DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en elfden
Jaargang.
Uit Hof- en Hoofdstad.
No. 90
1909.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
MAANDAG
19 APRIL.
GROOTE PAARDENMARKT
te ALKMAAR
op Woensdag 21 April 1909.
BINNENLAND.
Telefoonnummer
De biyde verwachting.
Jaarwedden'Gemeente ambtenaren.
Levend verbrand.
Gemengde Baden.
Pokken.
Aangehouden.
Koekoek.
Ontslag
Tuberculose.
Kievitseieren.
Opgehouden te bestaan.
Diefstal aangeteckende brief.
Uit Purmerend.
Veelbelovend
Mond- en klauwzeer.
Uit Oude^Niedorp.
Uit Heerhugowaard.
Uit Schagen.
ALKMAARSC
COURANT.
ALKMAAR, 19 April.
Revolutie en tegen-revolutie voeren op dit oogenblik
in Turkije een bloedigen, vreeselijken strijd.
De soldaten van de hoofdstad hebben in den nacht
van Maandag op Dinsdag op een verschrikkelijke wijze
huisgehouden. Zij hebben zich meester gemaakt van
het parlement, den president van de Kamer doen afzet
ten, het kabinet doen vallen, den minister van justitie
gedood, den minister van marine gewond. Blijkbaar
waren de soldaten opgehitst tegen de Jong-Turken,
verlangden ze terug naar „den ouden tijd" en zijn
daarom te velde getrokken tegen de Jong-Turksche
regeering, die op de troepen vertrouwde.
De revolutie had evenwel een tegen-revolutie ten ge
volge. Niet alle soldaten dachten evenzoo als hun col
lega's in de hoofdstad. Vooral in Salonika, kwamen de
troepen in verzet tegen hetgeen in Konstantinopel was
geschied. Het Jong-Turksche comité kreeg van die
zijde steun. Op de revolutie volgde een tegen-revolu
tie. De bataljons trokken naar Konstantinopel op, om
daar te eischen, dat de grondwet gehandhaafd zal blij
ven. Militaire commandanten telegrafeerden de Ka
mer, dat ook hun troepen onmiddellijk naar de hoofd
stad zouden trekken, wanneer er een ministerie werd
gevormd, dat tegen de grondwet was.
Zoo kalm als het hier staat is dit alles evenwel niet
geschied. De bewoners van het rijk van de halve maan
zijn geen beschaafde Europeanen. De dierlijke instinc
ten van de Balkan-meuschen komen op zoodra er bloed
te ruiken was. En er werd bloed geroken ergo
er is op verschrikkelijke wijze gemoord en niet alleen
door soldaten. Ook onder de officieren bestond vij
andschap. De officieren, die uit de troepen waren be
vorderd en zij die van de krijgsschool kwamen hebben
onder elkaar gemoord. Zoo werden 30 officieren dood
geschoten, die weigerden den eed af te leggen, dat zij
het oude Cheriat-recht zouden handhaven.
Welke is de houding van den sultan? -
Officiéél is meegedeeld, dat de Sultan, na de eedaf
legging der nieuwe ministers heeft gezegd:
„lk heb altijd verlangd de grondwet te handhaven,
daarin gesteund door Senaat en Kamer. Het doel
van allen is het welzijn van land en volk en ik ben er
van overtuigd, dat alle krachten zullen worden inge
spannen om dat doel te bereiken."
Maar recht vertrouwen bezit Abdoel Hamid niet.
Aan de eischen der oproerige troepen is met grooten
spoed voldaan. Den muitenden soldaten werd lof en
dank betuigd en medegedeeld, dat zij niet gestraft zul
len worden. Het kan niet gezegd worden, dat de sul
tan de revolutie heeft aangestookt, maar ongewenscht
vond hij haar blijkbaar niet. Doch thans, nu de krijgs
kans gekeerd is, nu er meer tegenstand wordt geboden
dan gedacht werd, denkt hij er anders over.
Zijn toestand is echter niet aangenaam. Of hij staat
op het grondwettige been, dan wel op het andere
heel veilig staat hij nooit.
Natuurlijk gaan de groote mogendheden zich met
deze ernstige gebeurtenissen bezighouden. Zij zenden
oorlogsschepen naar de Turksche wateren of zenden
hun eskaders bericht zich gereed te houden.
Overigens kijken de mogendheden de dingen aan,
zooals belangstellende buitenstaanders dit doen. Hun
landgenooten zullen geholpen worden als de nood aan
den man komt, maar overigens zal men zich voorloo-
pig niet inlaten met de moeielijkheden, welke er in de
Turksche huishouding zijn ontstaan.
'n Lecraar of onderwijzer vereenigt in zijn woning
des avonds een aantal veelbelovende jongelui, wier
ouders hun gezag hebben verloren of geen tijd hebben
zich met hun kroost te bemoeien, en houdt ze aan 't
werk.
Waaraan ontleent zoo'n blankofficierpaedagoog zijn
gezag over de hem toevertrouwde discipelen? Straf
werk geven kan hij ze niet, hen in een klas laten zitten
ook niet, want hij is slechts bij uitzondering hun eigen
leeraar; ouderlijk gezag: niet aanwezig. Overwicht
door zijn grootere bekwaamheid ook al niet: want de
knapen helpen aan hun wevk, behoort niet tot zijn
taak.
Ik vroeg een der onderwijsmannen, die van de be
doelde huisindustrie werk maakt, hoe hij 't wel klaar
de?
„Ja, zie je, ik ben ouder dan die jongens, en ze zijn
in een vreemd huis, en er wordt geld voor betaald,
en.
„En dan heb ik 'n baard die ze imponeert."
'n Baard
Wie beweert daar nog dat onze jeugd alle eerbied
voor de gestelde machten verliest??
De groote aubade, die H. M. de Koningin te 's-Gra-
vtnhago zal worden gebracht op een door H. M. zelf
te bepalen datum, belooft een succes te worden. Reeds
nu hebben zich meer dan 30 vereenigingen, vormende
meer dan twee duizend zangers en zangeressen, bene
vens zeven muziekkorpsen aangemeld, terwijl spoedig
een aanvang wordt gemaakt met de instudeering van
den feestzang, gecomponeerd door den heer M. H. van
't Kruys. De uitvoering zal staan onder leiding van
den componist.
Een bewoner van het Noordeinde te 's-Gravenhage
meende Zaterdagmiddag, in plaats van hofdames, ge
tooid met weduwenkappen, die in een voorbijgaand rij
tuig zaten, in de haast geroepen pleegzusters te zien.
Hij stak, om toch maar de eerste te zijn, de vlag uit.
Uit Amsterdam aan het Utr. Dagblad schrijft llabis
Minggoe
,,'t Hier meer en meer ingang vindende huisindus
trie" isliet doen verrichten onder deskundig toezicht
van hun huiswerk door schoolknapen.
GEMENGD NIEUWS
Onder de Gemeente-ambtenaren heeft groote teleur
stelling gewekt, dat de Regeering bij de indiening van
het wetsontwerp tot herziening van het plaatselijk be
lastingstelsel niet tegelijk heeft overgenomen het
denkbeeld van^de Staatscommissie voor de gemeente-
fiuantiën, om de Rijksbijdrage in de jaarwedden der
Burgemeesters en secretarissen te verhoogen. Ook was
in belanghebbende kringen bekend, dat verschillende
administratieve vereenigingen en door de Regeering
om advies gevraagde gemeenten hadden aanbevolen,
om de Rijksbijdrage ook uit te strekken tot de gemeen
te-ontvangers en de secretarie- en ontvangers-ambtena
ren. Vooral de jaarwedden van de ambtenaren ter ge
meente-secretarie zijn over het algemeen nog altijd l>e-#
droevend laag. Zeer velen genieten nog niet genoeg,
om loonkiezer te zijn, of in den hoofdelijken omslag te
worden aangeslagen, laat staan dus, om in hun aller
eerste levensbehoeften te voorzien.
Zoolang het Rijk niet in deze wedden bijdraagt, is
echter van de gemeenteraden weinig verbetering te
verwachten. Belanghebbenden hopen nu zeer, dat de
Staten-Generaal alsnog verhoogingen en toekenning
van genoemde bijdragen zullen weten te bewerken.
Nabij Groningen is de hoogbejaarde hulpbehoevende
W( duwe Aaltje Sluiter verbrand, doordat haar kleeren
in aanraking met een stoof kwamen en zoo in brand
raakten. Buren vonden later haar verkoold lichaam.
In deii gemeeftteraad van Vlissingen is Vrijdagmid
dag een eigenaardig debat gevoerd. Bij het* voorstel
van B. en W., betreffende de verpachting en de exploi
tatie der zeebaden, wenschte een der anti-rev. leden,
de heer Van der Meer, een bepaling opgenomen te zien
dat geene gemengde baden mogen gebruikt worden.
Hij deed dit voorstel uit een zedelijkheidsoogpunt.
De wethouder, de heer Van Niftrik, die het voorstel
van B. en W. verdedigde, vond dit voorstel eigenlijk
wel wat klein en liij meende, wanneer de onzedelijkheid
wordt gepleegd, daarvoor toch allerminst het zeebad zal
worden uitgekozen.
De heer Rottier was het volkomen eens met den heer
Van Niftrik en hij heeft op badplaatsen als Scheve-
ningen en Ostende reeds een onderzoek ingesteld of de
bains mixtes aanleiding geven tot onzedelijkheid, doch
hij moest dit beslist ontkennen.
De heer Van der Meer bleef evenwel zijn standpunt
handhaven en verlangde dat zijn voorstel in stemming
gebracht zou worden. Slechts twee andere anti-rev.
leden bleken het met den heer Van der Meer eens te
zijn. De andere 14 leden, onder wie nog één anti-revo
lutionnair, stemden tegen zijn voorstel.
Inbraak.
Zaterdagnacht is in den pakkelder van de firma J.
Speyer Co., in de Koningdwarsstraat, te Amsterdam,
ingebroken. De buren vonden 's morgens de deuren
van den kelder openstaan en stelden den eigenaar Van
den kelder hiermede in kennis. Bij onderzoek bleek
het hangslot verbroken en het deurslot geforceerd te
zijn. Gestolen zijn 60 costuumrokken, een hoeveelheid
vloerzeil, tafelkleeden en een partijtje manufacturen,
tot een gezamenlijke waarde van 250. De firma is
verzekerd tegen inbraak.
Bij de echtgenoote van zekeren Verheyen, uit de An-
toniusstraat te Maastricht en de echtgenooio van ze
keren Colombin, uit de Raamstraat aldaar, zijn pokken
geconstateerd. De inboedels zijn ontsmet. De lijderes
sen werden naar het gesticht Calvariënberg vervoerd.
Zekere kantoorlooper bij den heer C. Versluis,
notaris te Leiden, die met ruim 900 van zijn patroon
voortvluchtig was, is te Londen aangehouden.
In de bossehen van Westelijk Schouwen is voor het
eerst weer het geroep van den koekoek vernomen.
Een bekend industrieel te Delft, wiens werkjongens
in het schaftuur nog al eens baldadigheid in het open
baar plegen, heeft thans, na herhaalde waarschuwing,
de jongens voor enkele dagen naar huis gezonden en
daarvan aan de ouders kennis gegeven, met de mede-
doeling, dat, wanneer de knapen zich niet ordelijk ge
dragen, ook buiten de fabriek, hun ontslag zal volgen.
In een dorpje in de gemeente Schoterland zijn nu
binnen 6 jaren 6 leden van een arbeidersgezin overle
den aan tuberculose. Eerst 5 kinderen, tusselien de 20
en 30 jaar oud. En wat wel eigenaardig is was de
een overleden, dan werd de andere aangetast, zoodat
nooit twee lijders tegelijk verpleegd moesten worden.
Na die 5 kinderen werd de vader aangetast, die deze
week overleed. Steeds werd betzelfde beddegoed, dat
wel terdege gereinigd werd, gebruikt, de medici acht
ten het niet noodig dat te verbranden. Bovendien het
Rijk geeft geen schadevergoeding. Nu echter zijn de
dorpsgenooten bijgesprongen om de arme weduwe met
nog twee zoons te helpen. Een flinke som werd in de
twee laatste dagen bijeengebracht om drie nieuwe bed
den, gordijnen, enz. te koopen en het geheele huis is
heden, ontsmet. Op die wijze hoopt men de gevaarlijke
ziektekiem te hebben vernietigd.
Te Leeuwarden zijn Vrijdag tusschen de 8000 en
9000 kievitseieren aangevoerd, waarvan ongeveer 3000
zijn verzonden naar het buitenland. De prijzen wissel
den af van 15 tot 18 cent per stuk.
Kwartjesvinder.
Op de Leuveliaven te Rotterdam is de 18-jarige werk
man 11. U. uit Bochum in handen van kwartjesvinders
gevallen. Een bedrag van 22 is hem afhandig ge
maakt.
De politie te Haarlem heeft Zaterdagavond een
drietal kwartjesvinders, die hun slag hadden geslagen
in een trein, uit de richting Den Haag, daaruit verwij
derd en aangehouden.
De chr.-hist. kiesvereeuiging te Enkhuizen heeft op
gehouden te bestaan.
Door diefstal van een kennisgeving voor een aange-
teekenden brief, bestemd voor Cbr. van Beek, Wijn
straat, te Rotterdam, is die brief door valsche handtee-
kening ten postkantore in ontvangst genomen door
een onbekende. De brief bevatte een assignatie op de
Nederlandsche Bank van 2200, welk geld kort na den
diefstal door de bank is uitbetaald aan den onbekende.
Ver. tegen de Kwakzalverij.
In de Zaterdag te Amsterdam gehouden buitenge
wone algemeene vergadering der vereeniging tegen de
Kwakzalverij, onder voorzitterschap van mr. A. Lind,
zijn tot leden van algemeen bestuur gekozen de heeren
mr. 1'. J. M. Aalberse, lid van de Tweede Kamer, E. J.
Abrahams, arts te Amsterdam, mr. J. L. F. Boeltingh,
ambtenaar O. M. bij bet 2e kantongerecht te Amster
dam, mr. A. A. Cnopius, subst.-officier van justitie te
Utrecht, J. M. van Elk, secretaris van het Ned. sub
comité zur Bekiiinpfung ^der Charlatanerie, te Eefde,
ds. E. C. Eleisehen, doopsgez. pred., voorzitter van Het
Groene Kruis, te Makkum,, C. Nannes Gorter, journa
list te Alkmaar, P. Keg Cz., postdirecteur te Middel
burg, mr. P. W. de Koning, advocaat te Amsterdam,
mr. A. Lind, advocaat te Amsterdam, J. van Riel, mil.
apotheker te 's-Gravenhage, G. Romijn, inspecteur der
volksgezondheid te 's-Hertogenbosch.
Door de R. C. Kiesvereeuiging is besloten zich van
oandidaatstelling voor een lid van den Raad, vacature
C. de Goede IIz., te onthouden.
De Protestantsche Kiesvereeuiging „De Vrijheid"
heeft candidaat voor de Tweede Kamer gesteld 't aftre
dend lid, den heer Ferf, en tot candidaat voor den Ge
meenteraad den heer dr. II. C. Maats.
Donderdagavond werd aan de politie te Dordrecht
medegedeeld, dat zich in het logement van H., aan den
Burgemeester de Raadtsiugel een vreemde jongen op
hield, die nogal grove verteeringen maakte. Terstond
werd een onderzoek ingesteld, met het gevolg, dat be
doelde knaap te elf uur naar het hoofdburea-u werd
overgebracht. Het bleek te zijn de 15-jarige W. M., uit
Rotterdam, die bij fouilleering nog in het bezit was
van een nieuwe portemonnaie, een nieuw horloge en
28.50 in geld. Ondervraagd hoe hij daaraan kwam,
vertelde hij, als loopknecht in betrekking te zijn ge
weest bij den winkelier in suikerwerken C. M. S. te
Rotterdam, voor wien hij bij verschillende klanten een
bedrag van 50 had geïnd en dat verduisterd had.
Met het geld was hij haar Schiedam, Dordrecht, Bre
da, Utrecht en andere plaatsen gereisd, nu en dan te
Dordrecht terugkeerend, waar hij de portemonnaie en
het horloge gekocht had. Die voorwerpen en het over
gebleven geld werden in beslag genomen en de deug
niet voor den nacht opgeborgen. Vrijdagmiddag te
half drie is hij onder behoorlijk geleide per spoor naar
Rotterdam teruggebracht, waar hij ter beschikking van
de politie is gesteld.
Vernieuwde b.fer.
Onlangs vertaalden we een berichtje over het ma
ken van vernieuwde boter en vroegen of onze lezers ons
ook konden mededeelen, of dat mogelijk was. Van wel
willende zijde ontvingen we daarover het volgende,
ontleend aan het vakblad voor zuivelfabrikanten. Den
vriendelijken inzender onzen beleefden dank!
Een hoogst interessant proces omtrent vernieuwde
boter werd enkele dagen geleden behandeld voor den
strafrechter te Dusseldorp. De feiten lie tot dit proces
aanleiding gaven waren aldus: Een zekere Breden
kamp liad te Dusseldorp eene fabriek waar boter werd
vernieuwd. Alvorens de zaak te beginnen had hij zijn
voornemen aan de gemeentelijke autoriteiten meege
deeld. Het bedrijf was gepatenteerd en bestond in het
verwerken van oude, slecht smakende of half bedorven
boter met Natron Garb, en vervolgens in het opnieuw
karnen van dat product met geroomde melk. Gecon
stateerd werd dat beschimmelde of geheel bedorven bo
ter niet werd verwerkt maar aan de zeepfabrieken werd
verkocht. De politie verklaarde dat de fabriek een
netto indruk maakte. De vernieuwde boter werd ver
kocht onder den naam van boereboter.
Bredonkamp was aangeklaagd wegens overtreding
der wet op de voedingsmiddelen en in eersten aanleg
veroordeeld tot 8 dagen gevangenisstraf en 1000 Mark
boete, tegen welk vonnis hij in hooger beroep kwam.
Die behandeling in hooger beroep was die welke wij
thans pp het oog hebben.
Het interessante van die behandeling lag vooral in
de verklaringen der getuigen. Er waren 14 deskundi
gen, wetenschappelijke en praktische, gedagvaard
wiens verklaringen lijnrecht tegenover elkaar stonden.
Een deel der mannen van de wetenschap onder lei
ding van Dr. Loock, verkondigde de stelling dat alle
boter die miskleurig, schimmelig of wansmakend is,
beschouwd moet worden als bedorven in den zin van de
wet op de voedingsmiddelen, ook al was ze vernieuwd,
en dus niet als voedingsmiddel mocht worden ver
kocht.
Een ander deel der geleerden aangevoerd door Prof.
Friedrichs uit Bonn, beweerde dat het bewuste product
alleen beschouwd moest worden als te zijn minderwaar
dig. Werd het bij den verkoop als zoodanig aange
had, dan viel het buiten de wet. De wetenschap die er
in slaagt om min of meer bedorven voedingsmiddelen
weer genietbaar te maken mag niet worden belem
merd. Dit oordeel was ook dat van de deskundigen
uit handelskringen.
De rechter sloot zich bij deze laatste zienswijze aan
en veroordeelde de aangeklaagde alleen op grond dat
hij de vernieuwde boter had verkocht als boereboter.
Daarvoor moest hij 100 Mark boete betalen.
Onzo indruk is dat door dit vonnis aan een nieuwe
vorm van boterknoeierij in Duitschland recht van be
staan is gegeven.
Het hoofdbestuur van de Holl. Maatschappij van
Landbouw heeft zich gewend tot den Minister van L.,
N. en II. om zijn erkentelijkheid te betuigen voor de
krachtige maatregelen, die door hem zijn genomen om
den voortgang van het mond- en klauwzeer te stuiten
en tevens met aandrang verzocht op den ingeslagen
weg voort te gaan en in de komende maanden desnoods
nog krachtiger maatregelen te nemen, ten einde te
voorkomen, dut deze ziekte nogmaals een ramp worde
voor onze veehouders.
Ned Herv. Kerk.
Beroepennaar de Ilollandsche kolonie (inwendige
zending) te Dusseldorf D. G. W. Levin Roder, te West
en Oost-Graftdijk.
Uit St Pankras.
Aan de betaalk'antoren, van de Tuinbouw- en Ilan-
delsvereeniging „Langedijk en Omstreken," „Land
bouwbelang" te Noord-Scharwoude en „De Eendracht"
te Oudkarspel, gevestigd te Broek op Langedijk en
Noord-Scharwoude, werd in de maand Maart aan on-
derhandsch verkochte producten omgezet voor een be
drag van 307.609.26.
Op een adres van eenige ingezetenen alhier, aan de
directie der II. IJ. S. Mij., om met den aanstaanden
sneltrein 1618 van Helder naar Amsterdam, aan het
station N.-Seharwoude te doen stoppen, is afwijzend
beschikt.
Door de afd. „Heer-Hugowaard en omstr." van den
Bond van Nederl. onderwijzers werd met algemeene
stemmen aangenomen het Hoofdbestuursvoorstel tot
steun aan mej. Wijntjes te Arnhem.
Voor den door de afd. opgericliten gymnastiekcursus
werden tot leeraar en leerares benoemd de heer Du
Burck en mej. Buurs.
De deelname aan den gratiscursus voor vrouwelijke
handwerken is bevredigend; 7 a 8 meisjes boven 17
jaar volgen de lessen, meerdere deelname wordt ver
wacht. Aan het gemeentebestuur te Zuid-Scharwoude,
waar de cursus wordt gegeven, zal worden gevraagd
om een lokaal, zoo noodig verwarmd en verlicht.
Bij de verkiezing voor Boderedacteur werd met al
gemeene stemmen gekozen de heer van Det.
Aan de gemeentebesturen in het ressort der afd. zal
worden geadresseerd voor aanstelling van schoolartsen.
De ter vergadering aanwezigen worden aangespoord
tot bijwoning der vergadering te Alkmaar op 25 April.
Den 18den gaf Schagens mannenkoor „Euterpe" in
het N. II. Koffiehuis voor een volle zaal een zeer toe
gejuicht concert met welwillende medewerking van
den heer A. Kooger, pianist, van Alkmaar en als solo
violist den heer Sam Swaap van Amsterdam. Als bij
zijn vorig optreden had de heer Swaap, uitstekend be
geleid door den heer Kooger, groot succes met de door
hem voorgedragen nummers. Zeer schoon klonken o.a.
Traumerei van Schumann en Romance van Svendsen.
De heer Swaap weet zijn buitengewoon schoon instru
ment op meesterlijke wijze te bespelen. „Euterpe", dat
op mooie volle bassen kan pogen, bad veel succes met
Matrozenlied uit de Vliegende Hollander van R. Hol,
met een paar mooie nummertjes van J. P. J. Wiers en
