DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN,
Honderd en elfde Jaargang.
1909.
ZATERDAG
4 SEPTEMBER.
BINNEN I. AN D.
No. 206
Öeze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen» uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor P ikmaar f 0,80; franco door hei geheele Rijk f 1,—
AT jrtiderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiëns
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
lettere naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V, Boek- en Handelsdrukkerij
vjh. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Feestvieren»
TeMtooóannuner S,
Koninklijk bezoek/
Staatscommissie Noo-dzeekanaal.
Tweeda Kamerverkiezing.
Tegen boachbranden langa spoorwegen.
Piesschentrekkers.
Brug bezweken.
Een monument
Aanvaring
Pen Hef zooitje
Ifzerdlefstal.
Een mooi slot.
Fen zeldzaamheid.
Meer en meer wordt in ons land de verjaardag van
H. M. de Koningin een algenreene feestdag. In tal
van steden en dorpen staat het dagelijksch werk ge
heel stil, blijft de school gesloten en wordt de dag
doorgebracht in vroolijkheid, dank zij commissies en
besturen van veneenigingen, die een programma voor
den 31sten Augustus ontwerpen en uitvoeren, dat zoo
veel mogelijk aan allen te genieten geeft.
Wij hebben ongeveer vijftig verslagen en berichten
over de viering van den Koninginne-dag nagegaan.
Nimmer hebben we zoo dikwijls het woordje „jammer'
achter elkaar gelezen. Geen verslag haast of het „jam
merde." Dat laat zich begrijpen hij de weersgesteld
heid, die het vermoeden deed opwekken, dat de noord
pool in de jacht, welke er op gemaakt wordt, de wijk
had genomen naar een rustiger plekje en ergens in de
buurt van Vlieland terecht was gekomen. Wij hebben
zeer veel lyrisch proza genoten en eenige malen vaker
dan aangenaam was gelezen dat er iets „in het water
gevallen" is. Maar ook hebben wij kennis gemaakt
met dappere en volhardende feestvierders en zelfs
hebben we de merkwaardige ontboezeming onder de
oogen gehad, volgens welke den inwoners van zekere
stad, die we niet zullen noemen, minstens evenveel
eer toekomt „als aan onze oer-voorouders, die ons dier
baar plekje ontwoekerden aan de baren, zij toch heb
ben een feestdag ontwoekerd aan stormvlagen en re
genbuien."
Wat ons verder is opgevallen is het feit, dat de
feestviering overal vrijwel gelijk geschiedt. Slechts in
onderdeelen is er verschil op te merken, over het ge
heel doen de programma's denken aan zekere oude
geschiedenis, die altijd nieuw blijft.
Toch is het lezen van al die verslagen geen onvrucht
baar werk. Men komt allicht iets tegen, belangrijk
genoeg om zijn lezers er op te wijzen, omdat het na
volging verdient of een prikkel biedt tot het zoeken
naar iets anders.
Zoo vinden we aardige kinderspelen vermeld. Bijv.
hoepelwedstrijden, die in Dordtrecht werden gehouden.
In de eerste plaats een wedstrijd in versierde hoepels.
Wat leent een hoepel zich prachtig voor het versieren
met groen, bloemen en papier. Er worden altijd fiet
sen en wagens genomen, maar verdient het geen aan
beveling de deelname eens ruimer open te stellen door
een voorwerp ter versiering te kiezen, dat binnen
ieders bereik valt? Dan was er een snelheidswedstrijd,
waarin 200 jongens om de prijzen dongen. Verdeeld
in twee helften, liepen die in groepen van 5 op en neer
met ijzeren hoepels, door de commissie verstrekt. Ein
delijk was er een regelmatigheidswedstrijd, waarbij het
niet ging om snelheid, maar om gelijkmatigen gang
en goeden stand van den hoepel. De commissie hecht
te hieraan bijzonder veel waarde.
Wat een prachtig middel om den hoepel in eere te
houden, de beoefening van het gezonde hoepelspel te
bevorderen 1
Te Utrecht had men een spel, dat hier bij den cotil
lon op bals nog al eens wordt uitgevoerd: het blaas
trappen, waarbij veel behendigheid te pas komt
en waarom onbedaarlijk veel gelachen werd.
Tien jongens kregen om het middel geknoopt een
lang touw, waaraan een- blaas was vastgemaakt, die
als ballonnetjes op den grond heen en weer huppelden
onder den sterken wind. Nu moesten de jongens, in
een. wijden kring rondloopend, elkanders ballon pro-
beeren stuk te trappen.
Tot allervermakelijkste tooneeltjes gaf dit spel
aanleiding. Er waren er die in de hitte van het ge
vecht de eksteroogen der bestuursleden niet spaarden
en soms met veel studie een blaas naderden, hem in
haalden, stuk trapten en tot de ontdekking kwamen,
dat het hun eigen ballon was en dus onherroepelijk af
waren.
Elders had een wedstrijd in het bespelen van mond
harmonica's door jongens veel succes onder goede
leiding zou een mondharmonica-corps misschien wel
iets aardigs kunnen presteeren en in aanmerking ko
men, om eens een kleppermarsch te vervangen.
Bij het lezen van die feestverslagen hebben wij na
tuurlijk vooral ook gedacht aan de tweedaagsche Sep-
tember-tentoons telling, waarbij het bestuur van de af-
deeling Allernaar van de Hollandscho Maatschappij
van Landbouw, wordt terzijde gestaan door een feest
commissie, die ook nu weer een programma ontworpen
heeft. Men vindt dat programma onder het stads
nieuws in dit nummer vermeld.
Hier willen we allereerst de aandacht vestigen op
het concours hippique, anders gezegd, de keuring van
ingespannen tuigpaarden, en den wedstrijd in het
ringsteken en sleuteltrekken. Hoe uitstekend onze
Bergerhout zich voor een dergelijk nummer leent, en
hoe groot de belangstelling er voor is, heeft men ver
leden jaar kunnen zien. Het is echter te hopen, dat
vele deelnemers het voorbeeld zullen volgen vxan het
Friesche dorp Veenklooster, waar in historisch
costuum werd gereden, dat was daar dames met Erie-
schen kap en hoeren met hoogen hoed. Verleden jaar
aagen we in Heer-Hugowaard aan zoo'n wedstrijd één
paartje in Noord-Hollandsch costuum deelnemen en
dat stond w&t aardig. Trouwens in Schiedam ver
wierf op 31 Augustus in een fietsoptocht een brui
loftstoet van jonge dames en heeren in Noord-Hol
landsche kleederdracht een prijs. Zou men ook niet
iets anders kunnen bedenken, dan een ring steken of
een sleutel trekken? Zou men, om iets te noemen,
niet één rit een molentje kunnen laten draaien, den
volgenden een ring steken, vervolgens een draad laten
doorknippen met een luchtballonnetje er aan? Met
een klein beetje vindingrijkheid zijn er op deze wijze
aardige, nieuwe, verrassende en onderhoudende effec
ten te bereiken en wordt de eentonigheid gebroken.
In optocht gaan de deelnemers naar het terrein. In
andere plaatsen vormden zij op 31 Augustus 's avonds
een stoet en wij vinden melding gemaakt van prach
tige verlichting met vetpotjes, lampions en zelfs elec-
trische lampjes.
Den tweeden avond wordt er een wedstrijd van ver
lichte vaartuigen gehouden. In verschillende steden
is dit nummer buitengewoon geslaagd. Allereerst
willen wij wijzen op Utrecht. Daar trok bijzonder de
aandacht een boot van de Gymnastiek- en Schermver-
eeniging „Bato," waarop deze club gedurende den ge-
heelen tocht een zeer groot aantal gymnastische groe
pen uitvoerde, zoodat de boot steeds een aanblik van
kracht en sierlijkheid bood.
Wat 't effect zeer verhoogde was de bengaalsche
verlichting, die hij iedere groep fantastische lichtef
fecten wierp over de forsche figuren der turners.
En dat deze zeer bijzondere gedachte, door het pu
bliek zeer gewaardeerd weTd, bewees het onophoudelijk
daverend handgeklap en toejuiching die de turners als
loon voor vermoeiend werken, ten deel viel.
Ook de fraai versierde boot waarmede de Utrecht-
scbe bloemisten-vereeniging uitkwam, bood een prach-
tigen aanblik. Er was een geheele parkaanleg aan
boord, een fontein in het midden, en een schat van
bloemen en planten. Verder trok bijzonder de aan
dacht een werkstuk van drie jongelui van de Am
bachtsschool.
In dé jongste zomer-vaeantie had dit drietal een
nabootsing gemaakt van het scheepje „De Halve
Maen" dat onlangs van uit Holland naar Amerika
was overgebracht ter gelegenheid van de Hudsonfees-
ten. De jongens hadden een uitstekend werk gele
verd. Het scheepje was prachtig nagemaakt en mees
terlijk opgetuigd met masten, ra's en zeilen. Het was
getooid met Hollandscho en Amerikaansche vlaggen,
en verlicht met S0 Oranje lampions enz. enz. In den
tijd van drie weken was het vervaardigd, volgens het
model destijds voorkomende in de geïllustreerde bla
den.
Het aardige scheepje, met, de drie kranige jeugdige
bouwmeesters iu typische oud-Hollandsche kleedij aan
boord, trok ieders bewondering.
Niet minder fraai was ook de boot van een buurt-
vereaniging met kaboutermannetjes en elfen op de
grasveldjes en de fraaie parterreverlichting.
Bijzonder mooi was ook de boot waarmede de veree-
niging St. Leonardus aan de gondelvaart deelnam.
Zij was geheel wit gepleisterd, met aan den voorste
ven de beelden van twee rennende paarden, welke ge
mend werden door een Romeinsche figuur aan den
achtersteven.
Uit de lijst van deelname blijkt, dat verschillende
buurtvereenigingen, en de R. K. Werkliedenvereeni-
ging St. Joseph en andere vakvereenigingen, meede
den, en er een vaartuig in de rij was opgenomen, van
waar uit het korps genietroepen zoeklichten wierp.
In Amsterdam trokken bijzonder de aandacht een
gondel met dames en heeren, in It-aliaansche kleedij,
een wherry, in een vliegmachine omgetooverd, een
mooi versierde schuit, voorstellende de elf provinciën,
twee schepen, uitgerust als zeventiende eeuwsche
vaartuigen en schepelingen in oud-Hollandsche dracht
aan boord.
In Doetichem maakte de op het water geplaatste
muziektent, met lampions verlicht, een schitterend ef
fect aan de bewoners van de Mlent hebben wij het
te danken, dat wij zulk een effect kennen.
In den Bosch was een geïllumineerde sleepboot met
een elftal heel aardig verlichte en versierde roeivaar-
tuigjes.
Statig dreven de geïllumineerde scheepjes achter
hun „drijvend ros" over den waterspiegel. Het was
een Venetiaansch gezicht, zoo lezen we in een verslag,
daar te zien drijven die prachtige zoo juist geïmiteer
de gondel, met haar kranigen gondelier, dien prach
tig nagebootsten zwaan, met zijn,, Lohengrin," dat
fraai versierde en tooverachtig verlichte slanke vaar
tuigje met zijn helder uitgedost schippertje, het leuke
kleine zeilschip zoo mooi in lijnen verlicht, dat alléén
met lampions verlichte vaartuigje voorstellende een
zeilschip, heel goed getroffen, en zoo meer anderen.
Ook in Gouda was een gondelvaart en een grappen
maker had veel succes met zijn inval: in een verlichte
tobbe dreef deze deelnemer rond.
Te Zwolle trokken de bijzondere aandacht een mo
len op een boot, een Zeppelin en een koepel met
zwaan.
Wellicht vinden enkele lezers in het boven
staande aanleiding om aan deze waterpartij mee te
doen en vele, om haar te bezoeken. De ervaringen,
elders opgedaan, kan men zich ten nutte maken dit
geldt ook ten aanzien van het bij de hand zijn van een
reddingsbrigade, die in geval van nood kan optreden.
Ongetwijfeld zal dit nieuwe nummer, besloten niet
een vuurwerk, er toe medewerken om tal van men-
schen in de stad en op de been te brengen. Daarmede
zullen onze neringdoenden rekening houden.
Een uitstallingswedstrijd is er wel niet, maar wij
zijn gewend, dat onze winkeliers bij zulke gelegenhe
den in onze straten een middenstandstentoonstelling
houden, welke gezien mag worden. Dat men het niet
altijd in het dure en in het grootsche behoeft te zoe
ken om de aandacht te trekken, bewees in Zwolle een
houder van een magazijn in boeden en petten, die, om
te laten zien, dat zijn petten goed waterdicht waren
er. goudvischjes in liet rondzwemmen en daardoor
massa's kijkers lokte, 'n Kleinigheid zeker. Doch
wie er van weet te profiteeren is goed-af.
Ieder winkelier kan bij een beetje zoeken, wel iets
voor zijn uitstalkast vinden, dat niet duur is en toch
aardig is om te zien, en daardoor de feestelijkheid ver
hoogt.
Als velen het beproeven, twijfelen wij niet aan hun
H. M. de Koningin, Prins Hendrik en H. M. de
Koningin-moeder zijn voornemens het volgend voor
jaar (Maart of April) een bezoek te brengen aan de
groote bloemententoonstelling vanwege de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur te Haarlem te
houden.
Benoemd is een staatscommissie met opdracht tot
het instellen van een onderzoek omtrent de wensche-
lijkheid van maatregelen om op den duur den geregel-
den toegang tot Nederland door het Noordzeekanaal
te verzekeren, mede rekening houdend met in de toe
komst te verwachten grootere schepen en indiening
van een verslag aan de Koningin betreffende den uit
slag van dat onderzoek, waarin de staatscommissie
eventueel haar denkbeelden omtrent maatregelen die
zij wenschelijk acht tot bevordering van voormeld doel,
zal kunnen mededeelen.
In eene gistermiddag te Breukelen gehouden verga
dering van de centrale liberale kiesvereeniging „Vrij
heid en Orde," werd candidaat gesteld voor de Tweede
Kamer in het district Breukelen, aftr. 1913, de heer
baron Van Tuyll van Serooskerken, te Zuilen, welke
eveneens candidaat was bij de periodieke verkiezingen
doch toen bedankte. Besloten werd in de vacature
1909 geen candidaat te stellen en een krachtige ver
kiezingsactie te voeren.
De A. R. Kiesvereeniging „N. en O.", te Harmeien,
heeft candidaat gesteld den heer mr. J. C. de Marez
Oyens, oud-minister van Waterstaat.
De R. K. Kiesvereeniging te Abcoude gaf, als can-
didaten voor de groslijst op de heeren J. 0. E. Slote-
maker, E. Wierdels en mr. J. baron de Wijekerslooth.
Ter voorkoming van boschbrand door de uit de lo
comotieven vliegende vonken is aan de directie der
spoorwegen, welke het bekende boschdistrict der Adi-
rondacks in de Vereenigde Staten doorsnijden, de ver
plichting opgelegd, gedurende den tijd van 15 April
tot 1 November de locomotieven in plaats van met
steenkolen met olie te stoken.
Op deze spoorwegen loopen thans bereids vier loco
motieven, welke op het stoken van olie zijn ingericht
en waarop het machinepersoneel zich met deze nieuwe
wijze van stoken vertrouwd kan maken, tot deze volle
dig zal worden ingevoerd, wat op 1 April 1910 het ge
val zal zijn.
Door jenever bedwelmd-
Op den lotingsdag te Tiel heeft men gisteren den
13-jarigen J. v. B. te Boelen zooveel jenever geschon
ken, dat hij bij de Zoelensche brug bewusteloos neer
viel. Door den heer Heij werden koude wasschingen
toegepast met het gevolg, dat de jongen wat bijkwam.
Nog is het kind ernstig ziek. De justitie stelt oen
onderzoek in.
Nu enkele café's de deuren voor do lotolingen slui
ten, wordt de jenever per flesch gekocht en op den
weg uitgeschonken.
Vechtpartij.
Tijdens de kermis is te, Enschedé gebruik gemaakt
van het mes door de gebr. H.
Yoor een café in de Stadsgravenstraat werd met
verschillende personen ruzie gezocht.
Toen eenige personen, onder wie ook een meisje, dit
café verlieten, werden zij door de gebroeders H. aan
gevallen. De messen werden getrokken, en vloeide
't bloed bij stroomen. Zekere A. G. werd danig toe
getakeld, evenzoo H. 0. en het meisje A. W.
De daders werden onmiddellijk gearresteerd en de
gewonden naar het politie-bureau gebracht.
G. was een vreeselijke snijwonde toegebracht aan
de rugzijde van den linkerbovenarm. Lengte ongeveer
13 cM. Verder constateerde dr. Maas, die de gewon
den verbond, bij G. een steekwonde in den rug tot op
het schouderblad. O. bekwam een steekwonde in den
linkerbovenarm, terwijl 't meisje een snede over den
rechterpols had.
De toestand van G„ wien waarschijnlijk een slagader
is doorgesneden, is bedenkelijk. Hij werd naar z'n
woonhuis vervoerd.
De hoofddader, J. F. H., word tor beschikking der
justitie gesteld.
De opticien Schmidt te Haarlem stuurde op ver
zoek zes tooneelkijkers naar Berghuizen, een dorpje
bij Oldenzaal. Twee werden er teruggestuurd en ge
vraagd nog een vijfde te zenden. De handelaar vond
het verdacht dat een particulier vijf tooneelkijker3
koopt. Hij ging naar Oldenzaal op onderzoek en vond
dat hij was opgelicht. Er was geleverd aan een bewo
ner van een hutje.
Hem bleek, dat hij met een goed georganiseerde
dievenbende te doen had, die ook andere handelaars
heeft opgelicht. Een gewezen onderwijzer trad op als
secretaris der bende.
Gisteren, even nadat het koninklijk rijtuig en het
volgrijtuig van de Koningin-moeder hij Hr. Ms. be
zoek aan de tentoonstelling te Gouda de brug gepas
seerd waren die toegang geeft tot de tentoonstellings
terreinen, zijn de landhoofden van de brug bezweken,
Oogenblikkelijk werden tal van werklieden gerequi
neerd, die in allerijl de brug herstelden, zoodat het ko
ninklijk rijtuig bij het vertrek er weer over heen kon,
Door een koe
Gistermorgen is bij seinblok 10 onder Hekendorp
een koe door trein 60 overreden en onder de machine
geraakt, tengevolge waarvan de passagiers moesten
overstappen en alle treinen in de richting Amsterdam
en Utrecht vertraging hadden.
Smokkelarij.
Bij Bentheim is door de douanen een kudde van cir
ca 120 schapen aangehouden, die in Duitschland zou
den worden binnengesmokkeld. De smokkelaars wisten
te ontkomen.
Te Rhenen is ©en monument met gedenksteen aan
gebracht voor Frederik van de Palts en Elisabeth
Stuart in den tuin voor het huis van mevrouw de wed.
Kerbert. Het bestuur der Rhenensche Oudheidkamer
meende de plaats waar het grootsche paleis van den
Koning en de Koningin van Bohemen stond, in de
herinnering van het tegenwoordige en toekomende ge
slacht te moeten houden. Het monument bestaat nit
de bouwresten van het voormalige paleis. De gedenk
steen vermeldt de namen der vorstelijke personen, die
er eens woonden en de jaartallen 16226132, toen die
vorstelijke personen aldaar vertoefden. Aan de wel
willendheid van den heer C. Ket te Vreeswijk, den
eigenaar van het terrein, is het te danken, dat het be
stuur der Oudheidkamer dit monument op het Hof,
dat voortaan Frederik van de Paltshof zal heeten, kon
doen oprichten.
Gisterenmorgen had op het IJ in de nabijheid van
het Tolhuis een aanvaring plaats tusschen een roei
bootje en de motorboot „Tijdgeest," varende van Mon
nikendam op Amsterdam. Het roeibootje werd zwaar
beschadigd, de man die zich er in bevond geraakte
door den schok t« water, maar werd door de motorboot
gered.
De gevluchte makelaar
Het actief in het faillissement van den gevluchten
makelaar Piët te Haarlem, blijkt ongeveer 10.000 te
zijn. De schulden bedragen minstens 50.000. Piët
heeft sen belangrijk bedrag medegenomen.
De politie heeft gisteravond een man gearresteerd,
die zijn eigen vader, bewoner van de St. Anthoniebree-
straat, een bedrag van honderd gulden had ontstolen.
Treurig.
Gisternacht is te Leiden in de Bloemistenlaan me
juffrouw Teske in een sloot verdronken. Haar man
en kinderen waren bij buren op een 25-jarige bruiloft.
Vermoedelijk is zij, toen zij achter het huis langs er
ook naar toe zou gaan, uitgegleden en voorover in het
water gevallen.
Teruggekeerd.
Gisteren ia Zuster van Diepen, na het Prinsesje
vier maanden verpleegd te hebben, van Het Loo wa
der naar haar woonplaats te Utrecht teruggekeerd.
Gestorven.
De dienstbode te 's-Gravenhage, die eergisteravond
bij het wasschen van haar haren met benzine ernstige
brandwonden bekwam, is in den afgeloopen nacht
overleden.
Gisternacht is aan de machinefabriek der Rotter-
damsche IJzer- en Metaalgieterij te Kralingsveer van
het terrein, waarschijnlijk met behulp ran roeibooten
10.000 K.G. ballastijzer gestolen!
In de jongste bondsvergadering van Groenlo kwam
een adres in van G. H. H„ over de woningtoestanden
in die gemeente, waarvan het slot luidde:
Zorgt dus voor de burgers van Groenlo, dan zullen
ze respect voor je hebben, en anders voor geen cent!
De zesde zoon van den heer Knooihuizen te Uithui-
zermeeden heeft, evenals zijn vijf oudore broers vroe
ger, een vrij nommer bij de loting voor de nationale
militie getrokken.
Cholera.
Te Sloten (bij Amsterdam) heeft zich vermoede
lijk een geval van cholera voorgedaan, ten huize van
den arbeider d. G. aan den Overtoom. Het huis wordt
door de politie bewaakt, een onderzoek is ingesteld.
Te Driebergen doet zich een verdacht geval voor,
bij den ouden arbeider v. G. op den Akker. De inspec
teur van de volksgezondheid te Utrecht was spoedig
ter plaatse. De woning is door de politie ontsmet.
Een zoon, die te Utrecht bij de Maaschappij tot Espl.
van S.S. werkzaam, is, en zijn vader kwam bezoeken,
werd gelast niet naar Utrecht terug te keeren, vóór
dat de verschijnselen grondig waren onderzocht.
Als „historisch" meldt men uit Hillegom aan da
Opr. Haarl. Ct.:
Heden loste bij mij een schipper zijn lading Schie
dammer koemest. Zijn watervat ziende, vroeg ik hem:
van waar hebt ge dat water, is dat zuiver drinkwater?
Tot antwoord: 't Is Maaswater. Maar weet ge dan
niet, dat Maaswater besmet is met cholera-bacillen?
Nou ja, maar ik heb stroomend water geschept.
Maar waarom toch geen water uit een waterleiding
genomen? Dat is toch overal te verkrijgen.
Jawel, maar dit water zijn we gewoon te drinken en
't is nu geen warm weer, wij drinken niet zoo veel.
