DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 44
Honderd en elfden jaargang.
1909.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
/Wonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
MAANDAG
22 FEBRUARI.
BINNENLAND.
Uit Hof- en Hoofdstad.
Telefoonnummer 3.
Hulde aan H. M de Koningin.
Rouw aan het Hof.'
Tweede Kamerverkiezingen.
De scheuring in de S. D. A. P.
Een uitnoodiglng van president Roosevrlt.
Een zonderling.
ALRMAARSCHE COURANT.
ALKMAAR, 22 Februa ri.
In de rubriek „Binnenland" van dit nummer is een
belangrijk bericht opgenomen. President Roosevelt
heeft, zooals men daar kan lezen, een wereld-bijeen
komst voorgesteld, te houden in September a.s. te
's-Gravenhage. Die bijeenkomst zal niet het karakter
dragen van een conferentie, maar van een congres. Er
zullen geen afgevaardigden komen met diplomatieke
volmachten, zooals bijv. bij de vredesconferentie, maar
van regeeringen, die elkander zullen voorlichten om
trent de wijze waarmede de landen hun rijkdommen
kunnen vermeerderen door het gebruik der middelen
hun door de natuur geschonken in de bosschen, rivie
ren, meren, plassen, landstreken enz.
Het denkbeeld is den practisehen president waar
dig. Het is feitelijk geen wonder dat zulk een voorstel
door hem wordt gedaan. Heeft hij niet steeds èn als
afgevaardigde èn als politie-autoriteit èn als president
er naar gestreefd verspilling tegen te gaan? Hij deed
dit niet altijd op de meest tactvolle en bescheiden wij
ze, evenwel hij deed het toch maar. In zijn voor
vorige en zijn vorige presidentieele boodschap heeft hij
nog eens met grooten nadruk gewezen op het gevaar,
dat de schijnbaar onmetelijke natuurlijke hulpbronnen,
zouden kunnen worden uitgeput. Aan de groote na
tuurlijke rijkdommen dankt Amerika een groot deel
van zijn buitengewonen economisehen vooruitgang,
maar daarom juist moest uitbuiting als we dit
woord hier eens mogen gebruiken worden voorko
men, moest gezorgd worden, dat aan den roofbouw,
aan de ontbossching en de overdreven mijn-exploitatie
een einde kwam.
Met den president hielden velen zich met de oplos
sing van het vraagstuk, hoe aan een dergelijke uitbui
ting een einde kon worden gemaakt, bezig Zij begre
pen al heel spoedig, dat er zonder andere landen wei-
niig viel te doen. Allereerst was men van plan samen
werking tusschen Amerikaansche Staten tot stand
te brengen. Inderdaad heeft er een vergadering met
dit doel te Washington plaats gehad. Daar werd de
wenschelijkheid uitgesproken van een zoo uitgebreid
mogelijke samenwerking, omdat het feitelijk gold een
economische zaak, welke een wereldbeteekenis heeft.
Vooral de afgevaardigden van Mexico en Canada
drongen hierop aan 011 dat de heer Roosevelt wel te
vinden was voor het nemen van het initiatief, laat
zich denken. Hij is begonnen met de Staten eens te
polsen en moet reeds van de 45, die op de tweede vre
desconferentie aanwezig waren, de toezegging hebben
gekregen, dat zij op een bijeenkomst zich zouden laten
vertegenwoordigen en naar te hopen is niet alleen door
bureaucraten, maar ook door deskundigen, menschen
van de praktijk en van de theorie.
Men zal zeker op de conferentie allereerst eens nagaan
boe het met de natuurlijke rijkdommen staat. Dan zal
Amerika zelf een schuldenboekje open kunnen doen.
Het is bijv. schandelijk hoe er ontboscht is, hoe er op
onoordeelkundige wijze bosschen zijn uitgeroeid en er
zijn droevige voorspellingen gedaan. De couranten
hebben daaraan veel schuld. Er worden heel wat hoo
rnen geveld om er courantenpapier van te maken. Het
is de vraag of het liout niet beter zou kunnen worden
besteed, maar' het gebeurt nu eenmaal. En het ver
dient aanteekening, dat de couranten steeds zelf zoo
veel mogelijk doen om ontbossching op groote schaal
wel te verstaan tegen te gaan.
leder land heeft belang bij het congres, dat in den
Haag zal worden gehouden. Ook het onze. Bij de
behandeling der staatsbegrooting in de Tweede Kamer
is dit jaar wederom de vraag ter sprake gekomen, wat
gedaan kan worden om onze bosschen betrekkelijk
gering in omvang te behouden. En hoeveel te meer
belang hebben bijv. China en Rusland bij het congres!
Bosch en water zijn de beste natuurlijkste rijkdom
men, eerst daarna komen kool en ijzer van electri-
citeit spreken we niet. Wat er aan water verspild
wordt, is eenvoudig niet te schatten. Een watertech
niek, welke het mogelijk maakt, de rivieren dusdanig
te behandelen, dat zij langs den geheelen loop slechts
zegen brengen en nergens schade aanrichten, zou een
waarde van millioenen opleveren.
De groote uitroeiing in de dierenwereld is voldoende
bekend. Wij behoeven niet te herinneren aan de oor
logen die de menschheid tegen sommige diersoor
ten heeft gevoerd en die tot algeheele vernietiging van
die soorten leidden.
Er is door zulk een congres veel en goed! groot en
klein werk te doen. Dit kan evenwel niet worden ver
licht in korten tijd. Maar dat de dag, waarop het eer
ste congres tot behoud der natuurlijke hulpbronnen' te
's-Gravenhage bijeenkomt, met een gouden lettertje in
het geschiedboek mag worden opgeschreven, lijdt geen
twijfel. Real-politiek is een leelijk woord dat leidt tot
leelijke dingen, doch de real-politiek van president
Roosevelt geeft niet alleen direct voordcel, maar heeft
ook moreele krachtniets vereen(gt de volkeren
evenals de menschen zoozeer als het gemeenschap
pelijk werken voor eenzelfde doel.
Te Purmerend heeft zich een comité gevormd, be
staande uit de dames mevr. Van IJsendijkMeteler-
kamp, mevr. Brantjes—Van Wesscm, mevr. Bredeliof
de Vieq van OosthuizenKlinkert, mevr-. BenitParé
en mevr. Vos VisserKikkert.
De gelden zullen worden ter hand gesteld aan 'i
provinciaal comité voor Noord-Holland.
Te Bergen op Zoom bestaat het voornemen een
groot militair feest te geven, zoodra de te verwachten
heugelijke gebeurtenis ten Hove heeft plaats gehad.
Reeds is een commissie voor dit feest uit het wapen
der artillerie en der infanterie benoemd en werd daar
door een zeer uitgebreid programma van feestviering
opgemaakt.
De opper-ceremoniemeester maakt bekend, dat het
Ilof, ingevolge de bevelen van Hare Majesteit de Ko-
nigin, met ingang van 22 Februari 1909, den rouw zal
aannemen, wegens het overlijden van Zijne Keizerlijke
Hoogheid Grootvorst Wladimir Alexandrowitsj van
Rusland, voor den tijd van drie weken, en wel: zes da
gen middelbaren rouw, en vijftien dagen lichten rouw.
De lib. kiesvereeniging te Winkel en de afd. Twisk-
Gpperdoes van de Lib. Unie (district Enkhuizen) stel
den candidaat voor de a.s. Kamerverkiezingen den heer
Goeman Borgc-sius.
In eene Vrijdagavond gehouden vergadernig van een
groep Marxisten is van gedachte gewisseld over het in
te nemen standpunt op de vergadering van gisteren.
Voorts heeft het, naar het II b 1 d. verneemt een
punt van bespreking uitgemaakt wie bij de Internatio
nale zou worden toegelaten, de nieuwe of de oude par
tij. Men meent, dat dit een internationale quaestie
zal uitmaken.
Door de Marxistengroep zal aan de Federatie der
Internationale Sociaal-Democratie een brief geschre
ven worden, waarin het standpunt der Marxisten zal
worden uiteengezet en gevraagd of dit, naar de mee
ning der Internationale, niet het juiste is, op den
grondslag van de leer van Marx, van het fundament
der Intern. Soc.-Democratie.
De volgende weck komt het dagelijksch bestuur der
Internationale te Brussel bijeen.
De „Tribune"-redactie bericht nog het volgende:
an der Goes deelt ons mede, dat hij meent dat zijn
naam aan het hoofd van ons blad thans behoort te
verdwijnen, om de naar zijn meening bestaande ver
warring niet nog te vergrooten. Principiëel acht hij
het evenwel niet onmogelijk aan een buiten de S. D. A.
1 staand soc.-dem. orgaan mede te werken. Gorter
blijft onze trouwe medewerker als te voren.
Het Ilaagsche Correspondentiebureau bericht nog
liet volgende over een door president Roosevelt voor
gestelde internationale conferentie in den Haag, in
September a.s. te houden
an tevoren was der Nederlandsche regeering door
de Amer. regeering gevraagd of het congres in Sep
tember a.s. te 's-Gravenhage kon worden gehouden,
waarop van wege den minister van buitenlandsche za-
ken is geantwoord, dat de samenkomst hier ter stede
aan dc Nederlandsche regeering welkom zou zijn.
Het doel en karakter van deze wereldbijeenkomst is
net gelijk aan dat van de Vredesconferenties, waarop
gedelegeerden, voorzien van diplomatieke volmachten,
de staten van vertegenwoordigden en welke leidden
tot het sluiten van verdragen.
Deze conferentie beoogt slechts een samenkomst
voor de vertegenwoordigers der toetredende regeerin
gen, ten einde elkander voor te lichten omtrent de wij
ze waarmede de landen hun rijkdommen kunnen ver
meerderen door het gebruik der middelen hun door de
natuur geschonken in de bosschen, rivieren, meren,
plassen, landstreken, enz.
Dc conferentie staat niet in verband met een bezoek
van den heer Roosevelt in ons land, waarvan wel spra
ke is, doch hetwelk eerst in 1910, dus lang na afloop
van dit congres, te wachten zou zijn.
Het is zeker niet algemeen bekend, zegt de Haag-
sche briefschrijver van de Opr. ILaarl. Ct, dat de mi
nister van Justitie Nelissen een belangrijke rol zal
spelen bij de aanstaande groote gebeurtenis; in de
kamer, grenzende aan die, waarin het Prinsje of Prin
sesje geboren zal worden, zal liij moeten vertoeven tot
het oogenblik, daarop liem de nieuwe Oranjetelg, op
zilveren schaal gelegen, zal worden getoond. Als
hoofd van het departement van Justitie rust op hem
de taak den jonggeborene bij den Burgerlijken Stand
aan te geven; voor deze ceremonie, die in haar geheel
een achtergrond van eenigszins justitieelen aard
draagt, ontvangt de heer Nelissen 2000 als 't een
Prinses, 4000 als 't een Prins is. Zeker is 't hoogst
eigenaardig te noemen, dat juist een ongetrouwd mi-
nistor in een dergelijke plechtige huishoudelijk-rech-
terlijkc functie moet optreden.
Het heeft niet veel aandacht getrokken, aldus de
Ilofstadmedewerker van de Arnh. Ct., dat de „Staats
courant" dezer dagen het eervol ontslag heeft ver
meld van den heer II. J. Lovink (op zijn verzoek) als
vertegenwoordigend lid voor Nederland in het Perma
nent Comité van het internationaal Landbouw-Insti-
tuut te Rome, de benoeming van onzen gezant te
Rome, jhr. mr. II. van Weede, tot zijn opvolger als lid
van dat Comité, en de benoeming van den heer Lovink
tot plaatsvervangend lid.
Toch verzekert men, dat er achter deze benoeming
en verwisseling meer zit, dan de oningewijden wel den
ken.
De heer Lovink, de hoogstverdienstelijke directeur-
generaal van Landbouw, is veel op reis, meestal om
ons land in den vreemde te vertegenwoordigen met
het oog op de speciale belangen van onzen landbouw
en veeteelt en van onzen handel in landbouw- en zui
velproducten. Hij doet dat voortreffelijk, want hij is
door en door op de hoogte van wat er op dit gebied om
gaat, niet alleen in groote lijnen, maar ook in détails.
Men noemt den heer Lovink wel eens de rechterhand
van den Minister, en niet ten onrechte.
Het toeval en de Kabinets-formateur evenwel heb
ben gewild, dat de tegenwoordige Minister van Land
bouw een oud-predikant is en alzoo uit den aard van
zijn opleiding en van zijn ambt niet bijster vertrouwd
met zulke practische materieele en wereldsche zaken
als de handel in boter, kalveren en aardappelen, de be
hoeften van den veestapel, de zorg voor den visch-
stand, het toezicht op de bebossching enz.
Telkenmale nu, wanneer de heer Lovink op reis was
en de Minister toevallig aangelegenheden van dien
aard te verdedigen had, heeft hij en hij niet alleen
het gemis van zijn rechterhand geducht gevoeld.
Dat was o.a. het geval bij de begrootingsdebatten in
dc -Eerste Kamer, en ook tijdens de behandeling van
het wetsvoorstel tot verhooging van hoofdstuk X, met
het oog op de invoering van den keuringsdienst van
exportvleesch. Bij deze laatste gelegenheid heeft de
Minister Talma zich, bij gemis van den alwetenden
Directeur-Generaal, meermalen zóó vastgepraat, dat
hij allesbehalve een schitterend figuur maakte, en zijn
rechterhand smartelijk terug verlangde. Maar. de
ze was te Rome, waar hij ijverig deelnam aan de zit
tingen van het Permanent Comité bovengenoemd, en
niet gemist kon worden.
Voor liet vervolg zal in dergelijke gevallen de zaak
nu zoodanig geregeld worden, dat de bekwame Direc
teur-Generaal desnoods tijdelijk door een ander, in
dit geval onzen gezant zal kunnen vervangen wor-
den. zoodat de Minister, als hij dezen universeelen
landbouwspecialiteit noodig heeft, over hem beschik
ken kan, en de stem van Nederland, daar waar in den
vreemde over de internationale belangen van den land
bouw beraadslaagd wordt, toch niet zal worden ge
mist. Het is met de vervanging goed beschouwd dus
juist het omgekeerde van wat de „St. Ct." meldt; de
plaatsvervanger is eigenlijk de gezant, en niet de Di
recteur-Generaal. Maar het omgekeerde was niet
overeen te brengen met den rang van onzen diploma-
tieken vertegenwoordiger vandaar die zonderlinge
regeling.
In verband met desluiting van Woestduin op Zon
dag, merkt de Amsterdamsche medewerker van de
Standaard op:
„Et n paar jaar geleden dan, op een Zaterdagmid
dag, vond men op het pleintje voor het Stedelijk Uni
versiteitsgebouw in onze stad op een bank zitten een
!i°g jonge man, die gestorven was. Het lijk werd naar
bet in de onmiddellijke nabijheid zijnde Binnengast
huis vervoerd, en daar moet gebleken zijn, dat deze
man een goede dosis vergif had ingenomen.
Hoe kwam die man daartoe? Wel, door zijn beroep,
zoo hoorde ik uit zeer betrouwbare bron verhalen,
kwam hij dikwerf in aanraking met Woestduin; en
daar had hem de speelwoede aangegrepen. Nu eens
berooid, zonder een cent op zak, en dan weer eens dik
in zijn geld zittende, leefde hij voort; altijd het oog
gericht op de speelgelegenheid, die in het overschoone
Kennemerland zoovelen diep ongelukkig maakte.
De „iortuin. zooals het heet, lachte hem nu en dan
aanmoedigend toe; maar deze nukkige dame draaide
hem ook wel eens den rug toe. Zoo geschiedde het,
dat hij weken lang zonder voldoende middelen van be-
ti'.an was en eindelijk besloot, „om er maar een eind
aan te maken.G
Hij begaf zieli naar een vriend en deelde dezen zijn
voornemen om zelfmoord te plegen mede. Bedoelde
vriend, die verstand van scheikunde en van de wer
king van vergiffen had, vond dat hij groot gelijk had
met zich uit liet leven te verwijderen, en vertelde hem,
welk soort vergif het beste en het snelste werkte. Dit
vergif schafte de ongelukkige zich aan en daarop gin
gen de beide vrienden nog eens samen aan den zwier.
Er werd braaf gedronken, er werd nog samengegeten,
en toen nam de man met het vergif afscheid van zijn
vriend. Een uur later vond men hem levenloos op de
bank voor het Universiteitsgebouw.
De vriend vertelde later het geval in geuren en
kleuren aan anderen; en vond dat hij het slachtoffer
van Woestduin een waren vriendendienst had bewe
zen. Wat deed men langer te leven, als men 't niet
houden kon.
Kunt ge u iets schrikkelijkers denken; gaat er iets
boven dit vreeselijk cynisme; teekent het niet op ont
zettende wijs den geest des verderfs die onder ons volk
rondwaart en teekent het ook niet de schandelijke ge
volgen, die het spel te Woestduin heeft?
Laat ik er bijvoegen dat ik nog een tweede geval
weet hier in Amsterdam van een jongen man, die ook
onder de bekoring van de speelzucht te Woestduin
kwam, en die niet alleen al zijn bezittingen kwijt
raakte, zijn vrouw en kinderen in de diepste ellende
stortte; maar nu ook van zijn vrijheid werd beroofd,
omdat de speelwoede hem in aanraking met de straf
wet heeft gebracht.
Dat zijn een paar staaltjes, waarvan de waarheid
voor mij vaststaat; ik vernam ze van alleszins betrouw
bare en op de hoogte zijnde personen.
En nu zou ik nog wel kunnen vertellen van de el
lende rondom Bloemendaal, Bennebroek, Heemstede,
ja van heel die schoone streek tusschen Haarlem en
Leiden; van menschen die Zondagsmorgens gewend
waren in te spannen en naar Woestduin te rijden, niet
om de „edele rensport", maar om het kansspel, om de
weddingschap; en die een aanzienlijk deel van hun
vermogen daar verloren. Je kunt je dus voorstellen
mijn waarde, hoe verheugd ik was, te vernemen, dat
B. en W. van Bloemendaal Woestduin Zondags lieten
sluiten. In lang had ik niet van zoo'n gezegenden
maatregel gehoord."
Misschien is het den lezer van dit blad, zoo schrijft
Flanor in de Leeuw. Ct., niet bekend, dat de heer
Wijnkoop, die in het geschil tusschen de beide fracti-
ën der S. D. A. P. zulk een groote rol speelt, een zoon
is van een der Amsterdamsche rabbijnen. Thans heeft
het socialisme een zijner hechtste bolwerken in de
Joodsche bevolking tot den arbeidenden en den nering
doenden stand behoorende. Welk een verschil met
een vijftien of zestien jaar geleden, toen de eerste be
keerlingen die de socialisten onder het Amsterdamsche
Jodendom hadden gemaakt, bij hun propaganda in de
Jodenbuurt gehinderd werden, toen b. v. de bekende
anarchist, destijds socialist Samson, als hij des Vrij
dagsnamiddags in de Joden Breestraat verscheen om
een bekend socialistisch blaadje te venten, geregeld
met getier werd ontvangen. Samson was dan van een
socialistische lijfwacht omringd en men kon er dan
vast op rekenen, dat het relletje eindigde met een he
vige kloppartij tusschen de Oranje-gezinde en de soci
alistische Israëlieten, terwijl de politie, die een eind
aan 't tumult moest maken, meenende, daarmede een
vaderlandslievende daad te verrichten, ook op de socia
listen inranselde.
Toen kwamen de jaren van ellende voor de dia
mantnijverheid en van achteruitgang van de kleine
handelaars, die weer van de werklieden moesten leven
en tegelijkertijd ging het socialisme met reuzenschre
den vooruit. En toen in November 1894 de A. N. D.
B. met zijn sociaal-democratischen bestuurders tot
stand was gekomen, was spoedig .de overgroote meer
derheid der diamantbewerkers voor 't socialisme ge
wonnen.
Maar winst voor het strijdende proletariaat is dit
niet. Want, onverschillig welke theorieën de diamant
bewerkers er op na mogen houden, in hun gemoed blij
ven zij bourgeois, omdat zij als bourgeois leven, hun be
lang hun naar de bourgeoisie drijft. Het ideaal van
eiken diamantbewerker is zoo spoedig mogelijk zelf
werkgever en handelaar te worden. Tal van Bonds
leden zijn eigt-nwerkmakers in de diamantnijverheid,
zijn dus werkman en handelaar tevens, soms ook werk
gever, omdat zij nog anderen voor zich laten werken.
Proletarisch gevoel kan zich bij zulke menschen niet
ontwikkelen. Wat heeft het socialisme dat strijdt
voor een meuschwaardig bestaan, dat roept om klee
ding en brood voor allen, aan geestverwanten die er
cis de kippen bij zijn, als ze de door hen veroordeelde
zoogenaamde kapitalistische praktijken zelf in toepas-
sing kunnen brengen.
GEMENGD NIEUWS.
Brand.
Hedenmorgen is het café „de Stoomboot" hoofdher-
berg met kolfbaan en doorrijdstal, eigenaar en bewoner
dc lieer M. Aarsen te Wadwaij, gemeente Wognuin,
geheel (verbrand. De oorzaak is onbekend. Verzeke
ring dekt de schade.
Door de politie te Amsterdam is de hand gelegd op
een Duitscher. die herhaaldelijk 's ochtends vroeg op
straat van melkkarren flesschen melk stal, deze mee
nam naar zijn woneng, en den inhoud bij zijn ontbijt
nuttigde.
Bij een huiszoeking werd door de politie een bedrag
van circa 200 aan zilvergeld gevonden, zoodat de
man niet uit nooddruft handelde.
Hij is overigens bij de justitie wel bekend en heeft
reeds een groot aantal vonnissen achter den rug.
