STADSMIEU W S.
IHt F{n ci d etn Zte
Uit Purmerend.
Het koude voorjaar.
i? Veroorzaken van?zwaar lichamelijk letsel
door schuld.
Hl-ha-ho-finale.
Een Anti-mllitairisten-proces
Auto-ongelukken.
Prijzen geëtalee d
Ziekteklemvrije melk.
Uit Schermerhor n.
Landbouwcrediet.
Geslaagd.
Vereeniging van Vrljzlnlgen en de Ned. Herv.
Kerk In Noord Holland.
Gisteren vertrokken uit Egrnond 136 kinderen huis
waarts. Zij nemen met elkander een respectabele hoe
veelheid kracht en weerstandsvermogen mee, die ze in
vier weken tijds mochten verzamelen aan strand en
duin.
De drie Egmondsche koloniehuizen van het Centr.
Gen. ontvangen morgen weder 140 nieuwe logeetjes.
Zij komen uit de af deel in genEnkhuizen, Enschedé,
den Haag, Utrecht, Veendam-Wildervank, Beverwijk,
Hoorn en Alkmaar.
Van Texel
Als eene groote bijzonderheid verdient vermelding,
dat op Texel een vogeltje zijn nestje heeft gebouwd
in eene roeiboot, die gewoonlijk op korten afstand van
den dijk in zee ligt, doch herhaaldelijk gebruikt wordt.
De eigenaar ontdekte toevallig het nestje, toen er
reeds vijf eitjes in lagen.
In hare gisteren gehouden vergadering stelde de
vrijzinnige kiesvereeniging „de Vrijheid" de aftreden
de leden van den raad, de heeren ,T. Lankelma, D.
ritentuis, B. TT. Jurgens en H. O. Maats weder can-
didaat.
hedenmorgen
den heer A.
Uit Oudkarspel.
De Raad dezer gemeente vergaderde
te 10 uur, onder voorzitterschap van
Kroon Pz., loco-burgemeester.
Afwezig waren de lieeren Butter, tijdelijk wethou
der, wegens ongesteldheid, en de heeren C. Borst en
de Boer met kennisgeving.
De notulen der beide vorige vergaderingen werden
ua de opening vastgesteld.
Medegedeeld werd een schrijven van Gedeputeerde
Staten, waarin zij aangeven in het leeningsbesluit in
zake de gasfabriek te willen opnemen den datum
waarop de laatste aflossing in 1939 zal moeten heb
ben plaats gehad en de bepaling dat de Raad de be
voegdheid aan zich voorbehoudt de annuiteit tot een
grooter bedrag vast te stellen dan in het besluit is
genoemd.
Zonder bespreking werd besloten aan het schrijven
van Gedeputeerde Staten te voldoen.
De voorwaarden voor de levering van gas en al de
daarmee verband houdende handelingen werden den
Raad voorgelegd, voorgelezen en zonder eenige be
spreking door den Raad aangenomen.
Hieraan ontleenen wij dat te Broek op Langendijk
40, te Zuid-Scharwoude 37, te Voord-Scharwoude 32
en te Oudkarspel 41 straatlantaarns worden geplaatst.
Het tarief van het gasverbruik werd eveneens vast
gesteld en luidt dat de prijs van het gewone bij M3.
geleverde gas bedraagt 9 ets. per M:,„ voor het nmnt-
gas 10 ets. per M\, van het gas voor de straatlan
taarns '/a cent per brandingsuur en van het abonne-
mentsgas 2 ets. per brandingsuur, de tijd voor de
abonnementslichten wordt gelijk gesteld met de uren
bepaald voor de straatverlichting.
De bestekken voor de onderhands gehouden aanbe
steding, benevens de daarvoor ingekomen inschrijvin
gen, zullen aan de goedkeuring van Heeren Gedepu
teerde Staten worden onderworpen.
Ingeschreven is voor bestek 3, de Gashouder, door
Neumann en Essweiler te Aken, voor 15750.
Voor bestek 4, buisleidingen, door de H.H. Gebroe
ders Wilson te 's-Gravenliage voor 36630.
Voor bestek 5, muntmmeterleidingen, lantaarns
enz., door dezelfde voor 12373.
Voor bestek 6, gasmeters, door de Elster Compag
nie te Rotterdam voor 10630.
Voor bestek 2, fabrieksinstallatie, waren 2 inschrij
vingen ingekomen, n.l. van de firma Pinch te Berlijn,
voor 25430 en van de Zeister Machinefabriek voor
33810.
De toewijzing van het in dit bestek vervatte werk
had door verschillende omstandigheden nog niet plaats
zoodat dit later aan dit college ter fine van goedkeu
ring zal worden gezonden.
Medegedeeld wordt dat zijn ingekomen
a. een schrijven van den heer G. Hoogenboom,
houdende een verzoek om een subsidie uit de gemeen
tekas voor zijn onderneming als passagiersvervoer van
Oudkarspel naar het station Noord-Scharwoude.
De voorzitter zegt dat zijn voorganger steed een
subsidie genoot. Zonder bespreking werd het verzoek
ingewilligd, ingaande 1 April 1909 tot wederopzeg-
gings toe, ten bedrage van 25.
b. De heer J. Borst Cz. verzocht den Raad afschrij
ving in den aanslag van den Hoofdelijken Omslag
van mej. Tr. Stapel, overleden, voor den tijd van 8
maanden.
e. De heer K. Dikstaal verzocht deze afschrijving
voor den tijd van ti maanden wegens vertrek; beide
verzoeken werden zonder bespreking ingewilligd.
d. De afdeeling Heer-Hugowaard van den Bond
van Nederlandsche Onderwijzers en de Vereeniging
Volksonderwijs te Broek op Langendijk, verzochten
den Raad over te gaan tot het aanstellen van school
artsen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor dit schrij
ven voorloopig aan te houden, omdat do Staat dit on
derwerp reeds in behandeling en onderzoek heeft.
e. De Rijks-Ontvanger te N.-Niedorp betaalde den
Gemeente-Ontvanger 581.11.
De Gezondheidscommissie zond een raming der
entvangsten en uitgaven over 1910, onder mededeeling
dat door het voordeelig saldo dier commissie de Ge
meente niet heeft bij te dragen in het bedrag der uit
gaven.
g. 'édoputeerde Staten berichten de goedkeuring
op de gemeenschappelijke regeling der gasfabriek.
Eveneens de goedkeuring op de suppletoirs begroo-
ling betaling uit do post van onvoorziene uitgaven en
het doen van af- en overschijvingen, deze mededeelin-
gen werden voor kennisgeving aangenomen.
Gedurende de maand Mei werden 23 telegrammen
ontvangen.
De Raad werd daarna gesloten.
daar ter plaatse omtrent deze sport een onderzoek
heeft ingesteld. Op het oogenblik is deze „rutsch-
baan," die van af een hoogen duintop tot op een
lengte van pl. m. 40 M. op het strand loopt, te St.
Idesbald nog niet in werking, doch is verleden jaar
door een handig restaurateur in exploitatie gebracht.
Naar aanleiding van het door hem ingesteld onder
zoek meldt hij verder uit zeer goede bron te kunnen
verzekeren, dat binnenkort een dergelijke „rutsch-
baan" te Bergen aan Zee zal worden aangelegd door
den heer J. van Reenen, burgemeester der gemeente
Bergen.
Deze sport-nieuwigheid, die dus in ons land te
Bergen aan Zee voor 't eerst dezen zomer te genieten
zal zijn, wordt onder deskundige Belgische leiding in
orde gemaakt.
Een landbouwer te Iloornsterzwnag, in de Zeven
wouden, die zijn beslag vee in de weide had loopen,
was wegens gebrek aan voedsel genoodzaakt om het
weer op stal te zetten. Het vee wordt nu weder met
hooi gevoederd.
(Tverwegende dat getuige heeft geweigerd den eed
af te leggen op den eenigen grond, dat hij niet tot
eenig Kerkgenootschap behoort en evenmin in een
God gelooft en mitsdien zijn geweten zou bezwaren
als hij den eed aflegde; overwegende dat dit in strijd
is met de in het V etboek van Strafvordering gegeven
voorschriften omtrent de eedsaflegging, beveelt de in
gijzeling stelling van getuige tot Donderdag 24 Juni
a.s., als wanneer hij weder zal worden voorgeleid om
getuigenis der waarheid te geven.
President: „Brigadier, wil u getuige wegleiden?"
Getuige: „Ik wil alleen protesteeren...."
Beklaagde, den getuige de hand drukkende: „Hou
je goed, man!"
President: „Beklaagde, houd u uw handen thuis,
anders zal ik andere maatregelen nemen."
Beklaagde: „Ga uw gang."
Nadat getuige Kriller is weggeleid, wordt het ge
tuigenverhoor voortgezet, waarop het verdere onder
zoek der zaak wordt geschorst tot Donderdag 24 Juni
a.s.
De voerman C. IJ. van den landbouwer De Clercq,
uit Haarlemmermeer, die daar zoo woest had gereden,
dat hij zwaar lichamelijk letsel toebracht aan den 11-
jarigen C. van Dungen, die daardoor levenslang mis
maakt zal blijven, werd door de rechtbank te Haarlem
veroordeeld tot 3 weken hechtenis en" 124.90 schade
loosstolling.
De eisch was 3 maanden gevangenisstraf.
Uit de rechtzeal gejaagd.
De rechtbank te Leeuwarden behandelde Woensdag
een verzet tegen een vonnis, waarbij Tiemeu B., 25
jaar, zeeman, te Nes, op Ameland, was veroordeeld tot
1 maand gevangenisstraf wegens een ernstige mishan
deling van den 08-jarigen gemeenteveldwachter S.
Schel tema.
Door den verdediger, mr. J. M. van Hettinga Tromp,
waren twee getuigen a décharge gedagvaard, en wel
O. en C. Mets. De verklaringen van deze getuigen
moesten dienen om de ontkentenis van beklaagde te
bevestigen. De verklaring van den eenen maakte ech
ter den indruk, dat ze niet geheel overeenkwam met
de waarheid, wat door den president getuige niet on
duidelijk onder het oog werd gebracht.
De tweede getuige dacht over de ernstige woorden
van den president na en viel dadelijk door de mand.
De eerste getuige werd de zaal uitgejaagd, waarna
de officier bekrachtiging vroeg van het vonnis en de
verdediger afzag van zijn voorgenomen verdediging.
Het is haast de moeite niet waard schrijft het Hbld.
om de vraag of de politiek-kerkelijke feestvierders al
dan niet algemeen hi-ha-ho gezongen hebben, ernstig
te bespreken. Nu echter de „Standaard" weer met
zalving zegt dat hi-ha-ho-excepties juist den regel van
politiek-kerkelijke ingetogenheid bevestigen, willen wij
toch even mededeelen dat een stroom van ingezonden
stukken onzen indruk bevestigt dat het hi-ha-ho-ge-
juich wèl algemeen was. Eén stukje laten wij volgen:
Als aanvulling van Uw Wilhelmus en het hi-ha-ho
(Avondblad 14 Juni) het volgende:
In het gebouw tegenover het „Hbld." waar onder
meer een R.K. geestelijke den uitslag der stemming
stond af te wachten, zong men voor het hoog opge
schoven raam lustig het 5316 hi-ha-ho. Zelfs werd
daar gezongen: ..Piet Nolting moet bananen eten
hi-ha-ho, welk lied onder het lachend hoerageroep
der omstanders (binnen het gebouw) eenige keeren
werd herhaald.
oor de vierde kamer der Rechtbank stond gisteren
te Amsterdam terecht de 44-jarige winkelier Jan Wil-
Smit, voorzitter van het Landelijk Oomité van de
tem
In brand.
Gistermiddag zijn te Utrecht de kleeren van een
vrouw, die een ketel kokend water van het gasconfoor
wilde halen, in aanraking gekomen met de gasvlam,
waardoor zij zoo hevige brandwonden aan het onderlijf
opliep, dat zij aan de gevolgen daarvan overleed.
Concurrentiestrijd.
Door den deurwaarder A. llarcksen, te Rotterdam,
werden gisteren in het verkooplokaal, krachtens bevel
van de rechtbank 125 nieuwe heeren- en da mesrijwielen
verkocht, afkomstig van een faillieten inboedel! welke
tegen prijzen beneden de 40 van de hand gingen.
Een groote troep rijwielhandelaren, die zich hier
door benadeeld achtten, trachtte herhaaldelijk de
te verstoren, o.a. door met voetzoekers te werpen,
tegenstaande de commissaris van politie Vuyck
een groote politiemacht in de zaal was. Enkelen
den door do politie uit de zaal verwijderd.
orde
niet-
met
wer-
aan
van
Een „rutschbEan" in de duinen
De heer O. Nannes Oorter te Alkmaar meldt
de Ilaagsehe „Nieuwe Courant" naar aanleiding
een dezer dagen in het Duitsche weekblad Die Woche
voorkomend en rijk geïllustreerd artikel omtrent een
nieuwe soort sport, die in het Belgische kustplaatsje
Idesbald in toepassing zou gebracht zijn, dat hij
„Internationale Anti-militaristische Vereeniging" be
klaagd dat hij in den „Soldaten-Almanak" van 1909
heeft geschreven een artikel, getiteld: „Waarom een
soldatenalmanak
Het opruiende karakter van dit artikel schuilt in
den volgenden passus:
„A\ ij richten dan tot u, soldaten, de pertinente
vraag: Is het voos- u 'n bezwaar, uw medemensch, die
u nooit iets misdeed, te vermoorden? Zoo ja, raadpleeg
dan in de eerste plaats de stem van uw geweten en
weigert fierweg, aan ieder, die het u mocht bevelen,
op uw medemenschen te schieten, of de wapens tegen
hen op te nemen."
olgens de dagvaarding werd de „Soldaten-almanak
1909, waarin het artikel verscheen, onder het publiek
en vooral onder de militairen verspreid, zooals te
Amsterdam en elders in Nederland.
Ten einde eventueele incidenten te voorkomen,
werd blijkbaar deze zitting in de kleiue zaal gehouden,
waar slechts weinig belangstellenden toegelaten kun
nen worden.
Desniettemin waren uitgebreide voorzorgsmaatre
gelen genomen, en woonden twee extra-bewakers de
geheele behandeling bij. Men kan nooit weten 1
Uit de verklaringen van den eersten getuige, J.
Samson, blijkt, dat het landelijke comité het uitvoe
rend comité is van de Internationale anti-militaristi-
sclie beweging. Dc drukkerij is gevestigd te Ensche
dé. Er bestaat een commissie van redactie, waarvan
getuige met den beklaagde en C. Kriller, die even
eens als getuige opgeroepen is, als lid deel uitmaakt.
Alle artikelen worden ter beoordeeling aan deze com
missie onderworpen. De leden van de commissie had
den echter dispensatie van dezen maatregel. Bekl.
schreef onder het pseudoniem „Agitator".
Beklaagde wordt hierop aan een verhoor onder
worpen en bekent het artikel te hebben geschneven.
Negen getuigen werden gehoord. Dit getuigen
verhoor, geheel van feitelijken aard, leverde weinig
bijzonders op, maar wel een belangrijk incident. Ee
nige getuigen maakten bezwaar toen zij den eed moes
ten afleggen, maar op aandringen van den president
gingen zij er toch toe over. Anders was het evenwel
met C. Kriller uit Haarlem, die na wegens dienst
weigering tot drie en zes maanden gevangenisstraf
veroordeeld te zijn, uit den militairen dienst verwij
derd werd. Ilij weigerde beslist den eed af te leggen.
anneer ik zweer bij een God, waarin ik niet ge
loof, dan maak ik mij schuldig aan een leugen. Ik
wil mijn geweten niet bezwaren", zoo sprak liij.
President: „Dc Wet schrijft het uitdrukkelijk
voor dut u den eed moet afleggen. Er is niets aan te
doen. U is verplicht om hier den eed af te leggen,
als u niet Doopsgezind zijt. Daarom wees verstan
dig en berokken u geen moeilijkheden, maar doe wat
de Wet voorschrijft".
De getuige bleef evenwel bij zijn bezwaar, waarop
de president zegt: „Het spijt mij, maar dan moet ik
het woord geven aan den officier van justitie".
Het O. M., mr. Besier: „Het spijt mij ook, maar
w(j zijn allen onderworpen aan de Wet, ook het O. M.
Ik requireer dat de getuige in gijzeling zal worden
gesteld".
I resident tot getuige,,lk heb al zooveel zaken
gehad, waarin getuigen weigerden den eed af te leg
gen, maar allen zijn toch geëindigd den eed te doen.
U kunt het ook doen. Als u den eed aflegt, dan be
zwaart u uw geweten niet, maar legt den eed af,
door de Wet gedwongen".
Getuige: „Ik erken geen wetten die verkeerd
zijn".
President: „Maar zoolang de Wet bestaat,
die gehandhaafd worden. Men kan niet aan
Piet of Klaas vragen of hij 't er mee eens is".
Rechter mr. Telting wijst getuige er op, dat hij, den
eed afleggende om de waarheid te zeggen, geen on
waarheid spreekt, maar een blooten vorm in acht
neemt en niets anders.
Getuige Kriller blijft er bij, dat hij den
zal afleggen.
De rechtbank begeeft zich daarop
Na geruimen tijd in raadkamer te zijn geweest,
de president aan getuige:
„Hebt u er nogmaals over nagedacht?"
„Ja", antwoordde getuige.
„Blijft u bij uw bezwaar?"
„Ja."
Daarop werd de beschikking der rechtbank voorge
lezen
De groote automobiel-brandspuit van de ge
meentelijke Amsterdamsche brandweer, beleefde gis
termorgen eens een avontuur. Gewoonlijk gaat alles
en ieder vol eerbied op zij als het geklingel van de bel
in de verte gehoord wordt, doch gistermorgen stond
een logge, vierkante ijskar nabij de brug voor de Ja
cob van Oampenstraat en bleef er staan. Of nu de
„ijsman in t geheel niet of verkeerd uithaalde, dan
wel, of de automobiel grappig wou zijn, dat was door
de ontsteltenis niet direct waar te nemen, maar brrl.
de auto sprong met volle vaart op chocola- en vanille-
ijs, ende brei vloog den brandweermannen om de
ooren, de wielen van den ijswagen rolden weg en de
ijsbaas jammerde en toeterde over zijn vermorzelde
kar.
Nou, t waardig slot was, dat elk lid van de be
manning van den auto een brokstuk onder den arm
nam en het naar de kazerne aan de Hobbemakade
overbracht. Misschien, met de bedoeling, om de frag
menten weer aaneen te lijmen, of anders wellicht om
ze aan commandant Meyer te laten zien, met de be
doeling hem te bewegen, een nieuw wagentje voor den
gesjochten ijsman te koopen.
De prater, wslke Zondag, den 27en Juni te behalen
lullen^ zjjn bij het b»l marqué, dat door „Alcmaria"-
vereenigiug tot bevordering van vreemdelingenverkeer
gehouden i?l worden op het Doelenveld, xullen vanaf
hedenavond te bezichtigen sgn in de étalage van de
firma J. van der Horst in do Lacge'-traat.
Reclame voor de Mlddenstandatentoonatelllng.
Zooals men weet wordt er in de maanden Juni
Augustus te Amsterdam een middenstandstentoonstel
ling gehouden in het paleis voor volksvlijt.
Natuurlijk kent de middenstand de macht der re
clame beter dan iemand anders 1 en is er dien
tengevolge voor flinke reclame zorggedragen.
Daar is in de eerste plaats een groote gekleurde
opvallende reclameplaat naar een ontwerp van André
A laanderen. En dan zijn er daarnaar vervaardigd
alleraardigste fijne sluitzegeltjes, welke men aan
di- achterzijde van een enveloppe kan plakken. Do ze
gels zijn in tal van kleuren vervaardigd.
Voor leden van de Alkmaarsche Winkeliersvereeni-
ging en de „Hanze" zijn plaat en zegel zoolang de
voorraad strekt gratis te verkrijgen bij den heer J. F.
M. Endel.
Een Nijmeegeseh ingezetene moet het middel ge
vonden hebben om melk in flesschen ziektekiemvrij en
langen tijd tegen bederf bestand te maken. Melk van
5 Mei j.l. smaakte 15 Juni, dus 40 dagen later, nog
lekker en frisch.
Hoewel een Hollandsche firma den bezitter van
liet geheim een belangrijke som voor de uitvinding
heeft geboden, zal hij binnenkort naar Amerika scheep
gaan, om de uitvinding zoo duur mogelijk te verkoo-
peri.
Door enkele tuinbouwers is reeds met de vsrzending
van vroego aardappelen een sanvaDg genomen. Over
het algemeen laat de teelt zich zeer goed aanzien.
Ala leden van den gemeenteraad treden dit jtar
periodiek af de heeren K. Govers, W. Hartog en Th.
J. Wester hof.
Nieuws uit Hoorn.
De keer il. da Jong stelt zich voor herbenoeming
als lid van den Gemeenteraad niet meer beschikbaar,
B halve h(j Leden dit jasr 1f de heeren G. H. van
Hoolwi ff, G. J. van L-eraum, G. Lippitg, Dr. K. H.
M. van dei- Z*nde.
moet
Jan,
eed
met
Predikbeurten,
20 Juni 1909.
Groote Kerk, 10 uur, Ds. DoeTeadacs, bevestiging v»n
Dp. de Pres. Avond 6 uur Di. de Pree, intrede.
Kapel. 10 uur, geen dienst.
Evang.-Luth. Kerk, 10 uur, geen dienst wejens v*-
csdure-bsurt
Drops?' x. Kek, 10 uur, Ds. Gïasx.
Rem.-Qeref. Kerk, 10 uur, Ds. A. M A. Reynder»,
rem. prad te Amsterdam.
Gereform Xerk, 10 uur, Dg. Wechgelaer, avond 6
uur, Ds. Wflchge'aer. c&tech Zund. 27.
Consistorie Ger f. Kurk. Oud-gracht D 83. Vrijdag
avond 84/2 uur vergadering van de Jongeling»veree
niging „Psuiuf."
Chr. Cfar. Gem. Gebouw „Rehoboth", Koningsweg,
voormiddag 10 uur en 's avonds 6 uur. Godsdienst-
oef-urn,".
Gebouw Waakt en Bidt, Laat, Zondagmiddag van
31/0—5 uur, Vergadering van de Christel. Jongelings-
vereeniging „Zacheus", voor jongelingen boven 16 jaar.
Zondagmiddag 5l/2—7 uur Vergadering van de
Christel. Knapen vereeniging „Timotheüs", yoor knapen
van 12—16 jaar.
Hersteld Apostolische Gemeente, Schoolstraat, no. 8.
Voorm. 10 uur en avond 5 uur en Donderdagavond
8 uur go Jsdie astoefening
Godadienttoafening vaa de Heiligen der laatste dagen
kleine zaal Harmonie, 5 uur.
Herv. Gem. te Oudorp, 10 uur, ds. Lindeboom.
Her?, gemeente te Stampetoren, 91 /2 uur. Ds. Werner.
Egmomi a. Hoef, 9t/2 uur, Da. H, W. Bosch.
Nod. Herv. Gem. te Schermerhorn, 9i/2 uur, Dï.
France te Groctsehermer.
öer. Kerk te Schi-rmerhotn, 91 /2 uur, Proeklesen.
II tv, gemeente te Bergen 01/2 uur, D*. Eilerts de
11 tan.
raadkamer,
vroeg
Naar w« vernemen is door het Noord-Hollaudsch
Landbouwc.edict alhier, aangekocht hot gebouw aan
dea Lsuyekavea te Rottu da .waarmrrocger de Bijbaak
rer Nederlaudcche Ba.uk waa gevestigd en naar wjj
vermoeden, thans een .-gentscaap van het N?ord-
Hoilandsch La.idbouwcreöiet zul komen.
Aan de Universiteit te Amsterdam werd gisteren
door den freer S. I. van der Meulen het propedeutisch
extmen ia de theologie met goed gevolg afgelegd.
Bovenstaande vereeniging hield heden in de Harmo
nie een algemeene vergadering.
De voorzitter, de heer W. Schuurman van Hauwert.
wijzende op de niet groote opkomst, sprak den wenseh
uit, dat dc belangstelling en de liefde van de aanwe
zigen voor de zaak, waarvoor inen bijeen is, wèl groot
zal zijn, omdat juist in onze dagen veel geëischt wordt.
De plaats gehad hebbende staatkundige verkiezingen
zullen ongetwijfeld hun terugslag doen gevoelen op
de kerk. De moed, dc overmoed van de reclitzinnigen
zal toenemen. Dat kan niet anders: dat is mensche-
lijk. Als hij de macht gekregen heeft, dan wordt de
mensch wel eens gedwongen te gaan, waarheen hij an
ders niet zou gaan. De rechtzinnigen zullen krachtiger
optreden. Dat is niets, dat is veeleer een reden tot
dankbaarheid, omdat het een principieele bestrijding
op kerkrechterlijk gebied zal brengen, omdat dit hoop
geeft, dat de vrijzinnigen in deze provincie zich nau
wer aaneensluiten zullen. Aan die aaneensluiting ha
pert veel. Uit de geschiedenis heeft spreker geleerd,
dat een partij, die zich zelf niet respecteert, zeker niet
gerespecteerd wordt door den vijand. Valt onze partij,
zeide spreker, dan valle zij waardig, om aldus een nieu
we toekomst voor een nieuwe partij voor te bereiden.
Vaak wordt gezegd, dat wij geen hart hebben voor
de zaak, dat is niet waar, maar het hart moet wat
meer voor den dag komen. Ieder moet zijn plicht doen
en propaganda maken. I11 enkele gemeenten is zelfs
de predikant nog geen lid en vele gemeenten kunnen
veel doen tot versterking en dat is noodig; velen wan
kelen, weten niet wat ze willen. Hier geldt echter ook
Wie niet voor ons is, is tegen ons.
Met den vijand komt men wel klaar, maar de vriend,
die niet helpt is gevaarlijker.
Spreker hoopte, dat de zending zal werken naar bui
ten, tegen de orthodoxie, maar ook naar binnen, om
de rechten en plichten van de vrijzinnigen hoog te
houden, om zich te leeren eerbiedigen en daardoor zich
te leeren dulden, om zich meer bekend te doen maken,
ook bij de orthodoxen.
Met den besten wensch voor het welslagen dezer ver
gadering, opende spreker de vergadering. (Applaus).
Na voorlezing der notulen, bracht de secretaris, de
heer ds. 1). Eilerts de Haan, het jaarverslag over 1908
uit.
I11 het verslag wordt allereerst de overtuiging uit
gesproken, dat men met de organisatie op den goeden
weg is, doch tevens, dat men nog verre van het ge
stelde doel is.
Het bestuur heeft een ernstig onderzoek ingesteld
naar de gemeenten, waar hulp moest worden geboden
en uitvoerig beraadslaagd over de middelen, die het
daartoe kon en moest aanwenden.
Gememoreerd wordt, dat aan het predikantstracte-
ment te Schermerhorn werd toegekend een jaarlijksch
subsidie van 200, welk bedrag wegens het voortdu
ren der vacature niet behoefde te worden uitbetaald.
Te Watergang was men gelukkiger: deze gemeente
vroeg en verkreeg .250. Ook in Oudeschild werd
hulp verleend, terwijl de „Evangelische Unie" te Alk
maar weder werd gesteund met 200.
Herinnerd wordt er o.a. aan, dat pogingen om hier-
terstede een vrijzinnig predikant te beroepen geen gun
stig- onthaal mochten vinden.
Nadat is nagegaan wat hier ter stede door de „Evan
gelische Unie" is gedaan, wordt medegedeeld, dat ook
111 Haarlem, Enkhuizen en elders leven in de provincie
is.
Aan Medemblik, Oost- en West-Graftdijk, Broek op
Langedijk, IJmuiden, Castricum en Purmerend wijdde
het bestuur zijn aandacht. Veel zal er nog gedaan
moeten worden. Er is gebrek aan vrijzinnige predi
kanten, de kwestie van een algemeene verhooging van
de lage predikants-tractementen moet ernstig onder
dc oogen gezien worden. Ten aanzien van de geldmid
delen wordt medegedeeld dat de ontvangsten bedragen
1684. 13, de uitgaven voor propaganda 92.55, aan
subsidie 528.80.
1 e Oosterdijk en te Westwoud ontstond
afdeeling.
Het verslag eindigt met een beroep op de medewer
king van de leden, om de inkomsten te vermeerderen,
opdat het groote werk der organisatie naar behooreu
ka 11 worden volbracht. Verzocht wordt invloed en
toewijding te geven den gansehen mensch heeft do
vereeniging noodig.
Het verslag wordt onder daverend applaus goedge
keurd.
De heer J. N. Natzijl (Berkhout) bracht in herinne
ring dat indertijd ter sprake is gebracht het feit, dat
op de Rijkskweekschool te Haarlem, orthodox gods
dienst-onderwijs gratis werd gegeven, terwijl men voor
het vrijzinnig onderwijs 2.50 moet betalen. Spreker
stelt voor dat de leerlingen voor rekening van de af
deeling J 2.50 zullen ontvangen, omdat er wel iets,
maar niet voldoende gedaan is.
De heer G. J. Pare, em. predikant te Haarlem licht
te toe dat de Ned. Protestantenbond het vrijzinnig
godsdienst-onderwijs doet geven, en de 2.50 niet kan
missen. Voor liet voorstel van den heer Natzijl voelde
spreker niet veel, immers het gevraagde bedrag is niet
hoog.
Ds. Adriani van Warmenhuizen, penningmeester,
deed rekening' en verantwoording. Het reservefonds
bedraagt 2000 nominaal op het staatsschuldboekje en
I->82.09 op het spaarbankboekje. Er is een batig sal
do van J 842.60 over 1908.
De penningmeester wees er op, dat er in 1909 reeds
veel noodig is geweest, dat er nog menig beroep op de
kas kan worden gedaan, zoodat men zich niet door de
ze groote cijfers moet laten bedwelmen, doch moet
zorgen, dat de inkomsten rijkelijk blijven vloeien, zoo
mogelijk nog beter dan verleden jaar. (Applaus).
De rekeniug voor de vergadering nagezien, was in
orde bevonden, zoodat de penningmeester onder dank
zegging gedechargeerd.
Aan de orde was daarna de verkiezing van bestuurs
leden. Periodiek traden af de heeren G. J. Paré, J. J.
Krijns, W. Kramer en W. Schoo, die herkozen werden.
I11 de plaats van den heer ds. van Herson, die ver
huisde naar een andere chassis, werd tot bestuurslid
een nieuwe