DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Landbouwtentoonstelling op Texel.
No. 211.
Honderd en tiende jaargang.
1908.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
DONDERDAG
10 SEPTEMBER,
LANDWEER.
BINNENLAND.
Telefoonnummer 3.
Oproeping in werkelijken dienst.
Loonlijsten:
Eerste Kamer.
Nederland en Venezuela.
Do BURGEMEESTEE der gemeente ALKMAAR,
gelast, krachtens bekomen aanschrijving, de onder
staande verlofgangers van de Landweer, om zich op
na te noemen dagen en plaatsen aan te melden, ten
einde voor den tijd van zes dagen in werkelijken dienst
te worden gesteld tot het houden van oefeningen.
/ij moeten voorzien zijn van de voorwerpen van
kleeding en uitrusting door hen met groot verlof me
degenomen, alsmede van de voorwerpen van kleeding,
uitrusting en ledergoed, die aan hen na hun vertrek
met groot verlof of na den ingang van hun groot ver
lof bij toezending mochten zijn uitgereikt.
De verlofgangers der landweer, die door ziekte ver
hinderd zijn in werkelijken dienst op te komen moeten
twee dagen vóór den dag voor hunne opkomst bepaald
een gezegelde en gewaarmerkte geneeskundige verkla
ring ter gemeente-secretarie inleveren.
Zijn er onder de opgeroepen verlofgangers ter uit
oefening van hun beroep van zeevarende buitenslands,
dan wordt betrekkelijk hen een uittreksel uit de mon
sterrol tegemoet gezien. Dat stuk zal de verklaring
dienen in te houden, dat het schip, waarmede de reis
is ondernomen niet is teruggekomen.
Landweer Vesting-Artillerie, 41e compagnie.
5 October 1908, vóór 12 uur 's middags, in de Artille
rie-kazerne te Helder: lichting 1903: WILLEM BOK
en SIMON KRAMER; lichting 1904: FRANCISCUS
ANTONIUS DE MUNK; lichting 1907: REI JEE
LODDER, JACOB BRUIJN en FREDERICUS GE-
RA RDUS DE MUNK.
Landweer-Vesting-Artillerie, 42e compagnie.
12 October 1908, vóór 5 uur 's nam. in de Artille
rie-Kazerne te Willemstad: lichting 1903: PIETER
KOGER.
Landweer-Vesting-Artillerie, 26e compagnie.
19 October 1908, vóór 9 uur 's voorm. in de Artille
rie-kazerne te Helder: lichting 1903: PETRUS
BLANKENDAAL, WILLEM JONKER, BERNAR-
DUS JOHANNES GEELS, JOHANNES FRAN
CISCUS HENDRIKUS SCHOENMAKER, PIE
TER HOP, PETRUS CORNELIS WEEL, NICO-
LAAS JOHANNES CAROLUS LAURENTIUS
VAN VEGTEN, ROELOF VAN DER POL, GE-
RARDUS RUIS, GERRIT DE JONG, CASPER LO-
DEWIJK CORNELIS DE BOER, PIETER VAN
DEN BERG.
lichting 1904: JACOB TJEERTES, KLAAS VEN-
NEKER, JAN PLOEGER, GERARDUS JACOBUS
TAMES MOOIJ, SIMON BRUIN, GERARDUS
TEELING, CORNELIS KAAL, TEUNIS OOM;
lichting 1906: NICOLAAS PUNT, HENDRIK
KEMPS, JAN HENDRIK SCHENKE, BERNAR-
DUS JOHANNES SMIT, KLAAS VAN DER HA A
GEN, GERRIT VENNEKER, PIETER MORS;
lichting 1907: HENDRIK HUTSMAN, PIETER
BERGMAN, CORNELIS KRAMER, JOHANNES
GERARDUS THOMAS MOOIJ, FRANCISCUS
ANTONIUS VEER, CORNELIS KONING.
De opgeroepenen hebben recht op daggeld en op
vrij transport naar de plaats hunner bestemming, dat
ter gemeente-secretarie der woonplaats kan worden
aangevraagd.
De Burgemeester van Alkmaar,
G. RIPPING.
Alkmaar, 7 September 1908.
ALKMAAR, 10 September.
De „Almanach de Gotha," een boekje, dat niet dik
wijls te vergeefs wordt opgeslagen, indien men iets
wil weten over vorstelijke geslachten of statistische
gegevens, laat ons in den steek, indien men bijzonder
heden over de bevolking van China opzoekt. Boven
dien wordt er gewaarschuwd, dat de gegevens welke
men nog vindt, berusten op „zoogenaamde volkstellin
gen omdat er geen betrouwbare worden gehouden.
Hieraan schijnt thans een eindè te zijn gekomen. De
bladen hebben gemeld, dat er een officiëele, een ern
stige volkstelling heeft plaats gehad. Zij moet tot
uitkomst hebben opgeleverd, dat het Hemelsche rijk
428.214.000 bewoners telt, terwijl er 69.852 vreemdelin-
g'en wonen. Bovengenoemde „almanach" van dit jaar
brengt het tot 330.130.000 Chineezen en tot 38.597
vreemdelingen.
In China woont dus ongeveer een derde deel van de
geheele bevolking der aarde. Een groot gedeelte dat
des te meer treft als men eenige dagen geleden een
artikel heeft gelezen van een Chinees, Ma do yun, die
in Europa studeerde en den titel van meester in de
rechten te Berlijn verwierf. China zoo betoogde
hij is een zeer rijk land, maar de millioenen zijn
nog in den bodem verborgen. Aan Japan hebben we
evenwel gezien in welken korten tijd een land van zul
ke verborgen schatten kan profiteeren. Als het bij
ons in China maar eerst zoover is zullen wij met onze
groote bevolking nog eens heel wat anders laten zien.
Dan zullen wij met onzen uitvoer de zelfde voordeelen
van andere volkeren genieten, die wij hun bij den in
voer gaarne geven. Dan zal de Chinees evenzeer bij
lien in aanzien staan als zij in China. Duizenden mij
ner landslieden toeven thans in den vreemde om daar
te leeren en als verkondigers van den vooruitgang en
van de ontwikkeling keeren ze terug. Ons reusachtig
volk, dat vlijtig en eenvoudig is, dat voor het dage-
lijksch onderhoud genoeg heeft aan een handvol rijst,
zal wonderen kunnen doen, als China gemoderniseerd
is.
Inderdaad als China zich eens ging ontplooien,,
als het een derde deel der bevolking van de aarde eens
het Japansche voorbeeld ging volgen, dan zou het er
voor het blanke ras gevaarlijk uitzien. Maar zoover
is het nog niet. De heer Ma do yun is een idealist. Het
blijkt bijv. als hij spreekt over Japan. Hij verklaart,
dat Japan solidair is met China, dat sedert Japans
ontwikkeling het verre Oosten politiek onafhankelijk
is gfijvorden. Dat zijn mooie woorden, die niet over- 1
eenstemmen met de feiten. De solidariteit van Japan
en China laat nog al iets te wenschen over men
denke maar eens aan het Tatsoe-Maroe-incident, dat
naar alle waarschijnlijkheid een tweeden Japansch-
Chineeschen oorlog ten gevolge zou hebben gehad, als
Japan maar geld genoeg had. Ook merkt men niet
veel v.an de politieke onafhankelijkheid van Oost-Azië
De verschillende mogendheden azen nog altijd even
graag op een stukje van den Chineeschen pudding als
voorheen.
„Wij willen geen groote militaire mogendheid zijn;
aldus zegt de schrijver met beminnelijke optimisme,
wij en ons bezit wordt niet door andere mogendheden
bedreigd. Sterk dringt hij aan op het maken van
spoorwegen. Er zijn in den laatsten tijd reeds vele
honderden kilometers ijzeren staven gelegd alle ha
venplaatsen zijn met verschillende punten in het bin
nenland verbonden maar er blijft nog veel te doen
over, o. a. de lijn Hongkong-Peking, welke ongeveer
■000 kilometer lang moet worden.
Ziehier een paar punten, die de Chineesche schrij
ver aanvoert. -Natuurlijk moet China ook een grondwet
hebben men laat zich door de Perzische gebeurte
nissen niet afschrikken. Maar zoover is het nog niet
Het geslacht der Mandsjoes regeert nog altijd, on
danks de geheime genootschappen die af en toe kleine
revoluties maken, en ondanks de paleisrevoluties die
nu en dan heeten plams te hebben. En men zal er
voorloopig wel niet aan denken een parlement in te
stellen, zulke kolossale spoorwegen aan te leggen, in
zoo n groote mate handel en industrie te ontwikkelen.
China zal nog wel jaren het China van thans blijven
en zoolang dit het geval is, behoeft het blanke ras zich
•niet bezorgd te maken, en kunnen we zonder ongerust
heid lezen, dat de Chineezen een derde deel der bevol
king van de aarde vormen. Maar toch. tóch zal
nog wel eens het gele gevaar op economisch gebied
een zeer groot gevaar kunnen worden. Reeds nu oefe
nen de Chineezen in het buitenland met hun weinige
eischen op de industrie en den handel een g-rooten in
vloed uit. En wanneer de Chineezen in China nu ook
eens ontwaken, wanneer China zelf gaat herleven, wie
weet welk een ommekeer er dan in economisch opzicht
zal plaats hebben!
voldoendo deelname wordt den volgenden dag (Zondag)
een boottocht naar het Kalfje georganiseerd een en
ander aangeboden door de afd. Amsterdam van den
Bond voor Staatspen«ionneering.
Men schrijft San de „Avondpost"
Een bericht in Land en Volk omtrent het „beest
achtig geknoei" inzake het bijhouden van loonlijsten
bedoGd in art. 45 der Ongevallenwet 1901, is'niet
overdreven. Alleen moet worden geconstateerd, dat
bedoeld geval niet alleen staat. Er is ons b.v. een
geval bekend, dat een werkgever twee stel loonlijsten
aanhield, en wel een stel om te dienen als er perso
neel van de Rijksverzekeringsbank kwam om te con
troleeren (wat heel erg sporadisch voorkomt) en het
tweede stel om het na afloop der betalingsperioden
naar het bestuur der R. V. B. op te zenden.
Nu vraagt men zich af hoe het mogelijk kan zijn;
cat een werkgever er twee stel loonlijsten op na kan
houden, daar hem deze toch verstrekt moet worden
door het bestuur der R. V. B.
Welnu, dat geschiedt b.v. op de volgende wijze
Bij een schriftelijke aanvraag om een buiteuvel
loonlijst, voorgevende dat dit door een of andere om
standigheid zoek, verloren of onbruikbaar geworden
is, wordt dit den werkgever toegezonden, die op ver-
loon daarvan ten postkantore zooveel binnenvallen
kan krijgen als hij noodig heeft.
De beide loonlijsten worden aangehouden en de
minst nadeelige voor den werkgever wordt ingezon
den, en klaar is Kees
lu
\o
(Van onzen eiqen verslaqqever.)
De Eerste Kamer zal Dinsdag 15 September des
namiddags te 3 uur vergaderen.
In officieele kringen te Londen wordt de overtuiging
sterker, dat de Engehsclie, Franscheen Anierikaansche
regeering binnenkort stappen zuilen nemen om de
Venezolaansche regeering in te prenten, dat het noodig
is, overeenkomsten te eerbiedigen. Naar de Londensche
correspondent van d - Birmingham Daily Post gelooft,
siju er op dat stuk tusschen Washington, Londen ea
Parijs reeds nota's gewisseld. Waarschijnlijk zal de
Nederlandsche regeering, in verband met de er/ariug
van de laatste weken, de-tien in wat de groot re
mogendheden misschien te Caracas gaan doen. In elk
geval staat het vast, dat men spoedig een besluit zal
n imen over wat men doen zal.
In een hoofdartikel over Venezuela zegt de „New-
Yoifli H- raid" (Amerikaansche uitgave), dat de Duitsehe
gezant te Caracas nagenoeg de eenige gezant is di"
nog bij president Castro in de gunst staat. En dat
zal wel niet lang meer blijven, nu hem de Nededand
sehe belangen zijn toevertrouwd en presi lent C.stro
htm niet toGaat (vrij ui!) met de Nedtrlandsehe
regiering van gedachten te wisselen. Den Braziliaanscheu
gezant geeft hij ge n vtrlof, de Turksche helarigeu te
beh rtigen. De wolken pakken zich boven Venezuela
samon, meent de N.-Y. Herald.
Congres voor Ouderdomsverzorging.
Voor dit congres dat den 19 Sept. a.s. te Amster
dam, woidt gehouden des vooruuddags half 10, in
Bell '\ue (voorheen Maison Stroucken), M m ix straat
hij het Leidschepleiu hadden zich tot 1 S -ptember
voor dedneming aangemeld 53 landelijke Bonden
en Vereenigingen, 23 afdeelingen van deu Bond voor
Staatsp» nsionm ering, en enkde particulieren, die per
soonlijk lid van het Congres zijn geworden. M <erdere
Vert enigingen worden nog verwacht.
Vereenigingen van werkgevers en werklieden, poli
tieke e:i Vakvereenigingen, die nog tot deeln miog
besluiten, zij bericht, dat de gelegenheid hiertoe blijft
opengesteld
Dj congresdag wordt besloten rnd e n p opagacda-
avond voor Staatspensioen en bij gunstig weer en
onzen eigen verslaggever.)
Woensdag.
De opening der tentoonstelling.
Uitvoeriger dan in het vorige nummer kunnen we
thans melding maken van deze plechtigheid, waarbij
het eerst het woord werd gevoerd door !<-n heer Kraasom,
voorzitter der afd. Texel van de Hol!. Maatseh. v.
Landbouw, die, na aan allen een hartelijk welkom te
hebben toegeroepen de aandacht vestigde op den
vooruitgang van Texel, zoowG op het gebied van
veeteelt, als op dat van landbouw en verkeer. E u
blijk daarvan was ook het ontvangen der aigemeene
vergadering on het organiseeren der daaraan verbon
den tentoonstelling. Hieraan waren groote moeilijk
heden verbonden, doch geheel Texel heeft eendrachtig
samengewerktom alle bezwaren uit den weg te
ruimen. Hulde en dank werd gebracht aan H. M. de
Koningin, II. M. de Koningin-Moeder en Z. K. H.
Prms Hendrik voorts a in de Regeering. het Gemeen
tebestuur, het Hoofdbestuur, velen asn den vasten
Wal voor den krachtigen steun, aan T-xel's ingezetenen,
de II. IJ. Spoorweg-Maatschappij, TexG's eigen stoorn-
baotond rneming, de verschillende corcmissiëa, den
heer Julia Riepn-, die geheel belangeloos het prach
tige terrein had afgestaan, en ten slotte de bestuurs
leden der a'deGingen, ii het 'tij onder den secretaris.
Vervolgens nam de heer Mr. W. F. Hiodingh, eere-
li i en Bu.gt meester der gemeente, liG woord, die in
Korte trekken een geschiedkundig overzicht gaf van
het eiland, in hot bijzonder van de voornaamste pol
ders Eierland, Prins-Hendrikpolder en 't Noorden.
Na nog het groote nut, aan tentoonstellingen als deze
verbonden, te hebben opgesomd, eindigt sprei er met
met den wensch, dat de afgevaardigden eene aange
name herinnering van het schoone ailand zullen be
waren.
De derde spreker was de heer Mr. C. P. Zaayer,
voorzitter van het hoofdbestuur, die eveneens 't nut
tige on aangename eener tentoonstelling in het licht
stelde, en den wensch uitsprak, dat deze tentoonstel
ling in alle opzichten moge slagen. Ten slotte zette
nog de heer A. Wagemaker, voorz. der feestcommissie
uiteen, dat ook verschillende feestelijkheden noodza
kelijk zijn, om ieder te bevredigen.
Hiermede was de plechtigheid afgoloopen en ver
spreidden de aanwezigen zich door het hoofdgebouw
en over het terrein, om do verschillende exposition
te bezichtigen.
De aigemeene verg ad er in g.
Door den Voorzitter werd in zijne openingsrede
allereerst het welkom toegeroepen, in het bijzoader
aan de haeren Löhnis, J. Breebaart Kz., eerelid en
A. Kortewegdie heden voor het eerst de Algem.
Vergadering als secretaris-penningmeester bijwoonde.
er volgens werd gewezen op den grooten vooruitgang
op landbouwgebied in de laatste jaren. We hebben nu
een Minister van Landbouw, een Directeur-GehcraG,
landbouwschool, Rijkslandbouw-winterscholea hind-
bouw-cursusseneen Rijks-ssrum-invichtiug enz. Ook
werd h-nnneid aan de oprichting dar Kosiukl. Ned.
Landbouw-vereeniging op initiatief van Prins Hendrik,
'f K-nmerkende van dezen tijd is de groote belang
stelling van regeering,-swege 't is of men wil vergoe
den, wat men vroeger in zorg is tekortgeschoten.
In de tegenwoordige verhouding mG de r. geering
ligt vertrouwen on groote sympathie. Doeh°daarin
ligt het gevaar, dat d3 vriendschap verandert in voogdij
en dat raoet niet; de Regeering ea de landbo w moe
ten met elkander ijveren vooi de landbouwbelangen.
Diezelfde verhouding bestaat ook tusschen de Maat
schappij en hare instellingen; de eerste handelt als de
vader, die zijn zoon in een eigen zaak wil zetten. Dit
beginsel, dat goed is, worde ook toegepast bij de onge
vallenverzekering in het landbouwbedrijf. Dat de ver
plichting tot verzekering bestaat," is wenschelijk, doch
de regeling moet onder waarborgen aan den landbouw
zelf worden overgelaten. Nog twee punten van tech-
nisehen aard werden aangeroerd, le de verbetering der
rundveestallen, en 2e de verbetering en veredeling dei-
zaaizaden. Het Hoofdbestuur is reeds in deze rich
ting werkzaam geweest.
Het verslag omtrent de Onderlinge Brandverzeke
ring werd uitgebracht door Dr. De Kanter, Directeur,
die tot zijn leedwezen niet kon wijzen op onverdeeld
gunstige resultaten. Vooral twee punten moeteil hier
bij als oorzaken vermeld worden: de hooibroei en de
i^-antie der kinderen, die door het spelen met luci
fers reeds herhaaldelijk brand hadden gesticht. De
geheele verzekering bedraagt ruim TL millioen gul
den, doch dit bedrag is'-nog niet voldomde. Gelegen
heid werd hierna gegeven tot het stellen van vragen,
doch door niemand werd hiervan gebruik gemiakt. De
heer De Kanter ontving den dank, van den voorzitter
-oor zijn uitgebracht verslag. Eveneens de heer Korte
weg, voorzitter, voor zijne mededeelingen betreffende
het Boter-Contróle-station.
De voorzitter brengt nu eene wijziging in de volg
orde der punten van de agenda, door de lezingen van
de heeren Mr. J. Coert en Adr. Wagemaker tot bet
laatste gedeelte der vergadering uit te stellen. Het
eerste voorstel van het Hoofdbestuur, de benoeming
van de vertegenwoordigers der Maatschappij bij het
Ned. Landbouw-Comité in het vervolg te doen geschie
den door het Hoofdbestuur, vindt in de vergadering
geen onverdeelden bijval. De Afgevaardigde van Alk
maar wenscht de afdeelingen gelegenheid te geven,
aanbevelingen te doen en aan het Hoofdbestuur de
keuze te laten.
Dit wordt door den voorzitter toegezegd.
De Afd. Hoeksche waard kan zich niet met het voor
stel vereenigen, omdat dan te veel macht aan het
Hoofdbestuur wordt gegeven en de aigemeene verga
deringen te onbelangrijk zouden worden.
Haarlem wil ook de rechten der Algem. Vergade
ring niet prijs geven, en wil het voorstel eerst bij de
afdeelingen in overweging geven, dus nu geen be
slissing nemen. Bij monde van den voorzitter wordt
het voorstel verdedigd, door op* te- merken, dat zooals
reeds dikwijls gebleken is, de afdeelingen geen prijs
stellen op dat recht. Ook Rijswijk verklaart zich
yóór het voorstel.
Ten slotte wordt het bij meerderheid van stemmen
aangenomen.
Het tweede voorstel van het Hoofdbestuur betref
fende het Reglement voor de Onderlinge Brandverze
kering wordt met overgroote meerderheid aangeno
men.
Hierna pauze.
Bij de heropening der vergadering wordt medege
deeld, dat benoemd zijn: tot lid van het Hoofdbestuur
uit Noord-IIolland de heer P. Oly, Burgemeester van
Buiksloot; tot lid van het Hoofdbestuur uit Zuid-Hol
land de heer P. Loopuyt, te Schiedam; tot lid van het
Bestuur der Onderlinge Brandverzekering de heer A.
J. O. Daamen te Haarlem (aftredend)tot lid der Ei-
nanciëele Commissie in de plaats van den heer G.
Wonder de heer P. Kaan Dz. te Anna-Paulowna; en
tot lid der Financiëele Commissie in de plaats van
den heer Mr. G. P. Zaaijer, de heer Mr. Ferf, 's Gra-
venhage.
Alsnu verkrijgt de heer Mr. J. Coert, advocaat en
kantonrechter-plaatsvervanger te Rotterdam het
woord, om eene korte lezing te houden over de in te
voeren wetgeving op het arbeidscontract in verband
met den landbouw. Op zeer begrijpelijke wijze werd
de inhoud dier wet verklaard; bij enkele artikelen werd
wat langer stilgestaan, andere werden slechts aange
stipt. De rechten en plichten van werkgever en ar
beider, de regeling van den arbeid, de verplichtingen
omtrent inwoning- en de verschillende wijzen waarop
de overeenkomst tot stand komt of verbroken wordt,
werden duidelijk uiteengezet met grepen uit de werke
lijkheid. Ook werden nuttige wenken gegeven, waar
door men zich voor schade kon vrijwaren. Luid ap
plaus beloonde den spreker voor zijne leerzame voor
dracht.
De heer A. Wagemaker hield nu eene voordracht
oi er het eiland I exel en den landbouw. Spreker- be
gon na eene inleiding met de mededeeling, dat de ge
meente Texel 18763*TI. A. groot is, waarvan 14491 be
lastbare grond, en ruim 6000 inwoners telt. Deze vin
den hun bestaan voornamelijk in veeteelt, landbouw en
visscherij, genieten over het geheel welvaart en staan
in ontwikkeldheid tamelijk hoog. Vervolgens werden
enkele grepen uit de geschiedenis van Texel gedaan
ten bewijze, dat dit eiland reeds vele eeuwen met de
zee te kampen heeft gehad en herhaaldelijk door be
langrijke dijkbreuken is geteisterd, waarvan de tegen
woordig nog bestaande Walen een overblijfsel zijn. Ge
noemd werd o. a. de dijkbreuk op den St. Nicolaasdag
van het jaar 1665, niet ver van Oudeschild.
Texel_ bevat alle mogelijke grondsoorten, zoowel goe
den kleigrond, als zand. veen, moerassen, woesten
;rond, enz. Daardoor is de plantengroei zeer rijk,
vooral de duinflora is rijk vertegenwoordigd. Ook
vindt men er vele insecten en vogels. Door de laatste
is Texel bij de ornithologen tot ver over de grenzen
bekend. Gelukkig worden de vogels in den laatsten
tijd door het Staats-Bosehbeheer en de Vereeniging
tot behoud van natuurmonumenten in bescherming-
genomen.
De zoogenaamde „Hoogen Berg," die een prachtig
panorama aanbiedt over een deel van het eiland, is
vermoedelijk door gletschers uit het hooge Noorden
aangevoerd.
Wat de plantengroei betreft, deelde de spreker me
de, dat deze ongeveer 14 dagen later is dan aan den
vasten wal.
Langs de duinen, die door het Staatsboschbeheer in
de laatste jaren zijn beplant met dennen, vooral de
Oostenrijksche, die hier welig tiert, vindt- men arme
gronden, die_ evenwel, behalve door bebossching, ook
tot g-oede weiden ontgonnen worden.
De hoofdbron van Texels welvaart is de schapen
teelt. Jaarlijks worden ruim 40000 lammeren verzon
den.
