DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
op Woensdagen 23 en 30 December 1908,
No. 288.
Honderd en tiende jaargang
1908.
WOENSDAG
9 DECEMBER.
Kaas- en Graanmarkten.
Voorbereidend Jmilitair
onderricht.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
BINNENLAND.
Telefoonnummer 3.
Emser Water (Kranchen)
Tweede Kamer.
Nederland en Venezuela.
Prov. Staten van Noord-Holland.
Tentoonstelling te Brussel In 1910.
RECHTZAKEN.
Arrondissements-Rechtbank te Alkmaar.
26 CENT PER HEELE KRUIK.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente
ALKMAAR brengen ter algemeene kennis, dat de
wekelijksche Kaas- en Graanmarkten in piaats van
op Vrijdagen 25 December (1ste Kerstdag) en op
1 Januari (Nieuwj larsdag) zullen worden gehouden
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 26 Nov. 1908.
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt, naar aanleiding van een desbetreffende circu
laire van den heer Commissaris der Koningin in deze
provincie, ter kennis ven belanghebbenden, dat het
onderzoek naar de geoefendheid van:
lo. 1 o te 1 in gen, die dingen naar het bewijs, het
zij voor militaire bekwaamheid, hetzij voor lichamelij
ke geoefendheid, dan wel voor beide;
2o. jongelieden, die dingen naar het getuig
schrift, vereischt tot het aangaan eener verbintenis bij
bet Reservekader, hetzij der Infanterie of der
Vesting-Artillerie, dan wel der Genie.
Zal plaats vinden in het tijdvak van en met 5
tot en met 16 Januari 1909;
dat het onderzoek voor e'ken deelnemer in één dag
afloopt en voor lotelingen en jongelieden, woonachtig
on verblijfhoudende in .Ie gemeente AT/KMA AT? ZUI
worden gehouden te HELDER;
dat tot het onderzoek uitsluitend worden toegela
ten
a. zij, die hebben deelgenomen aan de loting voor
de lichting 1909;
J) de lotelingen der lichting 1908, die, ingevolge
het bepaalde bij de tweede zinsnede van art. 99 der
Militiewet 1901, in 1909 worden ingelijfd;
c. de reeds ingelijfde LOTELINGEN,
in het genot van uitstel van eerste oefening, die,
om in aanmerking te kunnen komen voor verlen
ging van uitstel, iu verband met de bepaling
van het op 2 na laatste lid van art. 92 van het K. B.
van 2 December 1901 (Staatsblad No. 230), zooals dit
artikel gewijzigd is bij K. B. van 17 October 1901
("Staatsblad No. 234), hun bewijs van voorgeoefend
heid wenschen te vernieuwen;
d. jongelieden, adspiranten-vrijwilliger voor
het Reservekader dei Infanterie, Vesting-ar
tlllerle of Genie.
Belanghebbenden, die zich niet vóór den lOeu
DECEMBER 1908 ter gemeente-secretarie tot deelne
ming aan het onderricht hebben aangemeld, worden
niet tot dat onderzoek toegelaten.
Zij, die bij de schietoefeningen tot ter hooging van
's lands weerkracht een „schietbeivijs" hebben verkregen,
leggen dit bij de aanmelding over.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Alkmaar, 30 Nov. 1908.
man, die zoo graag president zou willen zijn), welke
luide verkondigde: „Ik heb liet." En zijn blad de
„American gaf een uitvoerig verslag van het onder
lioud, dat de heer Hale met den Keizer had gehad.
Het verslag was naar gezegd werduit Londen
overgeseind en het bevatte dingen, die uit het Centu
ry-artikel waren geschrapt. In het uittreksel stonden
zeer veel bittere opmerkingen, welke de Duitsche Kei
zer had geuit jegens Engeland, dat door zijn verbond
met Japan verraad had gepleegd ten opzichte van het
blanke ras. Ook was daarin sprake van een verbond
tusschen Amerika en Duitschland, dat gericht zou zijn
tegen Japan.
De heer Hearst had succes. Maar de „World" nam
dadelijk revanche. Dit „gele" blad bevatte den volgen
den dag eveneens een Hale-interview. De redactie ver
klaarde brutaalweg dat zij dat artikel reeds geruimen
tijd in haar bezit had gehad, maar dat zij zich ver
plicht h^Ö gevoeld, het niet te doen verschijnen. Nu de
„American zoo onbescheiden was geweest om tot
openbaarmaking over te gaan, gevoelde de World-re-
dactie zich van hare verplichting ontslagen. De in
houd van het World-artikel was natuurlijk nog pak-
kender en sensationeeler. De Keizer zou den heer Ha-
Ie na het avondmaal hebben gesproken en zou daarbij
in een meer dan opgewekte stemming geweest zijn!
Over Koning Eduard was hij evenwel bijster slecht te
spreken. Zijn oom had hem jarenlang achtervolgd en
het hem lastig gemaakt, en dat moest nu ophouden,
desnoods door een oorlog, dien hij niet vreesde, want
Engeland was in verval en Duitschland had door het
luchtschip van Zeppelin een grooten voorsprong.
De heer Hale verklaarde echter onmiddellijk dat
Ik ide uittreksels uit den duim gezogen waren. Maar
vele Amerikanen bleven desondanks geloof hechten
aan hetgeen hun courant had geschreven!
ALKMAAR, 9 December.
De nadere bijzonderheden, welke thans bekend wor
den over het niet-gepubliceerde Kaiser-artikel werpen
een eigenaardig licht op Amerikaansche dagbladtoe-
standen. Men herinnert zich, dat Century, een zeer
bekend New-Yorksch maandschrift een artikel over
den Duitschen Keizer van den schrijver Hale had aan
gekondigd, dat in liet Decembernummer zou verschij
nen. Het artikel verscheen niet, maar wel verscheen
ei in de „Herald, een courant voor de meer-ontwik-
kelden, een artikel met vette bovenschriften (scare-
headings), waarin werd verteld, waarom de bijdrage
van Hale was ingehouden. Er zou heel veel leelijks
uit 's-Keizers mond zijn opgeteekend over den Paus en
(.en Engelsehen' Koning, terwijl er door den Keizer
veel goeds was gezegd van president Roosevelt en de
Amerikanen. De andere Amerikaansche bladen moes
ten nu de „Herald" overtroeven. Als losgelaten
jachthonden gingen ze aan het speuren. De „onthul
lingen" volgden elkaar in snel tempo. Het eene blad
had nauwelijks gemeld, dat een Duitsch hoogleeraar
als tusschenpersoon was opgetreden en openbaarma
king van het artikel had voorkomen, of een ander wist
uit de beste bron medetedeelen, dat het Duitsch© mi
nisterie van buitenlandsclie zaken publiceering verbo
den had.
Toen deze kleine jacht het publiek begon te verve
len, nam de groote een aanvang. „Waar is het arti
kel?" vroegen de lezers, die daarin meer belang stel
den dan in de wetenschap, waarom het artikel niet
was verschenen. En met nog grooter hartstocht gin
gen de New-orksche bladen aan het speuren. Het
mocht kosten wat het wilde, maar het artikel moest
opgespoord worden. Eenige dagen bleef het kalm.
Plotseling werd de stilte verbroken door de triumfee-
rende stem van den couranteneigenaar Hearst, (de
De minister, 'e heer Heemskerk, beloofde
aan den heer Ter Laan te zullen overwegen of er
meer g dijkheid is te brengsn in toelagen voor ver
blijf en bureaukosten aan arrondissements-scboolop-
zieners.
De hoeren R o o d h u y z en, TerLaanenTreub
betoogden de< billijkheid] van het geven van schade
vergoeding aan leeraren, die deor opheffi ig van nor
maallessen, wegens het maken van geconcentreerde
rijks-normaallessen, geldelijk nadeel leden.
De mji n i s t e r antwoordde, dat nog niet is uitge
maakt of deze person, n pensioengerechtigd zijn. Hier
omtrent wordt nog overleg gepleegd met den minister
van financiën. I idien beslat wordt, dat zij geen recht
of pensioen hebbeD, dan hebben zij ook geen aan
spraak op wachtgeld. Echter zal de minister in dat
geval ten bate van dezedeeraren eena regeling over
wegen van q ïasi wachtgeld, evenals met de schutterg
vergoeding het geval is geweest.
Aan den heer Ter Laan antwoordde de m i n i s-
t e r, dat hjj bezig is met eeno verbetering van de
regeling van),de Rijksnormaallessen. Het leerplan van
alle lessen te brengen op het peil van Rijksnormaal
lessen, oordeelde de minister vooralsnog niet in over
eenstemming met den feitelgken toestand.
De heer Hugenholtz bepleitte o. a. voor on
derwijzers aan rijks-lager scholen in de koloniën dar
Maatschappij van Weldadigheid eene verhooging van
maximum-jaarwedde van f 925 tot f 1000.
De minister antwoordde niet V6rder te kunnen
ga^n dan tot f 95). Verder beloofde hij aan den af
gevaardigde overweging van diens wenseh om aan de
hoofden dezer scholen vergoeding voor bij-^kten te geven.
Aan den heer Duymaer van Twist zegde de
minister toe te zullen overwegen meer steun aan
de school voor schipperskinderen, indien, ca overleg
met desbetreffende autoriteiten, de noo..zakelijkheid
d .artoe blijkt.
De heer v. d. Velde (a.-r.) bestreed het amendement.
Het huis „Lambert van Meerten" i3 geen eoncurree-
rend museum, t Is ook geenszins de bedoeling, om 't
tot een tweede Rijksmuseum te maken.
De minister bestreed het amendement.
Het werd daarna aangenomen met 38 tegen 34
I stommen.
Bij lic't verder debat lichtte de heer Schaper (s.-d.
Apjpingedam) een amendement toe, om den begroo
tiqgspost voor uitgaven en subsidiën voor onderne
mingen van wetenschap en kunst en hare aanmoedi
ging, te verhoogen met 5150, met de bedoeling de
subsidiën aan de openbare leeszalen ook in 1909 te
verieenen en wel op den voet van het loopende begroo-
t inga jaar.
De heer de Visser (elir.-kist. Leiden) wilde in be
ginsel de openbare leeszalen wel steunen, omdat het
zijns inziens hier geldt een hoogst nuttige volkszaak.
Maar dezen steun wilde spreker alleen verieenen onder
voorwaarden, dat er zekerheid bestaat, dat de samen
stelling van het bestuur niet eenzijdig is en de lees
zaal Zondagsvoormiddags gesloten is. Spreker was
echter in beginsel tegen steunverleening door middel
van een amendement. Hij dacht er evenwel over, om
de Kamer zich toch principieel over de zaak te doen
uitspreken.
De heer Drucker (v.-d. Groningen) betoogde het
groote nut van openbare leeszalen en stelde in het
licht, dat de behoefte daaraan sterk klimt, wanneer
men slechts let op het toenemend aantal bezoekers.
Voor een kleine Rijksbijdrage aan het particulier ini
tiatief bestaat dan ook alleszins reden. Spreker hoop
te, dat in deze zaak een votum zal worden genomen,
waardoor ook voor dit jaar nog steunverleening moge
lijk is.
De heer van Karnebeek (lib. Utrecht I) verdedigde
in gelijken geest de subsidieverleening.
heer van uuren (kath. Zevenbergen) keurde
s ministers standpunt goed. Men mag den minister
dankbaar zijn dat, hoewel hij verleden jaar voor schrap
ping van den subsidiepost was, toch over dat jaar van
liet gegeven krediet heeft gebruik gemaakt, om steun
te veileenen. llians moet men de Regeering echter
geen subsidie opdringen, nu de minister zegt, dat de
zaak eerst grondig moet worden onderzocht.
Een onderzoek naar de juiste wijze van de subsidie
regeling moet worden afgewacht.
De minister wilde afwachten het rapport van het in
te stellen onderzoek. Komt het tijdig in, dan zal hij
voorstellen om steun te verieenen.
De heer Schaper trok daarop zijn amendement in.
Bij de afdeeling kunsten en wetenschappen" lichtte
7 f1' ®^uers (kath. Weert) een amendement toe,
door hem met de heeren van Idsinga, Dolk, van Asch
van ijck en Smidt voorgesteld, om den begrootings-
post voor de kosten van onderhoud enz. van het muse
um „Huis Lambert van Meerten" te Delft te verlagen
i a n 8000 tot 3000. De bedoeling is geen gelden
uit te trekken, om door middel van aankoopen een
nieuw Rijksmuseum te Delft te beginnen. Dergelijke
aankoopen achtte spreker niet verstandig. We hebben
in Amsterdam, Leiden en 's-Gravenhage genoeg na te
rijden.
De begrooting wordt zonder stemming aangenomen.
De heer De Savornin Lohman stelde voor het afdee-
mgsonderzoek van de Mijnwet-Van Kol heden niet te
doen plaats hebben.
Conform besloten.
Aan de orde is de begrooting der Algemeene Lands
drukkerij voor 1909.
De begTooting wordt goedgekeurd.
Heden 10V4 uur voortzetting.
Kiuter seint uit New-York:
Volgens een telegram uit Willemstad is aldaar uit
Caracas het bericht ontvangen, dat in den Kabinets
raad van Donderdag de meeningen waren verdeeld
omtrent de gedragslijn die men tegenover de Neder
landsche oorlogsschepen zou volgen, maar besloten
werd om te doen schieten op het eerste schip, dat zou
overgaan tot een onvriendelijke daad.
Gistermorgen om half elf kwamen de Staten bijeen-
Ia de eerste plaats werd goedgekeurd hat huishoudelijk
reglement van het provinciaal gesticht Duin-en bosch.
Bspaald werd, dat er Z'<1 zijn een commissie van be.
stuur, die geen toezicht h< eft te houden.
Vooraf had het lid van Gedeputeerde Staten, mr.
Van Tienen, medegedeeld, dat G ..deputeerde Staten
de amendementen overnamen, lichtte toe, waarom Ge
deputeerde Staten dit deden.
Gedeputeerde waren evenmin ais de commissie voor
een alieenheerschend directeur.
Wanneer het zoo door de Staten was begrepen, dan
was de opvatting verkeerd.
En hoewel de Siaten nu wel wat verder gingen dan
G ideputeerde, zullen deze zich niet verzetten, omdat
de practijk hun toch in het gelijk zal stellen.
Het geeeele reglement met de amendementen kwam
toen aan de orde, waarbij de heer Sjrraner vroeg, of
het voor de gelijkvormigheid niet goed zou zijn, de
beide Prov. gestichten te laten besturen en bestaan
door één commissie.
Het lid van Gedeputeerde, mr. Van Tienen, zette
uiteen, dat dat niet zou gaan.
Het zal reeds nu moeite kosten een commissie saam
te stellen voor Duin-en-bosch.
All die commissie ook nog M gerenberg voor haar
rekening kreeg, sou er geen lid voor zijn te vinden.
Er ontspon zich esuig debat over de redactie vau
artikel twee, waarin de wyse van bestaan wordt om-
Schl'eVeD,
Omtrent h. t rapport over de mwlkvoorzieaiug in
Noord-Hol. ,nd door Gedeputeerde S aten op 17 Juni
1908 bij de vergadering aanhangig gemaakt, hadden
de afdeelingen fanre meening geuit en daaruit waa
gebleken, dat vele leden meer uitkomst verwachten
van een preventief opireden der provinciale overheid
dan v n repressieve maatreg len en dat velen het
zwaartepunt van de p o inciale b moenngt-n verder
wilden zoeken in hygiënische opvoeding ysu den ver
houd, r en zijn medewerkers, aau ii een provinciale
strafverord< uing,
Bfl het afdeehijgsrapport w*ren gevoegd de vooretellen
van de bieren W. H. Vliegen en Tu. M. K telaar,
wan en h-er Wibout en v»n de hse.en D van
L yden, K. Breeba%rt Jzu. <n J. Wildschut en van
de heeren mr. V. H. Rutgers en L. Serrurier.
De heer Wibout verdedigde zij a voorstel op grond
van het antwoord, thans doo Amsterdam gegeven,
waartij werd bericht, dat de gem ente geen afdoende
regeling zal .vermogen te tr<-ffm, daar te Amsterdam
AWn melkhandel, doch geen melk winning bestaat.
Alleen de provincie kan in den toestand, die om ver
betering schreeuwt, verb tering brengen en het motief
dat het toch nut zal baten,gold voor spreker geenszins.
De heer v. d. Z inden verdedigde het voorstel-Rutgers
.8., doch zou daaraan willen toevoegen, dat de aan
te st .llen ambtenaren de noodige hulpmiddelen zullen
worden besch.kbasr gesteld.
De liberale kiesvereenigiDg te Den Helder, heeft
tot candidaat voor de Provinciale Staten (vacature-C.
S. .Taring) gasteld den heer J. J. Verfaille, aldaar.
Gisternamiddag werd in Amsterdam een vergaderin g
belegd van eenige kunstnijveraars en belangstellenden
door den heer Jac. van den Bosch, lid van het comité
van actie, hetwelk op initiatief van den voorzitter der
Maatschappij van Nijverheid voor eenigen tijd werd
gevormd, ter behartiging van de Nederlandsche be-
langen, op de tentoonstelling te Brusssel. De heer
Van den Bosch deelde den aanwezigen mede, dat leeds
bij het comité van actie in de afdeeling kunstoij verheid
toezeggingen waren ingekomen, voor ruim acht hon
derd vierkanten meter vloeroppervlak en twee honderd
vijftig meter wandoppervlak.
Hoewel opk in verband met den korten tjjd, dat
het comité in werking is, deze cijfers belangrijk zijn
te noemvD, werd het toch wenschelijk geacht, dat een
te vormen afdeelingscommissie deze aangelegenheid
verder ter hand zoude nemen.
Door deze commissie werd een circulaire opgesteld,
welke ten spoedigste aan belangstellenden zal worden
gezonden.
Zitting van Dinsdag 8 Dec.
Verduistering.
De eerste beklaagde, die heden terechtstond was
Dirk van S. Hem was ten laste gelegd, dat hij op de
veemarkt den 2en November alhier gehouden, een koe,
toebehoorende aan Pieter Kerssens en welke hij voor
dezen weg zou brengen, verkocht had.
Beklaagde bekende. Hij had de koe verkocht voor
118 en 't geld g'rootendeels verteerd.
Getuige Pieter Kerssens, landbouwer te Akersloot,
vertelde, dat hij den 2en November op de markt stond
met vee, waaronder een 21/j jarige zwartbonte bles
inet een tophorentje, die hij met een nieuw dek ver
kocht voor 135.
Bekl. zou 't beest voor hem wegbrengen naar Bur
gering op den Achterweg. Jacob Kerssens bracht een
poosje later eveneens een koe naar Burgering en be
merkte, dat^ beklaagde daar met de koe niet was aange
komen. Bij onderzoek bleek, dat deze de koe verkocht
had aan getuige Pieter Kef, veekooper te Zaandam,
die hem weer verkocht had aan Bernardus Johannes
van der Nat voor 137.50. Door de politie werd het
beest bij de veelading aan de H. IJ. S. M. in beslag
genomen.
De officier van justitie achtte het wettig en over
tuigend bewijs in deze geleverd en eischte wegens ver
duistering 4 maanden gevangenisstraf.
Mr. Moens, verdediger voor beklaagde, refereerde
zich aan den eisch van het Openbaar Ministerie.
Beleediging.
Marinus Gijsbertus E. te Alkmaar had den 26en Oc
tober den agent van politie Jacob Overaem, in de Lan-
gestraat beleedigende woorden toegevoegd, voor welk
feit hij thans 14 dagen gevangenisstraf tegen zich
hoorde eischen.
Dierenmishandeling.
i Jnn H., die, den 25en Juli met zijn kettenwagen
reed,^ mishandelde 't paard, dat er voor gespannen was
op zóó ergerlijke wijze, dat de agent van politie Pieter
Duyff proces-verbaal opmaakte en den stok, waarmee
beklaagde sloeg, in beslag nam.
Getuige Duyff verklaarde, dat het paard niet onwil
lig was, maar door de slagen waarschijnlijk pijnlijk
aangedaan, van den eenen kant van den weg naar den
anderen liep. Door den officier van justitie werd we-
gens deze dierenmishandeling 1 week gevangenisstraf
geëischt.
Wederspannigheid.
Den 12en November achtte Jan Swier, politie-agent
!e Enkbuizen het in t belang van de openbare veilig
heid. dat bij Hermanus B. aldaar, die in staat van
dronkenschap verkeerde naar 't politiebureau bracht.
Beklaagde verzette zich hiertegen evenwel hevig door
te slaan en te schoppen. Wegens wederspannigheid
straf offlcler van justitie 14 dagen gevangenis-
Diefstal.
Door Antonius Johannes D. was den Yen November
een rijwiel gehuurd bij Pieter Knol te Hoorn. Met dit
rijwiel begaf hij zich naar Zaandam, waar hij het aan
den kastelein Cornelis de Groot verkocht voor 12
Getuige dé Groot vertelde, dat beklaagde dien morgen
I'll hem kwam en zeide geld noodig te hebben voor een
uitmonstering, omdat hij naar zee wilde gaan. Be-
v aagde gaf hem 12 voor het rijwiel en verkocht het
denzelfden morgen weer voor 25. Volgens getuige
Knol was het rijwiel 50 waard. Zes maanden ge
vangenisstraf werd tegen beklaagde wegens dezen rij-
wiekhefstal geëischt.
GEMENGD NIEUWS.
Vrouwenkiesrecht In de Ned Herv. Kerk.
Het comité voor vrouwerkiesrecht in de Nederland-
schte Hervormde Kerk, bestaande uit zeven dames en
cis. Keitsma, te Noordwolde, als voorzitter, heeft aan
aüe Hervormde predikanten een circulaire gezonden,
waarin de medewerking van de predikanten wordt ver
zocht, om bij de synode van 1909 voorstellen in te die
nen omtrent vrouwenkiesrecht in de Nederlandsche
Hervormde Kerk.
