DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Verplaatsing Eierenmarkt.
wiim
No. 185.
Honderd en elfde Jaargang.
1009.
WOENSDAG
11 AUGUSTUS
HandeEsdagschool
BINNENLAND.
Deze Courant wordt eiken avond? behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor A Janaar f 098Öj franco door het geheele Rijk f I,
Af hinderlijke nummers 3 Cents.
Prij# der gewone advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat Groote
Setters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N„ V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/k HERMs. COSTER ZOON? Voordam C 9.
een DIRECTEUR,
Yetetooanamiaer 8.
Burgemeester en Wethouders van Alk
maar brengen ter algemeene kennis, dat
de eierenmarkt met ingang van 14
Augustus a.s. zal worden verplaatst
naar de graan- en zaadmarkt
en dat van genoemden datum af op laatst
bedoelde markt geene wagens meer zullen mogen
worden geplaatst. Aan aanvoerders zal voor
hunne wagens een standplaats kunnen worden
aangewezen aan den Achterweg.
Burgemeester enWethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
L. VAN DER VEGT, lo. Secretaris.
Alkmaar, 9 Augustus 1909.
te ALKMAAR.
Aan de op te riekten HANDEL8DAGSCHOOL met
3-j*rigen cursus te ALKMAAR wordt gevraagd
De minister van Buitenlandsche Zaken.
Nederl.-Belgisch Eucharistisch Congres.
Rechtstoestand bu-'gerlijke ambtenaren
Geen opwekkend beeld.
op"
Arrondissements-Rechtbank te Alkmaar.
RECHTZAKEN.
Zitting van 10 Augustus.
W ederrecktelijks binnentreding.
GEMENGD NIEUWS.
Een schadepost.
Van Texel,
Groeten.
AL1MAARSCIE COURANT
op eene jaarwedde van f 1200. De Directeur zal
bovendien sgn DEERAAR in een of meer der aan de
school te onderwijzen vakken, doch bij voorkeur ge
kozen worden uit hen, die de bevoegdheid hebben tot
het geven van onderwijs in boekhouden, handelste
kenen, algemeene handelskennis en handelsrecht. De
belooning als leeraar bedraagt f 100 's jaars voo- elk
wekelijksch lesuur, met drie periodieke verhoovingen
van 10 o/0.
Stukken (adres op zegel) in te zenden aan het
Gemeentebestuur vóór 1 September a s.
ALKMAAR, 11 Augustus.
„De proef, die thans in Zweden genomen wordt is
honderdmaal belangrijker dan de bemoeiingen der in
ternationale diplomatie." Aldus Theo Wolff in het
Tageblatt.
En inderdaad de geweldige economische oorlog die
daar in het Noorderland gestreden wordt is hoogst
belangrijk. Hij is niet maar een hals over kop gepro
clameerde, doch een weloverwogene, goedvoorbereide
strijd. Niet een met zuidelijke geestdrift spontaan-
verklaarde oorlog, onder leiding van menschen, die
niets te verliezen hebben, maar een reuzen-strijd, aan
gegaan door leiders, die slechts noode tot de oorlogs
verklaring zijn overgegaan en die zwaar de verant
woordelijkheid van hun daad gevoelen.
En over heel de wereld slaat men met belangstel
ling het verloop van deze worsteling tusschen kapitaal
en arbeid gade, een worsteling, waarhij aan weerszij
den alles op het spel gezet wordt.
Zeker, algemeen is de staking nog niet. Het gan-
sche raderwerk staat nog niet stil. Het spoorweg- en
het postverkeer zijn nog niet stop gezet, het licht is
nog niet uitgedoofd, de landarbeid van grooten
omvang en beteekenis nog niet gestaakt. Elk
oogenblik kan dat echter komen.
Bewondering verdient de wijze, waarop tot heden
de strijd wordt gevoerd. Het is waar, ook deze oorlog-
heeft zooals elke andere zijn wreedheden, maar
bijzonder treft de waardige houding van beide partij
en. Er heerscht onder de stakers een schier ongeken
de discipline en de blijkbaar onverzettelijke wil, om de
sympathie en de kans van slagen niet te verliezen
door wanordelijkheden.
Zondag bijv. zag men in Stockholm de stakers met
hun gezinnen op de buitenwegen wandelen of in de
grachten visschen.
Dronken menschen zijn er niet de verkoop van
sterken drank is verboden.
De politie-agenten verklaren dat zij zich geen tijd
herinneren waarin zoo weinig verstoring van de open
bare orde voorkwam als tijdens de algemeene staking.
Tot heden dwingen de leiders respect af. De kans
bestaat evenwel, dat die leiders geleid worden, wanneer
het uur der beslissing nadert en dat zal bij de
enorme kosten van den strijd en zijn omvang natuur
lijk niet zoo heel lang uitblijven. Mocht het zoo ver
komen, dan kan er iets vreeselijks gebeuren. De wa
penmagazijnen zijn letterlijk geplunderd, niet door de
stakers, maar door jonge mannen, die zich voor orde-
en vaderlandslievende burgers uitgeven, doch voor
wier hulp de politie beleefd bedankt heeft. Men be-
grijpt, dat er, als de stakers minder rustig mochten
worden, ernstige botsingen zijn te vreezen.
Hoe lang de strijd kan duren valt niet te zeggen.
Het heet, dat de stakers voldoende middelen hebben
om het drie weken uit te houden, terwijl zij een be
roep hebben gedaan op de vakvereenigingen in andere
landen, ook in Amerika. De organisatie van de werk
gevers moet eveneens zeer sterk staan, zij moet over
25 millioen kronen (een kroon is bijna 70 ets.) kunnen
beschikken.
De regeering ziet den strijd natuurlijk niet belange
loos aan. De Koning heeft de leiders bij zich genoo
dig'd en aan die uitnoodiging is gevolg gegeven.
Maar van beide zijden werd er verklaard, dat men van
zijn bemiddeling niet gediend was. De toestand was
nu zóó, dat de strijd tot het bitterste einde moest wor
den uitgevochten.
Daarna heeft de Koning een door den minister van
binnenlandsche zaken gecontrasigneerde proclamatie
uitgegeven, waarin met nadruk wordt gewaarschuwd
tegen het uitbreiden der staking tot terreinen, die er
buiten liggen en tegen schending van contracten, om
dat daardoor reeds te voren de grondslag voor een ge
meenschappelijk besluit, namelijk het vertrouwen in
het gegeven woord onmogelijk wordt gemaakt.
De Zweedsche burgers zullen huif lijforganen voor-
loopig niet meer kunnen openvouwen, om het nieuws
van de staking uit de couranten te vernemen. De dag
bladen verschijnen niet meer, omdat de letterzetters
het werk gestaakt hebben. Het stakingsbesluit is
consequent doorgevoerd: er komen ook geen sodalis
tische bladen uit. Slechts één courant wordt er ge
drukt „Het Antwoord," zoo genoemd omdat de sta
king het antwoord van de werklieden op de uitsluiting
der patroons is. Dit blad wordt uitgegeven door het
stakings-comité, zal eiken morgen in Stockholm ver
schijnen en 5 öre (ruim drie cents) per nummer kos
ten. Redacteur is een redactie-lid van het sociaal-de
mocratische hoofdorgaan in Stockholm. De stakings-
comité's van alle voornaamste Zweedsche plaatsen
zullen dagelijks uitvoerige berichten over den stand
aan de redactie zenden.
De zettersstaking is overigens niets anders dan een
beginselzaak, daar de loonen dezer stakers zeer vol
doende moeten zijn. Maar men toont zich solidair.
Of dit nu juist wel zoo hijzonder verstandig is, wa
gen we te betwijfelen.
In de eerste plaats omdat het aantal menschen,
die gesteund moeten worden, daardoor stijgt, hetgeen
ten koste van de andere stakers gaat.
Ten tweede, omdat de courant, sommigen mogen
's ochtends of 's avonds naar het oogenblik verlan
gen waarop zij in de bus geworpen wordt, geen onont
beerlijk artikel is, zoodat er met het niet-verschijnen
weinig voordeel valt te behalen.
En ten derde, omdat het niet-verschijnen van de
couranten velen onaangenaam stemt en daardoor den
stakers van sympathie berooft.
De minister van Buitenlandsche Zaken, jhr. De
Marees van Swinderen, die, naar men weet, thans in
de Vereenigde Staten van Noord-Amerika vertoeft,
werd gisteren door president Taft in hijzonder gehoor
ontvangen.
Naar het Centrum verneemt, bestaan er plannen,
om in den loop van het volgend jaar in een der ste
den van Nederland een Nederlandsch-Belgisch Eucha
ristisch Congres te doen houden. Dit Congres, dat
vermoedelijk in de maand September zal plaats vin
den, zal worden gehouden hetzij te 's-Hertogenbosch,
hetzij te Maastricht. De keus tusschen die beide ste
den staat nog niet vast.
De Bond ter verkrijging eener wettelijke regeling
van den Rechtstoestand der Burgerlijke Ambtenaren
zal zijn jaarlijksche algemeene vergadering houden op
Zaterdag 25 September, te Amsterdam.
Daarin zal de verkiezing plaats hebben van .een
nieuw bondsbestuur van 5 leden. (D© aftredenden stel
len zich niet herkiesbaar.)
Verder staan o.m. de volgende punten op de agenda
a. In den openbaren dienst is werkstaking niet toe
laatbaar.
b. Aansluiting van vereenigingen uit den openba
ren dienst bij strijdvereenigingen uit het vrije bedrijf
is af te keuren.
c. Elke beperking van het stakingsrecht en van
hetvereenigingsrecht der ambtenaren is af te keuren,
indien niet meteen een wettelijke rechtstoestandrege
ling den ambtenaren afdoende waarborgen tegen wil
lekeur verschaft.
De Nieuwe Courant ontleent het volgende lijstje
aan het „Verslag omtrent Handel, Nijverheid en
Scheepvaart gedurende 1908," dat geen opwekkend
beeld geeft:
Aardewerk. Men beschikte steeds over een vol
doend aantal arbeidskrachten, waarbij echter somtijds
eenige moeilijkheid werd ondervonden met het verkrij
gen van voldoend ontwikkeld technisch personeel.
Bouwvakken. De bekwaamheid der beschikbare
werkkrachten, wordt in enkele plaatsen niet ge
roemd.
Gasdat over het algemeen gasfitters niet vol
doen aan alle eischen, welke men aan hun beroep moet
stellen.
Droge verven. over de hoedanigheid der zich aan
biedende werkkrachten, wat ontwikkeling, intelligen
tie en energie betreft, wordt echter niet gunstig ge
oordeeld.
Boekbinderijen. er wordt door de patroons ge
klaagd, dat de bekwaamheid dier werklieden vaak
veel te wenschen overlaat.veelzijdig ontwikkelde
vakmenschen schijnen schaarsch te zijn.
Drukkerijen. Over de bekwaamheid der werklieden
wordt niet onverdeeld gunstig geoordeeld.
Houtbewerking. er wordt echter bericht, dat be
kwame werklieden, in het bijzonder voor cirkelzaag
bediening en voor de bediening van het stoomschaaf-
werktuig, zeer schaarsch zijn.
Goud en zilver.... de verkrijging vau bedreven
werkkrachten leverde echter wel eens moeilijkheden
Automobielen. Het verkrijgen van goedgeschoolde
werkkrachten blijft steeds moeilijk.
Brandkasten. De opmerking werd gemaakt dat de
Nederlandsche werklieden dikwijls minder goed ge
schoold 2ijn dan buitenlandsche, met name Duitsche.
Instrumenten. Wat het verkrijgen van arbeids
krachten in het algemeen betreft, ondervond deze in
dustrie geen moeilijkheden; wel was dit echter het
geval met het verkrijgen van bekwame werklieden.
Machine-nijverheid.dat werklieden welke hun
vak goed verstaan, vaak moeilijk te hekomen zijn.
Metaalgieterijhun bekwaamheid liet echter
veelal te wenschen over, hetgeen wordt toegeschreven
aan onvoldoende opleiding en aan het feit, dat de
werklieden steeds meer aandacht schenken aan hun
rechten, en hun plichten niet steeds in het oog hou
den.
Metalen gebruiksartikelenover hun bekwaam
heid wordt niet onverdeeld gunstig geoordeeld.
Rijtuigen. Vaak viel mindere bekwaamheid der
zich aanbiedende werkkrachten te constateeren.
Spoor- en tramweg-materieel. Ook door fabrikanten
op dit gebied wordt bericht, dat de bekwaamheid van
de meeste aangenomen nieuwe arbeiders te wenschen
overliet.
Uurwerkenmaar dat vaak moeilijkheden wor
den ondervonden bij het zoeken van werklieden, welke
de noodige bekwaamheid bezitten voor het fijnere
werk.
Oartonnagewel was het soms moeilijk om vol
doend bekwame werklieden te verkrijgen.
Papier. Men schijnt echter soms moeite te hebben
om goede bestuurders van papiermachines te verkrij
gen.
Scheepsbouw. blijft het toch steeds moeilijk om
werkelijk bekwame werkkrachten te verkrijgen.
Tabakspijpen. Werkkrachten waren er voldoende
beschikbaar, maar hun bekwaamheid wordt niet alge
meen geroemd.
Weverijen. In. verband met de geregelde toeneming
van het aantal weefstoelen in Twente, schijnt vooral
aan goede wevers gebrek te zijn.
Linnen. het was echt-er somtijds moeilijk om be
kwame werkkrachten te verkrijgen, vooral voor de
handweverij.
Sajet.over hun bekwaamheid wordt echter niet
geroemd.
Kleedinger viel echter te klagen over gebrekki
ge vakkennis bij de .werklieden.
Tapijten. Het gehalte der werkkrachten wordt niet
algemeen geroemd; naar de meening van sommige fa
brikanten is het gehalte van buitenlandsche arbeiders
vaak beter dan van de Nederlandsche.
Bierbrouwerijde opmerking werd echter ge
maakt, dat bekwam© werkkrachten onder Nederlanders
vaak zeer schaarsch zijn.
Als eerste beklaagde stond terecht Cornells V.,
werkman, 87 jaar, thans gedetineerd in het Huis van
Bewaring alhier, wien ten laste werd gelegd dat hij
in den nacht van 1 op 2 Juni wederrechtelijk was bin
nengedrongen op het erf van Cornelia Bos te Opper
does.
Beklaagde ontkende.
De getuige Jacobus Bos te Opperdoes zeide dat hij
in den nacht van Dinsdag na Pinksteren op gewonen
tijd naar bed was gegaan, dat hij om 11 uur leven op
het erf hoorde en even daarna ook gerammel aan een
der ruiten.
roen hij ging kijken zag hij beklaagde met een stok
in de hand over 't erf loopen. Beklaagde trachtte een
der ruiten te openen, waarna getuige hem beet pakte.
De beklaagde schrok toeu zoo, dat hij direct om
nachtlogies vroeg, de stok en een pakje liet vallen en
daarna hard aan den haal ging'.
De stok en het pakje dat hij ook al had gestolen,
werden door de politie in beslag genomen. Deze stuk
ken leidden tot zijn spoedige arrestatie.
Bekl. bleef ontkennen, doch draaide steeds heen om
de vragen van den president, wat hem dikwijls werd
verweten. Hij verklaarde het pakje niet gestolen te
hebben, maar gekocht voor 1 van een onbekende.
Grietje Stok, de tweede getuige, echtgenoote van
den eerste, bevestigde de verklaring van haar man en
voegde er aan toe dat zij bekl. herkende toen haar man
hem beet had. Zij riep toen dat ze den hond los zou
laten, waarop hij ging loopen.
De getuige J an Grootewal te Opperdoes zeide dat
beklaagde ook te voren bij hem op het erf was ge
weest en dat het pakje dat hij bij zich had vol met
kleeren, van hem was gestolen. Zijne vrouw, Trijntje
Pijper, herkende die kleeren als de hare, evenals Aafje
Grootewal, die de kleeren dien dag op de bleek had ge
legd.
De getuige Maartje Bart, logementhoudster te Me-
demblik, zeide hat beklaagde bij haar in 't nachtregis-
ter was ingeschreven, evenals zijne vrouw die echter
onder een andere naam reisde.
Den 1 Juni was beklaagde met negotie uitgegaan
en 's nachts ..half een zonder iets thuis gekomen, wat
haar erg verwonderde.
Aan de volgende getuige, Johanna Boekoer, loge
menthoudster te Hoorn hij wien beklaagde den 2 Juni
kwam, hadden zij het gestolen pakje te koop aange
boden. Zij ging echter niet op dit aanbod in.
De volgende getuige, Johannes Dekker te Alk
maar, kocht het voor 75 ets.
De officier van justitie daarna het woord verkrij
gende, zeide dat beklaagde de grootste schuld draagt
van het steeds verschuiven van deze zaak naar de
openbare zitting. Het liegen en draaien van hem
maakte het onderzoek zeer moeilijk. Spr. qualificeer-
de het feit als erf vredebreuk. Beklaagde is meermalen
wegens diefstal veroordeeld eu is nog straf te goed
b. v. te Haarlem. De officier eischt 8 maanden ge
vangenisstraf.
De verdediger, mr. J. Verdam merkte op dat be
klaagde zeer lang in voorarrest heeft gezeten en zou
dit van de straf afgetrokken willen zien.
B e d e 1 a r ij.
Jan S., zonder vaste woonplaats, thans gedetineerd
in het Huis van Bewaring, had den 20steu Juni te
Uitgeest gebedeld.
Toen hij daarbij door de politie op heeterdaad werd
betrapt, had hij gezegd dat het hem er om te doen was
om weer opgepikt te worden.
De officier van justitie eischte 3 dagen hechtenis en
3 jaar opzending.
Mishandeling.
Oornelis D., landbouwer te Spierdijk, had zich te
verantwoorden voor het feit dat hij den 24sten Juni
bij gelegenheid van de Spierdijker kermis een zekeren
Komen bij de keel had gegrepen en mishandeld.
De beklaagde zeide Komen wel hij de keel te
hebben gegrepen maar niet te hebben mishandeld. Ko
men was eertijds bij beklaag'de. in dienst, zij waren
echter niet als goede vrienden gescheiden. Toen zij
elkander in den bewusten nacht ontmoetten, was, naar
beklaagdes meening, Komen niet beleefd genoeg tegen
hem, waarom hij hem bij den nek greep, echter niet
met opzet zooals bekl. zeide.
De getuige Komen verklaarde beklaagde toen te
hebben ontmoet. Getuige had gezegd „goeien morgen"
waarop beklaagde wat terug bromde en daarna zeide
„jij bent ook de rechte niet ploert" en hem in de keel
greep, zoodat hij viel en niet meer op kon staan.
Getuige zeide veel last van de keel te hebben gehad.
De getuige Arie Knijn, die in den omtrek aan 't
werk was, zag dat beklaagde en de vorige getuige
handgemeen waren.
Beklaagde was na afloop van de vechtpartij naar
Knijn toegekomen, zeggende: „hij zeide me geen goei
en dag en daarom heb ik hem eens onderhanden ge
nomen."
De officier van justitie achtte het feit bewezen en
vond het een lage, gemeene daad van beklaagde om
zulk een ouden man te mishandelen, en eischt 25
boete of 10 dagen hechtenis.
Mr. Leer in gli uit Hoorn die als verdediger optrad
achtte het opzet niet bewezen en vertrouwde de ver
klaringen^ van den lsten getuige niet ten volle, waar
om hij vrijspraak vroeg, subsidiair een lichtere straf.
(Wordt vervolgd.)
Onder drie, door den bliksem gedoode hengsten van
A. de Bie, te Tiel, behoort het pracht-exemplaar Ito,
waarvoor den eigenaar, na het concours hippique, te
's-Gravenhage vergeefs 12.000 werd geboden. De die
ren waren slechts tegen inkoopswaarde verzekerd.
Voor het station Koog, op Texel, is vanwege de
Noord- en Zuid-Hollandsche Redding-Maatschappij
een nieuwe reddingboot ontvangen, waarmede ter
stond een oefentocht is ondernomen.
De roeiers vertoefden ruim vier uren met de boot
in zee en waren over hare zeewaardigheid bijzonder
voldaan.
Wanneer een Nederlander een zijner bekenden ont
moet, vraagt hij„Hoe vaart gij Hierin vinden we
het volk terug, dat op het water thuis hoort.
De Engelschman, die van handelen houdt, vraagt:
„Hoe doet gij
De Duitscher, die de geheele wereld doorwandelt,
zegt: „Hoe gaat het?"
De Franschman let alleen op het uiterlijk vertoon
met zijn: ,Hoe draagt gij u?"
De Rus, gewoon aan den knoet, wenscht zijn vriend
onderwerping en roept hem toe: „Wees tevreden!"
De Spanjaard, tamelijk lui van aard, vindt zijn
nietsdoen prettig genoeg om te groeten met „Moogt,
gij lang leven!" een wensch, die vooral in de dagen
van Barcelona en Melilla van toepassing is.
„Hebt gij goeden rijst gegeten en is uw maag in
orde?" vraagt de Chinees, die van smullen houdt.
De Egyptenaar, blootgesteld aan de verschroeiende
winden der woestijn, zegt: „Zweet gij wel?"
De Perzen, bij wien een zonnescherm het teeken is
der hoogste macht, wenscht: „Moge uw schaduw
nooit imkrimpen
De Mohamedaan groet door een willekeurige spreuk
aan te halen uit den Koran en krijgt tot antwoord:
,Als Allah het wil."
De oude Hebreeuwen, als de meeste herdersvolken
4