DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. op Woensdagen 23 eo 30 December 1908. Honderd en tiende jaargang. 1908. DINSDAG 8 DECEMBER. Kaas- en Graanmarkten. BINNENLAND. No. 287. Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,—. Wonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewone advertentiën: Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. Nederlandsche vereeniging voor armen zorg en weldadigheid. Telefoonnummer 3. Tweede Kamer. Mislukt. Speelzaal te Vaals. Noodlottige brand. Een vreemde bewaarplaats. St. Nicolaas Uit Oterleek. COURANT. BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente ALKMAAR brengen ter algemeene kennis, dat de wekelijksche Kaas- en Graanmarkten in piaats van °P Vrijdagen 25 December (1ste Kerstdag) en op I Januari (Nieuwjaarsdag) zullen worden gehouden Burgemeester en Wethouders voornoemd, G. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. Alkmaar, 26 Nov. 1908. Armenzorg en weldadigheid! Vooral in dezen tijd des jaars worden wij telkens herinnerd aan de gedach ten, welke deze woorden vertolken. Slechts harteloo- zen gevoelen bij die woorden niets. Laten er nu wezen die droomen van het land der be lofte, van een paradijstoestand, waarin geen nood druft, geen stoffelijk lijden meer zullen gevonden wor den, waarin is opgeheven de thans vaak schrille, uit- turtende tegenstelling tusschen overdaad en armoe, tusschen alles bezitten en het noodzakelijkste derven! die toekomst Ugt in elk geval zóó in de verte, dat het maar 't verstandigst en het meest menschelijk is, te rekenen met het heden en in te grijpen in een dikwerf zoo droeve werkelijkheid. De arbeid der praktische, werkdadige menschenliefde, de taak van barmhartig heid bewijzen, ze zijn broodnoodig in een wereld, waar in veel wordt ontbeerd door menschen, die toch men- schen zijn als gij en ik, met dezelfde nooden en be hoeften. Hoe groot uiterlijk de verschillen tusschen menschen onderling moge wezen: in de diepte zijn w'allen één. 't Vraagstuk der armenzorg is ééne der meest inge wikkelde en verdient immer de aandacht van denken de, Tan ernstige menschen, van hen die een hart in zich omdragen. Meewarigheid en barmhartigheid zijn twee zaken. Alle armenzorg, die dezen naam mag dragon, eischt naast een warm gemoedeen koel hoofd, een gezond oordeel, een ruimen blik, veel men- schenkennis. Ze heeft iets van een kunst en weten schap beide. Ze eischt persoonlijke toewijding naast gemeenschappelijk handelen. Deze dingen staan vast: er wordt veel geleden en veel geholpen; er wordt meer gegeven dan geholpen. Dit moeten w' allen in ons geheugen prenten geeft nooit geld aan onbekenden; geeft nooit geld aan onbekende instellingen, aan alle hulp verleenen ga vooraf streng onderzoek. Wie deze grondstellingen niet met der daad toont te belijden, sticht veel kwaad door slechts te handelen uit gemakzucht, uit medelijden, in een opwelling van het oogenblik. Het gevoel sta onder de tucht der re de! Ons denken, ons hart, ons geweten, moeten ook op het terrein van armenzorg een drieëenheid vormen. Er is op het gebied van armenzorg hoog noodig méér sa menwerking, méér eenheid. (Men leze ook met 't oog hierop eens aandachtig, wat in „Het Handelsblad" dezer dagen te lezen stond omtrent de „organisatie van werkloozen-zorg te Utrecht," waar 25 Nov. geopend werd het „Centraal Werkloozen-Bureau.") Een hoogst belangwekkende vergadering werd de vorige maand te Amsterdam gehouden. De eerste samenkomst nl. der „Nederl. vereeniging voor armen zorg en weldadigheid," aan welke reeds groote sym pathie werd betuigd van uit Engeland, Frankrijk en Duitscliland. Zij is geen vereeniging die gaat verdeelen, wat-ver- eenigd-sterker zou wezen en méér bereiken. Integen deel: het merkwaardige feit men heeft gesproken van „een unicum" doet zich voor, dat een algemee ne, nationale vereeniging is gesticht in April j.l., die wil verbeteren de armenzorg in Nederland en tot wel ke al behooren mannen van allerlei richting op staat kundig en godsdienstig gebied. Niet dat andere ver- eenigingen in haar .zullen opgaan of haar zelfstandig heid moeten prijsgeven. Wie eigen wijze van arbeiden wil volgen, doe het. Deze nieuwe vereeniging bedoelt: verbroedering yap alle richtingen, een samenwerken Van menschen met de meest onderscheiden overtuigin gen. Eigen inzichten met die van anderen vergelij ken, winst doen met anderer ervaringen; eigen onder vinding meedeelen. Eenheid waar deze mogelijk is, méér waardeering van niet' omhelsde meeningen. Naar de inzichten dezer nieuwe vereeniging zal geluisterd worden. In de „Tweede Kamer"-zitting van 1 dezer, kwam even ter sprake de herziening der „Armenwet" en toen werd gewezen op het loffelijk streven der pas gestichte vereeniging. De minister van „Binnenland- sche Zaken" die z'n sympathie voor de zaak toonde door bovenbedoelde eerste vergadering bij te wonen verklaarde, voornemens te zijn het advies der vereeni ging in te winnen. Ieder die met armenzorg zich bezig houdt, sluite zich bij de vereeniging aan en bezoeke hare vergade ringen. Zich onthouden, d.i. toelaten dat wellicht een meening, welke waarde heeft, niet verkondigd wordt, dat in een richting wordt gedreven, die men niet de juiste acht. Men oefene invloed en men moet willen leeren. De bloei der vereeniging zal op den duur ten goede ko men aan de armenzorgers, aan de armenzorg, aan de armen. 't Is dus te hopen dat altoos méér personen, armbe sturen, diakonieën, liefdadigheidsgenootschappen zich bij baar aansluiten, om door samenwerking een beter armenzorg allengs te verkrijgen, 't Begin is al belo vend velen en tal van instellingen 159 reeds tra den al toe. Op de eerste vergadering tot mijn blijdschap ook bijgewoond door 2 afgevaardigden onzer Ev. Luth. dia- konie werden belangrijke onderwerpen besproken: „Samenwerking en trouw aan eigen beginsel; Samen werking en eerbied voor anderer overtuiging; Samen werking in het belang der armen; Samfenwerking en de overheid; Samenwerking en onze volkseenheid; Sa menwerking ter beoefening der naastenliefde. Op 't slagveld waar d'armoe wordt bestreden, mceten verge ten worden alle kibbelarijen en twisten, alle godsdien stige en staatkundige ook. Daar trede aan het licÈt: de eenheid boven alle verscheidenheid! Samenwerking en eenheid, ondanks alle verschil. Aller erkenning dat de armenzorg gebrekkig is, vormt een band van eenheid. Aller verlangen on. de armenzorg te verbeteren, legt een band tusschen menschen van allerlei overtuiging. Het streven naar verbetering spreekt van geloof en vertrouwen in de toekomst Werkdadige naastenliefde is een dochter van ech ten godsdienst, van ware vroomheid. Dat allen de nieuwe vereeniging blij en hoopvol be groeten! Zij worde een zegen voor de nooddruftigen, een zegen ook voor allen die aan armenzorg zich wij- den! J. F. T. A. Bij het voortgezet algemeen debat over d afdt-elmg lager onderwijs besprak de heer Ketelaar (v.-d. Amsterdam V) zijne rede van Vrijdag vervolgende, allereerst de uitvoering van het salariswelje van minis ter Rink. Spreker betoogde, dat verschillende geme mten het geld, gegeven voor salaris-verbetering voor onder wijzers, eenvoudig aanwenden ten voordeelo van de gemeentekas. Zoo ia aan Assen f 2975 uitgekeerd, en de eenige verbetering aldaar in de positie der onder wijzers aangebracht, is, dat niet i:a elf maar na tien jaar de vierde traktementsverhooging ingaat. Spreker drong daarom bij den minister aan om te bevorderen dat in gemeenten, waar de salarissen nog slecht zijo, deze verbeterd worden. Spreker critiseerde vervolgens, dat men te Rotter dam door het aannemen van eene motie besloten heeft dat eene gehuwde onderwijzeres ontslag moet nemen. Spreker betoogde, dat dit in strijd is met de wet, en hij hoopte dat het Rotterdamsche besluit zal vernie tigd worden. Bij voorbaat bestreed spreker een eventueels wets- wijziging, waardoor gehuwde onderwijzeressen zouden worden ontslagen. Spreker bestreed voorts nadrukk-lijk de bekende in Drente genomen proef m»t openlucht-spil. Sprekers gtief was niet gericht tegen de proef zelve, maar tegen de wijze waarop die proef is genomen. Onpae- dagogiseh noemde spr. het dat a&n gymnastiek-onder- wijzers in bijzjjn van de kinderen, die als materiaal mosten dienen, opleiding tot spelleiders wordt gegeven. Maar wat de zaak nog erger maskt, is, dat die op leiding wordt gegeven door militairen, d e, na 52 uren onderricht van den heer Dautselasr te Utrecht te hebben ontvangen, bekwaam zijn verklaard tot het geven van les in openluchtspel aan onderwijzers. Lettende op al hetgeen in deze zaak is geschied, bleek volgens spreker, dat het trouwens niet om open luchtspel zelf is te doen maar ter wille van het mi litaire doel en dit deel zullen officieren en onderof ficieren bij hun lesgeven voor oogen hebben. Volgens spreker moeten militairen buiten de school worden gehouden. Tegen openluchtspel zelf was spreker niet maar hij wenschte tot dit doei bijvoorbeeld Z.tardsg- middag-curauss tl te geven door gymnasti-konderwij- zers aan onderwfizera en onderwijzeressen. De lieer V e r h e ij (1. u Rotterdam III) vatte de neutraliteit der openbare school niet zoo streng op, dat daardoor ieder Bijbelsch verhaal op school zou moeten worden verboden. Spreker was vóór de uitbreiding van den leerplicht tot 14 jaar. De proef met het open luchtspel als_ in Drenthe genomen, had niet sprekers onverdeelde instemming. De heer van W ij n bergen (kath. Eist) verde digde 's ministers standpunt in zake het lager onder- wijs in de gegeven omstandigheden. Dat de minister j op dit oogenblik niet overgaat tot de oprichting van een nieuwe kweekschool voor onderwijzers, achtte spre ker ook zeer begrijpelijk. De heer Schokking (chr.-liist. Harlingen) sloot zich aan bij den aandrang tot verbetering der normaallessen en ontkende, dat er sprake is van on eerlijke concurrentie tusschen de toelating op de open bare en de bijzondere school. Ten aanzien der Leerplichtwet stond spreker op het zelfde standpunt als dat de heer Kooien innam. Spreker beweerde voorts, dat de school de groote fac tor moet zijn om de tuchteloosheid der jeugd tegen te gaan. De heer Goeman Borgesius (lib. Enkhui zen) bepleitte verplicht herhalingsonderwijs en uit breiding van den leerplichtigen leeftijd, waarvoor ook aan de rechterzijde voorstanders zijn. De heer T y d e m a n (1. Tiel) achtte het oogen blik bij uitstek geschikt van een afwachtende houding aan te nemen. Welke de gevolgen zijn van het nieuwe regime valt niet te overzien. Maar dat de wet-Kuyper groote verandering zal brengen is onbetwistbaar. De heer De Waal M a 1 e f ij t (a. r. Breukelen) verdedigt het afstaan van gemeentelokalen aan bijzon dere scboolvereenigingen voor baar onderwijs. Met warmte beveelt hij dit denkbeeld bij den minister aan. De Minister van Binnenlandsche Zaken (de heer Heemskerk) beantwoordt de sprekers die over het lager onderwijs het woord hebben gevoerd. Hij gaat slechts op de hoofdzaken van het debat in. De heer Troelstra (s. d. Amsterdam III) maakt een paar aanmerkingen tot den heer Schokking, die zich heeft uitgelaten over hetgeen spr. in zake den toon van sommige onderwijzers heeft gezegd. Spr. concludeerde dat we moeten komen tot een al gemeene volksschool, waar alle kinderen des volks el kander ontmoeten. De heer De Savornin Lobman (c. h. Goes) repliceerend, merkt op dat hij in geen enkel opzicht van houding is veranderd. Hij zet die houding nader uiteen. Hij blijft de uitlegging door Minister Rink aan de wet gegeven inzake de neutraliteit der openba re school als een stap in de goede richting beschouwen, hoewel hij als jurist er niet ten volle mee kan instem men. De heer van Wijnbergen hoopt dat de heer Bos op den ingeslagen weg zal blijven voortgaan, ook na den aanval door mr. Troelstra op hem gericht. De vrees dat de gegoede kinderen de openbare school zullen verlaten en de socialistische onderwijzers zullen wor den geweerd is ongegrond. De algemeene beschouwingen over de afdeeling la ger onderwijs worden gesloten. Te kwart voor éénen wordt de vergadering gesloten en verdaagd tot heden 12 uur. Er waren nog.vijf leden tegenwoordig GEMENGD NIEUWS. Plsuisse. Te Amsterdam onder dagteekening 10 Nov. ontvan gen berichten omtrent den gezondheidstoestand van den zanger J. Louis Pisuisse wijzen op belangrijke verbetering. Het geschonden fabrieksgeheim. „De E abrieksbod e," het weekblad van de Ne derlandsche Gist- en Spiritusfabriek, deelt over het schenden van een fabrieksgeheim aan die inrichting liet volgende mede: Van het stelen van een fabrieksgeheim is geen spra ke, al is de handeling van den ontslagene ergerlijk ge noeg. Misbruik makende van den hem opgedragen werk kring, heeft hij gegevens verzameld, betrekking heb bende op de fabricatie, niet alleen rakende het werk, dat hem was opgedragen, doch op slinksche wijze fa- briekslokalen bezoekende, waar zijn arbeid hem niet riep. Hij wist, den schijn aannemende, dit voor zijn werk noodig te hebben, van anderen inlichtingen te verkrijgen, die hem waardevol toeschenen. Hij deed dit, om van die gegevens gebruik te maken in een bui- tenlandsche fabriek. Terugkomende uit het buitenland, wilde hij weder aan den arbeid gaan, hoewel reeds een overeenkomst met de concurreerende firma was geslo ten. Zijn bewegingen waren niet geheim gebleven, zoodat hij ter verantwoording werd geroepen, en toen bevon den werd, dat bij in het bezit was van allerlei aantee- keningen, betrekking hebbende op zaken, niet tot zijn werk behoorende, doch in zijn oog van gewicht. Geen wonder waarlijk, dat hij onmiddellijk oneervol werd ontslagen. Van Texel. Beroepen te Den Up en Landsmeer ds. J. Scherpen- liuysen te Den Hoorn. Inbraak Gen jóngen te Amsterdam zag Zondagavond door een kiertje van het neergelaten winkelgordijn, dat een insluiper bezig was zijn slag te slaan bij den sigaren handelaar I'. Kramer, Prinsengracht hoek Laurier gracht, aldaar. Hij waarschuwde aanstonds de politie en deze slaagde er in den man op heeterdaad te be trappen. De straatdeur was ongesloten en in de woon kamer brandde liet gaslicht laag. Alles, tot zelfs het bed, was overhoop gehaald. Achter de toonbank lag de dief op zijn knieën. Ilij verzette zich hevig tegen zijn arrestatie, zoodat zelfs een der ruiten ingedrukt werd, maar zijn tegenstand was vruchteloos. Hij werd naar het bureau Lauriergracht geleid en opgesloten. Bij zijn fouileering bleek hij in liet bezit te zijn van een breek ijzer, een aantal loopers, eenig- geld en eenige gouden en zilveren sieraden, die door den lieer Kramer als zijn eigendom werden herkend. Eenige uren later gelukte het der politie ook een handlanger, die aan de overzijde van de gracht op den uitkijk had gestaan, in verzekerde bewaring te stellen. Door de politie te Vlissingen is aangehouden een Duitscher, die Zondagavond van het Duitsche stoom schip „Admiraal", liggende aan de reede aldaar, over boord was gesprongen en naar den wal gezwommen. Genoemde Duitscher was onder geleide op zijn reis naar Duitecbland, omdat hij nog eenige jaren tucht huisstraf moest ondergaan, Hij is ter beschikking gesteld van de justitie te Middelburg. Onder de tram. Zaterdagavond om half zeven uur, toen een man uit de Hazelaarstraat op den Maliesingel, bij de Abstederbrug te Utrecht, de electrische tram verliet en nog over de rails wilde steken voor een tram, komende van de tegenovergestelde richting, was ge passeerd, hoewel hij door zijn broer, die in zijn gezelschap was, gewaarschuwd werd dit niet te doen, werd hij gegrepen en overreden. Des avonds is hjj om half tien overleden. Bekneld geraakt. Te Enschedé geraakte een meisje bekneld tusschen een in beweging zijnden tramwagen en een paal der electrische geleiding, met het treurig gevolg, dat 6 harer ribben werden gebroken en de linkerschouder werd ontwricht. Zooala voor eenige maanden medegedeeld werd, wordt te Vaals vóór een hotel, waarin eenige jaren geleden, toen de speelclubs er nog hoogtij vierden, de speelclub „de Vereeniging" gevestigd was, gepost door de koninklijke marechaussée'a met dit even ver blijdend als verrassend resultaat, dat slechts op enki le avonden in de week het licht in de speelzaal werd ontstoken, wachtende op bezoekers die niet meer een kansje durfden wagen. De bewoner van het hotel moet zich over dat posten tot den minister van Justitie hebben gewend. Hij kreeg evenwel nul op het request. En nog maar steeds duurt dat posten voort. lederen dag van 3 tot 10 uur 's avonds schildert een masechaussée voor de ex-speelzaal. Dat duurt nu reeds van het begin van dit jaar af en op last van den procureur-generaal bij het Bossche Hof. Men zegt, dat tegen Februari de post voor het hotel zal worden ingetrokken, De marechaussées zelf zullen met het intrekken der bestaande order niet het minst verblijd zijn. De speelgelegenheden zullen dus waarschijnlijk in Vaals voorgoed tot het verleden behooren (Centrum). Gisteravond omstreeks elf uur brak brand uit in den sigarenwinkel van den heer Albert Sauer, Ferdi nand Bolstraat 150, bij de Ceintuurbaan te Amster dam. De vlammen sloegen fel naar buiten, zoodat de winkel geheel uitbrandde eu de bovenverdieping ook aanzienlijke schade verkreeg. Een viertal kinderen van een gezindat boven dezen winkel woonde, werden gered door den heer D. Morees, die daar toe vallig passeerde, en den vader, een bakker van beroep. Ten men het vuur gebluscht had en ook een on derzoek in de naastgelegen perceelen instelde, bleek, dat op een verdieping van een perceel, tengevolge van den dikken rook, drie volwassen personen op den vlo6r lagen, waarvan twee reeds zielloos. De derde werd kermend van de pfin en in gLnden toe stand naar beneden gedragen en per automobi») naar h t gasthuis gebracht. De bewoners taeeten P*róo- Vermoedelijk is de nog levende een commensaal. De oorzaak is tot nu toe onbekend. Zondagavond is aangehouden en naar het politie bureau in de Witte de Withstraat te Rotterdam ge bracht de dienstbode J. K. die van den wijnhandelaar S. J. II. f6 zou hebben gestolen. Op het politie bureau in de Witte de Withatraat vielen de gestolen guldens uit het kapsel van de ontrouwe ienstbode. Daarin had zij ze verstopt. Op de Studentensociëteit te Delft heeft Zaterdag avond St. Nicolaas aan 1233 behoeftige kinderen, welgeteld, een feestavond bereid. De zalen daverden van plezier, al was dan het karakter der feestvreugde, anders dan dat, hetwelk gewoonlijk eigen is aan de vroolijkheid van de &oos. Uit Harenkarspel. Tot voorzitter in den Woudmeerpolder onder deze gemeente is den 7 dezer herkozen de heer J. Stam Jz. te Oadcarspel. Gistermorgen trof een werkman, die met een zoon van den baas de kalverbokken in de orde maakte, het ongeluk, dat hij een si.-.* met den slei op zijn linker hand kreeg, juist toen hij de paal een we nig terecht wilde zetten. De hand werd hevig getroff t. D-delijk werd de geneesheer geraadpleegd, die de wond zuiverde en verbond. Jammer dat de Ongevallen wet niet in zulke gevallen voorziet; want de getroffene zal eenige weken rust moeten nemen. Des te meer komt ook ou weer uit, hoe hoogst nuttig de vereeniging „Onder linge hulp bij ziekten" hier werkt, waarvan deze j atiënt lid is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1908 | | pagina 1