DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Groote Paardenmarkt
No. 202
Honderd en elfde Jaargang.
1909.
DINSDAG
31 AUGUSTUS.
Onteigening voor de verruiming
van het Waagplein.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor ikmaar f 0,80$ franco door het geheele Rijk t 1,
AJ >nderlijke nummers 3 Cents.
Oroote
Prfji der gewone advertentiën;
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
te Alkmaar,
op Maandag 6 September 1909.
Gemeentelijke Cursus voor de
hoofdacte.
B i N N E N L. A N
Telefoonnmamflr
Het HOOFD van het Gemeentebestuur van
Alkmaar brengt ter kennis van de ingezetenen,
dat de stukken betrekkelijk de uitvoering van
het ontelgeningsplan, ter verruiming van het
Waagplein, van heden al voor een ieder op de
Secretarie der gemeente ter inzage zijn nederge-
legd en noodigt hen uit hunne bezwaren tegen
dat plan in te brengen bij ecne Commissie uit
de Gedeputeerde Staten, die daartoe zitting zal
houden ten Raadbuizeop Donderdag 23 Sep
tember a.s., des voormiddags te tien en een
kwart uur.
Het Hoofd van het Gemeente-bestuur
voornoemd
G. RIPPING.
Alkmaar, 30 Augustus 1909.
De drank.
sr«2S3*znn2at3r»
svarrzcsaaarr
miI-J2X33DCS30CGK*a
Aan belanghebbenden wordt medegedeeld dat de
eursus voor de hoofdacte te Alkmaar ongeveer halt
September zal aanvangen.
Zij, die dezen cursus wenschen te volgen, worden
verzocht zich aan te melden vóór of op 10 ept.
e.k bij den directeur, den heer J. MEDEMBLIK te
Ursem, die gaarne nadere inlichtingen verstrekt
ALKMAAR, 31 Augustus
Gisteren gaven we reeds een relaas van Zeppelins
triumftocht naar Berlijn. Heden willen we nog een
paar gedeelten uit meesterlijk geschreven Duitsche
verslagen opnemen die zoo duidelijk het gewicht van
deze geweldige gebeurtenis doen gevoelen.
Zoo schrijft Norbert Falk onder den titel „de groo
te Z.":
„Nu bebt ge allen bet gezien! Het glijdende wonder
van de luchtAan den blauwen hemel moest het
zijn en in de gouden stralen van zomerzon. Niet
in het sombere licht van den bepaalden dag.
Het toeval is de beste regisseur. Oorspronkelijk en
geniaal maakt het het tooneel.
Een Zondag en een zomerdag was het. En van bo
ven is het gekomen, het lichte wonder van groote men
sehenkrachtAlsof een stralend stuk van den he
mol losgegaan was en nederdaalde op de menschen
Zondagmorgen heb ik een lichtende letter gezien,
de Z., de laatste figuur van de lange alfabet-polonai
se. Sinds maanden rekt zij zich, wordt transparant
en gonst met de glans van vallende sterren aan
Duitschlands hemel. Van eeuw tot eeuw valt zulk
een letter uit de rij, stijgt omhoog en zijn weerschijn
•traalt op aller hoofden. Honderd jaar geleden was
het de N van den grooten Bonaparte. Nu is het de Z
van den grooten luehtgraaf.
Heel Berlijn stond in het teeken van de Z., alles in
haar ban. Millioenen hersenen, bezig gehouden met
dezelfde voorstelling, met hetzelfde geestdrift-wekken
de voorwerp, geboeid in dezelfde gedachtenketen. Ge
leid naar een bepaalde sensatie, door den druk van een
machtige suggestie op eenzelfde punt gericht.
Eene vreemde zeldzame gebeurtenis deze reuzen-sug
gestie van een millioenen-stad. Karei den Grooten
wilde het niet gelukken twee klokken precies gelijk te
doen loopen, maar drie millioen menschen op een en
dezelfde gedachte, uren- en dagen lang te. concentree-
ren, hetzelfde beeld voor te tooveren, dat bereikte dit
maal een enkele. de groote Z.
Zij fladderde in de wimpels en vlaggen der Frie-
drichstrasze, zij kronkelde zich in de bochten der
auto's, die volgepropt met kijklustigen voortgonsden,
zij blikkerde op de helmen der agenten, zij vlamde in
de draden der electrische, welke den moeielijksten dag
in haar leven had; zij trilde bij de uitgangen der sta
tions, waardoor na eiken trein duizenden provincialen
«chreden; zij schitterde in alle vensters. Als papieren
slangen en serpentines ritselde zij door de opgepropte
café's Unter den Linden; door de rookerige bierpa
leizen der Friedrichstrasze, door de wijnrestaurants
van het westen. En op de spijskaarten kwam ze voor.
Prins PückleT was verbannen, daarvoor stond thans:
bombe a la Zeppelin. Een kok van Wortwitz had een
Zeppelin-sensuppe en propelleraardappelen uitge
dacht. Midden door het gewoed van aapjes, auto's,
bussen en trams rijdt een coupeetje. Een bruid in het
wit, mirten in het haar en gesluierd zit erin, en een
i heer in rok, een mirtentakje in het knoopsgat. Als
de blonde bruid van nu eens een grijze grootmoeder
is, dan zal zij haar kleinkindoren, die met haar dun
nen, ouden trouwring aan heur bleeke, magere hand
spelen, vertellen, hoe het de Zeppelindag' was te Ber
lijn, toen ze met grootvader naar de kerk reed.
„Lang, lang is 't geleden.
Toen is het groote oogenblik gekomen, dreef het
zilveren wonder boven de huizen, 's Middags was het
en 's avonds en in den zoelen zomernacht. De men
schenzee golfde en in haar murmelen en bruisen en
klateren hoorde men voortdurend den naam van den
held. En in de myriaden-lichten van den nacht flik
kerde zijn initiaal, de groot Z. de lichtende figuur
van den dag."
En Fritz Engel schrijft o.a.
„Volk van Berlijn, men moet U slechts imponeeren,
en ge zijt een wakker en een goed volk! Dan zijt ge
gehoorzaam als een goedopgevoed kind, zeurt niet,
wilt niet alles beter weten en laat de propellers van
uw spot niet zoemen. Meesterlijk braaf waart ge gis
teren op het Tempelhofer Feld, omdat ge eerbied hadt
voor den man, aan wien de dag gewijd was. Ik wil U
geen complimenten maken, volk van Berlijn, maar
gisteren waart ge eenvoudig mooi. zooals ge als mas
sa, als geheel optraadt.
Het veld zelf zag er zoolang er geen menschen wa
ren onaangenaam uit. Maar toen kwamen de honderd
duizenden, en men zag slechts vroolijke gezichten en
hoeden en bonte parasols en witte en roode en blauwe
kleeren, en hoorde een ruischen en suizen en bet ge
heel was de diepe, opgewekte ademtocht van een mil
lioenenstad. En toen dan het schip boven ons voer, en
zakdoeken en auto-sluiers, hooge hoeden en sportpet
ten door de lucht dansten, toen men in de handen
klapte en den luchtschipper een honderdduizend-
voudig „hoch" toezond, toen moet graaf Zeppelin
daarboven hetzelfde ondervonden hebben als wij hier
heneden. Hij hoorde het zeldzame gejuich van een
onmetelijke menschenmassa en wij zagen zijn luchtreus
voor het eerst en voelden iets nieuws, iets majestueus
en onbeschrijflijks."
En in de Morgenpost wordt de aankomst aldus be
schreven
„Met fabelachtige snelheid nadert, van het Zuiden
het luchtschip. Van minuut tot minuut groeien de
afmetingenhet kruist, terwijl de menschen in adem
looze spanning naar den hemel kijken. Honderdmaal
beeft men het schip afgebeeld gezien; men kent de
lijnen der gondels, de sturen, de lange scheepsromp.
Maar nu, nu men de welbekende verschijning voor
zich ziet in de lucht, maakt zich van deze honderddui
zenden een gevoel van ontroering meester. Dat is dus
het wonderwerk, dat de lucht bedwingt en dat de men
schen over bergen en dalen door de blauwe aether
draagtEen donderende ovatie, zooals er wellicht
nimmer te voren gehoord werd klinkt op naar den be^
dwinger der lucht. Ieder in dit onontwarbare men
schenkluwen voelt dat deze gebeurtenis zijn geheele
leven lang in zijn herinnering zal blijven en dit gevoel
uit zich volgens karakter en temperament in duizend
voudige vormen. Vaders omarmen kun kinderen, .jon
ge menschen drukken opgewonden de hand van hun
meisje, ernstige mannen krijgen tranen in de oogen."
Schaatsenrijden
Be Ijsbond Holland's Noorderkwartier, de Zuid-,
hollandsche IJsvereeniging en de Stichtsche Ijsbond
hebben besloten elkanders lidmaatschapskaarten te
erkennen op hun banen in Noord- en Zluid-Holland en
Utrecht. Ook is besloten een uniform-kaart aan te
nemen, die tot model heeft de bekende initialen-kaart
der Zuid-Ho 11 andsche IJsvereeniging.
Do samenwerking' dezer groote vereenigingen met
haar duizenden leden wordt een zeer verblijdend ver
schijnsel geacht en kan, naar verwacht wordt, de
schaatsensport, en speciaal den liefhebbers van het
maken van tochten, niet dan ten goede komen.
Een nieuwe terreinkaart der Zuidhollaiiidsche IJs
vereeniging is in bewerking.
Tweede Kamerverkiezing
De anti-revolutionnaire kiesvereeniging te Zegveld
heeft eandidaat gesteld voor de Tweede Kamer den
heer J. O. Heesterman te Amsterdam.
Dr. A. Kuyper.
Uit Interlaken wordt gemeld dat de toestand van
dr. A. Kuyper naar omstandig'heden alleszins bevredi
gend is. Dr. Kuyper is aan de beterhand, zijn toe
stand vooruitgaande.
Congres voo aeciaie hygiëne
Met het oog op het voorkomen van choleragevallen
te Rotterdam wordt het congres voor sociale hygiëne,
dat 3 en 4 September te Groningen zou worden gehou
den, tot nader order uitgesteld.
Onderscheiding.
Bij Kon. besluit van 27 Augutus 1909 no. 3, is jhr
mr. A. F. de Savornin Lohman, lid van d» Tweede
Kamer der Staten-Generaal, benoemd tot minister
van Staat.
Bloedvergiftiging.
Een 70-jarige weduwe te Biervliet, die de vorige
week een puistje aan het voorhoofd openkrabde, kreeg
bloedvergiftiging' en is thans aan de gevolgen daar
van overleden.
Te water.
Zondagochtend reeds de heer W. Leemans,
(oud-hoofdinspecteur-generaal van den waterstaat)
met zijn schoonzoon, mr. Kluyver uit Rotterdam,
diens vrouw, kind en kinderjuffrouw in een brik van
Warmond naar Leiden, toen het voor de brik gespan
nen paard, waarschijnlijk voor een malenden watermo
len schrikkende, van de helling der hooge brug aan
het Warmonderhek over de daar eindigende leuning
der brug dwars de Haarlemmer trekvaart inreed of
sprong, de brik met zich medetrekkenda .die, met de
wielen naar boven, in het water op den bodem terecht
kwam. De koetsier wist zich spoedig op het droge te
bergen, de inzittenden kwamen door eigen krachten,
elkaar helpende boven, het kleindochtertje van den
heer L. werd door den vader die het toevallig' vast had
en hield, hoven op den met den onderkant onder het
water uitstekenden wagen voorloopig in veiligheid ge
bracht, van waar het door spoedig van het Warmon
derhek aanschietende helpers werd overgenomen.
Alle inzittenden bleken uiterlijk ongedeerd met uit
zondering van den heer Leemans, die een lichte ver
wonding onder het linkeroog opliep.
De heer Leemans was op weg' naar Mannheim voor
de zittingen der Centrale Commissie voor de Rijn-
vaart.
Zondag' reed een auto, bestuurd door den eigenaar,
den heer Keurprins, wonende Albert Cuypstraat, op
den weg naar Broek in Waterland, toen een jaagpaard
door de auto schichtig werd en achteruit sloeg. Hier
door werd het stuur van de auto verbrijzeld, waardoor
de chauffeur geen macht meer over zijn machine had.
De auto, waarin behalve de chauffeur, 3 dames en
twee heeren zaten, reed te water.
Spoedig konden de passagiers worden gered.
Nadat zij zich in een naburige boerderij hadden ver
kleed, gingen zij per rijtuig naar Amsterdam terug.
Voor de auto werd Sinck's toestel gerequireerd, dat
het gevaarte spoedig op het droge had.
Lijk opgehaald
Zaterdagmorgen werd in de rivier De Aa, st roe
mende achter de Citadel-kazerne, het lijk opgevischt
van den vrijwilliger-soldaat Joseph Hubertus olkers,
geboren te Wittem, behoorende tot het 2e regiment in
fanterie te 's-Hertogenbosch, die sedert 1.1. Dinsdag
avond werd vermist. Het hoofd vertoonde een groote
bloedende wonde.
Hekserij
De inwoners van Oudehaske (Fr.) zijn wijzer ge
worden, wellicht door de mededeelingen in de pers.
Werd der koopvrouw te Nijehaske, beschuldigd van
hekserij, eerst de deur gewezen, nu wordt ze weer 1/ e-
gelaten en heeft ze weer eenige klandisie gekregen.
Aardsppflziekte.
In Friesland vertoont zich op sommige plaateen de
aardappelziekte; het loof heeft op enkele akkers een
doodsch aanzien en een onaangenamen reuk.
Men tracht door besproeiing zooveel mogelijk de
voortplanting der ziekte tegen te gaan.
Oude kennissen
Te Zaandam kreeg in een volkslogement één der lo
geergasten ruzie, die daarbij in een driftbui de bran
dende lamp van de tafel nam en deze op den grond in
stukken gooide, ten gevolge waarvan een begin van
brand ontstond.
Met medewerking van voorbijgangers wist men^ verde
re gevolgen te voorkomen. Bij het door de politie in
gestelde onderzoek kwam tevens aan het licht dat de
dader, zekere P. J. Gort, uit de Zandstraat te Rotter
dam, nog een vonnis had te ondergaan van Dec. 1908.
Hij werd terstond in verzekerde bewaring- gesteld en
den volgenden dag geboeid naar Haarlem overge
bracht, ter beschikking van de justitie.
besmet is verklaard. De burgerij wordt gewaarschuwd
tegen het gebruik van dit water voor wasschen, spoe
len en zelfs voor schrobben.
Het aakschip Albertina ligt in de Maashaven te Rot
terdam onder toezicht van dein ontsmettingsdienst. De
vrouw wordt verdacht lijdende aan cholera te zijn. De
schipper en de andere opvarenden zijn in observatie
genomen.
Sedert gisterenmiddag' wordt ook als verdachte be
schouwd de vrouw van den werkman N. B. uit de Ru-
broekstraat.
Het gemeentebestuur van Schiedam heeft in
overleg met de gezondheidscommissie uitgebreide
maatregelen getroffen. De barak voor besmettelijke
ziekten is in gereedheid gebracht, ter-wijl de directie
van het gem. ziekenhuis door het gemeentebestuur
van verschillende instructies ia voorzien. Het rivier
en leidingwater worden dagelijks bacteriologisch on
derzocht. Tot heden heeft dit onderzoek uitgemaakt
dat zich in het water geen schadelijke bacteriologische
deel en bevinden.
Gisteren is door den burgemeester van Gorinchem
ter algemeene kennis gebracht, dat in diez» gemeente
een geval van cholera asiatica is geconstateerd. Tot
heden is het bij dit eene geval gebleven.
Op verzoek van den burgemeester is de bad- en
zweminrichting tijdelijk gesloten. Overal ziet men bil
jetten met den raad, water en melk te koken.
Met het oog op de choleragevallen in Rotterdam
is te Hellevoetsluis de zwem- en badinrichting in het
Voornsche kanaal gesloten.
Verder worden de van verdof teragkeerende militai
ren van land- en zeemacht uit Rotterdam ter obser
vatie in de exercitieloods, staande op het Glacis, op
genomen.
V >or rostregelllefhebbtrs
De Amerikaansche post-administratie laat met het
oog op de a.s. Hudson-Fultonfeesten speciale postze
gels drukken. Zij moeten 20 September a.s. voor den
verkoop gereed zijn. Er worden er 52.000.000 uitgege
ven, alle van 5 (Holl.) cent. Aan den rand dragen zij
het opschrift „Hudson-Fulton Centenary 1609- -1909."
Op den postzegel komt een afbeelding van Hudson
met op den achtergrond den oever met do b 'kende
Palissaden. Op de rivier zeilt de Halve Maen stroom
opwaarts; stroomafwaarts komt de Clermont haar te
gemoet stoomen. Twee kano's met Indianen rerLven-
digen nog het tafereel.
Zondagavond omstreeks 81/a uur, terwijl de polder
werker D. IJ. te Wierden te bed lag, zat zijn schoon
vader J. O. met een paar kostgangers aan tafel te zin
gen. IJ. verzocht hem daarmede op te houden, daar
het tijd van slapen was. De schoonvader antwoordde:
„Als je durft, kom er dan eens uit."
Toen hij daarop het bed uitstapte, greep de schoon-
vader een knipmes uit den zak en bracht daarmede
zijn schoonzoon vier snijwonden in den rug toe, 2
Een boek over doctor Scti&epman.
Tegen 1 Januari zal dr. Persijn het eerste deel van
zijn artikelen over dr. Schaepman doen verschijnen.
Hij schreef die in Dietsche Warande.
QSMUHQv) NH2UW5.
Verdronken.
Zondagavond omstreeks half tien geraakte een 19-
jarige dienstbode in den 'Nassausingel te Breda te
water. Zij verdronk voor de oogen van haren vrijer,
met wien zij gewandeld had, hoewel er pogingen tot
redding werden aangewend. Het lijk is nog niet gevon
den.
Kind vermist.
Bij een bezoek van 30 kinderen uit. het gesticht
Hoenderloo aan Arnhem bleek dat een dertienjarig
kind vermist werd. De knaap is nog niet terecht.
Cholera.
Een schipper, afkomstig uit Rotterdam, die met
zijn schip in de haven te Breda lag, is onder verdachte
verschijnselen, die op cholera wijzen, gestorven. Er is
een onderzoek ingesteld. Het schip is onder bewaking
gesteld.
Te Ouderkerk a. d. Amstel zijn overal biljetten aan
geplakt, waarin door de gezondheids-commissie ter
kennis wordt gebracht, dat het water van den Amstel
cM. en 2 van 2 cM. lengte. Dr. Utenhove to Rijasen
verbond den getroffene. Bij de politie is door IJ een
klacht tegen zijn schoonvader ingediend. Het gebruik
van te veel sterken drank is waarschijnlijk .orzaak
van hst optreden van den schoonvader.
Kerkdiefstal.
In den nacht van Zondag op Maandag hebben die
ven door verbreking van een glasruit aan de achterzij
de ingebroken in de R.-K. kerk t© Bavel en zich be
diend van een kaars. Gepoogd werd de offerblokken te
forceeren en alle binnendeuren zijn opengemaakt Ook
werd een bezoek in het saeresty gebracht De rnare-
chaussée onderzoekt de zaak.
Versterking der commiezen.
Uit goede bron wordt vernomen dat bij de invoering
der nieuwe Duitsche tariefwetten het aantal Duitsche
kommiezen op het grenstraject GendringenWinters
wijk (8 uur gaans) met een 100-tal manschappen zal
worden versterkt, niettegenstaande dit corps in de
twee laatste jaren reeds op dubbele sterkte is gebracht
üev&Uen.
Op de scheepswerf van den heer H. H. Bodewes te
I Millingen is een treurig ongeluk gebeurd. Terwijl de
werkman F. Reymers op 't dek bezig was, gleed hij
uit en stortte van pl. m. 3 M. hoogte in het ruim. In
wendig zwaar gekneusd werd de man terstond opgeno
men en naar zijn woning vervoerd, waar hij Zondag
morgen is overleden.
De ongelukkige laat een zwangere vrouw na en 5
jeugdige kinderen.
B a;wi
In den nacht van Zaterdag op Zondag, ongeveer
halfvier, ontwaakte de dochter van den stations-chef
te Wormerveer en constateerde, dat in haar slaapka
mer een sterke brandlucht hing. Zij wekte de andere
huisgenooteneen onderzoek werd ingesteld en weldra
bleek, dat de keuken in brand stond, welke, evenals de
kamers van den chef, gelegen is op de bovenverdieping
van het stationsgebouw.
Per telefoon werd oogenbiikkelijk de politie gewaar
schuwd en deze, alsmede het personeel der in de na
bijheid gelegen gasfabriek, was spoedig ter plaatse.
Men slaagde er in, het vuur tot de keuken te beper
ken.
De goederen in de onder de woning liggende goede
renloods kregen slechts geringe waterschadede sein-
toestellen hebben niets geleden.
Naar de oorzaak van den brand kan slechts gegist
worden. De inboedel van den chef was verzekerd bij
de firma André de la Porte, te Arnhem.
De H. IJ. S. M. draagt voor haar gebouwen eigen
risico voor brandschade.
