DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
No. 50
Honderd en eifden jaargang.
1909.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
DINSDAG
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
2 MAART.
BINNENLAND.
STADS NI EÜWS,
Telefoonnummer 3.
De Eelje-herdenklng
Een luch balion gedaald
Over boord geslagen,
Boschbrand.
'J9
Een van het tMo
Bloedvergiftiging.
Gevallen.
Een driftkop.
Uit Dlrkshorn.
Uit Broek'op Langcndijk.
Uit Schagen.
ALKMAA
COURANT.
ALKMAAR, 2 Maart.
Tn Duitschland doet de Rijkskanselier op het oogen-
blik ongeveer alles wat hij kan orp zich en zijn finan-
ciëele hervormingen boven water te houdhn. Hij- confe
reert met de ministers van financiën der bondsstaten,
hij vraagt verschillende partijleiders bij zich ten eten,
bestudeert problemen, waarover hij zich vroeger nim
mer bekommerde en plaagt zijn geheugen met enorme
getallen. Hij ziet zich omringd door intriganten, die
trachten de nieuwe draden, welke hij aanknoopt, on
middellijk te verbreken, die sinaasappelschilletjes op
den politieken bodem leggen, in de hoop dat hij hier
over zal uitglijden.
Twee jaar is het nu geleden dat de heer von Bulow
het Duitsche volk opriep tot den strijd tegen het cen
trum, dat er een conservatief-libera al-democratisch
verbond tot stand kwam, Block geheeten. Voortdurend
zijn er pogingen aangewend om dat blok in stand te
houden. Maar telkens werden de scheuren grooter. En
hoe ver het nu al gescheurd is, blijkt te Alzey-Bingen,
waar de nationa al-liberalen een eentrumsman voor
den Rijksdag steunen. Trouwens ook in den Rijks
dag schenen de conservatieven en het centrum elkaar
te hebben teruggevonden. Zij boden den Rijkskanse
lier een brug aan, 0111 zijn belastingplannen daarover te
sleepen. Een «ogenblik moet hij er over gedacht heb
ben van dit aanbod gebruik te maken en daardoor
voorgoed het blok te kloven en in het vuur te werpen.
Maar hij heeft zich bedacht. Hij heeft de leiders van
dc verschillende partijen nog eens bijeengeroepen, hij
heeft van verscheidene bloempjes in zijn belasting-
bouquet afgezien o. a. van de Nachlassteuer, waar
door de erfenissen, indien er geen erfgenamen in den
derden graad en geen testamenten bestaan zouden
komen aan den staat en hij hoopt daardoor weder
om het.verbond te hebben gered.
Men vraagt zich af, waaraan zulk geschipper in het
politiek vaarwater, dat blakstil ligt en waarop het
scheepje van staat geen duimbreed vooruit komt, is
toe te schrijven. Is het Duitsche volk tegenwoordig
politiek onmachtig? Ligt het aan de algemeen heer-
schende dufheid en onverschilligheid Of aan den
Rijkskanselier die het beginsel van zelfbehoud wat al
te duidelijk op den «voorgrond schuift?
Theo Wolff van het Tageblatt schijnt geneigd de
laatste vraag bevestigend te beantwoorden. Hij geef teen
ietwat zonderlinge vergelijking. In Berlijn is tegen
woordig een „man met drie beenen" in een kijklokaal
tentoongesteld, op wien door de groote reclameplaten
de aandacht gevestigd wordt. Wie echter een, man
hoopt te zien, die werkelijk op drie beenen loopt, komt
bedrogen uit: het derde beentje is maar kort, zit ter
hoogte van den middel en het dient tot niets.
Ook prins Bülow heeft op een goeden dag door
groote. plakkaten doen weten, dat hij op drie beenen
zou loopen en dat hij aan zijn persoonlijkheid een li
beraal aanhangsel had ontdekt. Maar ook prins Bü
low dacht er niet aan op dat derde beentje te loopen
en toen men zag, dat men alleen maar in een kijk-
tent gelokt zou worden, werd men teleurgesteld. Om
dat men spoedig den indruk kreeg, dat 't liberale beentje
slechts als lokmiddel diende, en dat het voor niets an
ders dienen zou, kijken degenen, die belang stellen in
politieken vooruitgang, slechts met nieuwsgierigheid
naar het dilemma van prins Bülow.
Er is een oogenblik geweest, waarop de Rijkskanse
lier alle liberale partijen voor altijd aan zich kon ver-,
plichten, waarop hij de macht bezat en slechts de
kracht miste. Toen hadden de vrijzinnigen hem moeten
dwingen, maar deze menschen leefden in het geloof,
dat het beentje wel zou groeien. Of prins Bülow blijft
of gaat op dit beentje zullen we hem wel niet meer
zien wandelen en zich steeds meer schamend zal hij,
als de man uit Zuid-Italië, het buiten de kijktent in
zijn mantel verbergen.
Als prins Bülow wint, dan zullen we nogmaals zijn
Odysseus-handigheid 'IrPVondereii, welke hem zoo
merkwaardig uit elk labyrint helpt. Als hij verliest,
dan zetten wij gaarne eenige sympathieke woorde 1 op
zijn agrarischen grafsteen: Een man, die meer bezat
dan de anderen, en wien slechts het beslissende ver
mogen ontbroken heeft. Een wondermensch met mooie
aanhangsels.
Verkiezingen Tweede Kamer.
Door de S. D. A. P. in het district Hilversum is voor
de a.s. verkiezing candidaat gesteld de heer J. van der
Waerden van Amsterdam.
In de aula der Gemeente-Universiteit te Amsterdam
had gistermiddag een druk bezochte bijeenkomst
plaats, uitgaande van het „Comité tot herdenking van
den lOOsten geboortedag van dr. J. P. Heije," waar
C. E. Daniels een rede hield, welke tot onderwerp had:
„Wat deed dr. J. P. Heije voor zijn vaderland als ge
neeskundige." j
Toen deze plechtigheid afgeloopen was, begaven de
aanwezigen zich naar een der zijvertrekken van het
universiteitsgebouw, waar de Heije-tentoonstelling ge
opend werd. Deze expositie omvat boekwerken en hand
schriften van dr. Heije, voornamelijk op medisch ge
bied, en werd georganiseerd door dr. C. I'. Sclireve,
secretaris-hoofdbestuurder van de -Ned. Maatschappij
tot bevordering der Geneeskunst (in die qualiteit één
der opvolgers van dr. Heije)en lid van het uitvoerend
comité.
Gisteravond had in het Concertgebouw het feest
plaats ter herdenking van dr. J. P. Heije's honderd
sten geboortedag, ter gelegenheid waarvan (is. L. C.
Schuller tot Peursum een gedachtenisrede uitsprak.
Vooraf werd door het kinderkoor gezongen „Van
mannen in oorlog, van mannen in vree.
Ds. Schuller tot Peursum zeide dat dit Heije-feest
voor hem geen aanleiding was om zichzelven en zijn
gehoor op te winden met een opschroevend betoog, als
vierde men de nagedachtenis van een van Neerlands
vele groote mannen. Heijl verdient een eereplaats in
de rij dergenen, die voor onze natie van goede betee-
kenis zijn geweest en blijven zullen.
Spreker herinnerde er aan, dat Heije zong over zaai
en en maaien:
„Ik weet een kostlijk vooglenlied:
„Wij zaaien niet, wij maaien niet."
Maar hij was als de landman:
Die zaait maar toe, die maait maar voort,
En denkt bij 't rijzen van den dag:
,,'k Ben blij toch, dat ik werken mag!"
Heije heeft den zegen, dat hij nog spreekt nadat hij
gestorven is, dat hij nog werkt lang na het dalen van
zijn levensavond. Llij zaait en maait nog voort.
Over dat zaaien en maaien wenschte spreker iets te
zeggen. Allereerst gaf hij „dankbare herinneringen"
schetste de Heije als kinderdichter; vervolgens sprak
hij over de innige hoogschatting welke hij den man
toedraagt, die goed zaad op voorbeeldige wijze strooide,
die. van deugd, vaderlandsliefde en Godsvrucht ons
volk wilde leeren zingen, opdat het lied der kinderen
lot daden zoude worden bij het opgroeiend geslacht en
opdat de ziel op vleugelen omhoog zoude stijgen bij de
roepstem: Een lied, een lied, uw leven lang!
In het derde deel van zijn rede sprak de redenaar
de verwachting uit, dat Heije's oogsttijd nog niet voor
bij is, naar de spreuk: een ander is het die zaai, een
ander die maait. Hij eindigde aldus:
Een feestviering als deze geeft mij hoop, dat er nog
een oogstdag is en dat velen van allerlei zijden nog
zullen willen genieten van de goede vruchten uit den
rijken boomgaard van Heije's wijsheid en liederschat
en zoo ook elkander nader zullen komen.
Die rijkdom heeft mij niet weinig gedrukt. Ik vrees
de, dat ik u snood bestelen zoude, niet het tiende deel
aanhalend van wat Heije u predikt. Gerustgesteld ein
dig ik; ik liet nog zooveel te plukken over als u lust.
Eigenlijk had ik mijn geheele rede kunnen beperken
tot deze ééne zinsnede: Lees in Heije, laat hem u voor
zingen en dankbaar zult gij denken aan het kind, .he
den voor 100 jaren geboren, dat een man werd, die een
eer en zegen voor ons volle was en die in ons hart n
blijden toon van gezang opwekt, als wanneer wij een
vogellied boven ons hooren, dat weerklank vindt in ons
hart en in onzen mond, dankbare, blijde liederen wek
kende, die ons weltevreden maken en dankbaar Gode
ter eer.
Tot besluit zong het kinderkoor dat tusschen de ver
schillende gedeelten in zich deed hooren: „In het
groene loover zit een vogelijn," en het koraal „Den
hoogen God alleen zij eer!"
Daarna werden er verschillende liederen gezongen,
terwijl tot waardig besluit van het feest door alle aan
wezigen Heije's Vlaggelied aangeheven werd, op de
melodie van Wilhelmus Smits.
GEMENGD NIEUWS
Mr. Th H Sannes.
Bij de opening der burgerlijke zitting van het ge
rechtshof te 's-Gravenhage, gisterochtend, hield de pre
sident, mr. J. J. van Geuns, de volgende toespraak
Mijne heeren, waarde ambtgenooten en leden der ba
lie!
„Een voortreffelijk man is heengegaan. Onze trouwe
vriend en medearbeider, de raadsheer Sannes, stierf j.l.
Vrijdag aan eene snel toegenomen ziekte. Onver
moeid im werkzaamheid, kundig, in hooge mate nauw
keurig en nauwgezet, heeft hij het „Quo magis agis, lo
perfectior" tot waarheid gemaakt. Aan zijne pen dan
ken we zoo menig grondig uitgewerkt arrest. Arbeid
was zijn lust. Zijn onverwacht verscheiden op niet ge
vorderden leeftijd doet ons vragen: hoeveel had deze
man nog niet tot nut der rechtspraak kunnen geven;
maar doet ons tevens op het innigst deelen in het zwa
re verlies voor zijne toegewijde gade en zijne kinderen,
aan wie hij zoozeer gehecht was en die terecht treuren
over een zoo zeldzamen man en vader. Ave pia anima
Namens het parket sloot proc.-gen. mr. Bijleveld,
namens de balie mr. M. M. de Pinto zich aan bij de
woorden van den president.
De sneeuw.
Een kleine negenhonderd man werd gisteren door
de stadsreiniging te Amsterdam aan het werk gezet,
om behulpzaam te zijn bij het opruimen van de sneeuw
en het aanvegen der morsige straten.
Zondagnamiddag te half zes passeerde een luchtbal
Ion het dorp Nieuwersluis aan de Vecht. Daar het al
donker begon te worden, besloten de luchtreizigers te
landen. De ballon nam een dalende richting aan, wat
een mooi gezicht opleverde, en was te kwartier voor
zes op den grond. Tal van inwoners van Nieuwersluis
en omstreken waren per fiets den ballon gevolgd en
kwamen bijna gelijktijdig op de landingsplaats, een
half uur van Nieuwersluis, aan.
Door de houding van de bevolking en het tactvol op
treden van een hunner was de ballon reeds te half acht
ter verzending gereed aan het station Nieuwersluis.
De bemanning bestond uit 3 Duitschers, die te 8
uur 's morgens te Dusseldorf waren opgestegen. De
eizigers keerden gisteren naar Dusseldorf terug.
Zaterdagavond is een uur na het vertrek van den
stoomtrawler Erica uit de visschershaven van IJmui-
den, de stoker II. Alders, bij het aschscheppen over
boord geslagen en verdronken. De ongelukkige laat
een weduwe met 2 jonge kinderen na.
De brand in het dennebosch van de stad Groningen
bij Onstwedde is met groote moeite gebluscht. Een
oppervlakte woud van ongeveer anderhalf hectare is
verbrand.
Zoo ver het oog reikt, is de Zuiderzee bij Enkhuizen
in alle richtingen vol ijs. De stoombootdiensten zijn
gestaakt. De veerboot, gistermorgen van Enkhuizen
naar Stavoren vertrokken, was wegens het ijs genood
zaakt terug te keeren.
In brand.
Zittende met een stoof onder haar voeten, viel Zon
dagnamiddag juffrouw E. T„ vrouw van J. H. II., te
Rotterdam in slaap in haar woning aan de Zaagmolen
straat. Door het vuur uit de stoof vatte haar klee
ding vlam. Zij kreeg ernstige brandwonden aan de
beenen en het onderlijf.
Schaatsenrijden.
Op de Nieuwe Ijsbaan te Leeuwarden is Zondag
druk schaatsengereden.
De Utrechtsche rechtbank heeft gisteren J. W. R„
een lid van het bekende trio-Roos, uit Amsterdam,
bekl. van diefstal te Utrecht, -veroordeeld tot drie
maanden gevangenisstraf.
De Y4-jarige koopvrouw II., te Wageningen, die de
vorige week bij te vroeg uitstappen onder de Ooster
stoomtram geraakte, is in het ziekenhuis aan de ge
volgen bloedvergiftiging overleden.
Door de sneeuw
Gistermorgen is te Wageningen de Oosterstoomtram
van 6.2Y naar Arnhem op den hoek van de Stations- en
Bergstraat door de sneeuw uit dc rails geloopen. De
vaart, die de tram daar nemen moet, was oorzaak, dat
dr machine over het trottoir heen vloog en tegen den
gevel van het huis, bewoond door de dames B„ aan
botste. De voordeur werd er totaal uitgedrukt, terwijl
de gevel voorts nog andere schade kreeg. De tramwa
gens stonden dwars over den weg. Persoonlijke onge
lukken kwamen niet voor. De materieele schade is aan
zienlijk.
Zaterdagavond is de te Bovenkarspel bij Enkhuizen
wonende landbouwer F. K„ door het uitglijden op
straat met zijn hoofd in een puntig hek gevallen, met
het gevolg dat hij op de plaats dood bleef.
De worstelbaas Perouse, bijgenaamd „de Leeuw van
Valencia," die Zaterdagavond in het Circus Henry te
Rotterdam verloren had, maakte zich bij zijn thuis
komst in zijn kosthuis aan de Aert van Nesstraat zóó
woedend, dat hij den boel kort en klein slceg. Daarop
is hij gevlucht in de richting van België.
Dïfcfstal in een kerk.
Gisteren heeft in de gereformeerde kerk aan de
Ammanstraat te Rotterdam na de morgengodsdienst
oefening een persoon zich laten insluiten. Toen hij
daarop tusschen 12 en 1 uur alleen in de kerk was,
heeft hij in de kerkekamer met een breekijzer een kast
opengebroken en zich meester gemaakt van vier zak
ken inhoudende de opbrengst der morgencollecte en
geschat op 100.
Treurig.
De Zaterdagavond te Leeuwarden in De Harmonie
gehouden biljartpartij werd door een allertreurigst
voorval gekenmerkt. De heer B„ vroeger arts te Ber-
gum, thans woonachtig te Leeuwarden, nog altijd een
groot biljartliefhebber in weerwil van zijn bijna 80 ja
ren, was den vorigfen dag lid der vereeniging gewor
den om nog aan den wedstrijd te kunnen deelnemen.
Even vóór het begin was hij in de biljartzaal binnenge
komen. Leunende tegen een der biljarten en met een
der aanwezigen sprekende, sloeg llij eensklaps achter
over; een beroerte had hem getroffen. Een zoo spoe
dig mogelijk ontboden geneeskundige kon slechts den
dood eonstateeren.
had opgesloten, toen de gaskachel openzette en rustig
afwachtte tot het giftige gas zijn werk zou doen On
bewust heeft zij echter een ander mede in het graf ge
sleept. Boven de badkamer is een slaapkamer van
het personeeleen der kellners legt er zich ter ruste,
het gas van de benedenkamer stroomt door openingen
van de centrale verwaiming in zijn kamer en de arme
kerel wordt niet meer wakkertoen men hem 's mor
gens wilde wekken, had het gas ook hem vergiftigd.
Maar wel opmerkelijk is, dat de portier, die hem
kwam wekken, niet dadelijk omdekte, dat de kamer
met lichtgas gevuld was. Men kan natuurlijk onder
stellen, dat de man zwaar verkouden was, maaj ook
_nderen, die toesnelden op zijn geroep,roken volstrekt
niet de doordringende lucht, die lichtgas kenmerkt.
E11 weet men, wat daarvan de oorzaak was? De on
gewone samenstelling van ons lichtgas. Door het ge
wone steenkolengas is gemengd een hoog percentage
mtergas. Dat is een goedkoop goedje wor,dt het
niet gemaakt door waterdamp over gloeiende cokes te
doen strijken? heeft zeer weinig lichtkracht maar
wel warmtevermogen. De vroegere directeur onzer
gasfabrieken, de heer Van der Horst, heeft de men
ging dier beide gassen ingevoerd, ten einde de winst
van het gasbedrijf op te voeren. Toen de zaak in den
Raad behandeld werd, is wel gewezen op het minder
waardige karakter van het watergas, doch die oppositie
sloeg men in den wind onder bewering, dat, daar ieder
toch gloeikousjes gebruikt, de verslechtering van
het lichtgevend vermogen van het gas niet zou hinde
ren. Maar ernstiger was het verzet tegen het water-
gas, omdat dit zoo giftig is en de aanwezigheid er van
niet door reuk verraden wordt. Er is toen gedacht
over de mogelijkheid om het gas te „parfumeeren,
doch verder dan tot denken is het niet gekomen en
misschien is dat wel de oorzaak van den dood. van den
kellner, want als het gas zijn oude samenstelling had
gehad, zou het zijn aanwezigheid wellicht zoo tijdig
verraden hebben, dat redding nog mogelijk ware ge
weest. E11 ditzelfde ware dan ook het geval geweest,
als er bij" het gas--een of ander geurtje -of desnoöds
stankje ware geweest.
Het zal mij benieuwen, of niet een of ander raads
lid zal trachten zich verdienstelijk te maken door een
interpellatie over de zaak te houden en misschien
zal men dan komen tot maatregelen, die het gevaar
van ons lichtgas zullen helpen verminderen."
Tot predikant bij de Geref. kerk alhier is beroepen
«de heer K. v. d. Beek, candidaat te Middelstum.
Van de laadplaats alhier werden in de maand Febru-
ari verzonden 462 wagonladingen groenten.
Uit Bergen
Het door de Wed. V. alhier vermiste bedrag van
210 is door haar zelve in hare woning teruggevonden.
Zij bleek het zoo goed opgeborgen te hebben, dat het
moeielijk terug te vinden was.
Uit de Rijp
In een alhier gehouden vergadering van de tuin-
bouwvereeniging „Rijp en Omstreken" is besloten dit
jaar weder een tentoonstelling te organiseeren in ver
eeniging met Floralia. Tot leden van het bestuur wer-#
den herkozen de heerenD. DekkerM. v. d. Meulen
en F. van Straten. De ontvangsten in 1908 bedroegen
852.3Y5 en de uitgaven Y12.056, zoodat de rekening
sloot met een batig saldo van 140.32. De levering van
dc benoodigde zakken voor 1909 werd opgedragen aan
den heer T. Visser te De Rijp.
Het boekjaar 1908 van de Maatschappij tot bevorde
ring van Nijverheid wijst een te verdeelen winst aan
de 5 vennooten aan van 6520.
Watergas.
I)c Amsterdamsche brief van de Prov. Gron. Ct. be
gint als volgt:
„Ons gas heeft wftder twee slachtoffers gemaakt
een Utrechtsche dame. die in een aanval van zwaar
moedigheid zich in de badkamer van het hotel Suisse
Gisteravond werd bij den heer Visser in het Stations-
koffiehuis de ledenvergadering gehouden der afdeeling
Schagen en Omstreken van de Hollandsche Maat
schappij van Landbouw. Als afgevaardigde naar de
buitengewone algemeene vergadering der Maatschap
pij werd benoemd de heer A. Sleutel te Schagen en
voor de a.s. vergadering van de vereeniging tot ont
wikkeling van den Landbouw in Hollands Noorder
kwartier dc heer D. Smit te Schagen.
Beide afgevaardigden bekwamen vrij mandaat.
Wegens verhindering van den penningmeester werd
dp rekening en verantwoording over 1908 uitgesteld
tot de volgende vergadering.
Een Oranjedag,
Gisteravond was in het lokaal Diligentia een verga
dering belegd „ter bespreking van de te houden fees
telijkheden op den dag der geboorte van de a. s. Oran
jetelg."
Deze vergadering was uitgeschreven door een comi
té bestaande uit de heeren J. J. Boogh, F. II. Ringers,
A. J. Stikkel, G. van Nieuwkuyk (in de plaats van
den heer J. II. Jacobse) en B. Kuyper.
Bij afwezigheid van den heer Boogh presideerde de
heer Ringers, die de vergadering opende met een
woord van dank te brengen voor de goede opkomst en
mededeelde, dat 11a hetgeen er in de laatste tijden in
ons vaderland is gebeurd nu er overal pogingen
werden aangewend om de Koningin te eeren met de
komende blijde gebeurtenis de commissieleden be
sloten hadden zich te vereenigen om den dag dier ge
beurtenis hier niet ongemerkt te laten voorbijgaan.
Hoewel de feesten elkaar tegenwoordig opvolgen, toch
zijn de tijden er wel naar om feest te vieren, vooral een
