DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 2
Honderd en elfden jaargang,
1909.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
/Wonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
MAANDAG
4 JANUARI.
Onderzoek geoefendheid ter
verkrijging van militaire getuigschriften.
Uit den Raad.
BINNENLAND.
Telefoonnummer 3.
Onteigening ten algemeenen nutte.
De nieuwe vlag van H. M. de Koningin.
Volkszang.
Gasontploffing te Amsterdam.
Tongblaar.
De ramp in Italië.
ALKMAARSCHE COURANT.
Door den BURGEMEESTER der gemeente ALK
MAAR wordt
aan de jongelieden, die zich voor het deelnemen
aan bovengenoemd onderzoek hebben aangemeld,
kennis gegeven, dat zij zich tot het doen van
examen, ter verkrijging van militaire getuigschriften,
op Dinsdag 12 Januari as., des voormiddags
uur moeten melden aan de Infanterle-kazerne binnen
het Fort Erfprins te Helder.
AlkmaarDe Burgemeester voornoemd
30 Dec. 1908. G. RIPPING.
BURGEMEESTER en WETHOUDER?» van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in het ge
meenteblad van Alkmaar, Nos 278, 279 en 280, zijn
opgenomen de besluiten van den Raad dier gemeente
van 14 OCTOBER en 25 NOVEMBER IJL, waarbij
zijn vastgesteld:
lo. verordeningen op het heffen en invorderen van
schoolgelden voor het onderwijs op de openbare lagere
scholen
2o. verordeningen op het heffen en invorderen van
een recht onder den naam van marktgeld, voor het ge
bruik van plaatsen op of aan verschillende markten;
3o. eene verordening, tot regeling der jaarwedden
van de onderwijzers aan de openbare lagere scholen in
de gemeente Alkmaar.
Welke verordeningen, heden afgekondigd, geduren
de drie maanden ter gemeente-secretarie voor een
ieder ter lezing zijn nedergelegd pn aldaar in afdruk
zijn verkrijgbaar gesteld tegen betaling van 0.15,
0.121/2 en 0.15.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Het Hoofd van het bestuur der gemeente ALKMAAR,
Gelet op art. 7 der wet van 28 Augustus 1851
{Staatsblad No. 125),
Brengt ter 'algemeene kennis, dat de stukken,
bedoeld inl'artikel 6 dier wet, betreffende eene ver
ruiming van de kaasmarkt, ter gemeente-secretarie
voor een* ieder ter inzage zullen worden'nedergelegd
van 12 December a.s. af tot en met 10 Januari a.s.
en dat belanghebbenden binnen dien tijd hunne be
zwaren mondeling of schriftelijk moeten opgeven aan
het college van burgemeester en wethouders.
Alkmaar, 11 December 1908.
Het hoofd van* het Gemeentebestuur voornoemd,
G. RIPPING.
De heer de Groot zeide Woensdag.in den Raad, dat
de raadsleden mannen waren, die niet vandaag zus en
morgen zóó besloten. Dat was een mannelijk woord.
Later sprak de heer de Groot over de verbetering van
0 Héiloërbrug en betoogde, dat die verbetering voor
loc tpifif niet tot stand gebracht behoefde te worden,
wjjj in het besluit van 17 Juni niet was vermeld, dat
}jef 'n 1909 moest worden uitgevoerd en wijl men, met
het oo op gemeente-financiën bij de behandeling
der beg "rooting toch al zoo veel geschrapt had. Toen
we dit h n°r<l<;n> hebben we ons afgevraagd waar het
mannelijke van daareven was gebleven. Zacht uitge
drukt toch getuigde dat betoog van groote kwasi-naï-
viteit. In 'de v eerste plaats is het heel iets anders bij de
behandeling v an een begrooting een post te schrappen
of een genome n besluit niet uit te voeren. En in de
tweede plaats si wreekt het wel van zelf dat het nemen
van een besluit - ""i tenzÜ het tegendeel is bepaald
beteekent, dat he z.°° spoedig mogelijk wordt uitge
voerd. Over deze i heide punten behoeft niet verder ge
redeneerd te worde, Wil de heer de-Groot apostel
van de zuinigheid zij n niemand kan hem dit verbie
den. Maar afkeuring T verdient het, wanneer de heer
de Groot zijn zufnighe idsplannen hult in zoo'n kwasi-
naïef kleedje als hij Wo ensdag- deed. Dat is niet man
nelijk, niet flink, niet gi "not. Dat is nog heel wat er
ger dan vandaag zus en' norgen zoo te besluiten.
Trouwens de beer dt Groot stond in het kwasi
niet alleen. De heer Dorbt^k schaarde zich met een
kwasi-scherpzinnig argument' aan diens zijde. Hij ver
klaarde met nadruk, dat de bijlage niet staat in het
licht van het votum van 17 uluni, dat toen niet is be
sloten tot vernieuwing, maar t°t verbetering van de
Heiloër brug.
Laat ons de zaak eens bekijken aan de hand van het
verslag der handelingen van den gemeenteraad -we
gens uitstedigheid hebben wij die Juni-vergadering
niet kunnen bijwonen. Aan de orde was blijkens het
opschrifthet maken van twee nieuwe bruggen.
De beer van der Eeen de Lille bracht B. en W. hulde
voor de „verbetering" van de Heiloër brug. De heer
van den Bosch zeide o.a.„en nu wil men onze Heilo
ër brug wegbreken en vervangen door een van gewa
pend beton." De heer Vonk zag de urgentie van de
„verbetering van de Heiloër brug" niet in. De heer
Zaadnoordijk wilde „de verbetering van de Heiloër
brug" achterwege laten. De heer Boelmans ter Spill
constateerde dat de heer Glinderman „de verbetering"
van de Heiloër brug noodzakelijker achtte dan de an
dere brug. De heer Zaadnoordijk verklaarde verder:
„Een goede brug hier (tegenover de Emmastraat) is
meer urgent dan een verbetering van de Heiloër brug.
Komt 't voorstel, om 2 bruggen te maken, in stem
ming, dan zal spreker er voor stemmen."
De voorzitter zeid#: „afgescheiden van de kosten,
komt het eerst in stemming het voorstel om 2 bruggen
te maken."
De heer van Buijsen zou een deskundige willen op
dragen twee ontwerpen van een brug te maken, vol
doende aan eischen van constructie en aestbetica.
Uit bovenstaande aanhalingen blijkt, dat al deze
sprekers onder verbetering en vernieuwing van de
Heiloër brug hetzelfde verstonden. De eenige, die on
derscheid heeft gemaakt is de heer Fortuin.
„Daarna zoo luidt de slotclausule van het ver
slag wordt zonder hoofdelijke stemming goedge
keurd, dat de Heiloër brug zal verbeterd worden. B. en
W. zullen, na een deskundig advies te hebben ingewon
nen, met nadere voorstellen komen."
Het toen door B. en W. ingediende voorstel had
aesthetische bezwaren ontmoet. Over de kosten,
18.500, heeft men, blijkens het verslag, niet gespro
ken. Had de Raad in bovenbedoeld besluit willen
neerleggen, dat bij een plan voor een goedkoope
verbetering van de Heiloër brug wenschte, dan had
dat in het debat moeten kunnen worden teruggevon
den, dan had er over de hooge kosten moeten zijn ge
sproken. Nu dit, blijkens het verslag, niet het geval
is, noemen we het argument van den heer Dorbeck
quasi-scherpzinnig en we kunnen er niets anders inzien
dan een uitvloeisel van de bezuinigingsmanie.
Uit de courant heeft men zeker reeds gelezen, dat
dc verbetering van de Heiloër brug voor goed van de
baan is van een verbetering, zooals de heer de
Groot die bedoelde, wilde men blijkbaar niet weten.
Tiet vele werk, dat ingevolge een voorafgaand raads
besluit was verricht is dus tevergeefsch geweest, bet
is te niet gedaan zelfs zonder dat men bedoeld raads
besluit heeft ingetrokken. De stemming over bet voor
stel is verre van zuiver geweest. Zij toch werd beïn
vloed door het streven naar bezuiniging en door de
wenschelijkheid van het maken van een nieuwe brug
tegenover de Emmastraat. De onderteekenaren van
bet adres, waarin deze brug werd verzocht, moeten zich
in verband hiermede dan ook dadelijk maar niet te
veel illusies scheppen ten aanzien van het voorstel-
van den Bosch, over welks lot er op het oogenblik hoe
genaamd niets te zeggen is. Zij mogen in den heer
van den Bosch een warm pleitbezorger hebben diens
betoog durven we gerust bet beste noemen, dat
sinds langen tijd in de raadszaal is gehoord tegen
de leden, welke zich als hoofdtaak schijnen gesteld te
hebben, ervoor te zorgen, dat de woorden van de ge
meentelijke geldbeurs stijf aangehaald blijven, valt,
vreezen wij, met argumenten niets te bereiken. In elk
geval zal men verstandig doen indien men aan de uit-
noodiging tot B. en W. om te komen met een voorstel,
toevoegt een bedrag als maximum voor de kosten, om
bij voorbaat den pas af te snijden aan een redeneering
als deze: de Raad heeft wel besloten B. en W. uit te
noodigen een voorstel tot het leggen van een brug in
te dienen, maar niet gedacht, dat de gemeente zoozeer
over de brug zou moeten komen.
Hoe nauwkeuriger komende besluiten, die financi-
ëele offers eischen, worden omschreven en hoe meer
er, waar mogelijk, bedragen worden genoemd, des te
beter dit onder de tegenwoordige omstandigheden ge
acht moet worden.
Den voorstanders van een Héiloërbrug zouden we
wel in overweging willen geven: blaast verzamelen,
ziet zooveel mogelijk handteekeningen bijeen te krij
gen, en komt met uw argumenten voor den dag we
zullen gaarne onze ruimte afstaan aan een bespreking,
welke van invloed kan zijn op het besluit, dat de Raad
binnenkort zal hebben te nemen.
Door de instructie voor den gemeente-controleur
hebben wij eenig denkbeeld gekregen van de taak, die
dezen ambtenaar is opgedragen. Een poging van den
heer Glinderman, die bezwaren tegen verschillende ar
tikelen liad, om de behandeling van dit punt te
verdagen, faalde. Ad rem was in dit verband de
tikelen had, faalde. Ad rem was in dit verband de
vraag van den heer Pot, of er ook schriftelijke bezwa
ren tegen de instructie waren ingebracht. De heer
Glinderman vond dat echter onmogelijk, men moest
soms eerst allerlei inlichtingen vragen en dan moest
men den tijd hebben om dat te kunnen doen. Nu dach
ten we dat bet voor een raadslid niet zoo heel veel
moeite zou zijn om bijv. even bij den burgemeester aan
te loopen om de gewensclite inlichtingen te vragen. En
het staat bij ons vast dat het altijd maar amendeeren
van voorstellen tijdens de behandeling heel wat meer
tijd kost dan het schriftelijk indienen der amendemen
ten. Daarbij komt dat de heer Glinderman meestal
de amendementen op schrift voor zich heeft. Niet al
leen zou het schriftelijk indienen van amendementen
een tijdsbesparing geven, maar ook zou het -gelijk
in deze rubriek reeds herhaaldelijk werd aangetoond,
- de behandeling ten goede komen. Maar het schijnt
C-ven moeielijk, den heer Glinderman op dit punt ie
■overtuigen, als den voorzitter ten aanzien van het
doen van velschillende benoemingen op één briefje.
Blijkens de instructie, is de gemeente-controleur be
last met ongeveer alles wat de financiën der gemeente
aangaat. Hij moet gegevens verzamelen voor de sa
menstelling der kohieren van de plaatselijke directe
belastingen en het opmaken der ontwerp-kohierenbe
zwaarschriften tegen aanslagen in deze belastingen
behandelen, adviezen en beschikkingen uitbrengen en
ontwerpen; toezien op de naleving van de verordenin
gen en besluiten, tengevolge van welke rechten, loo-
uen, of vergoedingen moeten vloeien in de gemeente
ltas, onderzoek instellen naar den geldelijken toestand
van de ouders of verzorgers, die kosteloos of tegen
verminderd schoolgeld toelating vragen voor hunne
kinderen of pupillen tot de verschillende plaatselijke
inrichtingen van onderwijs; toezien op de richtige in
ning en verantwoording der markt, haven- en tolgel
den; alle rekeningen en begrootingen van administra-
tiën, welke in zijn handen worden gesteld onderzoeken
en daarover advies uitbrengen; zoodanige werkzaam
heden, betreffende andere plaatsbelastingen en fin.
aangelegenheden verrichten als hem door burgemees
ter en wethouders worden opgedragen; daartoe uitge-
noodigd, de vergaderingen bijwonen van de commissie
voor de belastingzaken, en zich, voor zoover zijn te
genwoordigheid niet elders wordt geëischt, dagelijks,
behalve zon- en feestdagen, 's voorm. van 912 en
's namiddags van 15 (des Zaterdags van 13 uur)
op bet hem aangewezen bureau bevinden.
Men ziet het er wordt veel van den gemeentelij
ken controleur geëischt, meer dan één man naar be
lmoren kan volbrengen. Bij voorbaat kan dan ook wel
gezegd worden, dat deze dienst, wanneer hij in wer
king is, uitbreiding van personeel zal vragen waar
door het ook mogelijk zal zijn bij vacantie voor vervan
ging te zorgen, immers als men eenmaal controle
lieeft,dan gaat bet niet aan, baar bijv. veertien dagen
achtereen te onderbreken.
Tot onze verbazing is bij de instructie niet vastge
steld, wanneer en op welke wijze de controleur verslag
uitbrengen moet van zijn werkzaamheden aan B. en
W.
Hoeveel goeds er van de instelling van een contro
leur uitgaat, toch is er in de practijk gevaar te duch
ten. Het staat n.l. te vreezen, dat zijn werkkracht zal
worden afgeleid van hetgeen meer eigenaardig zijn
tiïak is door opdrachten betrekkelijk het onderzoeken
van rekeningen en begrootingen van administratiën,
welke tot heden ten fine van onderzoek en advies naar
de desbetreffende commissie werden verwezen. Mocht
dit gevaar zieli voordoen, dan zal er wel gelegenheid
zijn hierop de aandacht te vestigen.
Aan het rijk is de beschikking over het lokaal in de
stadswaag voor een telegraafkantoor opgezegd, met
bet beleefde vèrzoek zoo spoedig mogelijk maatregelen
te willen doen nemen om bedoeld kantoor naar een
geschikter plaats te doen overbrengen.
Het spreekt wel vanzelf, dat het Rijk niet op staan-
den voet door de gemeente op straat gezet wordt. Toch
maakt het besluit, zooals het er ligt, geen aangenamen
indruk. Blijkmaar is de voorzitter nog al optimistisch
gestemd ten aanzien van de plaats, welke het Rijk voor
het telegraafkantoor zal bestemmen. Wij deelen dat
optimisme geenszins. .Rijksgebouwen mogen gelijk
onze geachte afgevaardigde naar de Tweede Kamer
niet moe wordt te betoogen veel te duur worden
gebouwd, aan de plaats, waar die gebouwen komen te
staan, stoort het rijk (monopolist!) zich dikwijls heel
weinig. Daarom is het gewenscht, dat het gemeente
bestuur doet wat het kan om te zorgen, dat het nieuwe
telegraafkantoor op een gunstig-gelegen plaats komt.
En het had aanbe veling verdiend, indien men alvorens't
Rijk de beschikking over het lokaal op te zeggen, naar
zulk een plek had rondgekeken, ja, zich desnoods daar
van had verzekerd. We hopen dat het gemeentebestuur
bij de correspondentie, welke over deze zaak wordt ge
voerd, aanleiding zal vinden een voorkómende en een
vóórkomende houding aan te nemen, opdat de ingeze
tenen zich later niet te beklagen zullen hebben over
een plaatsing van het telegraafkantoor, welke niet
strookt met het belang van Alkmaar in het algemeen
en met dat van het marktwezen in het bijzonder.
Op een samenvoeging van post- en telegraafkantoor
zal wel niet te hopen vallen men moet niet verge
ten, dat er op het postkantoor nog een loket zal ko
men
Met een Kleine meerderheid is de commissie van toe
zicht op het stedelijk museum opgeheven. Het advies
van de harakiri-plegende commissie ondervond nogal
oppositie en we kunnen dat begrijpen. Al wordt
zooals hier het geval is de opheffing
gemotiveerd door te wijzen op den bestaan-
den toestand, niet aangetoond is daardoor, dat de com
missie bij een bestaanbaren toestand overbodig is. De
tegenwoordige archivaris draagt het museum, dat ge
rust zijn geestelijk kind genoemd mag worden, natuur
lijk een warm hart toe, maar wie staat er ons borg
voor dat later zijn opvolger .evenzeer het museum ge
negen zal zijn? En indien hij eens niets gevoelde voor
het museum, zou het dan niet gewenscht zijn een com
missie van toezicht te hebben?
Grappig was het, dat de eenige in de Raadszaal, die
meer recht tot spreken had,-omdat hij zelf lid der com
missie was, de secretaris, niet aan de discussie mocht
deelnemen.
In deze zitting' .de dertiende van 1908 zijn niet
in behandeling gekomen de verordeningen, betreffende
den dienst der gemeente-begraafplaats. Met verwonde
ring hebben we gezien, dat B. en W. een belasting
voorstellen op het plaatsen en hebben van gedenkteeke-
nen enz-, op de begraafplaats. Ongetwijfeld heeft het
't college aan tijd ontbroken om voldoende na te den
ken over de beteekenis van zulk een belasting en is zij
daarom in het ontwerp opgenomen. Hadden B. en W.
zich epns even goed voorgesteld, dat bijv. voor een
struik, door de kinderen op't graf van hun vader geplant
1.50 moet worden betaald dan zouden zij deze meest
onsympathieke van alle belastingen hebben geschrapt.
Waar daden van piëteit worden verricht, daar behoort,
volgens onze meening, de fiscus verre te blijven.
Wij vertrouwen dan ook dat dit artikel uit het ont
werp zal worden gelicht. Wil men hiervoor een aequi-
valent hebben, dan zou dit bijv. kunnen worden gevon
den, door meer vergoeding te vragen voor de praesta-
tie welke de gemeente verricht bij bet schoonhouden
der graven, door de onderhoudskosten niet te bepalen
op 1, maar te regelen naar de klassen, hetgeen bo
vendien veel billijker lijkt dan liet vaststellen van een
uniform bedrag, omdat het onderhoud van de duurdere
graven allicht meer zorg verëischt dan dat der andere.
De o phet dak van het koninklijk paleis, aan het
Noordeinde te den Haag ontplooide nieuwe vlag van
II. M. de Koningin is een vierkante vlag van oranje
kleur, in vier vakken verdeeld door een over het mid
den geplaatst staand vierarmig kruis van Nassau's
blauw, ter breedte van 1/5 van de zijden van de vlag,
met in het midden van bet kruis het koninklijk wapen;
bet schild gedekt door de koninklijke kroon en omhan
gen door de versierselen (lint met ordeteekenen) van
het grootkruis der Militaire Willemsorde; de boven-
en onderzijde van het wapenschild liggen in de lijnen
der boven- en onderzijde van den horizontalen arm
van het kruis. Voorts in het midden van elk der vieT
door het kruis gevormde oranjevakken een jachthoorn
van azuur, gesnoerd en geopend van keel, beslagen
met zilver (oranje.)
GEMENGD NIEUWS.
Aan 800 Zangvereenigingen in den lande is door de
H IT. J. Veldkamp en K. de Boer, de verzamelaars van
den bekenden zangbundel „Kun je nog zingen, zing
dan meebevattende 81 algemeen bekende schoollie
deren, het verzoek gericht om voortaan een plaatsje op
hare programma's in te ruimen voor het bekende, maar
daarom toch nog niet goed gekende schoollied.
Zij zijn van meening, dat op deze wijze, onder de be
voegde leiding van de Directeuren der Zangvereeni
gingen een zeer goede uitvoering van het schoollied te
verwachten is en dat een algemeene samenwerking in
dezen krachtig zal medewerken tot bevordering van
den Nederlandsehen Volkszang.
Daar alle zangvereenigingen moeilijk bereikt kon
den worden, vooral niet de vele in de groote steden,
moge dit bericht worden opgevat als een dringende
uitnoodiging aan de Directeuren en Besturen van de
niet uitgencodigde Vereenigingen, opdat met ernst en
door daden getoond worde, dat men wil medewerken
om den Volkszang te verbeteren.
De Uitgever van genoemden bundel schoolliederen r
de firma P. Noordhoff te Groningen heeft voor dit
doel toegestemd in eene belangrijke reductie op de prij
zen.
Aan de Zangvereenigingen in den lande de schoone
taak om bet frissche schoollied te doen weerklinken
en bet te brengen onder het 'Nederlandsche volk 1
Zaterdag om 5 uur wilde een bediende aan de ach'
terzijde van de Oude Franziekaner aan den Dam een
gaslicht opsteken in een der groote ballons, toen deze
met een lviiden knal uiteensloeg, waarbp een oude
heer door de glasscherven werd getroffen, gelukkig
zonder hem te verwonden.
Hp was intusschen zoo geschrokken, dat het noodig
bleek, hem naar een apotheek in de Damstraat te
brengen, waar hp weer bp kwam.
De ontploffing was entstaan door een lek in de
gasleiding.
Tengevolge van de vorst is Zaterdagnacht een
ondergrondsche gasppp aan de Koopmansgracht te
Sneek gesprongen, waardoor 't gas in twee woningen
aldaar naar binnen stroomde.
Gelukig werden de bewoners, die boven sliepen,
bijtpds wakker, en roken gaslucht, waaraan zp vrp
zeker hun leven te danken hebben, daar het gas reeds
het geheele benedenhuis gevuld had, en 't gevaar voor
varstikking was zeker groot geweest, indien 't niet
tpdig was ontdekt.
Merkwaardig.
Zaterdagavond klokslag halfzeven vertoonde zich to
's-Gravenhage rondom de maan een volkomen regen
boog, waarvan de hoofdkleuren nagenoeg even duidelpk
waren te onderscheiden als bp een zonregenboog. De
afstand van den violetten binnenkant van den boog
eigenlijk cirkel tot den rand van de maan
bedroeg oogenschijnlpk pl.m. 3 maan-middellijnen de
breedte van den boog pl.m. ll/2 maan-middellpo.
Naar mate de dunne witte wolken, welke de halve
maan bedekten, wegtrokken, verdween het prachtige
natuurverschijnsel, dat gedurende ongeveer 10 mi
nuten werd waargenomen. (Vad.)
Omgekomen
Gisteren is bp de politie te Rotterdam opsporing
verzocht van den 21-jarigen 8. S. S. Dit jongemensch
heeft met zijn schaatsen de ouderlijke woning ver
laten en sedert heeft men niets meer van hem ver
nomen. Men vreest een ongeluk.
Bij den landbouwer A. v. Wpk, nabp Hoofddorp,
wordt, wegens tongblaar, de geheele veestapel afge
maakt.
(Buurtverkeer.
Tot nog toe werden door de HolIandEche Spoor
alleen buurtverkeerkaartjes uitgegeven voor de 2e en
3e klasse. Naar „de Tel." verneemt, ligt het thans
i de bedoeling deze gunstige bepaling over eenigen
tijd ook voor de le klasse in te voeren.
De ontzettende ramp die Sicilië en Calabrië heeft
getroffen, heeft de „Avondpost" te 's-Gravenhage aan
leiding gegeven tot de oprichting van een Centraal
comité van hulpverschaffing dat zich zal belasten met
de orgarisatie van den uit Holland te verleenen steun.
Weldra zal dit voorloopig Centraal comité zioh nader
