DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Honderd en elfden Jaargang.
1909.
ZATERDAG
17 APRIL.
Het groene en het zwarte gevaar.
NNENLAND.
No. 89
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer S.
Tweede Kamerverkiezing.
De blijde verwachting.
De Kijksmiddelen.
OBMENQD HIEUW S.
Nieuwe aardappelen.
Aangehouden.
Inbraak.
Een ongeluksvogel.
Melkvervalsching.
Uit Schermerhorn.
7, Uit West Graftdljk.
Uit Schoort.
Uit Bergen.
Uit Heer-Hugowaard.
Uit Schagea.
Uit Oude NIedorp.
Duinbrand.
Geen vergiftiging.
Levend verbrand.
De ontsporing te Cromvolrt.
Geldieenlng.
Gevaarlijk
De bloembollen.
Mannen in de vrouwenbeweging.
Eén luchtballan.
-i I I I l—l I '1 I. —I' I3MW IN— II III LIILB-LLWil J -1WI
Men kent het groene gevaarde gevaarlijke absint,
die in Frankrijk en West Zwitserland zulke verwoes
tingen aanricht. In twintig jaar steeg het gebruik
van dezen drank alleen in Frankrijk van pl. m. 50.000
tot ongeveer 200.000 II.L. per jaar. En van de uitwer
king van dien drank worden de verschrikkelijke dingen
verteld: Zelfs een kleine hoeveelheid kan toevallen
„veroorzaken. Voortgezet gebruik leidt tot hevige pij-
„nen, verlammingen, sterk verhoogde vatbaarheid voor
„tuberculose, bewustzijnsstoornissen, tijdens welke mis
daden begaan worden, en ten slotte tot krankzinnig
heid en vroegtijdigen dood."
De lezer vergist zich als hij meent, dat wij dit alles
uit een propagandageschriftje van drankbestrijders
hebben. Volstrekt niet. Het is uit een allerdeftigst
staatsstuk, geteekend door twee ministers. Dat de toon
van dit staatsstuk overigens het preciese mist van een
wetenschappelijk betoog of althans van een betoog, dat
op wetenschappelijk vaststaande grondslagen berust,
dat het zoodoende inderdaad iets van het eenzijdige
van propagandageschriften heeft, zouden wij tegenover
deze lezers niet willen ontkennen.
In elk geval -deze uitlatingen mogen dan overdre
ven zijn of niet, ontkend kan niet worden, dat de ab
sint inderdaad een hoogst verderfelijke drank is en dat
Frankrijk en Zwitserland, waar deze groene drank
(vandaar: groen spook, groen gevaar) zooveel in de
glazen parelt, deswege waarlijk niet te benijden zijn.
Doch is er kans, dat dit groene gevaar ook ten on
zent zal verschijnen?
Dcj Nederlandsche regeering schijnt van die moge
lijkheid wel zeer overtuigd, want 8 Maart 1.1. lieefr zij
een wetsontwerp ingediend, waarbij het invoeren, ver
voeren, vervaardigen, verkoopen, afleveren of ten ver
koop of ter aflevering voorhanden hebben kortweg ver
boden wordt.
Het is geen gekheid: alweer een wettelijk verbod, al
weer een beperking van de vrijheid van het individu.
En dat alléén op grond van de vrees der regeering, dat
wat in Frankrijk en West-Zwitserland gebeurt, ook
hier zou kunnen gebeuren.
Hu hebben wij herhaaldelijk ontkend gezien, dat er
voor die vrees eenige aanleiding is. Parijs zoo rede
neert men is al zoo lang het centrum van het groote
vreemdelingenverkeer, waarheen ook uit .Nederland
jaarlijks tien duizenden gaan, dat een drank, welke
daar zooveel gebruikt wordt, zeker ook naar Nederland
zou zijn overgebracht, indien zij over het geheel voor
gebruik elders geschikt ware. Doch daarvan is niets
gebeurd. In 1885 dronk men in Parijs toch al 10.755
Il.L. De tijd voor de overbrenging is er dus geweest.
Bovendien is er in Nederland de neiging om den
vreemde, vooral Frankrijk en Engeland, na te apen.
Dat men dat ook ten aanzien van dranken doet, be
wijst o. a. het toenemende whisky-gebruik. Nu is whis
ky soda iets heel gewoons. Doch wij herinneren ons
nog heel goed den tijd, dat men hier een gemakkelijke
voornaamheidstriomf kon behalen door met de noodige
van-zelf sprekendheid in de stem een glas whisky-soda
te bestellen.
Heeft men zoo iets ooit van absint gemerkt? Nu ja,
er zullen wel absint-drinkers in ons vaderland zijn.
Meenden niet enkele leden (uit het voorloopig verslag
omtrent het wetsontwerp tegen de absint) te weten
„dat in sommige gedeelten van het land het gebruik
van genoemden drank grooter is dan vrij algemeen
wordt aangenomen," al waren „de meesten van andere
leden" van meening, dat „het gebruik van absint in
Nederland geheel onbeteekenend" is?
Over het geheel kan dus niemand zeggen, dat er an
ders dan een zeer individueele neiging is om hier dat
gevaarlijke goedje te drinken, niettegenstaande het al
thans 25 jaar overal in den lande bekend is.
Waaruit leidt men dan af, dat de mogelijkheid be
staat, dat het ineens zooveel erger zou worden?
Wij hebben indertijd gelezen, dat het opmerkelijk is,
dat dit groene gevaar ook in Zwitserland zoo weinig
over de grenzen van het Eransche gedeelte komt, ja er
werd zelfs betoogd, dat voor de meer Germaansche kee-
len dit vocht ongenietbaar is en derhalve voor deze
keelbezitters geen gevaar oplevert.
Of dit inderdaad waar is, kunnen wij niet beoordee-
len. Een feit blijft het, dat de absint in Nederland in
25 jaar geen vorderingen heeft gemaakt en dat die
plotselinge, scherpe maatregelen tegen dit slechte goed
dus wel heel veel gelijken op een slag in de lucht. Met
dit verschil, dat wij hiermee alweer meer papieren wet
ten krijgen, alweer meer verbodsbepaling neen ambte
naren-werkzaamheid, alweer meer bemoeienis van den
staat met ons particuliere leven.
Dit is het zwarte gevaar, het gevaar dat wij over
stelpt worden onder een massa drukinkt van wetten,
die dikwijls tyranniek en lastig zijn en ook niet nage
leefd worden of tot overtreden aansporen.
Dit zwarte gevaar heeft voor ons heel wat meer wer
kelijkheid dan het groene. Evenmin als kinderen moet
men zijn burgers te veel verbieden. En zeker moet men
den vrijen Nederlander niet te veel verbieden, want
die heeft als sommige stoute kinderen een neiging
om juist datgene te doen wat verboden is.
„Waarom zoo vroeg ons onlangs een Berlijnsche
dame verbiedt gij het rechtshouden in de straten
niet? Dan zou zeker het verkeer veel geregelder zijn
dan thans, nademaal gij Nederlanders allen bij voor
keur datgene doet wat niet mag en dus rechts zoudt
houden
Het gezegde is zeker in zijn venijnige scherpte over
dreven. Maar er is iets van waar. Let eens op de men
sehen, die, op een fietspad loopende, „op tijdige waar
schuwing" het rijwielpad verlaten. Er is hier een
straf van hoogstens 20 dagen of een boete van ten
hoogste honderd gulden. Wie bekommert zich daarom?
Dagelijks wordt het gebod tienduizendmaal overtreden
en wie wordt er deswege voor den rechter gebracht?
Dit is een van de ergste gevallen van het zwarte ge
vaar. Niet alleen lokken die steeds zich vermeerderen
de voursehriften en verbodsbepalingen tot overtreding,
zij blijven ook zoo vaak een doode letter en verminde
ren zoodoende den eerbied voor de wet en voor het ge
zag.
Moge men zich dan ook driemaal bedenken voordat
men dit zwarte gevaar ga vermeerderen door den wets-
strijd tegen het groene gevaar, waarvan ook hel#
scherpst gewapende oog binnen de Nederlandsche gren
zen nog nagenoeg niets gezien heeft.
Bij het bestuur der vrijz.-dem. kiesvereeniging te Be
verwijk is van mr. Rink, oud-minister, bericht ontvan
gen, dat hij niet in aanmerking wenscht te komen voor
de hem aangeboden candidatuur voor de Tweede Ka
mer.
De liberale kiesvereeniging te Wormer (district
Zaandam) heeft mr. H. J. C. van Tienen candidaat ge
steld voor de Tweede Kamer.
De belangstelling in de residentie voor de te ver
wachten blijde gebeurtenis neemt steeds toe. Verschil
lende buitenlandsche bladen hebben een specialen ver
tegenwoordiger naar den Haag heengezonden. Sommi
ge Belgische en Duitsche bladen zullen, wanneer de
blijde gebeurtenis een feit is, speciale nummers uitge
ven.
In enthusiaste woorden spreken de buitenlandsche
collega's over onze Koningin. In Duitschland vooral,
ziet men in spanning *de blijde verwachting tegemoet.
Professor Kouwer vertoefde gisteren den geheelen
dag ten paleize in Den Haag.
Donderdag in den namiddag was de driekleur voor
een gebouw der rijksadministratie op het Buitenhof
uitgestoken. Dit bracht velen in den waan, dat het blij
de bericht thans „officiéél" was.
Bij nader onderzoek echter bleek, dat liet betrof een
„proefgevlag," om te zien, hoeveel tijd de huishoudelij
ke dienst noodig had om het dundoek aan den buiten
gevel te brengen.
De aankondiging van de blijde gebeurtenis te Am
sterdam zal vergezeld gaan van kanongebulder, op een
terrein bij de Johannes Verhulststraat.
Wijl bij dat schieten de lucht zich plotseling hevig
uitzet, wordt den bewoners in den omtrek ernstig aan
geraden deuren en ramen open te zetten, opdat deze
niet worden ingedrukt.
De maandopbrengst over Maart van dit jaar is een
flink bedrag liooger dan die over Maart 1908. Dit jaar
werd namelijk 12.623.029.92 ontvangen tegen
J 11.805.519.54 in dezelfde maand van het vorig jaar,
dus thans 817.510.38 meer.
De maand Maart van verleden jaar had echter een
millioen gulden minder opgeleverd dan het jaar te
voren, zoodat Maart 1909 nog altijd 2 ton lager is dan
Maart 1907.
Ook moet rekening worden gehouden met de nieuwe
belastingen, die in 1908 nog niet bestonden, n.l. het
verhoogde effectenzegel en de verbeterde registratie
belasting (inbreng vennootschappen). Deze twee be
lastingwijzigingen moeten per jaar 12 ton opbrengen,
of één ton per maand. Daar de opbrengst van zegel
rechten en registratierechten ditmaal ieder ruim een
ton hooger was, springt te meer in het oog, dat de stij
ging der overige middelen slechts zeer langzaam gaat,
en sommige cijfers zelfs nog beneden die van het vo
rig jaar blijven.
De middelen, welke in Maart 1909 meer opbrachten
dan in Maart 1908, zijn de grondbelasting 34.000, de
bedrijfsbelasting J 103.000, de vermogensbelasting
J 69.000, de invoerrechten 118.000, de suikeraecijns
J 147.000, en die op het geslacht 15.000, de belasting
op gouden en zilveren werken 7000, de zegelrechten
J 123.000, de registratierechten 102.000, de hypo
theekrechten 4000, de successierechten 93.000, de
domeinen 42.000, de posterijen 85.000 en de rijkste
legraaf 36.000.
Minder werd ontvangen uit de personeele belasting
J 14.000, den wijnaccijns 5000, dien op het gedistil
leerd J 30.000, den zout-accijus 13.000, den accijns op
bieren en azijnen 18.000, de Staatsloterij 70.000 en
de loodsgelden 6000.
Daar de opbrengst over de eerste drie maanden van
dit jaar J 33.779.980.165 bedraagt, tegen
J 32.982.408.02J in 1908, zijn we dus op het vorig jaar
791.572.14 vooruit. Maar Maart 1908 leverde bijzon
der slechte resultaten op, waardoor er toen over de
eerste drie maanden een achterstand van bijna 7 ton
was. Dit jaar is dus in de eerste drie maanden onge
veer het cijfer van 1907 bereikt.
Door de firma C. M. de Kok te 's-Gravenhage wer
den gisteren de eerste Westlandsche nieuwe aardappe
len aan H. M. de Koningin aangeboden.
ie Groningen is aangehouden een 15-jarige Duit
sche jongen, die in het bezit werd gevonden van 125
Hollandsch en 100 Mark Duitsch geld. Na verhoor
door de politie bekende hij, dit geld gestolen te hebben
van zijn patroon, die slager is in een plaatsje nabij
Aken. Na een rondreis van eenige dagen in Duitsch
land, kwam hij over Leer naar Groningen De jongen
zal aan de Duitsche overheid worden uitgeleverd.
Inbrekers hebben zich in den afgeloopen nacht door
inklimming toegang verschaft tot het pension „Het
Huis van Heelsum" bij Renkum. Een groote hoeveel
heid tafelzilver is ontvreemd. Van de daders nog geen
spoor.
Een 6-jarig zoontje van een bakker te Uitgeest ge
raakte Woensdagmiddag voor de zesde maal in zijn
jeugdig leventje „kopje-onder" te water. En nu gister-
iqiddag is hij door het dak van een oud huis gezakt,
zoodat hij bewusteloos en bebloed werd opgenomen. Da
delijk ontboden geneeskundige hulp kon gelukkig geen
ernstige kwetsuren constateeren.
Een melkboer is bezig zijn koopwaar met water aan
te lengen. De eerzame burger wijst hem op het ver
keerde van deze handeling.
„Ja," antwoordt de boer gemoedelijk, ,,'t is tegen
woordig meer dan erg met al die concurrentie. Wie
dus eerlijk man wil blijven, moet de menschen wel een
beetje bedriegen."
Tot notabel bij de Ned. Herv. gem. is gekozen de
heer J. van 't Hof alhier.
Ds. D. G. W. L. Röder, predikant bij de Ned. Herv.
gemeenten van Oost- en West-Graftdijk, is door de
Synode benoemd voor de inwendige zending voor de
Hollandsche kolonie te Dusseldorf.
De afdccliug Schoorl van Hollandsch Bloembollen-
kweekers-Genootschap te Haarlem, heeft besloten in de
volgende maand eene tentoonstelling' te houden van
afgesneden bloemen van bolgewassen.
Het bouwen eener rustieke muziektent, met riet ge
dekt, is gegund aan den laagsten inschrijver J. A.
Tuijnman, timmerman alhier.
Deze tent zal geplaatst worden tegenover de z. g.
ronde kom aan liet einde van de Iioflaan en is ont
worpen door den architect J. C. Leijen alhier.
De oude trouwe pólder-ambtenaar P. Molenaar, be
last met het openen .en sluiten der pompen in de ver
schillende polders, is door het polderbestuur eervol ont
slagen, met toekenning van een pensioen van 5 in de
week ingaande 1 Mei a.s.
Als zijn opvolger is benoemd de heer P. Groot Jr.
Den 16en had in het N. II. Koffiehuis alhier de
tweede Nuts volksvoordracht plaats met een zeer rijk
programma. „Euplionia" zong met welwillende mede
werking van mej. Truus Urlus van Amsterdam Psalm
42 van Mendelssohn en het geestige nummer „De wolf
en de hond," van Dartillact, met welke beide nummers
zij zeer veel succeg had. Mevr. LangeneggerVader be
geleidde op haar bekend artistieke wijze koor en soliste
bij Psalm 42. De Ilarmoiiiekapel speelde eenige num
mers van den overleden directeur L. A. Schouten, ter
wijl „Animpa" na de pauze het drama „Te Laat," van
W. Tromp, ten tooneele hracht.
De zaal was vol met belangstellende „kleine luydeu,"
die met alle aandacht de zingenden en spelenden volg
den.
De voorzitter van de commissie voor de volksvoor
drachten, de heer Th. Roep, had een zeer gemakkelijke
taak als leider van de volle zaal, dank zij het schoone
programma.
Het veel gebodeïie maakte een langen avond.
Vergadering van de Protestantsche kiesvereeniging
alhier, op Vrijdag 16 dezer, in het lokaal van den heer
T. de Jong.
Nadat de voorzitter de vergadering had geopend en
de notulen van de voorgaande, na lezing onveranderd
werden goedgekeurd, werd aan de orde gesteld:
le. verkiezing van 2 bestuursleden in de plaats van
de heeren A. Mijts en A. Strijbis. De eerste als secre
taris-penningmeesfer wel en de laatste niet herkies
baar.
De lieer A. Mijts werd met op een na algemeene
stemmen herbenoemd en de heer C. Rempel met een
tweede vrije stemming benoemd tot bestuurslid. De
benoemingen warden door genoemde heeren aangeno
men;
2e. rekening over het afgeloopen jaar. Die rekening
werd door een commissie nagezien en in de beste orde
bevonden, met een voordeelig saldo, groot 38.50.
De penningmeester ontving dank voor zijn goed be
heer;
3e. candidaatstelling voor de a.s. verkiezing voor de
2e Kamer. Aangezien de vergadering' geen zekerheid
had of de heer Eoreest wel eefi voorstander is voor
btaatspensionneering, besloot zij daarnaar eerst eens
te informeeren en werd dit punt aangehouden tot een
volgende vergadering.
Daar de gewone rondvraag niets opleverde, werd de
vergadering, die niet best bezocht was, door den voor
zitter met een woord van dank gesloten.
Op een afstand van ongeveer 4000 meter uit 't proef
veld van de artillerie aan het strand te Scheveningen
woedde Donderdagnamiddag een duinbrand, welke cir
ca een 12.000 vierk. M. terrein omvatte. Vermoedelijk
is de brand ontstaan door de neerploffende granaten
uit de nieuw model houwitsers, waarmede sinds eeni-
gen tijd van uit de strandbatterij proeven worden geno
men.
Dr. Ch. P. van Dillen, arts te Gróesbeek, die belast
is met de lijkschouwing in die gemeente, verzekert aan
de „Geld." dat bij liet onlangs gemelde sterfgeval van
twee kinderen door hem geen vergiftiging geconsta
teerd.
Donderdagmiddag is de dochter van den landbouwer
Morsink te Wierden, die aan toevallen leed, in het
uur gevallen en in brand geraakt. Toen haar vader
binnenkwam, was haar bovenlichaam reeds geheel ver
brand.
Omtrent liet ongeluk dat Donderdagnamiddag met
een werktrein nabij Cromvoirt heeft plaats gehad en
waarbij de werkman II. de Bruin uit Raamsdonk het
leven verloor, meldt men nader, dat, behalve deze, nog
4 andere personen hoogst ernstige verwondingen be
kwamen. Mén vreest voor het leven van een hunner.
Zij allen zijn ook uit Raamsdonk afkomstig en worden
in het gasthuis te Waalwijk verpleegd.
De polder Wieringerwaard sluit een geldleening
groot 30.000, tot voldoening der subsidie voor de
tramlijn SchagenWieringen.
Jl. Donderdag had men weder zoo'n wedstrijd op den
straatweg' HaarlemAmsterdam, die met belangstel
ling door de reizigers in den trein, met verontwaardi
ging door de passeerenden langs den straatweg werd
gevolgd en gezien.
Het was een automobiel, waarin enkele personen ge
zeten waren, die sneltrein 130 bijhield, ja, in de dor
pen Halfweg en Sloterdijk zelfs voor was
(O. II. Ct.)
Men schrijft aan 't II b 1 d. uit Hillegom:
Heeft in enkele bladen reeds de vorige week een voor
loopig bericht over den bloei der bloemen in deze streek
gecirculeerd, thans kunnen we melden, dat het bloem-
bollemlistriet op zijn mooist is. In de eerstvolgende 10
tot 14 dagen, met 2 Zondagen er in, moet men gaan
zien om veel te genieten. De hyacinthenvelden staan
volop in bloem en vele tulpen, zooals Due van Tholl en
de vroege duc-soorten, beginnen kleur te toonen. Een
attractie is in dit seizoen de vollegrond-tentoonstelling
te Hillegom. Voor wie deze bezoeken willen en tegelijk
de pracht in de open velden willen bewonderen, is de
volgende route zeer aan te bevelenstation Hillegom,
Loosterweg, Oude Beek (zeer mooi), Veenenburger-
laan, Leidschestraat. Deze wandeling van ruim een uur
gaans brengt de bezoekers bij de tentoonstellingsterrei
nen. Vis a vis het hotel „Het Wapen van Friesland,"
met garage voor auto's, rijtuigen én rijwielen, en waar
welwillend toegangsbewijzen voor particuliere tuinen
verstrekt worden, bevindt zich het oude Raadhuis.
Hier is de allerkeurigste expositie van geforceerde en
kasplanten, gebroeide bollen-artikelen en afgesneden
bloemen onder dak gebracht. Recht er tegenover liggen
de tuinen in Engelschen en- Eranschen aanleg der
opengronds-expositie. Van deze beide, door een rustie-
kebrug over een breed vaarwater verbonden, is de laat
ste, in Eransch rénaissance-stijl, op het oogenblik heel
bezienswaard, terwijl de eerste reeds mooi aankontf.
De bekende schrijver G. Bernard Shaw heeft in ant
woord op een verzoek van de Hongaarsche vrouwen tc
spreken, zich ongunstig uitgelaten over het optreden
van mannen voor de vrouwen. In het schrijven, dat ge
publiceerd wordt in het Mbl. voor Vrouwenkiesrecht,
zegt hij o. a.„Een voordracht door mij gemaakt, kan
mijn politieke rijpheid bewijzen, maar onmogelijk die
van vrouwen." En verder: „Ik raad u ten sterkste de
beweging in handen der vrouwen te houden." Deze op
vatting is natuurlijk geheel in den geest van de Ver.
voor Vrouwenkiesrecht, die op soortgelijke gronden
steeds bezwaar had tegen mannen in het bestuur.
Zij vergeet echter, dat het vertrouwen, dat aan de
eene zijde wordt gewekt in het zelfstandig optreden
van de vrouw, niet opweegt tegen het wantrouwen, dat
eenmaal bestaat tegen „het feminisme''' dat heet zich
tegen den man te richten. Dit wantrouwen wordt juist
overwonnen door samenwerking van mannen en vrou
wen in de besturen. Bovendien kan de vrouw nog veel
leeren van den man, die in de politiek eenmaal meer
routine heeft. De vrees, dat zij alle werk geheel aan
den man zal overlaten, is wel wat overdreven.
Het is toch wel noodig, dat de vrouw, voor zij de
door haar gewenschte samenwerking in het parlement
verkrijgt, reeds leert met den man samen te werken in
het bestuur barer vereeniging.
Te Utrecht was een militaire luchtballon opgestegen
met het doel om de Zuiderzee over te steken; door
zware regenbuien en tegenwind mislukte dit evenwel.
Zij ankerde op het weiland van den veehouder Griffi
oen te Muiden, waar de passagiers zonder ongelukken
landden.
