DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en elfde Jaargang.
Stremming Scheepvaart
Gewaarmerkte menschen
No. 170.
1909.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon» en
feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor /km aar f 0,80? franco door het geheele Rijk f 1,
A* aderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de NL V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ZATERDAG
24 JULI
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
B1NNENL AND.
Tetaftoeoattmineff
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Alk
maar brengen ter kennis van belanghebbenden
dat het Scheepvaartverkeer door de brug in de
Noorderkade over de Hoornsche Vaart op Dins
dag 27 Jnli a.s. van des voormiddags 6 tot des
namiddags 6 our zal zijn GESTREMD.
Kamerverkiezing Schoterland
Kamerverkiezing te Harlingen.
Ongelukken
Belooning.
Een aanklacht.
Diefstallen In den Biesbosch.
Jenever en verkiezingen.
Gevallen
Gered.
Overgeplaatst.
Onbewust grondeigenaar.
Overdracht Concessie.
^rambotslng.
ALKMAARSCHE COURANT.
trgs^arif igj
$fi&'
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
AlkmaarG. RIPPING. Voorzitter.
23 Juli 1909. DONATH, Secretaris.
Een goede honderd a honderdvijftig jaar geleden
moet het in onverschillig welke Nederlandsche stadeen
lang niet ongewoon schouwspel geweest zijn dat, in
het openbaar, op een in een centrum der stad opge
bouwde stellage, aan een of anderen armen drommel
door den beul de ooren werden afgehakt, hetgeen
in dien tijd vrij algemeen werd aangemerkt als een
passende, doelmatige een g'oedkoopevergelding
voor feiten, die thans hoogstens met enkele jaren ge
vangenis worden geboet. Wie er meer van lezen wil,
daarvan een van de véél verlichter denkbeelden om
trent straf en strafrecht, die in het laatste gedeelte
der achttiende eeuw ingang en aanhang begonnen te
vinden die neme „De Gids" van April j.l. ter hand
en leze daarin het vlot geschreven artikel van mi'. J.
A. van Hamel over „Strafrechtspolitiek van voor hon
derd jaar". Hij zal dan o. a. getroffen worden door
de opmerking: „Al dat geeselen en brandmerken,
afsnijden van lichaamsdeelen, had weinig anders ge
kweekt dan een laag van onverschillige desperado's en
recidivisten, uitgestootenen, voor wie elk geoorloofd
middel van bestaan ontbrak. Wat kon een man met
vijf brandmerken óp den schouder en de heide ooren
afgehakt, nog voor goeds beginnen?" Ja, wat?
Met zoo iemand wilde natuurlijk geen ordentelijk bur
ger zaken doen, geen fatsoenlijk werkgever wenschte
hem in dienst te nemen. er zal hem vaak wel geen
andere mogelijkheid hebben opengestaan dan smokke
laar, landlooper of bandiet te worden, tot tijd en wijle
hij wederom in handen van den rechter mocht vallen
om er dan wellicht het leven bij te laten 1
Veel is sedert veranderd. De gestrafte van thans
wordt niet meer aan den lijve gemerkt en pleegt hij
later nogmaals een vergrijp, wordt hij m. a. w. „recidi
vist", dan kan het voorkomen, dat de vroegere veroor
deeling den rechter, die over het latere vergrijp te
vonnissen heeft, onbekend blijft. Om die reden wer
den in 1896 hier te lande „strafregisters" en „anthro-
pometrische signalementskaar ten" naar het Bertillon-
systeem ingevoerdeen stelsel waarbij de veroordee
lingen en de veroordeelden zoodanig worden ge
registreerd, dat de justitie betreffende elk en een ie
gelijk vrij gemakkelijk te weten kan komen of hij al
méér veroordeelingen (vnn Nederlandsche rechters)
heeft ondergaan, en zoo ja, welke.
Is het ooren-afsnijden vervallen, evenals ook het
brandmerk, en zijn de strafregisters en signalements-
kaarten geheim voor het publiek de toestand waar
bij iemand die ééns een veroordeeling ondergaan heeft
in menig geval voor zijn leven als een minderwaardig'
element op de arbeidsmarkt gewaarmerkt blijft, is blij
ven bestaan. Het merk is, om zoo te zeggen, negatief
en bestaat daarin: dat hij geen bewijs van goed zede
lijk gedrag krijgen kan, althans geen „schoon". en
in de meerderheid der geval-len behoeft een werkne
mer nu eenmaal zulk een „schoon" bewijs om een
eenigszins duurzame en aannemelijke kostwinning te
erlangen; de werkgevers, vooral die in het groot-be
drijf, plegen dat als vereischte te stellen. Ook in som
mige onzer wetten wordt het als vereischte voor be
noembaarheid gesteld, zoo b. v. niet alleen voor aan
stelling tot onderwijzer, maar ook voor dienstneming
bij het leger, hetzij voor het Indische dan wel ook
voor het leger hier te lande. Doch. in onze geheele
wetgeving zal men tevergeefs zoeken naar een omschrij
ving wat zulk een bewijs is, door wie het afgegeven
wordt en wanneer het geweigerd moet worden. Usan-
tie is: dat het wordt afgegeven door een burgemees
ter, en dat het door dezen wordt geweigerd, althans
van een bijzondere desbetreffende aanteekening wordt
voorzien, indien hem bekend is dat de persoon wel
eens door den strafrechter veroordeeld is geworden,
onverschillig om welke reden of tot welke straf, en on
verschillig ook hoe lang die veroordeeling reeds tot
het verledene moge behooren.
Dit „bewijs" nu in zijn tegenwoordigen vorm is een
doorn in het oog van ons „Genootschap tot zedelijke
verbetering der gevangenen", en een lid dier vereeni-
ging, mr. G. T. J. de Jongh, rechter-commissaris te
Amsterdam, heeft onlangs voor een vergadering van
dat Genootschap over dit onderwerp een ook in bro
churevorm „Bewijzen van goed zedelijk gedrag",
Haarlem, J. L. E. I. Kleynenberg, 1909, verschenen,
praeadvies uitgebracht, dat opgewekte beraadslagin
gen heeft uitgelokt en waaraan ook het „Weekblad
van het RechP' (van 7 Juni 1909 No. 8845) een arti
kel heeft gewijd. De zaak is deze: de uit de gevange
nis ontslagen gevangene heeft, zelfs dan indien hij
niet de beste voornemens bezield de gevangenis ver
laat, vaak al te veel moeite om in den strijd om het
bestaan een positie te heroveren, waarin het gevolg
geven aan die voornemens hem mogelijk wezen zal; en
ook degenen, die hem daarbij wenschen te steunen,
stuiten maar al te vaak op diezelfde moeielijkheden,
door het niet-kunnen erlangen van een „schoon" be
wijs van goed zedelijk gedrag veroorzaakt. Een enkele
maal moge het, in een of andere kleinere gemeente,
waar het nog wat ouderwetseh-gemoedelijk toegaat,
voorkomen dat een burgemeester aan een oud-gestrafte
die, na zijn straf, zich geruimen tijd fatsoenlijk gedra
gen heeft, toch maar wel een „schoon" bewijs afgeeft
(geen bepaling die het hem verbiedt!), in de groo-
tere gemeenten, waar men elkander zoo niet kent, is
het anders. „Wordt toch op een kleine plaats" al
dus mr. de Jongh, met een aardig gevonden vergelij
king, over het bewijzen-afgeven „dit bedrijf als
handwerk gedreven, in de groote steden is het fa
briekswerk geworden. Van persoonlijk inzicht van het
hoofd der gemeente in een bijzonder geval is hier geen
sprake meer. Alles is papieren administeatie gewor
den." En ook: dat derhalve de geheele verklaring
omtrent het goede en zedelijke gedrag feitelijk neer
komt op de negatieve omstandigheid, dat de declarant
geen vonnis te zijnen laste heeft. Verder strekt het
onderzoek zich in de groote steden niet uit."
Wie zijn loon grootendeels aan Wijntje en Trijntje
besteedt, wie zijn vrouw verwaarloost en zijn kinderen
exploiteert, wie alle mogelijke immoraliteiten begaat,
maar -buiten bereik van de justitie weet te blijven,
die krijgt wèl een bewijs, en een „schoon" ook en
heeft dus een beduidenden voorsprong bij het zoeken
van werk, op den oppassenden man die, lang geleden
wellicht, éénmaal, hoe licht ook, gefaald heeft en toen
betrapt en veroordeeld is geworden. Het gaat dezen
laatste niet ongelijk aan zijn voorganger van 11/2 eeuw
geleden, wien door den beul een oor was afgekapt:
ook hij is, zij het dan ook niet aan den lijve, voor de
groote werkgevers gewaarmerkt. Deze splitsing van
ons volk in tweeën: wie wèl en wie niet door den rech
ter gestraft is geworden het feitelijk waarmerken
van al wie tot de wèl gestraften behoort, en het uit-
stooten van al de gewaarmerkten uit tal van eerlijke
broodwinningen dat is het door mr. de Jongh ge
signaleerde euvel. Een andere maal iets over hetgeen
hij er tegen zoude wenschen te doen.
^Officieel zijn gisteren candidaat gesteld voor de
Kamerverkiezing in het district Schoterland de hee
ren Bergmeyer (soc.-dem.) en Limburg (vrijz.-dem.)
Men meldt:
Wij vernemen, dat pogingen aangewend zullen wor
den om den dag der stemming voor de Kamerverkie
zing in het distriet Schoterland één dag later gesteld
te krijgen, wijl op 3 Augustus de groote paardenkeu-
ring te Leeuwarden gehouden wordt, die altijd druk
bezoek heeft van veehouders.
Gisteren had de stemming plaats ter verkiezing van
een lid van de Tweede Kamer. Uitgebracht werden
5712 stemmen. Hiervan verkregen de heeren mr. ds.
J. Ankerman c.-h., 3331, A. Plate, vrij-1., 1716, en ds.
A. van der Heide, 665 stemmen.
Gekozen is dus mr. ds. J. Ankerman.
QEMENGö NIEUWS.
Baby's.
Een Engelsch scheldwoord luidt„Rubber." Het is
tamelijk welsprekend. Doch, gelijk bij élk scheldwoord,
moet men het te pas weten te brengen. Dit deed on
langs een jonge moeder, tot nadeel van haar baker en
haar eigen moedertrots, verkeerd. Een heer, die in
de tram tegenover haar gezeten was en wat spottend
zat te staren naar het kindje op haar schoot, voegde
zij verontwaardigd toe: „Rubber!"
„Ha, ha, mevrouw!" kwam het antwoord: „blij dat
u me dat zegt; ik was heusch bang, dat het echt was."
Journalisten opvatting
Uit de Nieuwe Meerbode, christelijk weekblad voor
Watergraafsmeer, Muiderpoort en omstreken:
„Aangezien wij deze week ons blad moesten wijden
aan de Cretensche kwestie, die deze dagen moest opge
lost worden, zijn wij niet in de gelegenheid het verslag
van de Watergraafmeersche Gemeenteraadszitting op
te nemen. Onze lezers zullen ons, naar wij hopen, ver
ontschuldigen. Red."
De Cretenser quaestie is wellicht minder belangrijk
voor de lezers van dit weekblad in den Watergraafs
meer, dan de interessante verhandelingen van den ge
meenteraad van die plaats. Toch aarzelt de redactie
niet daaraan den voorrang te geven, wat eenigszins
begrijpelijk wordt, als men weet dat de „Nieuwe, Meer
bode" een Griekschen uitgever heeft, den heer Alex
Th. Pappadopoulo.
Waaruit men alweer kan zien hoe juist de bewe
ring' van Mad. de Staël is„Tout savoir, e'est tout
pardonner
Aan boord van het Duitsche schip „Carl," liggende
in de Rijnhaven, was men gister bezig met het lossen
van rollen papierhout in den langszijde liggenden lich
ter „Transporteur."
De twee bootwerkers B. K. en R. de K, die zich
op den lichter bevonden, wilden met een haak den
trijs grijpen, doch grepen mis en vielen toen beiden in
de Rijnhaven.
Zij werden spoedig op het drog gebracht, doch bij
B. K. bleken de levensgeesten reeds geweken.
Van Kol nnnr In die.
Naar men uit Den Haag meldt, zou het niet herko
zen Kamerlid van Kol, van plan zijn, zich metterwoon
in Indië te vestigen.
Laan van Meerdervoort voor Bronevo. Een gymnasi
ast komt aangefietst, vermoedelijke leeftijd 14 jaar,
de eene hand houdt het stuur, de andere een college-
tasch met themaboeken.
Over Zorgvliet waait de zeewind en blaast zijn
hoedje de lucht in. Afstappen, hoed achterna hollen.
Het publiek staat stil en lacht, ook het gymnasiastje
lacht, zijn blonde piekhaartjes fladderen in den zee
wind.
Een klein jongetje met een groote besteldoos van
een hoedenmagazijn ziet niets van dit alles. Hij gaat
heelemaal achter de doos schuil, tot hij iets tegen zijn
kuiten voelt aankomen, hij staat stil, kijkt om en de
hoed vlijt zich neer.
Het jongetje, spontaan hulpvaardig, raapt nu den
hoed op en brengt hem aan het gymnasiastje. Dan
draait hij zich om, gaat weer achter zijn doos schuil en
wandelt met een jongen van een concurreerend maga
zijn verder.
Het pas bewezen gedienstigheidje is totaal verge
ten.
Aardig maatschappelijk tafreeltje.
Helaas, nu komt het.
Een agent maakt de besteljongens er op attent dat
er achter hen nog iets gaande is. Dat is ook zoo. Daar
staat het gymnasiastje met een miniatuurbeurs in de
hand en wenkt.
Het hoedenoprapertje nadert half-onwillig, niet be
grijpend dat het hem geldt. Maar daar komt hij dade
lijk achter, als hij de somma van tien centen in zijn
hand voelt glijden.
Grijnzen; aan de pet tikken; af.
Als dit dubbeltje zich wreekt, is Pro Juventute er
gelukkig nog. maar wie zal voor het gymnasiastje
zorgen
(N. Ct.)
Naar de Midd. Ct. verneemt, is door den heer J.
Pelle te Middelburg, bij den officier van justitie een
klacht ingediend wegens beleediging', naar aanleiding
van de jongste in het derde district vanwege het be
stuur der afdeeling Middelburg van de S. D. A. P.
aan de kiezers gezonden circulaire.
Daarin wordt beweerd, dat een der leden van de
kiesvereeniging Nederland en Oranje van den heer
Pelle geld gekregen heeft om onder de antirevolution-
nairen voor den heer Schorer te werken.
De ontvanger van Glnnlken
Naar men verneemt zal tegen den ex-ontvanger van
Ginniken, die zich te Antwerpen schuil moet houden,
een bevel tot gevangenneming en tot uitlevering wor
den uitgevaardigd.
Men zegt dat het te kort in kas ruim 4000 be
draagt.
Woensdag j.l. werd door de politie van Dubbeldam
een bekend inbreker IL. P. onder Willemsdorp gearres
teerd. In verband met deze arrestatie wordt aan de
„Dord. Ct." uit Sliedrecht het volgende gemeld:
Het zal nu ongeveer twee jaren geleden zijn, dat in
de volksketen van de Biesboschpolders en het Berg-
sche veld herhaaldelijk diefstallen met braak werden
gepleegd en in de omgeving dier polders roeibooten
werden vermist. Vrij algemeen werd van deze euvelda
den verdacht II. P., geboren te Giessendam, maar het
grootste deel van zijn leven gewoond hebbende te Slie
drecht. P. was meer algemeen bekend onder den naam
van de „Kikker." Ook werd hij wel de „Vico" ge
noemd, wat hij te danken had aan het valschelijk op
geven van den naam Adrianus Vico, bij gelegenheid,
dat hij aangetroffen werd in een gestolen roeiboot van
's-Rijks Waterstaat. P. is het type van een misdadi
ger. Hoewel indertijd aangehouden als verdacht bo
vengenoemde diefstallen te hebben gepleegd, kon hij
daarvoor niet worden veroordeeld. Toch werd hij voor
geruimen tijd onschadelijk gemaakt, daar zijne veroor
deeling tot l1/2 jaar opzending naar een rijkswerkin
richting wegens landlooperij volgde. (Na den dood
zijner moeder had P. geen domicilie meer te Sliedrecht
doch leidde een zwervend leven). De diefstallen in
de polders hielden met P.'s verdwijning op. Hij was
steeds de gevreesde man van den Biesbosch en de
schrik der schippers op de Merwede en de Nieuwe
Merwede. Tal van vonnissen, wegens diefstal, al of
niet gepaard met inbraak, heeft hij ondergaan.
Er is een tijd geweest, dat hij er zijn werk van
maakte in kleine huizen en schepen in te breken,
daarin bijgestaan door nog enkele personen, die hij
onder zijn invloed had weten te brengen. Van deze
dievenbende trok de Kikker dan als aanvoerder op.
Wij herinneren ons nog het aaneengeboeid opbrengen
van „de Kikker," de „Bokkum" en „de Muis," terwijl
later als vierde medeplichtige „de Koe" het il-
lustre gezelschap volgde. Nauwelijks werden hier ver
leden week de diefstallen bekend of men hoorde zeg
gen: „de'Kikker is zeker los." Werkelijk blijkt hij te
zijn gearresteerd.
Van de diefstallen van 10 op 11 Juli maakten wij
reeds melding. Later zijn er nog andere gepleegd, ge
paard gaande met het openbreken van volksketen. O.a.
voor enkele dagen nog onder Made en Drimmelen.
Ook thans valt weer, evenals voor twee jaren, het
vermissen van roeibooten met de diefstallen samen.
Zoo werd verleden week van A. de V., alhier, onder
Papendrecht eene roeiboot vermist. Tusschen Zondag
en Maandagnacht is een groote visschersboot met
huik van C. Baggerman, te Werkendam verdwenen.
Ook te Drimmelen is een roeiboot zoek geraakt, terwijl
daar een ander aangedreven is.
De Dubbeldamsehe politie heeft waarschijnlijk een
goede vangst gedaan.
Naar de T. Ct. verneemt, is het er te Poederoijen
bij de stemmingen en herstemmingen voor den ge
meenteraad op z'n Limburgsch toegegaan. In dit dorp
je van 1000 zielen is toen voor 300 jenever geschon
ken. Een geheelen nacht door duurde het drinken.
De gevolgen bleven op den avond der herstemming
niet uit. Bij het gekozen lid, den heer J. Hasselman
J. G. Nzn. en twee zijner geestverwanten, die voor
hem geijverd hadden, werden de ruiten ingeslagen.
Gisterenavond is het 7-jarig zoontje van den heer
J. F. S., wonende aan de Veerhaven no. 5 te Rotter
dam, van uit de ouderlijke woning geklommen op het
dak van het huis van den heer K. S., aan de Veerha
ven no. 4. Op dat dak is de jongen door een glazen
lantaarn en een luchtkoker gevallen en terecht afko
men in de badkamer van den heer K. S., waa*rmen
hem zwaar gewond en gekneusd vond liggen.
Terwijl de ouders de schuit voorttrokken geraakte
een 3-jarig dochtertje van den schipper in de Kastan
je Watering te Delft. Door het geschrei van een 5-
jarig zoontje bemerkte de schipper het gevaar waarin
zijn kind verkeerde. Hij begaf zich te water en mocht
het genoegen smaken, zijn kind, dat reeds gezonken
was, te redden.
Erwtenplukkers.
Eergisteren hebben 70 erwtenplukkera bij den land
bouwer Ebbers te Finsterwolde het werk gestaakt. Ge
vraagd wordt 2 cent plukloon per K.G.
Gisteren staakten ongeveer 120 erwtenplukkers aan
de boerderij van de gemeente Groningen te Reinder-
wolderpolder. Zij vragen eveneens loonsverhooging.
Den 16en Augustus a.s. zal de 6e compagnie van
het 4e regiment vesting-artillerie te Den Helder in
garnizoen, overgeplaatst worden naar 's-Qravenhage.
Men schrijft uit Schoterland:
Iemand in deze gemeente kreeg een aanslagbiljet in
de grondbelasting. Hij had geen grond, betaalde dus
niet. Het gevolg was: een waarschuwing. Nu ging hij
eens ter bevoegder plaatse zeggen, dat men bij hem
aan het verkeerde adres was. Wat verwonderd keek
hij op toen men hem zei, dat hij als eigenaar te boek
stond van een groot stuk land, dat door een ander
steeds als eigendom beschouwd is. Deze wil daarvan
geen afstand doen en de rechter zal nu moeten beslis-
De Raad der gemeente Beverwijk beeft goedgekeurd
de overdracht der concessie van de stoomtram Haar
lem—Beverwijk op naam van de Noord-Zuid-Holland-
sche Stoomtram-Mij. te Amsterdam, in 1903 overge
schreven ten name van de Holl. Spoorweg-Maatschap
pij. Een verzoek om verlenging der concessie tot 1950
werd gewezen van de hand.
Onder St. Oedenrode (N.B.) is een wagen met hooi,
wegens het schrikken van het paard, met de Meierij-
sche Stoomtram in aanraking gekomen.
De wagen botste tegen de tramruiten, die stuk wer
den geslagen.
Een der inzittenden werd gekwetst door een glas
scherf die hem den neus afsneed.
Onmiddellijk werd den getroffene een eerste ver
band door het trampersoneel aangelegd, en verdere
hulp uit Eindhoven gevraagd.
Deze werd door een geneesheer uit deze laatste
plaats verleend.
De voerman van den wagen kwam met den schrik
vrij.
Een heistelling omgevallen.
Op het terrein van de Nieuwe Zijds-kapel is gister
middag een der beide heistellingen omgevallen. Het
gevaarte viel gelukkig in de breedte van het terrein,
ei sloeg alleen een groot gat in den zijwand van de di
rectie-keet. Persoonlijke ongelukken kwamen niet
Van de Langedljk.
De volgende week zal te Breda en te Utrecht voor
onderwijzers een cursus worden gegeven in het houden
van openluchtspelen. De hoofden van scholen te Oud
karspel en St. Pancras, de heeren W. Vis en T. Engel,
zullen daar aan deelnemen, waarvan de eerste te
Breda en de tweede te Utrecht.
1
Evenals vorige jaren had de vereeniging „In 't be
lang der jeugd, tot wering van schoolverzuim" aan
de kinderen, die minder dan een bepaald aantal ver
zuimen hadden, in het afgeloopen jaar een feest be
reid.
De hoogste klasse der openbare lagere school maak
te eergisteren een reisje naar Amsterdam, waar Artis
werd bezocht, en de laagste klassen waren gisteren naar
Bergen en Bergen aan Zee, waar, begunstigd door
uitstekend weer, ruimschoots werd genoten van het
heerlijke natuurschoon.
De beide reisjes hadden zonder eenig incident plaats
en vielen zeer in den smaak van de kinderen, voor wie
het een goede spoorslag is te zorgen, voor zooveel dit
van hen afhangt, dat zij niet willekeurig verzuimen.
Beide avonden werden de kleinen onder zeer groote
belangstelling van de zijde der inwoners afgehaald van
