DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. No. 221. Honderd en tiende jaargang. 19ÖS. Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden vooï Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1, "zonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewone advertentiën: Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroot letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukker v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. DINSDAG 22 SEPTEMBER, Hinderwet. Nationale Militie. Gemeente-Begrooting. De OemeentebegiTOotiiig voor 1909. Telefoonnummer 3. Verkiezingsvergadering. D if liK BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alk maar brengen ter algemeene kennis, dat heden op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan hen ingediende verzoek met bijlagen van J. C. BAAN, al laar, om vergunning- tot het uitbreiden vaa z(jn« cacaofabriek door het bijplaatsen van een machine tot roosteren van cacao in het perceel Spatij a.ard- strraat wijk C. No. 37. Bezwaren tegen deze uitbi eiding kunnen worden in gediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op Zaterdag 3 October e.k., 's voormiddags te elf uur en schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie dagen vóór gemelden dag kan de verzoeker en hij, die be zwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezer ge meente van de ter zake ingekomen schrifturen kennis nemen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter. 19 Sept. 1908. DONATH, Secretaris. rrod ,e BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR brengen ter alg-enieene kennis, dat het register der in 1908 voor de lichting' der Nationale Militie Vóór 1909 ingeschrevenen en de alphabetische naam lijst, ter gemeente-secretarie ter inzage zullen liggen van 22 tot en met 30 September e.k., van des voormid- dngs 9 tot des namiddags 2 uur, binnen welken tijd daartegen bezwaren kunnen worden ingebracht bij den heer Commissaris der Koningin in deze provincie, door middel .van een door de noodige bewijsstukken ge sta afd verzoekschrift op ongezegeld papier, ondertee kcnd door hem die ze inbrengt. Het verzoekschrift wordt, tegen bewijs van ontvang i e gel iracht bij den Burgemeester der woonplaats, die het terstond opzendt. Burgemeester en Wethouders voornoemd, G. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. Alkmaar, 21 Sept. 1908. ■->I£i érMVO" BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR, Gelet op art. 208 der Gemeentewet, Brengen ter algemeene kennis, dat de gemeentebe- grooting, dienst 1909, van heden af op de secretarie der gemeente voor een ieder ter inzage is nedergelegd en tegen betaling der kosten in afdruk verkrijgbaar gesteld. Burgemeester en Wethouders voornoemd, G. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. Alkmaar, 21 Sept. 1908, ALKMAAR, 22 September. Heel veel vernemen we den laatsten tijd niet uit Perzië. De Shah schijnt er weinig lust in te hebben, weer een volksvertegenwoordiging bijeen te roepen. Doch het Perzische volk is nu blijkbaar bijzonder ge steld op zulk een vertegenwoordigend lichaam. Het houdt af en toe betoogingen en verwekt zelfs hier en daar een revolutietje. Er zijn heel wat revolutionnai- ren in Perzië ieder die over de grondwet durft spre ken, wordt aldus genoemd. Die revolutionnairen" nu zijn van plan in de Europeesche gezantschapsgebouwen groote vergaderingen te houden. Indien dit geschiedt, ziet het er zeker slecht uit voor de Europeanen in Per zië, die zullen moeten boeten voor de dingen, waar voor zij niet aansprakelijk kunnen worden gesteld. De Europeesche kolonie is niet groot. De „Gotha" laat ons in den steek zij geeft alleen op, hoeveel inwo ners de groote steden hebben. Eerlijk gezegd de steden vallen ons wat de bevolking betreft danig mee. Teheran bijv. heeft 280.000 inwoners, Tebris 200.000. Wat de vreemdelingen betreft, zoo lazen we de zer dagen in een Duitsch artikel -het is wel eens onaangenaam zoo dikwijls iets uit het Duitsch te moe ten aanhalen, maar de Duitsche bladen zorgen nu een maal voor goede en belangwekkende- correspondenties uit alle deelen der wereld dat in de eerste rij staan reeds wegens de nabijheid van Indië en de oeroude handelsbeweging in de Golf, kwantitatief zoowel als kwalitatief de Engelschen met een consul-generaal aan het hoofd, die den titel van resident voert, hoewel niet door de Turken erkend. Rusland wil bij Engeland uiterlijk natuurlijk zoo weinig mogelijk ten achter staan; weliswaar heeft het slechts een handvol onder danen en een halve hand vol handelsbelangen in Per zië, maar het houdt er toch een consul-generaal op na, die tot handhaving zijner waardigheid zich eenige ge ïmporteerde kozakken heeft toegevoegd en op grooten voet leeft. Frankrijk en Amerika hebben consulaten, Oostenrijk wordt door Frankrijk vertegenwoordigd, Italië is wijs en ziet af van een vertegenwoordiging op een plaats, waar het geen onderdanen en geen be langen heeft. België, Spanje en Zweden hebben aan eenige vreemde heeren tot verhooging van hun aanzien den consuls-titel verleend, Monaco en Andorra, zelfs Zwitserland mankeeren nog. Nederland heeft er een buitengewoon gezant en een gevolmachtigd minister n. 1. jhr. mr. dr. J. E. de Stur- ler. Duitschland was jarenlang door een zeer gezienen, lang daar woonachtigen en welgestelden Duitscher vertegenwoordigd, eerst als gekozen consul, toen als beroeps-consul en het voer daar goed bij, daar zijn groote bekendheid met de toestanden des lands, zijn persoonlijke invloed bij de plaatselijke autoriteiten en zijne onafhankelijke positie slechts voor de Duitsche belangen ten voordeel konden zijn. ILet begin van dit verhaal is als het relaas van liet geschil tusschen Ne derland en Venezuela, maar liet geval loopt anders af. In Perzië v-'.< a plotseling intriges tegen den verte- gene jMiger gesmeed; het kwam tot bezwaren en aanklachten van eenige vereenigiiigen te Bagdad te gen den vrijzinnigen man en deze vonden bij het Ber- Hinsche departement van Buitenlandsche Zaken een gewillig oor. Er begon nu een politiek van naalde- prikken, vragen, uitnoodigingen tot rapporten, tot rechtvaardiging enz. Dat was den consul, die een an dere behandeling verwacht had, te veel en hij bood zijn ontslag aan, dat, zonder voorbehoud aangenomen werd. Op liet oogenblik wordt het consulaat door een uit Duitschland gezonden heer voorloopig waargeno men. Het Duitsche aanzien, speciaal het aanzien van liet departement van Buitenlandsche Zaken is door dit incident werkelijk niet verhoogd, noch bij de Europe anen noch bij de Turksche autoriteiten, bij wie de af- g'etreden consul zich nog heden in groot aanzien in politiek opzicht en de grootste bemindheid in maat schappelijk opzicht mag verheugen. Wat het maat schappelijke betreft, de Europeanen weten zich in Perzië te vermaken. Zij geven diners en „avondjes." Zij verschijnen daarbij niet in avondtoilet, tenzij ze een smoking van lichte stof met zijn revers dragen. En overigens doen ze veel aan sport. Er zijn drie clubs. De Duitsche met een grooten tuin kegelbaan en sport- plnatsen, maar tot nu toe zonder een eigenlijk clublo kaal; de Engelsche met groote comfortabele clubver- trekken, maar kleinen tuin, en de Fransche, waarvan niet gesproken wordt, of ze een tuin of eigen lokalen heeft. Natuurlijk zoeken en vinden andere vreemde lingen bij een van deze drie wel een plaatsje. Als nu de gezelligheid maar niet verstoord wordt door de po litieke woelingen, waarvan de vreemdelingen in de eerste plaats de dupes dreigen te worden. De ontvangsten. Hoofdstuk I vermeldende de ontvangsten wegens vroegere diensten, vermeldt een geraamd totaal van f 12960.21 tegen in 1908 f 29926.46. Hoofdstuk II, inkomsten van gemeen te-eigendommen en bezittingen. Voor huur van''huizen en andere gebouwen is geraamd f 3942 (in 1908 toegestaan f 2583), huur of pacht van landerijen geraamd op f 893.20 (1908 f 568.20). Da opbrengst van den houthak wordt op f 450 ge aamd tegen f 1200 in 1908 toegestaan. Deze post ia lager ge aamd omdat de vernieuwing van de Harddravers laan in 1908 wordt voltooid en dus geen zware hoo rnen uit die laan meer verkocht worden. De renten van kapitalen worden geraamd op f 1817 (1908 f 1806.50). Voorts worden geraamd de opbrengst van grasver- pachtingen f 200 (1908 f 176)pacht van jacht en visscherij f 150 (1908 f 125)tienden, cijnzen en erfpachten f 123, opbrengst bank van leening nihil uitkeering voor tolhuizen te Koedijk en Schoorldam weer f 600 pacht van de „Zes Wi> len" weer f 1825 pacht van de Limmerschelpvaart weer f 15 recognitiën f 393.30 (1908 f 380.30)opbrengst ijskelder nihil (1908 f 20)pacht van gemeentelijke aanplakborden en muurvlakten f 200 (1908 f 390); huur of pacht van gemeentewater weer f 305.90. Het totaal van het Ilde hoofdstuk wordt geraamd op f 10914.40 tegen in 1908 toegestaan f 10116.90. Hoofdstuk III. Opbrengst van ke 1 as- tingen en heffingen. 40 opcenten op de hoofd som der belasting op de gebouwde eigendommen worden geraamd op f 18000 (in 1908 toegestaan f 16150). De hoofdsom der grondbelasting, gebouwde eigendom men bedraagt voor den dienst 1908 f 45031.16, waar van 40 opcenten deze f 18012.46 vormen. De 10 opcenten op de hoofdsom der belasting op de ongebouwde eigendommen bedragen volgens de raming weder f 520 en de 50 tot 86 opcenten op de hoofdsoip der belasting op het personeel bedraagt dus weer f 38000. De totaal opbrengst van deze opcenten op 's-rijks directe belastingen wordt alzoo geraamd op f 56520 tegen f 54670 in 1908. De tweede afdeeling van dit hoofdstuk vermeldende eigen plaatselijke be lastingen vermeldt voor hoofdelijken omslag f 100.000 (1908 f 79500); de belasting op de honden weer f 1600, belasting op tooueelvertooningen en andere openbare vermakelijkheid f 650 (1908 f 200). Deze post,is f450 hooger geraamd in verband met het voornemen van een herziening der bestaande vorordening. De belas ting op de gebouwde eigendommen, ingevolge artikel 240 sub i der gemeentewet wordt geschat op f 22600 (1908 f 13150) hooger uitgetrokken in verban met het voornem-n om het heffiagsperceDtage van D/j te brengen op 2tyj. De heffing naar aanleiding van de Drankwet wordt geschat op f 2900 (in 1908 f 3000), een lagere raming in verband met een voortdurende vermindering van het aantal vergunning' n, een vermindering die zal blijven voortduren, totdat het wettelijk maximum van het aantal te verleenen ver gunningen niet meer zal zijn overschreden. Het aantal vergunningen in 1906 nog 106 zijnde bedraagt thans 100, terwijl het wettelijk maximum is 66. De toncenbel rsting. pbrengst wordt geraamd op f 6200. Het to aal der raming van deze tweede «fdeelingis f 1339Ï0 legen f 103550 in 1908 toegestaan. Ond-r de de.de afde ling van dit hoofdstuk: hef fingen voor liet gebruik van openbare plaatsen, wegen, werken -?n inrichtingen worden de leges ter secretarie geheven weder op f 1000 geraamd de heffing voor het gebruik van openbare gronden en wateren op f 540 (1908 f 5200); tollen en straatgelden op f 1300 (1908 f 1200)brug-, kaai-, haven-, kraan-, sluis-, dok en veerg-lden weder op f 4800; begrafenisrechten f 2450 (1908f 2400). Wat schoolgelden betreft, wordt geschat voor het lager onderwijs een bedrag van f 12000 (1908 f 12250); voor middelbaar onder wijs f 575 (1908 450)het verschil van f 125 wordt gevormd doo. dat deze som hierbij wordt uitgetrokken voor schoolgelden voor den aan de bur eravondschool te verbinden handelscursus, die voorshands, berekend naar omstreeks 80 leerlingen op f 125 wordt gesteld. Voor hooger onderwijs is verder geraamd f4700 (1908 f 5000), terwijl voor deelneming aan den gemeente lijken hoofdcursus memorie wordt uitgetrokken. Het aantal personen dat zich voor het volgen van den hoofdcursus liet inschrijver^ was voor den vorig -n cursus zoo gering, dat besloten werd de lessen over dat cursusjaar niet te doen geven. Dj marktgelden, wik-, weeg-, meet- en keurloonen worden geraamd op f 51000, tegen f 49000 in 1908. De opbrengst van deze middelen is zeer wisselvallig en van verschil lende omstandigheden afhankelijk. Valt de heffing mee dan worden zooals reeds herhaaldelijk is gebleken in den loop van het jaar toegestane credieten uit de horgere opbrengst van dezen post geheel of gedeelte lijk gekweten. Het totaal der derde afdeeling wordt geraamd op f 83225 tegen in 1908 toegestaan f 81640. Hoofdstuk IV, ontvangsten van verschillenden aard en toevallige haten. Onder dit hoofdstuk komen o. a. de volgende posten voor pacht en opbrengst van de haardasch, vuilnis, V agger en meatspeciën f 11200 (1908 f 13500); vergoeding aan het rijk in de kosten van het lager onderwijs volgens art. 48 der wet van 17 Augustus 1878 of art. 5 der wet van 8 December 1889 (Staatsbl. 175) f 36105 (1908 f 30120) een hooger bedrag in verband met de toename van het aai-tal leerlingen. De bijdrage 'van het rijk en van particu lieren voor opleiding van kweekelingen aan de ge meentelijke normaallessen wordt geraamd op f 3710 (1908 f 2680). De bijdrage van het rijk en idem van de provincie in de kosten van een op te richten handelscursus met avondschool, vorige jaren voor memorie uitgetrokken, is gesteld op f 4375, De toe kenning van ten dergelijke subsidie is hier wat nieuws, maar kan zonder twijfel worden verwacht. De rijksbijdrage voor een op te richten openbare handelsschool is voor memorie uitgetrokken. Zooals men weet werd in de raadszitting van 4 Maart 1908 tot de oprichting van een openbare handelsschool be sloten, mits van Rijkswege ten behoeve dier school 50 0/0 worde bijgedragen in de kosten van instand houding dezer school en door de prov. staten een jaarlijksche subsidie van f 3000 worde verleend. Men is in afwachting van het antwoord op de desbetreffende adressen aan de regeering gericht. De subsidie van het rijk voor het gymnasium is berekend op f 8667.50 tegen f 8417.80 in *908. Verder wordt o. a. de op brengst der gasfabriek geraamd op f 54483.21 (1908 f 54623.21)teruggaaf gelden gemeenteslachthuis f 11637.55, (1908 f 12266)uitkeering waterleiding maatschappij f 9800 (f 10.000 in 1908); vergoeding van kosten van aanbesteding, verhuring en verpachting weer f 400vergoeding voor het gebruik van het gemeente-gymnastieklokaal f 200 (1908 f 150.) Voor rioolaanleg en bestrating zijn uitgetrokken f 150 en f 650 (bijdragen van particulieren in do kos ten voor aanleg door de gemeente gemaakt) Het totaal van hoofdstuk IV wordt geraamd op f 174893,901/-, tegen in 190 toegestaan f 166487.441/,. Hoofdstuk V, buitengewone ontvan- s t e n. Hieronder wordt o.a. geraamd de opbrengst van den verkoop van gemeente-eigendommen op f 12415 uitgetrokken in verband met den afstand van een te maken balkhaven aan de firma C. Baan Zoon. De tijdelijke geldleening voor kasleening bestemd is geraamd op f 100000. (Vernieuwing van bruggen aanleg straten buiten de Friesche brug.) Het totaal van de ontvangsten wordt geraamd op f 584878.601/2 tegen f 496390.801/2 in 1908 toegestaan (in 1907 ont vangen f 821618.40. (Wordt vervolgd). Gisteravond werd in de „Harmonie" een vergade ring gehouden door de Vrijz. dem. Kiesvereeniging „Kiesrecht is kiesplicht" in samenwerking met de afdeeling Alkmaar van de S. D. A. P. in verband met de gemeenteraadsverkiezingen. De heer K. J. Koster, de voorzitter, noemde het in zijn openingswoord niet meer dan billijk dat de zetels die eenmaal in het bezit Wt ren van een sociaal democraat en een die althans vroeger viijzinnig- democraat was, weder door personen van de linker groepen worden bezet. Billijk is dit met het oog op een rechtvaardige vertegenwoordiging van alle groepen in den ra>d. Dat de soc.-democraten en de vrijzinnigen zijn samengegaan is het gevolg juist hiervan dat men da billijkheid hiervan heeft irgazioD. „Kiesrecht ia Kiesplicht' had zich gevleid den he kenden heer Frans Netscher als spreker te doen op treden, maar deze was verhinderd. In ziju plaats zal nu een niet minder warm strijder voor de vrijzini democratie het woord voeren n.l. de heer Mendel] Amsterdam. Voor de S. D. A. P. zou aanvankelijk optreden lieer Vliegen, doch deze was verhinderd. Daa: voerde in diens plaats de heer Uitenboscli het wo Dc heer TTitenbosch herinnerde in het het begin zijn rede aan de vergadering van het vorige jaar, t het de candidatuur van den heer Melchers gold. de heer Fenijn gesteld is in de plaats van den Melchers is geschied, omdat de soc.-democraten me Gen het eens verkregene te moeten handhaven, hebben recht op dien zetel. Vervolgens komende op de verkiezingen van II teen hij zelf is gekozen, stelde spr. in het licht hoe er toen gekomen is met de hulp der liberalen. D re deneerden toen aldusde arbeiders komen op, la wij ze lijmen, één zetel in den raad geven. Zoo w d<- heer Uitenboscli raadslid, misschien, zei spr., dat ik toen minder rood was dan nu. Maar wie I roode verf smeert, wordt steeds rooder. Zoo ging ook met de in die dagen bestaande arbeidersverei g-ing het slot is geweest, dat er een afdeeling maar van de S. D. A. P. uit werd gebcnen. Er is dl na weer getracht een zeteltje meer te veroveren, d de liberalen wilden niet meer mee. In 1901 ging omdat de liberalen toen vooral bevreesd werden v de groote macht der clerikalen in den raad. En die partij sterk was, bleek o. a. wel uit het wippen den liberalen wethouder en het daarvoor in de pla stellen van een anti-revolutionnair. Links overwon dc- arbeiders kregen een zetel. De arbeiders zijn stc met weinig tevreden en zoo was dit eene zeteltje i hen al heel wat. Die bescheidenheid blijkt ook hieruit, dat, nu er 2 zetels open zijn, de soe.-demoi ten niet beiden willen bezetten, doch slechts de „1< gcloopene" van den heer Melchers. Spr. wees op moeilijke, om goede candidaten te vinden. Zij moe gewild zijn en zij moeten geschikt zijn. In dit opz: heeft de kiesvereeniging „Eensgezindheid" - als goed ben ingelicht het gemakkelijk gehad, 't is pleizierig als je niet behoeft te zoeken, als een cai daat zich zelf aanbiedt. Komende tot het manifest waarin de candidat Govers door „Eensgezindheid" wordt verdedigd, c stateerde hij, dat in het manifest niets dan goeds den heer Govers gezegd wordt. De heer Govers is i iemand die veel aan politiek doet, maar de politi gevoelens zijn volgens „EensgezindheidV' mani ook niet de hoofdzaak bij gemeenteraadsverkiezing Maar dat klinkt geheel anders dan de redeneering 1901, toen was het wel degelijk de strijd tusschen li en rechts. Het is met de liberalen: eenmaal aan groene tafel, dan gaan de politieke gevoelens op achtergrond zetten ze kruisjes onder ons. Doch soc.-democraten kunnen die gevoelens niet zoo on ont houden, wij staan veel te scherp tegenover de dere partijen en zitten te graag in het vaarwater conservatieven en liberalen. Die liberalen blij maar al te vaak echte conservatieven. Dit bleek de voorstellen Van B. en W., tot reorganisatie van bestuur van het Burgerweeshuis. Die voorstellen ren zeer vrijzinnig, wilden de vrouw gelijk recht den man geven. Doch de zich noemende liberalen ren daar tegen. En 't oude, 't afgedane werd gehs haafd, goedgekeurd met groote meerderheid, het v< uitstrevende veroordeeld. Daar waren de mannen „Eensgezindheid" ook bij. In het manifest wc verder over marktwezen gesproken, wenschc-lijk wc het genoemd, dat een man als de heer Govers, marktbelangen in den raad best zou bevorderen. i.". wel vreemd, vindt spr., dat „Eensgezindheid" ei nu zoo groot gewicht ziet in die marktbelangen. C rigen.s meent spr. dat B. en W. al het mogelijke i clen bloei der markt reeds doen. Het is mogelijk de^ heer Govers op de hoogte is met het hoerenbed zuivelbereiding, paarden enz., doch daarmee is hij geen marktwezen-specialiteit. Naar aanleiding van de advertentie in de Alkmi sehe Courant, wees spr. op de moeilijke positie den heer Govers, inzake de wik- en weegloonen. heer Govers heeft, nadat er een advertentie in de 1 maarsche Courbot heeft gestaan, het bestuur „Eensgezindheid gemachtigd te verklaren dat hij n< heeft deelgenomen aan de agitatie voor de afschaff der wik- en weegloonen. Hij is niet voor de afscl fmg. Spr. heeft hier een vraagteeken achten plaatst. Deze zaak is van veel belang. Zoo de 1 G. niet voor geheele afschaffing was, zou hij dan tegen gedeeltelijke ontlasting zijn? Spr. beloogde daarna wat de soc.-democratische didaat voor heeft boven de anoeren. Hij heeft vaste baan waarlangs hij zich moet bewegen, hij h sen program waaraan hij zich moet houden. Door 1 te kiezen weet men wat van dezen candidaat ii verwachten. Het praetisch soc.-democratisch gemee program is er geen voor de bourgeoisie, het is er waardoor de beiangsn der geheele arbeidersklasse vordert word. Spr. behandelde enkele punten uit program. In de eerste plaats wordt erin een antwc gegeven op de vraag wat er gedaan kan worden zake de grondpolitiek. Alkmaar is een gemee welke ontzettend arm aan grond is. Aangedron moet worden op aankoop door de gemeente van n grond, ook voor den bouw van goede woningei bevorderen ter vervanging van de krotten waaraai stad nog zoo rijk is. De heer Fenijn zal evenals ijveren om dit te bevorderen, als hij gekozen wo wat spr. vast gelooft. Een ander punt is herzier van de erfpacht. Ook de bevordering van het on wijs is een der plichten die het program oplegt. Wat het belasting-stelsel betreft wordt gestr< naar oen billijke verdeeling naar het draagvermoj Over 1909 zul, zooals de Alkmaarsche Courant van deaavond heeft medegedeeld, volgens de pas verache

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1908 | | pagina 1