DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 20.
Honderd en elfden jaargang.
1909.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
/Wonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
MAANDAG
25 JANUARI.
2 jongelingen.
BINNENLAND.
Uit Hof- en Hoofdstad.
Telefoonnummer 3.
Hulde aan H. M. de Koningin.
Eerste Kamer.
Tweede Kamerverkiezingen.
Minister Regout.
Reddingswezen.
Hollandsche Maatschappij van Landbouw,
Benoemingen.
Een oplichtersstelletje eerste klasse.
ALRMAARSCHE
DE DIRECTEUR v*n hrt RMKSTELE-
ORAAFKANTOOR te Alkmaar, niHnkt
hekecd, ds-t tegen half Februari ea waarschijnlijk
begin Maart, voor d« bestelling der telegrammen
en enkele kantoor werkzaamheden plaatsing is voor
öegadigder-, niet jor gar dan 16 en niet ouder dan
20 jaar kunnen tieh om inlichtingen vervoegen aan
het kantoor boven de Wa»g.
De Directeur.
E. WIND.
ALKMAAR, 25 Januari.
In het nummer van gisteren, Zondag, van een
Duitsch blad, komt een uitvoerig verhaal voor van een
correspondent uit Johannesburg, die schrijft over de
viering van den Dingaansdag. Voor den Duitscher
mag daarin veel nieuws staan, de Nederlander kent
de beteekenis van dezen dag, hij weet dat de 16de De
cember in de Boerenrepublieken tot een algemeen er
kenden feestdag werd gemaakt, omdat de geduchte Zoe
loe hoofdman Dingaan op dien dagvan 'tjaarl838werd
verslagen. Den avond te voren had de veldrpediker
Celliers een gelofte uitgesproken. „Broeders en land-
genooten, had hij gezegd, hier staan wij voor den hei
ligen God, den heerseher over hemel en aarde, om de
gelofte af te leggen, dat wij, als de Heer met ons is in
den strijd van morgen, dien dag tot een biddag en een
rustdag zullen maken, ter eere van onzen almachtigen
G-od. En wij zullen onze gelofte overdragen aan onze
kinderen en kleinkinderen, opdat deze dag gevoerd
worde tot in de laatste geslachten van het land en dat
daarmede den Hoogsten voor eeuwig roem en eere
wordt gebracht."
Bovendien wordt de 16de December herdacht, omdat
op dien dag in 1880 12.000 Boeren te Paardekraal
plechtig zwoeren tegen Engeland en voor recht en
vrijheid te zullen strijden. Ieder die den eed aflegde
legde een steen neer en op die groote hoop steenen
werd het Paardekraal-monument opgericht, waar tel-
kenjare den 16den December de Boeren met vrouwen
en kinderen bijeenkomen en waar de beteekenis van
den dag wordt uiteengezet.
V an dit alles vertelt de Duitsche correspondent zeer
uitvoerig. Hij eindigt aldus: „Het is mij opgevallen,
dat ondanks de groote menigte Boeren, die dit jaar
waren bijeen gekomen, elke toespeling op den laatste»
oorlog en op den nieuwen politieken toestand van het
land zorgvuldig werd vermeden. Het was voor mij een
nieuw bewijs hetwelk mijn reeds lang gekregen over
tuiging bevestigde, dat de Boeren zich volmaakt ver-
eenigd hebben met hun nieuwen politieken toestand.
Dank zij de bewonderenswaardige vérziende politiek
van het liberale Kabinet te Londen, dank zij die na
volgenswaardige methodes van de Britsche regeering
blijft den Boeren thans werkelijk niets meer te wen-
schen over en zij gevoelen zich blijkbaar volmaakt wel
en tevreden."
Wanneer men een dergelijke bewering van een Duit
scher, die hoogstens partijdig kan zijn omdat hij gaar
ne zou zien dat zijn regeering het voorbeeld van En
geland in overzeesche gebieden volgde, leest, wanneer
men sommige uitlatingen hoort van mannen van be
teekenis in Zuid-Afrika, dan vraagt men zich wel eens
af, of de Boeren het hun gedane onrecht en de hun be
rokkende smart, ellende en schade niet wat al te spoe
dig zijn vergeten.
Zoo dit het geval mocht zijn in enkele steden, in de
dorpen zal men zich de gruwelen van dien onrechtvaar
dige» oorlog langer herinneren. Zoo is er onlangs een
bundel Zuid-Afrikaansehe gedichten verschenen, uit
gegeven ten voordeele van de oprichting van een nati
onaal gedenkteeken. De ex-president van den Vrij
staat, de heer Steijn, schreef een voorwoord, waarin
hij den bundel van den onbekenden schrijver, die zich
1 otius noemt, warm aanbeveelt. De „gediggies"
schetsen het leed van den oorlog en de concentratie
kampen spreken over den smart der genen, die alles
hebben verloren. Wil men een voorbeeld?
„In die Kamp" klaagt een kindje
„Mijn moeder, mijn moeder, ik het tog so honger;
ag, gee my tog-gau 'n klein stukkie brood!"
De moeder antwoordt:
„Mijn kindje, jou moeder die weet jij het honger
dog kom maar en klim eerst op moeder haar skoot."
Morgen zal ei' wel brood komen.
„Haar kindje slaap in bij die zoete gedagte:
als ik weer ontwaak help die Heer uit die nood,
Die moeder ontvang met vermagerde hande
haar deeltjie oplaas (op 't laatst) maai' die kindje
[was dood.
Weer was er een kindergrafje en er zijn er zoo-
\ele in Zuid-Afrika! gelijk de dichter in een ander ge
dichtje doet zien:
Mijn vaderland u boomgaard was
met sterke vrugtebome,
waarin inel bloesems, vele en fris
die voorjaar is gekoute.
Die kindertjies die bloesem is,
die bloesems fris en vele
waarin met vrugbare asem kwam
die lenteluggies spele.
En nes (net als) die bloesems het hul ook
met ogies wonderreine,
hier in die wereld rondgekijk
die vele, liewe kleine.
Nou leg almal, ulmal daar
die bloesems tusse sooie,
en rus die stille, stille rus
Van liewe kleine dooie.
Die bome staan nog vele daar,
dog alle zonder vruggies
en wag met stille, stille hoop
op nuwe lente-luggies.
„Dat gij niet vergeet- de dingen, die uw oogen ge
zien hebben" maant de dichter met een tekst uit
I 'euteronomium („en dat zij niet van uw hart wijken
alle de dagen uws levens; en gij zult ze aan uwe kin
deren en kindskinderen bekend maken.")
Hoe zou men werkelijk kunnen vergeten, waar zóó
geleden is?
Het Leeuwarder damescomié tot aanbieding van
een sympathiebewijs aan H. M. de Koningin heeft
besloten eene Friesche gebeeldhouwde kast tot ber
ging van kindergoed der Koningin aan to bieder,
nadat het zich verzekerd had, dat de keuze aan Hare
Majesteit welgevallig icu zjjn.
Genoemd comité behoudt zich voor, om bij genoeg
zame deelneming daaraan toe te v< egen een gedreven
zilveren étui, bevattende een album voor aanteeke
ningen, betrekking hebbende op de ontwikkeling van
het kind (een zoogenaamd baby journaal).
Er heeft zich te 's-Gravenhage een hoofdcomité
gevormd, bestaande uit de echtgenooten van alle
generaals van het leger, hetwelk rich ten doel stelt,
t inzamelen van bijdragen van de echtgenooten van
officieren der landmacht, teneinde aan H. M de
Koningin een huldeblijk »»n te bieden.
H. M. heeft zic'd bereid verklaard dit huldeblijk te
aanvaarden.
Aan de Industrieschool voor M usjes te Rotterdam
worden voor den verwachten Prins of Prins-s ser-
vetien van fijn damast met genaaiden raad vervati-
digd. Een frsai monogram wordt op elk servet ge
borduurd
De kinderwagen, welke door het Zeeuwsch co
mité aan H, M, da Koningin wordt aangeboden, zal
uit ivoor worden \ervssrcigd.
Da Eercte Kamer ia bijeengeroepen op Maandag
1 Febr. e.k., 's avonds hslf negen.
De centrale Anti-rev. kiesvereniging district Goas,
rekenende op de royale samenwerking der r.chtsch»
partijen heeft als eenigen candidaat op da voorloopige
lijst geplaatst het aftredend lid mr. A. F. de Savornin
Lohman.
De lib. kiesvereniging te Nieuw-Amsterdam hec-ft
dr. Roeasingh candidaat gesteld.
De lib. kiesvereniging te Exioo stelde met alge-
meene stemmen tot candidaat den heer dr. P. H.
Roeasingh,
Door de pas gestichte Christ.-Hist. Kiesvereeniging
te Opperdoes, district Enkhuizen, is voor het lidmaat
schap van de Tweede Kamer voorloopig candidaat
gesteld mr. A3, baron Mackay Jr.. te 's-Gravenhsge.
Naar aanleiding van de benoeming van M**. L H.
W. Regout, tot minister van Waterstaat, schrijft het
„Journal de Liège"
Het nieuws zal te Luik, waar de heer Regout vele
vrienden telt, ten gunstig onthaal vinden.
Voegen wjj er bij, dat die benoeming de geluk
kigste gevolgen zou kunnen hebben voor de oplossing
van het vraagstuk van de door allen zoo g-swt-nschte
reehtmaking der Maas tusschen Luik en Veule.
Regout zal in de Kamers de belangen der stad
Maastricht weten te verdedigen en wellicht r&l men
nu spoediger dan men durfde hope>', de Maas ba-
vaarbaar zien beneden Lcik.
De staatscommissie voor het reddirgwezen op de
Nederlancscho kust houdt heden ouder voorzitterschap
van Z. K. H. den Prins der Nederlanden eene alge
meen» vergadering ten PaLizs te 'e-Gravenhsge.
De Haagsche Torenwachter van de Middelb. Ot. ver
telt het volgende grapje over Ministerieele verstrooid
heid.
21 Jauuari ji. vermeldde de Staatscourant de benoe
ming van mr. L. Regout tot Minister van Waterstaat:
13n wat stond er dienzelfden dag- in het introductie-
boek der Nieuwe of litteraire Sociëteit te lezen?
Introductie van den heer mr. L. Regout.
Van beroep Minister van Landbouw, Handel en Nij
verheid.
Wonende te Maastricht.
Geteekend A. S. Talma.
Was dit de nawerking van de lectuur der Nieuwe
Oourant, die op den morgen van denzelfden dag be-
toogd had dat mr. Regout bij „Landbouw" beter op
zijn plaats geweest zou zijn dan bij „Waterstaat," of
was het alleen ministerieele verstrooidheid? In elk ge
val is deze schrijffout niet onverdienstelijk als grapje
van een college van mr. Heemskerk?
4»
Omtrent de voorbereiding der verkiezingen is in
enkele bladen dezer dagen een en ander gezegd wat
niet onweersproken mag blijven, zegt de Haagsche
briefschrijver van de Prov. Gron. Ct. Er is beweerd,
dat tusschen de vrijzinnige partijen niet op samenwer
king valt te rekenen en dat speciaal de vrijzinnig-de
mocratische fractie ongeneigd zou zijn om, daartoe
aangezocht, met de Liberale Unie gemeenschappelijk
op te treden. Daarna is dat een beetje verzacht en be
weerd, dat daarom de vrijzinnig-democraten misschien
hier en daar wel reeds te vinden zullen zijn om bij eer
ste stemming aan Unie-liberalen steun te verleenen.
Ik heb mij trachten te vergewissen van den stand van
zaken. En daarbij is me, met volkomen zekerheid, ge
bleken, dat er, wel is waar niet, als in 1905 pogin
gen zijn aangewend om een vrijzinnig bloc tot stand
te brengen; maar wel dat men onderling overleg heeft
gepleegd, hetwelk geleid heeft tot 't vaststellen van
de door de vrijzinnig-democraten reeds aangenomen
en door het hoofdbestuur der Lib. Unie voorgedragen
program van actie. Nu die beide programma's, zij 't
ook bij verschil in vorm, op hetzelfde neerkomen mag
men aannemen, dat er ook bij de stembus-actie samen
werking zal zijn in dien zin, dat Unie-liberalen en vrij
zinnig-democraten althans tegenover wederzijdsche
bondgenooten die zitting hebben, geen eigen candida-
ten zullen stellen. Alleen zal men zich in districten,
die op de tegenpartij veroverd moeten worden, vrijhou
den en als gevolg daarvan, hier en daar bij eerste
stemming met een eigen candidaat van elk der groe
pen kunnen optreden. Dat daardoor in menig twijfel
achtig district, wellicht in de kaart der tegenpartij
wordt gespeeld, is niet te ontkennen; maar er staat
tegenover dat de positie er zuiverder door wordt en de
kracht der partijen met meer zekerheid zal worden ge
meten. Overigens is de tijd voor bezadigd en beleid
vol overleg nog lang genoeg; en mochten de leiders der
partijen t niet in alle opzichten kunnen eens worden,
dan belet nog niets aan de besturen der districts of
plaatselijke kiesvereenigingen, om naar vereeniging
van alle vrijzinnige krachten te streven, als het eenig
middel om een sterke clericale meerderheid tegen te
gaan. Mij dunkt, dat, met allen eerbied voor de pro
gramma's van parlementaire werkzaamheid, dat toch
en der hoofdzaken moest zijn voor de vrijzinnigen.
Zonder beginselen te verzaken mag aan de vereenig-
de actie der liberalen wel iets worden opgeofferd. En
oiinrvun bob ik, tot mijn genoegen, reeds bewijzen ge
zien. leruimen tijd geleden werd o.a. gemeld, dat de
lieer (roeman Borgesius, om redenen van zuiver per
soonlijken aard, samenhangende met zijn maatschap
pelijke» werkkring, het voornemen had om het staat
kundig tooneel te verlaten en zich dus in Juni niet
weder beschikbaar te stellen. Thans hoor ik dat hij,
"m (lei' wiUe van de vrijzinnige partij, dat voornemen
heeft laten varen en bereid is de taak, tot hiertoe met
zooveel toewijding en tulent vervuld, nog voor 't vol
gend parlementair tijdvak op zich te nemen.
G;E M E N G D NIEUWS.
Landbouwbelang te Noordscharwoude.
Vrijdagavond werd ten huize van den heer D. Stam
de algemeens voorjaarsvergadering dezer vereeniging
gehouden. De voorzitter wijst in zijn openings woot d
op de gunstige resultaten van het bedrijf in 1908
spreker verheugt zich in de goade opkomst der leoen
(ruim 50 personen waren aanwezig), betreurt de af
wezigheid van de hoeren Opperdoes, wegens het over
lijden van hun vader, betreurt tevens, dat geconsta
teerd moet worden, dat leden der vereeniging zich
soms niet de minste moeite hebben getroost om de
besluiten der vereeniging na te komen. Men moest
toch bedenken, dat hot lidmaatschap van esn vereeni-
ging ook plichten oplegt cn dat men gehouden i?, die
na te komen zoolang men lid is. Na lezicg der no-
tuLn, welke worden goedgekeurd, wordt mede door
den loco-secretaris, den heer A. Buiten, het jaarves-dsg
voorgelezen. Hieruit blijkt, dut het ledental nog meer
is vooruitgegaan, zoodat de vereniging thans telt 183
laden en 1 «.erelidde asmschrtfiug vuu ku&stmest-
atctten door de commissie voor ccöperatie heeft gun
stige resultaten gehad de proef met augurkenteclt is
niet bijzonder geslaagd, wal ten deele wel geweten
zal moeten worden aau onkunde tn gebrek aan een
goed afzetgebied met succes is de rattenverdelging
ter hand genomen; de kortingskwe&tia haeft heel wat
strjjd veroorzaakt, w«lke nog niet als volstreden kan
worden beschouwd geen samenwerking is verkregen
kunnen worden met „Eaadrscbt" te Oudkarspel voor
het beheer der markt.
Verhandeld werd om rondo getallen te noemen,
1800.000 stuks bloemkool, 1,198.000 stuks sluitkool,
750 baal nep en u.en. Di totale omzet beliep
f 1/ 514.73 t.egeü 12.940. i 25 in 1907. Het verslag
eindigt met de beste w- nscfeen voor 1909.
Hierna wo den door den heer Duy vis de finaneieële
\ersl»gei uitgebracht, De ontvangsten bedroegen
f <99.79 de uitgaven, waaronder f 200 zflosslng voor
het afmijntoêsLl en f 28.19 nadeelig saldo der vorige
ekening f 457.99® alzoo een batig saldo van f841.79®.
De rekening der rattenverdelging gaf de volgende
ijfersomslag k 2 ct. per sneea, totaal f 842.10,
uitgaven f 166.80, batig saldo f 175.80. In het ge
heel waren niet minder dan 1226 ratten gedood. Ook
de marktrekening was gunstig: ontvangen werd f478.78,
uitgegeven f 836.78, alzoo hier een batig saldo van
f 137. De totale ontvangsten beliepen ruim f 1615,
de totale uitgaven ruim f 961, het totale batig saldo
f 654 ruim. De rekeningen, nagezien door de heeren
J. Ooij ars, J. Kliffen en J. Keemau, was in de beste
orde bevonden en werd onder dankzegging goedge
keurd. De gunstige resultaten over 1908 gaven aan
leiding tot een betere salarieëring aan functioaarisaen.
Het salaris van den secretaris en dat van den pen
ningmeester werd op f 25 gesteld, dat van den voor
zitter op f 10.
Bij de verkiezing van bestuursleden werd door den
voorzitter meegedeeld, dat de heer S. Opperdoes zioh
niet herkiesbaar stelde. Herkozen werd de heer R.
Ootjers, gekozen de heer J. Ootjers, beiden namen de
benoeming aan.
Ten aanzien van punt 3 der agenda: Aansluiting
bij het Centraal Bur,-au, werd na «enige discussie be
sloten, zich voorioopig van aansluiting te onthoudeD.
De aankoop van hulpmeststoffen werd wederom op
gedragen aan do hesren J. Ooijera, J. Kliffen, G. Dujj-
vis en D. Barten. Opgaven worden vóór 1 Maart in
gewacht; de levering zal in tweeën geschieden n.l.
medio Maart en medio April.
Hierna kwam de a.s. tentoonstelling te Berlijn ter
sprak'-". Voorzitter doet hieromtrent eenige mededee-
lingen en besloton wordt om tot deelneming mee te
werken.
Zooals te verwachten was lokte punt 6: percentage
onderhandsche verkoop, heel wat debat uit. Van ver
schillende zijlen werd het betreurd, dat verschillende
leden hadden gehandeld tegen een eenmaal genomen
besluit. Vrij algemeen was men van oordeel, dat het
besluit om den handel f/4 0/0 toe te staan moest worden
gehandhaafd, doch dat men gevoeglijk aan het groote
bezwaar van den hand»], dat door stijviDgs der ver-
eenigingskassen de zolfhandel wordt bevorderd, kan
wordf-n tegemoet gekomen.
Na eindelooze discussie werd het voorstel van het
bestuur aangenomen, om in een gecombineerde verga
dering van besturen met Koophandel en Groentencul-
tuur het voorstel te behandelen, om het vrij gekomen
Vz in do Zakken der bouwers te doen vloeien, zoodat
dan voortaan 3/4 korting zou worden geheven. Als
voorwaarde wordt dan echter gesteld, opheffing der
betaalkantoren van den handel.
Uit het schrijven van het Polderbestuur blijkt, dat
ten tweede male ongunstig is beschikt op het verzoek
om voor kiesgerechtigdheid als minimum 1 EI. A.
grondbezit te stellen. De zaak werd aangehouden.
Een schrijven van den Betaalmeester Kooij om be
tere regeling, aangezien hij than9 vrij wat schade heeft
van het bestaan der nieuwe betaalkantoren. Voorloo-
liig voor kennisgeving aangenomen tot na de beslis
sing over het voorstel der kortingspercentage.
Ton aanzien der ongevallen-verzekering krijgen voor
zitter en secretaris de opdracht de vereeniging te ver
tegenwoordigen in de Donderdag a. s. te dier zake uit
geschreven vergadering te Utrecht op initiatief van
den Tuinbouwraad op advies van den Directeur-Gene
raal van Landbouw.
Teneinde eenige gegevens te hebben omtrent de hoe
grootheid der verzekering zal de Bode een rondgang
doen voor het opnemen van het aantal arbeiders bij de
leden werkzaam.
Nog wordt besloten in de gecombineerde vergade
ring van besturen aan de orde te stellen: de contracten
ten aanzien van den z. g. daghandel. Nog eenig debat
over het verbouwen van aardbeien, waarbij de heer
Schuit de aanwezigen van advies dient, en de voor
zitter vindt gelegenheid de vergadering te sluiten.
De Hollandsche Maatschappij van Landbouw zal in
het begin van Maart e.k. te Amsterdam een buiten
gewone algemeens vergadering houden ter voorziening
in de vacature van secretaris-penningmeester van het
hoofdbestuur, ontstaan door het bedanken van den
heer A. Koxteweg. te 's-Gravenhage, voor die be
trekking.
B lioemd zjjn in de provincie Noord-Hollandtot
hfmmraad van het waterschap de Bsemster, C. H-y is,
te Bsemster; tot dijkzraaf van het watersch p de
Dertig Gemeenschappelijke Polders op Texel, ,T. 8.
Dijt, op Texel.
Werkloosheid.
Van da 3000 ScheverdngschH vi3ïchera zjjn er 250
ter trawlvisscheiijde overigen zijn werkloos.
Wat voor lage streken worden er in deze tijden toch
al niet beducht, om de menschen er in te laten looDen
zegt de N. HaarL Ct.
Gisteren is er weer iets gebeurd in de Leidsche
straat; daar is een oplichterstruc uitgehaald, zoo slim
in elkaar gezet, dat het waarlijk niet behoeft te ver
Wonderen, dat er slachtoffers gemaakt zijn.
Vefbeeldt u.
Het is in den kruidenierswinkel van P. Z. in ge
noemde Leidsche straat. Gisterenmiddag te vier uur
komt daar een vrouw een ons suiker koopen. Zij geeft
zich uit voor een uitdraagster, zeggende op de Wes-
tergracht te wonen.
Zoo onder het praten, komt „heel toevallig" binnen
een man met een pak op z'n rug.
Zoo juist kwam hij uit Friesland terug. Daar woon-