DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 232.
Honderd en
tiende jaargang.
MAAND
LANDWEER.
Hinderwet.
Inlevering Militaire Zakboekjes.
BINNENLAN D.
Uit Hof- en Hoofdstad.
T O B E R.
1908.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Oproeping in werkelijken dienst.
G
5 O
Telefoonnummer 3.
Alle niet in werkelijken dienst zijnde dienst
plichtigen der militie te land en der zeemilitie,
onverschillig van welke lichting, worden drin
gend nitgenoodigd hnn militair zakboekje vóór
of op 7 October a.s. ter gemeente-secretarie in
te leveren.
Tweede Kamer-verkiezing.
Accijns op gedistilleerd.
Betere salarisregeling.
Ontslag gemeente-ambtenaren.
Multatull gehuldigd.
Ongelukken.
Een treurige reis.
Overreden.
Onvoorzichtig.
Groepsvertegenwoordiging Rijks werklieden.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR,
gelast, krachtens bekomen aanschrijving, den onder-
staanden verlofganger van de Landweer, om zich op
na te noemen dag en plaats aan te melden, ten einde
voor den tijd van zes dagen in werkelijken dienst te
worden gesteld tot het honden van oefeningen.
Hij moet voorzien zijn van de voorwerpen van
kleeding en uitrusting door hem met groot verlof me
degenomen, alsmede van de voorwerpen van kleeding,
uitrusting en ledergoed, die aan hem na zijn vertrek
met groot verlof of na den ingang van zijn groot ver
lof bij toezending mochten zijn uitgereikt.
De verlofganger der landweer, die door ziekte ver
hinderd is in werkelijken dienst op te komen moet
twee dagen vóór den dag voor zijne opkomst bepaald
een gezegelde en gewaarmerkte geneeskundige verkla
ring ter gemeente-secretarie inleveren.
Is de verlofganger ter uitoefening van zijn
beroep van zeevarende buitenlands, dan wordt
betrekkelijk hem een uittreksel uit de monsterrol tege
moet gezien. Dat stuk zal de verklaring dienen in te
houden, dat het schip, waarmede de reis is onderno
men niet is teruggekomen.
Land weer-Vesting-Artillerie, 26e compagnie.
19 October 1908, vóér 9 uur 's voorm., in de
Artillerie-kazerne te Helder, lichting 1904:
DIRK VAN BRAAM.
De opgeroepene heeft recht op daggeld en op vrij
transport naar de plaats zijner bestemming, dat ter ge
meente-secretarie der woonplèats kan worden aange
vraagd.
De Burgemeester van Alkmaar,
G. RIPPING.
Alkmaar, 28 Sept. 1908.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alk
maar brengen ter algemeene kennis, dat heden op
de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan hen
ingediende verzoek met bijlagen van
P. OLIJ K.Dz., aldaarom vergunning tot het
oprichten van een bergplaats voor benzine, achter
het perceel Veerstraat, wijk B No. 13.
Bezwaren tegen deze oprichting kunnen worden in
gediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling op
Donderdag 15 October e.k., 's voormiddags te elf uur en
schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie dagen
vóór gemelden dag kan de verzoeker en hij, die be
zwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezer ge
meente van de ter zake ingekomen schrifturen kennis
nemen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
1 Oct. 1908. DONATH, Secretaris.
De Burgemeester van Alkmaar,
G. RIPPING.
ALKMAAR, 5 October.
Het begint ernst te worden op den Balkan.
De Temps, dat geen sensatieblad is, meldt, dat
vorst Ferdinand van Bulgarije zich heden tot den
tsaar der Bulgaren zal uitroepen en dat een oorlog
tusschen Turkije en Bulgarije niet onmogelijk geacht
wordt. De kabinetten confereeren, zenden nota's, maar
het rechte verneemt men er niet vanhet spel wordt
tot heden gespeeld achter het neergelaten doek. Als
we, wanneer strakjes het scherm gehaald wordt, maar
geen weinig verkwikkelijk tooneel te zien krijgen!
Zooals men weet is, behalve de onafhankelijkheids-
kwestie, waarover straks, een voornaam punt van ge
schil tusschen Turkije en Bulgarije het spoorweg-
vraagstuk. Rusland heeft hierover een memorandum
aan de mogendheden gezonden. Toen, zoo vertelt de
Times, de Russische regeering het schrijven van de
Porte ontving, waarbij aan de mogendheden die liet
tractaat van Berlijn onderteekend hebben, verzocht
werd, in het geschil met Bulgarije te bemiddelen,
richtte zij tot de andere mogendheden een voorstel tot
het bijeenroepen eener conferentie, welker debatten
beperkt zonden worden door de volgende drie voor
waarden: de rechten en belangen van het Turksche
rijk moesten ongemoeid blijven; de spoorwegmaat
schappij mocht geenerlei schade lijden en de levensbe
langen van het vorstendom moesten worden ontzien.
Verschillende mogendheden antwoordden in gunsti-
gen zul. Toen kwam de Britsche regeering met voor
stellen, om het spoorweg-vraagstuk te regelen en men
vermoedde, dat de groote mogendheden in overeen
stemming met elkaar zouden handelen. Vervolgens
heeft keizer Frans Jozef een eigenhandigen brief
doen toekomen aan president Eallières, maar van wel-
ke strekking dit schrijven was, weet men op dit
oogenblik nog niet.
Intusschen, hoe druk de mogendheden zich ook met
het gevaj bemoeien, Bulgarije schijnt vrij zeker van
haar zaak! te zijn. Het ministerie heeft verklaard, dat
het niet anders kan handelen, dan het gedaan heeft,
en aan een teruggave van den spoorweg wordt voor-
loopig niet gedacht. In Turkije zou thans een oorlog
al heel ongewenscht zijn: men is juist bezig met her
vormingen op binnenlandsch gebied en moet van een
oorlog niets hebben.
Maa-r nu komt er bij de onafliankelijkheidskwestie van
Bulgarije. Reeds eenige dagen geleden heette het, dat
Bulgarije's onafhankelijkheidsverklaring een kwestie
van enkele weken was. En thans wordt gemeld, dat
een dergelijke verklaring heden reeds zou plaats heb
ben. De Temps acht het mogelijk dat vorst Ferdi
nand op liet laatste oogenblik nog zou aarzelen, maar
Zaterdagochtend scheen zijn besluit vast te staan. Te
verwonderen behoeft het niet, dat de vorst zelfstandig
wil zijn, al had men niet kunnen denken, dat hij zijn
voornemen zoo gauw tot uitvoer zou brengen, als hij
thans blijkbaar van plan is. Natuurlijk zou door eeu
dergelijke daad van Bulgarije de spanning nog toene
men. Bovendien zou vorst Ferdinand Oost-Roemelië,
waarover hij tot dusverre slechts regeert als gouver
neur in naam van Turkije, tegelijkertijd bij Bulgarije
inlijven. Op het, congres te Berlijn in 1878 werd n. 1.
besloten, dat de provincie Oost-Roemelië aan Turkije
zou blijven, maar zelfstandig bestuurd zou worden
door een christengouverneur, benoemd do«r den sul
tan, onder goedkeuring der groote mogendheden.
Oost-Roemelië zelf wilde altijd gaarne met Bulgarije
vereend worden vorst Alexander heeft in 1885 ge
volg gegeven aan een tot hem gericht verzoek en zich
vorst van Noord- en Zuid-Bulgarije genoemd. Dit
wekte de ijverzucht van Servië op, dat Bulgarije den
oorlog verklaarde.
Wat er nu ook moge gebeuren, Servië zal zich thans
wel niet met de zaak inlaten!
Dr. A. Kuyper werd Zaterdagavond door de anti-ra vo
Iutionnaire kiesvereenigiug te Saeek mat algemeene
stemmen tot candidaat voor da tusschantijdsche Kamer
verkiezing gekozen. Van welingelichte zijde vernoemt
de „N. Rott. Ct.", dat, bijaldien de a.r. Centrale in
den loop der volgende week dr. Kuyper candideert,
deze de candidafuur zonder voorbehoud aanvaardt.
In dat geval lijdt het geen twijfel, of de liberalen
in het Sneeker distriet komen mat oen tegencandi-
daat (mon noemt reeds mr. Rink), waardoor hst voor
die weinige maaaden nog op een stemming zal mosten
uitloopen.
Evenals in de jaren 1902 en 1906 is geschied, zal
ook du weer door da Ned^rl. Vereenigicg tot Af
schaffing van Alcoholh. Dranken een krachtige actie
gevoerd worden tegen het wetsontwerp tot verhooging
van den accijns op het gedistilleerd. Die actie zal
o.m. omvatteneen adres aan de Tweede Kamer, met
verzoek om verwerping van het wetsontwerpeen
uitnoodiging aan de verschillende drankbestrijders-
vereenigingen in ons land om adhaesie-betuiging aan
dat adres de uitgave van een brochure ter voorlich
ting van het publiekhet houden van meetings en
openbare vergaderingen in verschillende plaatsen in
oas land om op verwerping vau het wetsontwerp aan
te dringen.
Het hoofdbestuur van den Nederl&ndschen Bond
van Rijkstelefonisten hec-ft aan de leden vac de Tweede
Kamer der St&ten-Generaal eGn adres gericht, waarin
het de aandacht vestigt op zijn jongste pogingen tot
het verkrijgen van een betore salarisregeling voor alle
rijkstelefonisten. Te dien einde gewerd in April 1908
don Minister van Waterstaat een rtquest, waarin op
oen betere regeling der salarissen werd aangedrongen,
op welk request, bij ministerieels missive vau 27 Juli j'.,
afwijzend werd beschikt. Adressant verzoekt nu aan
de leden van de Tweede Kamer, bij de behandeling
van de desbetr* ffmde posten op de begroeting, hierop
nader te willen terugkomen. Na globale berekenin
gen zou bij een volledige inwilliging het verzoek de
deabetreffmdo begrotingspost maximaal met f19,000
aio -ten worden verhoogfd.
De „Uit de hofstad"-briefschrijver van de Arnhom-
sche Ct." heeft het over de motorwet sis volgt
„De Motorwet is gisteren door de Eerste Kamer aan
genomen en zoo zal dan do auto, die op één dag tien
tallen van gemeenten doorkruist, met een staalksast
van verschillende snelheidsbepalingen te doen hebb n.
Het is verwonderlijk zooals man bij ons met de ge
meenten omspringt. Waar zij vrij moesten zijn, dwingt
men ze waar de gemeentelijke autonomie niemand
kent de grenzen van dat nergens omschreven instituut
onuatuuilijk en misplaatst is, laat men stad, dorp
of gehucht de vrije hand.
Tien j aar geleden reclameerde een notaris te Wie-
ringerwaard, een van de eerste lieden ten platten lande,
die een automobiel bezat, tegen eene plaatselijke ver
ordening, waarbij het verkeer met die voertuigen vóór
zonsopgang en na zonsondergang werd verboden. De
verordening werd vernietigd wegens strijd met het
algemeen belang, eene zeldzaamheid. Het Staatsblad
telt vele jaargangen, waarin zoodanige vernietiging
niet voorkomt. Toen reeds begreep men, dat het ver
keer met een voertuig, welks bestemming meebrengt
gemeentelijke en provinciale grenzen voortdurend te
overschrijden, eene aangelegenheid van rijksbelang is.
Tnans raakt men weer verder dan ooit van uniforme
regeling af. Het mankeert er maar aan, dat de ge
meenten ook voor spoor- en tramwegen eene plaatse
lijke snelheid zouden mogen bepalen. Wij hebben
immers bij wijze van voorproefje dan tijd gekend, dat
het van de locale autoriteit afhing, of men in een
sneltrein op een gegeven punt eene alcohilische ver
snapering mocht erlangen
Een hooge belasting op auto's, als tegenwicht voor
het ongerief en tweeërlei maximumsnelheid, ééne voor
de bebouwde kommen en ééne voor de rest van den
weg, desnoods een vrij laag maximum dat alles is
te verdedigen, maar een warwinkel van plaatselijk ge-
reglementser niet. Er zijn dingen, die uit hun aard plaat
selijk zijn, brandgevaar bijvoorbeeld. Met het autover
keer ia het juist contrarie.
Ons go 3de vaderland munt uit door mooie, gezellige
wegen, maar ze zijn meest smal, en zeksr niet bere
kend voor de drukte van tramlijnen en auto's. Aan
den anderen kant is ons land door zijn vlakheid een
paradijs voor het moderne machineverkeer on men
zou dwaas handelen door vreemde toeristen af te
schrikken. Het eenige afdoende middel om uit de im
passe te geraken is, dat men met het getij de bakens
verzet, en voor de nieuwe verkeersmiddelen zich niet
langer behelpt met de oude wegen. Binnen honderd
jaar zullen er afzonderlijke wegen voor auto's zijn, dat
ligt in de lijn der verkeershistorie. In de oude ge
deelten der groote steden gaat het zóó niet langer,
althans niet lang meer."
De „Ilaagtche Torenwachter" van de „Middelb. Ct."
schrijft over Venezuela en zegt
Met Castro moot het, naar ik van zeer goed inge
lichte zijde verneem, absoluut hommeles zijn. De
verzoeningsgezinde houding, door ons aangenomen,
heeft bij dit staatshoofd geen weerklank gevonden en
reeds lang moet hij er op zinnen om ons op allerlei
manieren tot het oprapen van den toegeworpen hand
schoen te dwingen. Van intrekking der besluiten
van 14 den Mei, die de scheepvaart op Curasao ver
nietigen, wil hij niets weten en het eind van de his-
tor e zal wel zijn, dat onze Marine in actie zal komen.
Bij „Marine" althans wordt met deze eventualiteit
als een zekerheid gerekend en zijn maatregelen ge
nomen om de uitzending van een vijfde schip naar
0'jr&9 40, indien noodig, te bespoedigen. In Marice-
kringeu wordt echter ten sterkste betwijfeld of wij*
met deze macht gesteld al dat wij vijf groote
schepen tegen Castro in actie brengen iets kunnen
uitrichten. Zeer wenschelijk zou hst zijn indien wij
eenige schepen van klein charter en een paar torpedo-
booten naar de Venezolaansche kusten konden dirï-
geeren.
De groote moeilijkheid is echter hós die daar te
brengen.
In oorlogstoestand met Venezuela zouden die schepen
neutrale havens moeten aandoen, en hoewel dat nu
wel geen overwegend bezwaar zou zijn, bestaat er
toch kans, dat Castro dan tegenover de mogendheden,
die ons ter wille zouden zijn met kolen innemen enz.
enz., represailles zou nemeu. Dat mag wel degelijk
overwogen worden. Men zietCastro is niet gemak
kelijk aan zijn jasje te komen. Toch zal het er wel
van moeten komen, indien hij bij zijn uittartende
houding volhardt.
Wjj kunnen echter gerust zijn, dat onze regeering
op haar qui vive is en dat zij nog andere middelen
dan die van „directe actie" ter harer beschikking
heeft om Castro tot rede te brengen. Hierover echter
zwijg ik liever. Castro's spionnagedienst is uitnemend.
Dat heeft het geval-De Reus bewezen en het zou
zonde en jammer zijn, indien hij nu weder op de
hoogte gebracht werd van hetgeen hij zoo dubbel en
dwars heeft verdiend.
De briefschrijver uit de hoofdstad van het „Utrechtsch
da bl." schrijft
Het gekrenkte rechtsgevoel heeft bevrediging ge
vonden in de overplaatsing van den subsistuut-officier
van justitie bij de Amsterdamsche rechtbank Van
Dam naar het kantongerecht als griffier.
Mr. van Dam was lid van het parket dat een rech-
terszoon, betrapt op rijwieldiefstal, buiten vervolging
stelde en zulks, naar men vermoeden kan, op aandrang
van den vader, zijn collega.
Over deze zaak zijn niet anders dan geruchten ver
nomen. En juist hierom was men in zijn oordeel zeer
verdeeld.
Heeft nu de regeering door mr. Van Dam naar een
minder eervollen maar voordeeligen post over te plaat
sen partij gekozen? Indien ja, men zou gaarne verne
men de gronden van haar dictum. Ook al omdat de
andere betrokkene bij het geval, de ongelukkige vader,
als rechter gehandhaafd blijft en men recht heeft te-
weten in hoeverre men hem het onkreukbare vertrou
wen kan schenken dat men zich rechterlijke ambtena
ren gaarne waardig voorstelt. De overplaatsing van
dien rechter uit een der strafkamers naar een der ci
viele doet vermoeden, dat men ook hem, den ontrefba-
ren, niet vrij heeft willen laten uitgaan.
Indien deze gansche zaak duister blijft, is er iets
losgeraakt aan het prestige der Amsterdamsche rech
terlijke macht. Daarom schijnt een volledige ophelde
ring gewenschf. Juist nu de beide overplaatsingen,
waarvan de laatste duidelijk het karakter eener veroor
deeling draagt, mag niet langer worden gezwegen.
Ik vroeg eens in een boekwinkel naar een stuk
van Ibsen. Het was niet voorradig? maar, zei de be
diende, hij zou me wel helpati aan de fabelen van La-
fontaine.
Ook het boekverkoopersvak is er een dat slecht ver
staan wordt. Een goede, pientere boekverkoopersbe-
diende is even zeldzaam als een goedscherende bar
biersjongen.
Mijn persoonlijk avontuur dat mij van het geestelij
ke gehalte der jongelui in een groote boekenzaak een
slechten dunk gaf, werd verre overtroffen door de er
varing die een vriend van me opdeed.
Hij bestelde bij een goeden boekhandelaar het too-
neelwerk van mevr. SimonsMees Atie's Huwelijk en
werd vereerd met het volgende schrijven:
WelEdgeb. heer!
Het door u gevraagde boek „Atie's Huwelijk"
is op 't oogenblik niet voorhanden. Wel hebben wij
„Heilig Huwelijk" van Ingeborg M. Sick, „Een Huwe
lijk in Indië" van Mina Kurseiüan, „Een Huwelijk"
van Jan do Meester, „Eén Indisch Huwelijk" van Van
Heekeren, „Een Huwelijksleven" van Jonas Lie. Ook
heb ik nog „De Bruidstijd van Annie de Boogh" door
Steman Robbens. Kan een van deze ook dienen?
Hoogachtend, enz.
Dat slaat den man, die bij den uitgever Versluys
„Ellen, een liter smart'' (lieder) bestelde 1
GEMENGD NIEUWS.
Zaterdagmorgen heeft het dagelijksch bestuur van
den Amsterdamschen Bond van Gemeenteambtenaren
een onderhoud gehad met den burgemeester. Of hier
uit eenig gunstig resultaat voor de drie ontslagen
ambtenaren voortvloeit, valt voorloopig niet te zeggen.
In zake het ontslag van drie gemeenteambtenaren
schrijft het Hbld.
Wij vernemen, dat de heer A. Buriks de schrijver is
van het geïncrimineerde artikel „Erger dan Russisch,"
terwijl het gewraakte onderschrift onder het stukje
over een „Slecht locaal" van de hand des heeren Smit
is.
De heer Buriks, hiervoren genoemd, was voor het
dreigend ontslag gewaarschuwd en schreef toen onder
dagteekening van 28 September een brief aan zijn bei
de collega's redacteuren van Het Prinsenhof, waarin
hij ontslag nam uit gebrek aan tijd en op grond van
den toon, waarmee hij (de schrijver van „Erger dan
Russisch") zich niet langer kon vereenigen.
Voor het vroegere woonhuis van Multatuli te Nie-
der-Ingelheim, waar hij in 1887 overleed, zal een Hol
lander een gedenkteeken oprichten, dat den lien Oc
tober a.s. onthuld wordt. Vooraf zal in het Raadhuis
een inleidende voordracht worden gehouden.
Toen Zaterdagmiddag een auto met een kalm gan
getje over den Overtoom te Amsterdam reed, kwam
plotseling uit de 2e Constantijn Huygensstraat een
paard met wagen de auto dwars in flank. Een botsing
was het gevolg en de dissel van den wagen drong
daarbij den chauffeur Versteeg ongelukkigerwijze met
zoo'n kracht tegen de zijde, dat de jonge man, kermend
van pijn, moest worden opgenomen.
Zaterdagmiddag stak een jongen te Amsterdam
met zijn rijwiel op het van Hogendorpsplein juist voor
een motorwagen van de tram, de «rails over. Hij werd
aangereden en viel. Het jongemensch werd bewuste
loos naar het Ziekenhuis gedragen.
Volgens te Terneuzen ontvangen bericht heeft te
Emmerik een aanvaring plaats gehad tusschen de
schepen „Antonio" en „Elisabeth." Eerstgenoemd
vaartuig is gezonken, waarhij een schippersknecht uit
Iloek met zijn vrouw en hun kindje zijn verdronken.
Te Oud-Vroenhoven is Zaterdag een kind van ruim
5 jaar, dat op het veld speelde, door een kar, die dooi
den grootvader bestuurd werd, en die het kind niet be
merkte, overreden en gedood.
In een woning te Rotterdam trok de dochter met
haar rok Zaterdagavond bij ongeluk een brandend pe-
troleumtoestel van een tafel. Het vuur bleek zich me
degedeeld te hebben aan haar rokken. Zij liep de
straat op, waar haar brandende kleeding gedoofd
werd, doch zij had zoodanige brandwonden aan onder
lijf en beenen gekregen, dat haar overbrenging naar
het Ziekenhuis noodzakelijk was.
Binnenkort zullen de leden van den RijkswerkliedoL-
bond, die tevens groeps vertegenwoordiger cf plaatsver
vanger zijn, door middel van h-t hoofdbestuur van
dien bond hun ontslag bij da verschillende autoriteiten
officieel indienen. Dit voornemen staat in verband
met de besprekingen op de laatste bondsvergadering
omtrent het standpunt van den Bond Un aanzien van
groepsvertegenwoordiging, welk standpunt door het
referendum is bekrachtigd. De Rijkswerkliedenbond
is cl. van meening, dat de groepsvertegenwoordiging
in vele gevallen de vakorganisatie verdringt, hetgeen
hij oor de behartiging der vakbelangen nadeelig acht.
Bij de ontslag-aanvrage zullen verschillende feiten, die
dit moeten illustreeren, vermeld worden.