DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No.
26.
1909.
MAANDAG
1 FEBRUARI.
Hinderwet.
Stedelijk Museum.
TE KOOP bij inschrijving
BINNENLAND.
Honderd en elfden jaargang.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Oproeping tot den werkelijken dienst
van zeemilicien-verlofgangers.
VERORDENINGEN OP HET HEFFEN
EN INVORDEREN VAN WIK- EN WEEG-
LOONEN.
eene Partij oud metaal
Huldeblijk aan H. M de Koningin.
Tweede Kamer.
Tweede Kamerverkiezingen.
Ontslag.
ALIMAARSG
COURANT.
1 I""II II I II I ■■[■■II—
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt ter kennis van belanghebbenden:
dat bij K. B. van 9 JANUARI 1.1. No. 28, is bepaald,
dat de zeemilicien-verlof gangers der lichting 1907 - -
met uitzondering van hen, die krachtens de 2e zinsne
de van art. 99 of de 3e zinsnede van art.
114 der Militiewet 1901 daarvoor nog niet
in aanmerking komen en diegenen van vorige lich
tingen, voor wie krachtens een der genoemde artike
len 1909 als derde dienst jaar moet worden beschouwd, in
dit jaar zullen worden opgeroepen tot opkomst in
werkelijken dienst, ten einde gedurende den tijd van
vijf weken te worden geoefend.
De opkomst van deze miliciens niet medegerekeud
zij, die voor de kustwacht zijn opgeleid, zal dit jaar
plaats hebben in twee groepen, welke nieuwe regeling
samenhangt met het in dit jaar eveneens in werking
tredend stelsel van opkomst in twee gedeelten van de
zeemilieiens die voor eerste oefening in dienst moeten
komen.
De zeemiliciens, die tot de eerste groep voor de herha
lingsoefeningen behooren, zullen vermoedelijk moeten
opkomen op DINSDAG 23 MAART, en die van de
tweede groep op DINSDAG 27 APRIL a. s. Nadere
rnededeeling hieromtrent zal te zijner tijd geschieden.
Voor de zeemilicien-kustwaehters zullen evenals
vorige jaren, de herhalingsoefeningen aanvangen in
't laatst van JÜLI of in 't begin van AUGUSTUS,
op een nader te bepalen datum.
De zeemilicien-stokers, bestemd voor den torpedo-
dienst, zullen allen worden ingediend bij de eerste
groep. Voor de indeeling der miliciens der andere
qualiteiten stelt de Minister van Marine zich echter
voor zooveel mogelijk te rade te gaan met de wenschen
van de belanghebbenden zeiven.
In verband met het bovenstaande wordt aan belang
hebbenden nog bekend gemaakt:
a. aan de voor oproeping in dit jaar in de termen
vallende zeemilicien-verlofgangers, die tot de bepaal
delijk voor den torpedodienst aangewezen zeemilicien-
stokers behooren, dat zij bestemd zijn om omstreeks 23
MAART a. s. op te komen voor herhalingsoefeningen?
waartoe zij bij openbare kennisgeving nader zullen wor
den opgeroepen;
b. aan de verlofgangers, die andere qualiteiten bij
de zeemilitie bekleeden dan de onder a genoemde en
niet tot de kustwachters behooren:
lo. dat zij bestemd zijn om of omstreeks 23 MAART,
of omstreeks 27 APRIL a. s. voor herhalingsoefenin
gen op te komen;
2o. dat, indien zij voor een van de onder lo genoem
de data van opkomst voorkeur mochten hebben, zij dit
bij ongezegeld verzoekschrift vóór 10 Februari
a. s. aan den Minister van Marine behooren kenbaar
te maken, onder opgave van de redenen hunner voor
keur
3o. dat met het door belanghebbenden te kennen
gegeven verlangen zooveel mogelijk zal worden reke
ning gehouden;
k>. dat hun bij openbare kennisgeving nader be
richt zal geworden, op welken datum hunne opkomst
voor herhalingsoefeningen is bepaald;
c. aan de verlofgangers, die behooren tot de zeemi
licien-kustwachters, dat zij op een nader te bepalen da
tum in het laatst van JULI of in het begin van AU
GUSTUS a. s. voor herhalingsoefeningen zullen wor
den opgeroepen.
De Burgemeester van Alkmaar,
G. RIPPING.
Alkmaar, 30 Jan. 1909.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge-
meente ALKMAAR, brengen ter algemeene kennis dat
in het Gemeenteblad van Alkmaar, No. 287, is opgeno
men het besluit van den Raad dier gemeente van 14
OCTOBER 1.1., waarbij zijn vastgesteld:
Welke verordeningen, heden afgekondigd, gedurende
drie maanden voor een ieder ter lezing zijn nederge-
legd ter gemeente-secretarie en tegen betaling van
f 0.07'/2 in afdruk aldaar zijn verkrijgbaar gesteld.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATIT, Secretaris.
Alkmaar, 30 Jan. 1909.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alk
maar brengen ter algemeene kennis, dat heden op
de gemeente-secretarie ter visie zijn gelegd de aan hen
ingediende verzoeken met bijlagen van
lo. de firma P KLUITMAN aldaar, om vergunning
tot het uitbreiden harer drukkerij, door het bijplaatsen
van een boekdrukpers in het perceel Kennemerstraat-
weg E 55a
2o. S. W. B. ARNTZ, aldaar, om vergunning tot
het oprichten van een benzinebewaarplaats in het
perceel Achterwezel D No. 22.
Bezwaren tegen deze uitbreiding en oprichting kun
nen worden ingediend ten raadhuize dezer gemeente
mondeling op Vrijdag 12 Februari e.k.,'s voormiddags
te elf uur en schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedu
rende drie dagen vóór gemelden dag kan de verzoe
ker en hjj, die bezwaren heeft ingebracht, op de
secretarie dezer gemeente van de terzake ingekomen
schrifturen kennis nemen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Alkmaar, G. RIPPING, Voorzitter.
29 Jan. 1909. DONATH, Secretarir.
Familinkaarten k f 1, geldig voor het jaar 1909 voor
den houder en onder geleide, zijner huisgenooten en
logo's, kunnen aangevraagd worden ter secretarie der
gemeente.
(koper, lood, zink, gesmeed en gegoten pzer.)
De voorwaarden liggen dage'ijks ter lezing ten
kantore der gemeente-werken van 9 - 12 en ll/2—4 uur.
De biljetten moeten ingeleverd zjin bij den Directeur
der gemeente-werken vóór of op Donderdag 4
Februari a.s. des nam. 2 uur.
ALKMAAR, 1 Februari.
De Belgische bladen bevatten af en toe berichten
over bestrijding van hanengevechten. Zoo schreef de
Brusselsche „Patriote" dezer dagen„De gendarme
rie van het kolenbekken van Charleroi heeft bevel ge
kregen, streng tegen de liefhebbers van hanengevech
ten op te treden. Alle brigades waren derhalve den
laatsten Zondag in de weer." De „Dernière Heure'
bevatte een dergelijk bericht uit Tournai, waarin o. a.
deze zin voorkwam „Daar deze bai-baarsche spelen bij
onze Fransehe buren geduld worden, trekken onze lief
hebbers van hanengevechten eenvoudig de grenzen
over om in de naburige dorpen van hun lievelingssport
te genieten."
Men zou, dergelijke berichten lezende, gelooven, dat
de Belgische overheid krachtig optreedt tegen de wree-
de hanengevechten. Niets moet minder waar zijn. De
overheid staat vrij machteloos tegenover dit misbruik.
Paragraaf 561 van de Belgische Code péual van den
8.sten Juni 1867 bedreigt dierenkwellen met een geld
straf van 5 a 10 gulden of 1 a 5 dagen hechtenis. Bij
herhaling kan volgens paragraaf 562 naast een geld
straf nog een hechtenis van hoogstens 9 dagen wor
den geëischt. De toeschouwers gelden dus niet als
medeschuldigen en de gendarmes kunnen slechts pro
cesverbaal opmaken tegen degenen, die de hanenge
vechten organiseeren. Tn den regel zijn dit herber
giers, dio eigenaars zijn van de korven, waarin de ha
nen op elkaar worden losgelaten.^ Zij inaken goede za
ken, want het aantal liefhebbers is zeer groot en bij
zonder dorstig. Tn den regel zorgen de herbergiers voor
stroomannen, die zich tegenover de gendarmes uitge
ven voor de eigenaars der hanen, korven en. her
bergen, en die daarvoor een schadeloosstelling ont
vangen van 15 a 25 francs per dag. Sommige van die
stroomannen brengen weken of maanden in de gevan
genis door en een correspondent deelt zelfs mede, dat
een van hen eeiiige jaren geleden 740 dagen tegoed
had.
Soms vreezen de herbergiers onaangenaamheden
c r wordt bij deze spelen verschrikkelijk gewed dus in
verband hiermede ontstaat er dikwijls groote ruzie
en dan waarschuwen zij zelf anoniem de politie. Twee
agenten wonen het hanengevecht dan bij, dikwijls niet
minder belangstelling toonend dan de andere bezoe
kers als er tenminste niet juist een aanschrijving
is gekomen van de overheid, dat er op de gevechten
streng gelet moet worden. Nabij Luik, te Waremme,
woonde tot voor korten tijd een hartstochtelijk liefheb
ber van hanengevechten, die rechter was. Hij ont
brak zelden op zoo'n voorstelling, maar dat verhinder
de hem niet, zijn plicht te doen en achterna de orga
nisators te vonnissen.
Er gaat geen Zondag voorbij of er worden in vele
Belgische gemeenten hanengevechten gehouden. In
het Noorden en in het Zuiden, in het Oosten en in het
Westen kent men het bloedige spel van de hanen, die,
voordat ze sterven, elkaar vreeselijk toetakelen. Bij
veelbelovende" gevechten worden de liefhebbers maan
denlang te voren uitgenoodigd.
In den laatsten tijd wordt er evenwel op aangedron
gen, om aan dit wanbedrijf een einde te maken, maar
zoolang er geen afzonderlijke wet hiervoor van kracht
wordt, behoeven de Belgen nog niet naar het Noorden
van Frankrijk te gaan om daar hun wreed genot te
smaken.
Na de bekendmaking van den wensch van H. M.
do Koningin om een gedeelte der gelden, voor de aan
te bieden geschenken bijeengebracht, to bestemmen ten
bate van liefdadige instellingen, worden door de mees
te plaatselijke en provinciale comité's ook giften voor
(uit doel ingezameld. De beide vereeniging-en „Arbeid
Adelt" en „Tesselschade" meenen daarom af te moeten
zien van hun voornemen om gelden bijeen te brengen
voor ten liefdadig doelzij vreezen onder deze om
standigheden slechts versnippering en verdeeldheid te
veroorzaken, nu immers de taak, die zij op zich hadden
willen nemen, reeds op andere wijze wordt vervuld.
Te 's-Qravenhage is Zaterdagavond een bijeen
komst gehouden van afgevaardigden van een groot
aantal kunst-, vak- en andere vereeiiigingen, ten einde
overleg te plegen omtrent een viering der te verwach
ten blijde gebeurtenis. Voorzitter was de heer J. G.
Kruis.
De heer A. v. d. Horst uit Amsterdam zette uiteen
de door hem beraamde plannen om een algemeene na
tionale feestviering tot stand te brengen door samen
werking van vereenigingen en eorporatiën uit alle
deelen des lands.
L)e voorzitter der Kon. Nat. Zangschool, de heer
Schwencke bepleitte een, niet op zoo groote schaal ge
dacht plan, hetwelk zich zou bepalen tot een uiting
van feestvreugde door de inwoners der residentie op
den tienden dag na verwezenlijking der door allen ge
koesterde hoop.
Met op één na algemeene stemmen verklaarden de
aanwezigen zich ten slotte voor het kleinere feestplan,
waaraan de heer Van 't Kruys zijn muzikale medewer
king toezegde.
Z. K. H. Prins Hendrik.
Z. K. H. Prins Hendrik heeft het beschermheerschap
aanvaard van de Nederlandsche vereeniging voor
Luchtvaart.
De Tweede Kamer zal tegen Dinsdag 16 Februari
worden bijeengeroepen.
Volgens eene rnededeeling in „Land en Volk" is in
een gecombineerde bestuursvergadering van de vrijr.
dem. kiesvereeniging en de afd. van het Alg. Ned.
Werkliedenverbond te Rotterdam als veorloopige can-
didaat voor Rotterdam V genoemd mr. S. J. L, van
Aalten aldaar. Binnenkort zal tot een definitieve
candidaatstelling worden overgegaan.
Voor de eventueel te vervullen vacature, ontstaan
door het zich niet meer bescbikbaar stellen van jhr,
mr. A. F. O. van Sasae van Ysselt als lid der Tweede
Kamer voor het district 's-Hertogenbosch zal ernstig
in aanmerking komen mr. J. A. Swane, advocaat-
procureur te 's-Hertogenbosch.
De anti-rev. kiesvereeniging „Nederland en Oranje"
te Wildervank, heeft tot voorloopig candidaat voor de
Tweede Kamer in het kiesdistrict Assen gesteld den
heer H. Bos Kzn., lid van de Prov. Staten voor Rot
terdam.
Bij Koninklijk Besluit is eervol ontslag verleend
aan jhr. mr. P. van Foreest, te Heiloo, als voorzitter
der commissie, bedoeld in art. 11 vsn het reglement
voor de RijksUndbouwproefstations.
GEMENGD NIEUWS.
Uit Llmmen
In het lokaal van den heer J. Winder hield de heer
Dr. Tj. Hoekstra van Heilo Vrijdagavond daartoe
uitgenoodigd door de afdeeling I.immen van de N. II.
vereeuiging „Het Witte Kruis" een lezing over
„Tuberculose."
De voorzitter dier vereeniging, de heer S. G. L. F.
Baron van Fridagh, heette den spreker en de talrijke
aanwezigen welkom en hoopte dat den spreker de noo-
dige aandacht zou worden geschonken, opdat de lezing
over dit zoo belangrijke onderwerp, vruchten moge
afdragen ten bate van den hygiënischen toestand in
de gemeente Limmen en daarbuiten.
Het zal, zoo begon de heer Hoekstra zijn rede, velen
opgevallen zijn dat de medici de tuberculose in open
bare vergaderingen zoo dikwerf bespreken of haar in
brochures zooveel behandelen. Dit is toe te schrijven
aan 't zoo veelvuldig voorkomen dezer ziekte en aan 't
feit, dat de medewerking van het publiek zoo hoog
noodig is om haar uit te roeien, minstens te beperken.
Wij zien organisaties verrijzen op iederen tak van nij
verheid en industrie, ook op het gebied van tuberculo
sebestrijding is organisatie, is samenwerking van me
dici en publiek zoo hoog noodig.
De Tuberculose is een der grootste kankers van het
Nederlandsche volk, naast den alcohol wel de grootste,
terwijl het spreekwoord, „het zijn niet slechts de slecht
ste vruchten waaraan de rupsen knagen" op haar van
toepassing is, daar flinke gezonde mensehen, nog in
de volle kracht huns levens, door haar worden aange
vallen en ten grave gesleept.
Spreker hoopte een beschrijving te geven van haar
oorzaak, en wat men kan doen om haar zooveel moge
lijk te beperken.
De smetstof bij tuberculose bestaat uit bacteriën,
die zich zeer gemakkelijk overplanten. Deze bacteriën
behooren tot de familie van de schimmels en zijn
slechts 4 a S00 maal vergroot, voor het bloote oog
zichtbaar. Die bacterieën komen voor in verschillen
de producten van het menschelijk lichaam, zooals in
het sputum, in etter, ook in de beenderen, terwijl ze
eveneens en nogal dikwijls worden aangetroffen in koe
melk.
Vestigt de bacil zich met de overplanting in de long-
strook, dan kan daardoor ontstaan de longtuberculose,
geschiedt dit in de. huid dan kan de lupus ontstaan,
in de beenderen beenderenontsteking en verettering,
lïetgeen in de wandeling dikwijls de fistel genoemd
wordt.
Waar de longtuberculose zich doet kennen door hoesten
en opgeven, de huidtuberculose door misvorming van
liet gelaat, de beentuberculose door de verettering,
kan men haar bij goede behandeling wel genezen, in
dien zij zich nog niet tc veel en to sterk in het lichaam
heeft voortgeplant.
De verspreiding der tuberculose is geheel anders
dan bij andere besmettelijke ziekten, het is volstrekt
niet zeker dat wanneer er in een huisgezin een lijder
aan tuberculose is, ook de anderen die ziekte zullen
krijgen, welke vrees bij cholera, typhus, dipheritus e. a.
wel bestaat. Het is opvallend dat de bacil zich 't
liefst en 't gemakkelijkst overplant bij menschen met
een smullen tengel-en borstkas, waarin zwakke longen
zijn, vestigt de bacil zich op een sterke long, dan sterft
zij door het weerstandsvermogen van die long.
De maatschappelijke omstandigheden, waarin de
menschen leven hebben een grooten invloed op den
aard der tuberculose.
liet is een bekend feit, dat de tuberculose veel meer
bij armen voorkomt dan bij gegoeden; slecht licht in
dewoningen, gebrek aan frissche lucht, schrale voe
ding bij te veel werk, alcoholgebruik, brengen de licha
men in een toestand, welke den strijd tegen den tuber-
oel bacil niet kan voeren.
Licht vooral si een groote vereischte voor gezond
zijn. Een Italiaansch spreekwoord zegt ten rechte
„waar geen licht komt, komt de dokter." Waar licht is
kan men zien of er stof is. Voorts moet stof niet door
droge doeken worden verwijderd, want dan is 't slechts
c-en verplaatsing daarvan, maar met natte. Ook moes
ten er geen kleeden e. a. op de vloeren liggen, maar
deze moesten bedekt worden met linoleums, waarvan
men do stof steeds gemakkelijk kan verwijderen.
Zuivere lucht moet er in iedere woning zijn, al is zij
nog zoo klein. Het is geenszins voldoende een luci
fersdoosje onder het raam te zetten, maar minstens
moet het raam 1/., M. in de hoogte worden gesehoven.
Dc atmosfeer in kleine kamers of in bedden is veelal
onhoudbaar. Het slapen in de arbeiderswoningen laat
veel te wenschen over, waar men nog een zoogenaamd"
1 ronkkamer heeft, moest men dit onding veranderen
iu een slaapkamer, waarin eenvoudige ledikanten.
De voeding doet in vele gevallen ook veel kwaad,
proefondervindelijk weet spreker, dat de arbeiders, die
veel werk moeten verrichten, hun maag vullen met een
groote schotel met aardappelen en weinig vet, veel
beter, niets duurder, zou het gebruik van erwten en
boonen zijn.
Het gebruik van alcohol, in welke mate ook gebruikt,
ontneemt het lichaam het weerstandsvermogen tegen
de tuberculose, het veelvuldig gebruik in die mate, dat
do dronkaard veel neiging heeft tuberculeus *te worden,
terwijl het bijna zeker is dat de kinderen van hem,
van nature zwak en zeer licht vatbaar zijn voor de ge
vaarlijke bacil.
Bij kinderen kan men de tuberkelbacil verwijderen,
hetwelk hieruit blijkt, dat kinderen wanneer zij wat
meer op leeftijd komen, geen last meer van de klieren
hebben.
Bij lijkopeningen aan de verschillende universiteiten
is gebleken dat in 9 van de 10 gevallen de mensch in
meer of mindere mate tuberculeus is, vandaar dat is
aan te nemen, dat het van den stand van ons lichaam
afhangt of de bacil zich zal voortplanten of niet, ter
wijl dit van zelf inhoudt het feit dat de zwakke licha
men eerder vatbaar zijn voor de nederzetting en voort
planting van den bacil dan de sterkere.
Door de hiervoren genoemde raadgevingen in acht
te nemen, zullen de menschen sterker worden, zal de
tuberculose verminderen.
Zijn er in het lichaam ineens te veel bacillen geko
men, dan kan ook het sterkste lichaam voor den strijd
moeten bezwijken.
Is dit het geval dan openbaart zich dit bij longtuber
culose in hoesten en opgeven. Met nadruk wijst spreker
er op dat het altijd zeer gevaarlijk is te hoesten met
het gezicht naar iemand gekeerd en geen hand voor
den mond te houden. Ook moet men het sputum niet
in den zakdoek doen, het sputum droogt dan op, de
daarin aanwezige bacillen verspreiden zich, doch hij
raadt de sputumflacons voor het gebruik aan.
De reinheid van de huid, vooral van de handen, is
een uitstekend middel om de huidtuberculose te voor
komen. Het dagelijksch wasschen van rug en borst ia
noodzakelijk, de huid trekt zich daardoor samen en be
schermt meer het lichaam tegen de koude.
De verspreiding van de tuberculose, door het ge
bruik van melk, kan tegengegaan worden door het ge
noegzaam koken van de melk, terwijl het gebruik van
den alcohol ook moet verminderd. Dit laatste zegt hij
niet in zijn qualiteit, omdat hij geheelonthouder is,
doch doordat deze bewering erkend wordt door groote
geleerden, die zelf gaarne een goed glaasje drinken.
Om den strijd met succes te kunnen volvoeren is
veel geld noodig; de Staat en ieder weldenkend inge
zetene moeten de pogingen van 't Provinciale Comité
(er bestrijding van de tuberculose steunen door hun
financiëelen steun.
Het bouwen van betere arbeiderswoningen, het heb
ben van sanatoria, het houden van cursussen in de ver
pleging- van lijders, het oprichten van consultatiebu-
rcaux, van welke werking hij een duidelijk voorbeel-t
gaf, moet bevorderd worden, waar en hoe men dit dan
ook kan.
Spreker noemde ten slotte eenige voorbeelden waar
uil blijkt hoe kostbaar de verpleging, wil zij resultaten
hebben, is, spoorde aan lid te worden van het door
hem genoemde comité en hoopte dat ieder in eigen
kring de door hem gegeven wenken voor zoover hij kan
zal in acht nemen, opdat hij dan daarmee niet alleen
een goed werk doet voor de lijders, maar ook in het
algemeen voor de menschheid.
De later door den heer v. d. Capelle vertoonde licht
beelden, die zeer duidelijk waren, gaven een goed beeld
van den enormen omvang van de tuberculose, maar te-
vans een prachtig overzicht van dat wat er gedaan
wordt ter verzachting van het lijden, ter bekamping
van de zoo gevreesde ziekte.
De heer baron van Fridagh dankte daarna spreker
voor zijn rede, het publiek voor de geschonken aan
dacht en spoorde eveneens een ieder aan den strijd
tegen de tuberculose te volvoeren, en beval dc
collecte die binnenkort zal worden gehouden voor een
