ALKMAAR
Damrubriek.
Honderd en elfde Jaargang.
V R IJ D A O
2 JULI
Stemming Gemeenteraad.
Drankwet.
BINNENLAND.
•Jo. 151.
1909.
Deze Courant wordt elkers avond, behalve op Zon- en
rees [dagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
/oor /kmaar f 0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
A* j»nderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de NL V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
felsafraoBsisimflaar S.
Kennisgeving.
12 32, 16 27, 15 24, 32 41, 27 36,
47-41, 50—45, 34 3, 40 20, 3 6!!
36 47, 47 29, 25 34, 14 25.
Dr. J Th. de Visser.
Sterke drank bij rijkswerken
Tienjaa: lijksche volkstelling.
Mr Th. H. de Meester.
GEMENGD NIEUWS.
De trappisten te Tilburg.
ALRMAARSGHE COURANT.
Ml
De BURGEMEESTER der gemeente ALKMAAR
brengt, overeenkomstig art. 55 der Kieswet, ter alge-
meene kennis, dat de stemming ter benoeming van
twee leden van den Gemeenteraad voor het tweede
kiesdistrict dier gemeente zal plaats hebben op
WOENSDAG, 7 JULI a.s., van des morgens 8 tot des
namiddags 5 uur.
Oandidaten zijn:
GROOT DE, G.
VEER VAN 't, K. en
WANNA, H. J. F.
Artikel 128 van het Wetboek van Strafrecht luidt:
Hij, die opzettelijk zich voor een ander uitgevende,
aan eene krachtens wettelijk voorschrift uitgeschreven
verkiezing deelneemt, wordt gestraft met gevangenis
straf van ten hoogste één jaar.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
Alkmaar, 1 Juli 1909.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat bij hun col
lege is ingekomen een verzoekschrift van S. DL
VRIES, aldaar, om verlof tot den verkoop van alcohol
vrijen drank in het perceel Laat A 167.
Binnen twee weken na deze bekendmaking kunnen
tegen het verleenen van het verlof schriftelijk bezwaren
worden ingediend.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Alkmaar, 1 Juli 1909.
Het HOOED van het Plaatselijk Bestuur te ALK
MAAR brengt, op grond van artikel 1 der Wet van 22
Mei 1845 (Staatsblad No. 22) ter kennis der ingezete
nen, dat bij hem ingekomen en aan den ontvanger dei-
Rijks directe belastingen binnen deze gemeente ter in
vordering is overgegeven:
het kohier der bedrijfsbelasting No. 1 voor het
dienstjaar 1909/1910,
executoir verklaard door den Directeur der directe
belastingen in Noordholland te Amsterdam den 29
Juni 1909;
dat ieder verplicht is zijn aanslag, op den bij de Wet
bepaalden voet, te voldoen en dat heden ingaat de ter
mijn van zes weken binnen welken daartegen be
zwaarschriften kunnen worden ingediend.
Alkmaar, den .30 Juni 1909.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
G. RTPPING.
Het lijkt zulk een mooi beginsel, dat men door de
wet zooveel mogelijk vrij wordt gelaten bij 't aangaan
van overeenkomsten, hij 't op zich nemen van verbin
tenissen oppervlakkig bezien schijnt het, dat recht
en wet ons zulk een groote mate van vrijheid laten, als
zij verordenen dat hetgeen twee vrije, mondige perso
nen eens zijn geworden, kracht van wet tusschen hen
heeft, zóó, als zij het eens zijn geworden over de zaak
zelve, over de prijzen, over de voorwaarden en bedin-
Sen
Maar hoe vaak hebben wij daartegen al met hooren
aanvoeren, al jaren her, dat voor geheele categoriën
AAN DE DAMMERS
Met dank voor de ontvangen oplossingen van pro
bleem 32 van den heer S. Homan.
De stand van dit probleem was:
Zw. 1, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 22, 25.
W. 21, 24, 26, 27, 30, 31, 33, 34, 35, 36, 40. 41, 50.
De oplossing was als volgt: Wit speelt.
21—17, 26—21, 24—20, 41—37, 36 47,
Wij zeggen hierbij den heer Homan dank voor de
toezending van zijn aardig probleem!
Goede oplossingen ontvingen wij van de heeren D.
Gerling, J. Houtkooper, G. van Nieuwkuijk, M. E. van
Rijsens te Alkmaar, H. E. 'Lantinga te Haarlem en
T. v. d. Velde te Huiswaard.
ITET INTERNATIONALE DA.VITOERNOOI TE
PARIJS.
(Slot.)
Ons rest eerst nog de bespreking der vier laatste
spelers: Battefeld, Eabre, Baledent en Dumont.
Wij Hollanders kennen den heer Battefeld wel goed
en weten, dat hij, leerling van de Haas zijnde, een
buitengewoon positiespeler is. Het soliede spel van
hem, heeft in Parijs zeer veel bewondering gewekt.
Zijn begin in dit tournooi was schitterend. Van de
eerste 6 partijen won hij 4 (twee tegen Bizot en twee
tegen Baledent) verloor 1 (tegen Dumont) en maakte
1 remise (tegen Dumont).
Daarna kwam hij tegenover de sterkste spelers en
eindigde als vijfde, evenveel punten hebbende als Ea
bre.
Wat te zeggen van dezen jongen Marseillaan 18 a
19 jaren oud? De verwachtingen omtrent zijn spel
van personen deze vrijheid een geheel fictieve is, dat,
met name, voor menig oeeonomisch zwakkere zich zoo
vaak het geval voordoet, dat hij de dienstverbintenis,
die hij krijgen kan, eenvoudig heeft aan te nemen, met
beide handen, fluksopdat die dienstverbintenis
hem niet ontga en hijzelf niet met zijn gezin vaak
gebrek liebbe te lijden; fluks! met een voetstoots
aannemen van prijzen en voorwaarden zóó als die dooi
den werkgever zijn bepaald, zonder de minste wijziging-
zelfs maar ter sprake te kunnen brengen. Wij allen
weten het, hoe juist het streven van vele groepen dier
zwakkeren, om van die fictieve vrijheid het fictieve ka
rakter tot bescheidener afmetingen terug te brengen,
een van de meest belangwekkende verschijnselen is
van den modernen tijd.
En nu, in den tijd dien wij beleven, het kleinbedrijf
meer en meer plaats maakt voor grootbedrijf, groot
bedrijf met monopolie soms, met onderlinge overeen
komsten tusschen concureerende groot-ondernemingen
vaak, nu zien wij nog- een geheel andere minder
treffende, maar toch ook eveneens niet gewenschte
reeks van gevallen zich opdoen, waarin die vrijheid
in het zich verbinden evenzeer een volkomen fictief ka
rakter verkregen heeft, waarin het over-en-weder-eens
worden schijn en het den-ander-de-wet-stellen door een
der partijen werkelijkheid geworden isde gevallen
waarin het groot-bedrijf rechtstreeks zaken doet met
het publiek, met het on-georganiseerde complex van
elk op zich zelf staande enkelingen.
Gij wenscht een transport-onderneming voor te stel
len goed voor u te vervoeren, gij wenscht dienaangaan
de overleg te plegen over den prijs, over de voorwaar
den ge bekomt ten antwoord dat men uw goed
vervoeren zal voor een overeenkomstig vaste tarieven
nader te bepalen prijs, waarop men geen cent laat val
len, en onder de op de cognossementen afgedrukte
voorwaarden, waaraan men geen letter verandert.
Hoe nu, ge hebt. bezwaar? Ge meent dat voor dit bij
zondere en eigenaardige geval de bepalingen van het
cognossement wijziging behoeven? Het spijt ons, maar
ge kunt u de uiteenzetting van uw bezwaren wel be
sparen; want van tweeën één: of wij nemen het zaakje
aau naar die bepalingen, zonder wijziging, of wij ne
men het niet aan. En bij onzen eenigen concurrent
vindt ge precies dezelfde modellen in overeenstem
ming met ons vastgesteld waarvan hij evenmin af
wijkt als wijWat, ge vindt een der bedingen exor
bitant? Ja, ziet ge, dat beding is niet geschreven voor
fatsoenlijke lieden zooals gij er een zijt, maar met het
oog op allerlei lastige cuicaneurs met wie wij soms za
ken doen; we zullen het op u dan ook wel niet toe
passen, maar het schrappen, dat gaat nu eenmaal
nietAch zoo, ge hebt er bezwaar tegen dat, in
het in artikel zóóveel bedoelde geval, de goederen eeni
gen tijd onder ons zouden blijven terwijl gij dan in
middels geen cognossement noch ander bewijs in han
den hebben zoudt; ja, daar kunnen we nu eenmaal
niets aan doen, en dan: ge moet een maatschappij als
de onze toch immers vertrouwen, niet waar?"
Gij wenscht een financiëele transactie met een
bankinstelling te verrichten; ge wenscht uw inboe
del of uw veestapel te verzekeren; ge wenscht in
uw woning gas- of electrische verlichting aangebracht
te zien. telkens legt men u gedrukte formulieren
ter teekening voor, telkens gaat alles naar. vaste ge
drukte modellen. Discussie over wijzigingen wordt
niet geduld. „Teekent ge dit niet? Dan gaat de zaak
niet door!" Ja, het is al mooi zoo men niet van tr
vergt: dat ge domicilie zult kiezen.... ten kantore
van de onderneming, uwe wederpartij, ofdat ge u
zult onderwerpen aan een door haar vervaardigd regle
ment en aan „alle wijzigingen en aanvullingen, die zij
waren hoog gespannen. Wij moeten erkennen dat hij
deze niet geheel beantwoord heeft, maar toch is er
veel goeds van hem te vermelden.
Weiss zegt: „Indien Fabre het positiespel en het
eindspel wilde leeren, zou hij niet meer te verslaan
zijn." Dit zegt ons alles. Fabre is uitsluitend combi
natiespeler, maar dan een, die combinaties uitvoert,
zoo diep, dat zelfs Weiss er over verwonderd staat.
Wij lazen dezer dagen van „duizelingwekkende" com
binaties. Nu zulke voert Eabre uit. Hij verwaarloost
alles, alleen om een slagzet te kunnen doen. Door
grondt de tegenstander echter zijn plannen, dan is hij
verloren, want hij krijgt dan bijna zonder twijfel een
slechten stand in bet. eindspel en daarin munt hij nu
niet zoo erg uit.
Wij hebben den laatsten tijd nog al eenige slagzet-
ten van hem gezien, voorgekomen in gespeelde partij
en (niet in dit tournooi, maar bij vroegere gelegenhe
den).
Een enkele willen wij onzen lezers hier laten zien.
Hij is reeds gepubliceerd in een rubriek van den heer
1. Mijer, Amsterdam.
Stand uit een partij tusschen Fabre en Dumaine.
Zwart (D.) 2, 4, 7, 8, 9, 13, 16, 18, 19, 23,' 26.
Wit (F.) 27, 31, 32, 33, 36, 38, 40, 43, 46, 49, 50.
nader te rade zal worden er in aan te brengen!"
In al deze gevallen treedt het groot-bedrijf, dat,
theoretisch, in elk dier gevallen toch niet anders is
dan hetgeen de notarissen noemen „partij ter eenre"
feitelijk als wetgever op "tegenover dengeen, met
wien het zaken zal gaan doen, de „partij ter andere."
De gedrukte overeenkomsten, er mogen er onder zijn
die inderdaad niet zonder streven naar billijkheid voor
beide partijen zijn opgesteld luiden toch meestal
zoo, dat de rechten en belangen van de groot-onder
neming beter vaak zelfs zéér véél beter gewaar
borgd zijn dan die van den afnemer. En, gelijk gezegd:
zoo er al concurrentie is, heeft de concurrent meestal
even bezwarende of, krachtens onderlinge overeen
komst, zelfs geheel gelijkluidende voorwaarden.
Keuze heeft de afnemer nietzal de zaak tot stand
komen, dan zal dat alléénlijk onder die en die bepalin
gen kunnen geschieden, hoevele en hoe groote bezwa
ren hij ook daartegen hebben moge.
Natuurlijk wordt in de overgroote meerderheid der
gevallen, nadat de zaak eenmaal tot stand is gebracht,
geen beroep op de bepalingen gedaan. Zoolang er geen
noeielijkheden rijzen, geen verschillen ontstaan, gaat
alles best. En als er eens iets gebeurt clan zijn er
nog heel wat groot-ondernemingen die hun draconische
bepalingen in vele gevallen betrekkelijk mild toepas
sen. Maar als er eens eenig geschil ontstaat tusschen
den afnemer aan den eenen kant, en de onderneming,
haar directie, haar ambtenaren, haar beambten, haar
bedienden zelfs aan.den anderen dan zal onze afne
mer, dank zij de model-overeenkomst die hij, hoe
schoorvoetend ook, wel heeft moeten teekenen, in den
regel op het oordeel, het fatsoen, de goéde trouw van
het personeel in hoogste instantie van de directie,
door haar eigen personeel voorgelicht der onderne
ming zijn aangewezen, en zal hij, dank zij de gedrukte
formulieren! tegen een in-het-ongelijkstelling van ge
zegde directie in de meeste gevallen zelfs voor den
rechter geheel machteloos staan.
Het dagliet in het Oosten! Onze naburen aan die
zijde mogen bij ons niet in een reuk van vrijheidslief
de staan bij hen bestaat, althans voor één actegorie
van gevallen, een correctief tegen de wijze waarop
groot-ondernemers aan het publiek, aan dat niet-geor-
ganiseerde totaal van tienduizenden enkelingen, de
wet plegen te stellen. Het Keizerlijke „Anfsichtsamt
tür Privatversicherung" te Berlijn, dat van Rijkswege
toezicht uitoefent op zoowat alle soorten van verzeke
ringen het trad op in 1902, toen het Staatstoezicht
in assurantiezaken, vóór dien door de verschillende
Bondsstaten elk voor zich uitgeoefend, voor de groote
meerderheid der gevallen in Rijks-toézicht overging
heeft van meet af de gedragslijn gevolgd om, bij het
toelaten van nieuwe verzekerings-ondememingen
en ook bij het goedkeuren van wijzigingen in de polis
voorwaarden van reeds bestaande wijziging te
eischen van alle bepalingen in de polisvoorwaarden,
die hoewel niet in strijd met de wet of de moraliteit,
toch, uit een billijkheidsoogpunt bezien, de belangen
van den verzekeraar te veel, en de belangen van den
verzekerde te weinig waarborgën.
En het ware te Wenschen dat wij Nederlanders hier
óók zoo'n autoriteit hadden, of zelfs een autoriteit met
nog meer en nog grooter bevoegdheid, zoodat hij niet
alleen tegenover de verzekeraars, maar tegenover het
geheele grootbedrijf voorzooverre het rechtstreeks met
den particulieren enkeling zaken doet, het recht zou
hebben om in de schablonenhafte formulieren het mes
te zetten!
Of dat dan vrijheid ware? Neen, maar het ware een
uitnemend correctief tegen de onvrijheid van thans
In dezen stand, waarschijnlijk ontstaan, nadat wit
eerst 4540, zwart 2126 gespeeld had, speelt Fabre
3329, zwart kan nu op 2 manieren twee slaan, maar
welke manier hij ook neemt, wit speelt altijd als 2en
zet 2721, waarna zwart de andere twee slaat. Nu
volgt 3832. Zwart slaat weer 2 van 16 op 38 en wit
slaat 43 1
Opl. is dus
33—29, 27—21, 38—32, 43 1
23 45, 26 28, 16 38.
of of
26 28, 23 45.
En dit is nu één van de minst diepe combinatiezet
ten van Fabre.
Baledent uit het Noorden van Frankrijk, die uit
kwam inplaats van Degraeve, is een groote robuste
man, die vooral bekend is door zijn wek „Le damier."
Hij heeft reeds veel gespeeld, en speelt nu niet om te
winnen, maar alleen voor pleizier. Tegen de Haas en
Bizot heeft hij evenwel uitstekend gespeeld.
Dumont, de Parijzènaar bleek de minste der groote
mannen. Hij is evenwel een uitnemend positiespeler
en heeft veel studie gemaakt van de openingen.
Het oordeel van Weiss, omtrent de Haas en Batte
feld is zeer vleiend. Hij zegt
Na mij is de Haas beslist de sterkste speler. In een
match zou hij waarschijnlijk van Molinard winnen, de
Haas speelt beter in een match, dan in een tournooi,
waar hij telkens tegenover vreemde spelers komt.
Battefeld zou, indien hij zich vooral toelegt op com
binatiespel, één van de sterkste spelers worden.
Weiss verklaart en ook de Haas stemt dit volkomen
toe, dat de Hollanders hun systeem een weinig moeten
veranderen. Zonder hunne positie te verwaarloozen
moeten zij leeren hunnen tegenstander aan te vallen
of hem in een slagzet te lokken.
De Haas, wij herhalen 't nog eens, is vol bewonde
ring over het spel van Weiss, die volgens hem beslist
niet te verslaan is.
Tot slot vermelden wij hier, dat de prijzen waren: le
100 fr. 2e 50 fr. 3e een gouden horloge, aangeboden
De Banier bevat een schrijven van dr. Do Visser in
zake zijn beslissing, aan de Christ-TIist. Vereeniging
in het district Harlingen, ged. 26 Juni.
Daarin komt o. a. voor:
Bij dezen deel ik u mede, dat ik heden aan den bur
gemeester der gemeente Harlingen het bericht zond
voor Leiden te hebben geopteerd en derhalve voor mijn
benoeming te Harlingen te moeten bedanken. Dat be
sluit kostte mij eerlijk gezegd moeite. Persoonlijk had
ik gaarne voor uw district zitting genomen, te meer
omdat ik in dit geval van de trouw mijner geestver
wanten en van de vastheid van mijn zètel verzekerd
as. Maar ik breng dit offer, ter wille onzer partij,
en nam Leiden aan als het minst vaste district, reeds
vroeger in uitzicht gesteld.
De reden dat ik niet eer mijn beslissing nam, lag
ui het feit, dat ik eerst mijn ambt als predikant moest
neerleggen.
Het hoofdbestuur van den Volksbond tegen drank
misbruik heeft zich gewend tot den minister van wa
terstaat met het verzoek de „Algemeene voorwaarden
voor de uitvoering en het onderhoud van werken onder
het beheer van het departement van waterstaat" in
dien zin te willen wijzigen, dat niet alleen het gebruik
maar ook het aanwezig zijn van alkoholische dranken
op het werk verboden is, behoudens bijzondere gevallen
ter beoordeeling van de directie en dat beschonken per
sonen niet op het werk zullen worden geduld.
De directeur van het Centraal bureau voor de statis
tiek heeft aan de gemeentebesturen gezonden het ma
terieel voor de aanstaande tienjaarlijksche volkstelling.
Tegelijkertijd heeft de minister van binnenlandsclie
zaken een schrijven over deze zaak gezonden aan de
Commissarissen der Koningin houdende het verzoek,
zich voortdurend op de hoogte te houden van den gang-
der werkzaamheden van de voorbereiding der telling-
in elke gemeente hunner provincie, en, waar twijfel
dienaangaande mocht bestaan, zich hetzij vóór, tijdens
of na de telling door een onderzoek in loco daarom
trent te doen overtuigen.
Het voornemen van den minister is te bevorderen,
dat op de Staatsbegrooting voor 1910 als tegemoetko
ming in de kosten der telling een bedrag wordt uitge
trokken, berekend naar den maatstaf van 41/2 cent per
etelden persoon.
Naar de N. R. Ct. verneemt, is in den toestand van
Mr. Th. H. de Meester nog geenszins verbetering te
bespeuren. De infectie heeft zich niet beperkt tot de
plek, waar zij zich aanvankelijk vertoond heeft, en de
zieke is zeer verzwakt.
Dezer dagen meldden eenige bladen, dat de paters
in het Trappistenklooster den afgezetten abt gehoor
zaam bleven, dat zij een smeekschrift naar Rome had
den gezonden om hunnen abt die zooveel jaren zijn
beste krachten aan het klooster wijdde te behouden.
Als dat inderdaad zoo was, schijnt daarin verande
ring te zijn gekomen, want gisteravond waren zes pa
ters het klooster ontvlucht, terwijl één hunner, reeds
geklommen op den drie meter hoogen kloostermuur
om te vluchten, weer naar binnen viel. Vermoedelijk
heeft men hem verhinderd te vluchten. Als men weet
dat de kloostermuur nog omgeven js door een gracht,
kan men zeggen dat het den vluchtelingen hooge ernst
is. Zij begaven zich naar de „Koningshoeve," van
waar eenigen per rijtuig naar het klooster derzelfde
orde te Boxtel vertrokken, terwijl de anderen hier on
derdak vonden.
door „Le petit journal."
De LIaas en Battefeld zijn beiden behouden in Am
sterdam teruggekeerd, vol löf over de wijze, waarop zij
in Parijs door hunne Eransche dambroeders ontvangen
zijn. Tevens is geprobeerd, dit jaar een samentreffen
te doen plaats hebben te Brussel, tusschen 8 Fransche
en 8 Hollandsche dammersWij hopen dat dit door
gaat.
Als probleem geven wij ditmaal een probleem van
den heer C. IT. Schroder te Utrecht, die één der sterk
ste spelers is van de Damclub aldaar en zich vooral
toelegt op 't maken van problemen met natuurlijken
stand.
Probleem no. 33 van C. II. Schroder, Utrecht.
Zw. 9, 10, 12, 1.3, 14, 16, 18, 19, 20, 22, 23, 2-1, 29.
W. 26, 30, 31, 32, 35, 36, 37, 39, 40, 42, 43, 47, 48.
Opl. voor 8 Juli bureau van dit blad.
