DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
BLOOKER'S
Honderd en elfde Jaargang.
1909.
DINSDAG
14 SEPTEMBER.
DAALDERS
CACAO
No. 214
Deze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon- en
reestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor ikmaar f 09S0| franco door het geheele Rijk I
A* hinderlijke nummers 3 Cents,
Prijs der gewone ad verf en tien:
Per regel f 0,10. Bij grooie contracten 'rabat. Groote
letters naar plaatsruimte,
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
vjh. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
.BI* X f, NL A H IX
TeidoeiuniiiuMr
Zij, die zich met I October
op dit blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
FRANCO en GRATIS.
DE UITGEVERS.
MEN MODE U NAMAAK
OPDRINGEN,
HOUDT VAST AAN
GE WEET DAT DIE
UITSTEKEND IS.
Naar het andere Zwitserland.
n.
Het salaris van het Kamerlid voor Ede.
(Hbld.)
Bouwen van kantoren in Rijksdiens!
GEMENGD NIEUWS.
Uit eei plaüelendsgeiueenteraad.
Op 't kantje aï
Een hachelijke positie.
Om ia de gevangenis te komen.
Vee naar Transvaal.
De bedrieger bedrogen.
(Hbld.)
Waterleiding.
Echtelijke liefde.
Kolven
Drukte In de Nieuwe Kerk.
Diefstal.
Een zwemmend hert.
ALKMAAHSCHE COURANT
rs-rrnSEOTG
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in het Ge
meenteblad van Alkmaar, Ho. 311, is opgenomen het
besluit van den Raad dier Gemeente van 7 September
1.1., waarbij is vastgesteld eene
VERORDENING OP DE SAMENSTELLING
EN INRICHTING DER OOMMISSIE VAN
TOEZICHT OP DE HANDELSDAGSCHOOL
TE ALKMAAR,
welke verordening, heden afgekondigd, gedurende drie
maanden ter gemeente-secretarie ter lezing is neder-
gelegd en aldaar in afdruk is verkrijgbaar gesteld te
gen betaling van 0.05.
Alkmaar, 11 Sept. 1900.
Burgemeester eu Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Die trein dondert de hooge overkapping. maar
wij zijn bevangen in modernistisch romantisme. Trei
nen donderen niet meer dan onder ouderwetsche over
kappingen. In een nieuw reuzestation als Bazel zijn
zelfs de Manmoethlocomotieven, die naar Baldwin zijn
gecopieerd, niet meer in staat te donderen. Het stati
on is in hoogere mate gegroeid dan zij zelf en zoo
komen de lange treinen heel gehoorzaam zonder eenig
gedonder binnenglijden en blijven zij heel zoet op hun
plaatsje in de groote ruimte staan.
En, dadelijk gutseu de reizigers uit de zware, donke
re wagens. Zij zijn na liet lange, eentonige zitten in
do afgeslotenheid der coupee's aan hun doel: de in
gangspoort tot het Zwitsersche land. Het heeft uit
met de Duitsche commando'smen is in het vrije
Zwitserland.
Maar nog lang niet in het andere, dat wij bedoelen.
Hier bij het station begint al de groote vreemdelin-
genscheerderij. De hoteliers mogen nog niet zulke
ervaren scheei'dexs zijn als in de andere centra, dat
weten zij toch al wel, dat de exploitatie van vreemde
lingen alleen goed gaat met ostentatieve chic. De
kunst ia om een bed met een brood met dubieuze kof
fie, wat boter eu wat houing, zoo duur mogelijk te la
ten betalen. Geen vreemdeling die gek genoeg zou
zijn om voor die eenvoudige dingen zonder meer een
hoog bedrag te besteden. Doch nu bouwen de heeren
paleizen met halls van marmer en koper, pompadour-
ontbijtkamers en empire-eetzalen, nu zendeu zij logge,
groote hotel wagens naar de stations, versierd overeen
komstig de draaimolensierkunst. Nu is de vestibule
vol wuivende palmen en zware loopers, nu loopen er
drie, viermaal zooveel bedienden in als er noodig zijn,
nu kiest men een naam, die klinkt als een parvenuïge
.adelstitel, nu stelt men majestueuze obers op, die er
uitzien als adellijke ministers, democratisch neerbui
gend tegen den eenvoudigen vreemdeling. Nu enga
geert men arrogant-mooie kellners, die slechts eerbied
hebben voor veel gouden ringen, paarlen, kettingen,
goed gesneden jassen en financieel aplomb.
En nu gaat het publiek gaarue in dat mooie hotel,
laat zich vol ootmoed onhebbelijk behandelen en koopt
daar het bed, de koffie en de honig, waarvoor het an
ders geen twee francs zou willen geven, voor 6, 7, 8
francs en meer. En in die 4, 5, 6 francs verschil
vindt de eigenaar een ruime belooning voor zijn le
ger bedienden, een ruime rente voor het kapitaal, be
legd in koper, marmer, vergulde hotelwagens, traploo-
pers en palmen, en bovendien een heel aardige winst.
Om deze aardige winst te behalen de leuke, on
aandoenlijke, handige Zwitser heeft ook dat heel goed
berekend behoeft hij zijn aard volstrekt geen ge
weld aan te doen. Overmatig-onderdanig, onctueus,
diep buigend behoeft hij absoluut niet te zijn. Inte
gendeel. Hij kan er slechts bij profiteeren als hij in
bet algemeen naar zijn aard een weinigje onvriende
lijk en niet al te toeschietelijk is. Die reserve, welke
men in een eenvoudiger milieu als linksheid en stug
heid zou afkeuren, doet in zoo'n ietwat poenige omge
ving juist het hare, om den gast te doen gevoelen dat
hij toch heel blij mag zijn dat hij hier logeert en van
6 tot x franos betaalt voor zijn bed, zijn koffie, zijn
broodje, zijn honing en een voorname, onvriendelijke
behandeling.
Trouwens dat gevoel, dat hij blij mag zijn als de
Zwitser hem tegen behoorlijke en niet zelden tegen on
behoorlijke betaling in zijn nabijheid duldt, krijgt de
vreemdeling niet alleen in de hotels. Hij mag b. v.
ook zeer blij zijn, dat de Zwitser hem nog zooveel van
zijn natuur gratis laat zien. Het is waar, als er een
bizonder mooie waterval of een erg mooie Schlueht is,
dan komen er controlehuisjes eu hekken en toegangs
kaarten enz. En als dat een enkele maal niet ge
beurt, als men den vreemdeling niet direct geld voor
natuurkijkerij vraagt, en niet met de controlemaatre
gelen het natuurtafereel zelf belachelijk maakt, dan
zorgt men door tentjes, cafeetjes, ijzerdraadbaantjes
enz. enz. wel de stemming te verstoren en te bereiken,
dat de vreemdeling er aan herinnerd wordt hoe blij hij
moet zijn over die Zwitsersche geduldigheid eu dat hij
toch eigenlijk uit dankbaarheid wel wat koopen moet.
Nu nemen die wonderlijke natuurexploitaties gere
geld toe. Eiken keer, dat men weer in Zwitserland
komt, vindt men weer een nieuw „Naturwunder ersten
Ranges" (gelijk de Reichenbachfall op een onsmake
lijk reclamebord in Meiringen genoemd wordt)
„erschlossen," wat in dit geval vertaald moet worden
met: gesloten en slechts tegen betaling van „zooveel"
toegankelijk. Zagen wij b.v. onlangs niet hoe ergens
op een bordje met groote letters stond: Naaste weg
naar N. Wij wilden naar X, wij dachten: „dat treft."
Maar jawel: die naaste weg ging door een Schlueht,
die eerst opengestoten werd als men 80 centimes in de
bus deed rammelen (tenzij men Zwitser is; die betalen
gewoonlijk minder of heelemaal niets).
Wij kunnen dus constateeren, dat de geldopbrengen-
de onvriendelijkheid der Zwitsers steeds toeneemt en
zouden ons niet verbazen als morgen om de Rigi een
heining wordt gezet of overmorgen de stad Luzern
vóór het panorama van de Vierwaldstadter See een
gordijn laat hangen. Ja wij kunnen ons denken dat
Zwitserland op middelen zint om bij de toenemende
ontwikkeling der luchtscheepvaart de „Naturwunder
ersten Ranges" ook van boven af te sluiten, wat het
kermistentachtige van vele Zwitsersche hoofdbeziens-
waardigheden nog weer zou versterken. En dat wij bij
deze veronderstelling niet zoo heel erg mis zijn, bleek
ons uit de opmerking van een deskundige, die ons ver
zekerde, dat een pad boven op den berg naar een uit-
zichtspunt, van waar uit men in de Aarelamm bij
Meiringen (entree 1 franc) kon zien, daarom zoo
slecht onderhouden was, omdat men den „ondernemer"
van de Schlueht beneden op deze wijze niet wilde be-
nadeelen door een gratis-engelenbak te scheppen.
Se non vero. kon het toch waar zijn. Wij kun
nen ons dus denken, dat de Zwitsers, gedreven door
de vrees dat men gratis uit luchtballons en vliegma
chines de „natuurwonderen" zou willen bekijken, die
wonderen nog meer gingen bederven. En waar wij het
onze willen bijbrengen om de stemming op de mooiste
punten in Zwitserland niet nog meer te verminderen,
zouden wij een voorstel willen doen om de Zwitsers
aan hun geld te helpen zonder natuurbederving, doch
zonder ook al te veel op hun piëteit te rekenen. Laten
zij hun geheele land omtuinen, hetzij inderdaad met
een Chineeschen muur, hetzij met de ideëele omtui-
niug. Ieder vreemdeling, die deze grens overschrijdt,
betale naar g-elang van de omstandigheden een zeker
bedrag' als een soort „kurtax." Yoor het aldus gewon
nen geld onteigene de bond alle eigenaren van na
tuurwonderen en doe hij die wonderen reinigen van
de vieze uitwassen der vreemdelingenindustrie. Ons
dunkt, deze belasting zal wel zooveel opbrengen dat
dit alles mogelijk zij en dat de Bond toch nog een
aardig stuivertje zal overhouden. Het oude adagium:
geen geld, geen Zwitsers, zal dan aldus uitgebreid
worden: geen geld, geen Zwitsersch berglandschap.
Maar als men dat geld dan ook eenmaal betaald heeft,
zal de meer fijngevoelige vreemdeling in zijn natuur
genot ten minste niet meer gehinderd worden door al
die nare exploitatiemiddeltjes, welke thans worden
toegepast.
ïntusschen wij zijn nog steeds^niet in het andere
Zwitserland, waarvan wij den lezer wilden vertellen.
Hopen wij, dat wij er in een volgenden brief zullen
zijn en dat dan de ergernis over veel hinderlijks in het
kennis-Zwitserland zal verdwijnen door de glorie van
de onvergelijkelijk mooie natuur. R.
(Wordt vervolgd).
Z K H Prins Lendrik.
Dinsdagmiddag te 1.36 uur floll. spoor zal de Prins
met zijn adjudant jhr. Van Suehtelen van de Haere,
naar IJmuiden vertrekken, alwaar Z. K. II. te 3.6 aan
komt, ten einde te openen het wijkgebouw der verple-
gingsinrichting voor schipbreukelingen en drenkelin
gen van het Witte Kruis, afd. Velsen. De Prins ver
trekt uit IJmuiden 4.45 en komt 6.47 ta 's-Gravenha-
ge terug.
Woensdag zal Z. K. H. ter jacht gaan op de goede
ren Raaphorst, Ter Horst en Eikenhorst.
He Prins zal zich 29 September voor eenigen tijd
naar Mecklenburg begeven. Adjudant jhr. Van Sueh
telen zal Z. K. H. vergezellen.
faten-Generaa!.
De oproepingsbrief voor de vereenigde vergadering
der Staten-Generaal, op Dinsdag 21 September, ver
meldt 123/1 uur als tijdstip van opening.
Een van onze lezers maakt de alleszins juiste op
merking dat de heer Van Manen, als hij toegelaten
wordt, lid blijft tot dé opening van de nieuwe zitting
en dus in elk geval, indien hij op Donderdag 16 dezer
wordt toegelaten, 5 dagen salaris krijgt (dus 27.05),
onafhankelijk van het aantal vergaderingen dat de
oud« Kamer dan nog mocht houden.
Door den Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Bergen op Zoom zal tot de Regeering het verzoek wor
den gericht .om van Rijkswege tot het bouwen van
kantoren in Rijksdienst over te gaan. Dit geschiedt
omdat daar en elders, bij de voortdurende uitbreiding
der steden, de verschillende ontvangers hun kantoren
steeds meer gaan houden buiten het centrum in de
buitenwijken.
In de vergadering van den gemeenteraad van een
Zuid-Hollandseh dorpje, wordt de voorzitter door een
der leden, den lieer B. geïnterpelleerd:
„Er is in de gemeente straatmuziek gemaakt; ook
is er een poppenkast vertoond. Dat mag niet en men
is daar in 't algemeen niet van gediend."
De voorzitter zegt, dat hij ook niet voor poppenkas-
terij is.
De heer B. vraagt, waarom dan toch vergunning
verleend is.
De voorzitter zegt, dat hij dat ook niet gedaan heeft,
maar de waarnemend burgemeester, de heer v. S., bij
afwezigheid van den burgemeester.
De heer v. S. heeft echter de vergadering verlaten.
Dat is jammer, de schuldige blijft nu buiten schot.
Echter meent de voorzitter, dat de heer v. S. te goeder
trouw heeft gehandeld. Nu, dat gelooft de raad ook
wel.
De chauffeur van een familie te Oldenzaalzoueergis-
teravond gasten der familie met de auto huiswaarts
brengen. Toen men de overwegen over de spoorlijnen
der G. O. L. S. te Oldenzaal nabij was, zag de chauf
feur den trein naderen. De chauffeur, het gevaar
ziende, remde volgens zijn verklaring uit alle macht
eu waarschuwde tevens de inzittenden, die onmiddel
lijk de auto verlieten. Hij kon echter, misschien ten
gevolge van het minder goed werken der rem, niet
verhinderen dat de auto met het voorste gedeelte on
der den afsluitboom schoof en dezen bewoog in de
richting der rails. Inmiddels was de locomotief gena
derd, die den afsluitboom afbrak, terwijl de auto ge
deeltelijk werd vernield. Persoonlijke ongelukken had
den niet plaats.
Een gezelschap, bestaande uit vier heeren en één
dame, dat Donderdag een zeiltocht gemaakt had van
Ter Neuzen naar Vlissingen, keerde 's avonds te on
geveer 8 uur in de haven van eerstgenoemde plaats
terug. Door eeu rukwind sloeg de boot, waarvan het
zeil tegen den mast geraakte, over zij, en schepte
zooveel water, dat zij kantelde. Gelukkig, dat ouder de
opvarenden goede zwemmers waren, .die zichzelf en
hun reisg-enooten op de kiel van de boot wisten te
brengen, waar zij geruimen tijd moesten blijven zitten.
Ten slotte werd hun gerroep om hulp gehoord door de
bemanning van de in de haven liggende provinciale
stoomboot, die door het toewerpen van een lijn de boot
langs zij trokken eu het gezelschap uit zijn benarde
positie redde.
Inbrsak.
Zondagavond omstreeks 9 uur ontdekte de landbou
wer A. D. te Terheyden bij Breda, dat de kast, staan
de in de woonkamer was opengebroken en dat daaruit
een doosje, inhoudend 700 gulden aan bankpapier jvas
verdwenen. Men verdacht van dezen diefstal onmid
dellijk den zoon dea huizes, J. D., een idioot, welke
met behulp van de marechaussee werd opgespoord.
Nog 610 werden op hem bevonden; hij bekende vol
ledig, doch wilde niet zeggen waar hij de rest van het
geld gelaten had. Een nader onderzoek naar hot ver
dwenen geld wordt ingesteld.
Aan het politiebureau in de. Witte de Withstraat te
Rotterdam heeft zich gemeld de zwerver J., die reeds
drie jaren in Veenhuizen heeft doorgebracht en nu,
ten einde raad, een tafeltje had gestolen van het ter
ras van het koffiehuis van den heer H. A. M., in het
Park aldaar. De man is in bewaring gesteld.
Ve d ouken
Een I3-jarig meisje, D. II., geraakte gistermiddag
te De Tcuge, bij Apeldoorn op den terugkeer uit de
Zondagsschool in een sloot, waar men haar op aan
wijzing der kinderen vond. De levensgeesten waren
echter geweken. Het meisje, een wees, leed aan toe
vallen.
Door den veehouder W. Bruinsma te Wirdurn (Fr.)
is voor uitvoer naar Transvaal een 4-jarige volbloed-
stier verkocht voor 3000.
De heer Botha zocht het dier zelf uit, zeggende:
„Ik ben wel minister, maar ook nog boer."
Er was in hooge mate schurft onder de 34 schapen
van den landbouwer J. van Dordt, wonende in de
Beemster. Om zoo min mogelijk schade te lijden, deed
hij hiervan geen aangifte bij den burgemeester, doch
verkocht ze in alle stilte aan een handelaar in De
Rijp. De duisternis werd Vrijdagavond afgewacht,
om de dieren door een paar drijvers naar De Rijp te
doen vervoeren en ze zoodoende aan 't oog der politia
te onttrekken. Doch hij had buiten den waard gere
kend. De politie kreeg er lucht van en nam de die
ren in beslag. Aan de hofstede gekomen, lag de boer
reeds ter ruste, die waarschijnlijk droomde van 't wel
geslaagde plan. De man deelde mede, dat de beesten
aan tong-blaar leden, waardoor de zaak heel wat ver
ergerd werd. De inmiddels ontboden distriets-veearta
ITengeveld, constateerde schurft in hooge mate, en
nam de 34 schapen namens het Rijk in beslag. De
boer lijdt daardoor een schade van ongeveer 600, be
nevens een proces-verbaal met een boete zoo niet
gevangenisstraf die hem nog lang zal heugen.
Aan den heer P. de Groot te Purmerend is conces
sie verleend, voor een te Nibbixwoud aan te leggen
drinkwaterleiding, mits voor 1 Juli 1910 uitgebreide
plannen omtrent watervoorziening' worden ingediend.
Zondagavond heeft in de Doelenstraat te Delft, hij
een huiselijken twist eene vrouw met een stuk glas
haar man in het hoofd gestoken en hem een slagader
doorgesneden. De man moest met spoed naar het
gasthui» worden vervoerd en de vrouw werd-in arrest
gesteld.
De stand der korpswedstrijd te Bolsward isEerste
serie Zuidscharwojude 131, Bolsward 122, Utrecht 54,
Amsterdam 35, Alkmaar 69, Krommenie 90, Goes 129.
Tweede serie Zuidscharwoude 117, Bolsward 141,
Spanbroek 124, Alkmaar 97.
Bij de godsdienstoefening, welke Zondagavond door
dr. T. Doevendans in de Nieuwe Kerk te1 Amsterdam
geleid werd, is ds. N. van Schouwenburg als predikant
bij de Ned. Herv. Gemeente bevestigd.
Zoo groot was de toeloop van belangstellende ge-
meentenaren, dat reeds lang vóór zeven uur het kerk
gebouw stampvol was en buiten, aan de ingangen,
nog steeds een dichte massa stond op te dringen.
In dit gedrang vielen een paar dames flauw en ver
loor een andere kerkgang-ster haar boek met gouden
slot, dat door den eerlijken vinder later bij den koster
is gedeponeerd.
In de kerk bezorgde de volte er waren ongeveer
4000 menschen aanwezig menigeen onaangename
oogenblikken. Een dame viel flauw en kwam zoo on
gelukkig te vallen, dat zij baar sleutelbeen brak en
per brancard naar het Binnengasthuis vervoerd moest
worden.
Woensdagavond houdt ds. Schouwenburg zijn intree
rede. Maatregelen zullen genomen worden, om her
haling van zulke gevolgen van bijzonder groote be
langstelling te voorkomen.
Verduistering.
De 17-jarige Chr. d© Ruiter te Zutphen uitbesteed
door de vereeniging Pro Juventute bij den bakker v.
d. Linde, bij wien hij in dienst was, heeft van zijn
patroon 8 verduisterd vau het geld, dat hij bij de
klanten ontving. Vervolgens heeft hij ten name van
zijn patroon een paar schoenen gekocht, waarna hij
per spoor naar Rotterdam is vertrokken en van daar
per boot naar Antwerpen, waar hij een kennis heeft.
Zonder geld is hij uit Antwerpen te voet terugge
keerd; bij"* Moerdijk evenwel werd bij aangehouden en
op transport gesteld naar Amsterdam. De politie al
daar, met zijn verduistering in kennis gesteld, heeft
hem eergisteren naar Zutphen vervoerd, waar hij door
de politie ter beschikking van de justitie is gesteld.
Gisternacht had t© Breda een brutale diefstal plaats
bij den horlogemaker K. op het Vau Coothplein. Door
uitsnijding van een ruit hebben de dieven zich toegang
verschaft tot den winkel en aldaar 16 horloges ont
vreemd. In verband met dezen diefstal zijn gister
morgen reeds twee beruchte individuen, de gebrs. K.,
aangehouden en in arrest gesteld.
Op den^!8den Augustus kwam aan de noordkust
van het eiland Schouwen, aan de zoogenaamde Osse,
een hert aanzwemmen, dat met behulp) van een boot
door eenigo dijkwerkers werd opgevangen en gestald
in de schuur van een dijkopzichter aldaar, tot tijd en
wijle soms belanghebbenden zicli zouden aanmelden.
Het dier was wel erg schuw, maar blijkbaar zoo ver
moeid, dat de werklui het ten slotte konden vermeeste
ren. Opmerkelijk was het, dat eenige dagen te voren
bij St. Philipsland aan de schorren van den Prins
Hendrikpolder, alias Slaakpolder, mede een hert was
opgemerkt, dat evenwel direct vluchtte en, voor zoover
ons bekend, niet meer werd opgemerkt.
Thans wordt medegedeeld uit Duivendijke, dat een
schrijven is ontvangen van den directeur vau Artis,
waarin vermeld wordt, dat met de stoomboot „Willem
III," die op den hierboven genoemden datum te
IJmuiden aankwam, .voor den Dierentuin een hert
aan boord moest zijn, dat evenwel verdwenen was. In
geval de verdwijning op dien dag is opgemerkt aan
boord, dan ligt voor de hand, dat het dier reeds in de
Noordzee overboord is gesprongen en, zoo schrijft men
aan de „Z. N.", dan moet dit geschied zijn op do hoog
te van het vuurschip „Schouwenbank", daar het an
ders onmogelijk aan de Osse in het Brouwershaven-
sche gat zou kunnen aangekomen zijn. Zeer groot is
dan toch reeds de afstand, die het dier zwemmend
moot afgelegd hebben en is het uithoudingsvermogen
om te zwemmen bij dit dier verbazend groot geweest.
