek. En daarvan
maakt Haarlemsebe Frans naarstig gebruik, als Else-
vier's Geïllustreerd Maandschrift, Europa, Nederland
en dergelijke periodieken.
Maar het liefst van al houdt hij zich bezig met we
tenschappelijke werken, voornamelijk natuurkunde.
Bij voorkeur leesthij het tijdschrift De Natuur. En als
dan iemand die hem helpen kan, bijv. de onderwijzer
van het gesticht, in den omtrek komt, dan vraagt hij
dien er naar met een„Meneer, hoor u eens even, dat
begrijp ik nu nietl"
Beleefd in zijn optreden is hij tegenover een ieder,
ook als hij eens een briefje schrijft, is dit steeds geheel
in den vorm.
Dit raadselachtige feit moet hierdoor verklaard wor
den, dat Rosier, die te Haarlem maar wat lager onder
wijs genoot en hoe dan nog zich in gevangenis en
krankzinnigengesticht al lezende heeft ontwikkeld.
Eenigen tijd geleden kreeg hij het ineens in het
hoofd, om Fransch te leeren. Nu, de onderwijzer vond
dat goed. Hij gaf hem les en Rosier bleek iemand te
zijn met een zeer vlug bevattingsvermogen. Doch, na
eenige lessen kreeg de leerling epileptische aanvallen,
waaraan hij voortdurend lijdt en in die stadia kan hij
geen eenigermate inspannend geestelijken arbeid ver
richten.
Overigens was hij tegen de,verplegers schuw en
sprak nooit tot hen, wel met den onderwijzer, die als
bibliothecaris van het gesticht nogal met hem in aan
raking kwam en die zijn vertrouwen scheen te bezitten.
Over zijn vroeger leven sprak hij, in tegenstelling met
andere patiënten, niet. In zijn luchttijd wandelde hij
met twee bewakers in den Noordertuin op en neer.
Vóór zijn ontsnapping in 1906 mocht hij zich in den
Buiten-om-tuin verpoozen; daarna niet meer.
Ook daar sprak hij niet tegen de oppassers, wel deed
hij dit, als dezen zich eenige meters van hem verwij
derden, met de boerenknechts, die in den tuin gras
maaiden.
Zoo zei hij eens tegen een hunner:
„Wat hebben de kranten over me geschreven, hé,
toen 'k weg waswat waren ze benauwd voor me 1" En
tegen een ander met een lachje naar zijn bewakers
„Wat zijn ze bang, dat ik wegloopen zal! 'kWord goed
bewaakt, hé!"
In aansluiting met het medegedeelde over het
kunstmatig toedienen van het voedsel, valt nog te ver
melden, dat men hem steeds bij de voeding met een
man of vier moet vasthouden, anders slaat hij de slang
waardoor de geklutste eieren-met-melk door den neus
in de keel worden gebracht, uit de handen der verple
gers.
