DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Dit nummer bestaat nlt 3 bladen. Voor ontslagen gevangenen. No. 72 Honderd en elfden Jaargang. 1909. ZATERDAG 27 MAART. BI NNENLAND, Tweede Kamer. De S. D. P. Castro. Tweede Kamerverkiezing. De Vereenigde vergadering. Hulde aan H. Ni. de Koningin, Uit Schagen. U<t St. Paneras. Uit Hetr-Hugowaard. Uit Zuidscharwoude. Uit Zuidscharwoude. Er gaat van den tegenwoordigen minister van justi tie heel wat frisch initiatief uit. Hebben wij onlangs gehoord, dat ook deze bewindsman voor de groote ge breken van het cellulaire gevangenisstelsel niet blind is en ons straf systeem zóó wil wijzigen, dat weer iets van het dom-automatische daaruit verdwijnt, dat méér gedaan wordt om de maatschappij te beveiligen tegen gevaarlijke half- en ontoerekenbaren, ditmaal komt de heer Nelissen met een poging om ontslagen gevange nen meer stuur te verleenen en om te verhinderen dat zwakke individuen al te gemakkelijk worden opgeno men in de gelederen van hen, die de eene poort van de Rijkswerkinrichting uit en de andere weer in gaan. Het is een moeielijk en vaak zeer ondankbaar werk, dat de regeering hier wil steunen. Heel veel succes stellen wij ons van de pogingen om de menschen, die in de gevangenis zijn geweest, daarbuiten weer flink op weg te helpen, niet voor. Maar wij erkennen dat wat er gedaan wordt dankbaar moet worden aanvaard en dat het zeer zeker op den weg van den staat ligt hen, die deze pogingen doen, zooveel mogelijk te steunen. Er is hier zeker een gevaar: het is dit, dat men te veel moeite maar vooral ook te veel geld gaat beste den aan de ontslagen gevangenen. In de oogen van een groot gedeelte van ons volk zou dat slecht besteed geld wezen, waar het wordt gegeven ten bate van menschen, die iets slechts gedaan hebben, terwijl de goede men schen, die niet in de gevangenis geweest zijn en in on gelukkige, armoedige omstandigheden verkeeren, niet aldus door den staat onder den arm worden genomen. Nu is die redeneering zeker niet zonder meer juist. En bovendien behoort men in dit verband in het Oog te houden, dat de aanleiding tot ingrijpen niet is onge luk of armoede doch het feit, dat de staat, den misda diger gestraft hebbende, wil voorkomen, dat die misda diger na zijn straftijd nu nog weer de ongelukkige ge volgen van zijn straf ondervindt en zoodoende als van zelf weer tot een nieuw misdrijf vervalt. Het is billijk en uit een sociaal oogpunt dus verstan dig, dat de staat niet ingrijpt. Doch men hoede zich voor overdrijving. De regeering heeft, naar het schijnt, zich daarvan vrij weten te houden. Zij vraagt voor de tweede helft van het dienstjaar voor deze geheele nieuwe instelling niet meer dan 10,300 en betracht ook soberheid, waar zij den maatstaf van subsidieering der pogingen tot opheffing van ontslagen gevangenen aangeeft. In een geval stelt zij een maximum van 30 cents per dag per man voor hoogstens drie maanden, in een ander 40 eens per dag per man voor hoogstens vier maanden. Bij de geheele regeling dezer materie stelt de regee ring voorop, dat het particulier initiatief hier in de eerste plaats moet optredeil. Dat schijnt ons zeer juist. Hoeveel er soms ook tegen staatsteun van par ticulier initiatief valt te zeggen, in dit geval zal men algemeen erkennen, dat deze maatregel tot opheffing in den regel van particulieren moeten uitgaan, zelfs al zullen de particulieren in niet weinige gevallen uit den aard de ambtenaren zelf zijn en al diegenen, die met gevangenen meer te maken hebben. Reeds sedert eenige jaren steun de staat hier het particulier initiatief, doch thans eerst wordt voorge steld dien steun stelselmatig te verleenen. Het stelsel, dat de regeering op het oog heeft, is vooral een stelsel van subsidieering van de vereenigin- gen, die zich met de opheffing van ontslagen gevange nen bezighouden. De agenten dier vereenigingen zul len toegang hebben tot de gevangenissen enz. en de kassen der vereenigingen zullen subsidies hebben, be rekend per man per dag tot de boven aangegeven maxi mum bedragen of bedragende een som ineens, voor an dere doeleinden dan verpleging. In hoofdzaak erkent de regeering tweeërlei wijze van opheffing a. verpleging gedurende zekeren tijd, ten einde den ontslagene voor arbeid meer geschikt te maken, of hem, in afwachting zijner plaatsing in de vrije maat schappij voor schadelijke invloeden te bewaren. b. allerlei andere daden van opheffing, die men zich in groote verscheidenheid kan denken, b. v. werkver schaffing, houden van toezicht, verschaffing van klee ding en werktuigen, steun bij emigratie, bij repatriee ren en bij het weer aanknoopen van oude connecties. De memorie van toelichting onderscheidt verder scherp de gevallen, dat de particuliere vereeniging op eigen initatief of op aanwijzing van den minister tot het verleenen van dezen steun overgaat. In het laat ste geval kan de minister natuurlijk meer invloed uit oefenen op de wijze van opheffing en ook voorwaarden stellen b. v. geheelonthouding, onderwerping aan ze ker toezicht, schriftelijke verklaring, dat de aan te wij zen persoon de ten zijnen aanzien voorgestelde maatre gelen wenscht, afhalen van den aangewezeüe enz. enz. Naast de ontslagen gevangenen zullen gelijk wij in den aanvang schreven ook de candidaten voor de Rijkswerkinrichtingen aldus gesteund moeten worden. Men moet voorkomen, dat zij opgezonden worden, voor al dat dit voor de eerste maal geschiedt. Tot zoover het steun-systeem. Daarnaast kennen de plannen der regeering nu nog een direct ingrijpen van de betrokken ambtenaren tot opheffing van deze per sonen, waarvoor de regeering eveneens een bescheiden fonds ter beschikking zal krijgen, wordt het ingedien de ontwerp aangenomen. De minister is vol hoop dat hij met deze bescheiden maatregelen veel goeds zal kunnen bereiken. Ter sta ving dezer verwachting verwijst hij herhaaldelijk naar Denemarken waar een regeling van deze materie wei nig kosten vraagt en groot nut oplevert. Moge de ministerieele verwachting niet bedrogen worden. En mogen de heeren, die voor Z.Exc. deze me morie van toelichting ontworpen hebben, een volgend maal eens Weer indachtig zijn de schoone woorden, o.a. door mr. H. L. Drucker en den minister zelf dezer da gen in de Tweede Kamer gesproken over den stijl, ge lijk die van de departementen komt. De wettenstijl is zoowel uit een juridisch als uit een taalkundig oogpunt beneden critiek. Maar de memorie van toelichting-stijl is soms uit taalkundig oogpunt niet beter getuige dit op verscheiden plaatsen gewrongen en moeielijk be grijpbaar staatsstuk. Voorstel-Lohman (tot wijziging van het regl. v. or- de). Op zijn verzoek wordt dr. Kuyper in de commissie van voorbereiding vervangen door den heer De aal Malefijt. Wijziging der Wet op het M. O. (subsidieeren van Bijz. H. B. S.). De heer Bos is eenigszins verwonderd over de discus sie welke dit ontwerp heeft uitgelokt. Iiij heeft zelf op de behandeling van dit ontwerp aangedrongen, niet uit royaliteit, maar omdat hij overtuigd is, dat door de subsidieering van de Bijz. H. B. S. het onderwijs in het algemeen zal worden gebaat. Op dat belang en ook daarop alleen moet het oog gericht zijn. Ten slotte uit spr. den wensch, dat de Regeering zich niet te veel zal laten influenceeren door de Ineenscha- kelingscommissie. Laat de Regeering in het belang van het onderwijs doen wat reeds gedaan kan worden. De heer Verhey meent, dat men zich bij eiken stap, dien men doet in een nieuwe richting, rekenschap moet geven van de gevolgen. Het lager onderwijs neemt in ons volk een andere plaats in dan het M. O. en de heer Roessingh heeft terecht, naar spr. meening, aange toond, dat op het platteland de minderheden niet tot hun recht zullen komen. Hij dringt aan op milden steun voor het M. U. L. O. De heer De Beaufort acht zich verplicht zijn stem tegen het ontwerp te motiveeren. De oplevende be langstelling in het M. U. L. O. verheugt spr. Steeds is hij voor dat onderwijs in de bres gesprongen. De heer Ketelaar is geen vurig bewonderaar van dit ontwerp, maar hij is bok geen pessimist. Hij gelooft niet dat tal van M. U. L. scholen zullen worden om gezet in H. B. S.' Spr. meent dat de groote strijd over dit ontwerp zal gestreden worden bij de amendemen ten. Daarom maakte hij zijn stem over het ontwerp afhankelijk van het lot van de amendementen. Meer waarborgen acht spr. ook noodig. De minister van Binnenl. Zaken zegt dat de hoofd zaak, waarop het hier aankomt, is de vraag: wat is de strekking dezer wet. De strekking is geen andere dan de Bijz. H. B. S. iets te geven van hetgeen waarop zij recht hebben: een kleine, bescheiden plaats. Het ge bied voor het M. laat men zooas het is. Het eenige is, dat de Bijz. M. O. zal worden gesubsidieerd, dat het niet meer zal worden teruggedrongen van de plaats welke het toekomt. Aan het argument betreffende de verdrukking der minderheden hecht de minister weinig waarde, omdat door een wetsontwerp als dit, de minderheden juist minder onderdrukt zullen worden. Men kon de scholen van M. U. L. O. in deze wet niet opnemen, omdat men daarmede zou zijn vooruit- geloopen op evengenoemd rapport. De subsidieering van jiet M. U. L. O. kon beter wachten op meerge noemd rapport. De minister heeft de meestmogelijke sympathie voor het M. U. L. O. en zal het gaarne steu nen. Gewaakt moet echter worden, dat het M. U. L. G. geen vakonderwijs worde, hetgeen nooit de bedoe ling is geweest, doch een gevolg van de inrichting en de diploma's. De minister heeft een wetsontwerp in voorbereiding, om meer subsidie te geven aan het M. U. L. O. De motie-Ter Laan beschouwt de minister niet als vijandig, zelfs niet ais onvriendelijk. De heer Ter Laan trekt na 's Ministers toezegging zijn motie in. De heer Roessingh kondigt een amendement aan om de Kamer te doen beslissen over de quaestie der toe gankelijkheid van de Bijzondere H. B. S. voor kinde ren van andersdenkenden. De heer Tydeman repliceert. De heer Roodhuyzen richtte tot den minister van Binnenlandsche Zaken de volgende vraag: Heeft het overleg tusschen zijne excellentie den mi nister van Binnenlandsche Zaken en zijn ambtgenoot van Einanciën reeds plaats gehad over de vraag of de onderwijzers, die door de opheffing van de normaal school hunne betrekking verloren, pensioengerechtigd zijn of aanspraak hebben op wachtgeld? Mocht die vraag in ontkennenden zin zijn beant woord, heeft zijne excellentie den minister van Bin nenlandsche Zaken dan aanleiding gevonden een wets ontwerp voor te bereiden, dat de betrokkenen schade loosstelling zal geven, waarop in de zitting van 8 Dec, 1908 werd aangedrongen. De minister van Binnenlandsche Zaken antwoordde, dat het antwoord op de eerste der door den afgevaar digde uit Brielle gedane vragen bevestigend kan lui den. De tweede vraag, door den geachten afgevaardigde gesteld, komt dus te vervallen. De beraadslaging wordt voortgezet. De heer Wijnbergen repliceert. De minister dupliceert en zegt volstrekt geen dreige men( bedoeld te hebben toen hij hedenmorgen zeide dat men bij niet aanneming van dit ontwerp ook geen gel den meer kon krijgen"voor Openbare H. B. S. De mi nister brengt alsnog eene overgangsbepaling aan voor directeuren van bestaande H. B. S., die niet de ver eischte bevoegdheid hebben. De algemeene beraadslagingen worden gesloten. Dinsdag 11 uur voortzetting. De heer Helsdingen vraagt en bekomt verlof den waarn. minister van Oorlog, op nader te bepalen dag te interpelleeren over de werktijden in de Rijkswerk plaatsen aan de Hembrug. lot voorzitter der C. v. V. voor het voorstel-Lohman tot wijziging van het R. v. O., is benoemd de heer Goe man Borgesius. Van betrouwbare zijde wordt medegedeeld, dat de 1 weede Kamer, na op Vrijdag 2 April in de afdeelin gen te zijn bijeengekomen, met vacantie zal gaan tot de week na Paschen. Na dit reces zal zij vervolgens wederom vergaderen tot vermoedelijk 21 Mei, om reeds dan met het oog op de algemeene verkiezingen uiteen te gaan. Een nog overgebleven bedrag van 300 wordt be stemd voor luiermandjes voor zuigelingen van behoef-1 tige moeders. Ook te Parijs is kort geleden een damescomité ge vormd, voor het aanbieden van een huldeblijk aan H. M. de Koningin bij de te verwachten heugelijke ge beurtenis. In de rondgezonden circulaire, die van wege de poststaking eerst Donderdag te Parijs be zorgd is, leest men onder meer, dat het comité de we tenschap heeft, dat geen huldebetuiging of ge schenk H. M. meer genoegen zoude kunnen doen, dan de bestemming van het geheele in te zamelen be drag ten bate van de behoeftige Nederlanders in Frankrijk. Naar het II b 1 d. verneemt, heeft de nieuwe par tij de S. D. P. de volgende candidaten gesteld. In district Amsterdam III dr. Gorter, in Amsterdam IX den heer D. J. Wijnkoop. De candidaten komen dus respectievelijk tegenover mr. Troelstra en den heer W. II. Vliegen te staan, die door de S. D. A. P. gesteld zijn. De Kölnische Zeitung heeft het volgende telegram uit Willemstad ontvangen: „De commandant van de hier liggende Nederland- sche scheepsmacht heeft bij de Fransche stoomvaart maatschappij inlichtingen gevraagd over de grootste snelheid van haar stoomschip Guadeloupe, aan boord waarvan Castro zich wil inschepen. Hierdoor is het gerucht ontstaan, dat Nederland voornemens zou zijn tegenover Castro in Trinidad op te treden, indien hij van plan mocht zijn, het Venezolaansche gebied te be treden." De Vossische Ztg. verneemt uit Parijs, dat Castro te Colon of Panama, waarschijnlijk in de laatste plaats, van boord zal gaan. Reuter seint uit Bordeaux: Castro heeft den directeur van de Fransche stoom vaartmaatschappij medegedeeld, dat hij tegen de wei gering om hem in Venezuela te laten landen verzet zal aanteekenen. Hij is om half twaalf naar Pauillac vertrokken, van waar de Guadeloupe om vier uur in zee zal gaan. De vrijzinnige kiesvereeniging te Kolhorn (di strict Alkmaar) heeft den heer Frans Netscher can- didaat gesteld. De Vrijzinnig-Democratische kiesvereeniging te Zaandam heeft eveneens mr. H. J. C. van Tienen can- didaat gesteld voor de Kamer. Tenzij de omvang van het onderzoek het volgen van den gewonen weg wenschelijker maakt, bestaat het plan het verslag van het verhandelde in de. afdeelingen van de Vereenigde Vergadering der beide Kamers over de oorstellen betreffende Regentschap en Voogdij ge lijktijdig met het antwoord der Regéering te doen ver schijnen. I Iet geschenk van het damescomité te Apeldoorn, een witgelakt kinder-ameublement, wordt dé volgende week in 't paleis 't Loo geplaatst. Een calligrafische oorkonde wordt Hare Majesteit Mpandag aangeboden. GEMENGD NIEUWS. Uit Purmerend. In de gister gehouden vergadering van den Gemeen teraad deelde de voorzitter mede: dat Ged. Staten hebben goedgekeurd het raadsbe sluit om den termijn van ontruiming van twee onbe woonbaar verklaarde woningen, met C maanden te ver lengen dat de jaarwedde van den ontvanger op 's raads voor stel door Ged. Staten onder koninklijke goedkeuring is vastgesteld op 300; dat bij verificatie ten kantore van den ontvanger alles in orde is bevonden met een kassaldo van 9832.48. Besloten werd een door B. en W. ingediend ontwerp eener pensioenregeling voor gemeente-ambtenaren en werklieden en hunne weduwen te stellen in handen van een commissie (bestaande uit de heeren Drost, Van Rappard en Vet) om advies. Goedgevonden werd een voorstel van B. en W. tot het aanschaffen van een stoombrandspuit, ter inzage rond te zenden bij de leden van den raad, zoomede een pian tot uitbreiding van de rioleering en de demping van een gedeelte Singelgracht. Een verzoek van P. de Groot alhier om concessie voor den aanleg en exploitatie van eene drinkwaterlei ding in deze gemeente werd gerenvoyeerd naar B. en W. om advies na overleg met de gezondheidscommissie en de commissie tot onderzoek naar drinkwatervoor ziening. Een rapport van B. epi W., inzake het eigendoms recht van de bij de Ned. Herv. in gebruik zijnde alge meene begraafplaats, wordt ter inzage rondgezonden bij de leden van den raad. Een verzoek van L. Kraak, gewezen gemeente-veld wachter om een pensioen of jaarlijksche toelage, werd gesteld in handen van B. en W. om advies. Een adres van de afslagvereeniging Beemster, Pur merend en omstreken om toetestaan dat een wissel wordt gelegd in de tramlijn op de kanaalkade voor den aanvoer van groente uit Schermerhorn, wordt even eens naar B. en W. gerenvoyeerd om advies. Een voorstel van B. en W. tot aankoop van een ge deelte sloot in den Zuiderpolder ten behoeve van het gemeentebouwplan, wordt met algemeene stemmen goedgekeurd. Aan B. en W. wordt machtiging verleend aan den kaasdrager J. Wipprecht, bij eventueel ontslag, we gens hoogen leeftijd en veeljarigen diensttijd een pen sioen toe te kennen van hoogstens 100. Goedgevonden werd het voorstel van B. en W. tot onbewoonbaarverklaring van een perceel aan den Pur merweg en een aan het Oudelandsch dijkje. Aan de vereeniging „Plaatselijk Belang" werd een subsidie toegestaan van 200 voor eventuëele feest viering bij gelegenheid van de aanstaande blijde ge beurtenis in het Koninklijk Huis. Aan de heeren C. de Goede Hz. en J. B. M. Brantjes werd overeenkomstig hun verzoek eervol ontslag ver leend als ambtenaren van den Burgerlijken Stand. De geloofsbrieven van het nieuwbenoemde raadslid, de heer F. J. B. Middelhof, werden goedgekeurd en tot diens toelating besloten. Tot ambtenaren van den Burgerlijken Stand werden benoemd de heeren H. C. Oud en B. H. Jurgens en tot lid van de commissie van bijstand in het beheer der gasfabriek de heer B. H. Jurgens. Op verzoek van den heer Drost deed de voorzitter toezegging dat spoedig bij den raad .kan worden inge wacht eene algemeene regeling van de jaarwedden en belooningen van gemeente-ambtenaren en werklieden. Bij het den 26sten aan de Rijkslandbouwwinter- school te Schagen gehouden examen verwierven 14 leerlingen der hoogste klasse een diploma als melk- controleur, n.l. de heeren J. Boekei te Winkel, J. Breg- man Jz. te Hoorn, P. Dekker te Winkel, J. L. Duker te Zuid-Scharwoude, E. Govers Dz. te Alkmaar, G. de Jong te Sloten, P. Kok Cz. te Hensbroek, P. Kollis Ilz. te Venhuizen, W. Komen te A. Paulowna, K. Kos ter Jz. te Midwoud, C. Leeuwerik te Twisk, P. A. Schram de Jong te Tiel, P. Smit te Haringhuizen en J. Stapel te Lambertschaag. Eén leerling werd afge- Ilet veertigjarig bestaan onzer Harmoniekapel zal waarschijnlijk den 18den Juli alhier feestelijk gevierd worden, o.a. door het ten gehoore brengen van een feestcantate, gedicht door den heer M. Visser, muziek van den heer Dartillact van Tright. Een gedeelte de zer cantate, die geheel begeleid zal worden door de feestvierende vereeniging, is geschreven voor kinder koor. Reeds gaven zich een honderdtal kinderen op voor medewerking. Voor de den 31sten alhier te houden Paaschtentoon- stelling werden in totaal 348 nummers aangegeven, waarvan 188 nummers vetvee met nog 40 nummers ter opluistering, 27 nummers stieren, 28 nummers melk en fokvee, 33 nummers wolvee, 36 nummers varkens met nog 24 ter opluistering, 34 korven kippen en 12 inzendingen konijnen. De geheele Gedempte Gracht komt vol met landbouwwerktuigen, enz., ter opluiste ring. De tentoonstelling van 1909 overtreft met het aantal inzendingen elke tot heden alhier gehouden ten toonstelling. Door den lang aangehouden winter zijn de voor jaarswerkzaamheden te St. Paneras erg ten achter ge raakt. De overwinterde koolplanten in de bakken, zijn door de lange en strenge vorst zoo goed als geheel verloren, terwijl de vroege voorjaarsbakplanten erg achterlijk zijn. m Vrijdagavond werden in het lokaal van den heer P. Greeuw te St. Paneras, ten behoeve van den heer O. Bos Wz. te Alkmaar, 5 perceelen bouwland verkocht, liggende nabij de halte St. Paneras, onder de gemeen te Oudorp. De beide perceelen werden gezamenlijk verkocht (47 snees) waarvan kooper werd den heer Jn. Blom te Oudorp voor 3247. Door de armvoogdij te St. Paneras werd Vrijdag avond tegen eene huursom van 2.50 per snees, in twee perceelen een akker bouwland verloot, elk per ceel groot 8 snees. Voor deze verloting waren 48 mededingers, waarvan de gelukkige winners waren de tuinbouwers P. de Ko ning en Jb. Smit. Naar men weet, werd hier een subcomm. gevormd voor de Berlijnsche tentoonstelling. Na bezoek aan verschillende hooischuren heeft de commissie de verza meling deze week verzonden. Ze bestond uit: 4 soorten roode kool van den heer M. Rootjes te Oudkarspel, 4 soorten gele kool van de heeren C. Kos telijk en D. Borst te Broek op Langendijk. 4 soorten Deensche witte kool van de heeren J. Tol te St. Pan eras en A. Eecen te Oudkarspel, taaie gele kool van den heer P. Kostelijk alhier, uien in 3 grootten van den heer D. Groothuizen en bieten van den heer J. Groothuizen, beiden te Sint-Pancras. Tevens werden nog rapen en winterwortelen opgezonden. De commis sie is er in geslaagd prachtige producten te bekomen, zoodat deze omgeving op de Berlijnsche tentoonstel ling beslist goed zal uitkomen. Gisteravond vergaderde de gemeenteraad van Zuid- Scharwoude. Aanwezig waren alle leden. De voorzitter opende de vergadering, de notulen werden aangehouden tot de volgende vergadering. Aan de orde was: de steenkolengasfabriek. Door den voorzitter en enkele raadsleden werd de houding van Zuid-Scharwoude, n.l. om de gasfabriek door eene N. V. te doen beheeren uiteengezet. De spre kers- zijn van meening dat dit bepaald het beste zou zijn. Nu echter de drie andere gemeenten voor ge meenschappelijke regeling zijn, stellen B. en W. voor: In verband met de gecombineerde vergadering, den 19den Maart te Noord-Scharwoudo gehouden, stellen B. en W. aan den raad voor, teneinde te voldoen aan het uitgedrukte verlangen van pl. m. 1000 ingezetenen van den Langendijk, en om niet alle werk vergeefs te doen zijn, onder protest toe te geven, en de totstand koming van de gasfabriek alzoo bij dezen te verzeke- ,ren. Dit voorstel werd aangenomen met algemeene stemmen. Na rondvraag werd de vergadering gesloten. In de op den 22 Maart j.l. gehouden gecombineerde algemeene vergadering der Liberale Kiesvereeniging „St. Paneras, Broek op Langendijk en Zuid-Scharwou de" en de Liberale Kiesvereeniging „Noord-Scharwou- de-Oudkarspel," werd besloten deze bovengenoemde kiesvereenigingen tot ééne Liberale Kiesvereeniging voor „Langendijk en St. Paneras" te doen oprichten. Als leden van het Bestuur werden gekozen de hee ren: O. Berkhouwer, Zuid-Scharwoude; D. Schuite maker, Noord-Scharwoude; M. Rootjes, Oudkarspel; J. Dirkmaat, Broek op Langendijk; P. Bakker, St. Paneras.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1909 | | pagina 1