DAGBL AD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
BLOOKER'S
CACAO
lo. 148
Honderd en elfde jaargang
1009.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P /kmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
M aderlijke nummers 3 Cents.
DINSDAG
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
29 JUNI
DAALDERS
De groote vacantie
n.
BINNENLAND.
Teleteonmmr
kost slechts de helft van
andere goede cacao. De prijs
van een bus van I Kilo (twee
pond) bedraagt 1.50 (een
daalder). Kleinere bussen naar
verhouding.
Nooit los verkrijgbaar.
Door de tram gedood.
Wrakken.
7 chip gezonken.
Uit Schagerbrug.
Uit de Rijp.
Een dief.
De Amsterdamsche gemeente-telefoniste.
Uit Helloo.
De vllegproef te Leur.
s.
ALKMAARSCHE COURANT.
In een vorig artikel schreven wil. dat de vaeanties
ten onrechte niet gebruikt worden om de ontwikkeling
van lichaam, karakter en gemoed, van hand en oog
ook onzer jeugd te bevorderen.
Het meest valt dit in het oog waar het welgestelde
mensehen en hun jongens betreft. Men bedenkt blijk
baar niet, hoezeer men in het belang en tot het "genoe
gen der jongens de vacantiegewoonten zou kunnen wij
zigen. Laten wij een voorbeeld mogen geven en ons
daarbij beperken tot zoons van welgestelden.
Als wij ons daarbij een ideale vaeantie-passeering
willen voorstellen, moeten wij eerst een buitenhotel
hebben voor families met kinderen van een jaar of 4
tot een jaar of 8, 10. I)e hygiënische inrichting van
het hotel moet aan de allerhoogste eischen voldoen.
Bovendien zij de voeding, het geheele leven zeer een
voudig. Mensehen, die men met kinderherrie kan erge
ren, zijn er niet. De kinderen kunnen zich dus uitle
ven, al zijn zij onder toezicht. Het hotel zij omringd
met speeltuinen, kindertuintjes, een flinke zandvlakte,
kortom met alle inrichtingen en eenvoudige speeltui
gen, waarnaar een kinderhart maar kan haken.
Worden de kinderen ouder, dan hebben wij een an
der hotel noodig. Dit zij zeer eenvoudig, zoodat de jon
gens er lang zonder groote kosten kunnen blijven.
Ouders kernen er niet te veel meer. Men late de jon
gens zich zooveel mogelijk zelf helpen, desnoods hun
eigen bedden en slaapkamers in orde houden.
De kinderachtige speeltuin zij ferdwenen. In plaats
daarvan veel ruwe grond, veel oud materiaal en de ge
legenheid om wat van de ambachten te leeren. Gele
genheid voor openluchtspelen zij er evenzeer als ruime
wandelgelegenheid, ja konden de jongens er zwemmen
en roeien (mits onder de noodige beperkingen voor de
veiligheid) dan ware dit nog mooier.
Langzamerhand worden nu de jongens grooter en
beter bestand tegen vermoeienissen. Thans komt de
tijd voor het eampingou, waarbij men aan het begrip
kamp niet al te veel hechte (een groot gebouw zonder
binnen verdeeling is zelfs verkieslijk), wèl aan het zich
gezamenlijk zelf voor een minimum kosten leeren red
den. Nu zijn de oude lui geheel verdwenen, de jongens
moeten zichzelf leeren een plaats in deze gemeenschap
te veroveren, moeten verdeeling van arbeid in geregeld
samenwerken bestudeeren, gemeenschappelijke spelen
en tochten ondernemen enz. enz.
Een nieuwe phase van ontwikkeling komt nu als de
jongens oud genoeg zijn om zelfstandig op reis te
gaan. In de eerste plaats dient daarbij de grootst mo
gelijke eenvoud betracht. Een voorbeeld neme men aan
de Duitsche „Wandervogel," groote vereenigingen wel
ke zich het organiseoren van dergelijke sehooljongens-
toehten ten doel stellen. Een dezer vereenigingen met
3000 leden deelde onlangs mede, dat de reiskosten per
persoon door elkaar genomen niet meer bedroegen dan
60 cent per dag. Natuurlijk moet men dan zijn eigen
potje kooken, natuurlijk moet men stroo en hooi als
de beste gezondlieidsmatrassen beschouwen, natuurlijk
laat men de biertjes en de sigaren thuis. Maar aan den
anderen kant wat een genot in de lichaamsontspan
ning, wat een gelegenheid de natuur heel mooi en in
nig te zien, wat een uitstekende gelegenheid het li
chaam te harden, gezonder en dan ook mooier te ma
ken. Wat een les in zelfhulp, in eenvoud krijgt de jon
gen zoo, wat een gelegenheid goede vriendschap te
sluiten en den nabuur anders te zien dan door de rui
ten der D.-wagens en langs de paadjes van een of an
der nesterig, pretentieus badplaatsje. Hoe leert men
zoo inderdaad de bevolking zelf kennen en niet uit
sluitend kelners en treinconducteurs.
Nu is het niet noodig zulke reizen altijd te tweevoet
te doen. Even goed kan men. bezit men een fiets, het
tweewiel bestijgen, of, knn men een boot machtig wor
den, een bootreis maken. Doch ook in die gevallen
behoort men de jongens te leeren eenvoudig te zijn.
Met een minimumgeldsom moeten zij een flinken tijd
onderweg blijven en zichzelf heljicn. Zij zullen dan in
den regel als gezonder, potiger, zelfstandiger menschen
terug komen.
Nu is er in het bovenstaande natuurlijk vrij wat va
riatie te maken. Bovendien bleek ons al dadelijk, dat
waar wij van welgestelden spraken, die welgesteldheid
altijd betrekkelijk is. Hoevelen zijn er niet, bereid en
in staat om hun jongens 20 gulden mee to geven, in
dien zij daarvoor vier weken onderweg kunnen blijven
en terug kunnen komen, flinker en gezonder dan zij
zijn heengegaan.
Doch wij willen thans niet verder in bijzonderheden
treden. Wij willen liever in het algemeen nog eens
herinneren aan de helaas te weinig gekende mogelijk
heid om de vaeanties voor het profijt en het genot van
den jongen heter in te richten dan thans in den regel
geschiedt.
Wannéér zal hier in Nederland eens het initiatief
genomen worden om den weg in te slaan, dien wij in
het bovenstaande met enkele stippellijnen hebben aan-
Eerste Ksmer. t
Goedgekeurd werd gisteren het wetsontwerp betref
fende de toekenning van pensioen en weduwen en wee
gen van militairen en gepensioneerde militairen der
land- en zeemacht, beneden den rang van officier, en
het wetsontwerp, waarbij tot October gelegenheid
wordt gegeven oude muntbiljetten in te wisselen.
Mocht deze termijn te kort blijken, dan zal Minister
Kalkman een nadere termijnverlonging voorstellen.
Nog werd o. m. aangenomen het wetsontwerp tot
goedkeuring der overeenkomst tot ruiling met de stich
ting Insula Dei.
Bij de behandeling van de wijziging der Rijkspost-
spaarbankwet opperden de hoeren van Nierop en Stork
het denkbeeld om gelden dier bank ook te beleggen
voor sociale doeleinden, b. v. den bouw var\ arbeiders
woningen.
Minister Regout beloofde overweging, al kwam hem
een dergelijke belegging nogal bezwaarlijk voor.
Bij de behandeling van de Schepenwet critiseerde de
heei llahusen deze wet als een overbodige Staatsbe
moeiing en als strijdig met de Grondwet.
lieden voortzetting.
De Kamervoorzitter.
Er gaan door de pers verschillende geruchten in ver
band met de benoeming van een voorzitter der Tweede
Kamer. Er was een strooming om dr. Kuyper voor
zitter te maken, maar één der redenen, waarom dat ten
slotte wel ïiiet zal geschieden, is de doofheid, waaraan
do heer Kuyper in eenige mate lijdende is. Vast schijnt
nu te staan, dat de benoeming zal geschieden uit de
Christelijk-Historische fractie en dat er drie candida-
ten zijn: dr. De Visser, graaf Van Bijlandt en de heer
Van Dedem. De heer De Savornin Lobman wenschte
niet in aanmerking te komen.
De heer Ankersmit, (Ghr.-hist.) predikant bij de
Hervormde Gemeente te Wommels (Fr.), zal de can-
didaat der rechtsche partijen zijn bij de a.s. verkiezing
in het district Harlingen, noodig geworden door het
bedanken van dr. De Visser.
Kamerverkiezingen
De hoer De Meester seinde gisteren aan de libe
rale centrale kiesvoreeniging „Schoterland"Ik heb
nog geen beslissing genomen."
Prov Staten van Noordholland.
Ged. Staten stellen o. a. voor aan de gemeente Mar
ken, over de jaren 1009 tot 1918, als subsidie toe te
kennen telken jare de helft van de in dat jaar ge
maakte kosten can buitengewone maatregelen ter be
vordering der volksgezondheid aldaar, (bestaande in
het uitdiepen van slooten ei> het aanvullen van dijks-
putten met de uit die slooten verwijderden grond), tot
een gezamenlijk bedrag over dat geheele tijdvak van
5000.
Ter vaststelling wordt aangeboden de provinciale re
kening over 1907. De ontvangsten zijn 2.085.126.88,
de uitgaven 2.010.445.47', zoodat 't voordeelig slot
74.681.355 is.
Voorgesteld wordt aan de gemeente Zaandam voor
elk der jaren 19101912 een bijdrage van 510 te ge
ven voor den handelsavondcursus.
Voor 1909 werd aan de maatschappij Alkmnar
Packet 4000 subsidie verleend voor den stoomboot-
dienst HarlingenVlielandTerschelling. Nu wordt
7000 gevraagd. Ged. Staten stellen voor over de ja
ren 19101912 5000 toe te kennen.
Ged. Staten stellen voor. elk der jaren 19101912
3350 bij te dragen in de exploitatie eener proefzui-
velboerderij te Hoorn.
Aangeboden worden ontwerpen van reglementen voor
't verleenen van pensioen aan de hoofdambtenaren, be
ambten en verder personeel verbonden aan 't provin
ciaal krankzinnigengesticht „Duinenbosch," en om
trent de oprichting van een pensioenfonds.
Bij de aanbieding van voorstellen tot voorloopige
vaststelling der verpleegkosten in 't gesticht „Duin en
Bosch" en tot herziening der tarieven voor de hoogere
klassen in „Meerenberg," gaven Ged. Staten in 1908
al te kennen, dat zij voornemens waren een nadere re
geling der verpleegkosten voor beide gestichten met
ingang van 1810 aan de orde te stollen. Nu worden de
ze voorstellen door Ged. Staten ingediend.
Ingediend is de begrooting van „Duin en boseh"
met 241,500 als eindcijfer, 't Tekort bedraagt
79.285.50.
GEMENGD NIEUWS,
Een onwettig besluit.
In den raad van Ilaarlemmerliede c. s. had de secre
taris een verzoek ingediend om salarisverhooging.
De heeren verzochten hem en de pers zich even te
verwijderen en deelden, nadat de deuren weer open wa
ren, mede, dat zij met 6—5 stemmen hadden besloten,
over het verzoek met gesloten briefjes te stemmen.
Aldus geschiedde, en met 83 stemmen werd toen
het verzoek geweigerd.
Deze stemming is in strijd met artikel 52 der ge
meentewet, dat over zaken mondelinge stemming
eischt.
Te Dedemsvaart is Zaterdagavond een zevenjarig
dochtertje van den machinist der Dedemsvaartsche
stoomtram van Giessel, dat schrikte voor een tegen
haar keffend hondje, achteruitloopend onder de tram
geraakt en door do locomotief gegrepen. De dood trad
onmiddellijk in.
Ter nagedachtenis aan een verpleegster.
Donderdag 1 Juli a.s. zal te Lemmer op het graf
van mej. A. G. Bartelsman, op' initiatief van de afdee-
ling Lemsterland van het „Groene Kruis" en eenigo
burgers, een steen worden geplaatst, als een bewijs van
sympathie voor hetgeen zij heeft verricht, tijdens de in
het voorjaar in die gemeente heerschende vlektyphus.
Zij zelf werd als verpleegster door die ziekte aangetast
en stierf daaraan op 14 April.
Onweer.
Tijdens een hevig onweer, dat Zondagnamiddag over
den Bisschopsberg in de gemeente Ilavelte trok, werd
aldaar de buisleiding bij het pompstation der Meppeler
waterleiding getroffen, liet gevolg was, dat eensklaps
te Meppel de toevoer van water stilstond.
Vanwege het Rijk zijn genietroepen bezig de wrak
ken van de op de kust vergane schepen met dynamiet
o^) te ruimen, men is thans bezig met de „Alba." Ook
komen aan de beurt de wrakken van een. stoomtrawler
van hot in 1883 verbrande petroleumsohip en van de
in 1896 gestrande „J. IT. von Lindern."
Op dezelfde plek voor de haven van Lemmer, waar
eenigen tijd geleden een ernstige ramp plaats vond, is
gisterochtend het schip van schipper Van Dijk uit
Lekkum, doordat het een lek kreeg, gezonken. De
schipper, zijn vrouw, 4 kinderen en de knecht konden
bijtijds worden opgenomen door schipper R. Hoekstra,
die juist met zijn schip voorbijvoer. Het schip van Van
Dijk was beladen met grint. De zee was zeer kalm.
Zoete winst.
De Haagsche correspondent schrijft aan de Tel.:
Bij vorige verkiezingen voor den gemeenteraad heeft
de verhouding, waarin verschillende raadsleden ston
den tot speculeerende bouwgrondmaatschappijen, die
met de gemeente onderhandelden, een groote rol ge
speeld. Thans is in dit verband een feit openbaar ge
worden, dat inderdaad een schel licht werpt op die
verhouding. In den laatsten tijd zijn in den Raad be
sluiten genomen van groot belang voor eenige bouw
grondmaatschappijen. Deze gingen met de gemeente
transacties aan, waarbij, naar gerust mag worden ge
zegd, het voordeel was,aan de zijde der maatschappij
en. Deze nu hebben aan twee raadsleden, de heeren
W. B. van Liefland en B. Janse Johsz., een bedrag
uitgekeerd van eventjes 131.000, voor „provisie, kos
ten en bemoeiingen." Het betreft de maatschappijen
„Zandoord" en „Wijk VII." Do eerste maatschappij
zag den 6en Juli 1905 haar plan door den Raad goed
keureu en 18 Juli d.a.v. ontvingen de beide raadsle
den hun „provisie, kosten en bemoeiingen." De heer
Van Liefland trad zelfs in den Raad op als onderhan
delaar voor de maatschappij „Wijk VII," waarvan hij
40.000 provisie ontving
Gonclusie
Wij concludeeren niet. Iedereen, die zuivere toestan
den wil in onze gemeentelijke verhoudingen, iedereen
die waarborgen wil voor een ongerepte, hooge vervul
ling van het raadslidmaatschap, vrage zich af, of op
feiten als deze maar rustig moet worden toegezien, en
of de heeren Van Liefland en Janse niet zullen moeten
bekennen, dat hun plaats in den gemeenteraad....
maar neen, wij concludeeren niet.
Naar het Volk verneemt, zal het lid der S. D.
A. P., de heer Hoejenbos, in de eerstvolgende zitting
van den Ilaagschen gemeenteraad een interpellatie
aanvragen over het bouwgrondschandaal, waarbij o. a.
de raadsleden Janse en Liefland betrokken zijn.
Aangenomen: het beroep naar Kampen ds. Com.
Vis Jzn., alhier.
Letterlijk ertacld.
Uit een vertaling van den leerling van een school,
die wij maar niet zullen noemen
„Ne faites pas savoir a la main gauche ee que fait
le juge." (Hbld.)
Hleuwe gymnastiek
Een verslag in „De Echo":
„Van de gelegenheid tot hielgymnastische behande
ling werd door 130 personen gebruik gemaakt."
„Tuinbouw Onderlinge
In de „Tuinbouw Onderlinge" (het onderling dra
gen van het bedrijfsrisico) is als deelneming door 1041
leden reeds een loonbedrag ingeschreven groot
1.310.150.
Hiervan bij de plaatselijke commissieleden resortee-
rende onder Alkmaar en de Langedijk en Omstreken
een bedrag van 318.150. Bij de plaatselijke commis
sieleden in iedere gemeente, is voor de tuinbouwers
die zich nog niet hebben aangesloten alsnog gelegen
heid loonlijsten in te vullen.
De hoer W. J. ten Dam Ham, directeur van de ver-
eeniging „Het Groot Noord-IIollandsch Begrafenis
fonds" alhier, zal Donderdag 1 Juli a.s. den dag her
denken waarop hij voor 35 jaren aan dat fonds ver
bonden werd.
De inwendige versterking
Uit een hoofdartikel in „Land en Volk":
„Voor onze geestverwanten breekt een tijd aan,
waarvan geen maand mag verloopen zonder dat wordt
gewerkt aan inwendige versterking."
Gebrek aan plaatsruimte.
In de „Mededeelingen" van de Ned. Journalisten
kring, schrijft de redactie: „Wegens de uitgebreidheid
van den inhoud dezer aflevering was het noodzakelijk
de plaatsing van verschillende stukken uit te stellen."
Doch dan volgen er twee bladzijden onbedrukt, blan-
l
eo papier.
Een aangename proef.
In de „Arnh. Crt." lezen wij in een artikel over
„Bestrijding van bladluizen" hoe verschillende midds-
len aanbevolen worden, waarbij de slotzin echter
luidt
„Onze lezet-s en lezeressen moeten nu in de komende
weken zelf maar eens de proef nemen."
Reclame.
Uit een zeep-reclame-biljet:
„De vorm, het gewicht, de toestand evenzoo harali-
teit en reuh veranderen zelfs na een oplewaren van ja
ren nich. Bij gebruik is deze zeep byzonder zacht,
gast voloss schuins, op ent de poren en ecreiydert alle
onzuiverheden der huid teruyl zy de huid frisch en
fluacelachtig maalit. Om namaah te voor hmen werdt
reycht op de naam der firma en het mat acht te
guen."
De logementhouder M. E., uit de Zevenhuissteeg te
Rotterdam werd gisternacht gewekt door een gerucht,
dat hij in zijn slaapkamer hoorde, waar hij met zijn
vrouw sliep. Hij zag een man, die bezig was de zakken
van zijn kleeding, nabij het bed op een stoel liggende,
te doorzoeken. Fluks greep de logementhouder een
geladen revolver ide onder zijn bereik was en loste op
den dief een schot. Dit schot verwondde den dief aan
een oor en bleek daarna, dat de gtroffene is de slo
tenmaker A. HL uit Kifersfelden in Duitschland, die
tijdelijk in dat logement verblijf houdt.
De Hooge Raad deed gisteren uitspraak in de zaak
van de gemeente-telefoniste te Amsterdam, vervolgd
wegens schending van het telefoongeheim.
De Hooge Raad, het door gerequireerde ingesteld
incidenteel beroep in cassatie ongegrond achtend, ver-
eenigde zich mot het oordeel van het Openbaar Mi
nisterie, dat, in verband met de telegraaf- en telefoon-
wet, ook schending van het telefoongeheim strafbaar
is. Mitsdien werd het arrest van het Amsterdamsche
hof vernietigd en de telefoniste veroordeeld tot twee
weken gevangenisstraf.
Gymnastiek.
Op Zondag 27 Juni vond te Bussum plaats de aan
gekondigde voorturnles voor dames, vanwege het ge
west Noord-Holland van het Ned. Gymnastiek Ver
bond, onder leiding van mej. A. C. P. Bolland, turn-
leerares te Amsterdam. Opgekomen waren 15 dames,
vertegenwoordigende de navolgende vereen.: „IJmui-
den," IJmuiden; „Carna," Zaandam; „Minerva,"
KoogZaandijk; „A. G. V.", Amsterdam en de Bus-
sumsehe D. G. V.," Bussum.
De oefeningen bestonden uit: a. Stokoefeningen
(zooals die gehouden zullen worden op de gewestelijke
uitvoering op 29 Aug. a.s. te Den Helder)
b. Toestelturnen, le aid. Tremplinbrug en Ringen
2e afd. Ringen en PaarcTocfeningen.
e. Vuistbalspel.
d. Tamboerijnbalspel.
Ten circa halftwee was deze les afgeloopen.
Den len Juli zal alhier de plechtige eerste steenleg
ging plaats hebben van de kapel voor O. L. vrouwe ter
Nood. Om half tien zal in de parochiekerk een plech
tige II. Mis worden gezongen, terwijl om twaalf uur
door monseigneur, deken, J. J. Graaf de eerste steen
zal worden gelegd. Eene feestrede zal daarbij worden
uitgesproken door Z. E. heer P. Stroomer, pastoor.
Door de R. C. kiesvereeniging zijn tot candidaten ge
steld voor den gemeenteraad de aftredende leden de
heeren H. Mulder en N. Apeldoorn.
't Lijkt wel een volksverhuizing hier op de hei tus-
schen de Brabantsehe dorpen Etten en Rijsbergen,
schrijft de verslaggever van het N. v. d. D. Hoeveel
duizenden er gelegerd zijn rond de roode vlaggetjes,
die het eigenlijke vliegterrein aflijnen, is moelijk te
schatten. En nog steeds houdt de stroom aan. Per
rijtuig, auto en fiets kwamen ze aan, heele zwermen
tegelijk on als ze een poosje rondgeslenterd hebben en
zich moegekoken op den hangar, de blijde verwachting
verbergende van heden, dan zoeken ze een goed plaats
je op in de bruine hei en. wachten. Gelijk wij, met
veel geduld en blootgesteld aan de grillen van het bui
ige weer. Telkens weer loerende naar de open loods
in de verte, waar vlugge monteurs aldoor bezig zijn
aan het toestel-Wright, dat gister-(Zaterdag-)avond
al gereed leek. De motor draaide toen al en de schroe
ven sloegen in duizelende vaart 1400 slagen per
minuut in het rond.
U bent er nu ongeveer mee klaar? vroegen we
den ingenieur Lefebre, den man, onder wiens leiding-
het toestel in elkaar is gezet.
De ingenieur lachte eens. Er is nog een en ander
aan te doen, zeide hij. En nu, Zondagmiddag 3 uur.