DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Honderd en elfde Jaargang
Een Nederlandsche ziekte?
No. 123
1909.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs, COSTER ZOON, Voordam C 9.
ZATERDAG
29 MEI.
BINNENLAND.
Telefoonnummer 8,
Ontvangst van 't corps diplomatique.
Bezoek Eerste Kamerleden aan Friesland.
Vorstelijk bezoek.
Een jubileum.
GEMENGD NIEUWS.
Valsche munt.
Tusschen de buffers.
Steenkolenborlng.
Een vreemde broedplaats.
Koppelarij.
Jacob Kwast.
Een vergifmenger.
Catechisatie.
Uit Schoorl.
Uit Stompetoren.
Uit Heer-Hugowaard.
Uit Oude Nledorp.
Uit Schagen.
Afdeeling Noord-Holland van de Vereeniging
„Het Nederlandsch Paardenstamboek."
Ontevreden landeigenaren.
Een brandstichter.
Zijn wij ziek?
Toevallig hebben wij in twee Duitsclie bladen dezer
dagen het feit geconstateerd gezien, dat wij ziek wa
ren. Het was in artikelen over de blijde verwachting
en de blijde gebeurtenis, waarin overigens veel goeds
en aangenaams werd gezegd over ons volk en zijn ver
houding tot lfet Oranjehuis. Een gezaghebbend Zwit-
sersch blad heeft van een overeenkomstige gelegen
heid gebruik gemaakt om te zeggen, dat wij preten-
sieuse huichelaars en zeer onrepublikeinsche mooipra
ters waren, omdat wij een bevalling van een Koningin
niet „bevalling'' noemden, maar daarover steeds in
gesluierde woorden spraken. Doch de ontdekking der
Duitsche bladen is erger: ons gevoel is ziek, wij zijn
qua volk zenuwziek. En die zenuwziekte uit zich in
onzen afkeer van de jacht. Prins Hendrik zoo be
toogden zij was hier niet populair, omdat hij te
veel van de jacht hield en aan de jacht deed. Het
Hollandsche volk zou in het edele „weidwerk" niet
veel anders zien dan éen onnoodig slachtersbedrijf, dat
het als zoodanig afkeurt. En uit dezen afkeer zou
blijken, dat het Hollandsche volk ziekelijk overgevoe
lig is.
Wij zullen nu niet spreken over de populariteit van
den Prins der Nederlanden en niet nagaan of de per
soon van Prins Hendrik door de openbare meening
in verband wordt gebracht met het begrip jacht. Ook
willen wij nalaten te onderscheiden tusschen de ge
wone jacht en de hofjachten, al hebben wij herhaal
delijk verslagen gelezen en. afbeeldingen gezien en
aardigheden gehoord van buitenlandsche hof
jachten, die ons daarvan een zeer aantrekkelijk beeld
gaven.
Maar wel achten wij toch de vraag in het algemeen
van eenig gewicht of ons volk inderdaad een afkeer
heeft van de jacht en of die afkeer een verschijnsel
van zenuwziekte is.
De eerste vraag is voor een eenvoudige beantwoor
ding niet vatbaar. Doch zeer zeker is ook groot het
aantal van hen, die er niets tegen hebben of die jacht
een mooie sport vinden.
In haar algemeenheid is dus de opmerking der
Duitsche heeren moeielijk te controleeren. Doch heb
ben zij gelijk, wanneer zij betoogen, dat het aantal
van liAi, die niets voor de jacht gevoelen of er bepaald
op tegen hebben, percentsgewijs grooter in Holland is
dan in Duitschland?
Ten aanzien van zeker soort hofjachten is dat zeer
zeker het geval. Wij kunnen ons niet denken, dat
veel Nederlanders iets zullen gevoelen voor die klop
jachten, waarbij een massa wild langs het geweer der
allerhoogste heeren wordt gedreven, die dan niets an
ders te doen hebben dan domweg af te trekken, om
's avonds het bericht te hooren, dat zij zooveel stuks
hebben gedood. Trouwens ook in Duitschland is
daarvoor niet een onverdeelde bewondering.
Doch wellicht is het ook niet onwaar, dat de antipa
thie tegen het jagen in het algemeen hier grooter is
dan b. v. in Duitschland. Intusschen zijn daarvoor een
reeks natuurlijke oorzaken. In de eerste plaats begun
stigen de vele hoven en hofjes bij onze buren de lief
hebberij voor de jacht (waarbij wij natuurlijk niet in
de eerste plaats denken aan het slechte soort hofjach
ten, waarover wij hierboven spraken). Dan is het
groote, goed georganiseerde boschwezen een factor tot
behoud van het gevoel voor do jacht, die bij ons nage
noeg geheel ontbreekt. Met name alle hoogere ambte
naren van den boschbouw plegen ijverige propagandis
ten voor de jacht te zijn.
Een derde moment, dat bij deze kwestie mede zeer
op den voorgrond treedt, is de veel grootere vertrouwd
heid van den Duitscher met schietwerktuig, gevolg
eenerzijds van het lange bestaan van het instituut van
den persoonlijken dienstplicht, anderzijds van de groo
tere belangstelling voor de schietsport. En eindelijk
zal op de liefhebberij voor de jacht invloed hebben de
over het geheel minder eenvoudige levenswijze en het
feit, dat men in de laatste halve eeuw eenige malan
in Europa oorlog heeft gevoerd, wat met Nederland
niet het geval is.
Over het geheel laat zich dus het verschil tusschen
de liefhebberij voor de jacht hier en in Duitschland
zeer wel verklaren door volmaakt natuurlijke oorza
ken, die met de gezondheid van ons gemoed niets te
maken hebben.
Waaruit intusschen nog altijd niet volgt dat wij
dat zijn zij, die een afkeer van de jacht hebben niet
ziekelijk gevoelig zijn. Maar zeer zekc^ volgt die zie
kelijke gevoeligheid ook niet uit het feit, dat die»
Duitschers haar meenen op te merken. Want op hun
beurt zullen zij door een Rus of een bewoner van hun
Afrikaansche koloniën voor ziekelijk gevoelig worden
uitgemaakt, wanneer zij tenzij zij toevallig een ze
ker soort onderofficier zijn over het algemeen geen
neiging hebben om hun medemenschen aan den lijve
te straffen of lichtvaardig om te gaan met het leven
van den medemensch. E11 hoe zullen de Spanjaarden
wel over hen denken, als zij nagaan, dat zelfs een tam
stierengevecht dezer dagen in Duitschland verboden
is, terwijl in Spanje meisjes van 15 jaar niets mooier
vinden dan de fontein bloed, die uit een gewond paard
spuit, dat in zijn eigen ingewanden met de achterpoo-
ten verward raakte („N. Rott. Ct." 26 Mei 1909,
Avondbl. O.)
Het is inderdaad een kwestie van landaard, van de
samenwerking van vaak onnaspeurbare" factoren, die in
het eene land iets als vroolijke vertooning en gezonde
sport doet beschouwen, wat in het andere land gruwe
lijke dierenmishandeling en moordzucht heet. Nu is er
hier inderdaad een gevaar. Hoe meer men zijn mede
lijden ontwikkelt, hoe dichter men komt bij het gevaar
voor ziekelijke overdrijving. Mogen gegeven personen
b.v. de jacht verafschuwen, daaruit volgt nog niet, dat
zij de daad van hem, die een mug fijnknijpt omdat zij
hem steekt, afkeuren. Doch er is in deze richting in
derdaad gevaar voor ziekelijke overdrijving, die dan
met kracht bestreden dient te worden.
Dat een dergelijke overdrijving intusschen als alge
meen ziekteverschijnsel al ten huidigen dage in ons
volk zou voorkomen, kunnen wij niet eonstateeren.
Maandag, 7 Juni e. k., des namiddags te 3 uur, zal
H. M. de Koningin het corps-diplomatique ten paleize
ontvangen. Den dag daarop heeft ten paleize een
groot gala-diner plaats, waarbij II. M. de Koningin-
Moeder de tafel zal presideeren.
Woensdag, 9 Juni a. s., zal de Koningin de geluk-
wenschen van het groote staatskorps in ontvangst ne
men.
De Belgische gezant en zijn echtgenoote hebben
honderden invitaties rondgezonden voor een groote
receptie, die zij Zondag 6 Juni e.k., ter gelegenheid
van Prinses Juliana's doop, in de salons der legatie
zullen houden.
Gisteren brachten de Eerste Kamerleden den mor
gen door te Leeuwarden. Bezichtigd werden het pro
vinciehuis (de statenzaal), de provinciale bibliotheek
en het Friesch Museum van Oudheden. Ook werd een
kijkje genomen op de veemarkt.
Hierop, 't was al 12.30 geworden, vertrokken de gas
ten naar Marssum, waar de modelboerderij van de fir
ma Kuperus en Zoon werd bezichtigd en waar in het
Popta-gasthuis (mr. Van Popta richtte in 1713 zijn
goed Heerenga-state tot gasthuis in, dat in den loop
der tijden werd uitgebreid) werd geluncht; de lunch
werd aangeboden door de voogden van deze instel
ling.
Te 3.30 vertrokken de heeren naar Leeuwarden,
waar de laatste gemeenschappelijke maaltijd werd ge
houden.
Te 7 uur per S.S. of te 7.3 per H. IJ. S. vertrekken
de gasten naar elders weer in de richting hunner
woonsteden.
Niet alleen de Servische kroonprins is in Amster
dam aangekomen, maar ook is Vrijdagochtend prins
Oscar Charlos Adolf, zoon van den Duitschen keizer,
in gezelschap van graaf Leugen, aan het Amstel-hotel
afgestapt.
De prins reist onder het strengste incognito, onder
den naam van graaf Vinkenstein.
Vrijdagochtend brachten de heeren 'n bezoek aan
het Rijksmuseum; des avonds gingen zij de stad in en
gisterochtend per Noord-Hollandsche stoomtram naar
Volendam en van daar per botter naar Marken.
Toen zij gisterochtend bij de Noord-Hollandsche
tram aankwamen, wilde de koetsier op den steiger
ruim baan voor hen laten maken, doch de prins wilde
dit niet hebben.
De prins zag er zeer eenvoudig uit en droeg een
jockey-pet; zijn metgezel was deftiger uitgedost, met
een lioogen zijden hoed op.
De heer mr. W. J. van Weideren baron Rengers vier
de gisteren zijn vijf-en-twintigjarig lidmaatschap der
iStaten-üeneraal, van 1881 tot 1888 als lid der Tweede
Kamer, sedert 1888 als lid der Eerste Kamer. Zijn
juist te Leeuwarden aanwezige medeleden boden hem
een prachtige bloemenhulde aan.
Tegen L. C. T. te 's-Gravenhage, werd door het O.
B. bij de rechtbank aldaar, wegens het maken en uit
geven van valsche munt, geëeischt, twee jaar en zes
maanden. Bekl. beweerde, dat hij de valsche dubbeltjes
aanvankelijk voor broches had gemaakt, doch, toen ze
er zoo mooi uitzagen, had willen probeeren, of men ze
van echte kon onderscheiden.
Bij het rangeeren van een goederentrein der II. IJ.
S. M. geraakte, doordat hij uitgleed, de rangeerder G.
Hoogland, op het stationsemplacement te Almelo, tus
schen de buffers van dien trein. De man wasonmid
dellijk een lijk. Hij laat een weduwe met 3 kinderen
De vermelding van de steenkoolvondst in de boring
Plantengaarde, bij Winterswijk, heeft nog de volgende
aanvulling noodig:
Sedert 618 M. werd een spleet aangeboord, gevuld
met kolengesteenten. Deze spleet vormt den overgang
tot de steenkoolrots, zoodat door deze vondst het be
staan hiervan buiten twijfel gesteld is. Op '610 M. is
een geringe hoeveelheid steenkool aangetroffen. Heden
werd een diepte van 658 M. bereikt. Men boort nog
altijd in de spleet.
Aan het station te Dinxperlo heeft een roodstaartje
onder een spoorwegrijtuig 2e klasse dat in de laatste
dagen in verschillende treinen dienst deed een nestje
gebouwd en vier jongen uitgebroed.
Het O. M. bij de rechtbank te Groningen eischte
Donderdag tegen Martha T. aldaar, die er een ver
dacht huis op nahield, een jaar gevangenisstraf.
Do vereeniging „Jacob Kwast," uit Wognum, heeft
uit Berlijn, Rosen en Stettin uitnoodigingen ontvan
gen om in het begin van het volgend seizoen aldaar
eenige concerten te geven.
Voor de reclitbapk te Winschoten stond gisteren te
recht A. J. E., 32 jaar, schoenmaker te Sappemeer,
wegens een poging tot vergiftiging (om een erfenis te
verkrijgen) van de wed. v. d. Wijk en haar dochter An-
nechina Fokkina, door op een vensterbank van haar
woning te plaatsen een doosje in den vorm eener re-
clame-proefdoos, bevattende een mengsel, waarin een
hoeveelheid zuringzout, van welk mengsel de helft vol
doende was haar die het innam te dooden, welke doosje
tot opschrift had de woorden: „Deze Poeder is voed
zaam en krachtig word Bereid als sago voldoende voor
Twee Personen. Gratis Proef."
De wed. v. d. Wijk heeft van den inhoud geproefd,
doch aan smaak en gevolgen der inname bemerkt, dat
die inhoud nadeelig was of kon zijn, zoodat zij er
slechts even van proefde, en den inhoud ook buiten be
reik harer dochter bracht.
Voorts was aan beklaagde moord ten laste gelegd op
een andere dochter van de wed. v. d. Wijk, Johanna,
door in het najaar van 1908, aan haar moeder, op dezer
verzoek zoogenaamde wormpoeders te verschaffen,
welke poeders geheel of gedeeltelijk bestonden uit zu
ringzout. De wed. v. d. Wijk deed het meisje meerdere
dier vergiftpoeders innemen, waarop het kind levens
gevaarlijk is ziek geworden en op 25 November 1908 is
overleden.
De eiscli luidde 15 jaren gevangenisstraf.
Do godsdienstloeraar sprak een ernstig woord tot de
jongeren over de gevaren op hun levenspad.
„Er moest geen uwer zijn, die ooit een plaats be
zocht, waarheen hij ook zijn zustor niet zou kunnen
brengen," Sprak hij. En vervolgende: „Is er een uwer
die de waarheid van dezen wijzen regel niet zou willen
overschrijven?", vroeg hij.
Een der jongelieden stak den vinger op.
„Hoe? Zoudt gij een plaats kennen en die wil
len bezoeken waarvan gij wist, dat uw zuster er niet
van noode had? Welke is die plaats dan? Spreek?
„De barbier," luidde het antwoord.
(Hbld.)
De kiesvereeniging te Schoorl heeft tot candidaat
voor lij van de Tweede Kamer de Staton-Generaal ge
steld jhr. mr. P. van Foree^t en tot idem voor den Ge-
meeaiteraad G. Polle Jz. Het bestuur dezer vereeni
ging is bij acclamatie herkozen.
Vrijdagavond waren een 20-tal personen ter verga
dering, naar aanleiding van de oproeping van het be
stuur en de regelingscommissie van het onlangs alhier
zoo goed geslaagde Oranjefeest.
Er werd medegedeeld dat er een batig saldo was van
J 24.47 en de voorzitter wenschte gaarne het oordeel der
vergadering te vernemen welke bestemming aan dat
saldo zou worden gegeven. Bij stemming werd toen
besloten het te storten in de kas van het ziekenfonds
„Onderlinge Hulp bij Ziekte" te StompetorenOter-
leek.
De voorzitter bedankte vervolgens allen, die hadden
medegewerkt tot het welslagen van den feestdag, en
deelde mede dat het comité zich nu als ontbonden kon
6es*houwen.
Uit Broek op Langendijk.
In den ouderdom van 66 jaar overleed te Broek op
Langendijk ds. P. Gemser, predikant der Ned. Herv.
kerk aldaar. Ds. Gemser had 30 dienstjaren cn deed
23 Juni 1889 intrede te Broek op Langendijk.
Door Dijkgraaf en Heemraden is het vischwater in
den polder voor drie jaren publiek verpacht voor 337
per jaar, samen 1011.
Donderdag is een onbewoonbaar verklaarde woning,
in de Kampen, bewoond door J. S., welke de woning
op 1 Mei moest verlaten en hieraan geen gevolg had
gegeven, ontruimd en gesloten.
Tot candidaten voor het lidmaatschap van den Raad
(vacature II. Feisser) werden alhier den 28sten gesteld
do heeren P. Raat Dz., vrijzinnig en P. Snel, Katho
liek.
Voor de eerste was 1 lijst, voor de tweede waren 2
lijsten ingeleverd.
De stemming zal den 8sten Juni plaats vinden.
De vergadering der Afdeeling Noordholland van de
Vereeniging het Nederlandsch Paardenstamboek, die
was bepaald op 3 Juni e. k., is uitgesteld tot Donder
dag 10 Juni d. a. v.
De Provinciale Regelingscommissie voor de Paar
denfokkerij in deze Provincie, wenscht eene inzending
handelspaarden op het Concours Hippique te 's-Gra
venhage te bevorderen.
Aangifte hiervoor kan geschieden vóór 10 Juni e.k.,
bij den secretaris der Commissie W. Teengs te Alk
maar.
De belastingplichtige landeigenaren in den polder
„de Zeevang" in Noord-Holland zijn ontevreden over
hun polderbestuur, zoo schrijft het Hbld. In zijn
vergadering van 13 Mei heeft dat bestuur, op voorstel
van een harer leden besloten, de jaarwedden van den
Dijkgraaf met 200, die van secretaris met 100 en
die van den penningmeester tevens secretaris insge
lijks met i 100 te verhoogen en alzoo te brengen op
700, 500 en 400 en tevens de presentiegelden der
Hoofdingelanden van 3 of 5 te brengen.
Wegens den minder gunstigen financiëelen toestand
van den polder, was dit besluit niet naar den zin der
landeigenaren. Een commissie werd gevormd en deze
riep gemachtigde en belastingplichtige landeigenaren
op tot het houden eener vergadering op Donderdag 27
Mei in 't Café Boon te Warder. Deze had gisteren
plaats onder leiding van den heer P. Oud, voorzitter
van Volksbelang aldaar. Aan de oproeping had onge
veer een tachtigtal gehoor gegeven.
In zijn openingsrede zeide de voorzitter onder ando
ren, dat er in de tegenwoordige maatschappij een ma
nie schijnt to bestaan, die we salarisverhooging zouden
kunnen noemen.
Toen iemand onlangs aan een bestuurslid vroeg om
een kleine reparatie aan een eigendom van den Polder,
ter waarde van 2.50, werd dezen geantwoord dat dit
onmogelijk kon geschieden, omdat de toestand van de
kas dit niet toeliet.
De commissie had een adres aan 't polderbestuur op
gesteld, waarin verzocht wordt het genomen besluit in
te trekken, omdat de landeigenaren den druk der be
lasting reeds meer dan genoeg ondervinden. Dit werd
goedgekeurd.
Mocht het adres geen gunstige uitwerking hebben,
dan is men van plan zich tot Ged. Staten te wenden.
Ter beschikking van de justitie te Groningen is
gesteld de ongehuwde Jacob W., te Warfum, verdacht
van brandstichting, ten huize zijner moeder, wier boer
derij ten deele een prooi der vlammen werd, terwijl de
behuizing van een buurman geheel afbrandde. Ook
kwam ve© in de vlammen 0111.
W. heeft bekend.
Vogelbescherming.
Gisteren werd te 's-Gravenhage gehouden de alge-
meene vergadering van de Nederlandsche Vereeniging
tot bescherming van vogels.
Met genoegen werd er in het jaarverslag melding
van gemaakt dat paal en perk is gesteld aan het uit
moorden der zeemeeuwen en sterna's en dat er uit
zicht bestaat dat er ook een einde gemaakt zal worden
aan het vermoorden der paradijsvogels in onze over-
zeesche bezittingen.
Met het plaatsen van nestblokken en voederbakken
ging het nog niet zooals men wel wenscht. Met inge
nomenheid werd melding gemaakt van de medewer
king van het Staatsboschbelieer, dat de hem toekomen
de korting op nestblokken en voederbakken weer af
stond aan de vereeniging.
Opgewekt werd tot het plaatsen van meer nestblok
ken en voederbakken in den aanstaanden winter. 100
blokken op 1700 leden en 12 voederbakken is nog veel
te weinig.
Betreurd werd het, dat op het schrijven der vereeni
ging aan den Ilotelhoudersbond, om het opdienen van
zangvogels, vinken, lijsters, enz. te vermijden, geen
antwoord werd ontvangen.
Hulde werd gebracht aan de politieambtenaren.
Leedwezen werd er over uitgesproken dat het verbod
tot invoer van zangvogels in Duitschland niet tot
stand kwam.
Met waardeering werd in het verslag melding ge
maakt van de Kinderbonden en van den steun welke
de vereeniging geniet van het onderwijzend personeel.
Voortdurend treden onderwijzers en onderwijzeres
sen als lid toe, hetgeen zeer wordt geapprecieerd;
eveneens het plaatsen van artikelen in de dagbladen
over vogelbescherming. In 1908 geschiedde dit in 46
couranten van verschillende richting.
Onder de tram.
Gisterennamiddag is de 5-jarige W. F. C. te Rot
terdam bij het plotseling te voorschijn komen van ach
ter een handwagen, nabij de Heuvellaan pp den West
zeedijk aldaar door de electrische tram aangereden.
De jongen verdween onder het voorbalcon. De bestuur
der remde onmiddellijk en daaraan had het kind het
te danken, dat het alleen aan het hoofd niet zeer ern
stig verwond werd.
Ernstig verwond.
In een pakhuis aan de Jufferstraat te Rotterdam
maakte men gisterennamiddag een vat met calcium
carbid, met een soldeerbout open, met het gevolg dat
het vat uit elkander sloeg. Door de stukken er van
werd de werkman P. G., in het gelaat ernstig verwond.
Hij is in het ziekenhuis ter verpleging opgenomen.
Verdronken.
Gisteravond is aan de Badhuiskade to Scheveningeu
opgehaald het lijkje van het 5V2-jarige jongetje B. Het
kind werd sedert den gisterqphtend schooltijd reeds
vermist.
Gevallen.
Werkzaam op de tweede verdieping van een in aan
bouw zijnd huis aan de Havenstraat te Rotterdam,
greep de 18-jarige metselaar II. v. G., gisterenavond,
