DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Damrubriek. m m m m m No. 133 Honderd en elfde Jaargang. 1909. V !R IJ D A G 11 J U N I. Die kiezer. INNENLAND. mj 0 mi Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 0,80; franco door het geheeie Rijk f 1, Afzonderlijke nummers 3 Cents. Prijs der gewone advertentiën: Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote Setters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9. m m ■i 1 f£ '0 td H m Telefocmnunmer 3. Eerste K&mer. Hofbericht Onder de tran. £H m sH HH H H M Ho loge diefstal. Een duel. Een raadslid. De drank. Ontaarde ouders. Terwijl wij dit schrijven kennen wij nog evenmin het geluid van den kiezer, komende uit de stembus, als de geachte lezer dat geluid vermoedelijk zal kennen wanneer hij deze regels onder de oogen krijgt. Toch durven wij ééne voorspelling althans te doen. Het is deze, dat vele duizenden kiezers niet zullen mee zingen in het stembuskoor en dat dit geluid dus lang niet zal zijn het geluid van alle kiezers. Daarover zal men van zeer verschillende kanten „ach" en „wee" roepen. De scherpste woorden na den strijd zullen door de tegenstanders niet tegen elkaar gericht worden doch zij zullen gaan naar den niet-stem- nier, die over zijn laksheid heel wat te hooren zal krij gen. En voor zoover hij werkelijk alleen uit laksheid nalatig 'is geweest, heeft hij die verwijten verdiend. Iemand, die te laks is om op een der weinige momen ten, dat hij direct invloed heeft op het staatsbestel, van dien invloed gebruik te maken, ten bate van de ideeën, welke hij voorstaat, verdient inderdaad deswege onder handen genomen te worden. Hij benadeelt zich zelf. omdat hij niet zijne ideeën tracht te doen zegevie ren. Doch hij benadeelt ook de gemeenschap. Want waren velen, ware de meerderheid als hij, dan zou Ne derland geregeerd kunnen worden naar den wil van een kleine minderheid. Tntusschen niet allen die niet stemmen verdie nen zoo scherpen blaam. In de eerste plaats behoort men te rekenen met hen, die door ongesteldheid of door een andere oorzaak werkelijk verhinderd zijn te gaan stemmen. En dan heeft men toch ook te reke nen met hen, die zichzelf min of meer openhartig be kennen, dat zij niet in staat zijn een keuze tc doen. Wij weten niet of dezulken talrijk zijn. Doch wij moeten aannemen dat zij er zijn en dat zij zeker niet allen tot de minste broeders behooren. Nu kan men deze bescheidenen wel met enkele groo te woorden te lijf gaan en hun zeggen, dat het hun eerste plicht is zich op de hoogte te stellen van de kwesties van politiek. Doch mensclieu, welke het heel nauw nemen met dien plicht, welke zich bovendien niet direct met een paar groote woorden laten omver praten, die een flauw besef hebben, dat het niet goed is dat de kiezer zich bij de bepaling zijner stemuit- brenging uitsluitend laat leiden door overwegingen van eigenbelang zulke menschen komen, als zij niet veel gelezen en veel gedacht hebben, niet flink wat ont wikkeling en heel wat menschenkennis hebben opge daan, voor haast onoplosbare kwesties. In de eerste plaats is het al zoo heel moeielijk te begrijpen, dat het zonder politiek niet gaat, dat het m. a. w. niet mogelijk is deze menschen in staat te stellen de eerlijksten, besten en bekwaamsten te laten kiezen, die dan voor hen de groote kwesties van poli tiek zouden kunnen oplossen. Heeft nu de conscientieuse en denkende, meer be scheiden kiezer zich eenmaal opgewerkt tot het stand punt, dat hij kiezen moet en wel tusschen de bestaande politieke partijen, dan komen er een reeks vragen, die hij veelal niet oplossen kan, waarnaar hij maar een slag kan en moet slaan. AAN DE DAMMERS! Dank voor de ontvangen oplossingen van probleem De stand van dit probleem was: Zw. 4, 7, 8, 9, 11, 13, 14, 17, 18, 20, 22, 23, 28, 30. W. 26, 31, 33, 37, 38. 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 47, 48. De ontleding was als volgt: Wit speelt 2621, 31—27, 33 22, 38—32, 4238, 39 10, 40—35, 45 1 an dit probleem hebben wij goede oplossingen ont vangen van Mej. 1). Schild te Nieuwe-Niedorp en vai> de heeren I). Gerling, C. II. A. Lammers, J. Houtkoo- per, M. F. van Rijsens te Alkmaar, T. v. d. Velde te Huiswaard, (Gem. Koedijk), C. Winkels te Heer-IIugo- waard en J. A. Wolff te Groningen. an probleem 28 ontvingen wij nog goede oplossin gen van Mej. D. Schild te N.-Niedorp en van de hee ren C. II. A. Lammers te Alkmaar en J. A. Wolff te Groningen. Onregelmatige partij gespeeld tusschen de heeren J. de Haas met wit en M. Koomen met zwart. Onregelmatige opening 3530. Wit Zwart 1. 35—30 1. 17—21 2. 40—35 2. 11—17 3. 4440 3. 7li 4. 50—44 4. 1—7 5. 31—26 5. 20—25 6. 33—28 6. 18—23 Zooals allen wel merken, heeft zwart niet beter we ten te doen, dan het spel van wit te volgen, waarvan wit nu gebruik maakt om de sterke ruit 24 te bezetten. Als voorbeeld neme men b. v. de thans zoozeer aan de orde zijnde kwestie der ouderdomsverzorging, die zoo ingewikkeld is, zoo diep ingrijpend, zoozeer samen hangend met andere sociale maatregelen en met fi nancieele kwesties, dat, vereenigde men de tien knapste koppen van Nederland in commissie, die wellicht een jaar noodig zouden hebben om er zich zoo in te wer ken, dat zij de kwestie konden overzien En dat is nu nog maar een van de vele kwesties waarmee men den kiezer achtervolgt. Is het wonder, eenerzijds, dat deze zich niet druk maakt met denken maar eenvoudig wat fraaie woor den napraat, anderzijds, dat er enkele zeldzame, eerlijke en overconscientieuze exemplaren zijn, die hun incom petentie in zulke moeielijke kwesties hebben leeren in zien en nu aarzelen een stem uit te gaan brengdij waar zij zich zoo weinig zeker gevoelen? Als wij dan ook weer den storm tegen den veel geplaagden niet-stemmer zien opsteken, mogen wij dan bij voorbaat een goed woordje voor hem doen Indien men hem maar geen laksheid kan verwijten! Bij het in de zitting van gisteren voortgezet debat over het wetsontwerp betreffende subsidieering van bijzondere Hoogere Burgerscholen, verklaarde de heer Van der Feltz, mede namens eenige politieke vrienden, dat zij, hoewel geen voorstanders van het bijzonder on derwijs zijnde, toch vóór het ontwerp zullen stemmen. Nu eenmaal in beginsel besloten is het bijzonder on derwijs te subsidieeren, brengt de consequentie mede, dat beginsel ook toe te passen op 't middelbaar onder wijs. Bovendien zal door dit ontwerp het onderwijs in het algemeen gebaat worden; liet ontwerp toch zal er ook toe medewerken, dat het middelbaar onderwijs onder alle kringen der bevolking meer zal worden uit gebreid. In dit opzicht was spreker de meening toe gedaan door dr. Bos ingenomen. Met de opvatting van de heeren Vermeulen, Woltjer en Franssen kan spreker zich niet vereenigen; er moeten waarborgen zijn dat er goed gebruik gemaakt wordt van de toe te kennen subsidie. Bij eerlijke uitvoering der wet mag dit verwacht worden wegens de in het ontwerp geno men Waarborgen. De heer Van Nierop ontwikkelde verschillende be zwaren tegen dit wetsontwerp, dat een belemmering zal opwerpen voor oprichting van openbare middelbare scholen. Vooral wanneer men er op let, dat voorstan ders van het bijzonder onderwijs gisteren zich wel dankbaar maar allesbehalve voldaan betoonden, was spreker, die geen confessioueele staatsschool wenscht, huiverig zijne stem aan deze wetsvoordraclit te geven, omdat hij niet wist waarheen deze stap zal leiden. Minister Heemskerk, het ontwerp verdedigende, wees op de eenvoudige strekking dezer wetsvoordraeht, I egenover de heeren Vermeulen, Woltjer en Franssen verdedigde de minister de in het ontwerp opgenomen waarborgen. Later, bij een eventueele definitieve her ziening van de Middelbaar Onderwijswet, zal overwo gen kunnen worden of met andere waarborgen kan worden volstaan. Wat het getal lesuren aangaat laat de wet ruimte genoeg. Zoolang op openbare hoogere burgerscholen het leerplan omvat leervakken van a-1, dus ook staathuishoudkunde, is het wensehelijk, dat dat leerplan ook op de bijzondere hoogere burgerschool wordt gevolgd. Wat aangaat het toelaten van niet-volledig bevoegde leerkrachten, antwoordde de minister aan den heer 7. 30—24 7. 19 30 8. 35 24 8. 13—19 9. 24 13 9. 9 18 Deze verdere afruil kost zwart een schijf, die hij ten koste van zijne stelling moet terugwinnen. 10. 28 19 10. 14 23 11.32—27 11.21:32 12. 37 19 12. 4—9 Zwart begint nu de schijf terug tc winnen. 13. 3833 *13. 914 14. 3329 14. 14 23 .15. 29—24! Wit neemt nu een zeer sterke positie in, vooral door 't bezet hebben van rüit 24. 15. 17—21 16. 26 17 16. 11 22 Bezien wij nu nog eens de zwarte stelling, dan mer ken wij vooral op, dat Zwarts positie, doordat hij de schijf terug moest winnen, beduidend zwakker is dan de positie van wit. Schijf 24 van wit is zeer sterk en de zwarte schijven 5, 10, 15 en 25 staan slecht 17. 40—35 17. 8—13 18. 44—40 als wit speelt 34—30 en 39 30 wordt zwart gedwon gen tot afruil 13—19, 18:9. 18. 3—8 19. 41—37 19. 7—11 20. 37—31 20. 11—17 21. 31—26 21. 13—19 22v 24 13 22. 8 19 .Zwarts stelling is verzwakt, maar de lastige schijf 24 is verwijderd. 23. 4641 23. 2—8 24. 36—31 24. 10—14 25. 41—36 25. 5—10 26. 42—38 Wit speelt hier op een damzet door 2621 3832 39—33, 35 2. Woltjer, dat hij niet onmogelijk achtte het geval, dat iemand, bijvoorbeeld in bezit van een akte middelbaar wiskunde en hoofdakte lager onderwijs, behalve in de wiskunde, ook zal mogen doceeren aardrijkskunde en geschiedenis. Eene maximum-schoolgeldheffing is in het ontwerp opgenomen met oogmerk om het onderwijs zooveel mo gelijk onder het bereik te brengen van alle maatschap pelijke kringen, tie praktijk moet aantoonen of met het aangenomen maximum-schoolgeld en het vastge stelde subsidie-bedrag, het onmogelijk is bijzondere hoogere burgerscholen in stand te houden. De minister verbaasde er zich over, dat het ontwerp van de linkerzijde nog principieele» bestrijding' heeft ondervonden, terwijl verschillende leden der linkerzijde in de Tweede Kamer het werkprogram der regeering, waarbij het ontwerp werd aangekondigd, besprekende, hebben betoogd, dat het werkprogram zich bewoog in de neutrale zone en er niets principieel rechts in zat. Na replieken werd het ontwerp aangenomen met 32 tegen 7 stemmen. Voorts zijn goedgekeurd eenige ontwerpen, o. a. tot overbrenging van gedeelten Rijkswegen Leeuwarden Overijselsche grens en Leeuwarden-Harlingen in be heer en onderhoud bij de gemeente Leeuwarden; tot onteigening van eigendommen ten behoeve van den spoorweg van de Van Ewijcksluis naar Schagen; idem voor stationsuitbreiding te Zevenbergen; idem voor spoorwegaanleg NeedeHellendoorn; idem voor de spoorlijnen Gorredijk naar Assen, van Steenwijk naar Oosterwolde en van Meppel naar Smil- de. Voorts suppletoire Indische begrooting voor spoor wegaanleg TjekampekCheribon; suppletoire wa- ferstaatsbegrooting voor bijdragen aanleg en verhar ding van wegen cn wijziging pontons buitenhaven Vlis- singen; en suppletoire landbouwbegrooting voor trnktementsverhooging en aanstelling ambtenaren. De Kamer is tot nader bijeenroeping uiteengegaan. Naar het ITaagsche Correspondentiebureau uit goede bron verneemt, zal de lijfarts van II. M. de Koningin, dr. Roessingh, zich in verbinding stellen met den spe ciaal voor kinderziekten practiseerenden geneesheer directeur van het Kinderziekenhuis te Utrecht dr. Ha- verschmidt, om in overleg met dezen geneesheer de belangen te behartigen van de gezondheid van de jong geboren Prinses Juliana, welke gezondheid in alle op- zichten reden tot tevredenheid blijft geven. GEMENGD NIEUWS. De Haarlemsche Credletbank. Het 5 dezer verschenen nummer van het Alg. Week blad voor Handels-, (Vediet- en Verzekeringswezen, schrijft het volgende over de Haarlemsche Credietbank, "waarvan de directeur, de heer Teun Verschoor zijn ont slag gekregen en de vergadering van aandeelhouders tot liquidatie besloten had: „Naar wij uit zeer betrouwbare bron vernemen, moet er al zeer eigenaardig zijn omgesprongen met deze in stelling. Het beheer was in geheel onbetrouwbare han den, terwijl van toezicht geen sprake was. Oneerlijkheid en gebrek aan behoorlijk toezicht was ook hier weer oorzaak van de debacle. Directie en commissarissenbeiden gaan niet vrij uit en daarom moet maar geliquideerd, dan kan alles de doofpot in." Op den Ithijnsburgerweg bij Leiden is een ernstig ongeluk gebeurd. Zekere A. O., die op de stoomtram wilde springen toen deze in beweging was, had het on geluk te vallen, waardoor hij door de tram werd over reden en zijn linkerbeen werd verbrijzeld. Overge bracht naar het Academisch Ziekenhuis te Leiden, is hij aldaar aan zijn wonden overleden. 26. 8—13 Zwart ziet zeker het gevaar en verijdelt dit. 27. 38—33 27. 6—11 28. 47—42 28. 14—20 29. 42—38 29. 20—24 30. 4944 30. 15—20. Wit heeft in I laatst niet anders gespeeld dan op oen combinatiezet. Deze laatste zet van zwart heeft wit precies afgewacht, want nu onderstaande stand bereikt is, beslist wit de partij met eenen schitteren den slagzet. Stand na den 30en zet van zwart. w Sdru Zwart 13 schijven 10, 11, 12, 13, 16, 17, 18, 19, 20, 22, 23, 24, 25. Wit 13 schijven 26, 31, 33, 34, 35, 36, 38, 39, 40, 43, 44, 45, 48. W ij verzoeken onze lezers eerst naar genoemden slagzet te willen zoeken, alvorens het hier onder ko mende antwoord in te zien. Wit speelde iia den 30en zet van zwart als volgt: Op het politie-bureau in de Meermansstraat te Rotterdam is gisteren opgesloten de koetsier L. M. K., aldaar, verdacht van medeplichtigheid aan den diefstal van een 30-tal horloges in den nacht van 28 op 29 Mei j.l. gestolen uit den winkel van C. G. A. H. Z., aan den Goudschenweg aldaar. Mede wordt van medeplichtigheid aan dezen diefstal, waarvan nog slechts één horloge opgespoord is, ver dacht de recidivist H. F., bijgenaamd Macaroni, en de losse werkman O. v. d.B., die door de recherche zijn aangehouden en overgebracht naar het huis van bewa ring, als de vermoedelijke daders van den diefstal van gouden en zilveren horloges, ringen, enz., dezer dagen bij den goudsmid van V. te Lekkerkerk gepleegd. Voor werpen van dezen diefstal afkomstig, zijn door recher cheurs opgespoord bij bewoonsters der Zandstraat en omgeving te Rotterdam. Het duel dat plaats gehad heeft tusschen den ko lonel Van der Capellen en den oud luit.-kol. Rötner heeft niet plaats gehad bij Den Haag, maar bij Baarle Nassau aan de Belgische grens. Beiden zijn gewond. Een verzoening na afloop had niet plaats. De kantonrechter te Haarlem, heeft het raadslid J. E. te Beverwijk, dat zich schuldig had gemaakt aan het plegen van nachtelijk burengerucht, na eerst nog het hoofd der school, den heer Van Lingen, te hebben gehoord, veroordeeld tot 10 boete subs. 10 dagen hechtenis. Een aangrijpend, droevig schouwspel, gisternamid dag in de Swammerdamstraat te Amsterdam. Op den hoek van die straat en de Boerhaavestraat bevindt zich een bierhuis. En nu konden de bewoners van beide straten verscheidene uren achtereen waarnemen, hoe een ruim dertigjarige vrouw, zeer fatsoenlijk en kraak zindelijk gekleed, klaarblijkelijk tot den netten kleinen burgerstand behoorende, vergezeld van drie lieve kin deren, twee knaapjes en een meisje, het laatste een aardig blond kind, met witten stroohoed op, voor het café heen en weer drentelde, wachtende op haar echtge noot, die binnen was. Al spoedig was de vrouw het middelpunt van een vrij talrijke menigte, die, belangstellend, of uit bloote nieuwsgierigheid, luisterde naar het verhaal der vrouw. Een, helaas, maar al te gèwoon verhaalhaar man in dc- kroeg, zijn geld verterende. De model-echtgenoot van de arme vrouw met haar drie kinderen bleef uren binnen. Op.het tijdstip, dat andere kinderen aan den huise- Iijken disch zitten, zaten de drie kinderen van dien harteloozen vader naast hun moeder op een venster bank van de „bar" uit te rusten. Droevig voorwaar! Op de Lijnbaansgracht bij de Korte Leidschedwars- straat te Amsterdam was het gisteren den geheelen avond zeer rumoerig, doordat een daar wonend echt paar gistermiddag met 3 kinderen naar buiten was ge gaan, een meisje van 5 jaar in het privaat der woning opgesloten achterlatende. Eén der buren, die het ge schrei van het kind had gehoord, wist het meisje te bevrijden en nam het onder haar hoede. De buren wa ren over het geval zóó gebelgd, dat zij bij thuiskomst der ouders de vrouw te lijf wilden, terwijl jongens da ruiten inwierpen. De politie wist de ouders te be schermen. 31. 26—21 31. 17 37 32. 48—42 32. 37 48 33. 33—29 33. 24 42 34. 43—38 34. 42 33 35. 39 6 35. 48 30 36. 35 4! Het spelen op zulk een combinatie, bewijst toch ze ker wel diep doorkijken in het spel van onzen kampi oen. Zwart gaf hierna natuurlijk op. Als probleem geven wij ditmaal weer iets afkomstig uit het Noorden van Frankrijk n.l. uit Lille (Rijssel) en wel van den heer G. Détrez, die tegenwoordig ook behoort tot de probleemoplossers in het Bondsorgaan „Het Damspel." Probleem 30 van G. Détrez Lille (Fr:) Zw. 1, 6, 9, 11, 12, 13, 14, 17, 18, 19, 23, 28. W. 15, 25, 26, 30, 31, 34, 37, 39, 40, 50. Oplossingen voor 16 Juni bureau v. d. blad. Correspondentie. M. W. S. te N. N. Dank voor uw schrijven. Zullen in t vervolg bij voorkomende fout een rectificatie plaatsen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1909 | | pagina 1