DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
4o. 160.
Honderd en elfde Jaargang.
?^09
D I NfS D A G
13 JULI
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P /kmaar f 0980* franco door het geheele Rijk f 1,—
A* jrtiderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel I 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/to. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
f&SsfooajasMHiraer 31.
4b
m
Eet departement van oorlog.
De ministerraad
Minister Heemskerk.
Hof van arbitrage.
Compiimenteerlng.
Dr Bos.
Vereeniging voor vrouwenkiesrecht
Verdronken.
Onder de tram.
Gevonden.
Goed nfgeloopen.
Een aanklacht-
Uit Broek op Langedijk.
Oudheden.
Aangehouden.
Inbraak.
Auto-proccs.
AL&MAMSCHE COURANT.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in bet Ge
meenteblad van Alkmaar, Ho. 307, is opgenomen het^
besluit van den Raad dier gemeente van 19 Mei 1909,
waarbij is vastgesteld eene
Verordening tot wijziging der verordening tot
ten de Koninklijke goedkeuring op de statuten is ver-
kregen. Die goedkeuring stuitte o. m. af op de om
standigheid dat, wat Indië aangaat, niet is toegestaan
"dat daar politieke vereenigingen zijn, die Koninklijk
zijn goedgekeurd. Het bestuur is aan dit bezwaar te
gemoet gekomen door uit de statuten te lichten, dat
er in Indië een afdeeling bestaat. Er zijn nu alleen
regeling der jaarwedden van de onderwijzers aan de I in het huishoudelijk reglement bepalingen omtrent In-
openbare lagere scholen in de gemeente
Alkmaar,
Welke verordening, heden afgekondigd, gedurende
drie maanden ter Gemeente-Secretarie ter lezing is
nedergelegd en aldaar tegen betaling van 0.05 in
afdruk is verkrijgbaar gesteld.
Alkmaar, 10 Juli 1909.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
G. RIPPING, Voorzitter.
HONATH, Secretaris.
Ter vervanging van generaal Sabron zal als minis
ter van oorlog optreden de generaal-majoor W. Cool,
inspecteur van het militair onderwijs.
Morgen zal de ministerraad weder vergaderen.
De minister van Binnenlandsehe Zaken, mr. Th.
Heemskerk, is gisteren naar Frankfort vertrokken.
Eenigen tijd geleden werd de aanstaande komst
naar ons land gemeld van dr^ Drago uit Argentinië,
die deel uitmaakte van de Argentijnsche delegatie ter
Vredesconferentie van 1907.
Zijn komst houdt verband met het voor het Arbitra
ge-Hof alhier te - berechten geschil tusschen Engeland
en de Vereenigde Staten van Noord-Amerika over een
visscherij-zaak, welke beide partijen dr. Drago als
opperarbiter hebben, aangewtzen.
Hij wordt in September a.s. alhier verwacht.
Eveneens zal omstreeks dien tijd hier aankomen de
heer Roque Saenz Pen a, die eveneens Argentinië ver
tegenwoordigde ter gemelde Vredesconferentie.
Naar men verneemt, zal bij gelegenheid^ van de
komst van Z. M. den Duitschen Keizer te Kleef, die
tegen 9 Augustus in deze plaats nabij de Nederland-
sche grens verwacht wordt, een buitengewone zending
keizer Wilhelm namens H. M. de Koningin begroeten.
Met die complimenteering zullen worden belast
viee-admiranl baron Sweerts de Landas Wyborgh, com
mandant der marine te Amsterdam, en de luit.-gene-
raal van het Indisch leger met verlof hier te lande
Van Daalen.
Aan de missie wordt toegevoegd de le-luit. baron
van Voorst tot Voorst, Hr. Ms. ordonnance-offieier.
Tweede Kumerye-kiezlng.
Jhr. mr. J. Röell wordt als candidaat voor lid van
de Tweede Kamer in het district Schöterland ge
noemd.
Namens een clir.-historische groep in Haskerkerland
(niet aangesloten bij de kiesvereeniging) wordt mede
gedeeld, dat door haar zal worden geeandideerd de
heer K. P. Keverling te Joure.
(De heer Keverling werd, niettegenstaande de gas-
kwestie in Haskerland's Raad en de permanente op
positie tegen dit Raadslid, hoewel door geen enkele
kiesvereeniging aanbevolen, dadelijk herkozen als
Raadslid. Hij had meer stemmen dan een der andere
candidaten op zich vereenigd, voornamelijk uit Joure,
waar ook de fabriek in kwestie staat).
Onder de vrijzinnige kiezers in Schöterland wordt
gewerkt voor een candidatuur voor den oud-minister
Lely.
Het staat thans vast, dat dr. Bos, lid der Tweede
Kamer voor het district Winschoten, zich tegen het
nieuwe zittingjaar metterwoon te 's-Gravenhage zal
vestigen.
GEMENGD NIEUWS,
De buitengewone algemeene vergadering van boven
genoemde vereeniging, die Zondag te Arnhem is ge
houden, werd Zaterdagavond voorafgegaan door eene
gezellige bijeenkomst, die zeer druk bezocht was en
waar de presidente der afdeeling Arnhem haar voldoe
ning uitsprak over die drukke opkomst van zoovele
vrouwen, die hun leven en hun werk gaven voor een
groote en schoone zaak, een zaak van rechtvaardigheid.
Spr. wees op het succes van de afdeeling Arnhem, die
in enkele jaren tot 300 leden klom.
Vervolgens werd door mevrouw Rutgers-PIoitsema
uit den Haag een toespraak gehouden, waarin zij uit
eenzette hetgeen de vrouwen door het kiesrecht kun
nen verkrijgen, waarbij in het bijzonder gewezen werd
op de noodzakelijkheid van verbetering der huwelijks
wetgeving. Nog werd het woord gevoerd door mej.
Anna Polak, terwijl het verdere gedeelte van den
avond werd aangevuld door het zingen van liederen
door mej. Bommel van Vloten en het houden van
voordrachten door de dames Minkman en Pompe van
Meerdervoort.
De algemeene vergadering werd Zondagmorgen
geopend door de presidente, mevrouw dr. Aletta H.
Jacobs, met een, met het oog op de agenda, kort wel
komstwoord, waarin zij mededeelde dat na lang wach-
disehe leden opgenomen
Besloten werd tot de samenstelling van een boekje,
waarin zal worden opgenomen die wetgeving die on
billijkheden tegenover vrouwen bevat. De commissie,
die dit zal samenstellen, bestaat uit de dames Rut
gersHoisema, Anna Polak, BakkerNordt, Johan
na W. A. Naber en freule Anna van Hogendorp.
De voorzitster wëes op den grooten bloei van de
vereeniging, welke thans 08 afdeelingen met ruim
6800 leden telt, terwijl er vier jaar geleden waren 19
afdeelingen met 1800 leden. Onder applaus der verga
dering bracht zij dank aan allen, die tot dit resultaat
hadden meegewerkt.
Daarna kwam aan de orde een voorstel van het
hoofdbestuur luidende: „Do vereeniging voor vrou
wenkiesrecht scli ei de zich af van het nationale comité
in zake wettelijke regeling van vrouwenarbeid."
In de toelichting wordt gezegd: Door het vertrek
van mevrouw Van Loenende Bordes naar het buiten
land, is de vereeniging voor vrouwenkiesrecht, wier
vertegenwoordigster zij was in bovengenoemd comité,
aangezocht een andere vertegenwoordigster te benoe
men. Het hoofdbestuur is echter van meening, dat
het beter is zich thans van dit comité af te scheiden,
omdat nu en dan adressen geteekend en verzoekschrif
ten ingediend worden, die, hoe mooi ook van strekking
in het oog van velen dezer, toch in strijd zijn met de
neutraliteit der vereeniging.
Dit voorstel werd uitvoerig bestreden door mevrouw
RutgersHoitsema, in hoofdzaak, omdat het nationa
le comité niets gedaan heeft in strijd met de neutrali
teit der vereeniging.
Na langdurige discussie werd dit voorstel aangeno
men met 100 stemmen voor, 92 tegen en. 36 blanco.
Na de pauze kwam aan de orde een voorstel van
het H. 13. om maandelijks een brochure uit te geven.
Van verschillende zijden werd betoogd, dat de door een
uitgever voorgestelde overeenkomst niet aannemelijk
was, omdat de vereeniging alleen de risico zou dragen.
Het punt werd van de agenda afgevoerd.
Breda stelde voor 15 Juni te maken tot een jaar
lijkschen propaganda-dag. Rotterdam stelde vóór den
propagandadag vast te stellen op den Zondag, vallen
de tusschen 15 en 22 Juni. Besloten werd 15 Juni
vast te stellen voor den propagandadag.
Vervolgens werden door de afgevaardigden van de
verschillende afdeelingen verslagen uitgebracht van
de werkzaamheden tijdens de verkiezingen en plannen
voor de winterpropaganda.
Daarna werd de vergadering met de gewone plicht
plegingen gesloten.
Vereenlg'ng voor fentoonsfellirgsbelangen.
Eenigen tijd geleden werd door het bestuur der ver
eeniging voor Tentoonstellingsbelangen de aandacht
gevestigd op een paar ondernemingen, die onder
den naam „Tentoonstelling" eigenlijk niet anders be
oogden dan het tegen betaling verkrijgbaar stel
len van diploma's, medailles, etc.
Het bestuur der genoemde vereeniging publiceert
nu de volgende brieven.
De eerste brief werd verzonden door een Compagnie
Internationale du Commerce de l'ïndustrie te Brus
sel, en luidt vertaald o. m. als volgt:
„Wilt u zoo beleefd zijn, mij mede te deelen of u de
volgende conditiën kunt accepteeren: Ik zal u 50 frs.
per exposant betalen, waartegenover u mij ter mij
ner keuze zult zenden een Diplome de grand prix,
Diplome d'honneur en diploma v. gouden medaille
(met inbegrip der medaille). Voor een eerekruis zal
ik u per exemplaar 20 francs extra betalen. Ik
kan u een minimum van 50 exposanten garandeeren."
De onderteekening geschiedde door den „Directeur
Général," wiens handteekening echter onleesbaar is.
Het tweede schrijven is afkomstig van -een Duitsche
cakes- en biscuit-fabriek, en luidt vertaald o.m.
als volgt
„Bij dezen heb ik de eer u beleefd te verzoeken, mij
mede te deelen, tegen welken uitersten prijs u mij
eerekruis en gouden medaille berekent.
Aan het „hoofd" van dezen brief staat gedrukt
,Op alle tentoonstellingen, waaraan tot heden werd
deelgenomen, met allerhoogste onderscheidingen be
kroond.
In verband met het bovenstaande deelt het bestuur
der Vereeniging voor Tentoonstellingsbelangen (se
cretariaat: Weteringschans 233, Amsterdam) mede,
dat het steeds gaarne bereid is, omtrent het al of niet
reëele eener „bekroning" inlichtingen te verschaffen.
Het bestuur meldt nog, dat de aandacht der be
trokken autoriteiten op den inhoud dezer brieven ge
vestigd is, ten einde zoo mogelijk, eene strafrechterlij
ke vervolging uit te lokken.
aat, doet hij zulks te voet, met een paar stevige bo
terhammen in den zak. Daar koopt hij onderweg in
een klein kroegje voor 5 cent koffie bij. En als hij te
rugkomt, heeft hij een pakje onder den arm. Daar zit
ten een paar koepootevf in, die hij in de stad voor wei
nige centen gekocht heeft. Thuis gekomen, begeeft hij
zich naar den smid, die de koepooten voor domino op
het aambeeld verbrijzelt. En dan gaat het gezin van
den predikant de-volgende dagen te gast op soep, heer
lijke soep. Zie, zoo leeft de dominé. En nu zal hij 10
voor een rijtuig betalen. Neen hoor! nog in geen tien
Dominé gaat nu naar een rijtuigverhuurder in een
naburig dorp, die hem echter ook 10 afvraagt, en
even onverbiddelijk is als zijn confrater. Nu wendt do
miné zich tot een der „liokkelingen," een eenvoudig
boertje. Deze „broeder" is wel graag bereid, om do-
maar hij heeft geen ander voer
Een 8-jarig zoontje van den koopman T. Koot te
Obdam is Zondagavond in een sloot gevallen en ver
dronken.
Beroepen.
Beroepen te Venhuizen ds. D. E. W. van Weel
Nieuw-IIelvoet.
te
Zondagochtend tegen halftwaalf geraakte ter
hoogte van het Belgische park te 's-Gravenhage een
jonge dame, die met opgestoken parapluie tegen den
wind inliep, onder de stoomtram van de S. S. Onmid
dellijk overgebracht naar het politie-posthuis aan het
Gevers Deynootplein te Scheveningen, verleende dr.
Wiers de eerste hulp, daar een arm en een heen ge
broken bleken; van daar werd zij naar haar woning
minée te rijden....
tuig, dan den wagen, waarmee de mest naar het land I vervoerd,
gereden wordt. I Zaterdagavond geraakte de heer J. F. W. uit
Enfin, dominé stapt over dat bezwaar heen, en zal I Oegstgeest, op den Rijnsburgschen weg onder de
Noordwijksche tram, met het noodlottige gevolg dat
een zijner beenen verbrijzeld werd. Hij werd naar het
Academisch Ziekenhuis vervoerd en daar geneeskundig
behandeld, teneinde later in 't Hospitaal Wallon te
worden verpleegd.
Het lijk van den jongeman, die voor eenige dagen
nabij de haven van Harlingen door een rukwind van
een tjalk werd geslagen, is herkend. De ouders herken
den in den doode hun zoon, die onlangs als schippers-
daar wel een mouw aan passen.
Zondagmorgen, bij het eerste hanengekraai, staat
de boerenwagen voor de pastorie en neemt dominé
naast het boertje plaats op de plank, die voor zitbank
dient. Even later loopt het paard al in een sukkeldraf
je en hotst en ratelt het voertuig over de keien. Maar
dominé is niet kieskeurig en schikt zich in zijn lot.
Als zij echter een naburig dorp naderen, vindt do
miné het toch wel wat mal, om op een mestwagen uit
pre-eken te gaan. Er wordt krijgsraad gehouden en
dominé verdwijnt tijdelijk van het tooneel. Hij ligt
languit op den wagen en is geheel overdekt met het I knecht in dienst was getreden. Het lijk is gekist en
sehootkleed. Zoodoende zullen nieuwsgierige oogen te Firdgum hegraven.
Dat viel tegen.
„Van een erg zuinigen dominé" vertelt de „Prov.
Gron. Ct." Het was een dominé in het „land van hei
en struiken," hetgeen in Groningschen mond een „Ko-
sename" voor Drente is
Voor eenigen tijd gebeurde het in het „land van hei
en struiken," dat een dorpspredikant in een ver afge
legen dorp moest preeken. Hij ging naar den kaste
lein-rijtuigverhuurder, om diens rijtuig te huren. De
kastelein is wel genegen, maar vraagt voor de lange
reis 10 gulden. Dat is dominé te veel. Tien gulden!
dat schreit ten hemel. Zooveel reisgeld is hij niet ge
woon te verteren. Als hij naar de naastbijzijnde stad
misschien gissen, dat er een -dood kalf of iets derge
lijks wordt vervoerd. Maar het fijne van de zaak, zul
len zij niet vernemen.
Ook in andere dorpen die men passeert, onttrekt de
passagier zich op dezelfde snuggere wijze aan de
Drentsche nieuwsgierigheid en komt zonder ongeval
ter bestemder plaatse.
Na de preek wordt weldra de terugreis aangenomen,
die even voorspoedig is, en waarop domine ook weer
af en toe van het tooneel verdwijnt.
Thuis aangeland, brengt dominé het boertje zijn
hartgrondigen dank en overlaadt hem met pastorale
zegenwenschen.
„Jao doomie," zegt de voerman, „dat is nou hail
best, maor doomie mus mie betaolen."
„En hoeveel is het wel, vriend?"
„Tien gulden, doomie!"
Doordat 't paard schrikte van een voorbijrijdende
auto, reed gistermiddag op den Amsteldijk te Amster
dam bij de roeivereeniging „Willem III," een brik te
Water, waarin twee heeren en twee dames gezeten wa
ren.- Do beide dames wisten bijtijds uit het rijtuigje
te springen, de beide heeren kwamen ongedeerd op
het droge, en met behulp van eenige roeiers, die in
hun bootjes onmiddellijk kwamen toeschieten, werd
ook het paardje behouden aan wal gebracht. Sinck's
toestel redde het brikje,
Natuurlijk lokte het geval heel wat nieuwsgierigen.
Aanvaring
Gistermorgen zijn het Eng. s.s. „Marina" van Ant
werpen naar New-York, geladen met stukgoederen -en
met een aantal paarden aan boord, en het Eng.
„Etrickdale" van Huil naar Antwerpen, op de hoogte
van de Wielingen, met elkaar in aanvaring geweest.
De „Marina" kreeg zulke zware schade, dat het
dreigde te zinken en naar Vlissingen moest terugkee-
ren, waar het bij Rammekens aan den grond werd ge
zet.
Inmiddels waren een 40-tal opvarenden van het
stoomschip afgehaald door den Belgischen loodsschoe-
ner no. 6, schipper Sytor.
Het s.s. Etrickdale," dat ook schade bekwam, zette
de reis naar Antwerpen voort.
Een der opvarenden van de „Marina" is in het R.-
K. weeshuis ter verpleging van bekomen verwondin
gen opgenomen.
Bij gelegenheid van de stemming voor den gemeen
teraad te Goedereede beklaagde de kiezer D. L., na
aan de stemming op de gewone wijze te hebben deel
genomen, zich bij het stembureau over zijn hoogen
aanslag in den hoofdelijken omslag. Zonder eenige
aanleiding riep hij eensklaps het stembureau toe: Jul
lie zijn allemaal pi..'.., greep den voor het stem
bureau dienenden, gevulden inktkoker en smeet dien
niet kracht langs de hoofden der zittende leden, ge
lukkig zonder iemand te raken, waarbij de inhoud te
recht kwam op de papieren, tafel en muren en ook op
één lid van het stembureau, dat verplicht was zich te
verwijderen om éen reinigingskuur te ondergaan.
Door den burgemeester, voorzitter van het stembu
reau, is een klacht ingediend hij de justitie.
De vorige week werd aan de afslagmarkt te Broek
op Langed'ijk aangevoerd 12.483 zak aardappelen,
422.000 bos wortelen, 10.375 bloemkoolen, 435 bos uien
en 200 roode kooien. Van de laadplaats aldaar werden
verzonden in die week 49 wagonladingen groenten.
In het museum te Zutphen is een tentoonstelling ge
opend van gouden en zilveren lijfsieraden en snuiste
rijen uit vroegeren tijd. Er moet heel wat moois zijn
ingezonden: horloges met gedreven kasten, eamée's,
waarbij er één met émail en parels, doosjes belegd met
émail, miniaturen, filigrainwerk en waaiers in ver
schillende stijlen. Verder is er een zilveren, a jour be
werkt bandje om een opschrijfboekje, waarin gegra
veerd zijn de voorstellingen van de aanbidding der
Koningen en de geboorte van Christus.
De heer II. N. de J., kassier en commissionnair in
effecten te Amsterdam, is Zaterdag, op last van den
hoer rechter-commissaris bij de rechtbank te 's-Herto-
genbosch, aldaar aangehouden en in voorloopig arrest
in het huis van bewaring gedetineerd.
Arm kind.
Een zoontje, van den landbouwer Brouwer, in 't veen
te Odoorn, dat in een onbewaakt oogenblik zeer heete
thee dronk, is Zaterdag, na hevige pijnen te hebben
geleden, overleden.
Oplichting.
Door den rechercheur Knorr te Rotterdam werd
Zondagmiddag op den Goudschen Singel aangehouden
de 39-jarige handelsreiziger en colporteur C. B., tegen
wien door de Haagsche rechtbank bevel tot aanhou
ding was verleend, verdacht van medeplichtigheid aan
oplichting door het innen van gelden op valsche qui-
tanties ten name eener liefdadigheidsinstelling.
Bij fouilleering iverd ruim 800 op hem bevonden.
Hij zeide eerst Mulder te heeten, doch werd op het
bureau tot bekentenis gebracht. Hij weigerde echter
zijn tegenwoordig verblijf op te geven. Sedert half
Mei was hij uit Den Haag verdwenen.
Hij is naar het parket van justitie te 's-Gravenhage
overgebracht.
Diefstal
Naar aanleiding van de arrestatie van den treindief
te Wirdum, den zoon van den stationchef aldaar,
wordt een onderzoek ingesteld naar den diefstal in
het Indisch Museum te Bergum, verleden jaar ge
pleegd tijdens een bezoek van een gezelschap uit Wir
dum, waarbij de nu gearresteerde ook tegenwoordig
was.
Te 's-Gravemoer is ingebroken bij den landbouwer
en herbergier A. Timmermans. Uit een kast, in de
herberg staande, is een bedrag van 95.45 ontvreemd,
welk bedrag bestemd was om de pacht te betalen. Van
de daders is niets bekend.
Aanranding.
Een al zeer brutale aanranding heeft Zaterdagna
middag in het Haagsche Bosch plaats gehad.
Eene Fransche dame wandelde met een meisje op
de laan langs de achterzijde van het Malieveld nabij
den Leidschen Straatweg, toen plotseling van achter
een boom een manspersoon haar in den weg trad, die
haar hare parapluie ontnam en haar daarmede een
slag in 't gezicht gaf.
De dame, hoewel ontsteld, wist haar regenscherm
weder te bemachtigen en sloeg toen daarmede naar
haren aanrander. Deze ontrukte haar toen hgar
taschje en zette het op een loopen, dwars door 't Ma
lieveld. Een slagersjongen te fiets reed hem echter
achterna, roepende houd den dief, hetgeen de aan
dacht trok van twee zich in het Malieveld, met het
oog op een excercitie der troepen, ophoudende agenten,
die er in slaagden, doch niet dan na een hevige wor
steling, zich van den aanrander meester te maken.
Op het poli tie-bureau bleek de arrestant een ontsla
gen matroos te zijn, reeds vroeger te Willemsoord we
gens diefstal veroordeeld.
„Dus, terwijl u in uw kamer zat, van waar u niet op
den weg kon zien, van waar u niet kon hooren wat er
op den weg gebeurde, bevestigt u onder eede, dat er
om zeven uur een auto voorbijreed?"
Getuige: „Zeker, edelachtbare, want ik rook
hem." (Hbld.)