DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en tiende jaargang.
1908.
DINSDAG
1 DECEMBER.
Voorbereidend militair
onderricht.
No. 281.
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Groote
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
B i N~N~ EN LAN D.
Telefoonnummer 3.
Tweede Kamer.
Gasontploffing.
Standbeeld.
Uit Bennlngbrosk.
Uit Koedijk.
De ramp b(J Terschelling.
Tuberculose museum.
ALKMAARSCHE COURANT.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR,
brengt, naai* aanleiding van een desbetreffende circu
laire van den heer Commissaris der Koningin in deze
provincie, ter kennis van belanghebbenden, dat het
onderzoek naar de geoefendheid van:
lo. 1 o t e 1 i n g' e n, die dingen naar het bewijs, het
zij voor militaire bekwaamheid; hetzij voor lichamelij
ke geoefendheid, dan wel voor beide;
2o. jongelieden, die dingen naar het "getuig
schrift, vereischt tot het aangaan eener verbintenis bij
het Reservekader, hetzij der Infanterie of der
Vesting-Artillerie, dan .vel der Genie.
Zal plaats vinden in het tijdvak van en met 5
tot en met 16 Januari 1909;
dat het onderzoek voor e'ken deelnemer in één dag
afloopt en voor lotelingen en jongelieden, woonachtig
en verblijfhoudende in de gemeente ALKMAAR zal
worden gehouden te HELDER;
dat tot het onderzoek uitsluitend worden toegela
ten:
a. zij, die hebben deelgenomen aan de loting voor
de lichting 1909;
b de lotelingen der lichting 1908, die, ingevolge
het bepaalde bij de tweede zinsnede van art. 99 der
Militiewet 1901, in 1909 worden ingelijfd;
c. do reeds ingelijfde LOTELINGEN,
in het genot van uitstel van eerste oefening, die,
om in aanmerking te kunnen komen voor verlen
ging van uitstel, in verband met de bepaling
van het op 2 na laatste lid van art. 92 van het K. R.
van 2 December 1901 (Staatsblad jfo. 2301, sooals dit
artikel gewijzigd is bij Iv. B. van 17 October 1901
(Staatsblad Ho. 234), hun bewijs van voor geoefend
heid wenschen te vernieuwen;
d. j o n g e 1 i e d e n, adspdranten-vrijwilliger vocï'
het Reservekader der Infanterie, Vest\mr-ar-
tillerie of Genie.
Belanghebbenden, die zich niet vóór den lOeu
DECEMBER 1908 ter gemeente-secretarie tot deelne
ming aan het onderricht hebben aangemeld, worden
niet tot dat onderzoek toegelaten.
Zijdie bij de schietoefeningen tot 1 erhoogivg van
's tands weerkracht een „schietbewijs" hebben verkregen,
leggen dit bij de aanmelding over.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Allernaar, 30 Nov. 1908.
ALKMAAR, 1 Dece mber.
In EngeLsche vakvereenigingskringen spree kt men
tegenwoordig druk over een belangrijk vonnis, dat Za-
terdag door het hof van appèl is gewezen. E enigen
tijd geleden heeft een lid van de Amalgamate d Society
ol Railway Servants, de groote vakvereenif ging van
het spoorwegpersoneel, getracht een beslissing te krij
gen over de vraag of een vakvereenig-ing we 1 het recht
heeft gelden van de vereenigiug uit te gev< ;n voor an
dere dan vakbelangen en of de vak vereen; igihig zich
mag aansluiten bij een politieke partij, en voor poli
tieke doeleinden gelden van de leden, mag vragen hij
wijze van hoofdelijken omslag of. 'daarvoor pen deel
der inkomsten mag besteden.
Het is namelijk gebruik iq, Engeland, dat de ve>-
kiezingskosten van de arbeiderspartij en de bezoldi
ging van hare parlementsleden worden betaald uit de
opbrengst van een hoofdelijken omslag hij verschillen
de vereenigingeu.
Het gerechtshof meende dat een vakveieeniging
z«lf mag weten noe ze haar gelden wenscht' te beslis
sen.
liet hewoste. lid liet het hierbij evenwel niet blijven.
Hij ging hij het Hof van Appèl in be-roep. En ziet
het Hof besliste Zaterdag in anderen, zin. Het heeft
uitgemaakt, dat voor politieke doeleinden geen geld
mag worden gevraagd van de vereenigingsleden en het
gebruik van gelden voor dUt doel was niet geoorloofd
Hieruit volgt, dat de voreeniging van het spoorweg
personeel zich voortaan buiten de politiek moet hou
den, d. w. z. den leden mag geen hoofdelijken omslag
meer worden opgelegd en ook uit de gewone kassen
mogen geen onkosten worden besftreden, terwijl de
volksvertegenwoordigers met meer op deze wijze mo
gen worden betaald. Veerschillende vakvereu-nigings
memschen vinden deze uitspraak zeer dwaas. Zij kun
nen er zich niet bij neerleggen, dat men gezamcnlijk
als vakv&reeniging niet zou mogen doen, wat ieder in
dividueel wel mag. doem. De leden van de vakvereeni-
ging van het spooiwegpersoneel hebben dan ook
besloten vooreerst vrijwillig deze kosten te betalen.
En dan zal men verdter zien een middel te vinden om
dergelijke heffingen wettig te maken. Natuurlijk kan
men het hoogste beroep van het IIoogerLuis inroepen.
Maar dat is duur en men is nietaeken* van den uitslag,
zoodat men de groo-te onkosten voorloopig niet durft
te maken.
Niet alleen dfe vakvereeiiigingsmenschen, maar ook
de EngelseW liberale bladen vinden het een bedenke
lijke zaak,, dat thans in beginsel aan alle vakvereeni-
gingen is verboden voor een piolitiek doel een hoofde
lijken omslag van hun leden (te hefjfen. Mocht het
Hoogerhuis dan vonnis eens bevestigen, dan zijn er,
schrijven zij, twee dingen mogelijk. In de eerste plaats
konden de Parlementsleden van staatswege bezoldigd
worden. Hiertegen valt niet veel te zeggen. Men kan
-- zooals in ons land „een schadeloosstelling" ge
ven. welke -gelijk staat met een bezoldiging. Maar dan
heeft men nog de vraag wie de verkiezingskosten moet
dragen. Er is wal bezwaar tegen, deze eveneens te
verhalen op den sta. at, ofschoon de Engelsche liberale
bladen een dergelijke regeling wenschelijk achten. In
de tweede plaats ka.u het parlement door een wet den
vokvereenigingen te hulp komen, gelijk vroeger ook
wel eens geschiedde,
In. elk geval is het een belangrijke kwestie, waarover
het laatste woord nog niet gezegd is. Zij is vooral be
langrijk in een land, waar het vakvereenigingswezen
zoo sterk is ontwikkeld, als in Engeland.
Allereerst kwam gisteren in behaïndeling' het wets
ontwerp tot goedkeuring van het arbitrageverdrag met
(l'o Vereenigde Staten van Amerika.
De heer van Idsinga (chr.-hist. Bodegraven) maak
te verschillende bedenkingen tegen do beperkte strek
king van het verdrag. Zijn hoofdbezwaar was dat
voor hfet sluiten van compromissen, uit het tractaat
voortvloeiende, niet de medewerking der Staten-Gene-
raal wórdt gevorderd; dit oordeelde spreker in strijd
met de. Grondwet. Vandaar dat hij verklaarde tegen
het ontwerp te zullen stemmen.
De minister van Buitenlandsche Zaken verdedigde-
het ontwerp voor de onteigening ten behoeve van do
opruiming van beplantingen langs den spoorweg Win
terswijk, het wetsontwerp voor het .overbrengen in he
lleer en onderhoud bij de gemeente Htreeht van een
gedeelte Rijksweg van Amsterdam naar de Belgische
grenzen.
Voorts werden aangenomen de hoofdstukken 7a en
12.
Bij de behandeling van hoofdstuk 9 betoogde de mi
nister van Koloniën o. a. naar aanleiding van des hee-
ren ter Laan's wensch, om in bestekken voor levering
ten behoeve der Koloniën arbeidsvoorwaarden op te
nemen, dat zulks van het departement van Koloniën
moeilijk kan uitgaan, aangezien men te doen heeft
met leveranties. Echter hoopte de minister des heeren
ter Laan's doel te kunnen bereiken door voorlichting
te zoeken bij de arbeidsinspectie, om zoodoende van de
mededinging te kunnen uitsluiten fabrieken, waar de
arbeidsvoorwaarden te wenschen laten.
Aan den heer van Kol merkte de minister op, dat
liet landsbelang* soms medebrengt af te wijken van het
systeem van openbare aanbestedingen. Daarna werd
hoofdstuk 9 aangenomen.
Daarna werd behandeld de suppletoire landbouwbe-
grooting voor de kosten van uitvoer en keuring van
vleescli.
De heer Duymaer. van Twist (a. r. Steenwijk) acht
te do voorgedragen regeling van den keuringsdienst
tengevolge van te groote concentratie der keuringen
nadeelig' voor vele slachterijen. Daarom wenschte hij
uitbreiding van-het keuringspersoneel.
De heer Reyne (lib. Kampen) oordeelde de wijze,
waarop de Regeering den keuringsdienst wil uitvoeren
een ramp voor de slachterijen, ja zelfs voor het land.
Een kleine uitbreiding van het personeel zal niet hel
pen. Na Januari zullen verschillende exportslachterij-
en niets meer kruinen uitvoeren. De minister beweert
wel het tegendeel, maar dit is onzin, want uitvoeren
zonder keuring* naar Engeland zal niet meer mogelijk
zijn en dit is hoofdzaak.
Spreker oordeelde, dat het in ieder geval niet aan
gaat, om de regeling reeds met Januari uit te voeren.
De heer van Wichen (katli. Haarlemmermeer) juich
te in het algemeen de strengere keuringsvoorsehriften
toe, maar meende, dat de Regeering minder overhaast
had moeten handelen. Dan zouden de verschillende
gemeenten, die bij de zaak belang hebben, gemeentelij
ke slachterijen hebben kunnen inrichten.
De heer van Dedem (chr.-hist. Zwolle opperde ook
bedenking-en tegen de voorgedragen regeling. Het ge
ven van -een Rijkskeur aan enkelen is onbillijk. Men
moet het Rijkskeur geven aan allen, die het wenschen.
Spreker achtte ook uitstel wenschelijk.
De heer Van Citters (a. r. Ede) ontwikkelde ook be
zwaren tegen het ontwerp, maar zal er toch vóór stem
men. Hij gaf echter uitstel tot 1 Mei in overweging.
De vergadering werd geschorst tot 's avonds 8 uur.
De beraadslaging over liet wetsontwerp, regelende
ne organisatie der keuring van voornitvoer bestemd
vee werd toen hervat.
De Minister van Landbouw verdedigde- het ontwerp,
opmerkende, dat de bestrijders 't voordeel van de ver
plichte keuring hebben miskend, en betoogde, dut
volstrekt niet de meerderheid der kleine exportslachte
rijen het loodje zullen leggen.
De hoeren Smeenge, van Twist, Reyne en Van De
dem repliceerden, waarna de heer Ilugenholtz vroeg,
of de regeering bereid is onder bepiaulde voorwaarden
gemeenten te subsidieeren voor de oprichting van
slachthuizen.
Bij dupliek herhaalde de minister, dat ieder keuring
kan krijgen, ook degenen, die niet betalen kunnen,
maar dan als gunst, niet als recht.
Hjt wetsontwerp werd Jaarna aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
Daarna werd aangevangen met de behandeling van
(,e begrooting van Binnenlandsche Zaken, waarbij de
heer Kooien den minister betwistte^ dat een gemeen
teraadslid openbaar ambtenaar zou zijn.
Door den heer Schaper 7s. d. Appingedam) werd ge
klaagd over de benoeming van den burgemeester van
IStumansdorp en Klaaswaal, kuiten de ingezetenen en
buiten den uitgedrukten wil dier ingezetenen, en over
het wederrechtelijk verbieden van colporteeren me7;
socialistische geschriften te Hattem.
De heer Mees (v. d. Rotterdam bepleitte een wet
telijke regeling van levensverzekeringswezen, waarna
de heer van Nispen (Rheden) aandrong op drankwets-
herziening in den zin van overgangsbepalingen voor
de betrekkingen van, hen, die voor 1881 sterken drank
verkochten. 1
De vergadering werd tegen half twaalf verdaagd tot
Dinsdagochtend 101/4 uur.
Castro.
De Parijsshe correspondent seint aan de „Rott. Ct.":
Een 'bericht van Havas uit Basse 'jTerre meldt, dat
president Castro daar aangekomen is en verklaard
heeft, dat hij zich naar Frankrijk begaf voor het rege-
lan van diplomatieke zaker.
(Basse Terre is de hoofdstad van het Fransche eiland
Guadeloupe, een der Kleine Antillen.)
Hof van Arbitrage.
Nu het Casab ïanca-geschil voor net Hof van Arbi
trage te 's-Graveilhag0 aanhangig is gemaakt, moeten
verschillende tern rijnen voor de behandeling in acht
genomen worden, waai van de voornaamste do vol
gende zijn
Veertien dagen na vaststelling van de overeenkomst
betreffende het inroep
en der gcheiflsrechtelijke beslis
sing, welke op 24 Nov «nber heeft plaats gehad, moet
worden overgegaan tot de benoeming van arbiters, te
kiezen uit de daarvoor bestaande lijst.
Elk der in het geschil betrokken Mogendheden, dus
Duitschland en Frankrijk, heeft het recht, twee scheius
rechters aan te wijzen, u uit de onderdanen var zijn
land, één uit de andere R ijken, welke vier aldu ge
kozenen den vijfden rechter benoemen.
De eerste stukken moeten overgelegd worden voor
1 Februari; de eindmemories vc 'ór 1 April d.a.v.
GEMENGD NIS. UW8.
Verdronken.
Van hst Nederlandsche driemasts chip „Halnau.
dat Zondag Vlissingen gepa.ssseul is n let bestemming
naar Antwerpen, is tijdens storm een tö-jarigen jon
gen uit de mast gevallen en verdronken.
In esn huis aan het Zieken, te 's-Grayenhage, was
gisteren de gasleiding verlegd. Daarbij schijnt een
ltk aan de aandacht der werklieden te zijn ontsnapt.
Omstreeks kwart voor zessen toch ging het gaslicht
uit en toen de bewoner een lucifer aanstak, om naar
het lek te zoeken, ontstond een geweldige ontploffing
tengevolge waarvan de man zeer ernstig aan gelaat
en handen werd gewond en zijn vrouw minder ernstig
aan de handen. Nadat dr. Polono de eerste hulp had
verleend, wer en beiden, de man in zorgwekkende
toestand, per auto naar het Gemeenteziekenhuis over
gebracht.
Misdaad
Zondagmiddag is door de politie te Arnhem aan
gehouden een Duitscher, zich noemende Wilhelm
Seiler, die zwervende werd aangetroffen. Op hem
werden gevonden f 20 m"HolIandsch geld, 420 francs
in Belgisch bankpapier, 28 lo»se diamanten, 3 parels
en 4 smaragden. Zijn vest was met bloed bevlekt.
De man beweerde alle^ in Bonn te hebben gevonden,
waar hij gezien had dat een maD, die door de politie
werd achtervolgd, een en ander wegwierp.
Standbeeld voor den Koning-stadhouder. Op het
schrijven van de gewestelijke commissie van Zuid-
Holland d.d. 28 September, waarin aan het hoofd-
<*omité verzocht werd do provinciale comités bijeen
te roepen, ten einde te beraadslagen over de wensche-
lijkheid om alsnog verandering te brengen in de be
slissing van het hoofdcomité om het standbeeld voor
den Koning-3tadhouder Willem III te plaatsen te
Breda (en niet in Den Haag), heeft het hoofdcomité
geantwoord met een weigering. Het acht een terug
komen op het genomen besluit onmogelijk enmeent
dat het zich door aan het verzoek van Zuid-Holland
te voldoen, aan de rechtmatige verwijten van vele,
o.a. ds leden van het Noordbrsbantach comité, zou
blootstellen.
Vermoedelijk zullen nu door de gewestelijke com
missie van Zuid-Holland stappen gedaan worden om
buiten het hoofdcomité om een bijeenkomst der ge-
westelijke commissiën te doen plaats hebben^
Inbraak.
Zaterdagmiddag thus komende, bemerkte cl's familie
Polak, Nieuwe Prinsengracht 79 één hoog, dat de
deur van de voorkamer openstond. Bij onderiz08k
bleek, dat door braak de linnenkast en het bu'ffet
w.iren opengebroken en daaruit ontvreemd f 5(10 aan
geld, eenige geldswaardige papieren en een zdveren
horloge met ketting. Aan een in de keus. nkast staand
gebak had de dief zich ook nog te goed gedaan. Doch
wie schetst de verbazing van inej. Polak, toen zij gis-
termergen bezig zijnde de voorkamer te stoflen, onder
de canapee de vermiste geldswaardige papieren en de
vijfhonderd gulden terugvond. Slechts het zilveren
horloge en de ketting ontbraken. Waarschijnlijk is de
dief dus ia zijne werkzaamheden gestoord toen hij de
familie Polak de straatdeur hoorde openen. Daar zij
op de trap een man tegenkwamen met een city-bag
in de hand, denken zij dat dit de „teleurgestelde" is
geweesh
Uit Winkel.
Tot lid van het bestuur der banne Winkel is
benoemd de heer A. Nobel te Lutjewinkel.
her-
Ui. Helloo.
Heden herdenkt mij. Johanna Steeman, weduwe
C. van der Kolf, alhier den dag, waarop zij sedert 25
jaren zich belast heeft met het schoonhouden, étc. der
gemeentesecretarie. Voorzeker zal het aan bewijzen
van belangstelling vcor haar niet or. breken.
UR Graft.
Tot kerkvoogd van de Ned. Herv. Kerk te Giaft is
herkozen de heer J. Bosae Wz.
Zondag 1.1. is het nieuwe kerkorgel van du bekende
firma L. van Dam ea Zonen to Leeuwarden ingewijd.
De organist J. K. Kesteioo werd bijgestaan door de
hoeren G. Welbergen en C. Gn.ftdijfc, leden der ver
eenigiug voor Kamermuziek te Hoorn, die zeer ver
dionstelijk drie nos. voor*orgel en viool (van Bach,
Tattini en Fr. Ri s ten beste guen.
Zilerdag werd door de Bond \oor Staatsp-maion-
neering, afdeeling Koedijk, eene propaganda- vergad* -
ring gt houd-ii in het café van den heer A. Bak,
aliiirr. 's Avonds te ruim 7 uur werd door den Voor
zitter, den hen* C. Beets, de drukb -zochte vergadering
geopend, waarbij hij den velen aanwezigen een welkom
toeriep, en Jen wensch uitsprak, dat deze vergadering
iu het belang van d m Bond voor Staatspensioanee-
riog zou zijn.
Daarna werd het woord geve rd door den heer F.
Netscher van Santpoort, welke rede door de aanwe
zigen met groc-te aandacht werd gevolgd.
Hierna werd nog een too.ieelstukje, genaamd
„Zooalfe 't is, en zroals 't weien moest", en eenige
voordrachten ten beste gegev n, welke étukjea door
de loden goed werden af, eïpeeld, en dan ook met
een warm applaus werden beloond.
De vergadering werd te ongeveer li1/-, ure door
den Voortitter met eenige goedgekozen woorden ge
sloten.
-v de roeiers der omgeslagen reddingboot van
-schelling, bij de poging tot redding van de
West-Te <jer Fernando, is de hoogste premie, f 20
opvarenden *w <je plaatselijke commissie uitgereikt,
per hoofd, cu ««eiers der 'vlet, die de drenkelingen
terwijl aan de van f 10 per man ia toeg kend.
redden, een beloon. de hoofdcommissie aan elk der
Bovendien schonk ot, als buitengewone belooning
toeiers van de reddingbc "««t f 10.
f 30, en aan die van de vi. zich de kosten der ge-
Ook nam het hoofdbestuur 7 nog ongesteld zjjuden
oeeskundige behandeling van den .fcu (*en r®e*er Ge
schipper der reddingboot! K. Kno^ t{K;2eggiug van
de Bser, en deed aan deze beide eene
f 10 per week gedurende hun ongesteld*. Heyeiï red-
Ter vervanging der in de branding ge* -^«*3
dingboot zal een zelfrichtenda boot alhier gestat*,
worden.
Naar de „N. Ct." meldt, heeft een Rotterdamsch
geneesheer „overtuigd dat aanschouwelijk onderricht
een der beste middelen is, om het volk het belang
de tuberculosebestrijding in te prenten„ f 200 ter be
schikking gesteld van de tuberculose-commissie der
Z iidhollandsche Vereeniging Het Groene Kruis als
bijdrage ia de kosten van het op te richten Tubercu-
lose-museum.
Twee vrouwen verbrand.
Een ontzettend ongeluk heeft zich gisteravond te
ongeveer zes uur te Amsterdam afgespeeld. Het 19-
jarig dienstmeisje Sarah Bacharach, dat bij de fami
lie Mulder, Nieuwe Prinsengracht 52, derde étage,
dient, had het ongeluk het petroleumtoestel om te
trekken. De daardoor opslaande vlam deelde zich aan
haar kleeren mede en in een oogwenk stond
brand.
zij
Op haar gegil schoot de 33-jarige vrouw des huizes,
mejuffrouw S. MulderVieyra, die met haar meisje
alleen tehuis was toe, en trachtte in de keuken de
vlammen tc blusschen. Ongelukkigerwijze geraakte zij
bij dit edele pogen zelf in brand. Beide stonden in en
kele oogenblikken in lichte laaie.
Het meisje vloog de trappen af, de straat op, waar
mannen haar aangrepen en, de ongelukkige over den
grond rollende, het vuur verder met hunne jassen
doofden. Toen droegen ze het deerlijk gehavende
lichaam, onder vreeselijk gekerm, een winkel binnen
van den heer S. Blitz. Intusschen speelde zich boven
iets ontzettends af. Uit pure wanhoop, was mejuf-
fiouw Mulder geheel in vlammen gehuld bij de buren
an twee hoog, de familie Krant, binnengeloopen. Zij
greep mejuffrouw Krant /ast, die daardoor ook in
brand geraakte, maar gelukkig wist haar man haar
los te rukken, zoodat zij er nog met een verbrande boe
zelaar afkwam.
Mej. Mulder—Vieyra sprong toen in een led, het
echtpaar Krant wierp bedden en -dekens op haar, en
zoo konden eindelijk de vlammen gedoofd worden. Ook
zij werd daarop naar beneden in de winkelzaak ge
bracht. De inmiddels verschenen brandweer verleende
den vrouwen de eerste hulp en legde de eerste verban
den. Ontzettend was haar toestand. Van beiden wa
lmde kleeren zoo goed als geheel van het lijf gebrand.
Mej. Mulder was er het ergst aan toe. Het geheele li
chaam, van hoofd tot voeten, was met zware brand
wonden overdekt en ook het gezicht ernstig gehavend.