DAGBL AD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
BLOOKER'S
Damrubriek.
SB
DAALDERS
CACAO.
No. 77
Honderd en elfden jaargang.
1909.
V R IJ D A G
2 APRIL.
Een lastige kwestie.
BIN N E N L A N D,
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
wonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
CEEN CACAO SMAAKT
ZOO KRACHTIC ALS
ÉSf
Tweede Kamer.
Inwisseling van muntbiljetten.
Huldeblijk aan H. M. de Koningin.
*ri
ALKMAARSCHE COURANT.
Gelijk men weet bestaan er ook in Nederland plan
nen om meer afdoende maatregelen te gaan nemen te
gen wat men in Frankrijk de losbandigheid der straat
noemt, tegen de voorstellingen waardoor het seksueele
voorstellingsvermogen der jeugd al te zeer geprikkeld
wordt.
Ten slotte heeft die beweging, naar het ons voor
komt, een zeer goeden grond. En al ziet men haar
herhaaldelijk ontaarden in overdrijving en in vechten
tegen windmolens, al vestigt men niet ten onrechte de
aandacht op het drijven van de zedelijkheidsapostels
(lezer beweging, die met de uitwassen der kunst de
kunst zelf aailtasten, mét het badwater dus het kind
uitgooien, tenslotte moet men niet eene beweging ver-
oordeelen, omdat zij tot wonderlijke buitensporigheden
leidt.
Waar deze kwestie zeer vermoedelijk binnenkort in
Nederland aan de orde komt, loont het de moeite daar
op nader in te gaan.
N' zoude., vij als de wortel van het kwaad hier wil
len aanwijzen de buitengewone ontwikkeling van den
reproduceeringskunst, met name van de fotografische
reproductie door boekdruk. Men versta ons wel. Op
zich zelf vinden wij die reproductie, welke in de laatste
10, 12 jaar zoo'n groote vlucht heeft genomen, geen
kwaad. Integendeel. Wij zijn overtuigd, dat er met
deze reproduceeringskunst nog heel wat meer te berei
ken is ten bate der algemeene ontwikkeling. Veel alge-
meener dan tot nu toe kan zij worden toegepast op
school-, leer- en leesboeken, veel meer en veel stelsel
matiger dan tot nu toe kan zij gebruikt worden om
den eenvoudigen lezers een betere voorstelling te ge
ven van wat zij in hun boeken moeten lezen dan tot nu
toe. Op dit punt zoo gelooven wij moet nog na
genoeg alles gedaan worden. Een uitgave van boeken
met tallooze scherpe fotografieën van personen in cor
recte costuums, in de bedoelde omgeving en opstelling,
met de door hen gebruikte voorwerpen enz. enz. zou in
hooge mate geschikt zijn om de leeslust aan te wakke
ren en een beter begrip te geven van het gelezene.
AAN DE DAMMERS!
Met dank voor de vele oplossingen van probleem no.
19 en vraagstuk 9 ontvangen.
Probleem no. 19 kan als eerste werk van onzen lezer
P. Zwakman Dz. van Bergen, heel aardig genoemd
worden. Wij brengen hem hier nogmaals onzen dank
voor zijn werkelijk zeer aardig probleem.
De oplossing van den auteur was als volgt:
Wit speelt: 27—22, 44—39, 42—38, 45—40, 43—39,
41—37, 47:9, 25:12!
Ons vraagstuk no. 9 was wel eenvoudig, maar toch
aardig van ontleding.
De oplossing was als volgt: 47—42, 34—29, 43—39,
21—17, 16:9 en 25:5!
1 an beiden mochten wij goede oplossingen ontvan
gen van de heeren: D. Gerling, J. Houtkooper, H. Hil-
bers, C. II. A. Lammers, G. van Nieuwkuijk, M. van
Rijsens, F. W. Roderwijn, B. D. de Roos, J. W. Tee-
rink te Alkmaar, S. Homan en H. Lindeboom te Ou-
dorp, J. Speets te Benningbroek, T. van der Velde te
Huiswaard (Gem. Koedijk), A. Volkers te Sint-Pan
era s en P. Zwakman Dz. te Bergen.
Alleen probleem no. 19 van J. A. W. te Gr., J. Hart
kamp, Alkmaar.
Alleen vraagstuk no. 9 van F. Laas, Alkmaar.
an vraagstuk no. 8 ontvingen wij nog een correcte
oplossing van den heer C. van Stam, Alkmaar.
De Fransche opening.
Terwijl we mogen zeggen, dat de Ilollandsohe ope
ning hier in Noord-Holland vrijwel algemeen bekend
en ingeburgerd is (hoe kan het ook anders Holland de
bakermat van liet Damspel in ons land), moeten wij tot
onzen spijt telkens merken, dat de Fransche opening
er bij velen nog niet in wil en ook hier nog vrij onbe
kend is. En toch deze fraaie opening dient door elk
speler goed gekend te worden. De naam Fransche ope
ning is naar wij gelooven, ontstaan doordat beroemde
Fransche damspelers hunne partij openden met3430.
Dit toch is de eerste zet van de Franscne opening. Wij
zullen hier de Fransche opening met de beste zetten
voor wit en zwart aangeven.
Wat het teekenstift der uitstekendste illustratoren
hier niet kan doen, kan de fotografische reproductie:
de eenvoudige lezer een beeld van de werkelijkheid ver
schaffen, hem het gevoel van tvaarheid geven, hem
leeren precies te begrijpen in welke omgeving het door
hem gelezen verhaal speelt.
Wij gelooven dan ook dat voor de reproduceerings
kunst een schoone toekomst is weggelegd.
Doch deze zoo gelukkige, diep ingrijpende hervor
ming heeft ook een schaduwzijde en als van zoo meni
ge beschavingsvooruitgang is het de schaduwzijde, die,
dank zij handinge exploitanten, tegenwoordig wel zeer
op den voorgrond komt.
Van de uitstekende zaak wordt misbruik gemaakt
teneinde de sexsueele prikkels te leveren, welke door
een onrijp publiek zoo gaarne worden opgenomen. Men
kan thans ook min of meer gewaagde voorstellingen
gemakkelijk reproduceeren en zien vooral van deze
nieuwe mogelijkheid maakt toen veelvuldig gebruik.
Nu hebben wij hierbij niet het oog op de dubbelzin
nige aanbiedingen, die in kleine, veelzeggende adver
tenties in Duitsche en Fransche spotbladen voorkomen
en welke niet anders bedoelen dan grove zinnenprikke
ling. Deze dingen, hoe afkeurenswaard ook, zijn déar-
om minder gevaarlijk, omdat zij betrekkelijk moeielijk
te krijgen zijn en op zoo'n geheimzinnige wijze tot ons
komen. Zij dragen het merk van hun giftige werking
in zich zelf.
Doch gevaarlijk wordt de speculatie op de zinnelijk
heid eerst, wanneer zij in gewonen vorm meer in het
dagelijksch leven optreedt, gevaarlijk wordt zij b. v. in
prentbriefkaarten en in illustraties. En zij is hier te
gevaarlijker naarmate zij moeielijker te bestrijden is.
De direct pornografische prentbriefkaarten ook zij
zijn een kwaad, doch als zij vergif zijn, verschijnen ook
zij niet zonder het gifteeken.
Anders is het met de min of mefer ideale voorstel
lingen van zinnenprikkelend bedoelde menschenfigu-
ren, die tegenwoordig met schrikkelijke snelheid van
de prentbriefkaartenpersen komen en die in de illu
straties worden geplaatst om te trekken. Wij denken
daarbij niet aan reproducties van werkelijke kunst. Die
zijn in den regel niet prikkelend en wat wij aan wer
kelijke kunst voor prikkelends hebben is zoo weinig,
dat dit bijna van geen gewicht is tegenover de vele
niet-kunst op dit gebied. Direct aanstoot gevend zijn
de hier bedoelde voorstellingen maar zelden. Eenig
criterium, waarnaar men zou kunnen te werk gaan om
ze te verbieden, ontbreekt voor zoover wij weten ten
eenenmale. En toch werken zij veel onmiddellijker
schadelijk dan de werkelijk-pomografische voorstellin
gen, en toch vergiftigen zij dagelijks de verbeelding
van veel jongelui, die zonder die dingen gezond zou
blijken.
Hoever dit kwaad al voortgewoekerd is, zagen wij
onlangs in een Duitsch tijdschrift, waarin het recept
voor een geïllustreerd tijdschrift zóó werd gegeven,
dat daarin tenminste elke week één prikkelend werken
de damesfiguur moest voorkomen.
Het is natuurlijk een aardigheid. Maar dat voor
schrift is ook een ernstige zakenopvatting welke wij in
enkele buitenlandsclie illustraties verwezenlijkt zien.
Wat nu daartegen te doen is?
Het antwoord op deze lastige vraag is niet met en
kele woorden te geven. In elk geval ligt het niet in de
richting van benioeilijking van de kunst en al evenmin
uitsluitend in de richting van bestrijding der werke-
Wit
Zwart
1.
34—30
1. 17—21
2.
30—25
2. 21—26
3.
31—27
3. 20—24
4.
33—28
4. 18—23
5.
39—33
5. 12—18
6.
44—39
6. 7—12
7.
37—31
7. 26 37
8.
42 31
8. 14—20
9.
25 14
9. 9 20
10.
4742
10. 49
11.
41—37
11. 10—14
Fransche opening.
Stand na den 4en zet van zwart.
Hl 1
Deze zetten zijn de beste. Het is in deze opening een
voortdurenden strijd om het Centrum. Bij een foutzet
van wit of zwart loopen beiden gevaar het centrum te
verliezen. Men moet er voor zorgen, dat dit niet ge
beurt, want het heeft meestal eene nadeelige stelling
ten gevolge.
Speelt zwart als eerste tegenzet 2025, dan volgt
reeds van wit 32—28, zwart 25:34, wit 39:30, zwart
moet dan zeer veel moeite doen om hex centrum weer
te veroveren.
V\ ij raden de amateurs aan deze opening in hunne
partij te beproeven.
De volgende eindstelling kwam kortgeleden voor in
een partij gespeeld door M. Beers (wit) en D. Bruin
Gz. (zwart) beiden te St. Pancras.
lijke pornografie.
Er moet meer gebeuren. Maar wat? Het antwoord is
moeielijk te geven. Toch kan het zijn nut hebben, dat
eens op het kwaad gewezen wordt, opdat men zich ten
minste bewust zij, dat de geïllustreerde bladen, nooit
een groote opvoedkundige en ontwikkelende waarde,
toch in enkele gevallen ook een minder goeden kant
hebben en niet alle altijd geschikt zijn om geregeld
aan opgegroeide kinderen in handen te worden gege
ven; opdat men verder overwege, dat er ook onder de
volstrekt niet pornografische prentbriefkaarten vele
zijn, welke beter niet in handen van jonge menschen
komen.
De beraadslaging werd gisteren voortgezet over het
wetsontwerp tot wijziging der wet op het M. O. en wel
over art. 2 en de daarop voorgestelde amendementen
vun de heeren Ter Laan; Van Asch van Wijck-Van
Wijnbergen; en Van Wijnbergen.
De heer Ter Laan houdt vol, dat de minister heeft
gedreigd tegenover spr. amendement en dat de houding
des ministers onwaardig is en niet in belang van het
onderwijs.
De heer De Savornin Lohrnan repliceerende zegt,
dat de strekking van zijne rede geen andere was dan
om de voortreffelijkheid van het vrije onderwijs als
zoodanig op den voorgrond te stellen.
De heer Ketelaar ziet geen reden voor het breede
betoog van den heer Lohrnan over staatsvoogdij en
neutraliteit. Hij zal hem op dien weg niet volgen,
maar alleen aan den heer Van Wijnbergen vragen
waarom hij bij de redactie van zijn amendement niet
den weg heeft gevolgd van de wet op het H. O. ten
aanzien van de gymnasia. Spr. geeft nog altijd de
voorkeur aan het amendement-Ter Laan. Gaarne zag
spr., dat ook het gymnastiekonderwijs op de Bijz. H.
B. S. verplichtend werd gesteld. Om het schoonschrij
ven al vindt hij het heel mooi geeft hij minder.
De heer De Waal Malefijt kan zich met het amen
dement-Van Wijnbergen niet vereenigen. De heer Bos
repliceert en zegt dat de discussie een omvang aan
neemt onevenredig aan het gewicht van het onderwerp.
Spr. begrijpt den tegenstand der rechterzijde niet.
De heer De Savornin Lohrnan betoogt dat de Re
geering geen belang heeft bij de opheffing van de Bijz.
II. B. S. Het eigen belang dwingt die scholen om te
zorgen voor goed onderwijs. Spr. hoopt dat het amen
dement-Van Wijnbergen zal worden aangenomen.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft zich
de qualificatie van „onwaardig'' door den heer Ter
Laan niet erg aangetrokken. De Minister blijft het
standpunt innemen, dat hij alle voorgestelde amende
menten overbodig acht.
Do heer Van Asch van Wijck trekt 't door ,hem en
den heer Van Wijnbergen ingediende amendement in,
te n einde de wet niet in gevaar te brengen.
De heer Van Wijnbergen licht nog nader het door
hem alleen voorgestelde amendement toe.
De lieer Ketelaar stelt een sub-amendement voor op
liet amend.-Van Wijnbergen strekkende om te bepalen,
dat liet subsidie bij kon. besl. zal verleend worden, den
Raad van State gehoord.
De heer Van Wijnbergen wijzigt zijn amendement in
Stand.
Zwart: 1, 5, 18, 27, 37.
Wit 9, 19, 46, 48.
W it is aan den zet en speelt 94, waarop zwart re
mise denkt te maken door 3742, maar hierop volgt:
Wit Zwart
436 4247
36—4 47—33
48—42 33 47
46—41 47 36
19—13 36 9
1 18 5—10
18—23 10—15
2.3—29 1—6
29 33en zwart geeft op. Zeer mooi gespeeld en voor
de liefhebbers waard om na te spelen.
Een nieuw handig werkje is verschenen n.l. „Dam
men door I. Meijer, le secretaris van het V. A. D.
Dit boekje ziet er zeer aardig uit en bevat behalve
iets over de Geschiedenis van het Damspel, het regle
ment voorzien van opmerkingen, iets over de theorie
der Holl. opening, een dertigtal vraagstukken (met op
lossingen achterin) en een geanalyseerde partij. Voor
al voor hen, die het damspel willen leeren is het een
goed boekje om eens door te werken, voor zij zich een
grooter werk aanschaffen.
Het is voor den geringen prijs van 25 ets. verkrijg
baar aan het Bureau van dit blad.
Het volgende vraagstuk komt in dit boekje voor.
Welke slagzet doet wit in den volgenden stand?
raagstuk no. 10.
Zwart 4, 6/11, 13, 14, 16, 18, 20, 21, 23, 26.
Wit 25, 30, 31, 32, 35/39, 43, 46, 48, 49, 50.
dien zin, dat telkens het subsidie wordt verleend voor
liet aantal leerjaren.
De heer Ferf zegt, dat de meerderheid der C. v.
Rapp. voor het pacificatie-amendement Van Wijnber
gen is. De meerderheid is tegen het amendement Ter
Laan. Zij ondersteunt evenmin het tweede amend. Ter
Laan. (Schoonschrijven en gymnastiek). Met het derde
amend. Ter Laan, (Kostelooze toelating) kan de meer
derheid zich vereenigen.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het eerst komt nu in stemming het sub-amend. Ke
telaar op het amend.-Van Wijnbergen (het subsidie
wordt verleend door Ons den Raad van State ge
hoord.)
Dit sub-amendement wordt verworpen met 43 tegen
39 stemmen.
Daarna komt in stemming het amendement-Van
Wijnbergen (facultatie subsidieering door den minis
ter van Bijz. H. B. S.)
Aangenomen met 62 tegen 19 stemmen.
Alsnu komt in stemming het le amendement-Ter
Laan (goedkeuring leerplan) dat verworpen wordt met
54 tegen 29 stemmen.
Daarna komt in stemming het 2e amen dement-Ter
Laan (verplichte vakken, schoonschrijven en gymnas
tiek). Verworpen met 52 tegen 31 stemmen.
Eindelijk komt het 3e amendement-Ter Laan (kos
telooze toelating) in stemming, dat mede wordt ver
worpen met 55 tegen 28 stemmen.
Stemming wordt gevraagd over art. 45bis lo. (voor
waarden voor subsidie). Het artikel wordt hierop in
stemming gebracht en aangenomen met 66 tegen 10
stemmen.
De verdere beraadslaging over het wetsontwerp wordt
gesehorst.
Goedgekeurd worden eenige kleine wetsontwerpen.
Dinsdag 20 April, om half twee 's namiddags, zal de
Kamer vermoedelijk weder bijeengeroepen worden.
Heden sectie-onderzoek van het voorstel-Lohman be
treffende de veranderde werkwijze der Kamer.
He heer Duymaer van Twist bekomt verlof op nader
te bepalen dag tot den minister van Landbouw N. en
II. eene vraag te mogen richten naar aanleiding van
het K. B. van 26 Maart 1909 betreffende de keuring
van vee en vleesch.
Ingediend is een wetsontwerp, strekkende om de ge
legenheid tot inwisseling van muntbiljetten welke
krachtens de wet van 31 December 1903 op 1 April
1909 gesloten werd alsnog open te stellen tot 1 Octo
ber 1909.
In de memorie van toelichting wordt medegedeeld
dat van de 15.000.000 muntbilletten nog voor een
bedrag van 430.730 oningewisseld is en het wetsont
werp strekt de houders dezer oningewisselde billetten
alsnog in-de gelegenheid te stellen zich voor schade
die een bate voor de schatkist zou zijn te vrijwa
ren.
Vereenlgde vergadering der Staten-Qeneraal.
De vereenigde vergadering der Staten-Generaal,
welke gisteren gewijd was aan de behandeling van de
wetsontwerpen betreffende Regentschap en Voogdij,
trok buitengewoon veel belangstelling. De beide tribu
nes waren overvol, zoomede de diplomaten- en andere
loges.
In de diplomaten-loge werd opgemerkt dr. J. de J.
Paul, de Venezolaansche gevolmachtigde over de be
kende onderhandelingen tusschen dat land en het on
ze.
Alle ministers hadden aan de regeeringstafel plaats
genomen.
Te Middelburg had gistermiddag de eindvergade-
ring plaats van het comité voor het geschenk der
Zeeuwsche vrouwen aan H. M. de Koningin. Besloten
werd om de resteerende plus minus 2000 af te dra
gen aan inrichtingen, die zich ten doel stellen de ver
zorging van Zeeuwsche kinderen, die tengevolge der
voogdijwet aan de ouderlijke macht zijn onttrokken.
Als probleem geven wij ditmaal weer iets van onzen
bekenden vriend J. Noome Mzn. van Purmerend.
Probleem no. 20 van den heer J. Noome Mz.
'«t
Zwart 3, 5, 8, 10, 11, 12, 15, 17, 21, 27, 37.
Wit 24, 25, 28, 32, 35, 36, 38, 39, 40, 41, 47.
Oplossingen voor 7 April. Bureau van dit blad.
Correspondentie.
J. V te P. Met hartelijken dank voor het gezon
dene.
Is no. 1 in den eindtoestand Zw. 8, 19, W. 22, 49, wel
gewonnen voor wit als zwart speelt 812?
No. 4 is zeer mooi maar moeielijk. No. 2 wordt he
den geplaatst.
